Aanzet tot een BIM-strategie voor Rijk, gemeenten, waterschappen, Omgevingsdiensten en provincies voor hergebruik BIM-gegevens in het ruimtelijke domein

1. 1
Outline BIM-strategie voor Rijk, gemeenten, waterschappen, Omgevingsdiensten en provincies
Opsteller: Jacques Duivenvoorden, J.J. Duivenvoorden Consultancy BV
Datum: 24 maart 2016
1. Perspectief van de rol van BIM voor Rijk, gemeenten, waterschappen en provincies
1.1 Inleiding
In plaats van bouwtekeningen gaan digitale BIM-gebouwmodellen een rol spelen bij het aanvragen
van vergunningen voor bouwprojecten. BIM is de verzamelnaam voor digitale 3D objectinformatie
van bouwobjecten tijdens ontwerp, bouw, onderhoud en beheer.
Dit geldt ook voor infraprojecten zoals wegen, spoorwegen, dijken, sluizen, bruggen, havens en de
aanleg van windmolens, hoogspanningsleidingen, gasleidingen, waterleiding etc.
De gebouwde leefomgeving in Nederland zal in de loop der tijd vernieuwd worden op basis van deze
BIM-gegevens.
Via het vergunningproces van WABO en later de Omgevingswet komen deze BIM-gegevens ook
terecht in de vergunningdossiers van de bevoegde gezagen en hun adviseurs.
Na de op wettelijke basis (Wet BAG) uitgevoerde digitalisering van de Basisregistratie Adressen en
Gebouwen (BAG) bij alle gemeenten in Nederland als bronhouder van de BAG zal zich een tweede
digitaliseringsslag voltrekken rond de digitalisering van de BIM bij de overheid.
In principe zal aan ieder BAG-object op termijn een BIM-object gekoppeld worden, zodat een
landelijk dekkend netwerk van BIM-objecten ontstaat gekoppeld aan de BAG-objecten.
Daarnaast kunnen BIM-objecten in de openbare ruimte ook gekoppeld worden aan BGT-objecten
(Basisregistratie Grootschalige Topografie), zoals lantaarnpalen, transformatorhuizen etc.
Gemeenten, waterschappen en provincies zullen als bevoegd gezag voor fysieke objecten in hun
domein geconfronteerd worden met de introductie van BIM-gegevens voor die fysieke objecten en
voor de vraag gesteld worden hoe zij toegang kunnen krijgen tot deze BIM-gegevens. Voor een deel
zullen deze BIM-gegevens via het eerder beschreven vergunningproces in beeld komen.
1.2 BIM-gegevens in digitaal stadsmodel en Omgevingsplan
BIM-gegevens kunnen gebruikt worden bij het inrichten van een digitaal stadsmodel.
BIM-gegevens kunnen gebruikt worden bij het samenstellen van een Omgevingsplan, waarbij het
digitale stadsmodel als digitale ondergrond wordt gebruikt.
De kwaliteit van het Omgevingsplan kan op een hoger niveau worden gebracht door gebruik te
maken van de BIM-gegevens.

2. 2
1.3 Verbeteringen in de Omgevingskwaliteit door het gebruik van BIM-gegevens
Omdat BIM-gegevens rijker aan gegevens zijn dat de vroegere bouwtekeningen kunnen bevoegde
gezagen gebruik maken van de BIM-gegevens bij het digitaal toetsen van bouwplannen aan
vigerende wetgeving en bouweisen. Hierdoor kan de kwaliteit van de toetsing op een hoger niveau
worden gebracht, waardoor uiteindelijke de bouwkwaliteit en de Omgevingskwaliteit op een hoger
niveau worden gebracht.
1.4 Verbetering van de lokale economie door gebruik van BIM-gegevens
BIM kan op verschillende manieren een bijdrage leveren aan de lokale economie, omdat de
investeringskosten voor bouw- en infraprojecten structureel kunnen worden verlaagd en de bouwtijd
verkort. Als BIM ook een bijdrage levert aan de verkorting en vereenvoudiging van het
vergunningproces levert dit ook baten op voor de lokale economie. De overall beheerkosten van
gebouwen, woningen en overige bouw- en infra-objecten kunnen door BIM structureel omlaag.
2. BIM-strategie voor Rijk, gemeenten, waterschappen, Omgevingsdiensten en provincies
voor de lange termijn
Voor de lange termijn (vanaf 10 jaar na 2016, zeg 2025) is de BIM-strategie om het duurzame beheer
en de beschikbaarheid van BIM-gegevens op basis van een landelijk BIM-stelsel geregeld te hebben,
waarvoor een landelijk instituut de verantwoordelijkheid draagt. Er is in 2025 een landelijke BIM-
infrastructuur operationeel, waarmee dit landelijke BIM-stelsel wordt ondersteund en de BIM-
gegevens als open BIM-data beschikbaar zijn. Alle ministeries, gemeenten, waterschappen,
Omgevingsdiensten en provincies maken gebruik van deze landelijke BIM-infrastructuur.
3. BIM-strategie voor de middellange termijn
Voor de middellange termijn (voor een periode van 5 jaar vanaf 2020 tot 2025) is de BIM-strategie
om een landelijk BIM-stelsel te ontwikkelen voor het duurzame beheer en de beschikbaarheid van
BIM-gegevens en een landelijk instituut opdracht te verlenen voor de verantwoordelijkheid voor dit
landelijke BIM-stelsel.
4. BIM-strategie voor de korte termijn
Voor de korte termijn (vanaf 2016 tot 2020) is de BIM-strategie om voorbereidende activiteiten te
ontwikkelen, een business case te laten maken en fondsen te mobiliseren voor het landelijke BIM-
stelsel dat vanaf 2020 wordt ontwikkeld.