Na de financiële crisis van 2008 werd gepleit voor een draaiboek om een volgende bankencrisis gestructureerd aan te pakken. Daar is voor zover geweten niets van in huis gekomen.

1. 26 ×MEER CONSUMENTENNIEUWS OP
WWW.NIEUWSBLAD.BE OF WWW.GENTENAAR.BE
Op de radio klinkt deze dagen een reclamespotje van
de Nationale Loterij over ‘Full Lotto’. ‘Is dit een
nieuw spel van de Nationale Loterij?’, vraagt een le-
zer zich af. ‘En is de kans dat ik geld win groter dan
bij de gewone Lotto?’
Voor de lezers die het reclamespotje nog niet gehoord heb-
ben:
Droomt u er wel eens van om met alle Lottonummers tegelijk
te spelen?
Ah ja, natuurlijk.
En had u dan graag dat alles helemaal automatisch gaat
zodat u zelf niets meer hoeft te doen?
Ah ja.
Dat is vanaf nu perfect mogelijk.
Nee!
Toch wel, met Full Lotto speelt u automatisch met alle Lotto-
nummers. Het leven kan toch simpel zijn, he.
Ja.
Hallo Lotto, is dit een nieuw spel?
‘Full Lotto is gewoon een manier van spelen bij de gewone
Lottotrekking’, zegt Ann Publie, woordvoerster van de
Nationale Loterij. ‘De klant gaat gewoon naar een Lotto-
verkooppunt en laat de computer voor hem beslissen.
Voor 7 euro kiest de computer 14 combinaties van 6 num-
mers met de garantie dat alle 42 mogelijke nummers twee
keer gespeeld worden.’
Sommige spelers van het kansspel verkiezen om zelf hun
nummers in te vullen. ‘Ze kiezen belangrijke data in hun
leven of nummers waarvan ze geloven dat ze geluk zullen
brengen, of wat dan ook’, zegt Publie. ‘Maar andere men-
sen zitten te puffen
voor hun Lottofor-
mulier en hebben
geen inspiratie om
nummers in te vul-
len. Daarvoor be-
staat Quick Pick,
een systeem waar-
bij de computer zelf
nummers kiest,
naargelang het be-
drag waarvoor de
klant speelt.’
De kans om te winnen wordt niet verhoogd door voor Full
Lotto te kiezen. ‘Dat klopt’, zegt Publie. ‘Elke combinatie
van zes nummers, of een inzet van 50 cent, geeft één kans
om te winnen. Eender op welke manier of via welke for-
mule de klant meespeelt. Het verhoogt wel de suspense.
Want vermits je elk nummer twee keer speelt, komt er ge-
garandeerd bij de trekking minstens één gespeeld num-
mer uit de trekkingsmachine gerold.’
Wie al begint te juichen kan maar beter zijn kansen realis-
tisch inschatten. ‘Er zijn 5.245.786 verschillende combina-
ties mogelijk bij Lotto’, zegt Publie. ‘De kans dat je zes juis-
te cijfers hebt, is dus één op 5.245.786.’(EMS)
Heb ik meer winstkans
als ik ‘Full Lotto’ speel?
VRAAG HET AAN DE REDACTIE
×LEZERSSERVICE
Hebt u ook een consumentenvraag? Stel ze via
www.nieuwsblad.be/vraaghetaan of www.gentenaar.be/vraaghetaan
‘De kans dat je zes
juiste cijfers hebt, is
één op 5.245.786’
ANN PUBLIE
WOORDVOERSTER NATIONALE LOTERIJ
De kern van de zaak is voor
Debels dat de verkoop van Fortis
Bank aan BNP Paribas het regel-
rechte gevolg is van de raid van de
Nederlanders op ABN-Amro.
‘Men onderschat dat. Het één is
het gevolg van het ander. Toen de
Nederlanders op maandag 29 sep-
tember merkten dat de maatrege-
len van dat weekend niet gewerkt
hadden, omdat de beurskoers van
Fortis instortte, hebben ze beslist
om ABN-Amro terug te roven. En
niet daarna, zoals iedereen denkt.
Daarna spuiden ze enkel mist. De
Nederlandse minister van Finan-
ciën Wouter Bos beloog zelfs zijn
eigen parlement. Maar was de
koers van Fortis die fameuze
maandag gestegen, dan had Ne-
derland gezegd: het werkt, en dan
was Fortis gered.’
Debels kreeg destijds heel de
goegemeente over zich toen hij na
het faillissement van Lehman
Brothers midden september op
VTM verklaarde dat zoiets ook
voor Fortis niet uit te sluiten viel.
‘Ik wist dat van vrienden bij Fortis
en ook uit een rapport van de za-
kenbank Merrill Lynch’, zegt hij
nu. Zijn boek De ondergang van
Fortis ligt klaar om naar de druk-
ker te vertrekken, de auteur wacht
enkel nog op de uitslag van de al-
gemene vergaderingen vandaag in
GentenmorgeninUtrecht.Alver-
wacht Debels een duidelijk ja over
de verkoop aan BNP Paribas, ‘on-
danks het neen-stemadvies van de
Chinese verzekeraar Ping-An.’ ‘De
stemming was de vorige keer al zo
nipt, en door de beslissing van het
hof van beroep mogen nu alle aan-
deelhouders meestemmen, ook
wie na de gebeurtenissen van ok-
tober Fortisaandelen kocht. Ik
vind dat persoonlijk onlogisch. Zij
zijn voor een stuk speculanten. De
échte aandeelhouders waren de
mensen van voor het bijna-faillis-
sement van Fortis.’
Zou u zélf ja stemmen, mocht u
aandeelhouder zijn?
Thierry Debels: ‘Voor alle
duidelijkheid: ik ben geen aan-
deelhouder. Ik zou die aandelen
volgens mijn beursprincipes bij
het eerste verlies buitengezwierd
hebben.Maaralsdeoudeaandeel-
houders, die gekocht hebben aan
20, 25 of zelfs 30 euro, neen stem-
men, dan vind ik dat niet onlogisch.
Zij zijn gerold, een stuk onteigend
door de Belgische staat. Ik kan hen
psychologisch begrijpen, zelfs al
mocht later blijken dat ze met die
neen in hun eigen voet schieten. Het
is anders voor aandeelhouders die
gekocht hebben aan 70 cent. Die
kunnen enkel maar hopen op meer-
waarde, en stemmen zeker ja.’
Toch bent u opvallend scherp
voor die ‘oude’ aandeelhouders.
‘Zij hebben de overname van
ABN-Amro, én de manier waarop
die gefinancierd werd, mee goedge-
keurd, met bijna honderd procent.
Zij hebben daar ook geen vragen bij
gesteld. Natuurlijk dragen zij dus
mee verantwoordelijkheid. Ik her-
innermijeenaandeelhouderdiezei:
Graaf Lippens heeft zoveel overna-
mes gedaan. Deze zal hij ook wel kla-
ren. Nu, op dat moment was dat ook
voor mij een goede beslissing. Maar
ze hadden nadien de overname
moetenintrekkenofdefinanciering
herbekijken toen ze daar nog de
kans toe hadden.’
De aandeelhouders waren woe-
dend op Maurice Lippens toen die
op 26 juni een tweede kapitaal-
sverhoging doorvoerde, uit vrees
voor een meltdown. U geeft hem
gelijk, maar zegt dat hij veel meer
geld had moeten ophalen.
‘Ja. Had Lippens in plaats van
anderhalf miljard vijf, tien of zelfs
vijftien miljard opgehaald, dan was
er geen probleem geweest. Dat was
echt een strategische fout. De kern
van de zaak is dat Fortis toen met
een tekort aan liquide middelen zat.
Behalve de overname van ABN-
Amro zaten ze immers ook met die
rommelkredieten.’
Voor u is Maurice Lippens hele-
maal niet de enige schuldige aan
heel dit debacle.
‘Het is te gemakkelijk om een
zondebok aan te duiden, en psycho-
logisch ook begrijpelijk dat men
daar de meest logische naam op
plakt. Maar dat is onzin. De werke-
lijkheid is complexer. Het is een sa-
menspel van heel veel factoren: niet
alleen de toplui van Fortis, ook be-
paalde journalisten, analisten, de
toezichthouders én de aandeelhou-
ders hebben boter op het hoofd.
Trouwens, men denkt altijd dat
Lippens de grote aandrijver van die
deal was, maar eigenlijk is het Vo-
tron. Lippens was in het begin de
grote twijfelaar, maar Votron wilde
doorzetten: hij wilde revanche ne-
men op ABN-Amro dat hem des-
tijds aan de deur had gezet omdat
het hem niet goed genoeg vond voor
haar raad van bestuur.’
U hebt het echt niet begrepen op
analisten. In uw boek geeft u het
voorbeeld van een analist die al
heel zijn leven zegt: ‘Fortis ko-
pen’. Het enige dat verandert, is
zijn koersdoel.
‘Ja, geef toe dat zoiets heel
merkwaardig is. Ik ga uit van de
goedetrouwvandiemensen.Datzij
hunwerkgoeddoenenbeslissenop
basis van bepaalde parameters.
Maar wat ze zeggen is gewoon on-
zin. Er zijn genoeg studies die be-
wijzen dat hun aanbevelingen geen
enkele waarde hebben.’
‘Het wordt zo goed
‘Zo goed als zeker wordt het een ja vandaag op de
algemene vergadering over Fortis, zeker nu iedereen
mag meestemmen.’ Thierry Debels is er zeker van.
Als eerste zei hij ooit publiekelijk dat een faillisse-
ment van Fortis niet uit te sluiten viel. Binnenkort
verschijnt van zijn hand een boek over de ondergang
van Fortis. Uw krant kon het als eerste doornemen.
BART MOERMAN
Dossier Fortis Financieel expert Thierry Debels
LOTERIJ Wie meedoet met Euro Millions kan normaal
gezien meespelen tot en met vrijdag. Maar deze vrijdag
zijn alle verkooppunten gesloten wegens de feestdag van 1
mei. ‘Daarom kan iedereen aan deze trekking deelnemen
tot donderdagavond 19 uur’, zegt Ann Publie, woordvoer-
ster van de Nationale Loterij.
DepotvanEuroMillionsisuitzonderlijkgrootdezeweek:
ongeveer 98 miljoen euro. ‘Dat komt omdat de jackpot ge-
durende zes weken niet is gewonnen’, verklaart Publie.
‘De laatste keer dat zoiets gebeurd is, was 29 augustus vo-
rig jaar. Toen bedroeg de jackpot 88 miljoen euro.’
Dit is niet de grootste pot aller tijden. ‘Die eer is weggelegd
voor 3 februari 2006, toen de jackpot 183 miljoen euro be-
droeg’, zegt Publie. (EMS)
EURO MILLIONS
uitzonderlijk tot donderdagavond
. Thierry Debels is geboren in
Brugge op 29 oktober 1968.
. Licentiaat toegepaste economi-
sche wetenschappen, specialisatie
Financiën.
. Werkte twee jaar voor de Money
and Finance Research Group, drie
jaar bij ING België als adviseur,
ex-docent bank- en financiewe-
zen.
. Al 30 jaar publicist, onder meer
van boeken als Behavioral finance:
motivatiepsychologie van de beleg-
ger, Beter beleggen in 6 praktische
stappen, Encyclopedie van Fraude,
Zwendel en Bedrog, Groot Lexicon
van Beuzelarijen op de Beurs en
Hoe goed is het goede doel.
. Tegenwoordig deeltijds parle-
mentair medewerker bij Lijst
Dedecker.
Thierry Debels
‘Toen op 29 september
de beurskoers van
Fortis instortte, hebben
de Nederlanders
beslist om ABN-Amro
terug te roven’
THIERRY DEBELS
S&P spelen dubbel spel, zegt u.
‘Zij hebben twee petjes op. Ze
moeten de producten beoordelen
die ze zélf verkopen. Ik heb ooit
meegemaakt dat een bedrijf aan
zo’n rating agency een minder kri-
tische analyse vroeg. Waar zijn we
dan mee bezig? Maar wat ik vooral
zeg, is dat die agentschappen ook
geen flauw benul hadden van wat
er concreet gebeurde bij Fortis.
Ookzijliepenachterdefeitenaan.’
Maar ook ceo Herman Verwilst
was volgens u slecht op de hoog-
te toen hij op vrijdag 26 septem-
Usteltzelfsvoorzeverantwoor-
delijk te maken voor hun advie-
zen.
‘Ja. Ik vind dat we daarover
moeten durven nadenken. Ik ken
heelveelmensendieveelgeldver-
loren hebben aan Fortis, door die
analisten die Fortis zijn blijven
aanraden tot het einde. Als zij een
verband kunnen aantonen met
die adviezen, zouden ze van de
rechter wel eens gelijk kunnen
krijgen.’
De kredietbeoordelaars, agent-
schappen als Moody’s, Fitch en
27BIZDINSDAG 28 APRIL 2009 •
als zeker een ja vandaag’
×LEZERSSERVICE
‘De ondergang van Fortis’ door
Thierry Debels verschijnt half mei bij
Uitgeverij Houtekiet.
Thierry Debels publiceert binnenkort een boek over de ondergang van Fortis. ©Pol De Wilde
ber zei dat er niets aan de hand
was.
‘Dat is duidelijk. Die vrijdag
verklaarde Verwilst drie keer dat
Fortis niet failliet kan gaan, maar
hij was toen al twee weken ziek
omdat hij overwerkt was. Hij
werd terecht vergeleken met co-
mical Ali, de Irakese minister die
zei dat er geen probleem was ter-
wijl de tanks al voor zijn deur
stonden. Ik denk niet dat Verwilst
dat bewust deed, maar dat hij ge-
woon niet wist hoe erg het was.
Fortis was toen al virtueel failliet.
Die maandag zou de bank haar
verplichtingen niet hebben kun-
nen nakomen. De overheid moest
dus wel ingrijpen.’
U verhaalt uitvoerig de twee-
strijd België-Nederland van de
dagen daarna. Begrijp ik goed
dat België en Luxemburg eerst
zélf Nederland probeerden te
rollen, en daarna zwaar het dek-
sel op de neus kregen?
‘In dat eerste weekend is Ne-
derland heel laat bij de besprekin-
gen betrokken. Ze hebben zich
moeten opdringen. Er was zelfs
een mol die hen verwittigd heeft,
niemand weet wie. Maar de kern
van de zaak, en dat is mijn hoofd-
boodschap, is dat Nederland de
deal die ze zondagnacht sloten op
maandagmiddag al hebben afge-
stoten, en niet later. Toen ze ’s
maandags de beurskoers van For-
tis met twintig procent zagen zak-
ken, beslisten ze die vier miljard
niet te storten en over te gaan naar
plan B: het terugroven van ABN-
Amro. Al de rest was een mistgor-
dijn om de Belgen te misleiden. De
Nederlanders waren ook heel
goed voorbereid. Na vier dagen
waren de Belgen pompaf, en blij
om er vanaf te zijn.’
Nederland was veel beter voor-
bereid op die onderhandelin-
gen?
‘Ja. Nederland had een enorm
goed team. Zij wisten perfect wat
zededen:zijhaddeneenwar room,
hadden zelfs al een simulatie ge-
maakt van zo’n bankencrisis en
hadden een compleet draaiboek
klaar. Om je een idee te geven hoe
ver dat ging: ze hadden zelfs voor-
zien dat het leger desnoods met
geld zou rondgaan om de bankau-
tomaten te bevoorraden. België
stond daar compleet onvoorbereid
tegenover. Beeld u in: ze hadden
niet eens het telefoonnummer van
Europees commissaris Neelie
Kroes. Dat is compleet amateuris-
tisch. Al men nu iets kan leren uit
wat gebeurd is, is het toch dat er
een draaiboek moet klaar liggen
voor een volgende crisis. Want die
komt er zeker aan. Niemand weet
wanneer, en ze zal anders zijn.
Maar we moeten hier toch iets uit
leren.’
Het toezicht op de banken ver-
scherpen vindt u zinloos.
‘Ja. Dat klinkt allemaal goed,
maar levert niet veel op. Het pro-
bleem is dat toezichthouders als
de CBFA de risico’s fout inschat-
ten, omdat ze met de verkeerde
modellen werken. Net als de ban-
ken zélf houden ze te weinig reke-
ningmetdekansopeenplotsefor-
se daling van de economie of de
beurs. Terwijl die nochtans gere-
geld voorkomt.’
pleit voor draaiboek voor volgende bankencrisis
×LEZERSSERVICE
Volg de aandeelhoudersvergadering
van Fortis vandaag live op
www.nieuwsblad.be/fortis of
www.gentenaar.be/fortis
Opnieuw een coup de théâtre
in het Fortisdossier: advocaat Mi-
schaël Modrikamen en het kan-
toorDeminor,diedeminderheids-
aandeelhouders van Fortis verde-
digen, vroegen gisteravond laat
aan de Brusselse rechtbank van
koophandel om de stemrechten op
te schorten van enkele exotische
beleggingsfondsen.
Modrikamen kreeg onlangs,
na lang aandringen, inzage in de
lijst van aandeelhouders die van-
daag mogen stemmen over de ver-
koopvanFortisBankaanBNPPa-
ribas. Volgens de advocaat blijkt
daaruit dat het aandeelhouder-
schap van Fortis Holding de laat-
ste weken drastisch gewijzigd
werd. Met name nadat Ping An
zondag bekendmaakte ‘neen’ te
zullen stemmen, regende het plots
buitenlandse beleggingsfondsen
die zich alsnog aanmeldden om op
de vergadering mee te mogen
stemmen. Eén ervan is het beken-
de hefboomfonds Eton, gevestigd
opdeKaaimaneilanden.Modrika-
men en Deminor zijn bevreesd dat
de fondsen ‘bevriende partijen’
zijn van BNP Paribas, die de vraag
hebben gekregen om voor de ver-
koop van Fortis Bank te stemmen.
Een ultieme procedure voor een
Belgische rechtbank moest dat
verhinderen. Een uitspraak wordt
verwacht tegen deze ochtend.
Fortis Holding zelf zei gisteren
dat er in Gent circa 650 miljoen
aandelen aanwezig zullen zijn. Dat
zijn er maar liefst 125 miljoen meer
dan op de vergadering van 11 fe-
bruari in Brussel. Maar Pierre No-
thomb van Deminor sprak gister-
avond al van 170 miljoen nieuwe
aandelen, waarvan 70 miljoen
aandelen pas sinds dit weekend
aangemeld.‘Devraagisvanwiede
Fortisaandelen komen en of ze
zichoptijdhebbenaangemeld.We
onderzoeken dit nu lijn per lijn.’
Fortis zelf was gisteren al op-
vallendvaagoverdeherkomstvan
al die extra aandelen. ‘Ze komen
een beetje van overal, onder meer
Londense fondsen’, zei woord-
voerster Kathleen Steel. ‘Sommige
depositobanken hebben maar laat
de gegevens van hun klanten
doorgegeven’, zei Steel. (PDD, NTA)
(PDD)
Coup de théâtre:
kort geding over
Fortisvergadering
Mischael Modrikamen ©belga
All rights reserved. Gebruik en reproductie enkel mits toelating van de uitgever via Mediargus NV, F. Pelletierstraat 8A 1030 Brussels, TEL:(+32)2 7400970 FAX:(+32)2 7400971