ΚΠΑ Γ' ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

1. 10.2.3 ΔΙΚΑΣΤΙΚΗ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
 Επίλυση διαφορών μεταξύ των πολιτών μεταξύ τους
 Επίλυση διαφορών μεταξύ κράτους και πολιτών
ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑΔΙΚΑΣΤΩΝ
 Ανεξαρτησία από το κράτος
 Ισοβιότητα
ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
 Εφαρμογή των νόμων, εκτός αν έρχονται σε αντίθεση με το Σύνταγμα
 Υποχρέωση αιτιολόγησης δικαστικών αποφάσεων
 Διάκριση σε διοικητικά, πολιτικά και ποινικά
Διοικητικά δικαστήρια: δικάζουν διοικητικές υποθέσεις, δηλ. διαφορές μεταξύ κράτους και πολιτών, που
προκύπτουν από παράνομες πράξεις κρατικών οργάνων. Π.χ. υποθέσεις συνταξιοδοτικές, φορολογικές,
υπηρεσιακής κατάστασης δημοσίων υπαλλήλων κλπ.
- Βασικοί νόμοι:
Για διοικητικές υποθέσεις: Διοικητικός κώδικας
Για εκδίκαση διοικητικών υποθέσεων: Κώδικας Διοικητικής Δικονομίας
Πολιτικά δικαστήρια: δικάζουν πολιτικές (ή αστικές) υποθέσεις, δηλ. διαφορές μεταξύ πολιτών (ιδιωτικές),
π.χ. πώληση, μίσθωση, διαφορές από ακίνητα, οικογενειακές, κληρονομικές κλπ.
- Βασικοί νόμοι:
Για αστικές υποθέσεις: αστικός κώδικας
Για εκδίκαση αστικών υποθέσεων: Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας
Ποινικά δικαστήρια: δικάζουν ποινικές υποθέσεις, δηλ. πράξεις που χαρακτηρίζονται από το νόμο ως
εγκλήματα (π.χ. ανθρωποκτονία, σωματική βλάβη, κλοπή, ληστεία, φθορά ξένης ιδιοκτησίας κλπ.)
- Βασικοί νόμοι:
Για ποινικές υποθέσεις: Ποινικός κώδικας
Για εκδίκαση ποινικών υποθέσεων: Κώδικας Ποινικής Δικονομίας
ΒΑΘΜΟΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
Α' ΒΑΘΜΟΥ Β' ΒΑΘΜΟΥ Γ' ΒΑΘΜΟΥ
ΜΕΛΗ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
- Όταν ένα δικαστήριο αποτελείται από έναν δικαστή (Πρόεδρο): Μονομελές
- Όταν ένα δικαστήριο αποτελείται από περισσότερους δικαστές: Τριμελές (3 μέλη), Πενταμελές (5 μέλη),
Πολυμελές
ΕΝΔΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΕΝΔΙΚΑ ΜΕΣΑ
- ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ (ΕΝΔΙΚΑ ΒΟΗΘΗΜΑΤΑ): Αγωγή (πολιτικά), Μήνυση (ποινικά),
Προσφυγή (Διοικητικά)
- ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ (ΕΝΔΙΚΟ ΜΕΣΟ): Έφεση
- ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ (ΕΝΔΙΚΟ ΜΕΣΟ): Αναίρεση
ΕΙΔΗ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ
- Οριστικές: οι αποφάσεις των Πρωτοβάθμιων Δικαστηρίων
- Τελεσίδικες: οι αποφάσεις των Δευτεροβάθμιων Δικαστηρίων
- Αμετάκλητες: οι αποφάσεις των Τριτοβάθμιων Δικαστηρίων
ΠΟΛΙΤΙΚΑ
(διαφορές
μεταξύ πολιτών)
Ειρηνοδικείο
(για μικρά ποσά)
Πρωτοδικείο
(για μεγάλα ποσά)
Εφετείο
Άρειος Πάγος
(ΑΠ)
ΠΟΙΝΙΚΑ
(διαφορές που
αφορούν
εγκλήματα)
Πλημμελειοδικείο
(για πλημμελήματα)
Μικτό Ορκωτό
(για κακουργήματα)
Εφετείο
Άρειος Πάγος
(ΑΠ)
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΑ
(διαφορές
μεταξύ πολιτών
και κράτους)
Διοικητικό
Πρωτοδικείο
Διοικητικό
Εφετείο
Συμβούλιο της
Επικρατείας (ΣτΕ)

2. ΑΠΟΣΠΑΣΜΑΤΑ ΑΠΟ ΑΡΘΡΑ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ
Άρθρο 87
1. Η δικαιοσύνη απονέμεται από δικαστήρια συγκροτούμενα από τακτικούς δικαστές, που απολαμβάνουν λειτουργική και
προσωπική ανεξαρτησία.
2. Οι δικαστές κατά την άσκηση των καθηκόντων τους υπόκεινται μόνο στο Σύνταγμα και στους νόμους και σε καμία
περίπτωση δεν υποχρεούνται να συμμορφώνονται με διατάξεις που έχουν τεθεί κατά κατάλυση του Συντάγματος.
Άρθρο 88
1. Οι δικαστικοί λειτουργοί διορίζονται με προεδρικό διάταγμα, σύμφωνα με νόμο που ορίζει τα προσόντα και τη
διαδικασία της επιλογής τους, και είναι ισόβιοι.