SlideShare a Scribd company logo
1 of 58
Cisco Confidential© 2010 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 1
Rzeczy w sieci bez kabli
Czyli rozwiązania bezprzewodowe dla IoT
Piotr Chomczyk PLNOG15, 29.09.2015
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 2
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 3
2003:
0.5B dołączonych
urządzeń
2005:
Ruch IP:
29 EB
2005:
Pierwszy smartfon
2008:
Ruch wideo:
21 EB
2012:
1B Smartfonów
2010:
7B
dołączonych
urządzeń
2017:
300M Dołączonych pojazdów
2010:
0.5B Smartfonów
2016:
Ruch IP:
1.3 ZB
2013:
10B dołączonych
urządzeń
2012:
50M dołączonych
pojazdów
2011:
90M Inteligentnych
liczników
2020:
1B Inteligentnych liczników
2020:
4.5B nowych ludzi,
37B nowych rzeczy
2008:
Internet stał się Internetem Rzeczy (Internet of Things)
Ilość urządzeń dołączonych do Internetu przekroczyła ilość ludzi korzystających z Internetu
(Źródło: IDC Research, 2013)
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 4
• Niektóre aplikacje M2M powstały 20 lat
temu.
• Fragmentaryczne rozwiązania wertykalne,
implementowane jako silosy.
• Zamknięte stosy komunikacyjne.
• Ścisłe powiązanie aplikacja-urządzenie.
• Dedykowane aplikacje, wymagające bram
do komunikacji.
G G
1 urządzenie – 1 aplikacja
Dedykowane sieci
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 5
KNX
RF
IEEE
802.15.4
Z-Wave
PHY
Łącze
Sieć
Aplikacja
ANT /
ANT+
KNX LonWorks
ZigBee
Bluetooth Bluetooth
LE
EnOcean
IEEE
802.11x
DASH7
ONE-NET NFC
IEEE
1902.1
ONE-
NET
BACnet
ModBus
IEEE
1609.4
DASH7
Monitorowanie
użytkowników/urządzeń
Automatyka domowa Automatyka budynkowa Transport
Przykładowe protokoły komunikacji krótkiego zasięgu
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 6
Od Do
Standardowe sieci
(stos IP / ISO)
Rozproszona „inteligencja”
(np.. Fog Computing)
Standardowe interfejsy
((bez)przewodowe)
Zamknięte systemy
(z niewielką interakcją na zewnątrz)
Zamknięte sieci
(z reguły L2)
Bramy
(Złożone, nieefektywne,
sfragmentowane sieci)
Zróżnicowane protokoły
(Modbus, SCADA, BACnet,
LON, HART)
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 7
• Dowolna aplikacja z dowolnym
urządzeniem.
• Standardowe protokoły komunikacyjne,
otwarte API.
• Zalety:
Nowe usługi i aplikacje
Rozbudowana społeczność deweloperów
Nowe role w ekosystemie partnerskim
Efektywność kosztowa (sieci konwergentne)
7
Sieć konwergentna jako
platforma
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 8
8
IEEE 802.15.4 2.4GHz
DSSS
IEEE 802.15.4 MAC
IEEE P1901.2
PHY
IEEE P1901.2
MAC
IEEE
802.11
Wi-Fi
IEEE 802.3
Ethernet
IEEE
802.16
WiMax
2G / 3G /
LTE Mobile
IEEE
802.15.4g
(FSK, DSSS, OFDM)
IEEE 802.15.4
MAC
(including FHSS)
802.15.4e MAC enhancements
6LoWPAN (RFC 6282) RFC 2464 RFC 5121 RFC 5072
Kontrola dostępu 802.1x / EAP-TLS
IPv6 / IPv4
TCP / UDP
ZigBee
NWK
ZigBee
ZAL (SE 2.0)
CoAP
DDS-
RTPS
MQTTXMPP
IEEE
1888
REST /
HTTPS
SIP /
SIMPLE
IEC 61968 CIM
ANSI C12.19/C12.22
DLMS COSEM
IEC
61850
IEC
60870
MODBUSDNP
PHY
Łącze
Sieć
Aplikacja …
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 9
S. Tarkoma
Koordynator akademicki narodowego programu Internet of Things Finlandii
9
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 10
• Zróżnicowane segmenty rynku
• W wielu przypadkach potrzeba długotrwałej (np. 10 lat) pracy na baterii przy
generowaniu nieznacznego ruchu (kilka wiadomości po kilka bajtów dziennie)
Telemetria
(gaz, woda, elektryczność)
Monitorowanie infrastruktury
(tory, mosty, etc.)
Wykrywanie
i klasyfikacja pojazdów
Monitorowanie środowiska
(wilgotność, temperatura, etc.)
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 11
• Różne “rzeczy” mają różne potrzeby w kontekście łączności:
Zapotrzebowanie na pasmo
Zagęszczenie (np. ilość urządzeń na km2)
Czułość na opóźnienia
Zasilanie
Mobilność
Zasięg
Wewnętrzne vs zewnętrzne
Dostępność
Koszt
• Różne technologie dostępowe dla różnych „rzeczy”
M2M – technologie komórkowe
Nie licencjonowne technologie krótkiego zasięgu (Zigbee, 802.15.4, 802.11ah, etc.)
Low Power Low Throughput Long Range
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 12
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 13
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 14
bezprzewodowe  przewodowe
mobilne  stacjonarne
dalekiego zasięgu  krótkiego zasięgu
Ekstremalne ilości urządzeń
deterministyczny  losowy
krótki, zrywny  długotrwały
czuły na opóźnienia  tolerancyjny
ograniczone  nie ograniczone
Time Sensitive NetworksSieci niskiej mocy
Off-load Sieci kratowe, dalekiego
zasięgu
charakterystyka
urządzenia
charakterystyka
ruchu
charakterystyka
dostępuskalowalność
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 15
PHY
Łącze
Sieć
Protokoły
aplikacyjne
• Adaptacja IPv6 do LLN
• Routing dla LLN
• „Ubogie” urządzenia
• Determinizm
• Specyficzne technologie dostępowe
• „Ubogie” aplikacje, Zróżnicowane modele komunikacji
• API, Zarządzanie danymi, Współpraca semantyczna
Usługi
aplikacyjne
•Bezpieczeństwo
•Skalowalnść
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 16
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 17
Cecha Rząd wielkości Typowa wartość
Pasmo Nie licencjonowane <1GHz, 2.4/5 GHz
Zasięg Daleki 10’ki km (bez węzłów
pośredniczących)
Skala Wiele Tysiące
Wolumen danych Niewielki Do 10’ek kB dziennie
Przepustowość Niska Do 100kb/s
Opóźnienie Zróżnicowane Do minut
Czas pracy na abterii Długi Do 20 lat
Koszt modułu Niski <$5
Koszt usługi Niski <$10 rocznie
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 18
Za Przeciw
Technologie
komórkowe
(2G, 3G, LTE)
• De-facto pokrycie o zasięgu krajowym
• Licencjonowane częstotliwości
• Obsługa mobilności
• Potenclanie szeroka adopcja
• Standard
• Koszt modułu (w szczególności LTE)
• Zużycie baterii
• Spóźniona standaryzacja opóźnia adopcję
(LTE-M jako część 3GPP R13, CIoT)
WiFi • Dobre dla „wysp”
(kampus, lotnisko, etc.)
• Niski koszt urządzeń
• Zużycie baterii
• Tylko nie licencjonowane pasmo
• Rozszerzenia w trakcie opracowania
(802.11ah)
Podejście
hybrydowe
(łączenie niskiego
zasięgu z dalekim
zasięgiem)
• Duże pokrycie (sieci komórkowe)
• Szeroki wybór technologii(e.g. Zigbee)
• Złożoność rozwiązania
• Fragmentacja architektury (wiele różnych
technologii)
Opcje LPWA
(LoRa, Weightless,
SigFox, etc.)
• Zaprojektowane specjalnie dla sieci niskiej
mocy / dalekiego zasięgu
• Koszt modułu (nawet dla wschodzących
technologii)
• Brak wspólnego standardu
• Tylko pasmo nie licencjonowane (na początek)
• Nietypowy model implementacji (np. SigFox)
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 19
Technologia
radiowa
2G 3G LTE WIFI Zigbee Wireless
Hart
802.15.
4g
Sigfox LoRa W-MBUS Inne: (OnRamp,
Iotera, Myotis,
Apello, etc.)
Zasięg (na
zewnątrz)
10ki km 10ki
km
10ki
km
300m 90m 200m 1.5 km 10ki km 10ki km 1-7 km 10ki km
Prąd przy transmisji
(3V)
200-
500mA
500-
1000
mA
600-
1100
mA
19-400
mA
34mA 28mA ~ 35mA 20-70ma 18 mA 75-80 mA < 30mA
Prąd przy
uśpieniu(3V)
2.3mA 3.5m
A
5.5mA 1.1 mA 0.003mA 0.008mA ~.005mA 0.005 0.001 mA 0.01 mA 0.005
Pozyskiwanie
energii
Nie Nie Nie Nie Możliwe Możliwe Możliwe Możliwe Możliwe Możliwe Możliwe
Czas życia na
baterii (2000mAh)
4-8h (tx)
36d
(idle)
2-4h
(tx)
20 d
(idle)
2-3h
(tx)
12d
(idle)
4-8h
(tx)
50h
(idle)
60h (tx) 8-10 lat
(idle)
zmienny 10-20 lat 120h (tx),
10-20 lat
(idle)
12-20 lat 10+ lat
Koszt modułu $12 $35-
$50
$80-
$120
$5-$8 $6-$12 NC $3 $3 $3 $10
Koszt
częstotliwości
Tak Tak Tak Nie Nie Nie Nie Nie
(raczej)
Nie Nie Nie
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 20
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 21
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 22
IEC bazuje na HART 7.1.
TDMA
Stały podział czasowy
(10ms)
Tylko krata,
Bez L3
Dostępne od 2008.
Emerson, E&H, ABB,
Siemens
IEC w oparciu o wersję z 2011
TDMA+CSMA
Zmienny podział czasowy
Topologie kraty, gwiazdy,
hybrydowe
IPv6, 6LoWPAN, TCP-friendly
Dostępne od 2010
Honeywell, Yokogawa, Invensys
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 23
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 24
• Zakres: początek jako Personal Area Network (PAN), potem rozwinięte
• Zasięg: 10ki m do 1 km (802.15.4.g)
• Prędkości: Kb/s do Gb/s - DSSS, BPSK, O-QFSK, GFSK, PSSS
• Aplikacje:
Komunikacja “specjalna”, typowo krótkiego zasięgu
Baza dla szeregu protokołów (stosów): Zigbee, Zigbee RF4CE, Zigbee Pro, Wireless HART, ISA 100.11a,
RPL
• Funkcjonalności:
Wąskie pasmo, niska moc nadawcza, małe ramki (127 B, do 2047 B w 802.15.4g)
Potwierdzana komunikacja – wysoka pewność transmisji
Kilka zakresów częstotliwości (zależnie od regionu)
Tryb bezpieczny
24
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 25
Gwiazda DrzewoKrata
Topologie
25
• Wszystkie urządzenia
komunikują się z
koordynatorem PAN
posiadającym stałe zasilanie
• Pozostałe urządzenia mogą
mieć ograniczone źródła
zasilania Jeden koordynator PAN dla wszystkich topologii
• Możliwa komunikacja
bezpośrednia między
urządzeniami w zasięgu
P
R F
F
R
R
P
F F
F
R
F
R
F F
F
F
P
R
R
F
R
R
R
RR
• Protokoły warstw wyższych
(np. RPL) mogą tworzyć
własne topologie, nie
odwzorowujące tych z
802.15.4
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 26
Wizja: popularyzacja otwartych standardów i
interoperacyjności.
• Profil Wi-SUN zdefiniowany w oparciu o
standard IEEE 802.15.4g/e
• Testowanie
• Certyfikacja
• www.wi-sun.org
26
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 27
27
• Warstwa PHY– IEEE 802.15.4g Smart Utility Network (SUN)
• Częstotliwość: 902-928 MHz
• Ilość kanałów: 64
• Odstęp międzykanałowy: 400 kHz
• Modulacja: Binary FSK
• Prędkość : 75 kbits/sec (po ujęciu naddatku Convolutional FEC)
• Moc nadawcza: 30 dBm
• Warstwa MAC – IEEE 802.15.4e
• Rozszerzone Beacon i Beacon Request for network discovery
• Rozszerzone bezpieczne ACK
• Znaczne wykorzystanie Information Elements
• Komunikowanie o przeskokach kanałów (channel hopping)
• Informacja o RSSI
• Synchronizacja czasu
• Nowatorski schemat przeskoków kanałów
• Sekwencja przeskoków ustalana per węzeł
• Osobna sekwencja dla multicasts
6lowpan (RFC 6282)
IPv6
UDP
PHY: IEEE 802.15.4g
MR-FSK
MAC: IEEE 802.15.4e
FHSS
Mesh Routing: RPL
CoAP
Stos komunikacyjny IPv6
Oparty na otwartych
standardach
Lekki
Przenośny
802.1x / EAP-TLS
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 28
IP WAN
Usługi zarządzania i
bezpieczeństwa
IOK, CG-NMS,… zarządzanie
końcówkami i routerami, autoryzacja i
aktywacja
Końcówki CG-Mesh
902-928MHz
liczniki, urządzenia firm partnerskich
Routery agregacyjne
Terminowanie VPN, brzeg MAP-T
Field Area Router
WPAN, Fog computing
Certificate
Authority
Access
Control
Directory
Services
NMSCG-NMS
SIEM
SIEM DMSDMS
Serwery aplikacyjne, np. abieranie
danych AMI, MDMS, serwery
SCADA,…
Agregacja WAN
Skalowalny VPN
Optymalizacja, monitorowanie
ruchu, dostępność, routing
Domena CG-Mesh
IEEE 802.15.4g/e RF
6LoWPAN, RPL
Dwukierunkowy ruch IP
Pojemność zależna od
sieci i aplikacji
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 29
• Sieć RF IEEE 802.15.4g/e jest kolejnym segmentem IPv6
• Komunikacja IP end-to-end między dowolną końcówką i lokalizacją w sieci
Przetwarzanie rozproszone na Field Area Router
Jednolity routing L3 w całej architekturze
Narzędzia integracji z ruchu IPv4, np. IETF MAP-T
Typowe narzędzia sieciowe IP (filtrowanie, multicast, QoS, ping, traceroute) mogą być wykorzystywane przez aplikacji i
operatorów.
IP WAN
Serwer aplikacji
Field Area RouterPodsieć 6LoWPAN/RPL
DMS
6LoWPAN Hdr
Source Routing
RPL
UDP Hdr
Application Layer Protocol
Data Payload
IPv6 Hdr
UDP Hdr
Application
Layer Protocol
Data Payload
Domena IP
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 30
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 31
• Zakres: Low Power Wireless WAN
• Zasięg: 10’ki m do 10’ek km
• Prędkości: 0.3 kb/s do 50 kb/s
• Aplikacje:
Agregacja sieci sensorycznych
Telemedycyna, telemetria
• Funkcjonalności:
Znaczne zasięgi (budżet mocy, moc nadawcza)
Optymalizacja dla urządzeń zasilanych bateryjnie
Usługi lokalizacyjne
Wbudowane mechanizmy bezpieczeństwa
Standaryzacja przez ETSI (LTN) w trakcie
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 32
Internet
Końcówki LoRa
Worldsensing – czujnik
parkingowy
Senet – licznik zbiornika
gazowego
Holly – liczniki
wody/gazu/ogrzewania
Witrafi – tagi samochodowe
Actility – Temp/RH,
zasilanie
Brama LoRa
DMS
DMS
Serwery aplikacji
NMS
Zarządzanie bramkami LoRaUsługi sieciowe LoRa
• Autoryzacja i aktywacja końcówek
• Terminowanie szyfrowania zawartości aplikacyjnej
• Przekazywanie zawartości aplikacyjnej do serwerów
aplikacjir
• Zarządzanie radiem
Model danych DSX
Użytkownicy
LoRa
NMS NMS
Aplikacje
Routery agregacyjne
Terminacja VPN
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 33
• Dane końcówek LoRa enkapsulowane w LoRa MAC mogą być zgodne z IPv6/6LoWPAN lub non-IP, np.
Wireless MBus
• Komunikacja między końcówkami LoRa a bramkami LoRa jest rozkładana na różnych częstotliwościach
i z różnymi prędkościami
• LoRa Network Server zarządza prędkościami i mocą każdej końcówki LoRa osobno (realizując w ten
sposób schemat ADR)
• Ramki MAC LoRa są wymieniane między końcówkami LoRa i scentralizowanym LoRa Network Server
zarządzającym duplikacją – bez przetwarzania rozproszonego
IP WAN
Serwer
aplikacji
LoRa GW
Domena radiowa LoRa
Dane aplikacyjne (e-2-e)
DMS
Ramki MAC LoRa (szyfrowane)
DMSLoRa
Network Server
Przekazywanie
danych
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 34
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 35
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 36
• Rok 2010
Wielu producentów dostarcza rozwiązania „802.11” pracujące w paśmie ISM-900
P2MP
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 37
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 38
• Zakres: WiFi dla IoT
• Zasięg: do 1 km
• Prędkości: 150 Kbps – 340 Mbps
• Aplikacje:
Backhaul dla sieci sensorycznych
Wi-Fi o rozszerzonym zasięgu
Komunikacja w strefach miejskich
Komunikacja M2M (telemetria, zarządzanie flotą, sensory bezpieczeństwa…)
• Funkcjonalności:
Tryby (kanały) 1,2,4,8,16 MHz zapewniają elastyczną implementację (globalnie).
Znaczny obszar pokrycia, zasięg przez jeden przeskok, dobra propagacja i penetracja
Częstotliwość sub-GHz, nie licencjonowana (ew. „lekka” licencja)
Niska moc, rozszerzony czas uśpienia, priorytetyzacja ruchu czujników, krótkie sesje transmisyjne
38
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 39
39
IEEE
802.11ah
AP
Backbone / WAN
IEEE
802.11ah
AP
802.15.4/802.11ah
GW
802.15.4/802.11ah
GW
Krata
czujników /
wykonawców
802.15.4
802.11ah
Backhaul
Analog/Digital
I/O
Analog/Digital
I/O
Bezprzewodowe
I/O
Backhaul sieci
sensorycznej
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 40
S2
AP
R1 R2
S1 S3
R-STA
R-AP
RELAY
Co nowego:
• R2 asocjuje się tylko do root AP i komunikuje do S3 że staje się pośrednikiem
• Transmisja może współdzielić to samo okno TXOP (burst logic)
• Potwierdzenia ACK mogą być implicit lub explicit
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 41
Pokrycie
Omni
Pokrycie
sektorowe
(szersza
wiązka)
Pokrycie
sektorowe
(węższa
wiązka)
Pozwólmy
zatem na
sektoryzację
(divide and
conquer).
Duże komórki z
wieloma klientami
kreują ból (przyjmijmy
że głowy) i
ograniczenia
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 42
Aby koordynować sektory między AP, 802.11ah wprowadza dodatkowe mechanizmy:
• Reaguje na AP i STA nie obsługujące sektoryzacji,
• Pozwala na sektory z antenami omni
• Łączy sektory z pośrednikami,
…
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 43
Podpowiadamy stacji, kiedy może nadawać, definiując RAWy (Restricted
Access Windows)
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 44
Czujnik może negocjować TWT (Target Wake Time)
Element
ID Length Control Request
Type
Target
Wake
Time
TWT
Group
Assignme
nt
Nominal
Minimum
Wake
Duration
TWT Wake
Interval
Mantissa
TWT
Channel
NDP
Paging
(optional
)
Octets: 1 1 1 2 8 or 0 9 or 3 or
0 1 2 1 0 or 4
* TWT element format
Dla śpiochów (nic do wysłania)APmoże tylko sprawdzać (page) czy jeszcze
tam jest
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 45
Mogą zatem konserwatywnie dysponować mocą nadawczą.
Możliwa jest transmisja sub-kanałowa (SST,Subchannel SelectiveTransmission)
C
h
1
B
e
a
c
o
n
C
h
2
C
h
4
C
h
3
TX Allowed on Ch 1
BSSWidth
SSTWidth
TX Allowed on Ch 3
TX Allowed on Ch 4
TX Allowed on Ch 2
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 46
Prędkości w kbps dla1 SS. Można wykorzystać 1SS, 2SS, 3SS, 4SS. Dostępne MU-MIMO „w dół”.
MCS Modulacja Mnożnik Kanał 1 MHz Kanał 2 MHz Kanał 4 MHz Kanał 8 MHz Kanał 16 MHz
8 µs GI 4 µs GI 8 µs GI 4 µs GI 8 µs GI 4 µs GI 8 µs GI 4 µs GI 8 µs GI 4 µs GI
0 BPSK ½ 300.0 333.3 650.0 722.2 1350.0 1500.0 2925.0 3250.0 5850.0 6500.0
1 QPSK ½ 600.0 666.7 1300.0 1444.4 2700.0 3000.0 5850.0 6500.0 11700.0 13000.0
2 QPSK ¾ 900.0 1000.0 1950.0 2166.7 4050.0 4500.0 8775.0 9750.0 17550.0 19500.0
3 16-QAM ½ 1200.0 1333.3 2600.0 2888.9 5400.0 6000.0 11700.0 13000.0 23400.0 26000.0
4 16-QAM ¾ 1800.0 2000.0 3900.0 4333.3 8100.0 9000.0 17550.0 19500.0 35100.0 39000.0
5 64-QAM 2/3 2400.0 2666.7 5200.0 5777.8 10800.0 12000.0 23400.0 26000.0 46800.0 52000.0
6 64-QAM ¾ 2700.0 3000.0 5850.0 6500.0 12150.0 13500.0 26325.0 29250.0 52650.0 58500.0
7 64-QAM 5/6 3000.0 3333.3 6500.0 7222.2 13500.0 15000.0 29250.0 32500.0 58500.0 65000.0
8 256-QAM ¾ 3600.0 4000.0 7800.0 8666.7 16200.0 18000.0 35100.0 39000.0 70200.0 78000.0
9 256-QAM 5/6 4000.0 4444.4 N/A N/A 18000.0 20000.0 39000.0 4333.3 78000.0 86666.7
10 BPSK 1/2 150.0 166.7 N/A
802.11ac / 10
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 47
47
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 48
Low Power & Lossy
Network
(LLN)
Operują z dość
ograniczonym
przywiązaniem do
stanu
Optymalizacja
zużycia energii
Obsługa
szablonów ruchu
p2p, p2mp i mp2p
Operują na
łączach z
ograniczonym
rozmiarem ramki
Operują na
stratnych,
niepewnych
łączach
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 49
• IPv6 over Low power Wireless Personal Area Networks
Początkowo warstwa adaptacyjna dla IPv6 na połączeniach IEEE 802.15.4
• Po co warstwa adaptacyjna?
IEEE 802.15.4 MTU – początkowo 127 B, minimalne MTU IPv6 to 1280 B
Aktualnie 802.15.4g pozwala na większe ramki, niemniej wciąż potrzebujemy optymalizacji pasma
IPv6 nie obsługuje fragmentacji, zrzuca ją niższym warstwom lub urządzeniom końcowym
• RFC4919 - Overview, Assumptions, Problem Statement, and Goals
• Obsługuje trzy funkcje, każda z własnym nagłówkiem 6LoWPAN
Kompresja nagłówka IPv6 (RFC 6282)
Fragmentacja i defragmentacja pakietów IPv6 (RFC 4944)
Przełączanie Layer 2 (określane jako Mesh Under, dla przyszłego użycia, RFC 4944)
• Neighbor Discovery Optimization dla IPv6 over 6LoWPAN zdefiniowane w RFC 6775
49
IPv6
and
Upper Layers
802.15.4 PHY
802.15.4 MAC
6LowPAN
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 50
Generalizowane dla wszystkich technologii, zapewnia generyczną
warstwę abstrakcji
6lo aktualnie definiuje IPv6 dla następujących technologii IoT:
draft-ietf-6lo-btle
draft-ietf-6lo-dect-ule
draft-brandt-6man-lowpanz
draft-popa-6lo-6loplc-ipv6-over-ieee19012-networks
draft-hong-6lo-ipv6-over-nfc
draft-ietf-6lo-6lobac
draft-wang-6tisch-6top-sublayer
Bluetooth Low Energy
DECT Ultra Low Energy
Zwave
PLC
Near Field Comms
BACNET
802.15.4e TSCH
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 51
• Standardy takie jak Zigbee(IP), ISA100.11a czy WirelessHART są silosami
protokołowymi, definiując cały stos i profile aplikacyjne, podczas gdy
6LoWPAN jest (zaledwie) warstwą adaptacyjną dla IP (v6)
• ISA100.11a wykorzystuje 6LoWPAN Header Compression (HC)
• ZigbeeIP wykorzystuje 6LoWPAN HC i Neighbor Discovery (ND)
• Jednak to 6LoWPAN napędza zmianę z WSN w kierunku IP
• W uproszczeniu - 6LoWPAN jest synonimem IP w czujnikach
• 6LoWPAN nie zapewnia routingu – lukę wypełnia ROLL WG z RPL
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 52
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 53
• IoT to teraźniejszość, nie przyszłość
• Rzeczy w sieci zmieniają kontekst i wymagają modyfikacji paradygmatów stosów
protokołów
• Silosowe rozwiązania ograniczają skalę
• Klasyczne, warstwowe podejście daje nadzieję na przyszłość
• Bezprzewodowe IoT to nie tylko rynek przemysłu, to też dodatkowe usługi dla
operatorów
Thank you.
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 55
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 56
IEEE 802.15.4g/e Semtech LoRa 802.11ah
Standardization IEEE 802.15.4 Working Group Semtech Proprietary IEEE 802.11 Working Group
PHY & MAC specifications IEEE 802.15.4g-2012
IEEE 802.15.4e-2012
IEEE 802.15.4-2006
Semtech LoRaWAN specifications
IEEE 802.11ah Draft 5.0
Alliance Wi-Sun alliance LoRa WAN alliance WiFi Alliance
Chipset vendors TI, Renesas, Semtech, LAPIS,
NICT, Atmel, …
Semtech, Microchip Różni (za jakiś czas)
Topology Star & Mesh Star Gwiazda, krata, P2P, …
Communication’s types Bi-directional Bi-directional but optimized for
upstream traffic (klasy urządzeń)
Dwukierunkowa
Batteries powered nodes Low power mode in IEEE specs
Not implemented on CG-Mesh
Optimized for batteries powered
nodes – up to 20 years lifetime
dependent of the traffic and class
Zoptymalizowana dla węzłów zasilanych bateryjnie (RAW,
TWT)
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 57
IEEE 802.15.4g/e Semtech LoRa 802.11ah
Frequency Bands (*) 169, 450-470, 470-510 (China),
779–787 (China), 863-870 (EMEA,
India), 902-928 (**), 1427-1518,
2400–2483.5 (Worldwide)
(***) 433 (Europe) 779-787
(China), 863-870 (EMEA, India),
902-928 (**)
Okolica 900MHz ()
Modulation MR-FSK, MR-OFDM and MR-O-
QPSK
FSK and LoRa modulation BPSK, QPSK, QAM
Max. theoretical Data Rate Frequency bands and modulation
dependent, to to 600kbs (OFDM
modulation)
Frequency bands and adaptation
data rate dependent, up to 50
kbps
Teoretycznie blisko 350 Mbps
Traffic type IPv6 (6LoWPAN)
IPv4 (through MAP-T on IR 509)
Non IP traffic must be forwarded
over IP, i.e. Serial through Raw
Socket on IR 509
IPv6 (LoWPAN)
Non IP traffic, i.e. Wireless MBus
sent from nodes to LoRa MAC
server.
Batteries powered nodes
Względnie dowolny – IPv4, IPv6
© 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 58
IEEE 802.15.4g/e-2012 Semtech LoRa 802.11ah
Adaptive Data Rate Dependent from the frequency
band
Means switching mode and
modulation
Dependent of the frequency band
Endpoints managed from the
LoRa MAC server
Podobnie jak w innych standardach 802.11
Transmit Power & Receiver
sensitivity
TX power dependent from
regulations, i.e. 1W – FCC
regulations for 902-928MHz
Receiver -40 to -95dBm
TX power dependent from
regulations, i.e. 1W – FCC
regulations for 902-928MHz
Receiver sensitivity dependent
from frequency band and
spreading factor but greater than -
100 dB
Moc nadawcza zależna od regulacji lokalnych
MAC Payload Size 2048 bytes at MAC layer but CG-
Mesh implementation currently
limited at 800 bytes at 6LoWPAN
layer
Dependent from the Adaptive
Data rate
From 19 to 230 bytes (frequency
band & spreading factor
dependent)
Data volume Dependent of the throughput
capabilities of the mesh network,
frequency polling and application’s
behavior
Limited throughput capabilities
from the technology, which
assumes few bytes sent per day
for large number of devices
Zależna od typu węzła – od niewielkich ilości po ciągłe
strumienie danych.

More Related Content

Viewers also liked

4Developers 2015: Talking and listening to web pages - Aurelio De Rosa
4Developers 2015: Talking and listening to web pages - Aurelio De Rosa4Developers 2015: Talking and listening to web pages - Aurelio De Rosa
4Developers 2015: Talking and listening to web pages - Aurelio De RosaPROIDEA
 
4Developers 2015: Lessons for Erlang VM - Michał Ślaski
4Developers 2015: Lessons for Erlang VM - Michał Ślaski4Developers 2015: Lessons for Erlang VM - Michał Ślaski
4Developers 2015: Lessons for Erlang VM - Michał ŚlaskiPROIDEA
 
4Developers 2015: Inżynier po drugiej stronie lustra - Jakub Marchwicki
4Developers 2015: Inżynier po drugiej stronie lustra - Jakub Marchwicki4Developers 2015: Inżynier po drugiej stronie lustra - Jakub Marchwicki
4Developers 2015: Inżynier po drugiej stronie lustra - Jakub MarchwickiPROIDEA
 
Atmosphere Conference 2015: DevOps sum is greater than its parts
Atmosphere Conference 2015: DevOps sum is greater than its partsAtmosphere Conference 2015: DevOps sum is greater than its parts
Atmosphere Conference 2015: DevOps sum is greater than its partsPROIDEA
 
Atmosphere Conference 2015: Service Operations Evolution at Spotify
Atmosphere Conference 2015: Service Operations Evolution at SpotifyAtmosphere Conference 2015: Service Operations Evolution at Spotify
Atmosphere Conference 2015: Service Operations Evolution at SpotifyPROIDEA
 
PLNOG15 - IRR Lockdown - Job Snijders
PLNOG15 - IRR Lockdown - Job SnijdersPLNOG15 - IRR Lockdown - Job Snijders
PLNOG15 - IRR Lockdown - Job SnijdersPROIDEA
 
PLNOG15: Dell Open Networking – revolution in networking we deserve! - Andrze...
PLNOG15: Dell Open Networking – revolution in networking we deserve! - Andrze...PLNOG15: Dell Open Networking – revolution in networking we deserve! - Andrze...
PLNOG15: Dell Open Networking – revolution in networking we deserve! - Andrze...PROIDEA
 
PLNOG15: Network Monitoring&Data Analytics at 10/40/100GE speeds. Why spend a...
PLNOG15: Network Monitoring&Data Analytics at 10/40/100GE speeds. Why spend a...PLNOG15: Network Monitoring&Data Analytics at 10/40/100GE speeds. Why spend a...
PLNOG15: Network Monitoring&Data Analytics at 10/40/100GE speeds. Why spend a...PROIDEA
 
PLNOG15: Evolution of DWDM optical network architecture - Dariusz Fedorowski,...
PLNOG15: Evolution of DWDM optical network architecture - Dariusz Fedorowski,...PLNOG15: Evolution of DWDM optical network architecture - Dariusz Fedorowski,...
PLNOG15: Evolution of DWDM optical network architecture - Dariusz Fedorowski,...PROIDEA
 
4Developers 2015: Zapomniana obietnica świata agile - Jacek Wieczorek
4Developers 2015: Zapomniana obietnica świata agile - Jacek Wieczorek4Developers 2015: Zapomniana obietnica świata agile - Jacek Wieczorek
4Developers 2015: Zapomniana obietnica świata agile - Jacek WieczorekPROIDEA
 
PLNOG15: Simplifying network deployment using Autonomic networking and Plug-a...
PLNOG15: Simplifying network deployment using Autonomic networking and Plug-a...PLNOG15: Simplifying network deployment using Autonomic networking and Plug-a...
PLNOG15: Simplifying network deployment using Autonomic networking and Plug-a...PROIDEA
 
PLNOG15: VidMon - monitoring video signal quality in Service Provider IP netw...
PLNOG15: VidMon - monitoring video signal quality in Service Provider IP netw...PLNOG15: VidMon - monitoring video signal quality in Service Provider IP netw...
PLNOG15: VidMon - monitoring video signal quality in Service Provider IP netw...PROIDEA
 
PLNOG15: Data Center Ecosystem - yesterday, today, tomorrow - Sylwester Biern...
PLNOG15: Data Center Ecosystem - yesterday, today, tomorrow - Sylwester Biern...PLNOG15: Data Center Ecosystem - yesterday, today, tomorrow - Sylwester Biern...
PLNOG15: Data Center Ecosystem - yesterday, today, tomorrow - Sylwester Biern...PROIDEA
 
4Developers 2015: "Eksperckość" pułapka na UX Designera - Arkadiusz Smółko...
4Developers 2015: "Eksperckość" pułapka na UX Designera - Arkadiusz Smółko...4Developers 2015: "Eksperckość" pułapka na UX Designera - Arkadiusz Smółko...
4Developers 2015: "Eksperckość" pułapka na UX Designera - Arkadiusz Smółko...PROIDEA
 
Atmosphere Conference 2015: DevOps in mBank - lesson learned
Atmosphere Conference 2015: DevOps in mBank - lesson learnedAtmosphere Conference 2015: DevOps in mBank - lesson learned
Atmosphere Conference 2015: DevOps in mBank - lesson learnedPROIDEA
 
CONFidence 2015: National Guard of Latvia, Cyber Defence Unit - Gatis GRAUDIŅŠ
CONFidence 2015: National Guard of Latvia, Cyber Defence Unit - Gatis GRAUDIŅŠCONFidence 2015: National Guard of Latvia, Cyber Defence Unit - Gatis GRAUDIŅŠ
CONFidence 2015: National Guard of Latvia, Cyber Defence Unit - Gatis GRAUDIŅŠPROIDEA
 
4Developers 2015: Under the dome (of failure driven pipeline) - Maciej Lasyk
4Developers 2015: Under the dome (of failure driven pipeline) - Maciej Lasyk4Developers 2015: Under the dome (of failure driven pipeline) - Maciej Lasyk
4Developers 2015: Under the dome (of failure driven pipeline) - Maciej LasykPROIDEA
 
CONFidence2015: Who put the backdoor in my modem? - Ewerson (Crash) Guimaraes
CONFidence2015: Who put the backdoor in my modem? - Ewerson (Crash) Guimaraes CONFidence2015: Who put the backdoor in my modem? - Ewerson (Crash) Guimaraes
CONFidence2015: Who put the backdoor in my modem? - Ewerson (Crash) Guimaraes PROIDEA
 
JDD2015: Don’t Panic – Hitchhiker’s guide to the JVM monitoring - Wojciech Oc...
JDD2015: Don’t Panic – Hitchhiker’s guide to the JVM monitoring - Wojciech Oc...JDD2015: Don’t Panic – Hitchhiker’s guide to the JVM monitoring - Wojciech Oc...
JDD2015: Don’t Panic – Hitchhiker’s guide to the JVM monitoring - Wojciech Oc...PROIDEA
 

Viewers also liked (20)

4Developers 2015: Talking and listening to web pages - Aurelio De Rosa
4Developers 2015: Talking and listening to web pages - Aurelio De Rosa4Developers 2015: Talking and listening to web pages - Aurelio De Rosa
4Developers 2015: Talking and listening to web pages - Aurelio De Rosa
 
4Developers 2015: Lessons for Erlang VM - Michał Ślaski
4Developers 2015: Lessons for Erlang VM - Michał Ślaski4Developers 2015: Lessons for Erlang VM - Michał Ślaski
4Developers 2015: Lessons for Erlang VM - Michał Ślaski
 
4Developers 2015: Inżynier po drugiej stronie lustra - Jakub Marchwicki
4Developers 2015: Inżynier po drugiej stronie lustra - Jakub Marchwicki4Developers 2015: Inżynier po drugiej stronie lustra - Jakub Marchwicki
4Developers 2015: Inżynier po drugiej stronie lustra - Jakub Marchwicki
 
Atmosphere Conference 2015: DevOps sum is greater than its parts
Atmosphere Conference 2015: DevOps sum is greater than its partsAtmosphere Conference 2015: DevOps sum is greater than its parts
Atmosphere Conference 2015: DevOps sum is greater than its parts
 
Atmosphere Conference 2015: Service Operations Evolution at Spotify
Atmosphere Conference 2015: Service Operations Evolution at SpotifyAtmosphere Conference 2015: Service Operations Evolution at Spotify
Atmosphere Conference 2015: Service Operations Evolution at Spotify
 
PLNOG15 - IRR Lockdown - Job Snijders
PLNOG15 - IRR Lockdown - Job SnijdersPLNOG15 - IRR Lockdown - Job Snijders
PLNOG15 - IRR Lockdown - Job Snijders
 
PLNOG15: Dell Open Networking – revolution in networking we deserve! - Andrze...
PLNOG15: Dell Open Networking – revolution in networking we deserve! - Andrze...PLNOG15: Dell Open Networking – revolution in networking we deserve! - Andrze...
PLNOG15: Dell Open Networking – revolution in networking we deserve! - Andrze...
 
PLNOG15: Network Monitoring&Data Analytics at 10/40/100GE speeds. Why spend a...
PLNOG15: Network Monitoring&Data Analytics at 10/40/100GE speeds. Why spend a...PLNOG15: Network Monitoring&Data Analytics at 10/40/100GE speeds. Why spend a...
PLNOG15: Network Monitoring&Data Analytics at 10/40/100GE speeds. Why spend a...
 
PLNOG15: Evolution of DWDM optical network architecture - Dariusz Fedorowski,...
PLNOG15: Evolution of DWDM optical network architecture - Dariusz Fedorowski,...PLNOG15: Evolution of DWDM optical network architecture - Dariusz Fedorowski,...
PLNOG15: Evolution of DWDM optical network architecture - Dariusz Fedorowski,...
 
4Developers 2015: Zapomniana obietnica świata agile - Jacek Wieczorek
4Developers 2015: Zapomniana obietnica świata agile - Jacek Wieczorek4Developers 2015: Zapomniana obietnica świata agile - Jacek Wieczorek
4Developers 2015: Zapomniana obietnica świata agile - Jacek Wieczorek
 
PLNOG15: Simplifying network deployment using Autonomic networking and Plug-a...
PLNOG15: Simplifying network deployment using Autonomic networking and Plug-a...PLNOG15: Simplifying network deployment using Autonomic networking and Plug-a...
PLNOG15: Simplifying network deployment using Autonomic networking and Plug-a...
 
PLNOG15: VidMon - monitoring video signal quality in Service Provider IP netw...
PLNOG15: VidMon - monitoring video signal quality in Service Provider IP netw...PLNOG15: VidMon - monitoring video signal quality in Service Provider IP netw...
PLNOG15: VidMon - monitoring video signal quality in Service Provider IP netw...
 
PLNOG15: Data Center Ecosystem - yesterday, today, tomorrow - Sylwester Biern...
PLNOG15: Data Center Ecosystem - yesterday, today, tomorrow - Sylwester Biern...PLNOG15: Data Center Ecosystem - yesterday, today, tomorrow - Sylwester Biern...
PLNOG15: Data Center Ecosystem - yesterday, today, tomorrow - Sylwester Biern...
 
4Developers 2015: "Eksperckość" pułapka na UX Designera - Arkadiusz Smółko...
4Developers 2015: "Eksperckość" pułapka na UX Designera - Arkadiusz Smółko...4Developers 2015: "Eksperckość" pułapka na UX Designera - Arkadiusz Smółko...
4Developers 2015: "Eksperckość" pułapka na UX Designera - Arkadiusz Smółko...
 
Atmosphere Conference 2015: DevOps in mBank - lesson learned
Atmosphere Conference 2015: DevOps in mBank - lesson learnedAtmosphere Conference 2015: DevOps in mBank - lesson learned
Atmosphere Conference 2015: DevOps in mBank - lesson learned
 
CONFidence 2015: National Guard of Latvia, Cyber Defence Unit - Gatis GRAUDIŅŠ
CONFidence 2015: National Guard of Latvia, Cyber Defence Unit - Gatis GRAUDIŅŠCONFidence 2015: National Guard of Latvia, Cyber Defence Unit - Gatis GRAUDIŅŠ
CONFidence 2015: National Guard of Latvia, Cyber Defence Unit - Gatis GRAUDIŅŠ
 
4Developers 2015: Under the dome (of failure driven pipeline) - Maciej Lasyk
4Developers 2015: Under the dome (of failure driven pipeline) - Maciej Lasyk4Developers 2015: Under the dome (of failure driven pipeline) - Maciej Lasyk
4Developers 2015: Under the dome (of failure driven pipeline) - Maciej Lasyk
 
CONFidence2015: Who put the backdoor in my modem? - Ewerson (Crash) Guimaraes
CONFidence2015: Who put the backdoor in my modem? - Ewerson (Crash) Guimaraes CONFidence2015: Who put the backdoor in my modem? - Ewerson (Crash) Guimaraes
CONFidence2015: Who put the backdoor in my modem? - Ewerson (Crash) Guimaraes
 
Economics
EconomicsEconomics
Economics
 
JDD2015: Don’t Panic – Hitchhiker’s guide to the JVM monitoring - Wojciech Oc...
JDD2015: Don’t Panic – Hitchhiker’s guide to the JVM monitoring - Wojciech Oc...JDD2015: Don’t Panic – Hitchhiker’s guide to the JVM monitoring - Wojciech Oc...
JDD2015: Don’t Panic – Hitchhiker’s guide to the JVM monitoring - Wojciech Oc...
 

Similar to PLNOG15: Things in network with no wires - Piotr Chomczyk

06 Bluetooth, zaprojektowany aby "zjednoczyć"
06 Bluetooth, zaprojektowany aby "zjednoczyć"06 Bluetooth, zaprojektowany aby "zjednoczyć"
06 Bluetooth, zaprojektowany aby "zjednoczyć"MarcinStachniuk
 
PLNOG 7: Piotr Chomczyk - WiFi w wydaniu operatorskim
PLNOG 7: Piotr Chomczyk - WiFi w wydaniu operatorskimPLNOG 7: Piotr Chomczyk - WiFi w wydaniu operatorskim
PLNOG 7: Piotr Chomczyk - WiFi w wydaniu operatorskimPROIDEA
 
Bartlomiej Anszperger - Od sieci Metro do sieci Carrier Ethernet
Bartlomiej Anszperger - Od sieci Metro do sieci Carrier EthernetBartlomiej Anszperger - Od sieci Metro do sieci Carrier Ethernet
Bartlomiej Anszperger - Od sieci Metro do sieci Carrier EthernetPROIDEA
 
PLNOG 7: Krzysztof Konkowski - QoS a sieci agregacyjne
PLNOG 7: Krzysztof Konkowski - QoS a sieci agregacyjne PLNOG 7: Krzysztof Konkowski - QoS a sieci agregacyjne
PLNOG 7: Krzysztof Konkowski - QoS a sieci agregacyjne PROIDEA
 
PLNOG 18 - Bartek Raszczyk - London calling! Wnioski z wdrażania architektury...
PLNOG 18 - Bartek Raszczyk - London calling! Wnioski z wdrażania architektury...PLNOG 18 - Bartek Raszczyk - London calling! Wnioski z wdrażania architektury...
PLNOG 18 - Bartek Raszczyk - London calling! Wnioski z wdrażania architektury...PROIDEA
 
PLNOG16: It's time to start 5G - RAPID, Michał Szczęsny
PLNOG16: It's time to start 5G - RAPID, Michał SzczęsnyPLNOG16: It's time to start 5G - RAPID, Michał Szczęsny
PLNOG16: It's time to start 5G - RAPID, Michał SzczęsnyPROIDEA
 
PLNOG 9: Krzysztof Dziedzic - Nowe usługi w sieciach szerokopasmowych, czyli ...
PLNOG 9: Krzysztof Dziedzic - Nowe usługi w sieciach szerokopasmowych, czyli ...PLNOG 9: Krzysztof Dziedzic - Nowe usługi w sieciach szerokopasmowych, czyli ...
PLNOG 9: Krzysztof Dziedzic - Nowe usługi w sieciach szerokopasmowych, czyli ...PROIDEA
 
PLNOG 6: Mikołaj Chmura - System IPTV i sieć GPON - praktyka wdrożeń
PLNOG 6: Mikołaj Chmura - System IPTV i sieć GPON - praktyka wdrożeńPLNOG 6: Mikołaj Chmura - System IPTV i sieć GPON - praktyka wdrożeń
PLNOG 6: Mikołaj Chmura - System IPTV i sieć GPON - praktyka wdrożeńPROIDEA
 
Sebastian styrc
Sebastian styrcSebastian styrc
Sebastian styrcTonnypl
 
PLNOG 7: Jerzy Kosiedowski, Wojciech Kozicki - WiMax
PLNOG 7: Jerzy Kosiedowski, Wojciech Kozicki - WiMaxPLNOG 7: Jerzy Kosiedowski, Wojciech Kozicki - WiMax
PLNOG 7: Jerzy Kosiedowski, Wojciech Kozicki - WiMaxPROIDEA
 
PLNOG 9: Robert Ślaski - JAK OD ZERA ZBUDOWANO SIEĆ OPERATORSKĄ - zapiski z d...
PLNOG 9: Robert Ślaski - JAK OD ZERA ZBUDOWANO SIEĆ OPERATORSKĄ - zapiski z d...PLNOG 9: Robert Ślaski - JAK OD ZERA ZBUDOWANO SIEĆ OPERATORSKĄ - zapiski z d...
PLNOG 9: Robert Ślaski - JAK OD ZERA ZBUDOWANO SIEĆ OPERATORSKĄ - zapiski z d...PROIDEA
 
PLNOG20 - Krzysztof Mazepa - Transformacja poprzez innowacje
PLNOG20 - Krzysztof Mazepa - Transformacja poprzez innowacjePLNOG20 - Krzysztof Mazepa - Transformacja poprzez innowacje
PLNOG20 - Krzysztof Mazepa - Transformacja poprzez innowacjePROIDEA
 
Szerokopasmowe (stacjonarne) sieci dostępowe
Szerokopasmowe (stacjonarne) sieci dostępoweSzerokopasmowe (stacjonarne) sieci dostępowe
Szerokopasmowe (stacjonarne) sieci dostępowebartekel
 
PLNOG15: How to change 20 00000 PLN into 24 masts and 40 LTE BTSs? Practical ...
PLNOG15: How to change 20 00000 PLN into 24 masts and 40 LTE BTSs? Practical ...PLNOG15: How to change 20 00000 PLN into 24 masts and 40 LTE BTSs? Practical ...
PLNOG15: How to change 20 00000 PLN into 24 masts and 40 LTE BTSs? Practical ...PROIDEA
 
Security B-Sides Warsaw 2013 - Masywna Telemetria NetFlow jest Masywna - Gawe...
Security B-Sides Warsaw 2013 - Masywna Telemetria NetFlow jest Masywna - Gawe...Security B-Sides Warsaw 2013 - Masywna Telemetria NetFlow jest Masywna - Gawe...
Security B-Sides Warsaw 2013 - Masywna Telemetria NetFlow jest Masywna - Gawe...Gawel Mikolajczyk
 
Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business subscribes
Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business subscribesRadosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business subscribes
Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business subscribesPROIDEA
 
PLNOG 13: Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business...
PLNOG 13: Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business...PLNOG 13: Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business...
PLNOG 13: Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business...PROIDEA
 
PLNOG14: Ocena wydajności i bezpieczeństwa infrastruktury operatora telekomu...
PLNOG14: Ocena wydajności i bezpieczeństwa infrastruktury operatora telekomu...PLNOG14: Ocena wydajności i bezpieczeństwa infrastruktury operatora telekomu...
PLNOG14: Ocena wydajności i bezpieczeństwa infrastruktury operatora telekomu...PROIDEA
 
PLNOG 8: Artur Pupin, Cezary Terepka - 10 GPON - przyszłość i teraźniejszość
PLNOG 8: Artur Pupin, Cezary Terepka - 10 GPON - przyszłość i teraźniejszośćPLNOG 8: Artur Pupin, Cezary Terepka - 10 GPON - przyszłość i teraźniejszość
PLNOG 8: Artur Pupin, Cezary Terepka - 10 GPON - przyszłość i teraźniejszośćPROIDEA
 
PLNOG 5: Piotr Wojciechowski - Budowa głosowych usług operatorskich z zastoso...
PLNOG 5: Piotr Wojciechowski - Budowa głosowych usług operatorskich z zastoso...PLNOG 5: Piotr Wojciechowski - Budowa głosowych usług operatorskich z zastoso...
PLNOG 5: Piotr Wojciechowski - Budowa głosowych usług operatorskich z zastoso...PROIDEA
 

Similar to PLNOG15: Things in network with no wires - Piotr Chomczyk (20)

06 Bluetooth, zaprojektowany aby "zjednoczyć"
06 Bluetooth, zaprojektowany aby "zjednoczyć"06 Bluetooth, zaprojektowany aby "zjednoczyć"
06 Bluetooth, zaprojektowany aby "zjednoczyć"
 
PLNOG 7: Piotr Chomczyk - WiFi w wydaniu operatorskim
PLNOG 7: Piotr Chomczyk - WiFi w wydaniu operatorskimPLNOG 7: Piotr Chomczyk - WiFi w wydaniu operatorskim
PLNOG 7: Piotr Chomczyk - WiFi w wydaniu operatorskim
 
Bartlomiej Anszperger - Od sieci Metro do sieci Carrier Ethernet
Bartlomiej Anszperger - Od sieci Metro do sieci Carrier EthernetBartlomiej Anszperger - Od sieci Metro do sieci Carrier Ethernet
Bartlomiej Anszperger - Od sieci Metro do sieci Carrier Ethernet
 
PLNOG 7: Krzysztof Konkowski - QoS a sieci agregacyjne
PLNOG 7: Krzysztof Konkowski - QoS a sieci agregacyjne PLNOG 7: Krzysztof Konkowski - QoS a sieci agregacyjne
PLNOG 7: Krzysztof Konkowski - QoS a sieci agregacyjne
 
PLNOG 18 - Bartek Raszczyk - London calling! Wnioski z wdrażania architektury...
PLNOG 18 - Bartek Raszczyk - London calling! Wnioski z wdrażania architektury...PLNOG 18 - Bartek Raszczyk - London calling! Wnioski z wdrażania architektury...
PLNOG 18 - Bartek Raszczyk - London calling! Wnioski z wdrażania architektury...
 
PLNOG16: It's time to start 5G - RAPID, Michał Szczęsny
PLNOG16: It's time to start 5G - RAPID, Michał SzczęsnyPLNOG16: It's time to start 5G - RAPID, Michał Szczęsny
PLNOG16: It's time to start 5G - RAPID, Michał Szczęsny
 
PLNOG 9: Krzysztof Dziedzic - Nowe usługi w sieciach szerokopasmowych, czyli ...
PLNOG 9: Krzysztof Dziedzic - Nowe usługi w sieciach szerokopasmowych, czyli ...PLNOG 9: Krzysztof Dziedzic - Nowe usługi w sieciach szerokopasmowych, czyli ...
PLNOG 9: Krzysztof Dziedzic - Nowe usługi w sieciach szerokopasmowych, czyli ...
 
PLNOG 6: Mikołaj Chmura - System IPTV i sieć GPON - praktyka wdrożeń
PLNOG 6: Mikołaj Chmura - System IPTV i sieć GPON - praktyka wdrożeńPLNOG 6: Mikołaj Chmura - System IPTV i sieć GPON - praktyka wdrożeń
PLNOG 6: Mikołaj Chmura - System IPTV i sieć GPON - praktyka wdrożeń
 
Sebastian styrc
Sebastian styrcSebastian styrc
Sebastian styrc
 
PLNOG 7: Jerzy Kosiedowski, Wojciech Kozicki - WiMax
PLNOG 7: Jerzy Kosiedowski, Wojciech Kozicki - WiMaxPLNOG 7: Jerzy Kosiedowski, Wojciech Kozicki - WiMax
PLNOG 7: Jerzy Kosiedowski, Wojciech Kozicki - WiMax
 
PLNOG 9: Robert Ślaski - JAK OD ZERA ZBUDOWANO SIEĆ OPERATORSKĄ - zapiski z d...
PLNOG 9: Robert Ślaski - JAK OD ZERA ZBUDOWANO SIEĆ OPERATORSKĄ - zapiski z d...PLNOG 9: Robert Ślaski - JAK OD ZERA ZBUDOWANO SIEĆ OPERATORSKĄ - zapiski z d...
PLNOG 9: Robert Ślaski - JAK OD ZERA ZBUDOWANO SIEĆ OPERATORSKĄ - zapiski z d...
 
PLNOG20 - Krzysztof Mazepa - Transformacja poprzez innowacje
PLNOG20 - Krzysztof Mazepa - Transformacja poprzez innowacjePLNOG20 - Krzysztof Mazepa - Transformacja poprzez innowacje
PLNOG20 - Krzysztof Mazepa - Transformacja poprzez innowacje
 
Szerokopasmowe (stacjonarne) sieci dostępowe
Szerokopasmowe (stacjonarne) sieci dostępoweSzerokopasmowe (stacjonarne) sieci dostępowe
Szerokopasmowe (stacjonarne) sieci dostępowe
 
PLNOG15: How to change 20 00000 PLN into 24 masts and 40 LTE BTSs? Practical ...
PLNOG15: How to change 20 00000 PLN into 24 masts and 40 LTE BTSs? Practical ...PLNOG15: How to change 20 00000 PLN into 24 masts and 40 LTE BTSs? Practical ...
PLNOG15: How to change 20 00000 PLN into 24 masts and 40 LTE BTSs? Practical ...
 
Security B-Sides Warsaw 2013 - Masywna Telemetria NetFlow jest Masywna - Gawe...
Security B-Sides Warsaw 2013 - Masywna Telemetria NetFlow jest Masywna - Gawe...Security B-Sides Warsaw 2013 - Masywna Telemetria NetFlow jest Masywna - Gawe...
Security B-Sides Warsaw 2013 - Masywna Telemetria NetFlow jest Masywna - Gawe...
 
Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business subscribes
Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business subscribesRadosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business subscribes
Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business subscribes
 
PLNOG 13: Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business...
PLNOG 13: Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business...PLNOG 13: Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business...
PLNOG 13: Radosław Ziemba: GPON or xWDM as technology for connecting business...
 
PLNOG14: Ocena wydajności i bezpieczeństwa infrastruktury operatora telekomu...
PLNOG14: Ocena wydajności i bezpieczeństwa infrastruktury operatora telekomu...PLNOG14: Ocena wydajności i bezpieczeństwa infrastruktury operatora telekomu...
PLNOG14: Ocena wydajności i bezpieczeństwa infrastruktury operatora telekomu...
 
PLNOG 8: Artur Pupin, Cezary Terepka - 10 GPON - przyszłość i teraźniejszość
PLNOG 8: Artur Pupin, Cezary Terepka - 10 GPON - przyszłość i teraźniejszośćPLNOG 8: Artur Pupin, Cezary Terepka - 10 GPON - przyszłość i teraźniejszość
PLNOG 8: Artur Pupin, Cezary Terepka - 10 GPON - przyszłość i teraźniejszość
 
PLNOG 5: Piotr Wojciechowski - Budowa głosowych usług operatorskich z zastoso...
PLNOG 5: Piotr Wojciechowski - Budowa głosowych usług operatorskich z zastoso...PLNOG 5: Piotr Wojciechowski - Budowa głosowych usług operatorskich z zastoso...
PLNOG 5: Piotr Wojciechowski - Budowa głosowych usług operatorskich z zastoso...
 

PLNOG15: Things in network with no wires - Piotr Chomczyk

  • 1. Cisco Confidential© 2010 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 1 Rzeczy w sieci bez kabli Czyli rozwiązania bezprzewodowe dla IoT Piotr Chomczyk PLNOG15, 29.09.2015
  • 2. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 2
  • 3. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 3 2003: 0.5B dołączonych urządzeń 2005: Ruch IP: 29 EB 2005: Pierwszy smartfon 2008: Ruch wideo: 21 EB 2012: 1B Smartfonów 2010: 7B dołączonych urządzeń 2017: 300M Dołączonych pojazdów 2010: 0.5B Smartfonów 2016: Ruch IP: 1.3 ZB 2013: 10B dołączonych urządzeń 2012: 50M dołączonych pojazdów 2011: 90M Inteligentnych liczników 2020: 1B Inteligentnych liczników 2020: 4.5B nowych ludzi, 37B nowych rzeczy 2008: Internet stał się Internetem Rzeczy (Internet of Things) Ilość urządzeń dołączonych do Internetu przekroczyła ilość ludzi korzystających z Internetu (Źródło: IDC Research, 2013)
  • 4. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 4 • Niektóre aplikacje M2M powstały 20 lat temu. • Fragmentaryczne rozwiązania wertykalne, implementowane jako silosy. • Zamknięte stosy komunikacyjne. • Ścisłe powiązanie aplikacja-urządzenie. • Dedykowane aplikacje, wymagające bram do komunikacji. G G 1 urządzenie – 1 aplikacja Dedykowane sieci
  • 5. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 5 KNX RF IEEE 802.15.4 Z-Wave PHY Łącze Sieć Aplikacja ANT / ANT+ KNX LonWorks ZigBee Bluetooth Bluetooth LE EnOcean IEEE 802.11x DASH7 ONE-NET NFC IEEE 1902.1 ONE- NET BACnet ModBus IEEE 1609.4 DASH7 Monitorowanie użytkowników/urządzeń Automatyka domowa Automatyka budynkowa Transport Przykładowe protokoły komunikacji krótkiego zasięgu
  • 6. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 6 Od Do Standardowe sieci (stos IP / ISO) Rozproszona „inteligencja” (np.. Fog Computing) Standardowe interfejsy ((bez)przewodowe) Zamknięte systemy (z niewielką interakcją na zewnątrz) Zamknięte sieci (z reguły L2) Bramy (Złożone, nieefektywne, sfragmentowane sieci) Zróżnicowane protokoły (Modbus, SCADA, BACnet, LON, HART)
  • 7. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 7 • Dowolna aplikacja z dowolnym urządzeniem. • Standardowe protokoły komunikacyjne, otwarte API. • Zalety: Nowe usługi i aplikacje Rozbudowana społeczność deweloperów Nowe role w ekosystemie partnerskim Efektywność kosztowa (sieci konwergentne) 7 Sieć konwergentna jako platforma
  • 8. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 8 8 IEEE 802.15.4 2.4GHz DSSS IEEE 802.15.4 MAC IEEE P1901.2 PHY IEEE P1901.2 MAC IEEE 802.11 Wi-Fi IEEE 802.3 Ethernet IEEE 802.16 WiMax 2G / 3G / LTE Mobile IEEE 802.15.4g (FSK, DSSS, OFDM) IEEE 802.15.4 MAC (including FHSS) 802.15.4e MAC enhancements 6LoWPAN (RFC 6282) RFC 2464 RFC 5121 RFC 5072 Kontrola dostępu 802.1x / EAP-TLS IPv6 / IPv4 TCP / UDP ZigBee NWK ZigBee ZAL (SE 2.0) CoAP DDS- RTPS MQTTXMPP IEEE 1888 REST / HTTPS SIP / SIMPLE IEC 61968 CIM ANSI C12.19/C12.22 DLMS COSEM IEC 61850 IEC 60870 MODBUSDNP PHY Łącze Sieć Aplikacja …
  • 9. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 9 S. Tarkoma Koordynator akademicki narodowego programu Internet of Things Finlandii 9
  • 10. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 10 • Zróżnicowane segmenty rynku • W wielu przypadkach potrzeba długotrwałej (np. 10 lat) pracy na baterii przy generowaniu nieznacznego ruchu (kilka wiadomości po kilka bajtów dziennie) Telemetria (gaz, woda, elektryczność) Monitorowanie infrastruktury (tory, mosty, etc.) Wykrywanie i klasyfikacja pojazdów Monitorowanie środowiska (wilgotność, temperatura, etc.)
  • 11. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 11 • Różne “rzeczy” mają różne potrzeby w kontekście łączności: Zapotrzebowanie na pasmo Zagęszczenie (np. ilość urządzeń na km2) Czułość na opóźnienia Zasilanie Mobilność Zasięg Wewnętrzne vs zewnętrzne Dostępność Koszt • Różne technologie dostępowe dla różnych „rzeczy” M2M – technologie komórkowe Nie licencjonowne technologie krótkiego zasięgu (Zigbee, 802.15.4, 802.11ah, etc.) Low Power Low Throughput Long Range
  • 12. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 12
  • 13. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 13
  • 14. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 14 bezprzewodowe  przewodowe mobilne  stacjonarne dalekiego zasięgu  krótkiego zasięgu Ekstremalne ilości urządzeń deterministyczny  losowy krótki, zrywny  długotrwały czuły na opóźnienia  tolerancyjny ograniczone  nie ograniczone Time Sensitive NetworksSieci niskiej mocy Off-load Sieci kratowe, dalekiego zasięgu charakterystyka urządzenia charakterystyka ruchu charakterystyka dostępuskalowalność
  • 15. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 15 PHY Łącze Sieć Protokoły aplikacyjne • Adaptacja IPv6 do LLN • Routing dla LLN • „Ubogie” urządzenia • Determinizm • Specyficzne technologie dostępowe • „Ubogie” aplikacje, Zróżnicowane modele komunikacji • API, Zarządzanie danymi, Współpraca semantyczna Usługi aplikacyjne •Bezpieczeństwo •Skalowalnść
  • 16. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 16
  • 17. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 17 Cecha Rząd wielkości Typowa wartość Pasmo Nie licencjonowane <1GHz, 2.4/5 GHz Zasięg Daleki 10’ki km (bez węzłów pośredniczących) Skala Wiele Tysiące Wolumen danych Niewielki Do 10’ek kB dziennie Przepustowość Niska Do 100kb/s Opóźnienie Zróżnicowane Do minut Czas pracy na abterii Długi Do 20 lat Koszt modułu Niski <$5 Koszt usługi Niski <$10 rocznie
  • 18. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 18 Za Przeciw Technologie komórkowe (2G, 3G, LTE) • De-facto pokrycie o zasięgu krajowym • Licencjonowane częstotliwości • Obsługa mobilności • Potenclanie szeroka adopcja • Standard • Koszt modułu (w szczególności LTE) • Zużycie baterii • Spóźniona standaryzacja opóźnia adopcję (LTE-M jako część 3GPP R13, CIoT) WiFi • Dobre dla „wysp” (kampus, lotnisko, etc.) • Niski koszt urządzeń • Zużycie baterii • Tylko nie licencjonowane pasmo • Rozszerzenia w trakcie opracowania (802.11ah) Podejście hybrydowe (łączenie niskiego zasięgu z dalekim zasięgiem) • Duże pokrycie (sieci komórkowe) • Szeroki wybór technologii(e.g. Zigbee) • Złożoność rozwiązania • Fragmentacja architektury (wiele różnych technologii) Opcje LPWA (LoRa, Weightless, SigFox, etc.) • Zaprojektowane specjalnie dla sieci niskiej mocy / dalekiego zasięgu • Koszt modułu (nawet dla wschodzących technologii) • Brak wspólnego standardu • Tylko pasmo nie licencjonowane (na początek) • Nietypowy model implementacji (np. SigFox)
  • 19. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 19 Technologia radiowa 2G 3G LTE WIFI Zigbee Wireless Hart 802.15. 4g Sigfox LoRa W-MBUS Inne: (OnRamp, Iotera, Myotis, Apello, etc.) Zasięg (na zewnątrz) 10ki km 10ki km 10ki km 300m 90m 200m 1.5 km 10ki km 10ki km 1-7 km 10ki km Prąd przy transmisji (3V) 200- 500mA 500- 1000 mA 600- 1100 mA 19-400 mA 34mA 28mA ~ 35mA 20-70ma 18 mA 75-80 mA < 30mA Prąd przy uśpieniu(3V) 2.3mA 3.5m A 5.5mA 1.1 mA 0.003mA 0.008mA ~.005mA 0.005 0.001 mA 0.01 mA 0.005 Pozyskiwanie energii Nie Nie Nie Nie Możliwe Możliwe Możliwe Możliwe Możliwe Możliwe Możliwe Czas życia na baterii (2000mAh) 4-8h (tx) 36d (idle) 2-4h (tx) 20 d (idle) 2-3h (tx) 12d (idle) 4-8h (tx) 50h (idle) 60h (tx) 8-10 lat (idle) zmienny 10-20 lat 120h (tx), 10-20 lat (idle) 12-20 lat 10+ lat Koszt modułu $12 $35- $50 $80- $120 $5-$8 $6-$12 NC $3 $3 $3 $10 Koszt częstotliwości Tak Tak Tak Nie Nie Nie Nie Nie (raczej) Nie Nie Nie
  • 20. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 20
  • 21. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 21
  • 22. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 22 IEC bazuje na HART 7.1. TDMA Stały podział czasowy (10ms) Tylko krata, Bez L3 Dostępne od 2008. Emerson, E&H, ABB, Siemens IEC w oparciu o wersję z 2011 TDMA+CSMA Zmienny podział czasowy Topologie kraty, gwiazdy, hybrydowe IPv6, 6LoWPAN, TCP-friendly Dostępne od 2010 Honeywell, Yokogawa, Invensys
  • 23. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 23
  • 24. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 24 • Zakres: początek jako Personal Area Network (PAN), potem rozwinięte • Zasięg: 10ki m do 1 km (802.15.4.g) • Prędkości: Kb/s do Gb/s - DSSS, BPSK, O-QFSK, GFSK, PSSS • Aplikacje: Komunikacja “specjalna”, typowo krótkiego zasięgu Baza dla szeregu protokołów (stosów): Zigbee, Zigbee RF4CE, Zigbee Pro, Wireless HART, ISA 100.11a, RPL • Funkcjonalności: Wąskie pasmo, niska moc nadawcza, małe ramki (127 B, do 2047 B w 802.15.4g) Potwierdzana komunikacja – wysoka pewność transmisji Kilka zakresów częstotliwości (zależnie od regionu) Tryb bezpieczny 24
  • 25. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 25 Gwiazda DrzewoKrata Topologie 25 • Wszystkie urządzenia komunikują się z koordynatorem PAN posiadającym stałe zasilanie • Pozostałe urządzenia mogą mieć ograniczone źródła zasilania Jeden koordynator PAN dla wszystkich topologii • Możliwa komunikacja bezpośrednia między urządzeniami w zasięgu P R F F R R P F F F R F R F F F F P R R F R R R RR • Protokoły warstw wyższych (np. RPL) mogą tworzyć własne topologie, nie odwzorowujące tych z 802.15.4
  • 26. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 26 Wizja: popularyzacja otwartych standardów i interoperacyjności. • Profil Wi-SUN zdefiniowany w oparciu o standard IEEE 802.15.4g/e • Testowanie • Certyfikacja • www.wi-sun.org 26
  • 27. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 27 27 • Warstwa PHY– IEEE 802.15.4g Smart Utility Network (SUN) • Częstotliwość: 902-928 MHz • Ilość kanałów: 64 • Odstęp międzykanałowy: 400 kHz • Modulacja: Binary FSK • Prędkość : 75 kbits/sec (po ujęciu naddatku Convolutional FEC) • Moc nadawcza: 30 dBm • Warstwa MAC – IEEE 802.15.4e • Rozszerzone Beacon i Beacon Request for network discovery • Rozszerzone bezpieczne ACK • Znaczne wykorzystanie Information Elements • Komunikowanie o przeskokach kanałów (channel hopping) • Informacja o RSSI • Synchronizacja czasu • Nowatorski schemat przeskoków kanałów • Sekwencja przeskoków ustalana per węzeł • Osobna sekwencja dla multicasts 6lowpan (RFC 6282) IPv6 UDP PHY: IEEE 802.15.4g MR-FSK MAC: IEEE 802.15.4e FHSS Mesh Routing: RPL CoAP Stos komunikacyjny IPv6 Oparty na otwartych standardach Lekki Przenośny 802.1x / EAP-TLS
  • 28. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 28 IP WAN Usługi zarządzania i bezpieczeństwa IOK, CG-NMS,… zarządzanie końcówkami i routerami, autoryzacja i aktywacja Końcówki CG-Mesh 902-928MHz liczniki, urządzenia firm partnerskich Routery agregacyjne Terminowanie VPN, brzeg MAP-T Field Area Router WPAN, Fog computing Certificate Authority Access Control Directory Services NMSCG-NMS SIEM SIEM DMSDMS Serwery aplikacyjne, np. abieranie danych AMI, MDMS, serwery SCADA,… Agregacja WAN Skalowalny VPN Optymalizacja, monitorowanie ruchu, dostępność, routing Domena CG-Mesh IEEE 802.15.4g/e RF 6LoWPAN, RPL Dwukierunkowy ruch IP Pojemność zależna od sieci i aplikacji
  • 29. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 29 • Sieć RF IEEE 802.15.4g/e jest kolejnym segmentem IPv6 • Komunikacja IP end-to-end między dowolną końcówką i lokalizacją w sieci Przetwarzanie rozproszone na Field Area Router Jednolity routing L3 w całej architekturze Narzędzia integracji z ruchu IPv4, np. IETF MAP-T Typowe narzędzia sieciowe IP (filtrowanie, multicast, QoS, ping, traceroute) mogą być wykorzystywane przez aplikacji i operatorów. IP WAN Serwer aplikacji Field Area RouterPodsieć 6LoWPAN/RPL DMS 6LoWPAN Hdr Source Routing RPL UDP Hdr Application Layer Protocol Data Payload IPv6 Hdr UDP Hdr Application Layer Protocol Data Payload Domena IP
  • 30. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 30
  • 31. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 31 • Zakres: Low Power Wireless WAN • Zasięg: 10’ki m do 10’ek km • Prędkości: 0.3 kb/s do 50 kb/s • Aplikacje: Agregacja sieci sensorycznych Telemedycyna, telemetria • Funkcjonalności: Znaczne zasięgi (budżet mocy, moc nadawcza) Optymalizacja dla urządzeń zasilanych bateryjnie Usługi lokalizacyjne Wbudowane mechanizmy bezpieczeństwa Standaryzacja przez ETSI (LTN) w trakcie
  • 32. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 32 Internet Końcówki LoRa Worldsensing – czujnik parkingowy Senet – licznik zbiornika gazowego Holly – liczniki wody/gazu/ogrzewania Witrafi – tagi samochodowe Actility – Temp/RH, zasilanie Brama LoRa DMS DMS Serwery aplikacji NMS Zarządzanie bramkami LoRaUsługi sieciowe LoRa • Autoryzacja i aktywacja końcówek • Terminowanie szyfrowania zawartości aplikacyjnej • Przekazywanie zawartości aplikacyjnej do serwerów aplikacjir • Zarządzanie radiem Model danych DSX Użytkownicy LoRa NMS NMS Aplikacje Routery agregacyjne Terminacja VPN
  • 33. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 33 • Dane końcówek LoRa enkapsulowane w LoRa MAC mogą być zgodne z IPv6/6LoWPAN lub non-IP, np. Wireless MBus • Komunikacja między końcówkami LoRa a bramkami LoRa jest rozkładana na różnych częstotliwościach i z różnymi prędkościami • LoRa Network Server zarządza prędkościami i mocą każdej końcówki LoRa osobno (realizując w ten sposób schemat ADR) • Ramki MAC LoRa są wymieniane między końcówkami LoRa i scentralizowanym LoRa Network Server zarządzającym duplikacją – bez przetwarzania rozproszonego IP WAN Serwer aplikacji LoRa GW Domena radiowa LoRa Dane aplikacyjne (e-2-e) DMS Ramki MAC LoRa (szyfrowane) DMSLoRa Network Server Przekazywanie danych
  • 34. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 34
  • 35. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 35
  • 36. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 36 • Rok 2010 Wielu producentów dostarcza rozwiązania „802.11” pracujące w paśmie ISM-900 P2MP
  • 37. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 37
  • 38. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 38 • Zakres: WiFi dla IoT • Zasięg: do 1 km • Prędkości: 150 Kbps – 340 Mbps • Aplikacje: Backhaul dla sieci sensorycznych Wi-Fi o rozszerzonym zasięgu Komunikacja w strefach miejskich Komunikacja M2M (telemetria, zarządzanie flotą, sensory bezpieczeństwa…) • Funkcjonalności: Tryby (kanały) 1,2,4,8,16 MHz zapewniają elastyczną implementację (globalnie). Znaczny obszar pokrycia, zasięg przez jeden przeskok, dobra propagacja i penetracja Częstotliwość sub-GHz, nie licencjonowana (ew. „lekka” licencja) Niska moc, rozszerzony czas uśpienia, priorytetyzacja ruchu czujników, krótkie sesje transmisyjne 38
  • 39. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 39 39 IEEE 802.11ah AP Backbone / WAN IEEE 802.11ah AP 802.15.4/802.11ah GW 802.15.4/802.11ah GW Krata czujników / wykonawców 802.15.4 802.11ah Backhaul Analog/Digital I/O Analog/Digital I/O Bezprzewodowe I/O Backhaul sieci sensorycznej
  • 40. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 40 S2 AP R1 R2 S1 S3 R-STA R-AP RELAY Co nowego: • R2 asocjuje się tylko do root AP i komunikuje do S3 że staje się pośrednikiem • Transmisja może współdzielić to samo okno TXOP (burst logic) • Potwierdzenia ACK mogą być implicit lub explicit
  • 41. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 41 Pokrycie Omni Pokrycie sektorowe (szersza wiązka) Pokrycie sektorowe (węższa wiązka) Pozwólmy zatem na sektoryzację (divide and conquer). Duże komórki z wieloma klientami kreują ból (przyjmijmy że głowy) i ograniczenia
  • 42. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 42 Aby koordynować sektory między AP, 802.11ah wprowadza dodatkowe mechanizmy: • Reaguje na AP i STA nie obsługujące sektoryzacji, • Pozwala na sektory z antenami omni • Łączy sektory z pośrednikami, …
  • 43. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 43 Podpowiadamy stacji, kiedy może nadawać, definiując RAWy (Restricted Access Windows)
  • 44. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 44 Czujnik może negocjować TWT (Target Wake Time) Element ID Length Control Request Type Target Wake Time TWT Group Assignme nt Nominal Minimum Wake Duration TWT Wake Interval Mantissa TWT Channel NDP Paging (optional ) Octets: 1 1 1 2 8 or 0 9 or 3 or 0 1 2 1 0 or 4 * TWT element format Dla śpiochów (nic do wysłania)APmoże tylko sprawdzać (page) czy jeszcze tam jest
  • 45. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 45 Mogą zatem konserwatywnie dysponować mocą nadawczą. Możliwa jest transmisja sub-kanałowa (SST,Subchannel SelectiveTransmission) C h 1 B e a c o n C h 2 C h 4 C h 3 TX Allowed on Ch 1 BSSWidth SSTWidth TX Allowed on Ch 3 TX Allowed on Ch 4 TX Allowed on Ch 2
  • 46. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 46 Prędkości w kbps dla1 SS. Można wykorzystać 1SS, 2SS, 3SS, 4SS. Dostępne MU-MIMO „w dół”. MCS Modulacja Mnożnik Kanał 1 MHz Kanał 2 MHz Kanał 4 MHz Kanał 8 MHz Kanał 16 MHz 8 µs GI 4 µs GI 8 µs GI 4 µs GI 8 µs GI 4 µs GI 8 µs GI 4 µs GI 8 µs GI 4 µs GI 0 BPSK ½ 300.0 333.3 650.0 722.2 1350.0 1500.0 2925.0 3250.0 5850.0 6500.0 1 QPSK ½ 600.0 666.7 1300.0 1444.4 2700.0 3000.0 5850.0 6500.0 11700.0 13000.0 2 QPSK ¾ 900.0 1000.0 1950.0 2166.7 4050.0 4500.0 8775.0 9750.0 17550.0 19500.0 3 16-QAM ½ 1200.0 1333.3 2600.0 2888.9 5400.0 6000.0 11700.0 13000.0 23400.0 26000.0 4 16-QAM ¾ 1800.0 2000.0 3900.0 4333.3 8100.0 9000.0 17550.0 19500.0 35100.0 39000.0 5 64-QAM 2/3 2400.0 2666.7 5200.0 5777.8 10800.0 12000.0 23400.0 26000.0 46800.0 52000.0 6 64-QAM ¾ 2700.0 3000.0 5850.0 6500.0 12150.0 13500.0 26325.0 29250.0 52650.0 58500.0 7 64-QAM 5/6 3000.0 3333.3 6500.0 7222.2 13500.0 15000.0 29250.0 32500.0 58500.0 65000.0 8 256-QAM ¾ 3600.0 4000.0 7800.0 8666.7 16200.0 18000.0 35100.0 39000.0 70200.0 78000.0 9 256-QAM 5/6 4000.0 4444.4 N/A N/A 18000.0 20000.0 39000.0 4333.3 78000.0 86666.7 10 BPSK 1/2 150.0 166.7 N/A 802.11ac / 10
  • 47. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 47 47
  • 48. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 48 Low Power & Lossy Network (LLN) Operują z dość ograniczonym przywiązaniem do stanu Optymalizacja zużycia energii Obsługa szablonów ruchu p2p, p2mp i mp2p Operują na łączach z ograniczonym rozmiarem ramki Operują na stratnych, niepewnych łączach
  • 49. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 49 • IPv6 over Low power Wireless Personal Area Networks Początkowo warstwa adaptacyjna dla IPv6 na połączeniach IEEE 802.15.4 • Po co warstwa adaptacyjna? IEEE 802.15.4 MTU – początkowo 127 B, minimalne MTU IPv6 to 1280 B Aktualnie 802.15.4g pozwala na większe ramki, niemniej wciąż potrzebujemy optymalizacji pasma IPv6 nie obsługuje fragmentacji, zrzuca ją niższym warstwom lub urządzeniom końcowym • RFC4919 - Overview, Assumptions, Problem Statement, and Goals • Obsługuje trzy funkcje, każda z własnym nagłówkiem 6LoWPAN Kompresja nagłówka IPv6 (RFC 6282) Fragmentacja i defragmentacja pakietów IPv6 (RFC 4944) Przełączanie Layer 2 (określane jako Mesh Under, dla przyszłego użycia, RFC 4944) • Neighbor Discovery Optimization dla IPv6 over 6LoWPAN zdefiniowane w RFC 6775 49 IPv6 and Upper Layers 802.15.4 PHY 802.15.4 MAC 6LowPAN
  • 50. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 50 Generalizowane dla wszystkich technologii, zapewnia generyczną warstwę abstrakcji 6lo aktualnie definiuje IPv6 dla następujących technologii IoT: draft-ietf-6lo-btle draft-ietf-6lo-dect-ule draft-brandt-6man-lowpanz draft-popa-6lo-6loplc-ipv6-over-ieee19012-networks draft-hong-6lo-ipv6-over-nfc draft-ietf-6lo-6lobac draft-wang-6tisch-6top-sublayer Bluetooth Low Energy DECT Ultra Low Energy Zwave PLC Near Field Comms BACNET 802.15.4e TSCH
  • 51. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 51 • Standardy takie jak Zigbee(IP), ISA100.11a czy WirelessHART są silosami protokołowymi, definiując cały stos i profile aplikacyjne, podczas gdy 6LoWPAN jest (zaledwie) warstwą adaptacyjną dla IP (v6) • ISA100.11a wykorzystuje 6LoWPAN Header Compression (HC) • ZigbeeIP wykorzystuje 6LoWPAN HC i Neighbor Discovery (ND) • Jednak to 6LoWPAN napędza zmianę z WSN w kierunku IP • W uproszczeniu - 6LoWPAN jest synonimem IP w czujnikach • 6LoWPAN nie zapewnia routingu – lukę wypełnia ROLL WG z RPL
  • 52. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 52
  • 53. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 53 • IoT to teraźniejszość, nie przyszłość • Rzeczy w sieci zmieniają kontekst i wymagają modyfikacji paradygmatów stosów protokołów • Silosowe rozwiązania ograniczają skalę • Klasyczne, warstwowe podejście daje nadzieję na przyszłość • Bezprzewodowe IoT to nie tylko rynek przemysłu, to też dodatkowe usługi dla operatorów
  • 55. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 55
  • 56. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 56 IEEE 802.15.4g/e Semtech LoRa 802.11ah Standardization IEEE 802.15.4 Working Group Semtech Proprietary IEEE 802.11 Working Group PHY & MAC specifications IEEE 802.15.4g-2012 IEEE 802.15.4e-2012 IEEE 802.15.4-2006 Semtech LoRaWAN specifications IEEE 802.11ah Draft 5.0 Alliance Wi-Sun alliance LoRa WAN alliance WiFi Alliance Chipset vendors TI, Renesas, Semtech, LAPIS, NICT, Atmel, … Semtech, Microchip Różni (za jakiś czas) Topology Star & Mesh Star Gwiazda, krata, P2P, … Communication’s types Bi-directional Bi-directional but optimized for upstream traffic (klasy urządzeń) Dwukierunkowa Batteries powered nodes Low power mode in IEEE specs Not implemented on CG-Mesh Optimized for batteries powered nodes – up to 20 years lifetime dependent of the traffic and class Zoptymalizowana dla węzłów zasilanych bateryjnie (RAW, TWT)
  • 57. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 57 IEEE 802.15.4g/e Semtech LoRa 802.11ah Frequency Bands (*) 169, 450-470, 470-510 (China), 779–787 (China), 863-870 (EMEA, India), 902-928 (**), 1427-1518, 2400–2483.5 (Worldwide) (***) 433 (Europe) 779-787 (China), 863-870 (EMEA, India), 902-928 (**) Okolica 900MHz () Modulation MR-FSK, MR-OFDM and MR-O- QPSK FSK and LoRa modulation BPSK, QPSK, QAM Max. theoretical Data Rate Frequency bands and modulation dependent, to to 600kbs (OFDM modulation) Frequency bands and adaptation data rate dependent, up to 50 kbps Teoretycznie blisko 350 Mbps Traffic type IPv6 (6LoWPAN) IPv4 (through MAP-T on IR 509) Non IP traffic must be forwarded over IP, i.e. Serial through Raw Socket on IR 509 IPv6 (LoWPAN) Non IP traffic, i.e. Wireless MBus sent from nodes to LoRa MAC server. Batteries powered nodes Względnie dowolny – IPv4, IPv6
  • 58. © 2015 Cisco and/or its affiliates. All rights reserved. 58 IEEE 802.15.4g/e-2012 Semtech LoRa 802.11ah Adaptive Data Rate Dependent from the frequency band Means switching mode and modulation Dependent of the frequency band Endpoints managed from the LoRa MAC server Podobnie jak w innych standardach 802.11 Transmit Power & Receiver sensitivity TX power dependent from regulations, i.e. 1W – FCC regulations for 902-928MHz Receiver -40 to -95dBm TX power dependent from regulations, i.e. 1W – FCC regulations for 902-928MHz Receiver sensitivity dependent from frequency band and spreading factor but greater than - 100 dB Moc nadawcza zależna od regulacji lokalnych MAC Payload Size 2048 bytes at MAC layer but CG- Mesh implementation currently limited at 800 bytes at 6LoWPAN layer Dependent from the Adaptive Data rate From 19 to 230 bytes (frequency band & spreading factor dependent) Data volume Dependent of the throughput capabilities of the mesh network, frequency polling and application’s behavior Limited throughput capabilities from the technology, which assumes few bytes sent per day for large number of devices Zależna od typu węzła – od niewielkich ilości po ciągłe strumienie danych.