1. Kennis en Economisch Onderzoek
RogierAalders – 14 mei 2014
Van Nederland naar Someren
2. Inhoud
Nederlandse economie
Van recessie naar herstel
Verwachtingen 2014 & 2015
Doorvertaling naar de regio
Zuidoost-Brabant & Someren
Detailhandel
Economisch belang
Structuur & ontwikkeling
Koopstromen
10. Nederlandse economie
Prognosetabel
Jaar op jaar mutatie in % 13 14 15
Bruto binnenlands product -0,8 1 1½
Particuliere consumptie -2,1 -1 ¼
Overheidsbestedingen -0,6 ¼ ½
Private investeringen -5,1 4¾ 4
Uitvoer goederen en diensten 1,4 3¼ 5¼
Invoer goederen en diensten -0,2 3¼ 5¼
Consumentenprijzen 2,5 1 1¼
Werkloosheid (%) 6,7 7¼ 7¼
Begrotingssaldo (% BBP) -2,5 -3 -2¼
Staatsschuld (% BBP) 73,4 74¾ 75
Saldo lopende rekening (% BBP) 10,4 10 10
11. Nederlandse economie
Over 2 jaar nog niet terug op oude niveau
-2,5
-1,5
-0,5
0,5
1,5
2,5
3,5
4,5
5,5
6,5
7,5
8,5
9,5
90
95
100
105
110
115
04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15
BBP k-o-k BBP index 04K1=100
index
Nederlands BBP-volume, seizoensgecorrigeerd,
werkelijke ontwikkeling en Rabobank voorspelling
%
26. Kennis & Economisch Onderzoek 26
• Gebruikte gegevens
• Pintransacties van Rabo-klanten naar Rabo-klanten
• Incassotransacties
• Chartale stromen
• Voordelen t.o.v. enquêtes
• Feitelijke transacties
• Geen seizoensinvloeden
• Geen artikelen maar branches
• Geheel Nederland
• Nadelen
• Alleen koopstromen binnen Nederland
• 2011, volgend jaar 2014
Koopstromen
De KoopstromenMonitor
27. Kennis & Economisch Onderzoek 27
• Vanuit de consument: waar besteedt hij zijn geld?
• Koopkrachtbinding
• Koopkrachtafvloeiing
• Vanuit de detailhandel: waar komt het geld vandaan?
• Eigen koopkracht
• Koopkrachttoevloeiing
• Voor detailhandelsonderzoeken zijn koopkrachttoevloeiing en
koopkrachtbinding de belangrijkste termen.
Koopstromen
Twee invalshoeken
34. Nederlandse economie
Woningmarkt uit het dal
-4
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
-2
0
2
4
6
8
10
12
14
16
18
20
03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14
Prijsontwikkeling Overdrachten Kadaster
x 1000
Prijsindex bestaande koopwoningen,
mutatie 3-maands gemiddelde t.o.v de voorgaande drie maanden
Aantal verkochte bestaande woningen,
eigen seizoenscorrectie, 3-maands gemiddelde %
Overdrachts-
belasting
Hypotheekrente-
aftrek
Editor's Notes
Boven ontwikkeling, onder k-o-k groei
Hoogconjunctuur: +13% in 4 jaar
Grote recessie: -5% in 3 kwartalen
Onvolledig herstel, niveau van 2008 lang niet gehaald
Lange recessie tot 2013K2
Groei tweede helft 2013 boven verwachting, laatste kwartaal zelfs 0,9%, maar vooral veroorzaakt door autoverkopen
We zitten nu nog steeds 3% onder het niveau van begin 2008 en hebben zelfs de lange recessie nog niet goedgemaakt
Maar de grote vraag is: waar gaan we heen??? Twee belangrijke pijlers:
Export
Consumptie
Belangrijkste is dat de Eurozone en VS (harder) groeien
Grootste toename van het vertrouwen sinds de meting
Nog onder 0 dus meer pessimisten, maar sinds begin 2011 voor het eerst boven het langjarige gemiddelde
Oorzaken:
Hoge groeicijfers tweede helft 2013
Overheid: meer zekerheid (woningmarkt, ww), begrotingstekort 3% is gehaald, geen extra bezuinigingen
Koopkracht neemt toe
Vertrouwen bestaat uit twee delen:
Economisch klimaat komende 12 maanden
Koopbereidheid
Hoe denkt u over de komende 12 maanden
Van -60 naar 0 in 1 jaar tijd
Maar als het gaat om de eigen portemonnee is de consument behoudend
Dat ziet u hier ook terug in de ontwikkeling van de werkloosheid
Interessant plaatje, aangezien de arbeidsmarkt sinds 2012 bijzonder reageert
Vraag en aanbod: gaan vaak samen op (dis- en encouraged worker effect)
Werkgelegenheid stijgt aanbod arbeid stijgt, en andersom
Dus bijzonder dat sinds 2012 de werkgelegenheid daalt, terwijl de beroepsbevolking stijgt
Grote stijging werkloosheid als gevolg 7,2%
Wij verwachten een verdere daling van de werkgelegenheid consumptie omlaag
Wij verwachten de komende jaren lage groei.
Dat vinden we nu al heel mooi, maar is nik vergeleken met de 3 of 4% per jaar voor de recessie.
Als dat uitkomt, zitten we nog steeds niet op de top van voor de recessie, na 8 jaar
Let op, lijn ligt op 1, niet op 0
Dus op 3 na verwachten we groei in alle sectoren
Gunstig: groot aandeel in industrie en zakelijke diensten
IJmond, Zaanstreek, Groot-Rijnmond & Zeeuws-Vlaanderen: industrie (50%)
Gooi en Vechtstreek: groothandel
Brabant: industrie & transport (assen naar België en Duitsland)
Gunstig: groot aandeel industrie, bouw en landbouw, klein aandeel overheid
Ongunstig: klein aandeel groothandel en zakelijke diensten, groot aandeel onroerend goed
8.600 banen
Weer de economische structuur, maar dan in termen van werkgelegenheid
Productiesectoren springen eruit, ten koste van diensten en niet van detailhandel (1.000 banen)
Zo nog duidelijker, ook ivm ZO-Brabant
Productiesectoren goed voor 40% van de werkgelegenheid
110 winkels: Winkelsamenstelling ontloopt die van Nederland niet sterk
36.000 meter: Wel qua oppervlakte: er zitten een paar zeer grote
Forse stijging van het aanbod: in/om het huis
Niet in verhouding tot de groei van de bevolking
Leidt tot groot en fors gestegen aanbod t.o.v. de bevolking
Dagelijks normaal, mode & luxe afgenomen tot normaal
Het zit vooral in in & om het huis
Suggereert een bovengemeentelijke functie
Gegroeide leegstand heeft ook met in/om het huis te maken
1 grote vestiging?
Zo ja, is het erg?
Lage binding, vooral in mode & luxe segment, maar ook bij in & om het huis
58% in Someren
14% Asten
Rest vooral noorden, logisch met Eindhoven en Helmond
Weert dus niet!!!
Ook hoge koopkrachttoevloeiing
In alle segmenten, maar vooral dagelijks val op (supermarkt op de grens)
In en om het huis is wel iets hoger, maar springt er niet uit
Cijfers 2011, wellicht nu hoger maar dat zien we volgend jaar!
58% uit Someren
15% uit Asten
Rest uit noorden
Dus: sterke relatie met:
Asten (kernen liggen dichtbij elkaar)
Noorden
Niet met Weert
Dat is belangrijk omdat de Eurozone, de VS en het VK onze belangrijkste handelspartners zijn
In termen van goederen zijn onze buurlanden het belangrijkst
In termen van toegevoegde waarde veel minder en valt vooral de VS op
Dus: economische groei bij onze handelspartners trekt aan export +
Boven aantal transacties: van gemiddeld 17 naar 10 duizend per maand
Dieptepunt 7,4, inmiddels 11
Twee opwaartse schokken:
Aflopen van de lage overdrachtsbelasting (pas later werd de maatregel definitief)
Alleen hypotheekrenteaftrek bij annuïteitenhypotheek
Laatste groei lijkt echt de markt te zijn, oorzaken:
Betaalbaarheid: lage prijzen (20% nominaal, 30% reëel) en lage rente
Vertrouwen
Verwachting: 130-140 duizend verkopen (2013 110) en 0%-1% prijsstijging (2015 1%-3%)
