Social Learning Social learning is nog een relatief onbekend begrip in Nederland. Ook praktische toegepast kom je het nog niet veel tegen. Als synoniem voor social learning wordt ook wel leren 2.0 gebruikt. Maar wat is dat dan, social learning? Jeroen Krouwels licht toe wat het is en hoe u het in kunt zetten.

1. Welk leerproces richt je in?
SOCIAL LEARNING OP DE WERKPLEK
Social Learning op de werkplek

2. ONDERWIJS BEGIN 20E EEUW
Social Learning op de werkplek

3. ONDERWIJS VANDAAG DE DAG
Social Learning op de werkplek

4. Social Learning op de werkplek

5. Meester-Gezel: 1-op-1
Carel Fabritius (1645)
Social Learning op de werkplek

6. OPLEIDEN MET BEHULP VAN ICT
Social Learning op de werkplek

7. Leerstof online: theorie + toetsen
Oefentoets
Onderdelen:
- Persoonlijke hygiëne
Social Learning op de werkplek

8. Kennis + praktijk online: toetsen en beoordelen
Social Learning op de werkplek

9. CONSTATERINGEN LMS-GEBRUIK
1. De meeste leeromgevingen bevatten
nog voornamelijk theorie (manuals) en
toetsen, en nog relatief weinig
“praktijkmodules”.
2. Leertijd: >70% buiten werktijd of in de
nachtelijke uren.
3. Beoordeling van vaardigheden in de
praktijk nog relatief weinig toegepast.
4. Relatief weinig werkplekopdrachten of
‘samenwerkings-opdrachten’ met
interactie tussen ‘peers’ en begeleiders
op de werkvloer.
5. Zelf leertrajecten inplannen voor komt
nog relatief weinig voor.
6. Relatief weinig leeromgevingen die
processen inrichten, gericht op
performance.
Social Learning op de werkplek

10. Definitie en stellingen m.b.t. Social Learning
• Definitie: Proces waarbij individuen
het gedrag van anderen en de
consequenties daarvan observeren
en hun eigen gedrag daaraan
aanpassen.
• Stelling 1: de werkplek is een ideale
plek om te leren van anderen.
• Stelling 2: Social Media maken het
bereik van social learning groter: al je
vakgenoten i.p.v. alleen je directe
collega’s.
• Stelling 3: Mensen helpen om
slimmer te werken is effectiever dan
opleiden los van de werkplek (al dan
niet met e-learning).
Social Learning op de werkplek

11. QUOTE
“Learning needs to be integrated into the
workflow, not vice versa. Social Workflow
Learning needs to be under the control of
the individual, not the learning and
development department.
The only place where learning is „managed‟
is in your brain. And the only evidence that
learning has taken place is in your
improving job performance and behaviour”
Jane Hart.
Social Learning op de werkplek

12. “Traditionele opleiders en L&D
afdelingen worden steeds
vaker gezien als leveranciers
die niet meer in staat zijn om
snel genoeg te reageren op de
noodzakelijke ontwikkeling van
medewerkers, zowel
vakinhoudelijk als
performance gericht…Hun
aanpak past niet meer bij wat
nodig is, is te kostbaar, staat
los van de werkvloer , is te
tijdrovend en vaak te laat…”
Social Learning op de werkplek

13. De “Principles of Instruction” (Merrill)
1. Probleem/taak: ga uit van een probleem
of taak uit de echte werkpraktijk;
2. Activeren: zorg dat kan worden
teruggegrepen op eerder verkregen
kennis;
3. Demonstratie: laat het zien in de context
van de echte werksituatie;
4. Toepassing: performanceverbetering:
met opgedane kennis en kunde een echte
taak of probleem kunnen oplossen
tijdens het werk;
5. Integratie: reflecteren op nieuwe leer-
elementen en/of bediscussiëren met of
presenteren aan anderen.
Social Learning op de werkplek

14. DE EVOLUTIE VAN E-LEARNING
Social Learning op de werkplek

15. WAT KAN ER NOG MEER NAAST BRONNEN
BESCHIKBAAR STELLEN?
Social Learning op de werkplek

16. ADVANCED BLENDED LEARNING: INFORMELER
• Van “met de computer online” naar
draadloos internet met nieuwe ´devices´.
• Van formeel naar informeel leren onder
invloed van Social Media: het individu
!
bepaalt wat, wanneer en hoe hij leert. En
maakt meer gebruik van ‘peers’ (social
learning & media) dan via het LMS.
Social Learning op de werkplek

17. Meester-Gezel: N-op-N?
Social Learning op de werkplek

18. INFORMEEL LEREN: HOE LEER JE EEN TAAL?
Formeel: Informeel
• Woordjes leren • Een half jaar in het
• Grammatica buitenland gaan wonen en
• Groepslessen aan de hand werken.
Dank voor uw
van een methode
• Taallab: ontwarren en
nazeggen
!
Social Learning op de werkplek

19. FORMEEL VERSUS INFORMEEL
Formeel: Informeel
• Staccato • Continu
• Is een reeks geplande “EVENTS” • Is een ongepland PROCES
• Iemand anders controleert • Jij controleert zelf
Dank voor uw
• Kostbaar, tijdrovend, vaak buiten
toepassingscontext
• Effectief en goedkoop,
binnen de
toepassingscontext
!
Social Learning op de werkplek

20. WANNEER FORMEEL OF INFORMEEL?
Formeel: Informeel
• Nieuwelingen (initieel onderwijs) • Uitbreiden van kennis
• Doelgroepen die veel • Doelgroepen die graag
begeleiding en structuur nodig zelfstandig willen werken
Dank voor uw
hebben.
• Compliance verplichtingen
volgens eigen inzichten en
structuren
!
Social Learning op de werkplek

21. LEREN OP DE WERKPLEK
INFORMEEL LEREN
(20% VAN HET BUDGET)
FORMEEL LEREN
(80% VAN HET BUDGET)
WERKPLEK
E-LEARNING
Bron: Jane Hart, Social Learning Handbook
Social Learning op de werkplek

22. 70-20-10 (PRINCETON)
• 70% leer je van het werk
zelf.
• 20% leer je via anderen
(gesprekken, netwerken,
Dank voor uw
media etc.)
• 10% via ‘formele
interventies’.
Social Learning op de werkplek

23. INFORMEEL LEREN: MANAGEN OF NIET?
Managed learning Enabled learning
• Wat je leert buiten onze georganiseerde • We stellen al onze kennis onbeperkt
opleidingsprogramma’s, (online en offline) is beschikbaar online, ook als het niet direct in
voor ons niet relevant. je profiel past.
• Spieken, overnemen, hergebruiken van niet • We tracken en tracen alleen het gebruik van
zelf geproduceerde leerproducten is ten kennisbronnen om te kijken waar interesse
strengste verboden.
naar bestaat.
•
Dank voor uw
We tracken en tracen alle leeractiviteiten.
Alleen toetsresultaten tellen. • Delen, overnemen, afkijken en bewerken van
kennis in leertrajecten is toegestaan, m.u.v.
• Alle content moet opleidingskundig
geproduceerd en verantwoord zijn. formele beoordelingen en toetsen.
• We zetten een intern netwerk op om kennis • Het maakt niet uit waar je je kennis vandaan
!
te delen. haalt, zolang het legaal en valide is.
• Je mag alleen gebruik maken van ons eigen • Je kunt alle gewenste social media gebruiken
LMS systeem. (maak gerust zelf een community!) hou je
• We toetsen en beoordelen op basis van onze wel aan de algemene spelregels.
leerstof, en geven eventueel vooraf • We toetsen en beoordelen of je het weet en
examentraining. kan, niet hoe en waarmee je geleerd hebt.
Social Learning op de werkplek

24. WAAR RICHT JE JE OP?
Training/opleiding Werkplekleren
Individueel, samen, verbetergericht, procesgericht
F2F, e-learning
Leeropdracht maakt deel uit van werk teamleden en manager
AANBOD VRAAG Delen, samenwerken, verbinden
Gecontroleerd Autonoom, zelfmanagement
Social Media als “aanvulling” op de
training Social Media is verbindend hulpmiddel
GERICHT OP
GERICHT OP PERFORMANCE VERBETERING
OPLEIDEN
Bron: Jane Hart, Social Learning Handbook
Social Learning op de werkplek

25. LEREN OP DE WERKPLEK
Bron: Jane Hart, Social Learning Handbook
LEREN = WERKEN
INFORMEEL LEREN
(20% VAN HET BUDGET)
FORMEEL LEREN
(80% VAN HET BUDGET)
WERKPLEK
E-LEARNING
SOCIAL MEDIA
Social Learning op de werkplek

26. SOORTEN SOCIAL LEARNING
1. FORMEEL / GESTRUCTUREERD
 Gebruik bestaande content via Wiki’s, Social Bookmarking, blogs, video’s, presentaties
 Yammer om tips te geven en ideeën te delen
2. PERSOONLIJK GESTUURD
 Je eigen netwerk van ‘peers’ waarmee je communiceert via Twitter/Yammer, RSS feeds, social bookmarks

Dank voor uw
3. GROEP GESTUURD
Samen een Facebook pagina, een social bookmark, een Yammer-groep
4. ORGANISATIE GESTUURD
 NING netwerk van bedrijf, Yammer, bedrijfsblog van seniors
5. “ACCIDENTAL”
 Leren zonder dat je bewust iets nodig hebt: Youtube, Slideshare, Twitterbericht
Social Learning op de werkplek

27. Social learning hulpmiddelen
Productiviteit verbeteren Content zoeken en vinden
Content
Persoonlijke
vinden
productiviteit
Groeps-
productiviteit
Up to date
blijven
Ideeën, links,
bronnen delen
Samen content
maken
Social Learning op de communities
Bouwen van en deelnemen aan werkplek Maken en delen van content
Bron: Jane Hart

28. Welke aanpak werkt het best?
IMPLEMENTATIE VAN SOCIAL
WORKFLOW LEARNING
Social Learning op de werkplek

29. HOE PAK JE HET AAN VANUIT L&D?
• Ervaring #1: Besef dat L&D geen eigenaar is van Social Learning, maar wel
moet faciliteren en verstand moet hebben van ICT!
• Ervaring #2: Top-down opleggen werkt niet.
• Ervaring #3: Dwing mensen niet tot andere tools dan die ze al gebruiken.
• Ervaring #4: Ga niet uitleggen dat en hoe ze moeten delen en samenwerken.
• Ervaring #5: Moedig early adopters aan, en bevestig hun voorbeeld rol.
Dank voor uw
• Ervaring #6: Daag nieuwelingen uit op basis van een breed gedeeld issue of
organisatie vraagstuk.
• Ervaring #7: Weet dat autonomie de sterkste motivator is (Daniel Pink: DRIVE!).
• Ervaring #8: Stel de doelen duidelijk, creëer cultuur van autonomie en
vertrouwen en faciliteer.
• En verder: GET OUT OF THE WAY, NOEM HET VOORAL GEEN SOCIAL MEDIA!!
Social Learning op de werkplek

30. HOE PAK JE HET AAN?
• Bewerkstellig een organisch proces
en vraag je af:
– Hoe kunnen we de “reeds
actieven” het beste
ondersteunen?
– Hoe kunnen we voortborduren
Dank voor uw
op wat er al gebeurt?
– Hoe kunnen we nieuwelingen
triggeren eraan mee te doen?
– Welke diensten moeten wij als
L&D leveren om leer- en
performance vraagstukken te
adresseren met nieuwe
oplossingen?
Social Learning op de werkplek

31. NIET MANAGEN, WEL FACILITEREN!
Bron: Charles Jennings
Social Learning op de werkplek

32. WAT VRAAGT HET VAN MEDEWERKERS?
21st Century Skills
• Zoek en vind vaardigheden
• Kritisch denken
• Creatief denken
•
•
•
Dank voor uw
Analytische vaardigheden
Kunnen netwerken
Omgaan met mensen
• Logica
• Diepgaand begrip van
onderzoekmethodes (hoe
voorkom je informatie overload?)
Social Learning op de werkplek

33. WAT VRAAGT HET VAN L&D?
• Verander van content-aanbieder
en/of makelaar en uitvoerder naar
performance consultant en faciliteer
leerprocessen op de werkvloer.
• Zorg dat je zelf ook beschikt over de
benodigde 21st Century skills en
weet hoe ICT erbij kan faciliteren.
Dank voor uw • Vraag wat mensen nodig hebben en
realiseer dat samen! (Ga zo mogelijk
(weer) meewerken op de werkvloer).
• Ruim obstakels uit de weg.
• Geef medewerkers bronnen en
ideeën.
• Maak successen bekend.
• Zie fouten als leerweg.
Social Learning op de werkplek

34. OPLEIDEN OF EEN ANDER LEERPROCES?
Maakt prestatie wat uit? Ja Consequenties / maatregelen
Nee
Wordt prestatie bestraft? Ja Hef de bestraffing op!
Nee
Wordt prestatie NIET Ja Beloon de prestatie
gewaardeerd?
Nee
Onvoldoende resources? Ja Zorg voor resources
Nee
1. Wat is het
Zijn er obstakels? Ja Verwijder obstakels
organisatorische
vraagstuk?
Nee (of onzeker)
Beschrijf dit in
Gebrek aan Alleen een gebrek aan kennis en vaardigheden
termen van
vaardigheden? rechtvaardigt Training / Opleiding
performance
Is het Ja
belangrijk? Ja
Nee Al eerder gedaan? Nee Geef opleiding / training!
Ja
Loslaten
Vaak nodig? Nee Oefen veelvuldig
Ja
Hoe ontwikkel ik
Geef feedback een vaardigheid?
Social Learning op de werkplek

35. Technologie leidt tot herinrichting leerprocessen
Social Learning op de werkplek

36. EEN OPLEIDING OF IETS ANDERS?
• Een e-learning introductiemodule
voor nieuwkomers of bv. een NING-
netwerk waarin collega’s elkaar
uitleggen hoe iets werkt?
• Een e-learning veiligheidstraining of
een terugkerende parate kennis en
•
Dank voor uw
kunde test op basis van spiekbrieven
via Yammer?
Formeel Blended Learning traject
(theorie online, rest klassikaal), een
social learning proces op de werkplek
(bv. SCRUM), of een combinatie van
dit alles?
• Kortom: welk leerproces richt je in?
En Welke ICT gebruiken we?
Social Learning op de werkplek

37. Betekenis voor ons vak
De chirurg
De piloot
Opleiders: wordt community manager!
Social Learning op de werkplek

38. DANK VOOR UW AANDACHT!
Social Learning op de werkplek