3. Ο Παρθενώνας είναι ναός ο οποίος κατασκευάστηκε προς τιμήν της θεάς Αθηνάς, προστάτιδας της πόλης της Αθήνας.
Υπήρξε το αποτέλεσμα της συνεργασίας σημαντικών αρχιτεκτόνων και γλυπτών στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα. Η εποχή της
κατασκευής του συνταυτίζεται με τα φιλόδοξα επεκτατικά σχέδια της Αθήνας και της πολιτικής κύρους που ακολούθησε
έναντι των συμμάχων της κατά την περίοδο της Αθηναϊκής Ηγεμονίας στην Αρχαία Ελλάδα. Οι αρχιτέκτονες του
Παρθενώνα ήταν ο Ικτίνος και ο Καλλικράτης. Από την περίοδο της Ύστερης Αρχαιότητας και ύστερα, ο ναός βανδαλίστηκε
και αργότερα μετατράπηκε σε χριστιανική εκκλησία, σε ισλαμικό τέμενος και μετά την Ελληνική Επανάσταση ολόκληρος ο
λόφος χαρακτηρίστηκε ως αρχαιολογικός χώρος και τους επόμενους δύο αιώνες εκτεταμένες και ποικίλες εργασίες
αναστήλωσης, αποκατάστασης και συντήρησης πραγματοποιήθηκαν και εξακολουθούν να λαμβάνουν χώρα.Ο
Παρθενώνας αποτελεί το λαμπρότερο μνημείο της Αθηναϊκής πολιτείας και τον κολοφώνα του δωρικού ρυθμού. Η
κατασκευή του ξεκίνησε το 448/7 π.Χ. και τα εγκαίνια έγιναν το 438 π.Χ. στα Μεγάλα Παναθήναια, ενώ ο γλυπτός
διάκοσμος περατώθηκε το 433/2 π.Χ. Σύμφωνα με τις πηγές, οι αρχιτέκτονες που εργάστηκαν ήταν ο Ικτίνος, ο
Καλλικράτης και πιθανόν ο Φειδίας, που είχε και την ευθύνη του γλυπτού διάκοσμου. Είναι ένας από τους λίγους
ολομάρμαρους ελληνικούς ναούς και ο μόνος δωρικός με ανάγλυφες όλες του τις μετόπες. Πολλά τμήματα του γλυπτού
διακόσμου, του επιστυλίου και των φατνωμάτων της οροφής έφεραν γραπτό διάκοσμο με κόκκινο, μπλε και χρυσό
χρώμα. Χρησιμοποιήθηκε πεντελικό μάρμαρο, εκτός από το στυλοβάτη, ο οποίος κατασκευάστηκε από ασβεστόλιθο. Το
πτερό είχε 8 κίονες κατά πλάτος και 17 κατά μήκος. Η τοποθέτηση των κιόνων είναι ασυνήθιστα πυκνή με αναλογία
διαμέτρου κίονα και μετακιονίου διαστήματος 1:2,25 (πρβλ. την αναλογία 1: 2,32 στο ναό του Δία στην Ολυμπία και
1:2,65 στο ναό της Αφαίας στην Αίγινα). Στις στενές πλευρές υπήρχε και δεύτερη σειρά 6 κιόνων που δημιουργούσε την
ψευδαίσθηση δίπτερου ναού. Μια άλλη ιδιομορφία ήταν η ύπαρξη ζωφόρου που περιέτρεχε το σηκό σε όλο του το μήκος
και αποτελεί ίσως την πιο φανερή από τις ιωνικές επιδράσεις. Οι μετόπες της ανατολικής πλευράς απεικονίζουν τη
Γιγαντομαχία. Στην δυτική παριστάνεται Αμαζονομαχία, στη νότια Κενταυρομαχία και στη βόρεια σκηνές από τον Τρωικό
πόλεμο. https://el.wikipedia.org/wiki/Παρθενώνας
5. Η Ολυμπία, υπήρξε το πιο δοξασμένο ιερό της αρχαίας Ελλάδας
αφιερωμένο στον Δία. Ήταν ο τόπος διεξαγωγής των Ολυμπιακών
Αγώνων οι οποίοι τελούνταν στο πλαίσιο των Ολυμπίων.
Η Ολυμπία ονομαζόταν Άλτις, δηλαδή Ιερό Άλσος. Ήταν κτισμένη
στη βόρεια όχθη του ποταμού Αλφειού. Υπάρχουν ίχνη ανθρώπινης
παρουσίας από τη Νεολιθική περίοδο. Αρχικά υπήρξε οικισμός
αγροτικός και σταδιακά εξελίχθηκε στο μεγαλύτερο θρησκευτικό
κέντρο του αρχαίου κόσμου. Εκεί βρισκόταν για περίπου χίλια
χρόνια το χρυσελεφάντινο άγαλμα του Διός, έργο του Φειδία, το
οποίο ήταν γνωστό στην αρχαιότητα ως ένα από τα επτά θαύματα
του κόσμου. Είχε ύψος 12 μ. και αποτελούνταν από ξύλο εσωτερικά,
αλλά χρυσό, ελεφαντόδοντο, ασήμι, ορεία κρύσταλλο και
ημιπολύτιμους λίθους εξωτερικά. https://el.wikipedia.org
7. Το θέατρο της Δωδώνης είναι ένα από τα μεγαλύτερα της αρχαιότητας με χωρητικότητα 15.000-17.000
περίπου θεατών. Οικοδομήθηκε στις αρχές του 3ου αι. π.Χ., επί βασιλείας Πύρρου (297-272 π.Χ.) και
συνδέεται με την τέλεση των Ναίων, γιορτή προς τιμήν του Ναΐου Διός. Τα Νάια τελούνταν πιθανότατα κάθε
τέσσερα χρόνια και περιλάμβαναν αγώνες γυμνικούς (αθλητικούς), δραματικούς (παραστάσεις τραγωδίας και
κωμωδίας), πιθανότατα μουσικούς και ιππικούς καθώς και αρματοδρομίες.
Στα χρόνια του Αυγούστου το θέατρο μετατράπηκε σε αρένα για θηριομαχίες και μονομαχίες. Στο κατώτερο
τμήμα του κατασκευάστηκε τοίχος για την προστασία των θεατών, ο οποίος απέκοψε το προσκήνιο και τη
σκηνή και δημιούργησε ωοειδή κονίστρα. Τα παρασκήνια μετατράπηκαν σε τριγωνικά δωμάτια φύλαξης
ζώων, ενώ στο κέντρο του τοίχου της αρένας κατασκευάστηκε ορθογώνια κόγχη για καταφύγιο των
αγωνιζομένων.
Το θέατρο είναι χτισμένο σε φυσική κοιλότητα του εδάφους. Το υλικό δόμησης του κοίλου είναι κυρίως ο
μικριτικός υπόλευκος ασβεστόλιθος αλλά εντοπίζεται και ο φαιός ασβεστόλιθος στην κατασκευή των
παρόδων, της σκηνής και ορισμένων εδωλίων του κοίλου. Για τη δημιουργία μεγαλύτερου κοίλου (135 μ.
διάμετρος) κατασκευάστηκε περιμετρικά αναλημματικός τοίχος με πύργους στην πρόσοψη που υπολογίζεται
ότι κατά την αρχαιότητα ήταν τουλάχιστον κατά 10 μ. ψηλότεροι. Τέσσερις οριζόντιοι διάδρομοι χωρίζουν το
κοίλο σε τρία τμήματα με 55 σειρές καθισμάτων (εδωλίων) συνολικά. Τα δύο κατώτερα τμήματα διαιρούνται
με κλίμακες σε 9 κερκίδες και το ανώτερο σε 18. Οι πύργοι στα άκρα του κοίλου έφεραν κλίμακες για την
προσέλευση και αποχώρηση των θεατών. Στο κατώτερο διάζωμα υπήρχαν καθίσματα για επίσημα και
τιμώμενα πρόσωπα (προεδρία).
Πηγή πληροφοριών: https://diazoma.gr
9. Ο Ναός του Ποσειδώνα είναι ένας αρχαίος ελληνικός ναός στο Σούνιο, αφιερωμένος
στον θεό Ποσειδώνα . Υπάρχουν μαρτυρίες για την ίδρυση ιερών στο ακρωτήρι ήδη
από τον 11ο αιώνα π.Χ. Οι πιο γνωστοί ναοί του Σουνίου, ο ναός της Αθηνάς και ο ναός
του Ποσειδώνα, πιστεύεται ωστόσο ότι χτίστηκαν μόλις το 700 π.Χ. περίπου και οι
κούροι τους χρονολογούνται περίπου εκατό χρόνια αργότερα. Τα υλικά που είναι
χτισμένος ο ναός, αλλά και το μέγεθος της προσφοράς στον Ναό του Ποσειδώνα
δείχνουν ότι πιθανότατα σύχναζαν εκεί, μέλη της υψηλής και της αριστοκρατικής τάξης.
Οι Αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τον Ποσειδώνα ως τον «θεό της θάλασσας». Δεδομένης
της σημασίας που είχε για την αρχαία Αθήνα το θαλάσσιο εμπόριο και το ναυτικό της
στην ανάπτυξη και την επιβίωση της πόλης κατά τον πέμπτο αιώνα, ο Ποσειδώνας είχε
ιδιαίτερη σημασία και αξία για τους Αθηναίους.
Πηγή πληροφοριών:
wikipedia
11. Η αρχαία πόλη των Φιλίππων ιδρύθηκε στις παρυφές των ελών που κάλυπταν το νοτιοανατολικό τμήμα της πεδιάδας της Δράμας. Η πόλη των
Φιλίππων είναι ο σημαντικότερος αρχαιολογικός χώρος της Ανατολικής Μακεδονίας. Οι πρώτοι οικιστές της ήταν άποικοι από τη Θάσο, που
ίδρυσαν στα 360 π.Χ. την αποικία των Κρηνίδων. Ακμή γνώρισε η πόλη κατά τα ελληνιστικά χρόνια.
Οι Θάσιοι άποικοι ίδρυσαν την αποικία γνωρίζοντας τον πλούτο της περιοχής σε πολύτιμα μέταλλα, ξυλεία και γεωργικά προϊόντα Πολύ γρήγορα
(365 π.Χ.) η νέα αποικία, που απειλείται από τους Θράκες, ζητά τη βοήθεια του Φιλίππου Β΄, βασιλιά της Μακεδονίας. Αυτός διαβλέποντας την
οικονομική και στρατηγική σημασία της πόλης την καταλαμβάνει, την οχυρώνει και της δίνει το όνομά του: Φίλιπποι.
Κατά την περίοδο ανάπτυξης της, στα ελληνιστικά χρόνια η πόλη απέκτησε το τείχος της, το θέατρο, δημόσια οικοδομήματα και ιδιωτικές
κατοικίες. Η διέλευση μέσα από τους Φιλίππους της "Εγνατίας οδού", το 2ο π.Χ. αι., προσέδωσε στην πόλη μεγαλύτερη βαρύτητα καθώς τη
μετέτρεψε σε σημείο αναφοράς της περιοχής.
Το 42 π.Χ. η δραματική μάχη των Φιλίππων έξω από τα δυτικά τείχη της πόλης άλλαξε εντελώς το χαρακτήρα της, αφού μετά την επικράτησή του
ο Οκταβιανός τη μετέτρεψε σε ρωμαϊκή αποικία. Έτσι η πόλη μεγαλώνει και αναδεικνύεται σε οικονομικό, διοικητικό και καλλιτεχνικό κέντρο.
Ένα άλλο σημαντικό γεγονός όμως έμελλε και πάλι να αλλάξει τη φυσιογνωμία της πόλης. Η έλευση του Αποστόλου Παύλου, ο οποίος ίδρυσε
εδώ την πρώτη χριστιανική εκκλησία σε ευρωπαϊκό έδαφος το 49/50 μ.Χ. Η επικράτηση της νέας θρησκείας και η μεταφορά της πρωτεύουσας
του ρωμαϊκού κράτους στην Κωνσταντινούπολη προσέδωσαν αίγλη στους Φιλίππους.
Η πόλη αρχίζει να εγκαταλείπεται στις αρχές του 7ου μ.Χ. αιώνα εξαιτίας μεγάλων σεισμών και σλαβικών επιδρομών. Επιζεί στα βυζαντινά
χρόνια, ως οχυρό φρούριο, ενώ η ερήμωσή της ολοκληρώνεται με την τουρκική κατάκτηση στα τέλη του 14ου αιώνα.
Το αρχαίο θέατρο των Φιλίππων είναι σημαντικό μνημείο. Η σημερινή του μορφή είναι αποτέλεσμα διαδοχικών κτιριακών αλλαγών, οι οποίες
αντιπροσωπεύουν διάφορες φάσεις της ιστορίας της πόλης. Βρίσκεται στη νοτιοανατολική πλαγιά του λόφου της ακρόπολης, σε επαφή με το
ανατολικό τείχος της πόλης, στο οποίο και στηρίζεται.
Η ανασκαφική έρευνα άρχισε στους Φιλίππους στα 1914 από τη Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή. Σήμερα η Αρχαιολογική Υπηρεσία, το Αριστοτέλειο
Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και η Γαλλική Αρχαιολογική Σχολή συνεχίζουν την αρχαιολογική έρευνα. Τα ευρήματα των ανασκαφών
φυλάσσονται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Φιλίππων. Από τον Ιούλιο του 2016, ο αρχαιολογικός χώρος Φιλίππων συγκαταλέγεται στον κατάλογο
των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.
ΠΗΓΗ: odysseus.culture.gr
13. Το μινωικό ανάκτορο είναι ο κύριος επισκέψιμος χώρος της Κνωσού (ή
Κνωσσού), σημαντικής πόλης κατά την αρχαιότητα, με συνεχή ζωή από τα
νεολιθικά χρόνια έως τον 5ο αι. Είναι χτισμένο στο λόφο της Κεφάλας, με
εύκολη πρόσβαση στη θάλασσα αλλά και στο εσωτερικό της Κρήτης. Κατά την
παράδοση, υπήρξε η έδρα του σοφού βασιλιά Μίνωα. Συναρπαστικοί μύθοι,
του Λαβύρινθου με το Μινώταυρο και του Δαίδαλου με τον Ίκαρο, συνδέονται
με το ανάκτορο της Κνωσσού. Οι πρώτες ανασκαφές έγιναν το 1878 από τον
Ηρακλειώτη Μίνωα Καλοκαιρινό. Ακολούθησαν οι ανασκαφές που διεξήγαγε ο
Άγγλος Sir Άρθουρ Έβανς (1900-1913 και 1922-1930) και που αποκάλυψαν
ολόκληρο το ανάκτορο. Το ανάκτορο αναπτύσσεται γύρω από τη μεγάλη
Κεντρική Αυλή, χώρο δημόσιων συγκεντρώσεων. Δεύτερη αυλή, η Δυτική,
αποτελούσε την επίσημη πρόσβαση στο ανάκτορο αλλά και χώρο τελετών.
Στη δυτική πτέρυγα εντάσσονται οι επίσημοι χώροι διοικητικών και
θρησκευτικών δραστηριοτήτων: το Τριμερές Ιερό, τα Ιερά Θησαυροφυλάκια
και οι Υπόστυλες Κρύπτες. Ξεχωρίζει η Αίθουσα του Θρόνου, με τη δεξαμενή
καθαρμών και τον αλαβάστρινο θρόνο που πλαισιώνεται από θρανία.
https://el.wikipedia.org
15. Οι Μυκήνες (Μυκήναι, Μυκήνη) ήταν αρχαία πόλη της Αργολίδας
κοντά στο βουνό Τρητός κι απέναντι απ' τον Αργολικό κόλπο. Ο
αρχαιολογικός χώρος των Μυκηνών βρίσκεται περίπου 90 χιλιόμετρα
νοτιοδυτικά της Αθήνας, στη βορειοανατολική Πελοπόννησο.
Κατά τη 2η χιλιετία π.Χ., οι Μυκήνες ήταν ένα από τα μεγαλύτερα
κέντρα του ελληνικού πολιτισμού, αποτελώντας ένα ισχυρό
στρατιωτικό φρούριο που δέσποζε στο μεγαλύτερο μέρος της νότιας
Ελλάδας. Η περίοδος της ελληνικής ιστορίας μεταξύ 1600 π.Χ. έως
περίπου το 1100 π.Χ. ονομάζεται «μυκηναϊκή», αναφερόμενη στις
Μυκήνες. Στο απόγειο της δόξας τους, το 1350 π.Χ., το κάστρο και η
κάτω πόλη είχαν 30.000 κατοίκους και ήταν έκτασης 32 εκταρίων.[1]
Πρώτος ο Όμηρος αναφέρει την πόλη περιγράφοντάς την με τα λόγια
«ευρυάγυιαν, πολύχρυσον». https://el.wikipedia.org
17. Kατά τη διάρκεια των Pωμαϊκών και πρώτων μ.X. αιώνων, το νησί της
Πάτμου συνδυάζεται με το Χριστιανισμό κατά τρόπο άρρηκτο και
διαρκή. Ο αγαπημένος μαθητής του Ιησού Χριστού Iωάννης,
εξορίζεται το 95 μ.μ. στην Πάτμο από τον αυτοκράτορα Δομητιανό και
βρίσκει καταφύγιο σε Σπήλαιο που ευρίσκεται στη μέση του λόφου
μεταξύ Σκάλας και Χώρας.
Εκεί με τη βοήθεια του μαθητή του Πρόχορου ο Ιωάννης έγραψε καθ
υπαγόρευση του Θεού το θεόπνευστο βιβλίο Αποκάλυψη και ίσως το
4ο κατά Ιωάννη Ευαγγέλιο.
Το Σπήλαιο ανακαινίσθηκε από τον Όσιο Χριστόδουλο, όταν ήλθε στην
Πάτμο. Σήμερα ο προσκυνητής μπορεί να δει το σημείο που γράφτηκε
η Αποκάλυψη, τον τόπο κατακλίσεως του Ιωάννη, τον πελώριο βράχο
που σχίστηκε όταν ο Θεός του υπαγόρευσε την Αποκάλυψη, το σημείο
στο οποίο ο Ευαγγελιστής ακουμπούσε το κεφάλι του για να
ξεκουραστεί και ένα κοίλωμα στον βράχο από όπου πιανόταν για να
σηκωθεί. https://www.patmosweb.gr
19. Στους πρόποδες του Παρνασσού, βρίσκεται το πανελλήνιο ιερό των Δελφών και το πιο ξακουστό μαντείο της αρχαίας Ελλάδας. Οι Δελφοί
ήταν ο ομφαλός της γης, όπου, σύμφωνα με τη μυθολογία, συναντήθηκαν οι δύο αετοί που έστειλε ο Δίας από τα άκρα του σύμπαντος για
να βρει το κέντρο του κόσμου, και για πολλούς αιώνες αποτελούσαν το πνευματικό και θρησκευτικό κέντρο και το σύμβολο της ενότητας
του αρχαίου ελληνισμού. Η ιστορία των Δελφών χάνεται στην προϊστορία και στους μύθους των αρχαίων Ελλήνων. Σύμφωνα με την
παράδοση, στους Δελφούς αρχικά υπήρχε ιερό αφιερωμένο στη γυναικεία θεότητα της Γης, και φύλακάς του ήταν ο φοβερός δράκοντας
Πύθων. Ο Απόλλωνας σκότωσε τον Πύθωνα και το δικό του ιερό ιδρύθηκε από Κρήτες που έφθασαν στην Κίρρα, το επίνειο των Δελφών, με
τη συνοδεία του θεού, μεταμορφωμένου σε δελφίνι. Ο μύθος αυτός σχετικά με την κυριαρχία του Απόλλωνα επιβίωσε σε εορταστικές
αναπαραστάσεις που γίνονταν στους Δελφούς με πιο γνωστά, α περίφημα Πύθια, που τελούνταν για να θυμίζουν τη νίκη του θεού εναντίον
του Πύθωνα και περιελάμβαναν μουσικούς διαγωνισμούς και γυμνικούς αγώνες.
Με το ιερό συνδέεται ο θεσμός της αμφικτυονίας, της ομοσπονδίας από δώδεκα φυλές της Θεσσαλίας και της Στερεάς, που αποτελούσε
αρχικά θρησκευτική ένωση, ενώ αργότερα απέκτησε και πολιτική σημασία.
Η περίοδος από τον 6ο έως τον 4ο αι. π.Χ. συμπίπτει με τη μεγάλη ακμή του δελφικού μαντείου. Οι χρησμοί του, που θεωρούνταν οι πιο
αξιόπιστοι, εκφράζονταν από την Πυθία, ιέρεια του μαντείου, και ερμηνεύονταν από τους ιερείς του Απόλλωνα. Πόλεις, ηγεμόνες και απλοί
άνθρωποι έσπευδαν να συμβουλευθούν το θεό και εξέφραζαν την ευγνωμοσύνη τους με λαμπρά αναθήματα, που σταδιακά κατέκλυσαν το
ιερό. Η φήμη του μαντείου έφθασε στα πέρατα του κόσμου και η έναρξη της λειτουργίας του χανόταν στα βάθη της αρχαιότητας και του
μύθου. Πιστεύεται ότι το δελφικό μαντείο διατύπωσε καθοριστικές προβλέψεις σχετικά με την Αργοναυτική εκστρατεία και τον Τρωικό
πόλεμο, ενώ βεβαιωμένος είναι ο σπουδαίος ρόλος της γνωμοδότησής του στην ίδρυση των ελληνικών αποικιών.
Η παρακμή του μαντείου επήλθε με το φιλοσοφικό κίνημα του ορθολογισμού τον 3ο αι. π.Χ., ωστόσο, το τυπικό στη λειτουργία του έμεινε
αναλλοίωτο έως το 2ο αι. μ.Χ., την εποχή του Αδριανού. Τότε το επισκέφθηκε ο περιηγητής Παυσανίας, ο οποίος κατέγραψε λεπτομερώς
πάρα πολλά κατάλοιπα κτιρίων, επιγραφών και γλυπτών. Η διεξοδική περιγραφή του συνέβαλε σημαντικά στην ανασύνθεση του χώρου. Το
394 μ.Χ. δόθηκε οριστικό τέλος στη λειτουργία του μαντείου με διάταγμα του βυζαντινού αυτοκράτορα Θεοδοσίου Α΄.
Η έρευνα στον αρχαιολογικό χώρο των Δελφών άρχισε γύρω στο 1860 από Γερμανούς. Σήμερα, οι εργασίες στο χώρο των δύο δελφικών
ιερών συνεχίζονται με τη συνεργασία της Ελληνικής Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και της Γαλλικής Σχολής, με ανασκαφική αλλά και
αναστηλωτική δραστηριότητα. Πηγή: odysseus.culture.gr.
21. Η λατρεία της θεάς Ήρας στη Σάμο μαρτυρείται από την Εποχή του Χαλκού και
συγκεκριμένα στην περίοδο του Μυκηναϊκού πολιτισμού. Αρχικά στο χώρο
υπήρχε ένας μικρός λίθινος βωμός και ένα ναόσχημο κτίσμα για την
προστασία του ξύλινου λατρευτικού αγάλματος. Τον 8ο αι. π.Χ. ο βωμός
γίνεται ορθογώνιος και περιβάλλεται με πλακόστρωση. Δυτικά του βωμού
κτίζεται ο πρώτος ναός της Ήρας, ο λεγόμενος Εκατόμπεδος επειδή το μήκος
του ήταν 100 πόδια, και με αναλογία μήκους -πλάτους 5:1. Οι τοίχοι του ήταν
πλίνθινοι, στηρίζονταν σε χαμηλό λίθινο βάθρο και η κεραμοσκέπαστη
σαμαρωτή στέγη του στηριζόταν σε μια σειρά από ξύλινα υποστηρίγματα. Τον
7ο αι. π.Χ. ο Εκατόμπεδος ξανακτίζεται με δαπανηρό λίθινο κρηπίδωμα και
ξύλινη περίσταση. Συγχρόνως γίνεται ανακαίνιση του βωμού. Στα μέσα του
6ου αι. π.Χ. παρατηρήθηκε μεγάλη οικοδομική αναμόρφωση του Ιερού. Στα
570-560 π.Χ. με την επίβλεψη του αρχιτέκτονα Ροίκου και του καλλιτέχνη
Θεόδωρου ιδρύθηκε το γιγαντιαίο κτήριο του ναού της Ήρας, του οποίου οι
διαστάσεις το έκαναν μοναδικό. http://odysseus.culture.gr