2. Աղեխորշավորների դաս
Հայտնի են աղեխորշավորների մոտ 9 հազար տեսակներ,
որոնք ընդգրկված են հիդրոիդների, սցիֆոիդների և
կորոլյան պոլիպների դասերում:
Հիդրոիդների դաս: Ընդգրկում է մոտ 2800 տեսակ, որոնք
ապրում են քաղցրահամ ջրերում և ծովերում: Դասի
բնորոշ ներկայացուցիչներից են քաղցրահամ ջրերի
հիդրան, ծովային հիդրոիդ պոլիպ օբելիան: Ծովային
հիդրոիդները վարում են ամրացված կենսակերպ: Նրանց
գաղութներն ունեն ոչ մեծ թփերի տեսք: Տարվա որոշակի
ժամանակին հիդրոիդ պոլիպի գաղութից առաջանոմ են
փոքրիկ բողբոջներ, որոնք վերածվում են մեդուզաների և,
անջատվելով գաղութից, վարում են շարժուն, ակտիվ
կենսակերպ
3. Մեդուզաների մարմինը հովանոցաձև է: Նրանք տեղաշարժվում
են հրթիռանման շարժումներով. Փակելով և բացելով
հովանոցը՝ ջուրը դուրս են մղում հովանոցի գոգավորությունից
և շարժվում առաջ: հիդրոիդ մեդուզաները բազմանում են
սեռական ճանապարհով: Բեղմնավորումը կատարվում է ջրում:
Բեղմնավորված ձվաբջիջներից զարգանում են թարթիչավոր
թրթուրները, որոնք որոշ ժամանակ անց իջնում են ջրի
հատակը և նրանցից առաջանում է փոքրիկ ուլիպներ:
4. Սցիֆորիդների դաս: Ընդգրկվում է 30-ից մինջև 200սմ
սրամագծով խոշոր մեդուզան է: դրանք ծովային
կենդանիներ են, որոնք վարում են շարժուն, ակտիվ
կենսակերպ: Մեդուզաները բաժանասեռ են. Նրանց
վեղնավորված ձվից առաջանում է թարթիչավոր
թրթուր, որը որոշ ժամանակ լողալուց հետո ամրանում
է հատակին՝ առաջացնելով կարճատև պոլիպային
փուլ, որից էլ առաջանում է նոր մեդուզա:
5. Կորալյան պոլիպների դաս: իր մեջ ընդգրկում է
շուրջ 6 հազար տեսակներ: Այն ծովային
աղեխորշավորների ամենատարածված դասն է: Դրանք
միայնակ (ակտինիաներ) և գաղութային (կարմիր և այլ
կոլորալներ) բացառապես նստակյաց կենսակերպ
վարող աղեխորշավրներ են, որոնք չունեն զարգացման
մեդուզային փուլ: Կորալյան պոլիպի մարմինը
գլանաձև է: Մի ծայրով կենդանին ամրանում է ծովի
հատակին կամ գաղութի մյուս անհատների
մարսողական խոռոչին, իսկ մյուս ծայրում բացվում է
շոշափուկներով շրջապատված ճեղքաձև բերանային
անքը:
6. Աղեխորշավորների դերը բնական
համակցություններում:
Աղեխորշավորներն առավել բազմաքանակ և բազմազան են ծովերում: Այստեղ
նրանք կարևոր նշանակություն ունեն: Կենսացենոզների սննդային
շղթաներումԱղեխորշավորները սնվում են մանր լողացող կենդանիներով, իսկ
իրենցով սնվում են ձկնրի շատ տեսակներ: Կորալյան պոլիպներն օգտակար
դեր են կատարում ծովի ջուրը կախույթային վիճակում գտնվող օրգանական
մասնիկներից մաքրելու գործում: Հազարամյակների ընդհացքում մահացող
կորալյան պոլիպների կմախքներից գոյացել են կրաքարի հսկայական շերտեր,
խութեր, որոնք ծովամերձ շատ երկրներում օգտագործվում են շինարարության
մեջ: Որոշ տեսակի կորալների, օրինակ՝կարմիր և սև կորալների կմախքից
պատրաստում են մարջանի բազմապիսի զարդարանքներ:
7. Իսկ հիմա հարցերի միջոցով պարզենք, թե
ինչպես եք յուրացրել դասը
Ինչպե՞ս են բազմանում հիդրոիդ պոլիպները:
Ինչպե՞ս են զարգանում մեդուզաները:
Ի՞նչ առանձնահատկություններ ունեն կորալյան պոլիպները:
Ինչպե՞ս են տեղաշարժվում հիդրաները, ակտինիաները և մեդուզաները:
Ի՞նչ նշանակություն ունեն աղեխորշավորները բնության մեջ
