Εργασία της μαθήτριας του 3ου Γυμνασίου Περιστερίου Αστερίας Βεργοπούλου

1. ΟΙ ΚΑΤΟΚΟΜΒΕΣ
Οι κατακόμβες ήταν
υπόγεια νεκροταφεία
και οστεοθήκες των
χριστιανών και γενικά,
κάθε βαθύς και
σκοτεινός υπόγειος
χώρος.

2. Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ
Ο όρος κατακόμβη παράγεται από την ελληνική πρόθεση και
τη λατινική λέξη cuba , η οποία είναι δάνειο από την ελληνική
κύμβη, που σημαίνει τύμβος, τάφος.Η αρχική έννοια της
λέξεως δεν σχετιζόταν με τους τόπους ταφής.

3. ﾗ
●
Αποτελούσε ονομασία συγκεκριμένης περιοχής στην Ρώμη:
στον ποταμό Τίβερη συγκεκριμένα, υπήρχε τοποθεσία με
πολλές κοιλότητες στο έδαφος που χρησίμευε ως σταθμός
πλοίων. Η ονομασία αυτή χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά
για το υπόγειο κοιμητήριο του Αγίου Σεβαστιανού της στη
Ρώμη.
Η ΟΝΟΜΑΣΙΑ

4. Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ
●
Οι κατακόμβες λαξεύονταν σε πορώδες έδαφος περιέχοντας
περίπλοκα συμπλέγματα διαδρόμων και κεντρικών θαλάμων
στα τοιχώματα των οποίων ανοίγονται τάφοι.

5. Η ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΤΟΥΣ
●
Τα κατώτερα πατώματα είναι και τα μεταγενέστερα, χωρίς να
αποκλείται οι οι ανώτεροι όροφοι να είναι μεταγενέστεροι. Τα
κατώτερα πατώματα είναι και τα μεταγενέστερα, χωρίς να
αποκλείται οι οι ανώτεροι όροφοι να είναι μεταγενέστεροι.

6. Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ
●
Κατά τη διάρκεια των διωγμών ο Χριστιανισμός
αντιμετωπίστηκε σα μια παράνομη δεισιδαιμονία. Οι
χριστιανοί δεν μπορούσαν πλέον φανερά να ομολογούν την
πίστη τους, να συγκεντρώνονται και να τελούν τη Θεία
Ευχαριστία.

7. Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ
●
Έτσι, άρχισαν να χρησιμοποιούν τις
κατακόμβες, που ως τόποι ταφής των
νεκρών ήταν ιεροί και συνήθως
απαραβίαστοι, ως καταφύγιο και χώρο
συγκέντρωσης και λατρείας.

8. Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ
●
Ενώ, λοιπόν, στην επιφάνεια μαινόταν διωγμός για να
εξαφανιστεί η πίστη, κάτω από τη γη, στις κατακόμβες, με
κίνδυνο της ζωής τους οι χριστιανοί διατηρούσαν και
ενδυνάμωναν αυτή την πίστη.

9. Η ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΤΕΧΝΗ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΚΟΜΒΕΣ
●
Η ζωγραφική των κατακομβών συνιστά την πρώτη μνημειακή
ζωγραφική του Χριστιανισμού Τα θέματα της ζωγραφικής των
κατακομβών είναι εθνικά και χριστιανικά. Εντοπίζονται στις οροφές
των νεκρικών θαλάμων και στα μεταξύ των τάφων διαστήματα. Όλες
οι απεικονίσεις είναι νωπογραφίες. Τα θέματα είναι συμβολικά και
αντλούνται από την εθνική και χριστιανική παράδοση.

10. ΦΥΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
●
η ελιά (δηλώνει την
ειρήνη), το αμπέλι (ο
Χριστός, εγώ ειμί η
άμπελος, Ιω.15, 1,
αλλά και το μυστήριο
της Θείας
Ευχαριστίας), το πτηνό
φοίνικας (νίκη κατά του
θανάτου), το ελάφι (ο
πόθος της ψυχής προς
τον Χριστό).

11. ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ
●
ο φάρος (σωτηρία από το ναυάγιο της ζωής), το πλοίο (η Εκκλησία),
η άγκυρα (σύμβολο ελπίδας). ΄Αλλα πάλι ζωικά θέματα απλά έχουν
διακοσμητικό χαρακτήρα (άλογα, κριάρια).

12. ΕΞΩΒΙΒΛΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ
●
η Δεομένη Μορφή σε στάση προσευχής
(πρβλ. Μινωική θεά με υψωμέα χέρια). Ο
Ιχθύς, σύμβολο προϋπάρχων στη Συρία
όπου και ιχθυολατρεία (στο Χριστιανισμό: η
ακροστιχίδα Ιησούς Χριστός Θεού Υιός
Σωτήρ δηλώνει τη χριστιανική πίστη. Είναι
σύμβολο ευχαριστίας και του Βαπτίσματος)

13. ΟΙ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΚΑΤΑΚΟΜΒΕΣ
●
Υπάρχουν 36 μεγάλες κατακόμβες
στη Ρώμη. Επίσης στη Νάπολη, στη
Σικελία (Συρακούσες, Παλέρμο),
στην Αίγυπτο και Βόρειο Αφρική,
στη Συρία, στη Μικρά Ασία και στα
νησιά Μάλτα, Κύπρο και Μήλο

14. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
●
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B1%CF%84%CE%B1%
●
http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSGYM-C117/510/33
●
http://www.milos-holiday.gr/katakombes.html
●
https://milos.gr/%CF%80%CE%B1%CE%BB%CE%B1%CE%B9%C
●
https://www.e-kyklades.gr/showroom/tourism/CATACOMBS-MILOS?
●

15. Ευχαριστώ για την προσοχή σας!
Αστερία Βεργοπούλου
2018-19
Γ1