1. Buletin Institut Penyelidikan Pembangunan Belia Malaysia
Memperkasakan
Edisi 3/4 2010
Fakta
ISSN 2180 - 4044 www.ippbm.gov.my
R E S E AR CH
INDUSTRI SUKAN
DI S S E M I NAT I O N O F I NF O R M AT I O N
PENJANA EKONOMI NEGARA
Sejak bermulanya tamadun manusia, sukan telah menjadi terbesar dan yang paling pesat membangun. Dalam satu kajian
satu kegiatan rekreasi dan riadah dalam kehidupan manusia yang telah dijalankan oleh Sports Business Journal melaporkan
sejagat. Namun kini, sukan tidak lagi hanya mendukung fungsi bahawa nilai industri sukan di Amerika Syarikat pada tahun
tradisinya iaitu menyihatkan tubuh badan atau mengisi masa 2008 sahaja telah bernilai USD 213 billion iaitu lebih dua kali
lapang malah sudah menjadi suatu wadah untuk mengaut ganda daripada industri kenderaan dan tujuh kali ganda lebih
keuntungan lumayan melalui industri yang bersifat komersial besar daripada industri perfileman”.
di samping mampu „menjual‟ nama sesebuah negara di pentas
dunia. Perkara ini telah dibuktikan apabila penganjuran sukan- Laporan kajian tersebut juga telah menyatakan bahawa
sukan antarabangsa telah menjadi sumber ekonomi kepada pendapatan yang diperolehi oleh Amerika Syarikat dalam
sesebuah negara. industri sukan mengikut beberapa sektor-sektor adalah seperti
berikut:
Tidak ramai di kalangan masyarakat Malaysia menyedari
bahawa industri sukan adalah satu industri yang besar nilai a) Sektor pengiklanan mencatat USD 30.86 billion;
serta impaknya dan telah mula berkembang di negara kita. b) Sektor endorsmen mencatat USD 1.1 billion;
c) Sektor peralatan/pakaian/kasut mencatat USD 33.86 billion;
Industri sukan ini bukan sahaja berkaitan dengan d) Sektor pembangunan kelengkapan mencatat USD 3.35 bilion;
industri pembuatan produk yang berkaitan sukan e)
NE T WO R K I NG
Sektor internet mencatat USD 927 juta;
semata-mata tetapi turut melibatkan pelbagai f) Sektor produk berlesen mencatat USD13.9 billion;
komponen lain termasuklah dari segi perkhidmatan, g) Sektor hak penyiaran mencatat USD 7.7billion;
perubatan, sains sukan, pelancongan dan lain-lain h) Sektor perkhidmatan professional mencatat USD 17.5 billion;
yang berteraskan atlet, masyarakat dan aktiviti i) Sektor perbelanjaan penonton mencatat USD 32.06 billion; j)
Sektor penajaan mencatat USD 10 billion;
sukan itu sendiri. k) Sektor perubatan mencatat USD 14.7bilion;
Sepertimana yang telah dinyatakan oleh YB Menteri Belia l) Sektor perjalanan mencatat USD 19.27billion;
dan Sukan Malaysia, YB Dato‟ Ahmad Shabery Cheek dalam m) Sektor multimedia mencatat USD 2.2billion, dan
Majlis Perasmian KISMAS 2009, “di Amerika Syarikat (AS) n) Sektor pengurusan mencatat USD 25.85 billion.
industri sukan merupakan antara salah satu industri yang
bersambung
Ilmu itu didapati dengan lidah yang gemar bertanya
dan akal yang suka berfikir
~ Abdullah Ibnu Abbas ~

2. sambungan
Justeru itu, Kementerian Belia Dan Sukan melalui Pelan c) Meningkatkan pembangunan dan penyelidikan (R&D)
Strategik KBS 2010-2015 telah meletakkan industri sukan sebagai yang berkaitan dengan produk dan perkhidmatan sukan
teras strategik kelima kementerian yang mana “pembangunan melalui penyediaan insentif yang sesuai;
industri sukan sebagai penjana ekonomi negara”. Antara langkah d) Mempertingkatkan pemasaran dan promosi produk dan
strategik untuk membangunkan sukan sebagai satu industri perkhidmatan sukan tempatan dan;
seperti yang termaktub dalam Pelan Strategik KBS 2010-2015 e) Mempertingkatkan pelancongan sukan melalui lebih
adalah seperti berikut: banyak penganjuran acara di peringkat antarabangsa.
a) Menggalakkan badan-badan sukan, badan bukan kerajaan Oleh itu, adalah diharapkan agar industri sukan di Malaysia
(NGO) dan swasta mewujudkan persekitaran yang sesuai dapat merangsang dan menyumbangkan sesuatu kepada
bagi pembangunan industri sukan; pertumbuhan ekonomi negara terutamanya dalam Keluaran
b) Mempertingkatkan pengeluaran produk dan perkhidmatan Dalam Negara Kasar (KDNK) dan mampu meningkatkan Gross
sukan untuk penggunaan tempatan dan eksport; National Income (GNI) selaras dengan Model Ekonomi Baru (MEB).
Oleh: Zulfadhli Abd. Aziz
INDUSTRI SUKAN DI MALAYSIA
Pada asasnya, industri sukan adalah telah dianjurkan dalam pelbagai peringkat dalam mengawal pasaran domestik dan
gabungan kumpulan perniagaan termasuklah di peringkat antarabangsa pada masa yang sama turut menghadapi
yang bukan sahaja menghasilkan seperti yang telah disenaraikan di atas, masalah dalam memahami pasaran luar
produk berkaitan sukan bahkan turut namun sehingga kini kita tidak mempunyai negara. Syarikat kecil mengalami masalah
melibatkan pelbagai komponen termasuk sebarang data mengenainya secara khusus dalam menjalankan inovasi, penyelidikan
perkhidmatan, perubatan, sains sukan, dan mengakibatkan kesukaran dalam dan pembangunan produk sukan kerana
pelancongan dan lain-lain yang berteraskan menentukan nilai industri sukan yang mereka tidak mempunyai pendapatan
atlet, masyarakat dan aktiviti sukan itu sebenar di Malaysia. Penganjuran sukan yang cukup untuk mengaji para pakar
sendiri di mana sasaran yang utama adalah berprestij seperti ini mampu merangsang untuk melakukannya. Masalah-masalah
untuk menjana keuntungan (Aminuddin pertumbuhan ekonomi dan menyumbang lain adalah kekurangan peluang untuk
Yusof & Parilah Mohd Shah, 2008). Oleh kepada keluaran kasar dalam negara mendapatkan rangkaian hubungan
itu, untuk mencapai matlamat industri (KDNK) serta mampu menjana pulangan dalam perniagaan, terlibat dalam pasaran
sukan, kerjasama daripada pelbagai sektor dan meningkatkan Gross National Income asing dan mendapatkan kelebihan dalam
diperlukan seperti sektor media, sektor (GNI) per kapita daripada USD7,000 hubungan dengan projek sukan mega,
perniagaan dan sektor politik. kepada USD15,000 menjelang tahun 2020 para atlit dan agensi sukan kerajaan.
(Kementerian Belia Sukan, 2010).
Industri sukan wujud apabila Oleh yang demikian, pelbagai
adanya penganjuran yang berprestij, Berdasarkan kajian yang telah inisiatif telah dijalankan oleh
yang mana mampu menjana dilakukan oleh Aminuddin Yusof dan Kementerian Belia dan Sukan
pendapatan sesebuah negara. Parilah Mohd Shah (2008), mereka demi meningkatkan pertumbuhan
menyatakan bahawa industri sukan di industri sukan serta meningkatkan
Sebagai contoh penganjuran sukan di luar Malaysia mempunyai beberapa ciri-ciri profesionalisme pengurusan
negara seperti Piala Dunia di Afrika Selatan yang berbeza daripada negara lain. Ciri-ciri industri sukan di Malaysia.
(2010) dan Brazil (2014); Sukan Asia ke-16 tersebut adalah seperti industri sukan di
di Guangzhou, China (2010); the 7th Asian Malaysia masih baru dan kurang diketahui Sebagai contoh menganjurkan
Winter Games di Almaty, Kazakhstan; Euro umum iaitu selepas 10 tahun barulah sukan Konvensyen Industri Sukan (KISMAS),
2012 Football Championships di Poland dipertimbangkan sebagai sebuah industri. Ekspo Perdagangan Industri Sukan
dan Ukraine; dan 2014 Winter Olympics di Manakala untuk perniagaan pelbagai (SITE), Malaysia Sport Trade and Golf
Sochi, Russia. Di Malaysia negara kita turut produk atau perkhidmatan sukan hanyalah Expo (MSTGE), Persidangan Meja Bulat
mampu menganjurkan pelbagai temasya terdiri daripada saiz perniagaan yang kecil Industri Sukan dan pembinaan Makmal
sukan di peringkat antarabangsa, seperti dan sederhana seperti contoh perkilangan Industri Sukan. Di samping itu, peranan
Sukan Komanwel XVI 1998; Perlumbaan produk sukan, sukan pelancongan, media, swasta juga penting dalam bersama-sama
Formula Satu Petronas Malaysian GP; dan pembinaan fasiliti sukan. membangunkan industri sukan negara.
Perlumbaan Motosikal Grand Prix Dunia; Syarikat pengeluar mahupun pembekal
Monsoon Cup; Le Tour de Langkawi dan Seterusnya majoriti syarikat- produk atau perkhidmatan sukan di
Formula Future. syarikat di Malaysia hanya terlibat Malaysia harus menjalinkan hubungan
dengan penjualan barangan atau lebih erat dengan pengeluar/pembekal
“Di Amerika Syarikat (AS), industri sukan produk sukan, tetapi mereka tidak produk atau perkhidmatan sukan dari
merupakan antara industri yang terbesar menjadi sebahagian daripada luar negara bagi memperkembangkan
dan yang paling cepat membangun. Dalam industri sukan yang umum. dan meningkatkan mutu produk Malaysia
satu kajian yang telah dijalankan oleh ke luar negara. Dengan adanya kerjasama
Sports Business Journal melaporkan nilai Kebanyakan syarikat lebih menjurus ke daripada pelbagai pihak, ianya boleh
industri sukan di Amerika Syarikat pada arah perkilangan produk sukan, pembinaan membantu menggalakkan perkembangan
tahun 2008 bernilai USD 213 billion iaitu atau pelancongan. sukan dan membuka minda masyarakat
lebih dua kali ganda daripada industri bahawa sukan adalah satu industri yang
kenderaan dan tujuh kali lebih besar Ancaman terbesar kepada industri besar impaknya dalam meningkatkan
daripada industri perfileman”. (Dato‟ Ahmad sukan di Malaysia adalah saingan daripada pendapatan negara.
Shabery Cheek, KISMAS 2009). Walaupun di produk jenama luar negara (antarabangsa).
Malaysia terdapat pelbagai acara sukan yang Syarikat tempatan sering mengalami risiko Oleh: Dymphna J. Lingkayan