2. *
* Θα µάθξσµε ςι είμαι έθμξπ, ςι είμαι κοάςξπ και πώπ γιμόµαρςε
πξλίςεπ ςξσ Δλλημικξύ κοάςξσπ .
* Θα ποξβληµαςιρςξύµε, θα ρσζηςήρξσµε και θα εκτοάρξσµε
ςιπ απόφειπ µαπ για ςξμ πξλίςη
* Θα αμαλύρξσµε ποξβλήµαςα πξσ αμςιµεςχπίζξσμ ξι
άμθοχπξι ρςξμ ςόπξ µαπ και αλλξύ και θα ποξςείμξσμε
λύρειπ
* Θα αμαζηςήρξσµε ςοόπξσπ δικήπ µαπ ρσµµεςξυήπ ρςημ
επίλσρη ασςώμ ςχμ ποξβληµάςχμ.
3. Δημιουργία ομάδωμ για ικαμοποίηση αμαγκώμ
Όλξι ξι άμθοχπξι έυξσμε αμάγκεπ, όπχπ είμαι η
αμάγκη για επικξιμωμία και φσυαγχγία. Για μα ςιπ
ικαμξπξιήρξσμε δημιξσογξύμε ξμάδεπ.
Τα μέλη μιαπ ξμάδαπ έυξσμ κξιμξύπ ρςόυξσπ και για
μα ςξσπ επιςύυξσμ βξηθάει ςξ έμα μέλξπ ςξ άλλξ!
Σα μέλη μιαπ ξμάδαπ έυξσμ δικαιώμαςα και
σπξυοεώρειπ και ξτείλξσμ μα ςηοξύμ ςξσπ καμόμεπ ςηπ
ξμάδαπ πξσ αμήκξσμ
4. ’ ασςήμ ςημ εμόςηςα:
* Θα ρσζηςήρξσµε για ςιπ ξµάδεπ, ρςιπ ξπξίεπ αμήκξσµε,
και για ςα δικαιώµαςα και ςιπ σπξυοεώρειπ πξσ έυξσμε
χπ μέλη ςξσπ .
* Θα διεοεσμήρξσµε ςημ ιδέα ςξσ πξλίςη, ςα δικαιώµαςα
και ςιπ σπξυοεώρειπ ςξσ.
* Θα διαπιρςώρξσµε πχπ η ιδέα ςξσ εμεογξύ και
σπεύθσμξσ πξλίςη είμαι αοκεςά παλιά.
5. * Η ξικξγέμεια είμαι η ξμάδα αμθοώπχμ, ρςημ
ξπξία αμήκειπ από ςη γέμμηρή ρξσ
* Η ξικξγέμεια απξςελείςαι από ςη μηςέοα, ςξμ
παςέοα και από έμα ή πεοιρρόςεοα παιδιά
* Άλλξι άμθοχπξι πξσ αμήκξσμ ρςημ ξικξγέμεια
είμαι η γιαγιά, ξ παππξύπ, ξι θείξι, ςα
ναδέλτια.
6. * Τι πεοιμέμειπ μα κάμει η ξικξγέμειά ρξσ για ρέμα όςαμ είραι
ρςεμξυχοημέμξπ;
* Τι κάμειπ ερύ όςαμ κάπξιξπ είμαι άοοχρςξπ ρςημ ξικξγέμειά
ρξσ;
* Πξιεπ δοαρςηοιόςηςεπ κάμεςε όλξι μαζί χπ μέλη ςηπ
ξικξγέμειαπ;
* Πξια δικαιώμαςα και πξιεπ σπξυοεώρειπ έυει ςξ κάθε
μέλξπ ςηπ ξικξγέμειάπ ρξσ;
* Οι παοακάςχ καμόμεπ ιρυύξσμ ρςη δική ρξσ ξικξγέμεια;
-Σα παιδιά ζηςξύμ ςημ άδεια ςχμ γξμιώμ ςξσπ για κάθε ένξδό
ςξσπ από ςξ ρπίςι.
-Όλεπ ξι διατξοέπ μεςανύ ςχμ μελώμ ςηπ ξικξγέμειαπ
λύμξμςαι με διάλξγξ.
7. * ςημ Δλλάδα ξ μόμξπ ξοίζει όςι ςα παιδιά ποέπει μα
παοακξλξσθήρξσμ ςξ ρυξλείξ από ςημ ηλικία ςχμ 5 έχπ ςημ
ηλικία ςχμ 15 υοόμχμ.
* Οι πεοιρρόςεοξι μαθηςέπ ρσμευίζξσμ ςημ εκπαίδεσρή ςξσπ και
ρςξ Λύκειξ μέυοι ςημ ηλικία ςχμ 18 υοόμχμ.
* Πξλλξί επιλέγξσμ μα ρσμευίρξσμ ςιπ ρπξσδέπ ςξσπ ρε άλλα
εκπαιδεσςικά ιδούμαςα
* Σξ ρυξλείξ απξςελείςαι από πξλλέπ ξμάδεπ, ξι ξπξίεπ
ρσμεογάζξμςαι μεςανύ ςξσπ με ρςόυξ ςημ ποόξδξ ςχμ
μαθηςώμ και ςημ καλή λειςξσογία ςξσ ρυξλείξσ
* Οι ξμάδεπ ασςέπ είμαι ςχμ μαθηςώμ, ςχμ δαρκάλχμ, ςχμ
γξμέχμ και άλλχμ εογαζξμέμχμ
8. * Πξιεπ δοαρςηοιόςηςεπ μξιοάζξμςαι ρςξ ρυξλείξ
ξι εκπαιδεσςικξί και ξι μαθηςέπ;
* Πξια δικαιώμαςα και πξιεπ σπξυοεώρειπ έυξσμ
ςα παιδιά πξσ τξιςξύμ ρςξ ρυξλείξ;
* Να ποξςείμειπ ρημαμςικξύπ καμόμεπ για ςη
λειςξσογία ςξσ ρυξλείξσ
* Δρύ κι ξι ρσμμαθηςέπ ρξσ αμήκεςε σπξυοεχςικά
ρςημ ξμάδα ςχμ μαθηςώμ ςηπ Δ΄ςάνηπ. Σι άλλξ
όμχπ ραπ εμώμει και απξςελείςε μια ξμάδα;
10. * Μέλξπ είμαι κάθε άμθοχπξπ πξσ ρσμμεςέυει ρε
κάπξια ξμάδα, δοαρςηοιξπξιείςαι για ςημ επιςσυία
ςχμ ρςόυχμ ςηπ και έυει δικαιώμαςα και
σπξυοεώρειπ πξσ οσθμίζξμςαι από ςξσπ καμόμεπ
ςηπ ξμάδαπ.
* Σα μέλη μιαπ ξμάδαπ εμώμξμςαι με κξιμξύπ
ρςόυξσπ, ανίεπ και εμπειοίεπ.
* Κάθε άμθοχπξπ μπξοεί μα είμαι μέλξπ ρε μία ή
πεοιρρόςεοεπ ξμάδεπ.
* Αμήκξσμε ρε μια ξμάδα, επειδή γεμμηθήκαμε ρ΄
ασςήμ (ξικξγέμεια), επειδή ςξ ξοίζει ξ μόμξπ
(ρυξλείξ) ή επειδή ςξ επιλέναμε (τίλξι).
11. *ςημ ξικξγέμεια, επειδή
γεμμήθηκα εκεί...
*ςξ ρυξλείξ, επειδή ςξ
ξοίζει ξ μόμξπ...
*ςημ ξμάδα ςχμ τίλωμ
μξσ, επειδή ςξ
επιλέγχ...
16. * ςημ Δλλάδα κάθε παιδί μεςά ςη γέμμηρή ςξσ
γοάτεςαι ρςξ ληνιαουείξ.
* Από εκείμη ςη ρςιγμή έυει δικαίχμα μα απξκςήρει
όμξμα και ιθαγέμεια.
* Σξ παιδί πξσ γεμμήθηκε από Έλλημα και Δλλημίδα,
έυει ελλημική ιθαγέμεια και είμαι Έλλημαπ πξλίςηπ.
* …Ληνιαουείξ: είμαι μια σπηοερία ςξσ Δήμξσ, η
ξπξία καςαυχοεί ρε ειδικά βιβλία γεγξμόςα πξσ
ατξοξύμ ςημ καςάρςαρη ςχμ πξλιςώμ, όπχπ
γεμμήρειπ, βαπςίρειπ, γάμξσπ, θαμάςξσπ
17. Μεοικέπ τξοέπ ξι άμθοχπξι τεύγξσμ από ςη υώοα ρςημ
ξπξία γεμμήθηκαμ και ςηπ ξπξίαπ είμαι πξλίςεπ. Πηγαίμξσμ
και εγκαθίρςαμςαι ρε άλλεπ υώοεπ, για μα εογαρθξύμ
(μεταμάστες) ή αμαγκάζξμςαιμα εγκαςαλείφξσμ ςημ
παςοίδα ςξσπ λόγχ πξλέμξσ ή άλλχμ καςαρςοξτώμ
(πρόσφυγες).
Ασςξί ξι άμθοχπξι, επειδή απξςελξύμ μέλη ςηπ κξιμχμίαπ
ρςημ ξπξία πλέξμ ζξσμ, πξλλέπ τξοέπ επιθσμξύμ μα
γίμξσμ πξλίςεπ ςηπ μέαπ υώοαπ ρςημ ξπξία
εγκαςαρςάθηκαμ. Γι’ ασςόμ ςξμ λόγξ ζηςξύμ μα
πολιτογραφηθούμ, δηλαδή μα απξκςήρξσμ ςημ ιθαγέμεια
ςηπ υώοαπ όπξσ ζξσμ.
18. Κάθε άμθοχπξπ από ςη γέμμηρή ςξσ έυει ςξ δικαίχμα μα
αμήκει ρςξμ λαό μιαπ υώοαπ. Ασςό ςξ δικαίχμα
ξμξμάζεςαι ιθαγέμεια.
Δίμαι πξλύ ρημαμςικό μα έυξσμε ιθαγέμεια, γιαςί έςρι
γιμόμαρςε πξλίςεπ με δικαιώμαςα και με σπξυοεώρειπ.
Κάθε υώοα με ςξσπ μόμξσπ ςηπ ξοίζει πξιξι είμαι πξλίςεπ
ςηπ.
Σημ ελλημική ιθαγέμεια ςημ απξκςξύμε με ςη γέμμηρη
από Έλλημα ή Δλλημίδα ή με ςημ πξλιςξγοάτηρη.
19. ήμεοα ρε όλξ ςξμ κόρμξ υιλιάδεπ άμθοχπξι
αμαγκάζξμςαι μα εγκαςαλείφξσμ ςη υώοα ςξσπ ή
αμαζηςξύμ εογαρία ρε άλλεπ υώοεπ παοάμξμα.
- Πόλεμξπ ρςη Σσοία: Χιλιάδεπ ποόρτσγεπ
καςατεύγξσμ ρςιπ γειςξμικέπ υώοεπ για βξήθεια.
Δείςε ςξ βίμςεξ από νέμξ δελςίξ ειδήρεχμ εδώ.
- Λαθοξμεςαμάρςεσρη: Μία μάρςιγα δξσλεμπξοίαπ με
θύμαςα υιλιάδεπ ρσμαμθοώπξσπ μαπ. Βίμςεξ από
ελλημικό δελςίξ ειδήρεχμ εδώ.
- Σι λύρειπ ποξςείμεςε για ασςά ςα δύξ ταιμόμεμα;
20. Οι κάςξικξι μιαπ υώοαπ είμαι μέλη μιαπ εσούςεοηπ
ξμάδαπ. ΄Ολξι ξι κάςξικξι ςηπ Δλλάδαπ ζξσμ με
ελεσθεοία, αρτάλεια και δικαιξρύμη και ξτείλξσμ
μα ρέβξμςαι ςξσπ μόμξσπ ςηπ
΄Ορξι από ασςξύπ έυξσμ ςημ ελλημική ιθαγέμεια,
είςε με ςη γεμμηρή ςξσπ είςε με πξλιςξγοάτηρη,
είμαι ΄Ελλημεπ πξλίςεπ και έυξσμ ςξ δικαίχμα μα
εκλέγξσμ και μα εκλέγξμςαι και μα καςαλαμβάμξσμ
πξλιςικέπ θέρειπ.
21. Σςημ Πμύκα ρσμεδοίαζε η Εκκλησία του Δήμου,
πξσ ήςαμ η ρσμέλεσρη ςχμ Αθημαίχμ πξλιςώμ
Σσζηςξύραμ και απξτάριζαμ για ρημαμςικά
θέμαςα ςηπ πόληπ, όπχπ ξ πόλεμξπ και η ειοήμη
Η ρσμμεςξυή ρςημ Εκκληρία ςξσ Δήμξσ ήςαμ
δικαίωμα και υποχρέωση όλχμ ςχμ Αθημαίχμ
πξλιςώμ Αμ κάπξιξπ δεμ ρσμμεςείυε, πλήοχμε
ποόρςιμξ.
22. Έλλημαπ Πξλίςηπ ςόςε.. Έλλημαπ πξλίςηπ ςώοα...
*Μόμξ ξι άμςοεπ *Και άμςοεπ και
*Δμήλικξι (πάμχ από γσμαίκεπ
18) *Από ςη γέμμηρη ή
*Και ξι δύξ γξμείπ από ςημ
καςάγξμςαμ από ςημ πξλιςξγοάτηρη
Αθήμα *Αοκεί μα είμαι έμαπ
από ςξσπ δύξ
Έλλημαπ πξλίςηπ
30. ΜΔΡΟ ΠΡΩΣΟ: Βαρικέπ διαςάνειπ
ΣΜΗΜΑ Α': Μξοτή ςξσ πξλιςεύμαςξπ
Άοθοξ 1
* Σξ πξλίςεσμα ςηπ Δλλάδαπ είμαι Ποξεδοεσόμεμη
Κξιμξβξσλεσςική Δημξκοαςία.
* Θεμέλιξ ςξσ πξλιςεύμαςξπ είμαι η λαϊκή κσοιαουία.
* Όλεπ ξι ενξσρίεπ πηγάζξσμ από ςξ Λαό, σπάουξσμ σπέο
ασςξύ και ςξσ Έθμξσπ και αρκξύμςαι όπχπ ξοίζει ςξ
ύμςαγμα.
Άοθοξ 2
* Ο ρεβαρμόπ και η ποξρςαρία ςηπ ανίαπ ςξσ αμθοώπξσ
απξςελξύμ ςημ ποχςαουική σπξυοέχρη ςηπ Πξλιςείαπ.
* Η Δλλάδα, ακξλξσθώμςαπ ςξσπ γεμικά αμαγμχοιρμέμξσπ
καμόμεπ ςξσ διεθμξύπ δικαίξσ, επιδιώκει ςημ εμπέδχρη ςηπ
ειοήμηπ, ςηπ δικαιξρύμηπ, καθώπ και ςημ αμάπςσνη ςχμ
τιλικώμ ρυέρεωμ μεςανύ ςωμ λαώμ και ςχμ κοαςώμ.
31. * Σι υοειάζεςαι ςξ κοάςξπ για μα λειςξσογήρει;
* Σι μξμίζεςε όςι ποέπει μα κάμει ςξ κοάςξπ για
ςξσπ πξλίςεπ ςξσ;
* Σι ποέπει μα κάμξσμ ξι πξλίςεπ για ςξ κοάςξπ;
* Σι θα αλλάζαςε ρςξ κοάςξπ ρςξ ξπξίξ ζείςε;
* Σι θα κάμαςε ερείπ για ςξ κοάςξπ όπχπ ςξ
βιώμεςε χπ παιδιά;
* Πξσ πιρςεύεςε όςι έυει απξςύυει ςξ κοάςξπ και
πξιξπ τςαίει για ςημ καςάρςαρη ρςημ Δλλάδα;
Εοωςήρειπ για ρσζήςηρη
32. Οι άμθοχπξι για μα επικξιμχμήρξσμ μεςανύ ςξσπ
μιλξύμ ςημ ίδια γλώρρα, έυξσμ ςημ ίδια
θοηρκεία και ςα ίδια έθιμα και παοαδόρειπ. Έςρι
δημιξύογηραμ πξλιςιρμό πξσ μεςαδόθηκε από
γεμιά ρε γεμιά και απέκςηραμ ςη ρσμείδηρη όςι
αμήκξσμ ρςημ ίδια μεγάλη ξμάδα αμθοώπχμ: ςξ
έθμος. Οι άμθοχπξι μπξοεί μα αμήκξσμ ρςξ ίδιξ
έθμξπ αλλά μα μη μέμξσμ ρςημ ίδια υώοα, όπχπ
για παοάδειγμα ξι Έλλημεπ ςξσ ενχςεοικξύ.
33. Οι άμθοχπξι από διατξοεςικά έθμη μπξοξύμ μα
ρσμεογάζξμςαι και μα έυξσμ κξιμξύπ ρκξπξύπ!
34. Κράτος είναι ο λαόρ εγκαηεζηιμένορ μόνιμα ζε μια
οπιζμένη σώπα, πος πποζδιοπίζεηαι από
ζςγκεκπιμένα ζύνοπα, οπγανώνεηαι με νόμοςρ και
αζκεί εξοςζία.
Έθνος είναι ένα ζύνολο ανθπώπων πος είναι
ενωμένο με ζηοισεία κοινού πολιηιζμού, ιζηοπίαρ,
έσοςν κοινέρ επιδιώξειρ, μιλούν ηην ίδια γλώζζα και
έσοςν ηην ίδια θπηζκεία και μποπεί να ζοςν ακόμα
και ζε άλλη σώπα.
Μάθαμε όςι...
39. *Ο Έλλημαπ, χπ πξλίςηπ ςηπ Δ.Δ. Έυει δικαίωμα μα
εκλέγει και μα εκλέγεςαι ρςημ Δσοχπαψκή Βξσλή.
* Μπξοεί μα εογάζεςαι, μα ρπξσδάζει και μα ςανιδεύει
ελεύθεοα ρε όλεπ ςηπ υώοεπ ςηπ Δ.Δ.
* Ωπ σπεύθσμξπ πξλίςηπ ποέπει μα ρέβεςαι και μα ςηοεί
ςξσπ καμξμιρμξύπ ςηπ Δ.Δ.
* Όλξι είμαρςε πξλίςεπ ςξσ κόρμξσ. Ο έμαπ εναοςάςαι
απξ ςξμ άλλξ, ξρξ μακοιά και αμ ζξύμε
(αλληλενάοςηρη)
* Οι πξλίςεπ ποέπει μα εδιατέοξμςαι και μα
αμαλαμβάμξσμ δοάρη για ςημ επίλσρη ςχμ
ποξβλημάςχμ πξσ ποξκύπςξσμ ρςξμ ςόπξ ςξσπ και ρε
όλξ ςξμ κόρμξ.
40. Οι άμθοχπξι αμςιμεςχπίζξσμ ποξβλήμαςα πξσ
δημιξσογξύμςαι ρςξμ ςόπξ ςξσπ, ρςη γειςξμιά ςξσπ, ή
ρε όλξ ςξμ κόρμξ.
Για μα λσθξύμ ςα ποξβλήμαςα είμαι απαοαίςηςη η
ρσμμεςξυή όλχμ.
Για ασςό ξι πξίςε δημιξσογξύμ ξογαμώρειπ ή
ξογαμιρμξύπ, ρςξσπ ξπξίξσπ έυξσμ ςη δσμαςόςηςα μα
ρσμμεςέυξσμ όλξι, ξ καθέμαπ με ςξμ ςοόπξ πξσ μπξοεί
για μα βξηθήρξσμ ρςημ επίλσρη ςωμ ποξβλημάςωμ.
41. * Όλξιξι άμθοχπξι από ςη γέμμηρή ςξσπ είμαι μέλη ρε
ξμάδεπ, είςε σπξυοεχςικά (ξικξγέμεια, ρυξλείξ), είςε
με ςη θέληρή ςξσπ (τίλξι) και έυξσμ δικαιώμαςα και
σπξυοεώρειπ και σπακξύξσμ ρε καμόμεπ.
* Δσούςεοεπ ξμάδεπ είμαι ςξ έθμξπ και ςξ κοάςξπ.
* Εθμξπ: ξι άμθοχπξι πξσ μιλξύμ ςημ ίδια γλώρρα και
μξιοάζξμςαι κξιμέπ παοαδόρειπ και ιρςξοία κ.ς.λ.
* Κοάςξπ: η ξογάμχρη ςξσ λαξύ μιαπ υώοαπ, η ενξσρία
* Για μα θεχοηθεί κάπξιξπ πξλίςηπ ασςξύπ ςξσ κοάςξσπ
ποέπει μα έυει ςημ ιθαγέμεια ασςξύ ςξσ κοάςξσπ.
42. * Σημ ελλημική ιθαγέμεια ςημ απξκςξύμε με ςη
γέμμηρη από Έλλημα παςέοα ή Δλλημίδα μηςέοα ή
με ςημ πξλιςξγοάτηρη.
* Οι Έλλημεπ είμαι και πξλίςεπ ςηπ Εσοωπαϊκήπ
Έμωρηπ (Ε.Ε.) και σπακξύξσμ ρςξσπ καμξμιρμξύπ
ςηπ.
* Δίμαι
όμχπ και πξλίςεπ ςξσ κόρμξσ, γιαςί ξ έμαπ
εναοςάςαι από ςξμ άλλξμ (αλληλενάοςηρη). Όρξ
μακοιά κι αμ ζξύμε, επηοεαζόμαρςε και από ςξσπ
άλλξσπ. (πεοιβάλλξμ, σλικά αγαθά, πξλιςιρμόπ)
43. * Σιδικαιώμαςα και ςι σπξυοεώρειπ έυεςε χπ πξλίςεπ
ςξσ ελλημικξύ κοάςξσπ;
* Πώπαμςιλαμβάμερςε ςη διατξοά μεςανύ έθμξσπ και
κοάςξσπ;
* Πξιαείμαι η διατξοά αμάμερα ρςξσπ ποόρτσγεπ και
ςξσπ μεςαμάρςεπ; Σι είμαι η λαθοξμεςαμάρςεσρη;
* Αουαία Αθήμα: πώπ κοίμεςε ςη δημξκοαςία ρςημ επξυή
ςξσ Πεοικλή και πξιεπ διατξοέπ έυει με ςξ ρημεοιμό
πξλίςεοσμα;
* Πξλίςεπςηπ Δ.Δ. και πξλίςεπ ςξσ κόρμξσ: πώπ
αμςιλαμβάμερςε ασςήμ ςημ αλληλενάοςηρη;
45. Σε αυτιν τθν ενότθτα:
Θα ςυζητήςουµε για τα δικαιώµατά µασ και τισ
υποχρεώςεισ που αυτά µασ δηµιουργούν.
Θα γνωρίςουµε τισ ςηµαντικέσ διακηρύξεισ που
κατοχυρώνουν τα δικαιώµατα όλων των ανθρώπων.
θα διερευνήςουµε µε ποιον τρόπο προςτατεύονται τα
ανθρώπινα δικαιώµατα ςτη χώρα µασ.
θα επικοινωνήςουµε και θα ςυζητήςουµε µε τον
«υνήγορο του Παιδιού» για τα δικαιώµατα των
παιδιών.
46. Κεφάλαιο 1: «Γνωρίηουμε τα δικαιώματά μασ,
αναλαμβάνουμε τισ υποχρεώςεισ μασ.»
Από τη ςτιγμή που γεννιόμαςτε έχουμε δικαιώματα,
όπωσ το δικαίωμα να έχουμε όνομα και ιθαγένεια.
Δικαίωμα είναι η ελευθερία που έχουμε για να
ικανοποιήςουμε τισ ανάγκεσ μασ.
Κάθε δικαίωμα όμωσ δημιουργεί και υποχρεώςεισ.
Ανάγκη είναι κάτι που μασ είναι απαραίτητο και χωρίσ
αυτό δεν μπορούμε να ζήςουμε.
Επιθυμία είναι κάτι που θα θέλαμε, αλλά μπορούμε να
ζήςουμε και χωρίσ αυτό.
47. Αυτά τα παιδιά ζχουν παρόμοιεσ ι
διαφορετικζσ ανάγκεσ και γιατί;
Είμαι ο Γιάννθσ, είμαι 10 χρονών και ηω ςτθν Ελλάδα.
Είμαι ο Ομάν, είμαι 11 χρονών και ηω ςτθν Αικιοπία.
Είμαι θ Γιολάντα, είμαι 11 χρονών και ηω ςτθ Βραηιλία.
49. Διαβάηω τθν ιςτορία: Ποιο δικαίωμα είχε η
Ιωάννα; Γιατί κινδφνευςε να το χάςει;
Η Ιωϊννα ζότηςε από τουσ γονεύσ τησ να τησ επιτρϋψουν να ϋρχονται οι φύλοι
τησ μια φορϊ την εβδομϊδα ςτο ςπύτι για να παύζουν. Οι γονεύσ τησ
ςυμφώνηςαν, αρκεύ να τακτοποιούςε το ςπύτι, όταν θα τελειώνουν το
παιχνύδι.
Κϊθε φορϊ που ϋρχονταν οι φύλοι τησ ϋπαιζαν πολλϊ παιχνύδια και
χρηςιμοποιούςαν τουσ περιςςότερουσ χώρουσ του ςπιτιού. Όταν εκεύνοι
ϋφευγαν, η Ιωϊννα πόγαινε για ύπνο χωρύσ να κϊνει καμύα δουλειϊ. ΄Ετςι
αναγκϊζονταν οι γονεύσ τησ ό τα αδϋλφια τησ να μαζεύουν τα παιχνύδια και να
τακτοποιούν τον χώρο.
Μια μϋρα οι γονεύσ τησ Ιωϊννασ τόσ ανακούνωςαν ότι οι φύλοι τησ δεν
μπορούν να ξαναϋρθουν ςτο ςπύτι. Η Ιωϊννα ϊρχιςε να διαμαρτύρεται για
την απόφαςη των γονιών τησ και να φωνϊζει ότι όταν δικαύωμϊ τησ να καλεύ
τουσ φύλουσ τησ και ότι δεν μπορούςαν να τησ το ςτερόςουν.
50. Ερωτιςεισ για ςυηιτθςθ:
Πολλέσ φορέσ δημιουργούνται καταςτάςεισ όπου τα
δικαιώματα του ενόσ έρχονται ςε αντίθεςη με τα
δικαιώματα του άλλου. Σι κάνουμε τότε;
Αναφέρετε μερικά παραδείγματα και προτείνετε
λύςεισ για να μην ερχόμαςτε ςε αντίθεςη με τα
δικαιώματα του άλλου.
Έχετε χάςει κάποιο δικαίωμά ςασ, επειδή δεν
τηρήςατε κάποια υποχρέωςη;
Σι θα κάνατε για να διεκδικήςετε τα δικαιώματά ςασ,
ποιοσ είναι ο κατάλληλοσ τρόποσ κατά τη γνώμη ςασ;
51. Μάκαμε ότι...
Όλοι έχουμε παρόμοιεσ ανάγκεσ και την ελευθερία να
τισ ικανοποιούμε, δηλαδή έχουμε δικαιώματα.
Η άςκηςη των δικαιωμάτων μασ δημιουργεί και τισ
ανάλογεσ υποχρεώςεισ.
Πολλέσ φορέσ τα δικά μασ
δικαιώματα έρχονται ςε αντί-
θεςη με αυτά των άλλων. Έτςι
προςπαθούμε να ςεβόμαςτε
και τα δικαιώματα των άλλων.
52. Κεφάλαιο 2: «Υπεραςπιζόμαςτε τα
δικαιώματά μασ»
Διαπιςτώςαμε ότι όλοι οι ϊνθρωποι ϋχουν δικαιώματα, τα οπούα τουσ
επιτρϋπουν να ζόςουν και να αναπτυχθούν με ελευθερύα, αξιοπρϋπεια,
αςφϊλεια και δικαιοςύνη. Αυτό αποτελεύ μια μεγϊλη κατϊκτηςη ςτην ιςτορύα
τησ ανθρωπότητασ.
Οι ϊνθρωποι δεν εύχαν πϊντα αυτϊ τα δικαιώματα. Σα απϋκτηςαν με αγώνεσ
και θυςύεσ χιλιϊδων ανθρώπων, οι οπούοι αφιϋρωςαν τη ζωό τουσ για την
κατϊργηςη τησ δουλεύασ και για την αναγνώριςη του δικαιώματοσ τησ
ιςότητασ και τησ ελευθερύασ.
53. Η ιςτορία των ανκρώπινων δικαιωμάτων
(βίντεο)
Οι πόλεμοι είχαν και έχουν ωσ αποτέλεςμα την παραβίαςη των ανθρωπίνων
δικαιωμάτων.
Γι’ αυτό, μετά τον Β’ Παγκόςμιο Πόλεμο, τα κράτη-μέλη του Οργανιςμού
Ηνωμένων Εθνών Ο.Η.Ε. Τιοθέτηςαν ομόφωνα την Οικουμενική Διακήρυξη
των δικαιωμάτων του ανθρώπου (10-12-1948).
Η διακήρυξη αυτή καθορίζει τα βαςικά δικαιώματα που πρέπει να έχουν όλοι
οι άνθρωποι, όπωσ το δικαίωμα ςτη ζωή, ςτην ελευθερία, την τροφή κ.ά..
ημαντικό γεγονόσ, που βοήθηςε ςτην αναγνώριςη των δικαιωμάτων των
ανθρώπων, ήταν η Γαλλική Επανάςταςη το 1789. Με τη Γαλλική Επανάςταςη
καθιερώθηκαν πανηγυρικά οι βαςικέσ πολιτικέσ ελευθερίεσ και τα φυςικά και
απαράγραπτα δικαιώματα κάθε ανθρώπου: «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται και
παραμένουν ελεύθεροι και έχουν τα ίδια δικαιώματα».
Μετά από τη Γαλλική Επανάςταςη δημιουργήθηκε ένα ςύνολο δικαιωμάτων,
που χαρακτηρίςτηκαν ωσ ατομικά.
54. Συηθτάμε μερικά από τα βαςικά ανκρώπινα
δικαιώματα τθσ διακιρυξθσ του ΟΗΕ το 1948
Καθένασ έχει το δικαίωμα να παντρευτεί και να κάνει οικογένεια.
Καθένασ έχει το δικαίωμα να εργάζεται ςε ένα αςφαλέσ περιβάλλον και
να αμείβεται δίκαια για την εργαςία που προςφέρει.
Καθένασ έχει το δικαίωμα ςε ιατρική βοήθεια, αν είναι άρρωςτοσ.
Καθένασ έχει το δικαίωμα να ζει με ελευθερία και αςφάλεια.
Καθένασ έχει το δικαίωμα να ςυμμετέχει ςτην πολιτιςμική ζωή τησ
κοινότητάσ του.
Κανένασ δεν μπορεί να παραβιάςει το ςπίτι μασ ή να ενοχλήςει εμάσ και
την οικογένειά μασ.
55. Η Διεκνισ ςφμβαςθ για τα
δικαιώματα του παιδιοφ
Η ύμβαςη για τα Δικαιώματα του
Παιδιού εύναι μια διεθνόσ ςυνθόκη που
αναφϋρεται ςτα δικαιώματα των παιδιών.
Δημιουργόθηκε το 1989 από τον Ο.Η.Ε..
Σην ϋχουν υπογρϊψει 191 χώρεσ και το 1992
επικυρώθηκε από τη χώρα μασ.
56. 4 βαςικζσ κατθγορίεσ για τα δικαιώματα
του παιδιοφ (Βίντεο)
Σα 54 ϊρθρα, που Δικαίωμα Επιβίωςησ
περιϋχει η ύμβαςη,
αφορούν όλα τα παιδιϊ
ανεξϊρτητα από την
εθνικό προϋλευςη, το
Δικαιώματα Προςταςίασ
φύλο, τη γλώςςα, τη
θρηςκεύα, τισ ιδιαύτερεσ
ανϊγκεσ ό την εμφϊνιςό Δικαίωμα Ανάπτυξησ –
τουσ. Εκπαίδευςησ
Μπορούν να
ομαδοποιηθούν ςε Δικαίωμα ςυμμετοχήσ
τϋςςερισ μεγϊλεσ
κατηγορύεσ:
57. Ερωτιςεισ για ςυηιτθςθ...
Θεωρείτε ότι οι «μεγάλοι» πολλέσ φορέσ καταπατούν
τα δικαιώματά ςασ;
Ποια δικαιώματά ςασ δεν απολαμβάνετε όςο θα
έπρεπε;
Σι θα κάνατε για να διορθώςετε την κατάςταςη;
Θα επεμβαίνατε αν βλέπατε ότι ένασ φίλοσ ςασ
αντιμετώπιζε προβλήματα που έθιγαν τα δικαιώματά
του;
Σι λύςεισ προτείνετε για την εξαςφάλιςη των
δικαιωμάτων του παιδιού ςύμφωνα με τη διακήρυξη
του ΟΗΕ;
58. Μάκαμε ότι....
Σα δικαιώματα των ανθρώπων δεν όταν αναγνωριςμϋνα
ςε όλεσ τισ ιςτορικϋσ περιόδουσ.
τη ςύγχρονη εποχό προςτατεύονται από την
Οικουμενικό Διακόρυξη των δικαιωμϊτων του
ανθρώπου.
Τπϊρχει ιδιαύτερη μϋριμνα για την προςταςύα των
παιδιών και γι’ αυτό δημιουργόθηκε και η Διεθνόσ
ύμβαςη για τα δικαιώματα του παιδιού.
59. Κεφάλαιο 3: «Η ελληνικθ πολιτεία
προςτατεφει τα δικαιώματά μασ»
την Ελλάδα, όπωσ και ςε άλλεσ χώρεσ, τα δικαιώματα του
ατόμου προςτατεύονται από το Σύνταγμα και τουσ
νόμουσ.
Σα δικαιώματα αυτά διακρίνονται ςε ατομικά, κοινωνικά,
πολιτικά και αφορούν τουσ Έλληνεσ πολίτεσ.
Σα δικαιώματα των αλλοδαπών προςτατεύονται από τισ
διεθνείσ ςυμβάςεισ, αλλά και από άρθρα του υντάγματοσ,
όπωσ για παράδειγμα το Άρθρο 5 που απαγορεύει να
γίνονται διακρίςεισ, οι οποίεσ ςτηρίζονται ςε φυλετικά,
γλωςςικά ή θρηςκευτικά κριτήρια.
60. Τα δικαιώματα του
ατόμου
προςτατεφονται
από το Σφνταγμα
και χωρίηονται ςε:
- Ατομικά
- Κοινωνικ
ά
- Πολιτικά
61. Δικαιώματα του ατόμου
Ατομικά δικαιώματα Κοινωνικά Δικαιώματα
εύναι αυτϊ που εξαςφαλύζουν την εύναι οι παροχϋσ που εύναι
ελεύθερη ανϊπτυξη τησ υποχρεωμϋνη η πολιτεύα να
προςωπικότητασ κϊθε ατόμου, όπωσ: εξαςφαλύζει ςτουσ πολύτεσ, ϋτςι ώςτε
όλοι να απολαμβϊνουν τα
Η προςωπική ελευθερία ςτοιχειώδη αγαθϊ, όπωσ:
Η προςωπική αςφάλεια
Δικαίωμα για εκπαίδευςη
Σο άςυλο κατοικίασ
Δικαίωμα για εργαςία
Η ιςότητα
Προςταςία τησ μητρότητασ,τησ
Η θρηςκευτική ελευθερία
υγείασ, του περιβάλλοντοσ
Η ατομική ιδιοκτηςία
Δικαίωμα για κοινωνική
Η ελευθερία του τύπου αςφάλιςη, κατοικία
62. Πολιτικά Δικαιώματα
Να εκλέγει τουσ αντιπροςώπουσ
του (βουλή, δήμο, ευρωβουλή,
είναι αυτά που
νομαρχία)
εξαςφαλίζουν
Να εκλέγεται ςε αυτά τα όργανα
τη ςυμμετοχή
Να ιδρύει και να ςυμμετέχει ςε
του πολίτη ςτην
πολιτικά κόμματα
άςκηςη τησ Να διορίζεται ςε δημόςιεσ
κρατικήσ υπηρεςίεσ
εξουςίασ, Να είναι ένορκοσ ςτα δικαςτήρια
όπωσ:
63. Ο Συνιγοροσ του πολίτθ...
Είναι μια Ανεξάρτητη Αρχή που ιδρύθηκε το 1997.
Ελέγχεται από τη Βουλή των Ελλήνων.
ε αυτήν την Αρχή λειτουργούν 6 τμήματα που
ςυντονίζονται από 6 βοηθούσ υνηγόρουσ.
Ο υνήγοροσ μεςολαβεί μεταξύ πολιτών και
Διοίκηςησ για να προςτατεύει τα δικαιώματα των
πολιτών και να ελέγχει αν όλα γίνονται νόμιμα.
Προςφέρει υπηρεςίεσ δωρεάν ςε όποιον πολίτη το
ζητήςει.
64. Τι είναι θ
Διοίκθςθ;
Είναι τα
Τπουργεία, οι
Δημόςιεσ
Τπηρεςίεσ, οι
Δήμοι και όςοι
αςκούν κρατική
εξουςία.
65. Ο Συνιγοροσ του παιδιοφ
Ένα από τα τμόματα του υνόγορου του Πολύτη εύναι και
ο υνόγοροσ του Παιδιού ςτην Ελλϊδα.
Λειτουργεύ από τον Ιούλιο του 2003 και αποςτολό του
εύναι να υπεραςπύζεται τα δικαιώματα των ανηλύκων,
δηλαδό όλων των αγοριών και κοριτςιών ϋωσ την ηλικύα
των 18 χρόνων.
Δεύτε τον ιςτότοπο του υνηγόρου του παιδιού και
ενημερωθεύτε για τα δικαιώματϊ ςασ.
Ένα βίντεο για τα δικαιώματα του παιδιού.
66. Εκνικό Συμβοφλιο Ραδιοτθλεόραςθσ (Ε.Σ.Ρ.)
ύμφωνα με το ύνταγμα τησ Ελλάδασ,το Εθνικό
υμβούλιο Ραδιοτηλεόραςησ, (Ε..Ρ.), μια άλλη
Ανεξάρτητη Αρχή, έχει ςτόχο να ελέγχει τη λειτουργία
του ραδιοφώνου και τησ τηλεόραςησ ςύμφωνα με
τουσ νόμουσ.
Επίςησ, προςτατεύει τα παιδιά και τουσ νέουσ ωσ προσ
το περιεχόμενο των προγραμμάτων αυτών των μέςων
ενημέρωςησ, ςτέλνοντασ τισ κατάλληλεσ οδηγίεσ.
67. Μάκαμε ότι...
Μερικέσ φορέσ η Διοίκηςη, δηλαδή τα υπουργεία, οι δήμοι
και οι κοινότητεσ, οι οργανιςμοί κοινήσ ωφέλειασ, όπωσ η
Δ.Ε.Η. και η Ε.Τ.Δ.Α.Π., μπορεί με τισ ενέργειέσ τουσ να
θίγουν τα δικαιώματα των πολιτών.
Για να προςτατευθούν λοιπόν οι πολίτεσ και τα δικαιώματά
τουσ, η πολιτεία δημιούργηςε με νόμουσ τισ Ανεξάρτητεσ
Αρχέσ.
ε αυτέσ τισ αρχέσ μπορούν να απευθυνθούν όλοι. ε
οριςμένεσ περιπτώςεισ οι ανεξάρτητεσ αρχέσ επεμβαίνουν
από μόνεσ τουσ, για να προςτατεύςουν τουσ πολίτεσ.
68. Σα βαςικά ςημεία τησ Ενότητασ Β΄
Περιγραφή δραςτηριοτήτων και προςεγγίςεων από
τουσ μαθητέσ που παρουςίαςαν την ενότητα.
69. Εν ςυντομία...
Δικαύωμα εύναι η ελευθερύα που ϋχει κϊθε ϊνθρωποσ να
ικανοποιεύ τισ ανϊγκεσ του.
Η ϊςκηςη των δικαιωμϊτων μασ δημιουργεύ και τισ
ανϊλογεσ υποχρεώςεισ.
Σα ανθρώπινα δικαιώματα εύναι θεμελιώδεισ ελευθερύεσ,
που ιςχύουν για όλουσ τουσ ανθρώπουσ, ανεξϊρτητα από
εθνικό προϋλευςη, φύλο, γλώςςα, θρηςκεύα.
Ο ςεβαςμόσ και η προςταςύα αυτών των δικαιωμϊτων
μϊσ επιτρϋπουν να ζόςουμε με αξιοπρϋπεια, αςφϊλεια και
ειρόνη, καθώσ και να αναπτύξουμε όλεσ τισ ικανότητϋσ
μασ.
70. Εν ςυντομία... (ςυν)
Σα κρϊτη - μϋλη του Ο.Η.Ε. ϋχουν υιοθετόςει την
Οικουμενικό Διακόρυξη των δικαιωμϊτων του ανθρώπου.
Αυτϊ διακρύνονται ςε ατομικϊ, κοινωνικϊ και πολιτικϊ.
την Ελλϊδα τα δικαιώματα των ανθρώπων
προςτατεύονται από το ύνταγμα και τουσ νόμουσ.
Επύςησ, τα δικαιώματα του παιδιού κατοχυρώνονται με τη
ύμβαςη για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Η ελληνικό πολιτεύα ϋχει δημιουργόςει τισ Ανεξϊρτητεσ
Αρχϋσ, όπωσ εύναι ο υνόγοροσ του Πολύτη και το Ε..Ρ.,
ςτισ οπούεσ μπορούν να απευθυνθούν όλοι οι πολύτεσ,
όταν θύγονται τα δικαιώματϊ τουσ.