http://bookbooming.com/ nhà sách trực tuyến, bán sách online

1. Trư ng i h c Ngo i thương
Khoa Kinh t và Kinh doanh qu c t
Môn h c: u tư qu c t
Gi ng viên: Nguy n Th Vi t Hoa
Tel.: 0904 222 666
Email: nguyenthiviethoa@gmail.com
M c ích c a môn h c
Nghiên c u s di chuy n c a dòng v n u tư
trên ph m vi toàn c u
2
1

2. K t c u c a môn h c
• CHƯƠNG 1: GI I THI U V MÔN H C U TƯ
QU C T
• CHƯƠNG 2: T NG QUAN V U TƯ QU C T
• CHƯƠNG 3: MÔI TRƯ NG U TƯ QU C T
• CHƯƠNG 4: T DO HOÁ U TƯ VÀ CÁC KHU V C
U TƯ T DO
• CHƯƠNG 5: HI P NH U TƯ QU C T
• CHƯƠNG 6: CÁC HÌNH TH C CƠ B N C A U TƯ
QU C T
• CHƯƠNG 7: CÁC TNC TRONG HO T NG U TƯ
QU C T
• CHƯƠNG 8: MUA L I VÀ SÁP NH P (M&A) TRÊN
TH GI I
3
Phân b th i gian
Th o lu n và làm
bài t p (30 ti t)
Giáo viên gi ng lý thuy t (30 ti t)
4
2

3. Phương pháp ánh giá
Bài t p l n (h s 0,2) Ki m tra (h s 0,1)
• tài và phân nhóm: Theo hư ng d n
c a giáo viên; Chuyên c n (h s 0,1)
• Yêu c u v s n ph m: Bài thuy t trình
b ng slides trong vòng 15 phút (g i bài Thi k t thúc môn (h s 0,6)
thuy t trình cho gi ng viên ít nh t 1
ngày trư c khi có bu i thuy t trình).
• Hình th c: T lu n.
• 1 tu n trư c khi k t thúc môn h c, t t
c các nhóm làm thuy t trình và ti u • Th i gian: 60 – 90 phút.
lu n ph i g i bài cho gi ng viên. Yêu • N i dung: t t c các n i dung ã
c u c a bài vi t: n i dung chính c a bài
h c và th o lu n.
vi t có dài: 15-20 trang A4, font: 14
Times New Roman (b n c ng và
m m); không dãn dòng; l trái 3cm,
ph i 2cm; trên và dư i m i chi u 3cm;
và các tài li u tham kh o (b n m m).
5
Tài li u tham kh o
1. Giáo trình
1. Giáo trình u tư qu cct t . .Vũ Chí L c.
u tư qu ế ố
ế ố Vũ Chí L c. i ih ccNgo i ithương. 2011.
h Ngo thương. 2011.
2. Foreign direct investment: Theory, evidence and practice.
2. Foreign direct investment: Theory, evidence and practice.
Imad A. Moosa. Palgrave. 2001.
Imad A. Moosa. Palgrave. 2001.
3. Lu t t
3. Lu u tư 2005.
u tư 2005.
4.Ngh nh 108 N /CP hư ng d n thi hành Lu t t
4.Ngh nh 108 N /CP hư ng d n thi hành Lu
ịị ịị ớớ ẫẫ ầ ậ
ầ ậ u tư (22/9/2006).
u tư (22/9/2006).
6
3

4. Các trang web c n tham kh o
• www.unctad.org
• www.oecd.org
• www.imf.org
• www.worldbank.org
• http://www.mpi.gov.vn
• http://fia.mpi.gov.vn
• http://oda.mpi.gov.vn
• http://vneconomy.vn/tai-lieu.htm
7
CHƯƠNG 1 GI I THI U V MÔN H C U
TƯ QU C T
• 1.1 i tư ng nghiên c u và m c tiêu
c a môn h c
• 1.2 Ph m vi nghiên c u
• 1.3 Hư ng d n nghiên c u môn h c
• 1.4 Tóm t t n i dung h c ph n:
• 1.5 Tài li u h c t p:
• 1.6 Phương pháp, hình th c ki m tra -
ánh giá k t qu h c t p h c ph n
8
4

5. CHƯƠNG 2 T NG QUAN V U TƯ
QU C T VÀ CÁC HÌNH TH C CƠ B N C A
U TƯ QU C T
• 2.1 Khái ni m và c i m c a u tư
• 2.2 Khái ni m, c i m u tư qu c t ,
u tư nư c ngoài
• 2.3 Các hình th c cơ b n c a u tư
qu c t
• 2.4 M t s lý thuy t v u tư qu c t
• 2.5 Tác ng c a u tư qu c t
9
Yêu c u c a chương
• Các khái ni m v u tư, u tư qu c t ;
• Khái quát v các hình th c u tư và cách phân lo i u
tư qu c t ;
• c i m, b n ch t c a t ng hình th c u tư qu c t ;
• Hi u rõ vai trò c a t ng hình th c u tư qu c t
• Các lý thuy t cơ b n v u tư qu c t và tác ng c a
u tư qu c t i v i các nhóm nư c;
• Xu hư ng v n ng c a u tư qu c t trong nh ng
năm g n ây.
• Liên h v i th c ti n thu hút các dòng v n u tư qu c
t ó t i Vi t Nam.
10
5

6. Câu h i ôn t p
• Khi nghiên c u tác ng c a u tư qu c t , hãy liên
h v i nh ng gì ã và ang di n ra Vi t Nam?
• Nghiên c u xu hư ng u tư qu c t hi n nay và rút
ra nh ng bài h c cho Vi t Nam?
• c i m c a hình th c u tư FDI, ODA, FPI, IPL.
• Vai trò c a hình th c FDI, ODA, FPI, IPL i v i nư c
ch u tư và nư c ti p nh n u tư.
• Nh ng h n ch c a m i hình th c FDI, FPI, ODA và
IPL i v i nư c ch u tư và nư c ti p nh n u tư.
• Xu hư ng v n ng c a các dòng v n FDI, ODA, FPI
và IPL trên th gi i.
• Th c ti n thu hút FDI, ODA, FPI và IPL t i Vi t Nam.
11
Chương 2: T ng quan v u tư qu c t và các
hình th c cơ b n c a u tư qu c t
2.1. Khái ni m và c i m u tư
V n và s d ng v n
V n và s d ng v n
u tư là vi c
u tư là vi c
s d ng v n
s d ng v n
vào m ttho tt
vào m ho
ng nh tt
ng nh Tính sinh ll ii
Tính sinh
nh nh m thu
nh nh m thu
ll ii nhu n
nhu n
và/ho c ll iiích
và/ho c ích
kinh tt xã h i.
kinh xã h i. Tính m o hi m
Tính m o hi m
12
6

7. Khái ni m u tư
theo Lu t u tư c a Vi t Nam 2005 ( i u 3)
u tư là vi c nhà u tư b v n b ng
u tư là vi c nhà u tư b v n b ng
các lo ii tài s n h u hình ho c vô hình
các lo tài s n h u hình ho c vô hình
hình thành tài s n ti n hành các ho tt
hình thành tài s n ti n hành các ho
ng u tư – kinh doanh theo quy nh
ng u tư – kinh doanh theo quy nh
c a lu tt này và pháp lu tt có liên quan
c a lu này và pháp lu có liên quan
theo quy nh c a Vi tt nam.
theo quy nh c a Vi nam.
13
V N U TƯ?
V n u tư là các ngu n l c ư c s d ng vào s n xu t kinh doanh v i
m c ích sinh l i - cho ch u tư và/ho c cho xã h i.
Tài s n Ngu n v n
Tài s n lưu ng Ngu n v n ch s h u
• T n kho
• Ph i thu
• Ti n m t
Tài s n c nh
• H u hình
• Vô hình Ngu n v n vay
• Tài chính • Ph i tr
• Vay ng n h n
• Vay trung và dài h n
14
7

8. Tài s n?
Phân bi t tài s n và chi phí
Tài s n c n th a mãn i u ki n:
• Doanh nghi p ki m soát ư c
• em l i l i ích kinh t trong tương lai
• Xác nh ư c chi phí
Tài s n c nh và tài s n lưu ng
15
2.2. Khái ni m, c i m c a u tư qu c t , u
tư nư c ngoài
2.2.1. Khái ni m
u tư u tư
qu c t nư c ngoài
Là hình th c di Là vi c b v n ti n
chuy n v n t nư c hành ho t ng s n
này sang nư c khác xu t kinh doanh ho c
ti n hành ho t các ho t ng khác
ng s n xu t kinh nư c ngoài nh m
doanh ho c các ho t m c ích thu l i
ng khác nh m m c nhu n và/ho c l i ích
ích thu l i nhu n kinh t , xã h i.
và/ho c l i ích kinh
t , xã h i.
16
8

9. Phân bi t u tư qu c t , u tư nư c ngoài
u tư ra nư c ngoài B
A (Outflows)
qu c t
ài
go
u tư
)
ws c n
flo
(in ư nư
ut
n
Nh
C
17
u tư qu c t và u tư nư c ngoài gi ng
nhau v b n ch t, ch khác góc nhìn nh n
u tư u tư
qu c t nư c ngoài
N n kinh t
th gi i
ho c 1 nư c M t qu c gia
th ba
S di chuy n v n ra kh i biên gi i qu c gia
18
9

10. 2.2.2. c i mc a u tư qu c t
• Có các c i m c a ho t ng u tư nói
chung;
• Có s di chuy n v n ra kh i biên gi i
qu c gia c a nư c ch u tư;
• Thư ng ch u s i u ch nh c a nhi u
ngu n lu t khác nhau.
19
2.3. Các hình th c cơ b n c a u tư qu c t
u tư
tư nhân FPI
(Private
FDI
capital flows)
Theo
ch
u
IL tư u tư
phi tư nhân
(Non private
capital flows)
20
10

11. Các tiêu chí phân lo i u tư qu c t khác
Non debt
capital flows
Theo
quan
h
Debt capital
flows
21
Các tiêu chí phân lo i u tư qu c t khác
Long & medium
term
capital flows
Theo
th i
gian
Short term
capital flows
22
11

12. 2.3.1. u tư tr c ti p nư c ngoài
(FDI – Foreign Direct Investment)
2.3.1.1. Khái ni m
IMF OECD
FDI là m t ho t ng T tr c ti p là ho t ng T
u tư ư c th c hi n ư c th c hi n nh m thi t l p
nh m t ư c nh ng các m i quan h kinh t lâu
l i ích lâu dài trong dài v i 1 DN c bi t là nh ng
m t doanh nghi p kho n T mang l i kh năng
ho t ng trên lãnh t o nh hư ng i v i vi c
th c a m t n n kinh qu n lý DN nói trên b ng cách:
t khác n n kinh t (i) Thành l p ho c m r ng 1
nư c ch u tư, DN ho c 1 chi nhánh thu c
m c ích c a ch u toàn quy n qu n lý c a ch T;
tư là giành quy n (ii) Mua l i toàn b DN ã có;
qu n lý th c s (iii) Tham gia vào 1 DN m i; (iv)
doanh nghi p. C p tín d ng dài h n (> 5 năm)
23
2.3.1.1. Khái ni m (ti p)
Lu tt u tư 2005 c a Vi ttNam (( ii u 3):
Lu u tư 2005 c a Vi Nam u 3):
““ u tư tr c ti p” là hình th cc u tư do nhà u tư b vv n
u tư tr c ti p” là hình th u tư do nhà u tư b n
u tư và tham gia qu n lý ho tt ng u tư – kinh doanh;
u tư và tham gia qu n lý ho ng u tư – kinh doanh;
““ u tư nư c ngoài” là vi ccnhà u tư nư ccngoài ưa vv n
u tư nư c ngoài” là vi nhà u tư nư ngoài ưa n
vào Vi ttNam vv n b ng titi n, tài ss n h p pháp
vào Vi Nam n b ng n, tài n h p pháp ti n hành ho tt
ti n hành ho
ng u tư.
ng u tư.
Tóm ll i: FDI là m tthình th cc u tư qu cctt trong ó ch
Tóm i: FDI là m hình th u tư qu trong ó ch uu
tư cc a m ttnư cc u tư toàn b hay ph n
tư a m nư u tư toàn b hay ph n ll n v n u tư
n v n u tư
cho m ttd án nư c khác nh m giành quy n ki m soát
cho m d án nư c khác nh m giành quy n ki m soát
ho cctham gia ki m soát d án ó.
ho tham gia ki m soát d án ó.
24
12

13. 2.3.1.2. c i m FDI
Quy n
ki m soát Quy n và
nghĩa v
M c ích:
L i nhu n
Thu nh p
ph thu c
k t qu T
Kèm
chuy n
giao công Ch Tt
ngh quy t
25
• T l góp v n t i thi u c a các nhà u tư
nư c ngoài Vi t Nam ư c coi là
FDI là bao nhiêu?
26
13

14. 2.3.1.3. Phân lo i FDI
Theo cách th c xâm nh p
u tư m i (greenfield investment)
Mua l i và sáp nh p (merger & acquisition)
Theo hình th c pháp lý
H p ng h p tác kinh doanh
Liên doanh
100% v n nư c ngoài
27
Phân lo i FDI (ti p)
Theo quan h v ngành ngh , lĩnh v c
gi a ch u tư và i tư ng ti p nh n
u tư
u tư theo chi u d c (vertical investment):
• Backward vertical investment
• Forward vertical investment
u tư theo chi u ngang (horizontal
investment): s n xu t cùng lo i s n ph m
u tư h n h p (conglomerate investment)
28
14

15. Phân lo i FDI (ti p)
Theo nh hư ng c a nư c nh n u tư
FDI thay th nh p kh u
FDI tăng cư ng xu t kh u
FDI theo các nh hư ng khác c a Chính ph
Theo nh hư ng c a ch u tư
u tư phát tri n (expansionary investment)
u tư phòng ng (defensive investment)
29
2.3.1.4. Xu th v n ng c a FDI trên th gi i
Phân b
không u
FDI gi m
m nh năm
2001-2003
sau ó ph c
h i và tăng
m nh MNC gi vai
trò quan
tr ng, s n i
Lĩnh v c u lên c a SWF
tư thay i M&A là hình
sâu s c th c FDI ch
y u
30
15

16. 31
V n FDI vào trên th gi i (t USD)
32
16

17. 33
Phân b v n FDI gi a các nhóm nư c ch u tư
34
17

18. 35
36
18

19. 37
38
19

20. 39
40
20

21. 41
42
21

22. 43
44
22

23. Qui mô v n u tư c a các quĩ trên th gi i
45
46
23

24. 47
48
24

25. 49
Cơ c u FDI vào trên toàn th gi i
1989-1991 2003-2005
13%
8%
25%
37%
55% 62%
Nông, lâm ngư nghi p và khai khoáng
S n xu t công nghi p
D ch v
50
25

26. Cơ c u FDI vào trên th gi i và các nhóm nư c
Giai o n 1989-1991 Giai o n 2003-2005
Nư c Nư c Các nư c
Nư c Nư c
công công ông nam
ang Toàn th ang Toàn
nghi p nghi p âu và các
phát gi i phát th gi i
phát phát n n kinh t
tri n tri n
tri n tri n chuy n i
Nông, lâm ngư
nghi p và khai 6.48% 12.18% 7.53% 14.74% 8.21% 19.00% 12.99%
khoáng
S n xu t công
33.99% 51.88% 37.30% 17.86% 40.04% 30.20% 24.82%
nghi p
D ch v 59.53% 35.94% 55.17% 67.40% 51.75% 50.81% 62.19%
51
52
26

27. 53
2.3.1.5. Tình hình thu hút và s d ng v n FDI Vi t
Nam
80000 1800 S d án
70000 1600
1400
60000
1200
50000
1000
40000
800
30000
600
20000
400
10000 200
Tri u USD
0 0
19 0
19 1
19 2
19 3
19 4
95
19 6
97
19 8
20 9
20 0
01
20 2
20 3
04
20 5
20 6
20 7
08
20 9
10
-9
9
9
9
9
9
9
9
0
0
0
0
0
0
0
19
19
20
20
20
88
T ng v n ăng kí m i và b sung
V n th c hi n
S d án m i
54
27

28. FDI T I VI T NAM THEO NGÀNH (Lũy k các
d án còn hi u l c n ngày 21/12/2010)
T ng v n u tư V n i ul
TT Chuyên ngành S d án
ăng ký (USD) (USD)
1 CN ch bi n,ch t o 7,305 93,975,766,842 31,980,792,062
2 KD bat ng s n 348 47,995,113,643 11,595,129,797
3 Xây d ng 674 11,508,659,814 3,680,710,180
4 Dv? lưu trú và ăn u ng 295 11,383,087,002 2,968,455,256
5 SX,pp i n,khí,nư c, .hòa 63 4,870,373,037 1,115,417,097
6 Thông tin và truy n thông 636 4,758,448,303 2,936,410,668
7 Ngh thu t và gi i trí 123 3,461,202,314 1,014,911,935
8 V n t i kho bui 300 3,179,512,685 1,001,183,157
9 Nông,lâm nghi p;th y s n 479 3,080,730,071 1,497,249,045
10 Khai khoáng 68 2,939,845,083 2,347,143,692
11 Bán buôn,bán l ;s a ch a 466 1,583,505,053 795,027,340
12 Tài chính,n.hàng,b o hi?m 73 1,321,475,673 1,171,710,673
13 Y t và tr giúp XH 72 891,926,437 212,639,016
14 H chuyên môn, KHCN 952 701,063,480 342,060,002
15 D ch v? khác 105 645,737,056 148,728,042
16 Giáo d?c và ào t o 133 380,357,322 117,406,481
17 Hành chính và dv? h? tr 98 182,818,048 95,077,638
18 Cap nư c;x lý chat th i 23 63,773,000 37,458,000
T ng s 12,213 192,923,394,863 63,057,510,081
55
FDI T I VI T NAM THEO HÌNH TH C U TƯ (Lũy
k các d án còn hi u l c n ngày 21/12/2010)
T ng v n u tư
TT Hình th c u tư S d án V n i u l (USD)
ăng ký (USD)
1 100% v n nư c ngoài 9,599 119,251,514,816 39,257,886,451
2 Liên doanh 2,209 60,585,565,680 16,963,781,601
3 H p ?ng h p tác KD 223 5,052,980,751 4,573,856,804
4 Công ty c ph n 193 4,795,486,036 1,404,604,613
5 H P ?NG BOT,BT,BTO 11 3,598,809,913 903,095,869
6 Công ty m con 1 98,008,000 82,958,000
T ng s 12,236 193,382,365,196 63,186,183,338
56
28

29. FDI T I VI T NAM THEO I TÁC (Lũy k các
d án còn hi u l c n ngày 21/12/2010)
T ng v n u tư
TT i tác S d án V n i u l (USD)
ăng ký (USD)
1 ài Loan 2,146 22,814,404,331 9,655,078,343
2 Hàn Qu c 2,650 22,132,764,175 7,693,848,464
3 Singapore 873 21,723,215,392 6,450,747,332
4 Nh t B n 1,397 20,835,957,776 5,783,685,712
5 Malaysia 364 18,344,831,632 3,948,153,540
6 BritishVirginIslands 481 14,450,304,682 4,564,348,222
7 Hoa Kỳ 556 13,075,950,926 3,205,136,570
8 H ng Kông 606 7,792,134,699 2,790,226,634
9 Cayman Islands 52 7,432,182,851 1,474,385,118
10 Thái Lan 238 5,811,444,540 2,502,921,644
57
FDI T I VI T NAM THEO A PHƯƠNG (Lũy k
các d án còn hi u l c n ngày 21/12/2010)
T ng v n u tư
TT a phương S d án V n i u l (USD)
ăng ký (USD)
1 TP H Chí Minh 3,533 29,900,164,046 10,586,005,951
2 Bà R a-Vũng Tàu 255 26,289,272,668 7,095,677,429
3 Hà N i 1,926 20,245,881,518 7,807,977,647
4 ng Nai 1,055 16,710,820,004 7,482,030,983
5 Bình Dương 2,145 13,864,848,827 4,907,333,712
6 Ninh Thu n 26 10,139,132,816 904,728,678
7 Hà Tĩnh 24 8,343,029,000 2,787,197,630
8 Phú Yên 48 8,130,956,438 1,798,818,655
9 Thanh Hóa 39 7,056,328,144 492,641,987
10 H i Phòng 307 5,110,648,501 1,584,359,229
58
29

30. 2.3.1.6. u tư tr c ti p c a Vi t Nam ra nư c
ngoài
• Khung pháp lý cho ho t ng u tư tr c
ti p ra nư c ngoài c a Vi t Nam
• Th c tr ng u tư tr c ti p ra nư c ngoài
c a Vi t Nam
– Xu hư ng
– Cơ c u a bàn u tư
– Cơ c u lĩnh v c u tư
– Cơ c u hình th c u tư
– Tình hình tri n khai và k t qu ho t ng
59
Khung pháp lý
• Ngh nh s 22/1999/N -CP c a Chính ph
ban hành ngày 14/4/1999: hư ng d n và qu n
lý các doanh nghi p Vi t Nam u tư ra nư c
ngoài.
• Lu t u tư năm 2005.
• Ngh nh s 78/2006/N -CP c a chính ph v
u tư c a các doanh nghi p Vi t Nam ra nư c
ngoài.
• Quy t nh s 1175/2007/Q -BKH c a B K
ho ch và u tư ban hành ngày 10/10/2007
hư ng d n các th t c u tư ra nư c ngoài.
60
30

31. Xu hư ng chung
Qui mô bình
V n ăng kí V n th c
No Năm S d án quân
(USD) hi n (USD)
(USD/d án)
1 1989 1 563,380 - 563,380
2 1990 1 - - 0
3 1991 3 4,000,000 2,000,000 1,333,333
4 1992 3 5,282,051 1,300,000 1,760,684
5 1993 5 690,831 - 138,166
6 1994 3 1,306,811 - 435,604
7 1998 2 1,850,000 1,500,000 925,000
8 1999 10 12,337,793 138,752 1,233,779
9 2000 15 7,165,370 1,231,142 477,691
10 2001 13 7,696,452 2,622,000 592,035
11 2002 15 191,459,576 37,618,572 12,763,972
12 2003 24 62,390,970 8,743,252 2,599,624
13 2004 17 12,463,114 4,761,752 733,124
14 2005 37 437,905,179 4,853,946 11,835,275
15 2006 36 349,106,156 - 9,697,393
16 2007 80 911,819,885 110,000 11,397,749
17 2008 112 3,150,901,898 28,133,053
18 2009 89 2,458,880,813 27,627,874
Total 457 7,476,426,141 16,359,794 61
16,359,795
Xu hư ng chung (ti p)
1989-1998 1999- 2006-2008
2005
S d án 18,00 131,00 221,00
V n ăng ký 13,60 731,40 3.360,00
(tri u USD)
V n bình quân 0,76 5,58 15,20
(tri u USD/d
án)
62
31

32. FDI trên t ng v n c nh và GDP
63
u tư tr c ti p c a Vi t Nam ra nư c ngoài
theo lĩnh v c giai o n 1989-2007
No Lĩnh v c S d án V n ăng kí (USD) V n th c hi n (USD)
Công nghi p 113 1,504,514,883 54,847,053
D um 9 643,940,000 43,866,840
Công nghi p n ng 51 767,176,267 1,041,061
I
Công nghi p nh 17 14,838,810 5,338,840
Công nghi p ch bi n th c ph m 16 26,491,080 500,000
Xây d ng 20 52,068,726 4,100,312
Nông nghi p 53 285,989,569 4,302,626
II Nông và lâm nghi p 46 274,639,569 2,302,626
Th y s n 7 11,350,000 2,000,000
D ch v 99 215,533,116 5,729,737
D ch v 58 92,470,818 990,985
V n t i, bwu chính và vi n thông 22 51,407,266 3,400,000
III Khách s n và du l ch 6 13,227,793 420,000
Văn hóa – Giáo d c và Y t 6 13,037,239 918,752
Văn phòng và căn h cho thuê 1 30,000,000 -
Xây d ng khách s n 6 15,390,000 -
T ng 265 2,006,037,568 64,879,416 64
32

33. 10 nh n u tư tr c ti p nhi u nh t t Vi t
Nam giai o n 1989-2007
V n th c hi n
STT Nư c nh n u tư S d án V n ăng ký (USD) (USD)
1 Lào 98 1,040,310,380 7,511,733
2 Algerie 1 243,000,000 35,000,000
3 Madagascar 1 117,360,000 -
4 Malaysia 4 112,736,615 6,576,840
5 Irac 1 100,000,000 -
6 Cam pu chia 28 89,399,869 1,394,014
7 Nga 12 78,067,407 2,010,000
8 M 30 68,182,754 1,100,000
9 Cuba 1 44,520,000 -
10 Singapore 17 27,565,473 2,460,000
65
ID c a Vi t Nam theo Châu l c nh n u tư
(tính theo v n ăng ký)
Khác
Châu Âu 12%
5%
Châu Châu Á
Phi 65%
18%
Ngu n: B K ho ch và u tư
66
33

34. 2.3.2. u tư ch ng khoán nư c ngoài
(FPI – Foreign Portfolio Investment)
2.2.3.2.1. Khái ni m 2.2.3.2.2. c i m
Ch
Ch TNN ch n m CK, không
TNN ch n m CK, không
FPI là hình th cc T qu cc
FPI là hình th T qu ki m soát TCPH
ki m soát TCPH
t t trong ó ch
trong ó ch T cc a 1
T a1
nư ccmua ch ng khoán
nư mua ch ng khoán Ch
Ch TNN b kh ng ch t t l l
TNN b kh ng ch
cc a các công ty, các t t n m gi CK t t i i a
n m gi CK a
a các công ty, các
ch ccphát hành 1 nư c
ch phát hành 1 nư c
khác vv i i1 m c kh ng
khác 1 m c kh ng Ph m vi T thư ng b gi i ih n
Ph m vi T thư ng b gi h n
ch nh tt nh
ch nh nh thu l l i i
thu
nhu n nhưng không n m
nhu n nhưng không n m
quy n ki m soát tr c Thu nh p cc a ch
Thu nh p a ch TT
quy n ki m soát tr c
ti p i ivv i icông ty ho cct t
ti p công ty ho
ch ccphát hành ch ng
ch phát hành ch ng
Không kèm CGCN
Không kèm CGCN
khoán.
khoán.
67
• Vi t Nam có h n ch gì v t l n m gi
ch ng khoán c a các nhà u tư nư c
ngoài khi tham gia th trư ng ch ng khoán
Vi t Nam không?
68
34

35. 2.3.2.3. Các hình th c FPI
• FPI vào c phi u
• FPI vào trái phi u
• FPI vào các lo i ch ng khoán khác
69
2.3.2.4. Th c tr ng FPI trên th gi i
70
35

36. 2.3.2.5. FPI Vi t Nam
71
2.3.3. Tín d ng qu c t
(IL – International Loans)
2.2.3.3.1. Khái ni m 2.2.3.3.2. c i m
Ch
Ch u tư là ch n cc a
u tư là ch n a ii
tư ng titi p nh n u tư.
tư ng p nh n u tư.
Tín d ng qu cctt là hình
Tín d ng qu là hình
th cc u tư qu cctt
th u tư qu i itư ng titi p nh n T ch có
tư ng p nh n T ch có
trong ó ch
trong ó ch u tư cc a
u tư a quy n ss d ng vv n trong 1
quy n d ng n trong 1
m ttnư cccho các
m nư cho các kho ng th i igian nh t t nh.
kho ng th gian nh nh.
doanh nghi p ho cccác
doanh nghi p ho các
tt ch cckinh tt m tt
ch kinh m Hình th ccgóp vv n: Ti n.
Hình th góp n: Ti n.
nư cckhác vay v n và
nư khác vay v n và
thu ll iinhu n qua lãi
thu nhu n qua lãi
su ttti n cho vay.
su ti n cho vay. Thu nh p không ph thu cc
Thu nh p không ph thu
vào kk t tqu ss d ng vv n.
vào qu d ng n.
72
36

37. 2.3.3.3. Phân lo i IL
• Căn c vào ch th tín d ng:
– Tín d ng tư nhân
– Tín d ng nhà nư c
– Tín d ng h n h p
• Căn c vào th i h n cho vay:
– Tín d ng không có kỳ h n n nh trư c
– Tín d ng ng n h n
– Tín d ng trung h n
– Tín d ng dài h n
73
2.3.3.4. Th c tr ng tín d ng qu c t trên th
gi i
74
37

38. 2.3.3.5. Th c tr ng tín d ng qu c t Vi t Nam
75
2.3.4. H tr phát tri n chính th c
(ODA – Official Development Assistance)
2.2.3.4.1. Khái ni m
ODA là kho n tài tr ho ccgi i ingân vv n vay ưu ãi (sau khi ã tr ph n
ODA là kho n tài tr ho gi ngân n vay ưu ãi (sau khi ã tr ph n
tr n )) ư cccung cc p b i icác cơ quan chính th cccc a các nư ccthu cc
tr n ư cung p b các cơ quan chính th a các nư thu
T ch ccH p tác kinh t t và phát tri n (OECD), m t tss qu ccgia và t t
T ch H p tác kinh và phát tri n (OECD), m qu gia và
ch cc a phương khác như Ngân hàng Th gi i ivì m cc ích phát tri n.
ch a phương khác như Ngân hàng Th gi vì m ích phát tri n.
Ngu n: WB
Ngu n: WB
76
38

39. Khái ni m c a DAC
• ODA là nh ng lu ng tài chính chuy n t i các
nư c ang phát tri n và t i nh ng t ch c a
phương chuy n t i các nư c ang phát tri n
mà:
– ư c cung c p b i các t ch c chính ph (trung
ương và a phương) ho c b i cơ quan i u hành
c a các t ch c này;
– Có m c tiêu chính là thúc y tăng trư ng kinh t và
phúc l i c a các nư c ang phát tri n;
– Mang tính ch t ưu ãi và có y u t không hoàn l i ≥
25% ( ư c tính v i t su t chi t kh u 10%).
77
Khái ni m c a Vi t Nam
• H tr phát tri n chính th c là ho t ng
h p tác phát tri n gi a Nhà nư c ho c
Chính ph nư c C ng hòa xã h i ch
nghĩa Vi t Nam v i nhà tài tr là chính
ph nư c ngoài, các t ch c tài tr song
phương và các t ch c liên qu c gia ho c
liên chính ph . (Theo Ngh nh
131/2006/N -CP)
78
39

40. Khái ni m (ti p)
ODA là các kho n vi n tr không hoàn ll i, có hoàn ll ii
ODA là các kho n vi n tr không hoàn i, có hoàn
ho c tín d ng ưu ãi c a các chính ph ,,các tt ch c
ho c tín d ng ưu ãi c a các chính ph các ch c
tài chính qu c tt ,, các tt ch c thu c Liên h p qu c và
tài chính qu c các ch c thu c Liên h p qu c và
các tt ch c phi chính ph dành cho các nư c ang và
các ch c phi chính ph dành cho các nư c ang và
ch m phát tri n.
ch m phát tri n.
79
2.3.4.2. c i m c a ODA
• Nhà tài tr ;
• i tư ng nh n vi n tr ;
• Quan h gi a nhà tài tr và i tư ng nh n
vi n tr ;
• Mang tính ưu ãi;
• Mang tính ràng bu c;
• Chưa ng l i ích c a nư c vi n tr
• Nhà tài tr không tr c ti p qu n lý d án;
• Ch y u mang tính phúc l i xã h i;
• Có nguy cơ l i n n n.
80
40

41. 81
• ư c coi là ODA Vi t Nam các
kho n tín d ng ưu ãi mà nhà tài tr nư c
ngoài c p ph i t t l không hoàn l i
(thành t cho không) là bao nhiêu?
82
41

42. Công th c tính thành t h tr
R – t l lãi su t hàng năm
A – s l n tr n trong năm
D – t su t chi t kh u
INT – th i gian ân h n
M – thời hạn cho vay
83
Calculation of the Grant Element
Face value of loan (US$)
Type of repayment *
Payments per annum *
Interest rate (in %, e.g. 1.0) % *
Maturity (in years) *
Grace period (in years) *
Discount rate (in %) 10 %
Go
Grant Element (in %)
Clear
84
42

43. 2.3.4.3. Ngu n g c và quá trình phát tri n
• Ngu n g c l ch s c a ODA
7/1944: Thành l p Ngân hàng Th gi i (WB)
14/12/1960: Thành l p T ch c H p tác Kinh
t và Phát tri n (Organisation for Economic
Co-operation and Development - OECD) - y
ban H tr Phát tri n (Development
Assistance Committee - DAC).
85
2.3.4.3. Ngu n g c và quá trình phát tri n
(ti p)
• Các nư c và các t ch c cung c p ODA
Các nư c thành viên DAC chi m trên 95% t ng
ODA th gi i.
Các t ch c vi n tr a phương:
Các t ch c thu c h th ng Liên h p qu c như:
Chương trình phát tri n c a Liên h p qu c, Qu nhi
ng Liên h p qu c, chương trình lương th c Th gi i,
Qu dân s Liên h p qu c, T ch c Y t Th gi i, T
ch c Nông nghi p và Lương th cv.v...
Các t ch c tài chính qu c t g m: IMF, WB, ADB, Qu
vi n tr c a các t ch c OPEC, Qu Cô-Oet
(KUWAIT), Ngân hàng Phát tri n Châu Phi, Ngân hàng
B c Âu...
Các t ch c phi chính ph (NGO). 86
43

44. Quá trình phát tri n c a ODA trên th gi i
• V n ODA tăng nhưng không áp ng
ư c nhu c u v v n c a các nư c ang
phát tri n;
• Phân b ODA m t cân i
87
88
44

45. 89
90
45

46. 2.3.4.4. Xu hư ng v n ng c a ODA trên th
gi i
B o v môi trư ng sinh thái là tr ng tâm ưu tiên c a
nhi u nhà tài tr .
Vai trò c a ph n trong phát tri n thư ng xuyên ư c
c p t i trong chính sách ODA c a nhi u nhà tài tr .
M c tiêu và yêu c u c a các nhà tài tr ngày càng c
th , tuy nhiên, ngày càng có s nh t trí cao gi a nư c
tài tr và nư c nh n vi n tr v m t s m c tiêu.
– T o ti n tăng trư ng kinh t .
– Xoá ói gi m nghèo.
– B o v môi trư ng.
– H tr khai thác ti m năng s n có và s d ng chúng m t cách
có hi u qu .
91
2.3.4.5. Phân lo i
• Theo tính ch t
• Vi n tr không hoàn l i.
• Vi n tr có hoàn l i.
• Vi n tr h n h p.
Theo m c ích
• H tr cơ b n.
• H tr k thu t.
92
46

47. 2.3.4.5. Phân lo i (ti p)
Theo i u ki n
• ODA không ràng bu c nư c nh n.
• ODA có ràng bu c nư c nh n.
Theo hình th c h tr
• H tr d án.
• H tr phi d án:
– H tr cán cân thanh toán.
– H tr tr n .
– Vi n tr chương trình.
93
2.3.4.6. ODA Vi t Nam
6000
5000
4000
Tri u USD
Cam k t
3000 Ký k t
Gi i ngân
2000
1000
0
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
2001
2002
2003
2004
2005
2006
2007
2008
Năm
94
47

48. Cơ c u ODA gi i ngân Vi t Nam theo nhà tài
tr
95
Cơ c u ODA gi i ngân t i Vi t Nam theo i u
ki n
96
48

49. Cơ c u ODA gi i ngân theo vùng t i Vi t Nam
97
Cơ c u ODA gi i ngân theo ngành t i Vi t Nam
98
49

50. Cơ c u ODA theo ngành giai o n 1993-2008
13,11% 15,66%
3,32%
8,90%
21,78%
9,17%
28,06%
Nông nghi p và phát tri n nông thôn k t h p xóa ói gi m nghèo
Năng lư ng và công nghi p
Giao thông v n t i, bưu chính vi n thông
C p, thoát nư c và phát tri n ô th
Y t , giáo d c ào t o
Môi trư ng, khoa h c k thu t
Các ngành khác
99
2.3.4.7. Vai trò c a ODA trong chi n lư c
phát tri n kinh t c a các nư c ang và
ch m phát tri n
• ODA là m t ngu n v n có vai trò quan tr ng.
• ODA giúp ti p thu nh ng thành t u khoa h c,
công ngh hi n i và phát tri n ngu n nhân
l c.
• ODA giúp i u ch nh cơ c u kinh t .
• ODA góp ph n tăng kh năng thu hút v n FDI
và t o i u ki n m r ng u tư phát tri n
trong nư c
100
50

51. 101
102
51

52. 2.4. M t s lý thuy t v u tư qu c t
• 2.4.1. Sơ lư c v các lý thuy t liên quan n
u tư qu c t
• 2.4.2. H c thuy t MacDougall – Kempt (H c
thuy t l i nhu n c n biên c a v n – Marginal
Product of Capital Hypothesis)
• 2.4.3. Lý thuy t vòng i qu c t c a s n ph m
c a Raymond Vernon (International product life
cycle – IPLC)
• 2.4.4. Lý thuy t chi t trung c a Dunning v s n
xu t qu c t (Eclectic theory of International
Production)
103
Các hình th c m r ng ra th trư ng nư c ngoài
Ngu n: Buckley & Casson, 1978
ồ 104
52

53. 2.4.2. H c thuy t MacDougall – Kempt (H c
thuy t s n lư ng c n biên c a v n – Marginal
Product of Capital Hypothesis)
• Gi thi t:
– Th trư ng 2 nư c là th trư ng c nh tranh hoàn h o
– Không có h n ch v u tư, v n ư c di chuy n hoàn toàn t
do
– S n lư ng c n biên gi m d n khi v n u tư tăng
A B
MA MB
IB
JA
B
IA
NB NA
OB
OA J I
105
2.4.3. Lý thuy t vòng i qu c t c a s n ph m
c a Raymond Vernon (International product
life cycle – IPLC)
Giai o n 1
Giai o n 1 Giai o n 2
Giai o n 2 Giai o n 3
Giai o n 3 Giai o n 4
Giai o n 4
S n ph m S n ph m S n ph m S n ph m
m i xu t chín mu i, ư c tiêu b suy
hi n, ư c nhu c u tăng, chu n hóa, thoái.
bán trong xu t kh u th trư ng
nư c, xu t tăng m nh, n nh,
kh u không các i th hàng hóa
áng k . c nh tranh tr nên
trong và ngoài thông d ng,
nư c xu t FDI ti p t c
hi n, FDI xu t ư cs
hi n. d ng.
106
53

54. 2.4.4. Lý thuy t chi t trung c a Dunning v s n
xu t qu c t (Eclectic theory of International
Production)
O (Ownership advantages)
L i th v quy n s h u
L (Location advantages) I (Internalization advantages)
L i th a i m L i th n i b hóa
107
2.5. Tác ng c a u tư qu c t
2.5.1.
2.5.1. ii v ii nư c ch
v nư c ch u tư
u tư
Tác ng tích c c Tác ng tiêu c c
• Bành trư ng s c m nh v kinh t • Qu n lý v n và công ngh ;
và nâng cao uy tín chính tr ; • S n nh c a ng ti n;
• Gi m chi phí, nâng cao hi u qu s
d ng v n và t su t l i nhu n, kh c • Cán cân thanh toán qu c t ;
ph c tình tr ng th a v n tương i; • Vi c làm và lao ng trong
• M r ng th trư ng tiêu th s n nư c.
ph m, kh c ph c tình tr ng lão hoá
s n ph m;
• Tìm ki m các ngu n cung c p
nguyên, nhiên li u n nh;
• i m i cơ c u s n ph m, áp d ng
công ngh m i, nâng cao năng l c
c nh tranh.
108
54

55. 2.5. Tác ng c a u tư qu c t (ti p)
2.5.2.
2.5.2. ii v ii nư c nh n
v nư c nh n u tư
u tư
Tác ng tích c c Tác ng tiêu c c
• B sung v n cho u tư phát tri n; • Ph thu c v kinh t ;
• Ti p thu công ngh phù h p, y nhanh quá
• Ti p thu công ngh l c h u;
trình công nghi p hóa, hi n i hóa t nư c;
• Chuy n d ch cơ c u kinh t theo hư ng tích • Ô nhi m môi trư ng;
c c;
• Góp ph n tích c c vào các cân i l n c a
• Tri t tiêu kh năng c nh tranh c a
n n kinh t : các doanh nghi p trong nư c;
•Cung c u hàng hóa trong nư c; • Các v n văn hóa, xã h i.
•Xu t nh p kh u;
• Cán cân thanh toán qu c t .
• y nhanh t c tăng trư ng GDP và
tăng thu ngân sách Nhà nư c.
• M r ng th trư ng xu t kh u, nâng cao năng
l c c nh tranh trên th trư ng th gi i;
• Phát tri n ngu n nhân l c, t o vi c làm, nâng
cao i s ng c a ngư i lao ng;
• C ng c và m r ng quan h h p tác qu c t ,
y nhanh ti n trình h i nh p.
109
110
55

56. 111
112
56

57. 113
114
57

58. 115
Cơ c u v n u tư Vi t Nam
116
58

59. Năng su t lao ng theo thành ph n kinh t
Vi t Nam
117
59