ապակու մասին

1. Ապակու արտադրությունը
Տիգրան Զոլյան

2. Հնադարյան ապակեգործության սկիզբը
մթա III հազարամյակ.
Կապնված է Նեղոս,Տիգրիս,Եփրատ գետահովիտների և
Կրետե կղզու քաղաքակրթության հետ

3. Մթա 1350 թվականին ապակեգործության
կենտրոնը դարձել է հին Եգիպտոսի
մայրաքաղաք Թեբեն
 Այդ ժամանքկաշրջանից մեզ են
հասել ապակե անոթներ և
ուլունքներ, որոնք կրում էին
արքայական տան
ներկայացուցիչները։
 Գունավոր ապակիներից
սովորեցին պատրաստել
թանկարժեք քարերի
նմանվածքներ, որոնք
գնահատվում էին բնական
թանկարժեք քարերին հավասար։

4. Անտոնիո Ների (1576-1614).
 Ապակեգործության
զարգացման մեջ
կարևոր դեր է խաղացել,
ապակու
արտադրության
հարցերին ուղված
առաջին տպագիր
աշխատությունը։
 Դա
<<Ապակեգործության
արվեստի մասին>>
գիրքն է, որը առաջին
անգամ տպագրվել է
Ֆլորենցիայում 1612
թվականաին

5. Մ․Վ․ Լոմոնոսով (1711-1765)
 1753 թվականին հիմնեց ապակու
գործարան
 Ստեղծեց ռուսական խճանկարային
արտադրությունը
 Ստեղծում էր զանազան օպտիկական
սարքեր
 <<Ապակու օգտի մասին գրերում>>
գիտնականը խոսում է
զարդերի,սպասքի,շինարարության,
օպտիկայի, աստղագիտության և
էլեկրականութայն ոլորտներում նրա
կիրառման մասին

6. XIX դարից սկսած ապակու արտադրությունը
դուրս եկավ նոր՝ արդյունաբերական մակարդակ
 1910 թվականին
ֆրասիացիգիտնական
Էդուարդ Բենեդիկտուսը
հայտնագործեց հատուկ՝
գնդադիմացկուն ապակու
արտադրության եղանակակ։
 Այդպիսի ապակին հայտնի է,
որպես լամինացված և
անվանում է <<տրիպլեկս>>։

7. Գոյություն ունի ապակու չորս տեսակ
Հեղուկ (նատրիումի և կալիումի սիլիկատների կոնցենտրացված
լուծույթներ)
Քվարցային
Տիպիկ
Օրգանական

8. Սովորական ապակու արտադրության հումք
հիմնականում հանդիսանում են։
Մաքուր Քվարցային ավազ,սոդա և կրաքար։ Այդ նյութերը
խառնում են և տաքացնում (1500С)։
Na2CO3 + SiO2=Na2SiO3+ CO2
CaCO3+ SiO2= CaSiO3+ CO2

9.  Որպեսզի ապակին չլուծվի ջրիմ մեջ,նրա մեջ
ավելացնում են կրաքար CaCO3:
Na2CO3 + CaCO3 +6 SiO2=2CO2 + Na2O • CaO • 6SiO2
 Պատուհանային ապակու բաղադրությունը
Na2O • CaO • 6SiO2
(Na2O – 12,9%, CaO – 11,6% , SiO2 – 75,5%),

10. Տիպիկ ապակիները բաժանվում են
պատուհանային
օպտիկական
բիոապակի
լաբարատոր

11. Բնական ապակի՝պերլիտ, օբսիսիդիան։Սկզբնական
շրջանում ստացվում էին ոչ թափանցիկ ապակիներ,
որոնցով նմանագործում էին արհեստական քարերը
(մալաքիտ, փիրուզ և այլն)։

12. Հավելումների ավելացման ուրիշ դեպքերում, փոխբում են
ապակու հատկությունները։
Օրինակ՝․
Կադմիումի օքսիդ պարունակող ապակին պահում է
նեյտրոններին
Կապարի (II) օքսիդը- ռենտգենյան ճառագայթները
Վանադիումի օքսիդները– ուլտրամանուշակա
Գեղադիտակում օգտագործված են տարբեր
գույների ապակիներ։Գունավոր ապակիների
ստացման համար ապակու մեջ ավելացնում են
հավելումներ։
Կոբալտի օքսիդ-կապույտ
Քրոմի (III) օքսիդ – զմրուխտ կանաչ
Մանգանի (II) օքսիդ – մանուշակագույն
Երկաթի (II) միացություններ – կանաչ

13. Դարերի ընթացքում ապակեգործությունը եղել է արվեստ և
ծանր աշխատանք։Տաղանդավոր վարպետները հավաքում
էին ապակու ձուլման գաղտնիքները և բացահայտում
ձուլման նոր եղանակներ։
.

14. Ձուլման գործնթացը բաժանվում է փուլերի
 I փուլ- սիլիակատագոյացում
 II փուլ- ապակեգոյացում
 III փուլ- լուսավորում
 IV փուլ- համասեռացում
 V փուլ- սառեցում

15. Սիլիկատագոյացում
 Սիլիկատագոյացման
փուլում տեղի է
ունենում ջերմային
քայքայում և
սիլիկատների գոյացում։
 Սիլիկատագոյացման
գործնթացը ավարտվում
է 1100—1200 °С.
Ապակեգոյացում
 Ապակեգոյացման
փուլում
բովախառնուրդի
մնացորդները լուծվում
են, իսկ փրփուրը
հեռանում է, հալվածքը
դառնում է թափանցիկ։
 Փուլը ընթանում է 1150-
1200 С ջարմաստիճանի
տակ։

16. Լուսավորում
Լուսավորման փուլում 1500-
1600С ջերմաստիճանի տակ
նվազում է ապակեզանգվածի
գազերով գերհագեցումը։
 Ինչի հետևանքով մեծ
պղպջակները բարձրանում են
ապակեզանգվածի
մակերևույթի վրա, իսկ
փոքրերը լուծվում։Փուլի
արագացման համար
բովազանգվածի մեջ
ներարկվում են
լուսավորիչներ։
Համասեռացում
Լուսավորման հետ
միաժամանակ ընթանում
է հոմոգենեզացիան-
ապակեզանգվածի
բաղադրության
համասեռացումը։

17. Ձուլման վերջին փուլում՝ ապակեզանգվածի սառեցման
ժամանակ գլխավոր պահանջը, դա ջերմաստիճանի
անընդհատ նվազումն է, առանց բաղադրության
փոփոխության։Գործնթացի խանգառման դեպքում
առաջանում են փոքր պղպջակներ։

18. Ապակեզանգվածից իրերի ձևավորումը կատարվում է
մեխանիկական ճանապարհով ապակեձևավորող
մեքենաների վրա։Ապակու ձևավորումից հետո, այն
ենթարկվում է ջերմային մշակման։

19. Ձուլման ընթացքում քիմիական ռեակցիաներից
ամենակարևորը սիլիատների առաջացման
գործնթացներն են։Նրանք ավարտվում են նատրումի և
կալցիումի սիլիկատների, ինչպես նաև բարդ
սիլիկատների առաջացմամբ։
CaNa2(CO3)+SiO2=CaSiO3+ Na2SiO3+2CO2
CaCO3+ SiO2 =CaSiO3 + CO2
Na2 CO3 + SiO2 = Na2SiO3+ CO2

20. Մետաղական ապակի. Դա ապակի է մետաղական
հատկություններով։Այն կարելի է դարբնել և ձուլույթներ
պատրաստել։
Կարծրությամբ այն գերազանցում է կապարը, սակայն
երեք անգամ ավելի թեթև է և առավել էժան։

21. <<Տեխնիկական>> ապակիների
նորագույն տեսականերն են
հանդիսանում
լազերային,ֆոտոքրոմային,
կիսահաղորդիչ,օպտիկական,մագն
իսաակտիվ և այլն։