1. ΓΙΑΘΔΜΑΣΙΚΗ ΔΡΓΑ΢ΙΑ ΢ΣΑ
ΚΔΙΜΔΝΑ ΝΔΟΔΛΛΗΝΙΚΗ΢
ΛΟΓΟΣΔΧΝΙΑ΢
Ύπλε κνπ θη έπαξέ κνπ ην
Κνηκήζνπ πνπ παξάγγεηια θάησ ζηελ Αιεμάλδξα
γηα λα ζνπ θέξνπλ θόξε κνπ ηζεκπέξη κε ηα ράληξα.
Νάλη ηε ηελ θνξνύια κνπ, ηελ αθξηβή κνπ θόξε
πνπ κνπ ηε ινπαξηάδνπζη γηαηξνί θαη δηθεγόξνη.

2. Ειζαγωγή
• ΢ηελ ηάμε θάλακε ην λαλνύξηζκα «ύπλε κνπ θαη έπαξέ
κνπ ην». Μηιήζακε γηα ην ζεζκό ηεο πξνίθαο θαη
ζρνιηάζακε όηη ζε πνιιά λαλνπξίζκαηα γίλεηαη
αλαθνξά ζε απηόλ. Π.ρ. «θνηκήζνπ θαη παξήγγεηια
ζηελ Πόιε ηα πξνηθηά ζνπ…». Έηζη ε νκάδα καο
αλέιαβε λα βξεη πιεξνθνξίεο γη’ απηόλ ηνλ ζεζκό.
Απνθαζίζακε λα δνύκε ηελ ηζηνξία ηνπ ζεζκνύ. Μηα
κηθξόηεξε νκάδα αλέιαβε λα αζρνιεζεί κε ηελ πξνίθα
ζηελ αξραηόηεηα, ζηα ξσκατθά θαη βπδαληηλά ρξόληα
θαη κηα άιιε κε ηελ πξνίθα ζηε ιατθή παξάδνζε σο
θαη ηηο κέξεο καο.
• ΢ηε ζπλέρεηα κπνξείηε λα δηαβάζεηε ηελ εξγαζία καο.

3. Η πξνίθα ζηελ αξραία Διιάδα
• Ο ζεζκόο ηεο πξνίθαο έρεη
παλάξραηεο ξίδεο. Σνλ ζπλαληάκε
από ηελ νκεξηθή επνρή σο θαη ηηο
κέξεο καο- εζηκνηππηθά πιένλ.
Ζ πξνίθα απνηεινύζε έλα είδνο
ζπκβνιαίνπ γάκνπ, ηε ζπλεηζθνξά
ζηε δεκηνπξγία ηνπ λένπ ζπηηηθνύ.
• Ο όξνο «πξνίθα» πξνέξρεηαη από
ηελ αξραία ειιεληθή ιέμε «πξνίμ»,
πνπ ζεκαίλεη πεξηνπζηαθά ζηνηρεία.
• Αιινύ ζπλαληνύκε ηε ιέμε
«θεξλή» πνπ ζεκαίλεη πξνίθα.

4. Η πξνίθα ζηελ νκεξηθή επνρή
• ΢ηελ νκεξηθή επνρή γίλνληαη γάκνη
κεηαμύ επγελώλ είηε κε εμαγνξά ηεο
λύθεο, είηε κε αγώλεο αλάκεζα ζε
επγελείο θαη έπαζιν ηε λύθε (
αγώλεο γηα ηελ Ωξαία Ειέλε), είηε
κε αξπαγή γπλαηθώλ (ωξαία Ειέλε-
Πάξεο).
• ΢πλήζσο ν άλδξαο ήηαλ εθείλνο
πνπ έδηλε πξνίθα ζηα νκεξηθά
ρξόληα, αιιά θαη ε γπλαίθα θάπνηεο
θνξέο.
• ΢ην Η ηεο Ηιηάδαο ν Αγακέκλνλαο ηάδεη ζηνλ Αρηιιέα, γηα λα
γπξίζεη ζηε κάρε, κηα από ηηο θόξεο ηνπ γηα γπλαίθα θαη κεγάιε
πξνίθα. Μάιηζηα ηνλίδεη όηη δε ζέιεη από ηνλ Αρηιιέα ηίπνηε ζαλ
πξνίθα (αδώξεηνο).
•΢ην Ε πάιη ηεο Ηιηάδαο ηνλίδεηαη πσο ε γπλαίθα εθηόο από ηελ
νκνξθηά ηεο ήηαλ πεξηδήηεηε λύθε όηαλ είρε πξνίθα- «θεξλή».
Ζ Αλδξνκάρε είλαη «πνιύθεξλε» ζπκβία ηνπ Έθηνξα.

5. Η πξνίθα ζηελ νκεξηθή επνρή
• ΢ηελ Οδύζζεηα ζηελ α’ ξαςσδία αλαθέξνληαη
θαη νη δύν απόςεηο γηα ηελ πξνίθα θαη ε
πξνζθνξά ηνπ γακπξνύ θαη ε πξνζθνξά ηεο
λύθεο:
• «Καη πάλω απ’ όινπο εθείλνο πην καθαξηζκέλνο
πνπ κε ηα δώξα ηνπ ζα ζε θεξδίζεη θαη ζα ζε
πάξεη λύθε ζπίηη ηνπ».
• «εθεί αο ηεο ηαηξηάμνπλε ηνλ γάκν, θαη λα ηεο
εηνηκάζνπλε γελλαία πξνηθηά, όζα ζηε ζπγαηέξα
ηνπο αξκόδνπλ, λα ηε ζπλνδεύζνπλ».

6. Η πξνίθα ζηελ νκεξηθή επνρή
• Πξηλ από ην γάκν γηλόηαλ έλα
είδνο γαμήλιοσ ζσμβολαίοσ
κεηαμύ ηνπ παηέξα ηεο λύθεο
θαη ηνπ ππνςήθηνπ γακπξνύ.
• Ο γακπξόο έδηλε ζηνλ
παηέξα ηεο λύθεο ηα
ένδα, δειαδή δηάθνξα
γελλήκαηα, πθαληά θαη
θνζκήκαηα.
• Ο παηέξαο ηεο λύθεο πξνζέθεξε ηα μύρια,
δώξα πνπ είλαη ε απαξρή ηνπ ζεζκνύ ηεο
πξνίθαο.

7. Η πξνίθα ζηελ θιαζηθή αξραηόηεηα
• Ζ ηδέα ηεο ζεζκνζέηεζεο ηεο πξνίθαο αξρίδεη ηελ επνρή
ηνπ ΢όισλα.
• Ο ΢όιωλ ςήθηζε λόκν ζύκθσλα κε ηνλ νπνίν νη γνλείο
πνπ δελ είραλ αξζεληθά παηδηά έπξεπε λα πξνηθίδνπλ ηηο
θόξεο ηνπο, «ηαο επηθιήξνπο ζπγαηέξαο».
• Ο λνκνζέηεο έθξηλε πσο ε γπλαίθα έπξεπε λα έρεη
πξνίθα πνπ πεξηνξίδεηαη ζηα απαξαίηεηα («ηκάηηα ηξία
θαη ζθεύε κηθξνύ λνκίζκαηνο αμία») γηα λα κπνξεί λα
έρεη ειεπζεξία ιόγνπ ζην ζπίηη ηεο θαη λα κελ είλαη ν
γάκνο ζπλαιιαγή. «Νύθε άπξνηθνο παξξεζίαλ νύθ
έρεη» (Μέλαλδξνο).
• Ο Πιάηωλαο ζεσξεί ην ζεζκό ηεο πξνίθαο
αληηδεκνθξαηηθό, γηαηί έηζη ελώλνληαη κεγάιεο
πεξηνπζίεο θαη ζπγθεληξώλνληαη ηα πινύηε ζε ιίγνπο.
(«Πνιηηεία»)
• ΢ηε ΢πάξηε ν Λπθνύξγνο απαγόξεπε ηελ πξνίθα.

8. Η πξνίθα ζηελ θιαζηθή αξραηόηεηα
• ΢ηελ αξραία Αζήλα πξηλ ην γάκν
ν παηέξαο ηεο λύθεο θαη ν
γακπξόο έθαλαλ έλα είδνο
πξνθνξηθνύ ζπκβνιαίνπ (θάηη ζαλ
αξξαβώλα) ελώπηνλ καξηύξσλ,
ηελ «εγγύε» ή «εγγγύεζηλ».
• ΢ύκθσλα κε ηελ «εγγύε»
θαζνξηδόηαλ ε πξνίθα θαη ε
θπξηόηεηα ηεο θόξεο πεξλνύζε
από ηνλ παηέξα ζηνλ κέιινληα
ζύδπγν.
• ΢ηε ζπλέρεηα γηλόηαλ ε «πνκπή»,
ε έθδνζε, δειαδή ε κεηαθνξά ηεο
πξνίθαο ζην ζπίηη ηνπ γακπξνύ.

9. Η πξνίθα ζηε ξωκαϊθή επνρή
• ΢ηα πξώηα ξσκατθά ρξόληα ε πξνίθα
ήηαλ απιώο εζηθή ππνρξέσζε ηνπ
γνληνύ σο απνδεκίσζε πξνο ην
γακπξό πνπ γίλεηαη ν θύξηνο ηεο
θόξεο.
• Από ην 2ν αη. κ. Υ. θαζηεξώλεηαη ην
ζπκβνιαηνγξαθηθό έγγξαθν ηεο
πξνίθαο. Σν ξωκαϊθό πξνηθών
ζπκβόιαην πεξηιακβάλεη πνιιέο
θνξέο, εθηόο από ηελ θύξηα
πξνίθα, θαη ηα
«παξάθεξλα», δειαδή πεξηνπζηαθά
ζηνηρεία ηεο γπλαίθαο πνπ απιώο
δηαρεηξηδόηαλ ν άλδξαο.

10. Η πξνίθα ζηε ξωκαϊθή επνρή
• Σν 10 κ. ρ. ν
απηνθξάηνξαο
Αύγνπζηνο κε λόκν γηα
ηε Ρώκε ππνρξέσλε ηνλ
παηέξα λα πξνηθίδεη ηελ
θόξε ηνπ.
• Οη απηνθξάηνξεο
΢έβεξνο θαη Αληώληνο
επέθηεηλαλ ηελ ηζρύ ηνπ
λόκνπ θαη ζηηο επαξρίεο
ηεο απηνθξαηνξίαο.
•Απηή ε ππνρξεσηηθή πξνίθηζε ησλ γπλαηθώλ
ίζρπζε θαη αξγόηεξα ζηηο επξσπατθέο ρώξεο
πνπ δέρηεθαλ ην ξσκατθό δίθαην.

11. Η πξνίθα ζην Βπδάληην
• Ζ ζύληαμε ζπκβνιαίνπ γηα ηελ
πξνίθα ηεο γπλαίθαο ήηαλ
ππνρξεσηηθή γηα ηελ αλώηεξε
θνηλσληθή ηάμε, ηνπο
εκπόξνπο, ηνπο
αμησκαηνύρνπο θιπ.
•Ζ πξνίθα αλαθέξεηαη θαη σο «γακβξίθη».
•΢ηα κεηαβπδαληηλά ρξόληα ε πξνίθα έγηλε
έλαο ζεζκόο ηνπ άγξαθνπ θαη εζηκηθνύ δηθαίνπ
πνπ ξίδσζε ζηνπο αλζξώπνπο.

12. Η πξνίθα ζηε ιαϊθή καο παξάδνζε
• Ο ζεζκόο ηεο πξνίθαο κε ην
πέξαζκα ησλ ρξόλσλ
θαζηεξώζεθε ζηα ειιεληθά ήζε
θαη έζηκα.
• Ζ πξνίθα ήηαλ έλα κεγάιν ζέκα
γηα ηελ νηθνγέλεηα ηνπ θνξηηζηνύ
θαη κάιηζηα ζε πεξηόδνπο
θηώρεηαο νη γνλείο κνρζνύζαλ
γηα λα ηελ ζπγθεληξώζνπλ.
• Ο γάκνο απνηεινύζε εκπνξηθή
ζπκθσλία θαη ηα θνξίηζηα ήηαλ
ην πξντόλ πώιεζεο.
• Όζε πεξηζζόηεξε πξνίθα είρε
κία θνπέια ηόζν πην πεξηδήηεηε
λύθε ήηαλ.

13. Η πξνίθα ζηε ιαϊθή καο παξάδνζε
• Από ηελ πεξίνδν ηεο ηνπξθνθξαηίαο
καξηπξνύληαη ζπκβόιαηα πξνίθαο, ηα
ιεγόκελα «πξνηθνζύκθωλα».
• Σα πξώηα πξνηθνζύκθσλα
καξηπξνύληαη γύξσ ζηα 1500 κ. ρ.
• ΢’ απηά κπνξνύκε λα δνύκε όιεο ηηο
θνηλσληθέο ηάμεηο θαη δηαθνξέο.
• Από ηα πην πινύζηα πνπ πεξηέρνπλ
ζπίηηα, ρσξάθηα, δώα θιπ., σο ηα
πην θησρηθά πνπ κπνξεί λα είλαη
κόλν ξνπρηζκόο, νηθνζθεπέο, ίζσο
θαη θακηά… θόηα!

14. Η πξνίθα ζηε ιαϊθή καο παξάδνζε
• Ο ζεζκόο ηεο πξνίθαο ζην ειιεληθό θξάηνο
απνηεινύζε γηα θαηξό θνκκάηη ηνπ
νηθνγελεηαθνύ δηθαίνπ, επεξεαζκέλν από ην
ξσκατθό δίθαην.
• Οπζηαζηηθά ν αλαρξνληζηηθόο απηόο ζεζκόο
πνπ ήηαλ ζε βάξνο ησλ
γπλαηθώλ, θαηαξγήζεθε κε λνκνζρέδην ην
1983, όπνπ ν άλδξαο έπαςε λα ζεσξείηαη
θνξπθή ηεο νηθνγέλεηαο θαη ζεζπίζηεθε ε
ηζόηεηα ησλ δύν θύισλ.

15. Η πξνίθα ζηε ζύγρξνλε επνρή
• ΢ηε ζύγρξνλε επνρή ζηηο πεξηζζόηεξεο ρώξεο ν
ζεζκόο ηεο πξνίθαο, ζεσξείηαη αλαρξνληζηηθόο
θαη όηη ππνβαζκίδεη ηε γπλαίθα. Ζ γπλαίθα έρεη
εμηζσζεί πιήξσο κε ηνλ άλδξα θαη ζπλεηζθέξνπλ
από θνηλνύ ζην λέν ζπηηηθό πνπ αλνίγνπλ κε ην
γάκν.
• ΢ε θάπνηεο ρώξεο σζηόζν, θπξίσο ζηελ αλαηνιή,
επηθξαηνύλ αθόκε θάπνηα θαηάινηπα ηνπ ζεζκνύ.
• Αθόκα θαη ζηελ ειιεληθή επαξρία έρεη παξακείλεη
ην έζηκν πηα ηεο πξνίθαο, θπξίσο σο δηαηήξεζε
ησλ παξαδόζεσλ θαη ησλ εζίκσλ ηνπ ιανύ καο.

16. Σν έζηκν ηεο πξνίθαο ζηε ιαϊθή
καο παξάδνζε
• ΢ηελ πεξηνρή καο ππάξρεη αθόκα θαη
ζήκεξα ην έζηκν ηνπ απιώκαηνο θαη ηεο
κεηαθνξάο ηεο πξνίθαο.
• ΢ηα παιηόηεξα ρξόληα ν γακπξόο έπξεπε
λα δεηήζεη ηε λύθε από ηνλ παηέξα.
• Έζηειλε, ινηπόλ, ηηο πξνμελήηξεο κε ηα
ιεγόκελα «ζ’κάδηα», ηα ζεκάδηα- δώξα
ηνπ γάκνπ.
• Αλ πεηύραηλε ην πξνμεληό, ππνγξαθόηαλ θαη
ην πξνηθνζύκθσλν.

17. Σν έζηκν ηεο πξνίθαο ζηε ιαϊθή καο
παξάδνζε
• Ζ πξνίθα ηεο λύθεο ή ηα
πξνηθηά, πνπ ζπλήζσο είλαη
θεληήκαηα θαη ιεπθά είδε,
ξνύρα, εζώξνπρα θαη ρξεζηηθά
αληηθείκελα. Σα θεληήκαηα θαη ηα
πθαληά ήηαλ ρεηξνπνίεηα.
• Παιηόηεξα κάιηζηα ε ίδηα ε
θνπέια θεληνύζε, έπιεθε, έξαβε
ηα πξνηθηά ηεο ή θαη ύθαηλε ηα
ραιηά πνπ ζα έπαηξλε καδί ηεο.
Έηζη από πνιύ παιηά ε πξνίθα
ήηαλ ε ζπλεηζθνξά ηεο γπλαίθαο
ζην γάκν πνπ ηελ πξνεηνίκαδε
γηα λα γίλεη θαιή λνηθνθπξά.

18. Σν έζηκν ηεο πξνίθαο ζηε ιαϊθή καο
παξάδνζε
• Έλα νιόθιεξν έζηκν ππάξρεη
αθόκα θαη ζηηο κέξεο καο – ζηελ
επαξρία θπξίσο- γηα ηελ πξνίθα.
• Μία εβδνκάδα πξηλ ην γάκν ην
ζπίηη ηεο λύθεο θαζαξίδεηαη,
αζπξίδεηαη θαη εηνηκάδεηαη γηα λα
θηινμελήζεη ηελ ηειεηή ηεο
«πξνίθαο».
• Οηγπλαίθεο ηνπ ζπηηηνύ εθζέηνπλ, «απιώλνπλ» όια ηα
πξνηθηά ζηα δσκάηηα ηνπ ζπηηηνύ θαη νη θίινη, γλσζηνί θαη
ζπγγελείο πξνζέξρνληαη λα ηα ζαπκάζνπλ θαη λα επρεζνύλ.
• Οη επηζθέπηεο θέξλνπλ ηα δώξα ηνπο γηα λα ζπκπιεξσζεί
ην λέν λνηθνθπξηό, ξίρλνπλ ζηα ζεληόληα ρξήκαηα, θαξύδηα,
ξόδηα θαη θνπθέηα γηα θαιή ηύρε, εύρνληαη «ε ώξα ε θαιή» θαη
ε νηθνδέζπνηλα θεξλά θνπθέηα, γιπθά θαη ιηθέξ.

19. Σν έζηκν ηεο πξνίθαο ζηε ιαϊθή καο
παξάδνζε
• Σν άπισκα ηεο πξνίθαο είλαη κηα
ηειεηνπξγία. Όινη νη ηνίρνη γεκίδνπλ κε
θεληίδηα θαη ηξαπεδνκάληεια, ηα
έπηπια ζθεπάδνληαη κε ηα
παπιώκαηα, ηηο θνπβέξηεο θαη ηα
πθαληά. Όπνπ θαη λα γπξίζεηο βιέπεηο
απισκέλα πξνηθηά.
• . ΢ηνιίδεηαη επίζεο έλα θαιάζη όπνπ
κέζα ηνπνζεηνύληαη νη λπθηάηηθεο
παληόθιεο θαη ην δώξν ηνπ γακπξνύ
πεξηηξηγπξηζκέλα από θνπθέηα θαη
ινπινύδηα. Σέινο, όιν ην ζπίηη ζπκίζεη
ιανγξαθηθό κνπζείν όπνπ νη
θαιεζκέλνη ζαπκάδνπλ ηα πξνηθηά θαη
εύρνληαη ηα «ζπγραξίθηα» ζηε λύθε θαη
«νη ώξεο νη θαιέο».

20. Σν έζηκν ηεο πξνίθαο ζηε ιαϊθή καο
παξάδνζε
• Ζ ηειεηή ηεο πξνίθαο
νινθιεξώλεηαη ηελ Πέκπηε
πξηλ από ηνλ θπξηαθάηηθν
γάκν.
• Ο γακπξόο ζηέιλεη ηξεηο
αλύπαληξεο θνπέιεο θη έλα
παλέξη κε θαιέζκαηα γηα λα
πξνεηνηκάζνπλ ηελ είζνδό
ηνπ ζην παηξηθό ζπίηη ηεο
λύθεο.
•΢ηε ζπλέρεηα ν ίδηνο κε ηνπο δηθνύο ηνπ θαη ηνλ θνπκπάξν,
έξρνληαη γηα λα πάξνπλ ηα πξνηθηά.
•Σα παιηόηεξα ρξόληα ε πνκπή γηλόηαλ κε γατδνύξηα, άινγα θαη
θάξα. Με ην πέξαζκα ησλ ρξόλσλ ηα κεηαθνξηθά κέζα
εθζπγρξνλίζηεθαλ.
• Βέβαηα, ζε πνιιά κέξε ηεο Διιάδαο , γηα εζηκνηππηθνύο
ιόγνπο, ζπλερίδνπλ λα κεηαθέξνπλ ηελ πξνίθα πάλσ ζε δώα.

21. Η πξνίθα ζηε ινγνηερλία
• ΢ε πνιιά θείκελα ηεο
λενειιεληθήο
ινγνηερλίαο γίλεηαη
ιόγνο γηα ηελ πξνίθα.
Δλδεηθηηθά αλαθέξνπκε:
• ΢ηα λαλνπξίζκαηα:
«θνηκήζνπ θαη
παξήγγεηια ζηελ Πόιε
ηα πξνηθηά ζνπ…»
•΢ε άιια δεκνηηθά ηξαγνύδηα: ηνπ γάκνπ ή λπθηάηηθα.
•Δίλαη πνιύ γλσζηό ην δεκνηηθό ηξαγνύδη, ηεο λύθεο
πνπ θαθνπάζεζε, πνπ ζηελ αξρή αλαθέξεηαη ζηα
πξνηθηά θαη ηε θηώρεηα κηαο θνπέιαο, ηεο Διέλεο.

22. Σεο λύθεο πνπ θαθνπάζεζε
Διέλε πξνμελνινγνύλ,
Διέλε θάλνπλ λύθε.
Μήλεο ηζε ηάδνπλ ηα πξνηθηά
θαη ρξόλνπο η’ αληηπξνίθηα.
Σζε ηάδεη θη ν παηέξαο ηεο
θάηεξγ’ αξκαησκέλα, ηζε ηάδνπλ
ηα αδέξθηα ηεο θαξάβηα θνξησκέλα
ηζε ηάδεη θη ε καλνύια ηεο
θξπθά δέθα ρηιηάδεο
ρξπζό ζξνλί λα θάζεηαη
ρξπζό κήιν λα παίδεη…

23. Η πξνίθα ζηε ινγνηερλία
• ΢ηε «Φόληζζα» ηνπ
Αι.Παπαδηακάληε ε
Φξαγθνγηαλλνύ ζηειηηεύεη ην
ζεζκό ηεο πξνίθαο θαη ην
πξνηθνζύκθσλν.
• ΢ην έξγν ηνπ Κ. Θενηνθά «ε ηηκή
θαη ην ρξήκα» ε θηώρεηα θαη ε
έιιεηςε πξνίθαο γίλεηαη ην
εκπόδην λα δηαιπζεί κηα αγάπε
θη έλαο γάκνο.

24. Καη θάπνηα ηξαγνύδηα ηνπ ηόπνπ καο
Φέμε κνπ θεγγαξάθη κνπ ε Υίιηνη θαισζνξίζαηε
Να πάσ ζηελ αγάπε κνπ λύθε Αξρόληνη ζπκπεζέξνη Οη θαιε-
Φέμε ςειά θαη ρακειά κόλε
Πάληα λα ‘ζηε ραξνύκελνη ζκέλνη
ηεο
Γηαηί είλαη ιάζπεο θαη λεξά Καη θαινθαξδηζκέλνη ηεο
λύθεο
΢ήθσ ζηνιίζνπ ιπγεξή Οη Νύθε κνπ λα ηα ραίξεζαη
θαιεζκέλνη
Καη λίςνπ κε ην γάια ηνπ
Σα δέθα δάρηπιά ζνπ Όινη νη
Φέξακε ην ιεβέληε ζνπ γακπξνύ Πνπ θόςαλε θαη ξάςαλε θαιε-
Με η’ άινγν θαβάια Ωξαία ηα πξνηθηά ζνπ ζκέλνη
καδί
Όηαλ ζε πξσηαγάπεζα Οη
Γελ είρα καζεηάδεο θαιεζκέλνη
Μόλν ηα κάηηα κνπ ηα δπν ηνπ
γακπξνύ
Δίρα πξνμελεηάδεο

25. Καη θάπνηα ηξαγνύδηα ηνπ ηόπνπ καο
Πενηακόζιες λίρες προίκα (ζαηηξηθό )
Ήξζ’ έλαο θίινο κνπ θαιόο Πεληαθόζηεο ιίξεο πξνίθα
θαη πξνμεληά κνπ θάλεη όκνξθε, όκνξθε θαη πηηζηξίθα
λ’ αθήζσ ηα ηξαβήγκαηα πεληαθόζηεο ιίξεο πξνίθα.
Άηληε κπξε, λα βάισ πηα ζηεθάλη.
Ζ πεζεξά κνπ κ’ αγαπά
Πεληαθόζηεο ιίξεο πξνίθα ηεο έρσ κπεη ζην κάηη
όκνξθε, όκνξθε θαη πηηζηξίθα Σέηνην γακπξό πνπ ζα ηνλ βξεη
πεληαθόζηεο ιίξεο πξνίθα. Άηληε κπξε, κάγθα θη
αξηζηνθξάηε.
Κεξαπλνβόινο έξσηαο
κπξε ζπ, κε έρεη πηάζεη Πεληαθόζηεο ιίξεο πξνίθα
ηέηνηα ιαρεία πέθηνπλε όκνξθε, όκνξθε θαη πηηζηξίθα
Άηληε κπξε ζηε θέμε θαη ζηε ράζε. πεληαθόζηεο ιίξεο πξνίθα.

26. Καη θάπνηα ηξαγνύδηα ηνπ ηόπνπ καο
Ωξαία είλαη ε λύθε καο Έλα ηξαγνύδη ζα ζαο πσ
Ωξαία ηα πξνηθηά ηεο Δπάλσ ζην βξαρηόιη
Ωξαία θη ε παξέα ηεο Να δήζεη ε λύθε θη ν γακπξόο
Πνπ θάλεη ηε ραξά ηεο Κη νη ζπκπεζέξνη όινη
Έλα ηξαγνύδη ζα ζαο πσ
Έλα ηξαγνύδη ζα ζαο πσ Δπάλσ ζην ξεβύζη
Δπάλσ ζην θεξάζη Υαξά ζηα κάηηα ηνπ γακπξνύ
Σν αλδξόγπλν πνπ γίλεηαη Πνπ δηάιεμαλ ηε λύθε
Να δήζεη λα γεξάζεη
Έλα ηξαγνύδη ζα ζαο πσ
Δπάλσ ζηε δεθάξα
Να δήζεη ε λύθε θη ν γακπξόο
Κνπκπάξνο θαη θνπκπάξα

27. πεγέο
Δηαδίθηπν:
• www.wikipedia.gr
• www.teleiosgamos.gr
• www.eleftherotipia/prika
• http://iriniclass.wordpress.com
• Δξγαζία καζεηώλ 4νπ ΓΔΛ Βέξνηαο
• Δξγαζία πξόηππνπ πεηξακαηηθνύ Γεληθνύ Λπθείνπ Βαξβάθεηνπ
΢ρνιήο
Σρνιηθά βηβιία:
• Οκήξνπ Οδύζζεηα, α΄ Γπκλαζίνπ
• Οκήξνπ Ηιηάδα, β΄ Γπκλαζίνπ
Σρνιηθή βηβιηνζήθε:
• Δγθπθινπαίδεηα 2002
• Νέα ειιεληθή εγθπθινπαίδεηα
• Βηβιίν: «Εεξβνρώξηα- δσληαλή ιατθή παξάδνζε»

28. Ζ νκάδα
• Βαξβαξηώηεο Θνδσξήο
• Ξπληά Διέλε
• Μαιαλδξήο Αλδξέαο
• Μπακπαΐηνπ Κπξηαθή
• Λεηβαδηώηνπ Μαξία
Τπεύζπλε θαζεγήηξηα: ΢αξάθε Μαξία