1. BAB 3
3.1 PENGENALAN DARUL QURAN1
Oleh kerana kajian ini dijalankan di Darul Quran,
pengkajiakan menghuraikan secara terperinci tentang latar
belakang Darul Quran Jabatan Kemajuan Islam Malaysia
(JAKIM) di dalam bab ini.
3.1.1 VISI,MISI OBJEKTIF DAN FALSAFAH
VISI
Membantu usaha melahirkan Huffaz, Qurra’, dan Du’at
beribawa ke arah pembangunan Negara dan Ummah.
MISI
Mendidik dan melatih pelajar dalam bidang Tahfiz Al-
Quran dan Qiraat
MOTTO
“Al-Quran dan Sunnah Pegangan Kami”
1
Darul Quran JAKIM, http://www.darulquran.gov.my/, 12 Januari 2012

2. OBJEKTIF
1. Mensepadukan ilmu (duniawi dan ukhrawi) untuk melahirkan
golongan profesianal yang hafiz, mahir lagi berketrampilan
selaras dengan keperluan ummah dan negara.
2. Menyediakan asas penjanaan ke arah melahirkan cendikiawan
yang berkemampuan mengembalikan tradisi zaman keislaman
islam.
3. Melahirkan Huffaz, Qurra’ dan Duat yang mahir dalam
pembacaan dan pengajian ilmu Quran Al-karim bagi
memelihara kesuciaan dan kesahihan Al-Quran.
4. Melahirkan Qurra’ (Qari Dan Qariah) yang mahir lagi
berwibawa dalam seni bacaan Al-Quran dan ilmu Qiraat.
5. Melahirkan Duat (pendakwah) pendidikan dan imam yang
terlatih lagi profesional melalui pengajian ilmu Al-Quran.
FALSAFAH
Ilmu pengetahuan disebarkan dalam semangat tauhid ke arah
memmentuk generasi Al-Quran yang bertaqwa menjurus kepada
pengakuan bahawa Allah itu Esa,Pencipta dan Tuhan yang bagi
sekalian alam.

3. 3.1.2 FUNGSI
Menjalankan program pengajian Tahfiz Al-Quran di peringkat
Sijil, Diploma dan Ijazah.
Membantu pihak berkuasa agama negeri dalam melaksanakan
program-program kursus dan latihan yang berkaitan dengan
pengajian Al-Quran.
Merancang dan melaksanakan program pengajian Tahfiz Al-
Quran dan Qiraat secara bersistem serta berkualiti.
Merancang dan menjalankan kursus dan latihan kepada
kumpulan tenaga manusia yang memerlukan kemahiran dalam
bidang Al-Quran.
3.1.3 SEJARAH PENUBUHAN
Penubuhan Darul Quran bermula pada tahun 1966 apabila
Perdana Menteri Malaysia yang pertama, Tunku Abdul Rahman
Putra Al-Haj melahirkan hasrat untuk mewujudkan sebuah
Institut Pengajian Al-Quran di Malaysia. Hasrat ini telah
dinyatakan sewaktu perasmian Masjid Negara di mana idea ini
timbul ekoran daripada Musabaqah Al-Quran yang diadakan
semenjak tahun 1960 serta lawatan Rektor Universiti Al-Azhar,
Sheikh Mahmud Syaltut di perasmian Masjid Negara tersebut.

4. Sebagai permulaan, Maahad Tahfiz Al-Quran Wal-Qiraat
ditubuhkan sebagai salah satu unit di Bahagian Hal Ehwal Islam,
Jabatan Perdana Menteri. Dengan penubuhan tersebut,
bermulalah pengajian dalam bidang Tahfiz Al-Quran di Dewan
Syarahan Masjid Negara pada 1 Mac 1966 dengan bilangan
pelajar pada masa itu seramai 8 orang.
Mulai 1966 hingga 1978, pengajian ini diletakkan di bawah
kelolaan Jawatankuasa Tadbir Masjid Negara dan Urusetia
Majlis Kebangsaan Bagi Hal Ehwal Agama Islam Malaysia.
Pada tahun 1972 ia diberi nama “Maahad Tahfiz Al-Quran Wal-
Qiraat”.
Awal tahun 1979, Maahad Tahfiz diletakkan di bawah kelolaan
Pusat Penyelidikan dan Bahagian Agama, Jabatan Perdana
Menteri sehingga tahun 1980. Selepas itu Maahad Tahfiz
dipindahkan ke Bangunan JKR 588/33, Jalan Chenderasari,
Kuala Lumpur dan kemudiannya diletakkan di bawah kelolaan
Institut Dakwah dan Latihan Islam (INDAH) Bahagian Agama,
Jabatan Perdana Menteri sehingga tahun 1983.
Pada tahun 1992, Maahad Tahfiz kemudiannya berpindah ke
Taman Tun Dr. Ismail bagi penempatan pelajar lelaki dan

5. pelajar perempuan pula ditempatkan di Jalan Ledang. Pada
tahun 1994, pelajar perempuan dipindahkan ke Taman Tun Dr.
Ismail, manakala pelajar lelaki dipindahkan ke Batu 14, Sg.
Semungkis, Hulu Langat Selangor.
Pada tahun 1997, Maahad Tahfiz Al-Quran Wal-Qiraat telah
dinaikkan taraf sebagai salah satu bahagian di Jabatan Kemajuan
Islam Malaysia (JAKIM) dan diberi nama Darul Quran JAKIM.
Pada 1 November 1998, Darul Quran berpindah ke kampus tetap
di Kompleks Darul Quran di Ampang Pecah, Kuala Kubu
Bharu, Selangor.
Demi merealisasikan hasrat untuk melahirkan Huffaz, Qurra’
dan Du’at yang berkualiti, Darul Quran JAKIM akan dinaiktaraf
kepada Kolej Universiti Darul Quran (KUDQ) pada tahun 2012.
3.1.4 PENGETUA & PENGARAH
1. Dato’ Haji Mohd Nor bin Ibrahim (1966 – 1968)
2. Dr. Syed Ali Mahfuz Ad-Damanhuri (1969)
3. Sheikh Hassan bin Ismail (1970 – 1978)
4. Dato’ Abu Hassan bin Din (1979)
5. Haji Salleh bin Jaafar (1979)

6. 6. Haji Salehuddin bin Omar (1980 – 1993)
7. Haji Ariffin bin Harun (1986)
8. Haji Wan Mohamad bin Haji Sheikh Abdul Aziz (1994 –
1999)
9. Dato’ Haji Kamaruddin bin Zakaria (2000 – 2002)
10. Haji Razali bin Shahabudin (2002 – 2005)
11. Haji Murni bin Awang Mat (2005 – 2008)
12. Haji Che Ibrahim bin Che Man (2008 – 2010)
13. Haji Paimuzi bin Yahya (Disember 2010 – Sekarang)
3.1.5 PROGRAM-PROGRAM YANG
DITAWARKAN:
Persijilan Tahfiz Al-Quran (MoA bersama Universiti Islam
Antarabangsa Malaysia – UIA)
Diploma Tahfiz Al-Quran wal Qiraat
Ijazah Sarjana Muda Pengajian Al-Quran dan Sunnah (MoA
bersama Universiti Sains Islam Malaysia – USIM)
3.1.6 Kursus Pengajian Di Darul Quran
3.1.6.1 Diploma Tahfiz Al- Quran
Darul Quran beriltizam untuk melahirkan para huffaz dan
du’at yang berkemahiran dalam bidang Al-Quran,berwibawadan

7. berketerampilan melalui program diploma Tahfiz Al-Quran
dalam kerangka membina ummah yang berkualiti.
3.1.6.1.2 SISTEM PENGAJIAN
Pengajian Program Diploma Tahfiz Al-Quran mengikut sistem
semester iaitu selama 6 semester (3 tahun). Pelajar-pelajar yang
mengikuti program ini akan melalui tiga komponen kursus iaitu
:
1. Kursus Teras Darul Quran
-Kursus ini wajib diikuti oleh setiap pelajar bagi memenuhi
keperluan pengajiaan Darul Quran.
2. Kursus Umum Pengajian Islam
-Kursus ini wajib ke atas semua pelajar dan dikehendaki lulus
untuk layak menerima Diploma.
3. Kursus Syukbah

8. -Kursus ini ditetapkan oleh Darul Quran.Pelajar dikehendaki
mencapai tahap kemahiran yang cukup dalam kursus yang
ditawarkan. Buat masa ini lima syukbah ditawarkan iaitu:
a) Syukbah Qiraat
b) Syukbah Dakwah
c) Syukbah Syariah
d) Syukbah Hadis
e) Sukbah Muamalat
Semua program, peraturan dan pengurusan akademik
yang dijalankan di Darul Quran adalah dilaksanakan
berdasarkan keputusan Lembaga Darul Quran dipengerusikan
oleh Ketua Pengarah Jabatan Kemajuaan Islam Malaysia
(JAKIM).
3.1.6.1.2 YURAN PENGAJIAN DAN BIASISWA
Yuran pengajian tidak dikenakan.Biasiswa akan
dipertimbangkan oleh Jabatan Kemajuaan Islam Malaysia untuk
pelajar-pelajar Darul Quran yang memerlukan.

9. 3.1.6.1.3 PROSPEK
Pemegang Diploma Tahfiz Al-Quran,Darul Quran layak
memasuki perkhidmatan awam atau swasta sebagai Pengawal
Hal Ehwal Islam,pendidik atau pendakwah atau imam atau lain-
lain bidang yang memerlukan tahap profesionalisme,wibawa
serta personaliti diri yang tinggi.
3.1.6.1.4 PENGIKTIRAFAN
Diploma Tahfiz Al-Quran diiktiraf oleh Jabatan
Perkhidmatan Awam dan universiti dalam dan luar
Negara,khususnya di Timur Tengah.Graduan daripada Darul
Quran berpeluang mengikuti program Ijazah Pertama di pusat-
pusat pengajiaan tinggi antaranya :
Maahad Qiraat, Al-Azhar Al-Syariff
Universiti Malaya
Universiti Islam Antarabangsa Malaysia
Universiti Kebangsaan Malaysia
Kolej Universiti Islam Malaysia
Universiti Islam Negeri Sultan Syarif Kassim,Pekan
Baru,Riau,Sumatera Indonesia
Universiti Pendidikan Sultan Idris

10. 3.1.6.1.5 KELAYAKAN MASUK
Kelayakan asas untuk mengikuti program Diploma adalah
seperti berikut :
a) Warganegara Malaysia
b) Belum berkahwin
c) Berumur tidak boleh melebihi 21 tahun.
d) Lulus Sijil Pelajaran Malaysia (SPM) dengan mendapat kepujian
dalam:
i) Bahasa Melayu
ii) Pendidikan Al-Quran dan Al-Sunnah atau Pendidikan Syariah
iii) Bahasa Arab Tinggi atau Bahasa Arab Komunikasi
iv) Lulus Bahasa Inggeris
Atau
v) Lulus temuduga

11. 3.1.7 PERSIJILAN TAHFIZ AL QURAN
3.1.7.1 OBJEKTIF
1) Mensepadukan ilmu (duniawi dan ukhrawi) untuk melahirkan
golongan professional yang hafiz, mahir lagi berketrampilan
selaras dengan keperluan ummah dan negara.
2) Menyediakan asas penjanaan ke arah melahirkan cendikiawan
Islam yang berkemampuan mengembalikan tradisi zaman
kegemilangan Islam.
3.1.7.2 PEMILIHAN PELAJAR
Keutamaan adalah kepada pelajar aliran sains institusi pengajian
/ Sekolah Menengah Agama yang mempunyai pencapaian
cemerlang berdasarkan keputusan peperiksaan percubaan SPM.
Pemilihan pelajar untuk mengikuti program ini dilakukan oleh
satu jawatankuasa yang terdiri daripada Darul Quran dan UIAM
melalui proses temuduga berdasarkan wajaran seperti berikut :
1) Cemerlang dalam peperiksaan percubaan SPM tahun berkenaan
2) Berkemampuan tinggi untuk menghafal al-Quran
3) Personaliti yang tinggi
4) Aktif dalam kegiatan ko-kurikulum

12. Pelajar yang berkelayakan berminat serta berjaya dalam
temuduga sahaja akan ditawarkan tempat bagi mengikuti
program ini.
3.1.7.3 TEMPOH PENGAJIAN
Tempoh pengajian program ini ialah selama 18 bulan. Pelajar-
pelajar akan didedahkan dengan pembelajaran Tahfiz dan lain-
lain matapelajaran yang berkaitan.
3.1.7.4 JANGKAMASA PENGAJIAN
Pengajian akan bermula pada bulan Januari (selepas
peperiksaan SPM) sehingga Jun tahun berikutnya.

13. 3.1.8 PROGRAM PERSIJILAN TAHFIZ AL-
QURAN BAGI ORANG KURANG UPAYA MASALAH
PENGLIHATAN (OKUMP).
3.1.8.1 OBJEKTIF
1) Memberikan pendidikan tahfiz dan ilmu yang berkaitan dengan
OKUMP.
2) Melahirkan Huffaz, Qurra dan Du’at di kalangan OKUMP.
3) Melahirkan tenaga pengajar dalam bidang tahfiz di kalangan
OKUMP.
4) Melahirkan ummah yang berkualiti di kalangan OKUMP.
3.1..2 TEMPOH PENGAJIAN
Tempoh pengajian adalah selama 6 bulan.Jika calon mempunyai
kelayakan boleh meneruskan pengajian ke peringkat Diploma.
3.1.8.3 SUBJEK YANG DITAWARKAN
Hifzi al-Quran Syafawi
Tajwid
Taranum
Fiqh
Tauhid Asas Bahasa Arab

14. 3.1.8.4 KEMUDAHAN PENGAJIAN
Bilik kuliah dan tutorial
Bahan rujukan Braille seperti al-Quran Braille dan alat bantuan
mengajar.
Kemudahan ko-kurikulum
Biasiswa disediakan
Kos pengajian ditanggung oleh JAKIM
3.1.8.5 SYARAT KELAYAKAN MASUK
Terbuka kepada semua warga orang kurang upaya masalah
penglihatan yang boleh membaca al-Quran Braille.
Berumur 18 tahun hingg 30 tahun dan belum berkahwin.
Bersedia mengikuti kursus ini selama 6 bulan berturut-turut.
Lulus ujian kelayakan.
3.1.9 PROGRAM SIJI TINGGI TARANNUM AL-
QURAN (STTQ)

15. 3.1.9.1 OBJEKTIF
1) Menyediakan asas penjanaan ke arah melahirkan qari dan qariah
yang berkemampuan mengembalikan tradisi kegemilangan
keilmuan Islam dalam bidang al-Quran.
2) Memberi pendedahan kepada peserta mengenai lagu atau bacaan
al-Quran yang muktabar dengan teknik-teknik suara dan
pengawalannya serta sejarah taranum atau lagu itu sendiri.
3.1.9.2 TEMPOH PENGAJIAN
Pengajian akan berlangsung selama 2 bulan atau 8 minggu iaitu
7 minggu pengajian dan seminggu ujian.
3.1.9.3 JUMLAH PESERTA
Seramai 30 orang peserta dari kalangan lelaki atau perempuan.
3.1.9.4 KANDUNGAN KURSUS
Bil Kursus Pertemuan Jam
1 Taranum 74 x 2 jam 148
2 Tajwid 17 x 2 jam 34

16. 3 Qiraat 8x2 16
4 Bahasa Arab 6x2 12
Jumlah Keseluruhan 210
3.1.9.5 SYARAT KEMASUKAN
Terbuka kepada semua masyarakat awam Islam. Keutamaan
diberikan kepada qari dan qariah yang pernah mewakili daerah
dalam ujian Tilawah al-Quran peringkat negeri dengan syarat :
1) Berumur antara 18 tahun hingga 45 tahun.
2) Bersedia untuk mengikuti kursus ini selama 2 bulan berturut-
turut.
3) Lulus ujian kelayakan meliputi keupayaan suara, tajwid , bacaan
, asas jawi dan asas lagu.
3.1.10 SIJIL ASAS QIRAAT (STM)
3.1.10.1 OBJEKTIF

17. 1) Memperkenalkan Ilmu Qiraat sebagai satu cabang daripada ilmu
al-Quran.
2) Memberi pendedahan tentang kaedah pembelajaran di peringkat
institusi pengajian tinggi.
3) Memberi pendedahan tentang kaedah menghafaz ayat-ayat suci
al-Quran.
4) Memperkukuhkan penguasaan Bahasa Arab.
5) Melahirkan generasi yang memiliki personaliti yang tinggi,
progresif, berketrampilan dan berdaya saing untuk berhadapan
dengan cabaran dunia global.
3.1.10.2 SYARAT-SYARAT PENYERTAAN
1) Warganegara Malaysia berumur di antara 17 hingga 19 tahun.
2) Telah menduduki peperiksaan Sijil Pelajaran Malaysia (SPM).
3) Mahir membaca dan menghafaz Al-Quran.
3.1.11 SIJIL TAHFIZ MALAYSIA (STM)
3.1.11.1 OBJEKTIF
1) Memberi pengiktirafan kepada golongan penghafaz al-Quran
2) Mmberi galakan kepada masyarakat Islam di Malaysia
menghafaz al-Quran.

18. 3) Memberi peluang kepada golongan yang tidak mendapat
pendidikan secara formal untuk mendapatkan sijil khas tahfiz.
3.1.11.2 SYARAT PERMOHONAN
1) Warganegara Malaysia.
2) Telah menghafaz 30 juzuk al-Quran.
3) Mengemukakan rekod hafazan / sijil hafazan / surat pengesahan
daripada guru / pengetua di tempat pengajian.
3.1.12 KEMUDAHAN PEMBELAJARAN DI DARUL
QURAN
3.1.12.1 KEMUDAHAN ASAS
Dewan kuliah,makmal komputer,makmal Al-Quran,makmal
bahasa,perpustakaan,surau,asrama lelaki dan perempuan,dewan
makan,auditorium dan lain-lain.
3.1.12.2 KEMUDAHAN RIADAH

19. Padang permain untuk sepak takraw,bola tampar,badminton,bola
tampar,bola jaring,bola keranjang dan trek jogging.
3.1.13 PENCAPAIAN DARUL QURAN
Sepanjang penubuhannya, Darul Quran telah menunjukkan
beberapa pencapaian yang memberangsangkan. Antaranya ialah
:
1. Pada 16 April 1983 kelayakan sijil Maahad Tahfiz Al-
Quran Wal-Qiraat telah diberi pengiktirafan oleh Jabatan
Perkhidmatan Awam setaraf dengan Diploma Institut Teknologi
MARA (sekarang UiTM) bagi mebolehkan pemegang sijil
tersebut menjawat jawatan dalam Perkhidmatan Awam.
2. Diploma Tahfiz Al-Quran dan Al-Qiraat Darul Quran
JAKIM juga diiktiraf oleh universiti-universiti tempatan dan
luar negara untuk mengikuti pengajian di universiti berkenaan.
Antara institusi tersebut ialah Akademi Pengajian Islam
Universiti Malaya, Fakulti Pengajian Islam Universiti
Kebangsaan Malaysia, Universiti Islam Antarabangsa Malaysia,
Universiti Sains Islam Malaysia, Fakulti Pendidikan Universiti
Kebangsaan Malaysia, Universiti Islam Negeri Sultan Syariff
Kassim Riau, Indonesia dan Universiti Al-Azhar,Mesir.
3. Darul Quran telah mengadakan kerjasama dengan
Universiti Islam Antarabangsa Malaysia untuk merealisasikan

20. program Persijilan Tahfiz al-Quran. Program ini ditawarkan
kepada pelajar lulusan SPM yang mendapat keputusan
cemerlang untuk ditempatkan di Darul Quran . Pelajar-pelajar
ini akan melalui tempoh pengajian selama 18 bulan di Darul
Quran. Selepas tamat pengajian. Selepas tamat pengajian
mereka akan terus ditempatkan di Pusat Asasi UIAM dalam
bidang profesional seperti perubatan, farmasi, kejuruteraan,
senibina, ekonomi, dan sains pengurusan. Cadangan program
berkembar ini tercetus apabila Y.Bhg. Prof. Madya Dr. Sidek
Baba selaku Ahli Lembaga Pengarah Darul Quran telah
membentangkan satu kertas kerja yang bertajuk “Perancangan
Masa depan Program Akademik Darul Quran” di dalam
Muzakarah Masa depan Darul Quran pada 21-22 Februari 2000.
Beliau telah turut mencadangkan agar Darul Quran memainkan
peranan bukan sahaja berketrampilan melahirkan Hafiz dan
Hafizah yang mahir dalam bidang agama malah layak menjadi
ahli sains dan profesional yang berwibawa.Hasilnya, Darul
Quran telah mengambil 7 orang pelajar yang telah mendaftarkan
diri sebagai perintis program persijilan.
4. Darul Quran turut memperkenalkan Program Persijilan
Tinggi Tarannum al-Quran yang dirangka khusus untuk
melahirkan generasi al-Quran yang dapat mengembalikan tradisi
kegemilangan ilmuwan Islam dalam usaha memartabatkan

21. agama bangsa dan negara di mata dunia. Selain daripada itu,
program ini akan menjana qari dan qariah yang berkemampuan
tinggi dan sekaligus mampu memikul cabaran yang
diamanahkan oleh negara. Cadangan pelaksanaan program ini
adalah idea Menteri Dr. Jabatan Perdana Menteri Y.B Dato’ Dr.
Abdullah Bin Md. Zin yang mahukan umat Islam di Malaysia
benar-benar mendalami seni bacaan al-Quran. Beliau berharap
agar Malaysia tidak akan kepupusan generasi yang mahir dalam
bidang al-Quran amnya dan bidang Tarannum khasnya. Program
ini dikhususkan kepada semua masyarakat Islam terutama
kepada mereka yang mempunyai pengalaman mewakili daerah
dan negeri dalam ujian tilawah al-Quran. Program yang bakal
diadakan di institut Latihan Islam Malaysia (ILIM) ini akan
meliputi kaedah pengajian secara kuliah tutorial, latihan
praktikal dan perbincangan.
5. Darul Quran terus mengorak langkah untuk
memperkasakan bidang tahfiz al-Quran dengan melaksanakan
program Ijazah Sarjana Muda Pengajian Quran dan Sunnah
dengan Kepujian. Program yang diadakan dengan kerjasama
Universiti Sains Islam Malaysia (USIM) ini adalah hasil
daripada perbincangan di Mesyuarat Lembaga Darul Quran
yang diadakan pada 15 Julai 2006.Bagi peringkat permulaan,
program ini ditawarkan kepada 50 orang pelajar Darul Quran

22. dan pelajar Maahad Tahfiz Quran Negeri (MTQN).Jangka masa
pengajian bagi program ini adalah 3 tahun dan telah dimulakan
pada November tahun lalu.
3.1.14 PERSATUAN KEBAJIKAN PELAJAR
MAAHAD TAHFIZ DARUL QURAN
( PERKEMAT DQ )
3.1.14.1 PENGENALAN
PERKEMAT Darul Quran adalah singkatan bagi Persatuan
Kebajikan Pelajar Maahad Tahfiz Darul Quran.Ia adalah NGO
dan satu-satunya persatuan induk yang ada dan semua pelajar
Darul Quran adalah ahli PERKEMAT. Antara tujuan utama
ditubuhkan persatuaan ini adalah untuk menjaga kebajikan
seluruh ahli sama ada kebajikan dari segi pembelajaran
mahupun kebajikan rohaniah. Kebajikan yang dibawa oleh
persatuan ini dilihat lebih kepada kebajikan rohaniah iaitu
penerapan kefahaman terhadap ahli tentang ukhuwah, bi’ah
solehah dan peranan seorang huffaz dalam menyebarkan

23. dakwah.Ini dapat dilihat melalui program-program yang
dilaksanakan oleh persatuan ini, antaranya ialah ceramah-
ceramah perbandingan agama, seminar kepimpinan, kembara
dakwah dan sebagainya.Program-program tersebut
kebanyakannya berskala besar. Dengan adanya program
sedemikian, ahli-ahli akan lebih faham dan matang dalam
menghadapi kehidupan di Darul Quran sekaligus mengadaptasi
apabila berada dalam masyarakat yang memerlukan bimbingan.
3.1.14.2 VISI, MISI DAN OBJEKTIF
VISI
Membentuk generasi huffaz yang mampu merealisasikan intipati
al-Quran dan sunnah dalam kehidupan.
MISI
Menjana kebajikan huffaz melalui dakwah dan pentarbiyahan
yang sistematik yang sesuai dengan keperluan semasa
berlandaskan al-Quran dan as-Sunnah.
3.1.14.3 OBJEKTIF PERKEMAT MELALUI LAJNAH

24. Objektif Persatuan Kebajikan Pelajar Maahad Tahfiz Darul
Quran (PERKEMAT DQ) telah dibahagikan mengikut lajnah-
lajnah dan secara keseluruhan objektif menggambarkan hala tuju
dan matlamat persatuan ini.
1. LAJNAH DAKWAH DAN TARBIAH (LADAR)
Menjana satu proses pentarbiyahan yang tersusun bagi
melahirkan generasi al-Quran yang unik dalam merealisasikan
usaha memperkasakan bi’ah solehah di Darul Quran.
2. LAJNAH PENDIDIKAN (DIDIK)
Menjana peningkatan kualiti hafazan dan prestasi akademik para
huffaz di samping berusaha melahirkan golongan huffaz yang
berketerampilan professional lagi berdaya intelektual.
3. LAJNAH TADBIR DAN PERHUBUNGAN LUAR
(TADBIR)

25. Berusaha membentuk generasi al-Quran yang mampu mentadbir
dan mengurus dengan amanah, peka serta mampu mendepani
masyarakat global.
4. LAJNAH PENERBITAN DAN INFORMASI
(LATERINFO)
Melahirkan generasi huffaz yang intelektual dalam menguasai
teknologi maklumat dan informasi global seiring
memperkasakan bi’ah di Darul Quran melalui tarbiyah Islamiah
yang bersistematik
5. LAJNAH EKONOMI (LEKON)
Berusaha menyediakan barangan berkualiti lagi halal untuk
keperluan dan memenuhi citarasa pelajar.
6. LAJNAH RIADHAH DAN REAKRASI (LARIDASI)
Melahirkan generasi huffaz yang berkualiti dan sihat dari segi
jasmani dan rohani sebagai pencetus revolusi masyarakat
berteraskan al-Quran dan as-Sunnah.
7. LAJNAH HAL EHWAL SISWA-SISWI (HEWA & HEWI)
Berusaha memelihara kebajikan dan ukhuwah warga Darul
Quran demi melahirkan generasi huffaz yang pragmatik dan
dinamik.

26. 3.2 KONSEP PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN
3.2.1 PENGENALAN
Pembelajaran sangat penting bagi kehidupan
manusia.Oleh sebab itu tuhan memberikan kepada manusia akal
fikiran supaya manusia boleh belajar dan memanfaatkan minda
yang dikurniakan tuhan kepadanya.Thorndike (1931)
mengatakan manusia berkuasa menukarkan dirinya iaitu dengan
belajar malah belajar adalah perkara imprensif mengenai
seseorang.2
Pengetahuan serta pemahaman berkaitan konsep
pembelajaran dan perspektif kognitif penting bagi menyediakan
peluang-peluang pembelajaran kepada pelajar.Ia adalah sumber
dan kemahiran yang mencerminkan cara individu memperolehi
pengetahuan, memproses, mentafsir dan menggunakannya
dalam kehidupan seharian. Ia juga memeberi peluang kepada
kita memehami pelbagai sumber ilmu pengetahuan. Dan
2
Shahabudin Hashim, Mahani Razali, Ramlah Jantan. Psikologi Pendidikan (2003) PTS Publication & Distributors
Sdn. Bhd. Hal 151

27. seterusnya ia membenarkan kita membuat penilaian ,generalisasi
dan pemilihan kaedah serta strategi pembelajaran yang bakal
digunakan dalam kehidupan seharian.
3.3 PENGERTIAN PEGAJARAN DAN PEMBELAJARAN
3.3.1 PENGERTIAN PENGAJARAN
Pengajaran dan pembelajaran adalah tumpuan individu
dan masyarakat di abad ini.Pengajaran melibatkan guru dan
pembelajaran pula melibatkan pelajar.Pembelajaran adalah satu
bentuk desakan bagi kemandirian sepsis manusia.Dalam belajar
dan menuntut ilmu, pelajar perlukan tunjuk ajar seorang guru.
Secara umumnya, pengajaran adalah proses berorentasikan
matlamat yang dirangcang terlebih dahulu. Kamarudin (1993)
mengatakan pengajaran adalah suatu proses pengendalian urusan
bagi membolehkan pelajar mengetahui atau menyempurnakan
sesuatu yang mereka tidak dapat lakukan sendiri sebelum ini.3
3
Op, cit .hal no152.

28. Peranan guru dalam urusan ini adalah untuk berkongsi
maklumat mengenai perkara tersebutdan menunjukkan
bagaimana maklumat boleh digunakan bagi menerokai idea dan
menghadapi masalah.Oleh itu pengajaran adalah aktiviti-aktiviti
yang bermatlamat dan mempunyai tujuan dimana guru
berkongsi maklumat degan pelajar bagi membolehkan mereka
menyempurnakan sesuatu tugasan yang tidak boleh
disempurnakan sendiri sebelum ini.Bolehlah dirumuskan
bahawa pengajaran adalah aktiviti bermatlamat yang dilakukan
oleh guru secara sengaja dan disedari bagi membantu
pembelajaran.
3.3.2 PENGERTIAN PEMBELAJARAN
Pembelajaran pada amnya berlaku apabila individu atau
masyatakat menghadapi masaalah.Misalnya seorang remaja
hendak memulakan kehidupan sebagai nelayan, dia perlu belajar
kemahiran menggunakan jala atau pukat, dia memerlukan
maklumat untuk mengetahui di mana tempat yang banyak ikan,
belajar mendayung sampan dan lain-lain. Guru atau orang yang
pakar dalam bidang tersebutakan mengajar remaja tersebut
langkah-langkah menjadi seorang nelayan.

29. Proses pembelajaran sentiasa berlaku di sekeliling kita.
Ibu saya sedang berada di depan televisyen dan memerhati
bagaimana Chef Wan memasak masakan barat. Ini bermakna
ibu saya sedang belajar memasak masakan barat. Adik saya
sedang belajar daripada rakannya cara menyelesaikan masalah
matematik. Dalam situasi tersebut, pembelajaran biasanya
didefinisikan sebagai berubahan tingkah laku individu
disebabkan oleh pngalaman (Slavin 1997). Apabila kita melihat
orang lain menyelesaikan masalah, kita akan dapat pengalaman
itu menambahkan kemahiran menyelesaikan masalah.4
Woolfolk (1998) pula berpendapat pembelajaran berlaku
apabila sesuatu pengalaman secara relatifnya menghasilkan
perubahan kekal dalam pengetahuan dan tingkah laku.Woolfolk
(1998) juga menegaskan pentingnya pengalaman dalam
pembelajaran. Pembelajaran individu bermula daripada
peringkat bayi di mana mula-mula mereka akan mengetahui
beberapa kemahiran mudah seperti memegang botol susu dan
mengenal ibu bapanya. Apabila kanak-kanak membesar, mereka
akan berupaya mempelajari lebih banyak kemahiran dan berkara
4
Op.cit. hal 153

30. Sebagaimana pendapat Crow dan Crow (1980),
pembelajaran adalah pemerolehan tabiat, pengetahuan dan sikap.
Pembelajaran melibatkan cara baru membuat sesuatu kerja. Ia
berlaku dalam percubaan individu mengatasi rintangan atau
menyesuaikan diri kepada situasi yang baru.
Pembelajaran juga berlaku sepanjang hayat seseorang,
tidak kira di sekolah atau di rumah atau di persekitaran.
Pembelajaran juga ditakrifkan sebagai menghalusi fikiran dan
memperbaiki kebolehan berfikir seseorang, mendalami
kefahaman seseorang mengenai isu atau meningkatkan
kefahaman mendalam mengenai fenomena seperti mendapatkan
teknik yang lebih baik atau fakta baru.
Oleh itu bolehlah durumuskan pembelajaran adalah
perubahan tingkahlaku yang melibatkan keterampilan kognitif
iaitu penguasaan ilmu dan perkembangan kemahiran intelek
(Rahil Mahyuddin dan rakan-rakan 2000)5. Ilmu tidak sama
dengan maklumat tetapi ia dibina daripada maklumat melaui
pemikiran. Apa yang dialami oleh pelajar melalui kehidupan
5
Rahil Mahyuddin&Habibah Elias, Psikologi Pendidikan untuk perguruan, Karisma Publishing Sdn. Bhd.

31. seharian, pembacaan dan pendengaran menjadi sebahagian
daripada ilmunya. Ini hanya akan berlaku apabila indvidu
berjaya mengintegrasikan pengalaman itu kepada struktur
ilmunya, supaya ada makna, boleh diingati dan boleh digunakan
apabila perlu.
3.4 KAEDAH PEMBELAJARAN TAFSIR AL-QURAN DI
DARUL QURAN
Madah tafsir al-Quran merupakan salah satu madah yang
terdapat di dalam bidang pengajian al-Quran bagi setiap
syukbah. Antara madah yang terdapat dalam pengajian ilmu-
ilmu al-Quran selain tafsir al-Quran ialah Hifz al-Quran , Qiraat,
Fawasil, Dhobt al-Quran, Tarikh Mashaf, Tarikh Qurra’ dan
Rasm al-Quran.6Madah-madah ini adalah wajib diambil oleh
semua pelajar syukbah Qiraat.
Madah tafsir al-Quran dipelajari oleh pelajar syukbah Qiraat
pada semester empat dan lima. Disini, pengkaji akan
menceritakan sedikit tentang kaedah pembelajaran dan
6
Jadual waktu pembelajaran sesi pengajian Program Diploma semester enam.(Bahagian Akademik, Darul Quran
JAKIM).

32. pengajaran madah ini serta tahap kefahaman pelajar yang telah
mempelajarinya iaitu pelajar syukbah Qiraat semester enam.
3.4.1 PEMBAHAGIAN KELAS
Siswa-siswa semester enam bagi syukbah Qiraat sesi 2009/2012
yang berjumlah 68 orang telah dibahagikan kepada 3 buah kelas
iaitu kelas Hamzah seramai 24 orang, kelas Kisae seramai 23
orang, dan kelas Khallad seramai 21 orang.
Walaubagaimanapun, ketiga-tiga kelas ini digabungkan dalam
satu kelas untuk sesi pembelajaran madah tafsir.
3.4.2 TENAGA PENGAJAR
Pada semester 5 yang lepas, para siswa dan siswi
semester 6 sesi 2009/2012 oleh Syaikh Tolbah yang merupakan
salah seorang pensyarah Darul Quran .
3.4.3 TEMPOH PEMBELAJARAN
Bagi madah tafsir al-Quran, jumlah jam kredit bagi
madah ini adalah 2jam kredit. Dalam tempoh seminggu terdapat
2jam waktu pembelajaran untuk madah ini.

33. 3.4.4 SUKATAN PEMBELAJARAN
Buku yang digunakan bagi pembelajaran di dalam kelas
ialah “Tafsir Al-Munir Fi Al-Aqidah Wa Al-Syari’ah Wa Al-
Manhaj”karya Dr Wahbah az-Zuhaili. Sukatan pembelajaran
adalah satu surah iaitu surah al-Mu’minun yang mengandungi
118 ayat.
3.4.5 KAEDAH PEMBELAJARAN TAFSIR AL-QURAN
DI DARUL QURAN
Pihak pentadbiran bahagian akademik Darul Quran telah
menetapkan bahawa kesemua madah di dalam pengajian al-
Quran menggunakan buku di dalam bahasa arab, tetapi bahasa
pengantar yang digunakan adalah dalam dua bahasa iaitu bahasa
Arab dan bahasa Melayu. Buku yang digunakan sebagai silibus
bagi madah tafsir al-Quran bagi semester 5 ialah satu surah
daripada keseluruhan kitab “Tafsir Al-Munir Fi Al-Aqidah Wa
Al-Syari’ah Wa Al-Manhaj”karya Dr Wahbah az-Zuhaili. Di
dalam kitab tersebut yang ditulis oleh pengarang
memudahkahpelajar untuk memahami setiap tasfsiran setiap
ayat.
Pada kebiasaannya di Darul Quran, para pensyarah
menggalakkan pelajar untuk menghafal apa yang dipelajari bagi

34. memudahkan pelajar apabila hendak menghadapi peperiksaan.
Bagi madah tafsir ini, proses pembelajaran yang berlaku banyak
melibatkan interaksi antara pensyarah dengan pelajar. Pensyarah
sentiasa memastikan para pelajar memahami apa yang dipelajari
dengan membuka ruang pertanyaan pada setiap akhir
pembelajaran dan juga dengan membuat ujian kefahaman
setelah selesai setiap bab yang dipelajari. Dengan cara ini, para
pelajar akan mudah untuk mendapatkan kefahaman dan
seterusnya mengingati apa yang dipelajari.
Bagi pengiraan markah 40 dalam kelas, ia adalah mengikut
kehendak pensyarah tersebut sama ada markah diberi dengan
membuat ujian, kuiz, pembentangan, secara kumpulan atau
individu. Kehadiran pelajar ke kelas juga diambil kira dalam
pegiraan markah tersebut.
Kesimpualannya, pelbagai kaedah pembelajaran dan
pengajaran telah digunakan dalam madah ini. Kesemuanya
mengikut kreativiti pensyarah dan komitmen pelajar dalam
proses pembelajaran dan pengajaran ini.

35. Sebagai kesinambungan daripada penerangan tentang
kaedah pembelajaran dan pengajaran tadi, pengkaji telah
menyediakan beberapa boring soalan kaji selidik tentang kedah
pembelajaran dan pengajaran di Darul Quran untuk menilai
tahap kefahaman pelajar dan penerimaan mereka terhadap
kaedah yang digunakan di dalam kelas. Data yang dikumpulkan
adalah untuk melihat dan mengetahui tahap kefahaman pelajar
terhadap kaedah pengajaran dan pembelajaran dalam madah
tafsir al-Quran.