12. GOYA: 1790. HAM, KAPRITXOAK (GRABATUAK) ESANAHIA, GAIAK ETA HELBURUA 80 kapritxo ditu. Goyak hauek, “giza okerrak eta zirien” adierazle gisa aukeztu zituen. Kapritxoek, ohitura eta sineskerien kritika zorrotza eta hezgarria egiten dute (ilustrazioarekin bat eginez). Oro har, garaiko egitura politiko-sozialari erasoak dira. GAIAK Gaiak: antiklerikalismoa, sorginkeria, inkisizioari kritika, ezjakintasuna, gizarte estamentalaren injustiziak… GRABATUAREN TEKNIKA Grabatuaren teknika erabiltzearen arrazoia: lanaren zabaltzea errezteko (kopiak). Hala ere, ez ziren kopia askorik egin, inkisizioaren beldurrez, grabatuen plantxak erregeari oparitu egin baitzizkion. EZAUGARRI TEKNIKO-FORMALAK Espresionismoaren aurrekari: figuren deformazio eta nahasketak. Surrealismoaren aurrekari: irudimenezko figurak (deabru, mamuak, animali fantastikoak…)
37. BERREZARKUNTZA, F VII: 1814-23 1. PINTURA BELTZAK : QUINTA DEL SORDOKO HORMA PINTURAK (Espainiaren “kronika beltza” egiten duten pinturak) BAKARDADE ETA ISOLAMENTU GARAIA. BERE MUNDUAN SARTZEN DA (subkontziente eta aluzinazioen munduan: surrelismo eta espresionismoaren aitzindari)
41. 2. GRABATUAK: DISPARATEAK : hauetan ere (pintura beltzetan bezalaxe) ezaugarri espresionista eta surrealistak aurki daitezke. BERREZARKUNTZA, F VII: 1814-23