1. LTE – Szerokie pasmo, szerokie możliwości
Marcin Ney
Dyrektor Techniki
PTK Centertel (Orange Polska)
21 maja 2013, Warszawa
2. agenda
Wprowadzenie
Sieci komórkowe
─ Co to jest komórka?
─ Architektura sieci
─ Stacje bazowe
─ Generacje i standardy
─ Zasięgi i częstotliwości
─ Usługi
─ Wydajność systemów komórkowych – fakty i mity
System LTE
─ Co to jest LTE?
─ LTE na Świecie
─ Pasma częstotliwościowe
─ Strategia budowy sieci LTE przez operatorów
─ Wydajność i usługi systemu LTE
─ Co LTE oznacza dla użytkownika?
Podsumowanie
3. agenda
Wprowadzenie
Sieci komórkowe
─ Co to jest komórka?
─ Architektura sieci
─ Stacje bazowe
─ Generacje i standardy
─ Zasięgi i częstotliwości
─ Usługi
─ Wydajność systemów komórkowych – fakty i mity
System LTE
─ Co to jest LTE?
─ LTE na Świecie
─ Pasma częstotliwościowe
─ Strategia budowy sieci LTE przez operatorów
─ Wydajność i usługi systemu LTE
─ Co LTE oznacza dla użytkownika?
Podsumowanie
4. nowe zjawiska na rynku telefonii komórkowej
Ogromna popularność smartfonów
Mobilne multimedia
wysokiej jakości
Popularność nowych typów
terminali – tablety!
2011 2012 2013 2014 2015
Globalny wzrost ruchu transmisji danych
140%
83%
73%
66%
Source: Cisco, 2011
5. agenda
Wprowadzenie
Sieci komórkowe
─ Co to jest komórka?
─ Architektura sieci
─ Stacje bazowe
─ Generacje i standardy
─ Zasięgi i częstotliwości
─ Usługi
─ Wydajność systemów komórkowych – fakty i mity
System LTE
─ Co to jest LTE?
─ LTE na Świecie
─ Pasma częstotliwościowe
─ Strategia budowy sieci LTE przez operatorów
─ Wydajność i usługi systemu LTE
─ Co LTE oznacza dla użytkownika?
Podsumowanie
9. generacje i standardy sieci komórkowych
GSM GPRS
EDGE
UMTS HSPA
HSPA +
LTE
LTE Advanced
2G 2,5G
3G
4G
Evolution driven by data rate and latency requirements
10. zależność zasięgu od częstotliwości
CZĘSTOTLIWOŚĆ
450 MHz 900 MHz 1800 MHz 2100 MHz2600 MHz
NAJLEPSZE DLA OBSZARÓW
POZAMIEJSKICH (ZASIĘG)
NAJLEPSZE DLA OBSZERÓW MIEJSKICH
(POJEMNOŚĆ)
800 MHz
12. „klasyczne” usługi telefonii komórkowej
Połączenia głosowe
SMS
Transmisja danych
MMS
Połączenia konferencyjne
Wideokonferencje
Usługi lokalizacyjne
Podejście do usług zmienia się wraz z rozpowszechnieniem smartfonów, tabletów
oraz rozwojem firm tzw. OTT oraz aplikacji
13. wydajność systemów komórkowych – fakty i mity
Szybkość transmisji Pojemność
MobilnośćOpóźnienie
Transmisja teoretyczna a praktyczna
Zasięg na zewnątrz a wewnątrz budynków
Pojemność systemów radiowych
14. agenda
Wprowadzenie
Sieci komórkowe
─ Co to jest komórka?
─ Architektura sieci
─ Stacje bazowe
─ Generacje i standardy
─ Zasięgi i częstotliwości
─ Usługi
─ Wydajność systemów komórkowych – fakty i mity
System LTE
─ Co to jest LTE?
─ LTE na Świecie
─ Pasma częstotliwościowe
─ Strategia budowy sieci LTE przez operatorów
─ Wydajność i usługi systemu LTE
─ Co LTE oznacza dla użytkownika?
Podsumowanie
15. co to jest LTE?
LTE (Long Term Evolution) – standard czwartej generacji (4G) telefonii komórkowej,
którego założeniami są:
Obniżenie kosztów transmisji
Wprowadzenie nowych usług
Elastyczne wykorzystanie dostępnych pasm częstotliwościowych
Uproszczona architektura sieci z otwartymi interfejsami
Zminimalizowane zużycie energii przez terminal użytkownika
Maksymalna szybkość transmisji danych dla użytkownika (teoretyczna) – 150 Mbps
w paśmie 20 MHz
Do 200 użytkowników w jednej komórce radiowej
Niskie opóźnienie – około 10 ms
LTE WCDMA (UMTS) HSPA HSDPA/HSUPA HSPA+ HSPA+ DC
Max throughput Downlink 150 Mb/s 384 kb/s 14 Mb/s 28 Mb/s 42 Mb/s
Max throughput Uplink 50 Mb/s 128 kb/s 5.7 Mb/s 11 Mb/s 22 Mb/s
Delay ~10 ms 150 ms 100 ms 50 ms 50 ms
16. częstotliwości
800 MHz
1800 MHz
2600 MHz
inwestycje w
sieć rozbudowa
stacji
bazowych
LTE core
rozwój transmisji
światłowody / radiolinie
dostępność
terminali
oferta / usługi
czego potrzeba do wdrożenia LTE?
17. LTE na Świecie
Kraje z komercyjnie działającymi sieciami LTE
Kraje z komercyjnymi sieciami LTE w budowie
Kraje z testami sieci LTE
Źródło – Raport GSA – January. 8. 2013 www.gsacom.com
381 operatorów w 114 krajach inwestuje w LTE
• 330 komercyjnych sieci LTE w budowie w 104 krajach
• 51 sieci testowych dodatkowo w 10 krajach
• Obecnie (8.01.2013) - 145 komercyjnych
sieci LTE uruchomionych w 66 krajach
• Prognoza GSA – 234 komercyjne sieci
LTE w 83 krajach do końca 2013
19. zasoby częstotliwościowe w Polsce 2/2
1800 MHz
2100 MHz
2600 MHz
900 MHz PLUS
6.2 MHz
T-Mobile
4.6 MHz
ORANGE
6.8 MHz
T-Mobile
4.4 MHz
PLUS
2.8 MHz
890,1 914,9903,5892,9 897,3 908,1 MHz
PLUS
14.8 MHz
PLAY
14.8 MHz
T-Mobile
14,8 MHz
ORANGE
14,8 MHz
1920,5 1964,91935,3 1950,1 1979,7 MHz
PLUS
50MHz
22 CH
Przetarg 2013
70 MHz
2500,0 26202570,0 MHz
880,1
PLAY
5.0 MHz
1754,9 1784,91770,11757,5 1777,7 MHz1729,91710,1
ORANGE
9.6 MHz
T-Mobile
7.2 MHz
PLUS
7.2 MHz
PLUS
2.4 MHz
PLUS
20 MHz
T-Mobile
10 MHz
PLUS*
5.0 MHz
885,1
1720,1 1760,3
T-Mobile
2.4 MHz
800 MHz
Sferia
6 MHz
824 830 862
Przetarg 2013
30 MHz
832 MHz
[Tylko częstotliwości UL]
* PLUS = Grupa Polsat
PLAY
15 MHz
Działające LTE
LTE możliwe w
wyniku ostatniego
przetargu
Planowane LTE
Planowane LTE
20. strategia budowy sieci LTE przez operatorów
MIASTA POZAMIEJSKIE
LTE
800
LTE
2600
LTE
1800
Założenie: 5-10 MHz pozyskane w
aukcji
Budowa na obszarach pozamiejskich
Założenie: 10-15 MHz
pozyskane w przetargu lub we
współpracy z partnerem
Budowa w miastach
Założenie: 15-20 MHz pozyskane w
aukcji
Budowa punktowo/ w miastach
Pojemność Zasięg
50/75 Mb/s
50/75 Mb/s
100/150 Mb/s
Przydział
częstotliwości
w trakcie
Aukcja
planowana na
2013
Aukcja
planowana na
2013
LTE 800/2600 lub
LTE 1800/800/2600
dla zasięgu ogólnokrajowego
21. Dedykowana sieć „core”
architektura sieci LTE
Rozbudowa sieci
radiowej
22. Rozbudowa stacji bazowej
Anteny 1800 MHz wspierają LTE 1800
Anteny
RRU 1800 może obsługiwać LTE
Moduły radiowe
Transmisja światłowodowa
Prace budowlane
Analiza PEM, legalizacja lokalizacji, rozszerzenie
zasilania
Pozostałe
MGMT
GSM/DCS
UMTS/HSPA
BBU
Backhaul
Security
AirCon
Power
FiberOptics
RRU 900
RRU 1800
RRU 2100
Fiber Optics
Microwave
MGMT
GSM/DCS
UMTS/HSPA
BBU
Backhaul
Security
AirCon
Power
FiberOptics
RRU 900
RRU 1800
RRU 2100
Fiber Optics
Microwave
LTE
MGMT
GSM/DCS
UMTS/HSPA
LTE
BBU
Backhaul
Security
AirCon
Power
FiberOptics
RRU 900
RRU 1800
RRU 2100
RRU 2600
RRU 800
Fiber Optics
Microwave
Dodatkowe RRU dla 800 MHz i 2600 MHz
Nowe anteny dla 800 MHz i 2600 MHz
stacje bazowe – gotowe na LTE
23. wydajność i usługi systemu LTE
Bardzo wysoka teoretyczna szybkość transmisji danych
Do 150 Mbps w kanale 20 MHz
Do 75 Mbps w kanale 10 MHz
W realnym środowisku (np. wewnątrz budynku, 500 metrów od anteny) szybkość
spada
30-45 Mbps w kanale 20 MHz (dla pasm 1800 i 2600 MHz)
Jednak wciąż jest na poziomie umożliwiającym zastąpienie połączenia przewodowego
Bardzo niskie opóźnienie
Średnio około 20 ms zmierzone w realnej sieci
Ogromny wpływ na percepcję użytkownika! (również przy zwykłym przeglądaniu www)
Umożliwia użycie usług czasu rzeczywistego np. wideokonferencje, gry on-line, itp.
Połączenia głosowe
Zwykle niedostępne początkowo w sieciach LTE
Wstępne rozwiązanie to Cirquit-Switched Fall-Back (CSFB) – automatyczny powrót do sieci 3G
Docelowo Voice over LTE (VoLTE)
24. co LTE oznacza dla użytkownika?
Oczekiwania użytkowników
Wysoka szybkość transmisji
Wysoka jakość usług
Dobra cena
Jak użytkownicy widzą LTE
Kolejny sposób dostępu do Internetu w sieci mobilnej
Usługa komplementarna dla dostępu przewodowego
W Polsce dodatkowo jako substytut dostępu przewodowego
Następna, czwarta generacja (4G) sieci komórkowej – nowa jakość
Wymagania
Zanim powstanie ogólnokrajowy zasięg LTE – konieczne jest jego współegzystowanie z sieciami
2G/3G
Terminale
25. terminale LTE
Typy terminali
Terminale do transmisji danych:
Dongle
Routery
Tablety
Smartfony
Sposób wspierania LTE w smartfonach
Jeden chip dla 2G/3G i jeden dla LTE
np. Samsung Galaxy SII LTE, LG P936 LTE
Jeden chip wspierający 2G/3G/LTE i usługi głosowe
np. Samsung Galaxy SIII LTE, iPhone5
Chip 2G/3G/LTE jako SoC (System on Chip)
np. Nokia Lumia 820/920
26. agenda
Wprowadzenie
Sieci komórkowe
─ Co to jest komórka?
─ Architektura sieci
─ Stacje bazowe
─ Generacje i standardy
─ Zasięgi i częstotliwości
─ Usługi
─ Wydajność systemów komórkowych – fakty i mity
System LTE
─ Co to jest LTE?
─ LTE na Świecie
─ Pasma częstotliwościowe
─ Strategia budowy sieci LTE przez operatorów
─ Wydajność i usługi systemu LTE
─ Co LTE oznacza dla użytkownika?
Podsumowanie
27. podsumowanie
Dedykowane pasmo
częstotliwościowe
najlepiej kanał 20
MHz
Gotowość sieci
Orange
na rozbudowę do LTE
Bardzo małe
opóźnienie sieci
główny czynnik
różnicujący
Bardzo wysokie
szybkości transmisji
mogą zastąpić
połączenia
przewodowe
Możliwość budowy
zasięgu
ogólnopolskiego
po pozyskaniu pasma
800 MHz
Usługa głosowa
niedostępna w
początkowej fazie