1. ARTROKINEMATYKA STAWU BARKOWOOBOJCZYKOWEGO OBRAZOWANA PRZY POMOCY
ULTRASONOGRAFII PODCZAS STOSOWANIA TECHNIK
TRAKCYJNYCH TERAPII MANUALNEJ
Tomasz Marciniak
Wydział Rehabilitacji
Konferencja Studenckich Kół Naukowych
AWF Warszawa, 7 czerwca 2013
Studenckie Koło Naukowe Biomechaniki, opiekun koła: prof. dr hab. Andrzej Wit

2. WSTĘP
/TRAKCJA/
DEFINICJA
Niefizjologiczny ruch przesunięcia powierzchni stawowych
wykonywany prostopadle do powierzchni wklęsłej
ZASTOSOWANIE
 przeciwbólowo;
 rozgrzewka przed mobilizacją;
 mobilizacja (rozciąganie torebki stawowej)*;
CECHY STAWU BARKOWO-OBOJCZYKOWY (ACJ)
 wyrostek barkowy - powierzchnia wklęsła;
 przebieg linii stawowej skośny (osobniczo zmienny);

3. WSTĘP
/ULTRASONOGRAFIA/
ZALETY USG
 nieinwazyjnośd;
 dynamiczne badanie;
 niski koszt;
PRZEGLĄD LITERATURY USG ACJ
 pomiar przestrzeni stawowej (Neumann i wsp., 1992);
 charakterystyka biometryczna (Poncelet i wsp., 2003);
 ocena echogeniczności struktur (Schmidt i wsp., 2004);

4. WSTĘP
/USG PODCZAS TRAKCJI/
Zgodnie ze stanem wiedzy, brakuje doniesieo dotyczących
obrazowania ultrasonograficznego ACJ podczas
wprowadzania trakcji.
Park i wsp. (2009)
Prowokacyjne testy diagnostyczne ACJ

5. CEL
Cel poznawczy
Zobrazowanie zjawisk artrokinematycznych ACJ podczas trakcji
Cel praktyczny
Wybór i rekomendacja kliniczna technik, za kryterium przyjmując
największą separację przestrzeni stawowej

6. MATERIAŁ
/GRUPA BADANA/
W badaniach wzięło udział trzynaścioro ochotników – sześd
kobiet i siedmiu mężczyzn. W sumie dokonano pomiarów
13 asymptomatycznych stawów barkowo-obojczykowych.
Tabela 1. Charakterystyka grupy badanej
n=13
x±SD
wiek [lata] masa [kg] wysokośd *m+
25,4±3,5
74,5±14,3
177,7±8,3

7. METODY
/BADANIE/
Podmiotowe (wywiad)
Ból ACJ, GHJ (VAS);
Urazy ACJ, GHJ;
Przedmiotowe (badanie kliniczne)
KRYTERIA WYKLUCZENIA
•ROM GHJ (ELEV ABD-S-F/F/E/ABD/ADD/ER/IR);
(+) wywiad
•Test Paxinos;
oraz
•Test O’Brien’a;
(+) badanie kliniczne
•Oporowane odwiedzenie horyzontalne;
i/lub
•Bad Cop Test;
(+) badanie USG
•Palpacja ACJ;
USG
Dodatkowo przed przystąpieniem do badania, operator dokonał oględzin
GHJ, ACJ oraz okolicznych struktur przy pomocy ultrasonografu.

8. METODY
/ULTRASONOGRAFIA/
Wykorzystano ultrasonograf
(MyLab™25Gold, Esaote, Włochy), z głowicą f=12Hz.

9. METODY
/TERAPIA MANUALNA/
IAOM – International Academy of Orthopedic Medicine (IAOM AC)

10. METODY
/TERAPIA MANUALNA/
Koncepcja Lewit’a (L AC)

11. METODY
/TERAPIA MANUALNA/
Technika autorska (B AC)

12. METODY
/PROCEDURA POMIAROWA/
•
•
•
•
POMIAR PRZESTRZENI STAWOWEJ ACJ:
pozycja spoczynkowa – RP;
technika IAOM AC;
technika L AC;
technika B AC;
• projekcja górna;
• każdorazowe odstawianie głowicy od miejsca zabiegu;

13. METODY
/ANALIZA OBRAZU USG/
y
[mm]
y1
y2
x1 x2
x

14. METODY
/ANALIZA OBRAZU USG/
(l)
RP
(x1;y1)
(l)
IAOM
| x|
| y|
(x2;y2)
(x1;y1)
RP( x2
x1 ) IAOM x2
RP( y2
| l|
(x2;y2)
x1
y1 ) IAOM y2
RP(l ) IAOM l
y1
2
2
16,7 20,1
2
6,9 7,7
7,2 8,6
2
2
3,4
2
1,4
0,8
2
1,4
2
2
3,4
0,8

15. METODY
/ANALIZA STATYSTYCZNA - Statistica v.7.0/
wartości bezwzględne różnic położenia wybranych punktów
|Δx|, |Δy| oraz wielkośd przestrzeni stawowej |Δl|
analiza zgodności z rozkładem normalnym –
test Shapiro-Wilk’a
różnice dla zmiennych niezależnych - test Kruskal’a-Wallis’a

16. WYNIKI - |Δx|
Histogram (dane 4v*52c)
|Δx| = 52*2*normal(x; 13,8019; 4,941)
10
9
8
Wartość p dla porów nań w ielokrotnyc h (dw ustronyc h); Δx | (dane)
|
Zmienna niezależna (grupująca):ramka-wąsy (dane 4v*52c)
TECHNIKI
Wykres
Test Krus kala-Wallisa: H ( 3, N= 52) =13,43021 p =,0038
26
|Δx|: KW-H(3;52) = 13,4302; p = 0,0038; F(3;48) = 4,9948; p = 0,0043
Zależna:
RP
IA OM A24
C
L AC
B AC
|Δx |
R:31,538 R:36,462 R:18,846 R:19,154
22
RP
1,0000
0,1964
0,2232
20
IA OM A C
1,0000
0,0183
0,0216
18
L AC
0,1964
0,0183
1,0000
16
B AC
0,2232
0,0216
1,0000
7
6
5
Liczba obs.
4
3
2
1
Δx|
|
0
2
|Δx|:
4
6
8
SW-W = 0,9755; p = 0,3545
10
12
14
16 12 18
14
|Δx|
20
22
24
26
28
10
8
6
4
2
RP
IAOM AC
L AC
TECHNIKI
B AC
Mediana
25%-75%
Zakres nieodstających
Odstające
Ekstremalne

17. WYNIKI - |Δy|
Histogram (dane 4v*52c)
|Δy| = 52*1*normal(x; 2,95; 2,0553)
16
14
Wartość p dla porów nań w ielokrotnyc h (dw ustronyc h); Δy| (dane)
|
Zmienna niezależna (grupująca): TECHNIKI
Wykres ramka-wąsy (dane 4v*52c)
10
Test Krus kala-Wallisa: H ( 3, N= 52) =6,028061p p 0,1103; F(3;48) = 2,6457; p = 0,0596
=,1103
|Δy|: KW-H(3;52) = 6,0281; =
Zależna:
RP
IA OM A C
L AC
B AC
|Δy|
R:30,731 R:30,962 R:18,231 R:26,077
8
RP
1,0000
0,2128
1,0000
IA OM A C
1,0000
0,1933
1,0000
6
L AC
0,2128
0,1933
1,0000
B AC
1,0000
1,0000
1,0000
4
12
10
8
Liczba obs.
6
4
2
| yΔ
|
0
-1
|Δy|:
0
1
2
SW-W = 0,9399; p = 0,0111
3
4
5
|Δy|
6
7
8
9
10
11
2
0
-2
RP
IAOM AC
L AC
TECHNIKI
B AC
Mediana
25%-75%
Zakres nieodstających
Odstające
Ekstremalne

18. WYNIKI - |Δl|
Histogram (dane 4v*52c)
|Δl| = 52*0,5*normal(x; 1,0269; 1,3221)
14
12
10
8
Liczba obs.
6
4
2
|l Δ
|
Wartość p dla porów nań w ielokrotnych (dw ustronych); Δl| (dane)
|
Zmienna niez ależna (grupująca): TECHNIKI
Wykres ramka-wąsy (dane 4v*52c)
7
Test Krus kala-Wallisa: H ( 3, N= 52) =31,89409 p =,0000 = 6,2252; p = 0,0012
|Δl|: KW-H(3;52) = 31,8941; p = 0,0000006; F(3;48)
Zależna:
RP
IA OM A C
L AC
B AC
6
|Δl|
R:7,0000 R:27,385 R:35,654 R:35,962
RP
0,0036
0,0000
0,0000
5
IA OM A C
0,0036
0,9851
0,8943
4
L AC
0,0000
0,9851
1,0000
B AC
0,0000
0,8943
1,0000
3
0
-1,0 -0,5 0,0
|Δl|:
0,5
1,0
1,5
SW-W = 0,762; p = 0,00000009
2,0
2,5
3,0
|Δl|
3,5 4,0
2
4,5
5,0
5,5
6,0
6,5
7,0
1
0
-1
RP
IAOM AC
L AC
TECHNIKI
B AC
Mediana
25%-75%
Zakres nieodstających
Odstające
Ekstremalne

19. DYSKUSJA
BADANIA WŁASNE:
• 5,7±2,0 mm
DANE LITERATUROWE:
• 3,1±0,8 mm (Petersson i wsp., 1983);
• 5,5±1,4 mm (Poncelet i wsp., 2003);
• 5,2±1,2 mm (Schmidt i wsp., 2004);
• 8,1±1,8 mm (Park i wsp., 2009);

20. DYSKUSJA
Park i wsp., (2009) vs. Badania własne
ELEMENTY WSPÓLNE:
• ACJ;
• USG przestrzeni stawowej;
• badanie dynamiczne;
RÓŻNICE W CELU BADAO:
• testy prowokacyjne - ↓ przestrzeni stawowej;
• techniki trakcyjne - ↑ przestrzeni stawowej;

21. WNIOSKI
1. Zastosowane techniki trakcyjne wprowadzają
trójpłaszczyznowy ruch na poziomie ACJ.
2. Istotnośd zmiany wektora składowego |Δx| nie wpłynęła na
zmianę wektora wypadkowego |Δl|.
3. Technika L AC doprowadziła do znacznego zmniejszenia
przestrzeni stawowej zamykając ACJ, czyli działając przeciwnie
do założeo teoretycznych trakcji.

22. PIŚMIENNICTWO
Poncelet E., Demondion X., Lapegue F., Drizenko A., Cotton A., Francke J.-P. (2003)
Anatomic and biometric study of the acromioclavicular joint by ultrasound. Surg Radiol
Anat 25:439–445.
Schmidt W.A., Schmidt H., Schicke B., Gromnica-Ihle E. (2004) Standard reference values
for musculoskeletal Ultrasonography. Ann Rheum Dis 63:988–994.
Park G.Y., Park J.H., Bae J-H. (2009) Structural changes in the Acromioclavicular Joint
Measured by Ultrasonography During Provocative Tests. Clinical Anatomy 22:580–585.
Petersson C.J., Redlund-Johnell I. (1983) Radiographic joint space in normal
acromioclavicular joints. Acta Orthop Scand 54:431.
Urban M., Hofmann S., Tschauner C., Czerny C., Neuhold A., Kramer J. (1998)
MRI arthrography in labrum lesions of the hip joint. Method and diagnostic value.
Orthopade 27(10):691-8.

23. PIŚMIENNICTWO
Berkowitz J.F., Kier R., Rudicel S. (1991) Plantar fasciitis: MR imaging. Radiology
179:665–667.
Schweitzer M.E., van Leersum M., Ehrlich S.S., Wapner K. (1994) Fluid in normal and
abnormal ankle joints: amount and distribution as seen on MR images. AJR Am J
Roentgenol 162:111–114.
Moss S.G., Schweitzer M.E., Jacobson J.A., Brossmann J., Lombardi J.V., Dellose S.M.
(1998) Hip joint fluid: detection and distribution at MR imaging and US with cadaveric
correlation. Radiology 208:43–48.
Hodler J., Loredo R.A., Longo C., Trudell D., Yu J.S., Resnick D. (1995) Assessment of
articular cartilage thickness of the humeral head: MR-anatomic correlation in cadavers.
AJR Am J Roentgenol 165:615–620.

24. DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ