1. งานวิจัยในชั้นเรียน
การศึกษาการปรับพฤติกรรมความรับผิด
ชอบในการทำางาน
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 2/8
โดยการใช้การเสริมแรงทางบวก
โดย
มิสศศิพิมพ์ นิตโย
กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาต่างประเทศ
(ภาษาอังกฤษ)
ช่วงชั้นที่ 1
ระดับชั้นประถมศึกษาปีที่ 2
ปีการศึกษา 2549

2. โรงเรียนอัสสัมชัญแผนกประถม
ชื่อเรื่อง : การศึกษาการปรับพฤติกรรมความรับผิดชอบในการ
ทำางานของนักเรียนชั้นประถมศึกษา
ปีที่ 2/8 โดยการใช้การเสริมแรงทางบวก
ชื่อผู้วิจัย : นางศศิพิมพ์ นิตโย
ความเป็นมาของการทำางานวิจัย
การเรียนการสอนในชั้นเรียน นอกจากจะเป็นสถานที่ให้ความรู้
แล้ว ยังเป็นสถานที่ฝึกพฤติกรรมให้อยู่ในระเบียบวินัยตามความ
ประสงค์ของสังคม การขาดความรับผิดชอบในการทำางานเป็น
พฤติกรรมที่เป็นปัญหา และเป็นอุปสรรคต่อการเรียนรู้อันเป็นผล
ทำาให้การสอนไม่สามารถบรรลุจุดมุ่งหมายที่ตั้งไว้
นักจิตวิทยาได้เสนอวิธีการปรับพฤติกรรมที่เป็นปัญหาของ
นักเรียนใหม่โดย เน้นการให้รางวัลแทนการลงโทษ ซึ่งใช้ทฤษฎี
หลักการเรียนรู้มาประยุกต์ใช้กับพฤติกรรมของมนุษย์ สกินเนอร์นัก
จิตวิทยาที่สนใจในการปรับพฤติกรรมมีความเชื่อว่า อินทรีย์เมื่อ
กระทำาพฤติกรรมหนึ่งแล้วได้รับการเสริมแรง แนวโน้มที่จะกระทำา
พฤติกรรมนั้นบ่อยครั้งขึ้น แต่ถ้าพฤติกรรมนั้นไม่ได้รับการเสริมแรง
พฤติกรรมนั้นจะมีความถี่ลดลงจนหายไป นอกจากนี้ยังพบว่า อัตรา
การตอบสนองในพฤติกรรมที่พึงประสงค์จะเพิ่มขึ้นอย่างชัดเจนมาก
ในระยะที่ได้รับการเสริมแรง ทฤษฎีนี้สามารถนำาไปประยุกต์ปรับ
พฤติกรรมที่เป็นปัญหาในชั้นเรียนได้ คือเมื่อเด็กแสดงพฤติกรรมที่ดี
แล้วได้รับแรงเสริมจากครู เด็กมีแนวโน้มในการแสดงพฤติกรรมนั้น
เพิ่มขึ้น เด็กจะเห็นความสำาคัญของการได้รับรางวัลและคำาชมเชย
การสัญญาว่าจะให้รางวัลจึงเป็นแรงจูงใจให้เด็กกระทำาความดีได้
มากกว่าการดุ หรือการขู่ว่าจะลงโทษ
เนื่องจากครูเป็นผู้ที่มีหน้าที่ โดยตรงในการปรับพฤติกรรมที่
เป็นปัญหาให้เป็นไปในทางที่พึงประสงค์ เพื่อให้เด็กไทยเจริญทุก
ด้าน ตามความมุ่งหมายของการศึกษา พฤติกรรมการขาดความรับ

3. ผิดชอบในการทำางานของนักเรียน เป็นอุปสรรคต่อความเจริญ
ก้าวหน้าทางการศึกษา และเป็นคุณลักษณะไม่พึงประสงค์ในสังคม
ด้วยเหตุผลดังกล่าวนี้ ผู้วิจัยจึงมีความสนใจที่จะศึกษาการปรับ
พฤติกรรมความรับผิดชอบในการทำางานของนักเรียนชั้นประถม
ศึกษาปีที่ 2/8 โรงเรียนอัสสัมชัญแผนกประถม โดยการใช้การเสริม
แรงทางบวก
วัตถุประสงค์ และเป้าหมายของการวิจัย
เพื่อศึกษาการปรับพฤติกรรมความรับผิดชอบในการทำางาน
ของนักเรียนชั้นประถมศึกษา ปีที่ 2 / 8 โดยการใช้การเสริมแรงทาง
บวก
วิธีดำาเนินการวิจัย
ผู้วิจัยได้ดำาเนินการวิจัยตามหัวข้อดังต่อไปนี้
1. ประชากร และกลุ่มตัวอย่าง
2. เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย
3. การดำาเนินการทดลอง
1. ประชากร และกลุ่มตัวอย่าง
ประชากรที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ เป็นนักเรียนชั้นประถมศึกษาปี
ที่ 2/8 ปีการศึกษา 2549 โรงเรียนอัสสัมชัญแผนกประถม จำานวน
44 คน
กลุ่มตัวอย่างที่ใช้ในการวิจัยครั้งนี้ คัดเลือกนักเรียนชั้นประถม
ศึกษาปีที่ 2/8 ปีการศึกษา 2549 โรงเรียนอัสสัมชัญแผนกประถม ที่
มีพฤติกรรมการขาดความรับผิดชอบในการทำางานจำานวน 3 คน คือ
1. จิรายุ ชมฤทธิ์
2. วริทธิ์ งามพรชัย
3. พิชญตม์ กิติสุข
2. เครื่องมือที่ใช้ในการวิจัย
- แบบบันทึกการสังเกตการทำางานในแต่ละวัน

4. 3. การดำาเนินการทดลอง
การปรับพฤติกรรมครั้งนี้เป็นการทดลอง แบบใช้การสังเกต
และบันทึกพฤติกรรมของนักเรียนใช้เวลาทั้งสิ้น 3 สัปดาห์ คือตั้งแต่
วันที่ 24 ตุลาคม ถึงวันที่ 10 พฤศจิกายน 2549 โดยแบ่งเป็น 3 ระยะ
ดังนี้
ระยะที่ 1 : เป็นระยะเส้นฐานพฤติกรรมการขาดความรับผิดชอบ
ในการทำางานระยะนี้ ผู้ดำาเนิน การปรับพฤติกรรมทำาการสังเกต และ
บันทึกพฤติกรรมใช้เวลา 1 สัปดาห์ เริ่มตั้งแต่วันที่ 24 ตุลาคม ถึง วัน
ที่ 27 ตุลาคม 2549
ระยะที่ 2 : เป็นระยะที่ใช้การเสริมแรงทางบวก คือการให้  ใน
การปรับพฤติกรรมการขาดความรับผิดชอบในการทำางานใช้เวลา 1
สัปดาห์ เริ่มตั้งแต่วันที่ 30 ตุลาคม ถึงวันที่ 3 พฤศจิกายน 2549 โดย
ผู้ปรับพฤติกรรมเป็นผู้ให้  และชี้แจงเงื่อนไขการให้  ให้
นักเรียนทราบโดยจะให้  ในแต่ละวันที่นักเรียนรับผิดชอบในการ
ทำางานเสร็จตามเวลาที่กำาหนดโดยมีแบบบันทึกพฤติกรรมติดบน
กระดานในห้องเรียน ถ้านักเรียนคนใดได้  มากที่สุดเมื่อสิ้นสุดการ
ทดลองจะได้รับรางวัล เช่น ลูกบอล, Dragon Ball หรือสติกเกอร์ 1
แผ่น ตามความพอใจ
ระยะที่ 3 : ระยะตรวจสอบความคงทนของพฤติกรรมที่ได้ปรับ
แล้ว ระยะนี้ใช้เวลา 1 สัปดาห์ เริ่มตั้งแต่วันที่ 6 ถึงวันที่ 10
พฤศจิกายน 2549 จะงดให้  แก่กลุ่มทดลอง แต่จะใช้แรงเสริมทาง
สังคมได้แก่คำาชมเชย การแตะต้องสัมผัส การพยักหน้ายอมรับ
เป็นต้น
สรุปผล
ระยะที่ 1 : เป็นระยะเส้นฐานพฤติกรรม ซึ่งยังไม่มีการเสริมด้วย
การให้  และผู้ที่ถูกสังเกตยังไม่รู้ตัว ใช้เวลา 1 สัปดาห์นักเรียนจึงมี
พฤติกรรมการขาดความรับผิดชอบในการทำางาน โดยเฉพาะ
- เด็กชาย จิรายุ ชมฤทธิ์ ไม่จดการบ้านในแต่ละวิชา จดงาน
วิทยาศาสตร์, ภาษาไทย, จีน และสังคมไม่เสร็จ และไม่ทำาการ
บ้านมาส่งในแต่ละวิชา ต้องเรียกมาตักเตือนหลายครั้ง
- เด็กชาย วริทธิ์ งามพรชัย ชอบร้องเพลงอยู่ตลอดเวลา ทำาให้
ทำางานไม่เสร็จในแต่ละวิชา ต้องตักเตือนหลายครั้ง

5. - เด็กชาย พิชญตม์ กิติสุข ชอบนั่งเหม่อลอย ไม่ทำางาน ต้อง
คอยกระตุ้นให้ทำางานอยู่ตลอดเวลา
ระยะที่ 2 : เป็นระยะที่จะเริ่มใช้  ในการปรับพฤติกรรมเป็น
เวลา 2 สัปดาห์ โดยแจ้งเงื่อนไขให้ผู้รับการปรับพฤติกรรมได้รับ
ทราบว่าจะมีการให้  และจะให้  ในแต่ละวันที่นักเรียนรับผิดชอบ
ในการทำางานเสร็จตามเวลาที่กำาหนด โดยมีแบบบันทึกพฤติกรรมติด
บนกระดานในห้องเรียน ถ้านักเรียนคนใดได้  มากที่สุดเมื่อถึงเวลา
ที่กำาหนดจะได้รับรางวัลตามกติการที่กำาหนดไว้ จากการสังเกต
นักเรียนมีความพึงพอใจกับการได้รับแรงเสริมเป็น  ทั้ง 3 คน มี
ความกระตือรือร้นและรับผิดชอบในการทำางานเสร็จตามกำาหนดเวลา
ของแต่ละวัน แต่บางวันนักเรียน บางคนขาดความรับผิดชอบกใน
การทำางาน แต่พอเห็นเพื่อนได้รับ  ก็จะมีความรับผิดชอบในการ
ทำางานดีขึ้น
ระยะที่ 3 : เป็นสัปดาห์ที่ 3 ของการปรับพฤติกรรม และระยะนี้
จะงดการให้  แต่จะให้แรงเสริมทางสังคมแทนโดยการกล่าวคำา
ชมเชย การสัมผัส และการพยักหน้า นักเรียนมีความรับผิดชอบใน
การทำางานมากขึ้น และสามารถทำางานได้เสร็จตามกำาหนดเวลา
ผลการวิจัย
การให้แรงเสริมทางบวกคือ การให้ดาว สามารถลดพฤติกรรม
การขาดความรับผิดชอบในการทำางานของนักเรียน ทั้ง 3 คนได้เป็น
อย่างดี เพราะนักเรียนมีความพึงพอใจที่ได้รับดาวเป็นแรงเสริม มี
ความกระตือรือร้นในการทำางานมากขึ้น เพื่อจะได้รางวัล หรือคำา
ชมเชย จึงสามารถนำาวิธีการนี้ไปใช้กับการปรับพฤติกรรมของ
นักเรียนคนอื่นๆ ได้ต่อไป

6. แบบบันทึกพฤติกรรมความรับผิดชอบในการทำางาน
วันที่ 24 ตุลาคม 2549 ถึงวันที่ 10 พฤศจิกายน 2549
ชื่อ
เวลา
1. จิรายุ ชม
ฤทธิ์
2. วริทธิ์ งาม
พรชัย
3. พิชญตม์ กิ
ติสุข
สัปดาห์ที่
1
24 ต.ค.
49 û û û
25 ต.ค.
49 û ü û
26 ต.ค.
49 û û ü
27 ต.ค. û û û

7. 49
สัปดาห์ที่
2
30 ต.ค.
49 « « û
31 ต.ค.
49 û û «
1 พ.ย.
49 « « «
2 พ.ย.
49 « « «
3 พ.ย.
49 « « «
สัปดาห์ที่
3
6 พ.ย.
49 ü ü ü
7 พ.ย.
49 ü ü ü
8 พ.ย.
49 ü ü ü
9 พ.ย.
49 ü ü ü
10 พ.ย.
49 ü ü ü
û ขาดความรับผิดชอบในการทำางาน
« มีความรับผิดชอบในการทำางาน
ü ให้คำาชมเชย