1. η τέχνη της επιστροφής στο σχολείο μέσα
στην συνθήκη της πανδημίας λόγω COVID-19
της Ναταλίας Τζοβάρα, ψυχολόγου του
Κέντρου Πρόληψης των Εξαρτήσεων & Προαγωγής της
Ψυχοκοινωνικής Υγείας «Αθηνά Πολύβουλος»
Πώς μπορεί να γίνει η επιστροφή στο σχολείο μέσα στην συνθήκη της πανδημίας λόγω
COVID-19; Συμφωνούμε, διαφωνούμε, θέλουμε, δεν θέλουμε, είναι μια πραγματικότητα που
χρειάζεται να την προσεγγίσουμε με... τέχνη!
Ας έχουμε στον νου πως το ότι κάποια / κάποιος είναι ευάλωτη / ευάλωτος δεν σημαίνει
απαραίτητα ότι «έσπασε», ζώντας την συνθήκη της πανδημίας λόγω COVID-19. Αντίστοιχα
το ότι κάποια / κάποιος είναι δυνατή / δυνατός δεν σημαίνει ότι δεν «λύγισε» στην διάρκεια
της πανδημίας λόγω COVID-19. Ζήσαμε και ζούμε μια κοινή -παγκόσμια- εμπειρία, απέναντι
στην οποία σταθήκαμε με 7.787.562.754 μοναδικούς και ξεχωριστούς τρόπους, τόσοι τρόποι
δηλαδή όσοι και οι άνθρωποι πάνω στην γη…
Έχοντας στον νου μας ακόμα ότι χρειάζεται να στηρίξουμε τον εαυτό μας και άλλους
ανθρώπους -εν προκειμένω τα παιδιά- στην συγκεκριμένη κατάσταση κρίσης, ας πάρουμε
στοιχεία από την βιβλιογραφία κι ας κρατήσουμε τα εξής βήματα:
1 – γνωστική κατανόηση, με κύρια στοιχεία την κατανόηση, την αναζήτηση χρήσιμων
γνώσεων και την απόκτηση μιας κάποιας αίσθησης ελέγχου του φαινομένου. Εδώ μπορούμε
για παράδειγμα να διατυπώσουμε μια κοινή -κατανοητή σε όλες και όλους, με απλά λόγια-
αφήγηση της πανδημίας λόγω COVID-19 που να ορίζει την κατάσταση με βάση πληροφορίες,
επιστημονικά δεδομένα και πραγματικά στοιχεία, αποκλείοντας φήμες και μη πραγματικές
αντιλήψεις,
2 – ανταλλαγή εμπειριών, μιας και όλες και όλοι ζήσαμε την πανδημία COVID-19, μέσα από
το μοίρασμα μοναδικών και ταυτόχρονα κοινών εμπειριών και σύνδεσης με τις άλλες και
τους άλλους,
3 – περιγραφή αντιδράσεων & έκφραση συναισθημάτων, υπογραμμίζοντας συχνά ότι σε
δύσκολες καταστάσεις όλα τα συναισθήματα είναι αποδεκτά και όλες οι αντιδράσεις είναι
κατανοητές. Μπορεί να νιώσαμε όμοια και διαφορετικά συναισθήματα στην ίδια κατάσταση
δηλαδή. Ας σκεφτούμε για παράδειγμα πώς θα συμπληρώναμε φράσεις, όπως: ξαφνιάστηκα
γιατί.., ευχαριστήθηκα γιατί…, με ανακούφισε γιατί…, λυπήθηκα γιατί…, χάρηκα γιατί…,
θύμωσα γιατί…, ανησύχησα γιατί…, έκλαψα γιατί…, φοβήθηκα γιατί…, με βοήθησε να νιώσω
καλύτερα… κ.ο.κ.
4 – ενδυνάμωση, απαντώντας στο ερώτημα «τι μας κάνει να νιώθουμε καλύτερα;», με στόχο
την ανταλλαγή απόψεων για τρόπους αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων και την
ανάπτυξη και χρήση δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων. Για παράδειγμα, τι αλλαγές έφερε η
πανδημία λόγω COVID-19 στην ζωή μας, στην συμπεριφορά μας, στο σπίτι, στο σχολείο κ.ο.κ.
και ποιες δεξιότητες είχαμε ήδη αναπτύξει, αναπτύξαμε ή/και μπορούμε να αναπτύξουμε
για να αντιμετωπίσουμε αυτήν την πρόκληση και όσα πράγματα μας συμβαίνουν;
Κάθε παιδί και κάθε τάξη - ομάδα μπορεί να μείνει στο πρώτο βήμα, μια άλλη στο δεύτερο
κ.ο.κ., ανάλογα πάντα με την ετοιμότητα και τις εκάστοτε ανάγκες. Το ίδιο αντίστοιχα
ισχύει και για εμάς. Είναι εντάξει να κάνουμε μόνο ένα βήμα την φορά...
*Βιβλιογραφική αναφορά:
«Στήριξη των παιδιών σε καταστάσεις κρίσεων». Επιμέλεια: Χρυσή Γ. Χατζηχρήστου, 2008
