1. Produkti i Brendshem Bruto (PBB) GDP i Shqiperise
Produkti I Brendshem Bruto (PBB) është një tregues i vlerës së tregut të të gjitha të mirave dhe shërbimeve përfundimtare
të prodhuara në një shtet.
PBB perfshin gjithë prodhimet e shërbimet aktuale të destinuara për treg si dhe ato të prodhuara për konsum për vete nga
të gjitha njësitë rezidente që veprojnë në territorin e një shteti.
PBB = VSHB + TP + TD - SP
ku:
VSHB Vlera e Shtuar Bruto (me çmime bazë)
TP Taksat mbi Produktet përfshirë Taksën e Vlerës së Shtuar
TD Taksat doganore
SP Subvencionet mbi produktet dhe importet
Tendencat: Me përjashtim të viteve 1990-1991 dhe 1997-1998, ku PBB ka pësuar ulje, në vitet e tjera ky tregues ka patur
një tendencë rritëse. Rritja reale me e madhe eshte ne vitin 1999, me 14%.
Ulja reale me e madhe eshte ne vitin 1997, me (11%).
Minimumi (1991) 16.404,00
Maksimumi (2009) 1.143.373,00
2. Treguesi i PBB për Frymë i Shqipërisë Krahasuar me Vendet e Rajonit
jë nga treguesit e pasurisë së individëve të një vendi është Produkti i Brendshëm Bruto (PBB) për frymë, i cili matet si
raporti i PBB me numrin e popullsisë totale të atij vendi.
Open Data Albania ka kryer një hulumtim mbi PBB për frymë të Shqipërisë krahasuar me vendet e rajonit bazuar në të
dhënat e siguruara nga Banka Botërore.
Për t’i bërë të krahasueshme të dhënat me vendet e tjera, PBB për frymë është konvertuar në USD bazuar në kursin
korrent (aktual) të këmbimit.
Krahasuar me vendet e rajonit, PBB për frymë paraqitet sipas grafikut:
Burimi: Banka Botërore
Analiza dhe komentet: ODA
Sikurse mund të shikohet nga grafiku, Shqipëria pozicionohet në vendin e parafundit në rajon me një PBB për frymë prej
3,808 USD (e ndjekur nga Kosova me 2,984 USD). Ndërkohë në vend të parë renditet Greqia (29,240 USD), e ndjekur nga
Kroacia (14,222 USD), Turqia (8,215 USD), Mali i Zi (6,635 USD), Serbia (5,872 USD), dhe Maqedonia (4,514 USD).
Treguesi i PBB për Frymë për Shqipërinë 2000-2009
Edhe pse Shqipëria ka patur një performancë të mirë ekonomike gjatë viteve të fundit, varfëria vazhdon të mbetet e lartë.
Një nga treguesit për pasurinë e individëve të një vendi është Produkti i Brendshëm Bruto (PBB) për frymë, i cili matet si
raporti i PBB-së me numrin e popullsisë totale të atij vendi.
Open Data Albania ka kryer një hulumtim bazuar në të dhënat e PBB për frymë të siguruara nga Banka Botërore.
Për t’i bërë të krahasueshme të dhënat me vendet e tjera, PBB për frymë është konvertuar në USD. Ekzistojnë dy
metodologji për matjen e treguesit të PBB për frymë në monedhë të huaj: metoda me kursin korrent (aktual) dhe metoda
me kursin fiks të një viti të caktuar (në rastin e të dhënave të siguruara nga Banka Botërore, viti i përdorur është viti 2000
dhe kursi i këmbimit LEK/USD është vleresuar 102.12).
PBB për frymë në dollarë amerikan (USD) gjatë dhjetëvjeçarit të fundit ka ndryshuar sipas grafikut:
3. Burimi: Banka Botërore
Analiza dhe komentet: ODA
Në vitin 2009, PBB për frymë me kursin korrent është 3,808 USD, ndërkohë që e matur me kursin fiks të vitit 2000, është
1,863 USD. Duhet patur parasysh se arsyeja e ndryshimit midis dy treguesve të PBB për frymë është kursi i këmbimit:
monedha vendase (LEK) është vlerësuar vazhdimisht ndaj USD-së, me përjashtim të vitit 2009, ku është zhvlerësuar.
Rritja më e madhe e PBB për frymë në USD e matur me kursin korrent është në vitin 2004 (31.55%), ndërkohë që rritja
më e ulët është në vitin 2009 (-7.7%).
Për të eleminuar efektin e kursit të këmbimit, është llogaritur edhe rritja e PBB për frymë me kursin fiks. Në këtë rast, viti
me rritjen më të madhe të PBB për frymë rezulton viti 2008 (7.13%), dhe ai me rritjen më të ulët, viti 2009 (2.11%).
Mesatarisht pasuria e një shqiptari është rritur me rreth 5% gjatë dhjetëvjeçarit të fundit.
Grafikisht rritja e PBB për frymë paraqitet:
Burimi: Banka Botërore
Analiza dhe komentet: ODA