2. BÖLÜM I
PROJENİN TANIMI ve AMACI
1.1 Proje Konusu Yatırımın Tanımı, Ömrü, Hizmet
Maksatları, Önem Ve Gerekliliği
Tekstil endüstrisi, hammadde üretimi (suni elyaf), yarı
işlenmiş ürün üretimi (iplik, dokuma ve örme kumaşlar ile
terbiye işlemleri) ve nihai ürünlerin üretiminde (halı, ev tekstili,
giyim ve endüstriyel kullanım için tekstil) tüm üretim döngüsünü
kapsayan geniş sayıda alt sektörlerden oluşmaktadır.
Tekstil sektörü imalat sanayinde en uzun ve en karmaşık
endüstriyel zincirlerden biridir. 3 ana sektör altında toplanmıştır.
1-Giyim 2- Mobilya 3- Endüstriyel Kullanım
3. 1.1 Proje Konusu Yatırımın Tanımı, Ömrü, Hizmet
Maksatları, Önem Ve Gerekliliği
AB üretiminin% 80'inden fazlasını gerçekleştiren
ülkelerden İtalya Avrupa'nın önde gelen tekstil üreticisidir ve
diğerleri Almanya, İngiltere, Fransa ve İspanyadır (bu sırayla).
Belçika, Fransa, Almanya ve İngiltere‘de halı sektöründe ana
Avrupa üreticileridir.
2000 yılında Avrupa tekstil ve konfeksiyon sektörü, AB
imalat sanayi cirosunun % 3.4‘ünü, katma değerin % 3.8’ini ve
sanayi istihdamının % 6.9’unu ortaya koymuştur.
4. Bugün Avrupa’nın üçüncü büyük tekstil ihracatçısı olan
Türkiye, dünyanın altıncı en büyük hazır giyim ihracatçısı.
Günümüzde dünya tekstil ihracatının büyüklüğü 300 milyar dolar
civarında. Hazır giyim ihracatı ise 500 milyar dolara yaklaşıyor.
Türkiye Cumhuriyeti'nin 100. yaşında, yani 2023 yılında dünya
tekstil ticaretinin 550 milyar dolara, hazır giyim ticaretinin ise 740
milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.
6. Tekstil ve hazır giyim, sanayileşme sürecinin önemli yapı
taşını oluşturan ve gelişmekte olan ülkelerin kalkınmasına ciddi
katkılar sağlayan emek yoğun sektörlerin başında gelmektedir.
Dünyada rekabetin en yoğun yaşandığı bu sektörde,
kotaların kalkmasıyla hem arz hem de talep yönünde rekabet
daha da keskin hale gelmiştir. Bu çerçevede tekstil ve hazır
giyimde markalaşma büyük önem arz etmeye başlamış, nitekim
sektörün güç kaybetmesi soncunda bazı ülkelerin markalaşmaya
yöneldikleri görülmüştür.
1.1 Proje Konusu Yatırımın Tanımı, Ömrü, Hizmet
Maksatları, Önem Ve Gerekliliği
7. 1.1 Proje Konusu Yatırımın Tanımı, Ömrü, Hizmet
Maksatları, Önem Ve Gerekliliği
Şekil 1.1. Türkiye'nin tekstil hammadde sanayi haritası
8. BÖLÜM II
PROJE İÇİN SEÇİLEN YERİN KONUMU
2.1. Proje Yer seçimi
Proje uygulama alanı Afyon ilinin Organize Sanayi
Bölgesidir.
Şehirden 6 km uzaklıkta olup, alt yapı sorunu yoktur.
Kumaş üretiminde kullanılan ana hammadde ipliktir.
İplikte en önemli faktörü oluşturduğundan bunun temini
Uşak ilinden yapılacaktır. Hem Afyon iline yakın olmasından
hem de iplik alanında gelişmiş olmasından Uşak ili seçilmiştir.
9. 2.1. Proje Yer seçimi
Talep ve dağıtım olanakları açısından pazar elverişliği
Hammadde ve yardımcı madde kaynaklarının şimdiki ve
gelecekteki durumu
Yan sanayi kuruluşları
Enerji ve yakıt kaynaklarının yoğunluk ve maliyetleri açısından
ulaşım olanakları
Miktar, kalite ve ücret açısından işgücü kaynakları
Fabrikanın faaliyetlerini ve personelin yaşantısını
etkileyebilecek iklim koşulları
Su ve atıkları giderme tesisleri
Devletin yasalarla belirlediği kısıtlayıcı veya teşvik edici
faktörler
Proje için yapılan yer seçimi çalışmalarında aşağıda belirtilen
kriterler dikkate alınmıştır.
10. Projemizde makineler zemin katta olmak üzere
planlanmıştır. Bu makineler için 2.400 m2 alan ön görülmüş.
İşletmenin ön tarafında makineler ve donanımlar arka
tarafında ise iplik ve kumaş deposu, yönetim birimi, tuvalet ve
soyunma odası bulunmaktadır. İşletmenin 2.800 m2 si kapalı
alandır.
2.1. Proje Yer seçimi
12. 2.2. Proje Kapsamındaki Faaliyet Ünitelerinin Konumu
• Hammade Depo(İplik) • Çözgü
Çözgü: dokumacılıkta atkıların geçirildiği, dokunacak kumaşın
uzunluğunu oluşturan uzunlamasına iplerdir.
13. 2.2. Proje Kapsamındaki Faaliyet Ünitelerinin Konumu
• Dokuma Salonu • Jakar Kesme
Jakar dokuma tezgahlarında, çözgü tellerini kaldırmak ve aralarından
renkli iplikleri geçirme işi otomatik olarak yapılmakta ve bu sayede en
karışık nakışlı kumaşlar bile tek bir işçi tarafından dokunabilmektedir.
15. Herhangi bir projenin ÇED Yönetmeliği kapsamında yer alıp
almadığını belirlemek için eleme prosedürü yerine getirilir. Eleme prosedürü
için öncelikle Ek I listesi kontrol edilir. Proje Ek I listesinde yer alıyorsa ÇED
Raporu hazırlanması gerekir.
Projenin EK II listesinde yer alması durumunda ÇED raporunun
hazırlanması zorunlu olan tekstil fabrikaları yönetmelikte aşağıdaki gibi yer
almaktadır (EK I- Madde 27 ):
- Terbiye işlemlerinden kasar (haşıl sökme, ağartma, merserizasyon,
kostikleme v.b.) veya boyama birimlerini içeren iplik, kumaş veya halı
fabrikaları (3.000 ton/yıl ve üzeri),
BÖLÜM III
3.1 ÇEVRE İZİN YÖNETMELİKLERİ VE İZİN SÜREÇLERİ
16. 3.1. ÇEVRE İZİN YÖNETMELİKLERİ İZİN SÜREÇLERİ
ÇED Raporu hazırlanmasının gerekli olup olmadığı ile ilgili karar
verilen Ek II listesindeki tekstil fabrikaları yönetmelikte aşağıdaki gibi yer
almaktadır (EK II- Madde 10):
− Boyama (kimyasal veya kök boya kullanılarak), kasar veya baskı işlemi
yapan iplik, kumaş veya halı fabrikaları,
− Yün veya tiftiğin ovalanması, yağının alınması veya ağartmasının yapıldığı
endüstriyel tip tesisler
− Denim (kot) veya konfeksiyon ürünleri yıkama tesisleri
17. Yeni kurulacak tesisler için 29 Nisan 2009 tarihli ve 27214 sayılı Resmi
Gazete’ de yayımlanan Çevre Kanununca Alınması Gereken İzin ve Lisanslar
Hakkında Yönetmelik hükümleri kapsamında, çevre izni alınması aşamasında
yapılacak başvurularda onaylı temiz üretim planları sunulacaktır.
Tebliğde belirtilen iş ve işlemleri tekstil üreticisi, 12 Kasım 2010 tarihli
ve 27757 sayılı Resmi Gazete ‘de yayımlanan Çevre Görevlisi ve Çevre
Danışmanlık Firmaları Hakkında Yönetmelikte belirlenen çevre danışmanlık
firmalarına ve/veya çevre görevlisine yaptırmakla yükümlü olacaktır.
3.1. ÇEVRE İZİN YÖNETMELİKLERİ İZİN SÜREÇLERİ
18. BÖLÜM IV
PROJENİN EKONOMİK ve SOSYAL BOYUTLARI
4.1. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili Yatırım Programı
ve Finans Kaynakları
İmalat sanayisindeki tekstil sektörlerinin gayri safi milli hâsılaya(üretilen bir
malın para karşılığı olarak değeri) oranları:
—İmalat sanayi içindeki istihdam payı %26,2’dir
—Toplam istihdam içindeki payı %10,3 tür.
—500 büyük sanayi firması içindeki tekstil firmalarının oranı %20'dir.
—Son 10 yılda 50 milyar dolar olmak üzere son 20 yılda 150 milyar dolarlık
yatırım yapılmıştır
19. 4.1. Projenin Gerçekleşmesi İle İlgili Yatırım Programı
ve Finans Kaynakları
İşletme giderleri tablosu
• Personel giderleri = 906.000 TL
• Bakım onarım giderleri = 60.000 TL
• Yakıt enerji giderleri = 1.080.000TL
• Genel giderler = 5.000 TL
• Amortismanlar = 1.800 TL
• Kira giderleri = 90.000 TL
• TOPLAM = 2.142.800 TL
İşletme Gelirleri
Triko’nun kilosu = 17 TL
Bir makinenin kapasitesi(günlük) = 15 kg
15 kg X 60 (makine) = 900 kg (günlük)
17 X 900 = 15.300 TL (günlük kazanç)
15.300 X 360(gün) = 5.508.000 TL
TOPLAM=5.508.000 TL
20. BÖLÜM V
PROJEDEN ETKİLENECEK ALANIN BELİRLENMESİ ve BU ALAN
İÇERİSİNDEKİ ÇEVRESEL ÖZELLİKLERİN AÇIKLANMASI
5.1 Fiziksel ve Biyolojik Çevrenin Özellikleri ve Doğal Kaynakların Kullan
5.1.1Meteorolojik ve İklimsel Özellikler
İklimsel Özellikler
Bölge üzerinde arazini değerlendirilmesi, uygulamalı veya temel
bir perspektif içerisinde araştırılmak istendiğinde çevre, dolayısı ile
bunun başlıca faktörlerinden biri olan iklim başta gelmektedir.
İklim, dolaylı ve dolaysız etkileri ile canlıların bir yerde yerleşme
ve yaşama imkanlarını sağlayan önemli bir faktördür. Bu nedenle, bir
yerin çevresel özellikleri incelenirken, gerek bölgesel gerekse yerel
ölçekteki iklim özellikleri önem taşımaktadır.
21. 5.1.2 Hidrojeolojik Özellikler
DOĞAL AFET DURUMU
Depremsellik:
Proje kapsamındaki tüm inşaat
çalışmaları; T.C. Bayındırlık İskan
Bakanlığı’nın 02.07.1998 tarih ve
23390 sayılı Resmi Gazete’de
yayımlanarak yürürlüğe
giren “Deprem Bölgelerinde
Yapılacak Binalar Hakkında
Yönetmelik“ hükümlerine uygun
olarak yapılacaktır.
23. Toprağın kimyasal özellikleri
Enerji ve su tüketimi
Atık su içeriği (pH, sıcaklık, Renk (Pt-Co birimi), BOİ, KOİ, AKM, yağ ve gres,
ağır metaller, diğer askıdaki bileşiklerle, bakteri ve patojenler)
Kurutma prosesleri ve yıkama suyunun, boyama suyunun ve atık suyun
buharlaştırılması sonucu ortaya çıkan hava emisyonları
Havalandırma, bacalar ve nakliyeden kaynaklanan kirlilik
Tekstil fabrikasının yakın çevresinde yer alan yerleşim birimleri ve duyarlı
bölgelerde koku ve tesis içi önlemler
Biyota (kirleticilerin mümkün olan birikimlerinin tanımlanmasının yanında
hava kirliliği ve su kirliliğinden kaynaklanan etkiler)
Çalışanların çalışma kalitesi (güvenlik tedbirleri ve koruma kıyafetleri)
BÖLÜM VI
PROJENİN ÖNEMLİ ÇEVRESEL ETKİLERİ VE ALINACAK ÖNLEMLER
6.1 Proje İçin Kullanılacak Alan
24. 6.2 Kirleticilerin Miktarı, (Atmosferik Koşullar İle Kirleticilerin
Etkileşimi) Çevreye Rahatsızlık Verebilecek Olası Sorunların
Açıklanması Ve Atıkların Minimizasyonu
Tekstil fabrikalarından kaynaklanan çevresel etkiler; inşaat
ve işletme aşamaları olarak ayrılabilmektedir. Ayrıca Azaltıcı
önlemler olarak incelenecektir.
Hava Kirliliği
Gürültü
Su Kullanımı
Su kirliliği
Atık
Koku
25. 6.2.1 İnşaat Aşamasında Olası Çevresel Etkiler
Hava Kirliliği
Etrafa yayılan toz; saha çalışmaları, yol yapım çalışmaları ve
ulaşımdan kaynaklanmaktadır (malzeme ve ekipman taşıyan kamyonlar).
Motorinle çalışan iş makinelerinin ve araçların kullanılması hava kalitesini
azaltan diğer unsurladır. İşçiler, yakın yerleşim yerlerinde ikamet eden
insanlar ve bununla birlikte duyarlı bölgelerde yaşamını sürdüren bitki ve
hayvan türleri hava kalitesinden olumsuz olarak etkileneceklerdir.
Gürültü
İnşaat aşamasındaki gürültü etkileri başlıca yakın çevrede
bulunan yerleşim birimlerinde yaşayan insanları ve bölgedeki fauna
popülasyonu etkileyecektir.
26. 6.2.1 İnşaat Aşamasında Olası Çevresel Etkiler
Su Kullanımı
Saha çevresinde yapılacak kazı çalışmalarında yürütülen susuzlaştırma
işlemi kısa vadede yer altı su seviyesinin düşmesine neden olacaktır. Düşen yeraltı
suyu seviyesi civardaki su kaynaklarının azalmasına neden olup, bu durum yerleşim
birimlerini, diğer endüstrileri ve tarımsal sulama faaliyetlerini etkileyebilecektir.
Su Kirliliği
İnşaat aşamasındaki susuzlaştırma faaliyetlerinden çıkan su, askıda katı
madde, yağ ve gres içermektedir. Yakıtların ya da diğer tehlikeli maddelerin kaza
sonucu dökülmesi kıyı ve iç suların kirlenmesine neden olabilmekte ve alıcı
ortamdaki su kalitesini ve buna bağlı olarak alıcı ortamda yaşamlarını sürdüren
flora ve faunayı etkileyebilmektedir.
Atık
Binaların ve tesislerin inşası, inşaat atıklarının (hafriyat) oluşmasına neden
olmaktadır. Toprağa karışan kirleticiler yerel flora ve faunayı etkileyebilmektedir.
27.
28. 6.2.2 İşletme Aşamasında Olası Çevresel Etkiler
Hava Kirliliği
Tekstil fabrikalarına olduğu kadar, fabrikalardan dışarı yapılan
nakliyat faaliyetleri hava emisyonlarının oluşumuna neden olacaktır. Isıtma
faaliyetleri için gaz ve kömürün birlikte kullanımı; CO, CO2, NOx, O3, toz ve
PM (partikül madde) emisyonlarının yüksek miktarda oluşmasına neden
olmaktadır.
Koku
Klor ve kükürt gibi kimyasalların kullanımı kokunun artmasına
neden olmaktadır.
Gürültü
Gürültü etkisi tekstil fabrikalarında genellikle tüm işlemlerin
kapalı binalar içerisinde gerçekleştirilmesi nedeniyle çevreye herhangi bir
etkisi olmamaktadır.
29. Su Kullanımı
Tekstil fabrikalarında yüksek miktarlarda su kullanılmakta, yeraltı
ve/veya yüzey su seviyelerinin azalmasına neden olmakta, bu durumda çevreye
olumsuz etkilemektedir.
Su Kirliliği
Tekstil sanayideki en önemli hususlardan biri atık sudur. Kimyasal içeriği
yüksek bu atık suyun alıcı ortama deşarj edilmeden önce uygun arıtımdan
geçirilmesi şarttır. Atık su yüksek düzeylerde biyokimyasal oksijen ihtiyacı (BOİ),
askıda katı madde (AKM) (örn. lif ve yağ), kimyasal oksijen ihtiyacı (KOİ), TÇK
(toplam çözünmüş katılar) ve organik halojenler gibi kimyasal parametrelere
sahiptir.
Yüksek KOİ, sülfür ve sülfit nedeniyle rahatsız edici kokuya neden
olmaktadır. Ayrıca, atık su genellikle sıcak, bazik, kötü kokulu ve boyama
işleminde kullanılan kimyasal maddeler sebebiyle renklidir.
6.2.2 İşletme Aşamasında Olası Çevresel Etkiler
30.
31. 6.2.3 Azaltıcı Önlemler
Hava Kirliliği
Proseslerden kaynaklanan toz, yağ ve asit buharı ve kazanlardan
çıkan gazlar, kullanılacak filtreler yardımıyla azaltılabilmektedir. Proses
aşamasında ortaya çıkarak havaya karışan pamuk toz; havalandırma
sistemleri (makineler için) yada filtrelerin kullanımı ile azaltılabilmektedir.
Koku
Proseslerden kaynaklanan klor ve kükürt gibi gazların oluşturduğu
koku çıkan havanın ozon toplayıcılardan ya da filtrelerden geçirilmesi ile
giderilebilir.
Su kullanımı
Su kullanımı otomatik kapanan muslukların ve yüksek basınçlı su
sistemlerinin kullanım ile azaltılabilmektedir. Fabrika, proses suyu için bir
yönetim planına sahip olmalıdır ve mümkün olduğu durumlarda arıtılan ya da
içerik bakımından uygun olan atık su tekrar prosese döndürülmelidir.
32. Su Kirliliği
Tekstil endüstrisinde en önemli çevresel etkiler oluşan atık su ile ilgilidir. Suyun
çevreye verilmeden önce arıtılması önemli bir husus olarak dikkat çekmektedir. Büyük
miktarlarda kimyasal madde ve bileşikleri içeren proseslerden kaynaklanan atık sular,
tesiste arıtılarak alıcı ortama verilmelidir.
Tekstil sanayi atık sularının alıcı ortama veriliyor ise deşarj standartları Su
Kirliliği ve Kontrolü Yönetmeliği göre yapılmalıdır.
Atık
Atık miktarları, atık yönetim planlarının uygulanmasıyla
azaltılabilmektedir. Malzemelerin verimli kullanımı kaynakta azaltma gibi
işlemlerle az miktarda atık oluşumuna sebep olacaktır.
6.2.3 Azaltıcı Önlemler