2η Διεθνική Συνάντηση μαθητών και καθηγητών στο Σαλέρνο της Ιταλίας
Ολυμπιακοί Αγώνες ή Ολύμπια
1. ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ή ΟΛΥΜΠΙΑ
(σύντομο ενημερωτικό σημείωμα)
Κάθε κύκλος αντιστοιχεί και σε μια από τις πέντε κατοικήσιμες ηπείρους ήτοι:
ο Μπλε - Ευρώπη, ο Κίτρινος - Ασία, ο Μαύρος - Αφρική,
ο Πράσινος - Ωκεανία και ο Κόκκινος - Αμερική
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Οι Ολυμπιακοί Αγώνες ή Ολύμπια ήταν οι πιο περίφημοι και οι πιο
σπουδαίοι εθνικοί αγώνες (αθλητικοί) των Ελλήνων, που γινόταν κάθε
τέσσερα (4) χρόνια κατά το καλοκαίρι και σε πανσέληνο, στην Ολυμπία
της Ηλείας της Πελοποννήσου (θρησκευτικό κέντρο όπου λατρεύονταν
ο Ολύμπιος Ζεύς).
Η διάρκεια των αγώνων, αρχικά, ήταν μόνο μία (1) ημέρα, αργότερα
τρείς(3) και τέλος πέντε (5) ημέρες.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
α. Μυθικοί Χρόνοι
Ως ιδρυτής των αγώνων αναφέρεται ο Ιδαίος Ηρακλής αλλά και
ο γνωστός μας ήρωας ο Ηρακλής τέλεσε στην Ολυμπία αγώνες.
Αφού νίκησε, φύτεψε Ελιά, που με τα κλωνάρια της στεφάνωναν τους
νικητές.
β. Ιστορικοί Χρόνοι
Για τον ιδρυτή και ανά-διοργανωτή όμως των αγώνων θεωρούν
τον βασιλιά της Ήλιδας Ίφιτο (9ος π.Χ. αιών).
Από τότε οι αγώνες ορίστηκαν ως Πανελλήνια γιορτή.
2. -2-
γ. Ελληνιστικοί Χρόνοι
Η ακμή των Ολυμπιακών αγώνων διατηρήθηκε και κατά την
περίοδο της Μακεδονικής κυριαρχίας. Το 336 π.Χ. και μετά την μάχη
στην Χαιρώνεια, ο Φίλιππος οικοδόμησε το Φιλίππειο σε κυκλικό
σχήμα, με δέκα οκτώ (18) ιωνικούς κίονες γύρω.
δ. Ρωμαϊκοί Χρόνοι
Απ’ αρχής της Ρωμαιοκρατίας άρχισε η παρακμή των αγώνων.
Έγινε σύληση και μεταφορά στην Ιταλία των ιερών καλλιτεχνημάτων.
Άρχισε η συμμετοχή στους αγώνες βαρβάρων αθλητών και η απόσυρση
ταυτόχρονα των Ελλήνων. Τελευταίος Ολυμπιονίκης ήταν ο Αρμένιος
Αρσακίδης, ονομαζόμενος Βαραστάπ.
ε. Βυζαντινοί Χρόνοι
Η διάδοση του Χριστιανισμού επέφερε πλήρη απονέκρωση του
ιερού τόπου της Ολυμπίας.
Ο Θεοδόσιος Α΄ από το 393 μ.Χ. απαγόρευσε την τέλεση των αγώνων,
ως ειδωλολατρικών.
Οι Γότθοι του Αλάριχου μετά δύο (2) έτη μετέτρεψαν την Ολυμπία σε
ερείπια.
Ο Θεοδόσιος Β΄ το 426 μ.Χ. συμπλήρωσε την καταστροφή.
Τα απομείναντα ερείπια καταχώθηκαν βαθμιαία εξ ολοκλήρου από τις
προσχώσεις του ποταμού Αλφειού και του παραποτάμου του Κλαδέου.
ΤΟΠΩΝΥΜΙΟ (Ολυμπία)
α. Ολυμπία
(1). Σε απόσταση είκοσι (20) χιλιομέτρων από την πόλη Πύργο,
(Ηλεία - Πελοπόννησος) πάνω στον δημόσιο δρόμο Πύργου – Τριπόλεως
και στους πρόποδες του λόφου Κρόνιου, βρίσκεται η αρχαία Ολυμπία,
σε μία όμορφη και γραφική κοιλάδα, εκεί όπου ο ποταμός Κλαδέος
χύνεται στον Αλφειό.
3. -3-
(2). Το 1829 ανασκαφές μικρής έκτασης, που έγιναν από Γάλλους,
έφεραν στο φως μέρος των θεμελίων του μεγάλου ναού του Διός και
μερικά τεμάχια μετωπών (βρίσκονται στο μουσείο του Λούβρου).
(3). Τα 1875 - 1881 συστηματικές ανασκαφές, που έγιναν από
Γερμανούς, έφεραν στο φως τα ερείπια του μεγαλύτερου μέρους των
κτιρίων και πολλαπλά ευρήματα.
(4). Σήμερα σώζονται διάφορα ερείπια κτιρίων όπως, το Ηραίο,
το Πρυτανείο και το Πελόπιο, το Θησαυροί Ελληνικών Πόλεων, το
Στάδιο, το Βουλευτήριο, το Φιλίππειο κ.α.
Ευρήματα σημαντικά όπως, ο Ερμής του Πραξιτέλους, η Νίκη του
Παιωνίου και μεγάλη συλλογή από χάλκινα και πήλινα αγγεία.
(5). Συνοικισμός ή πόλη ποτέ δεν υπήρξε και μόνο ιερείς είχαν
εκεί μόνιμη κατοικία.
β. Αρχαία Ολυμπία
Όμορφο χωρίο, με 1000 κατοίκους, πριν φτάσουμε στον ιερό χώρο
της Ολυμπίας. Αποτελεί σήμερα τιμητικά Δήμο και όχι Κοινότητα.
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ (Πανελλήνιοι)
α. Από το 776 π.Χ. οι κήρυκες από την Ηλίδα (Ηλεία) ανήγγελλαν
κάθε τέσσερα (4) χρόνια σ’ όλες τις Ελληνικές Πόλεις, ότι θα γινόταν
αγώνες και άρχιζε η εκεχειρία, δηλαδή σταματούσαν οι εχθροπραξίες.
β. Πολλοί αθλητές και χιλιάδες θεατές μαζεύονταν στην Ολυμπία.
γ. Οι αγώνες άρχιζαν με μεγαλοπρεπείς θυσίες στον Δία κι άλλους
θεούς από τους ιερείς της Ολυμπίας.
4. -4-
δ. Το κυριότερο και παλαιότερο αγώνισμα ήταν ο δρόμος στο στάδιο.
(Ο στίβος του σταδίου είχε μήκος 192,27 μ.
Η απόσταση αυτή ήταν σε χρήση σ’ όλη την Αρχαία Ελλάδα σαν ένα
από τα κυριότερα μέτρα μήκους, δηλαδή απόσταση δύο (2) σταδίων ~ 2
χ 192,27 = 394,54 μ.).
Στάδιο Ολυμπίας
ε. Αργότερα προστέθηκαν:
Το Πένταθλο (άλμα - δίσκος - ακόντιο - δρόμος - πάλη).
Η Αρματοδρομία (με τέθριππο).
Το Παγκράτιο (πάλη - πυγμαχία).
Αγώνες για παιδιά.
στ. Μόνο ελεύθεροι πολίτες Έλληνες αγωνίζονταν, ενώ θεατές
μπορούσαν να είναι και βάρβαροι.
ζ. Γυναίκα δεν επιτρέπονταν να παρακολουθεί τους αγώνες, εκτός
από την ιέρεια της θεάς Δήμητρας.
η. Οι Ελλανοδίκες διηύθυναν τους αγώνες , στεφάνωναν με κλάδο
φοίνικα κάθε νικητή μετά από κάθε αγώνισμα και με κλαδί αγριελιάς
(κότινο) όλους μαζί τους νικητές στο τέλος των αγώνων.
θ. Το στεφάνωμα ήταν εξαιρετική τιμή για τον αθλητή, τους
συγγενείς του και την Πόλη του.
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ
α. Μεγάλη διεθνής αθλητική γιορτή τελούμενη από το 1896 ανά
τετραετία επίσης κατ’ απομίμηση της αρχαίας σε διάφορες μεγάλες
πόλεις του Κόσμου.
β. Η ιδέα της ιδρύσεως των αγώνων ανήκει στον Γάλλο φίλαθλο
βαρόνο Πιέρ Ντε Κουμπερντέν (εισήγηση το 1892).
5. γ. Διεθνές αθλητικό συνέδριο, το 1894, στο Παρίσι επικρότησε την
ιδέα (Πρόεδρος Επιτροπής μελέτης της ιδέας ο Έλληνας Δημήτριος
Βικέλας).
-5-
Πιέρ Ντε Κουμπερντέν - Δημήτριος Βικέλας
δ. Οι Πρώτοι αγώνες έγιναν στην Αθήνα, το 1896.
Παναθηναϊκό Στάδιο
ε. Πρόεδρος της πρώτης διεθνούς οργανωτικής επιτροπής των
Ολυμπιακών Αγώνων ο Κουμπερντέν, με γενικό γραμματέα τον Βικέλα.
στ. Καθορίστηκαν αγωνίσματα Ανδρών και Γυναικών (η πρώτη
συμμετοχή τους 1904).
ζ. Καθορίστηκαν επίσης μετάλλια Χρυσό, Αργυρό και Χάλκινο για τον
πρώτο, δεύτερο και τρίτο νικητή αντοίστιχα.
η. Το πρόγραμμα των Ολυμπιακών αγώνων, όπως έχει συμπληρωθεί,
σήμερα, περιλαμβάνει πολλά αγωνίσματα στίβου (κλασικά και νεώτερα),
υγρού στίβου, ναυτικά αγωνίσματα, Ποδηλασία, αθλοπαιδιές κ.α.
6. -6-
θ. Θεσπίστηκαν οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί αγώνες, το1924 (αγώνες
στο Χιόνι και τον πάγο), Παραολυμπιακοί αγώνες για τους αθλητές με
κινητικές, οπτικές ή διανοητικές αναπηρίες (θερινοί και χειμερινοί), το
1960 .
ΑΦΗ ΟΛΥΜΠΙΑΚΗΣ ΦΛΟΓΑΣ
α. Η Ολυμπιακή Φλόγα είναι το σύμβολο των Ολυμπιακών
Αγώνων. Είναι αναπαράσταση της κλοπής της φωτιάς του Δία από τον
Προμηθέα, και οι ρίζες της βρίσκονται στην αρχαία Ελλάδα, όπου μια
φωτιά κρατούνταν άσβεστη καθ’ όλη την διάρκεια των Ολυμπιακών
αγώνων.
7. β. Η Φλόγα επανήλθε κατά τους Ολυμπιακούς αγώνες του 1928.
Άναψε για πρώτη φορά σε Ολυμπιακό Στάδιο (Άμστερνταμ) και η
πρακτική αυτή επαναλήφθηκε (Λος Άντζελες) το 1932.
γ. 20 Ιουλίου 1936, μεσημέρι, ώρα 12:00.
Η Ολυμπιακή Φλόγα ανάβει για πρώτη φορά από τον Ελληνικό ήλιο
στον ιερό και ιστορικό χώρο της αρχαίας Ολυμπίας, τους Θερινούς
Ολυμπιακούς αγώνες του Βερολίνου, το 1936.
Την ίδια χρονιά εισήχθη και η λαμπαδηδρομία.
Η αφή έγινε με την βοήθεια ενός κοίλου κατόπτρου, που ανήκε στο
Πανεπιστήμιο Αθηνών και είχε κατασκευαστεί στην Γερμανία.
Επιστημονικός υπεύθυνος αυτής της πρώτης αφής ήταν ο καθηγητής
φυσικής Σαλτέρης Περιστεράκης
-7-
Από τότε μέχρι και σήμερα, το μοναδικό στον κόσμο γεγονός της αφής
της Ολυμπιακής Φλόγας αποτελεί την τελετή εκείνη που «αναγγέλλει»
παγκόσμια το γεγονός των Αγώνων.
Η φλόγα ανάβει, «ταξιδεύει» στην διοργανώτρια χώρα καταλήγοντας
στην διοργανώτρια πόλη την ημέρα της τελετής έναρξης των αγώνων.
Εκεί παραμένει άσβεστη καθ’ όλη την διάρκεια τους, ως συνεχής
υπόμνηση του τόπου που τους γέννησε.
8. δ. Στο Βωμό της Ήρας, μπροστά από το ναό της θεότητας, λιτό και
μυσταγωγικό, πραγματοποιείται το τελετουργικό της αφής. Ιέρειες με
αρχαϊκή ενδυμασία, πλαισιώνουν τον Βωμό, ενώ η πρωθιέρεια με
επίκληση στον θεό Απόλλωνα, ανάβει την δάδα, χρησιμοποιώντας το
κοίλο κάτοπτρο.
Η φωτιά, σύμβολο της νίκης του ανθρώπου, του ορθολογισμού, της
ελευθερίας και της ανθρώπινης εφευρετικότητας, σύμφωνα με το μύθο
του Προμηθέα, φλέγεται εις ανάμνηση της φλόγας που έκαιγε κατά την
αρχαιότητα, στο Βωμό της Εστίας στο Πρυτανείο της αρχαίας Ολυμπίας.
-8-
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΤΑ ΠΟΛΗ
Α/Α ΠΟΛΗ ΧΩΡΑ ΕΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. ΑΘΗΝΑ ΕΛΛΑΔΑ 1896 1η
2. ΠΑΡΙΣΙ ΓΑΛΛΙΑ 1900 2η
3. ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΔΟΒΙΚΙΟΣ ΗΠΑ 1904 3η Saint Louis - Missouri
4. ΛΟΝΔΙΝΟ ΑΓΓΛΙΑ 1908 4η
5. ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ ΣΟΥΗΔΙΑ 1912 5η
6. ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Α΄ ΠΑΓΚ. ΠΟΛΕΜΟΣ
ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1916 6η Δεν έγινε
7. ΑΜΒΕΡΣΑ ΒΕΛΓΙΟ 1920 7η ή 6η
8. ΠΑΡΙΣΙ ΓΑΛΛΙΑ 1924 8η ή 7η
9. ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ ΟΛΛΑΝΔΙΑ 1928 9η ή 8η
10. ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ ΗΠΑ 1932 10η ή 9η Los Angeles –
Southern California
11. ΒΕΡΟΛΙΝΟ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1936 11η ή 10η Υπό το βλέμμα του
Χίτλερ
12. Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ
ΠΟΛΕΜΟΣ
1940 12η ή 11η Δεν έγινε
13. Β΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ
ΠΟΛΕΜΟΣ
1944 13η ή 12η Δεν έγινε
14. ΛΟΝΔΙΝΟ ΑΓΓΛΙΑ 1948 14η ή 1η 1η Μεταπολεμική
15. ΕΛΣΙΝΚΙ ΦΙΛΑΝΔΙΑ 1952 15η ή 2η
16. ΜΕΛΒΟΥΡΝΗ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 1956 16η ή 3η (Ωκεανία)
17. ΡΩΜΗ ΙΤΑΛΙΑ 1960 17η ή 4η
18. ΤΟΚΥΟ ΙΑΠΩΝΙΑ 1964 18η ή 5η
19. ΠΟΛΗ ΤΟΥ ΜΕΞΚΟΥ ΜΕΞΙΚΟ 1968 19η ή 6η Mexico City
20. ΜΟΝΑΧΟ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1972 20η ή 7η
21. ΜΟΝΤΡΕΑΛ ΚΑΝΑΔΑΣ 1976 21η ή 8η
22. ΜΟΣΧΑ ΕΣΣΔ 1980 22η ή 9η (Σοβιετική Ένωση)
23. ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ ΗΠΑ 1984 23η ή 10η Los Angeles –
Southern California
24. ΣΕΟΥΛ ΚΟΡΕΑ 1988 24η ή 11η (Νότια)
25. ΒΑΡΚΕΛΩΝΗ ΙΣΠΑΝΙΑ 1992 25η ή 12η
26. ΑΤΛΑΝΤΑ ΗΠΑ 1996 26η ή 13η Atlanta – Georgia
27. ΣΙΔΝΕΫ ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 2000 27η ή 14η (Ωκεανία)
28. ΑΘΗΝΑ ΕΛΛΑΔΑ 2004 28η ή 15η
9. 29. ΠΕΚΙΝΟ ΚΙΝΑ 2008 29η ή 16η
30. ΛΟΝΔΙΝΟ ΑΓΓΛΙΑ 2012 30η ή 17η
31. ΡΙΟ ΝΤΕ ΤΖΑΝΕΪΡΟ ΒΡΑΖΙΛΙΑ 2016 31 η ή
18η
32. ΤΟΚΥΟ ΙΑΠΩΝΙΑ 2020 Θα γίνουν
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΚΑΤΑ ΗΠΕΙΡΟ
ΕΥΡΩΠΗ: 16 (Αθήνα: 2)
ΑΣΙΑ: 3
ΑΦΡΙΚΗ: -
ΩΚΕΑΝΙΑ: 2
ΑΜΕΡΙΚΗ: 7
-9-
ΣΗΜΕΙΩΣΗ:
Α/Α ΧΡΟΝΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ ΕΓΙΝΑΝ ΔΕΝ ΕΓΙΝΑΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
1. Προπολεμικές Ολυμπιάδες 10 1
2. Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος - 2
3. Μεταπολεμικές Ολυμπιάδες 17 -
ΣΥΝΟΛΟ 27 3
Πηγές:
Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια Νόμπελ
Επίτομο λεξικό της Πρωίας
Θησαυρός Γνώσεων
(Ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια) - el.wikipedia.org/wiki/
Η Ιστορία των Ελλήνων – Δομή
( Βελτιωμένο κείμενο εκ της αρχικής γραφής του, τον Αυγ. 2003 )