2. Strijd tegen het witwassenStrijd tegen het witwassen
van geld en de financieringvan geld en de financiering
van terrorismevan terrorisme
““Like Money is the Oxygen
of Economy, Money is Also
the Oxygen of Crime””
3. Geld en kapitalen met criminele oorsprong worden
geïnjecteerd in het legale circuit. Het uiteindelijke doel
van witwassen, is de illegaal verworven vermogens-
voordelen terug in het legale circuit in te brengen, via
ingewikkelde (financiële) mechanismen, zonder een
spoor na te laten van de illegale oorsprong. De
opsporing, inbeslagneming en de uiteindelijke
verbeurdverklaring van vermogensvoordelen moeten
leiden tot het effectief en efficiënt aanpakken van de
georganiseerde misdaad: ‘Like money is the oxygen of
economy, money is also the oxygen of crime’.
4. • “Dit is een standaardwerk over witwassen en
financiering van terrorisme!”
(Em. Prof. Dr. Chris Lefebvre - Emeritus Professor of
accounting and forensic auditing - KU Leuven, over
deze uitgave.)
• “Zeer indrukwekkend… Dit wordt de ’Bijbel voor de
witwasbestrijding!”
(Alle WIELENGA, Directeur van het Nederlands
Compliance Instituut over deze uitgave.)
ENKELE RECENSIES
5. ENKELE RECENSIES
Een groot deel van deze publicatie, en dat is een belangrijke
meerwaarde, wordt gewijd aan het bespreken van een aantal
typologieën van witwassen. Hij doet dit op basis van een
brede zoektocht in wetgeving, jaarverslagen van verschillende
meldpunten (onder andere de Belgische CFI – Cel voor
Financiële Informatieverwerking) en wetenschappelijke literatuur.
Deze typologieën bevatten zowel de meer bekende (smurfing,
cash smuggling, stromannen, gebruik van financiële instellingen,
…) als de minder evidente en dus minder vaak gevonden modi
operandi (escrow-rekeningen, goudzuiveringsfabrieken of cyber-
laundering) ...
…
En hierbij denk ik niet alleen aan zij die werkzaam zijn in de
politie- of justitiepraktijk, maar ook aan diegenen die vanuit de
meldingsplicht van verdachte transacties dagelijks een
inschatting proberen te maken van de mate waarin een klant al
dan niet verdachte of verboden zaken doet (zoals de compliance
officers binnen de banken). Niet enkel voor de
‘politie’praktijk, dus!
(Antoinette Verhage - doctor-assistente– Ugent)
6. 6
Curriculum Vitae
Gerechtelijk Commissaris – Federale Gerechtelijke Politie
27 jaar ervaring bestrijding financieel economische criminaliteit
auteur verschillende boeken financieel economische criminaliteit
in het Nederlands, Frans en Engels
Vademecum financieel onderzoek
Misdrijven ivm de staat van faillissement
Bedrieglijk onvermogen
Wegmaken van nalatenschappen
Fiscale fraude
Valsheid in geschriften
Oplichting en misbruik van vertrouwen
Witwassen en financiering van terrorisme
Tax Fraud in Belgium
6
7. 7
PREVENTIEVE WETGEVING
- AWW
− wet van 11 januari 1993 tot
voorkoming van het gebruik
van het financiële stelsel
voor het witwassen van geld
en de financiering van
terrorisme
− 3e (4e) Europese Witwas-
richtlijn
− de 40 vernieuwde FATF
anti-witwasaanbevelingen
WITWASBESTRIJDING
TWEESPORENBELEID
REPRESSIEVE WETGEVING
- STRAFWET
- het witwassen: art. 505 Sw.
- de inbeslagneming: art. 35
Sv.
- de verbeurdverklaring: art. 42
en 43 Sw.
8. PREVENTIEF
DOEL: het voorkomen van in-
filtratie van illegaal vermogen in
de legale economie
VERPLICHTINGEN voor
bepaalde beroepsgroepen
(banken, notarissen, advocaten,
cijferberoepen …): identificatie-
plicht, meldingsplicht, enz…
LIMITATIEVE OPSOM-
MING VAN CRIMINELE
FENOMENEN: zie lijst
artikel 5 van de anti-witwaswet
vermoeden van onderlig-
gend misdrijf
REPRESSIEF
DOEL: opsporen, vervolgen,
in beslag nemen, veroordelen
en verbeurdverklaren
VERPLICHTINGEN
opsporing, vervolging, inbeslag-
neming en verbeurdverklaring,
veroordeling
ALLE CRIMINELE
FENOMENEN: strafwetboek
en bijzondere wetten
geen onderliggend misdrijf
WITWASBESTRIJDING
TWEESPORENBELEID
9. PREVENTIEF
CFI-CTIF (FIU)
Financial Services and
Markets Authority - FSMA
disiciplinaire- en
controle-overheden
bv IAB – IBR – BIBF
ambtenaren federale
administraties
meldingsplichtigen
…
REPRESSIEF
gerechtelijke autoriteiten
− Federaal parket
− Procureur des Konings
− Onderzoeksrechter
− COIV – Centraal Orgaan
voor de Inbeslagneming
en de Verbeurdverklaring
politie
- Federale Gerechtelijke
Politie
- Lokale politie
- …
NATIONALE ACTOREN
12. 12
personen /
criminele organisaties
ILLEGALE OF CRIMINELE
VERMOGENSVOORDELEN
L
E
G
A
A
L
I
L
L
E
G
A
A
L
INTEGRATIEOPEEN-
STAPELING
INJECTIE
DRIE STAPPEN
MISDRIJVEN
(FINANCIËLE) TRANSACTIES
LEGALE
ECONOMIE
TYPOLOGIEËN - TECHNIEKEN
MODEL
13. Wat betreft de typologieën-indicatoren kan ge-
werkt worden met de volgende typologieën
naargelang de inbreuken op de anti-
witwaswetgeving
naargelang de witwasfase
naargelang de onderliggende basis-
misdrijven
naargelang de categorie van meldings-
plichtige
naargelang de vonnissen en arresten
naargelang de strategie
TYPOLOGIEËN
14. 14
COMPLEMENTAIRE AML OPLEIDING
CD 1 – Wettelijk en institutioneel
kader
CD 2 – Atypische verrichtingen
herkennen
Website
www.witwaswet.be
met kennistest
1414-07-2013
15. 15
ENKELE BEGRIPPEN
AML-indicator: een criterium op basis waarvan een transactie
wordt kan worden gemeeld aan de CFI
SMURFEN: een wit te wassen bedrag in kleine hoeveelheden
splitsen en in het betalingsverkeer brengen om zo onder de
meldgrens te blijven
TYPOLOGIE: kenmerken van transacties(s) die aanduiden dat er
sprake is van een verdachte transactie (o.a. tijdstip, type dienst,
bedrag, land van bestemming, locatie, frequentie, …)
MONEY-MULE (katvanger): persoon die zijn bankrekening ter
beschikking stelt van witwassers
ONDERGRONDS BANKIEREN: het uitvoeren van financiële
transacties via informele systemen
HAWALA BANKIEREN: het uitvoeren van financiële transacties
via informele systemen
15
16. 16
AWW – Anti-Witwaswet
CFI – Cel voor Financiële Informatieverwerking
PPP – Polititiek Prominent Persoon
PEP – Politically Exposed Person
UBO – Ultimate Beneficial Owner
FAG – Financïële Actie Groep
FATF – Financial Action Task Force
COIV – Centraal orgaan voor de Inbeslagneming en de
Verbeurdverklaring
FSMA – Financial Services and Markets Authority
FOD – Federale Overheidsdienst
FIU – Financial Intellingence Unit
AML – Anti Money Laundering
NBB – Nationale bank van België
AFKORTINGEN
16
