1. Συμβολή στη μεταβολή του ΑΕΠ
(ΕΛΣΤΑΤ, Τριμηνιαίοι Εθνικοί Λογαριασμοί Q4 2018 και Υπουργείο Οικονομικών)
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Βασικοί δείκτες 7
Οικονομικό κλίμα 8
Απασχόληση, τιμές, αμοιβές 9
Βιομηχανία, εμπόριο, υπηρεσίες 10
Εξαγωγές, τουρισμός 11
ΤΟΜΕΑΣ ΜΑΚΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ
ΑΝΑΛΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ
ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Πληροφορίες
E: economics@sev.org.gr
T: +30 211 5006 165
Οι απόψεις στην παρούσα έκθεση είναι
των συγγραφέων και όχι απαραίτητα του ΣΕΒ.
Ο ΣΕΒ δεν φέρει καμία ευθύνη για
την ακρίβεια ή την πληρότητα των
πληροφοριών που περιλαμβάνει η έκθεση.
Επιτυχής έξοδος στις αγορές, αλλά με μέτρια ανάκαμψη
της οικονομίας και καθυστερήσεις στη 2η
αξιολόγηση
Με βάση τα προσωρινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, ο ρυθμός ανάπτυξης το 2018 διαμορφώθηκε
σε +1,9%, έναντι πρόβλεψης για αύξηση του ΑΕΠ κατά +2,1% στον Κρατικό
Προϋπολογισμό 2019 και κατά +2% σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής
Επιτροπής. Ειδικότερα, κατά το 4ο
τρίμηνο του 2018 η ανάκαμψη της οικονομίας
παρουσίασε επιβράδυνση, με τον ρυθμό ανόδου να περιορίζεται σε +1,6% σε ετήσια βάση,
έναντι +2,1% το 3ο
τρίμηνο και +2,05% στο 9μηνο του έτους. Η εξέλιξη αυτή αποδίδεται
κυρίως στην πτώση των επενδύσεων σε κατασκευές πλην κατοικιών (-36,5%) και σε
μεταφορικό εξοπλισμό (-72,5%), η οποία και στις δύο περιπτώσεις οφείλεται στην
επίδραση βάσης λόγω της ολοκλήρωσης μεγάλων κατασκευαστικών έργων και των
αυξημένων εισαγωγών πλοίων αντίστοιχα το 2017. Αντίθετα, οι επενδύσεις σε
μηχανολογικό εξοπλισμό συνέχισαν να ενισχύονται το 4ο
τρίμηνο του 2018 με μικρότερο
όμως ρυθμό (+5,3%, έναντι +21% στο 9μηνο του 2018), ενώ οι επενδύσεις σε κατοικίες
επιταχύνθηκαν (+32,3%, έναντι +12,5% στο 9μηνο του 2018). Παράλληλα, ο δυναμισμός
των εξαγωγών ενισχύθηκε (+10,6%, έναντι +8,1% στο 9μηνο του 2018) και ο ρυθμός
αύξησης των εισαγωγών περιορίστηκε (+2%, έναντι +3,2% στο 9μηνο του έτους). Τέλος, η
ιδιωτική κατανάλωση συνέχισε να αυξάνεται (+1,1%, έναντι +1% στο 9μηνο του έτους), ενώ
ο ρυθμός μείωσης της δημόσιας κατανάλωσης παρουσίασε επιβράδυνση (-1,4%, έναντι -
2,9% στο 9μηνο του έτους).
Στο σύνολο του 2018, η ανάκαμψη βασίστηκε κυρίως στις εξαγωγές αγαθών
(μεταποίηση) και υπηρεσιών (τουρισμός, ναυτιλία), οι οποίες παρουσίασαν άνοδο
κατά +8,4% και +9% αντίστοιχα, συμβάλλοντας κατά +1,5 π.μ. και +1,3 π.μ. αντίστοιχα
στην αύξηση του ΑΕΠ, και στην ιδιωτική κατανάλωση, η οποία ενισχύθηκε κατά +1,1%,
συμβάλλοντας κατά +0,8 π.μ. στην αύξηση του ΑΕΠ (Δ01 και Δ02), ως αποτέλεσμα κυρίως
της ανόδου των αμοιβών ανά μισθωτό κατά +1,3%, την ώρα που η παραγωγικότητα ανά
απασχολούμενο αυξήθηκε οριακά (+0,1%). Αναφορικά με τις επενδύσεις, η ολοκλήρωση
μεγάλων έργων οδικών αξόνων το 2017 είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση των επενδύσεων
σε κατασκευές (-22,9%) και των συνολικών επενδύσεων σε πάγια (-12,2%) λόγω
επίδρασης βάσης. Από την άλλη πλευρά, δημιούργησε αποθέματα το 2017 προκαλώντας
το επόμενο έτος μείωση της μεταβολής των αποθεμάτων, με αποτέλεσμα οι συνολικές
επενδύσεις (περιλαμβανομένων των αποθεμάτων) να εμφανίζουν θετική μεταβολή (+1,8%).
Η υποχώρηση των συνολικών επενδύσεων σε πάγια (-12,2%), οφείλεται επίσης σε κάποιο
βαθμό στη μείωση των εισαγωγών πλοίων κατά 58% (από €3 δισ. το 2017 σε €1,3 δισ. το
2018), η οποία αποτυπώνεται στην πτώση των επενδύσεων σε μεταφορικό εξοπλισμό και
οπλικά συστήματα κατά -43,5%, έναντι αύξησης +50,9% το 2017. Αντίθετα, οι επενδύσεις
σε κατοικίες κατέγραψαν άνοδο (+17,2%) για πρώτη φορά από το 2007, οι επενδύσεις σε
TEYXΟΣ 43 | 12 Μαρτίου 2019
2. TEYXΟΣ 43 | 12 Μαρτίου 2019 | σελ. 2
Στο σύνολο του 2018, η
ανάκαμψη βασίστηκε
κυρίως στις εξαγωγές
αγαθών (μεταποίηση) και
υπηρεσιών (τουρισμός,
ναυτιλία), οι οποίες
παρουσίασαν άνοδο κατά
+8,4% και +9% αντίστοιχα,
συμβάλλοντας κατά +1,5
π.μ. και +1,3 π.μ.
αντίστοιχα στην αύξηση
του ΑΕΠ, και στην ιδιωτική
κατανάλωση, η οποία
ενισχύθηκε κατά +1,1%,
συμβάλλοντας κατά +0,8
π.μ. στην αύξηση του
ΑΕΠ, ως αποτέλεσμα
κυρίως της ανόδου των
αμοιβών ανά μισθωτό
κατά +1,3%, την ώρα που
η παραγωγικότητα ανά
απασχολούμενο αυξήθηκε
οριακά (+0,1%).
εξοπλισμό τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών (ΤΠΕ) αυξήθηκαν κατά +16,8% και
σε λοιπό μηχανολογικό εξοπλισμό (περιλαμβανομένων των οπλικών συστημάτων) κατά
+15,9% (Δ03).
Από την πλευρά της προσφοράς, η βιομηχανία συνέβαλε κατά +0,2 π.μ. στην αύξηση του
ΑΕΠ, το εμπόριο μαζί με τον τουρισμό και τις μεταφορές κατά +1,0 π.μ., οι κατασκευές
κατά +0,3 π.μ. και η γεωργία κατά +0,1 π.μ. Θετική ήταν επίσης η συμβολή όλων των
κλάδων υπηρεσιών, με μόνη εξαίρεση τον τραπεζικό τομέα (-0,4 π.μ., Δ04 και Δ05).
Η παραπάνω εικόνα επιβεβαιώνει τις εκτιμήσεις για αδύναμη ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια,
ενώ η προεκλογική αβεβαιότητα κρατάει σε στάση αναμονής τις επενδύσεις, την ώρα που
οι κίνδυνοι που σχετίζονται με την εξωτερική ζήτηση αυξάνονται, κυρίως λόγω της
επιβράδυνσης του παγκόσμιου εμπορίου. Στο πλαίσιο αυτό, σε εγκύκλιο του Υπουργείου
Οικονομικών σχετικά με την κατάρτιση του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος
Δημοσιονομικής Πολιτικής 2020 – 2023, περιλαμβάνεται η παραδοχή ότι ο ρυθμός
ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας θα επιβραδυνθεί στο +1,8% κατά τη διετία 2022-2023.
Παράλληλα, αναμένεται να υποχωρήσει ο ρυθμός αύξησης των επενδύσεων και των
εξαγωγών στο επίπεδο του +5% και +3% αντίστοιχα, ενώ η άνοδος της ιδιωτικής
κατανάλωσης θα διατηρηθεί στο επίπεδο του +1%.
Σε κάθε περίπτωση, η πρόσφατη αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας
από τον οίκο Moody’s κατά 2 βαθμίδες (σε Β1 από Β3) αποτελεί θετική εξέλιξη. Την ίδια
ώρα, η άντληση από τις διεθνείς αγορές ποσού €2,5 δισ. με την έκδοση 10ετούς ομολόγου
με επιτόκιο 3,9%, αποτυπώνει την πεποίθηση των αγορών, όπως εκφράζεται από
θεσμικούς επενδυτές με μακροπρόθεσμο ορίζοντα δράσης, ότι η χώρα βρίσκεται
ουσιαστικά σε καλή πορεία. Η εικόνα αυτή είναι σε γενικές γραμμές συμβατή με τα όσα
περιγράφουν δυο πρόσφατες εκθέσεις της Επιτροπής που δημοσιοποιήθηκαν, η μια στα
πλαίσια της «Ενισχυμένης Εποπτείας» και η άλλη στα πλαίσια του «Ευρωπαϊκού
Εξαμήνου». Ειδικά η έκθεση της «Ενισχυμένης Εποπτείας» θα συνεισφέρει στη λήψη
απόφασης ως προς τη συμφωνημένη εφαρμογή ορισμένων εκ των μέτρων απομείωσης
του χρέους που σε αυτό το στάδιο εκτιμώνται από την έκθεση στο ύψος των 970 εκατ. Τα
μέτρα αυτά –που αναβλήθηκαν σύμφωνα με απόφαση του Eurogroup Μαρτίου, για το
επόμενο Euroworking Group του Απριλίου ή έως την ολοκλήρωση των εκκρεμών
μεταρρυθμίσεων της 2ης
αξιολόγησης–, αποτελούνται από μια ετήσια μείωση των δαπανών
για τόκους του κράτους κατά 220 εκατ. και την εκταμίευση των 6μηνιαίων ποσών (640 εκατ/
6μηνο) από τα κέρδη που έχουν αποκομίσει οι κεντρικές τράπεζες της ευρωζώνης μέσω
των Ελληνικών ομολόγων που διακρατούν.
Η έκθεση αυτή καταγράφει την – κατά περίπτωση σημαντική - πρόοδο που έχει κάνει η
χώρα σε διαρθρωτικά και άλλα ζητήματα. Τονίζει βέβαια και υστερήσεις και καταγράφει
ανησυχίες, όπως ενδεικτικά για τις δυνητικές επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα κόστους
λόγω της αύξησης κατά σχεδόν 11% του κατώτατου μισθού και των επιπλέον αυξήσεων
που ενδέχεται να προκύψουν μέσω της υποχρεωτικής διαιτησίας και των αποφάσεων
επέκτασης (η απόφαση για επαναενεργοποίηση των τριετιών εκδόθηκε μετά την έκθεση).
Υπάρχουν επίσης ειδικά θέματα που αναφέρονται ως προϋποθέσεις για την επίτευξη
συμφωνίας επί της δεύτερης αξιολόγησης της χώρας στα πλαίσια της «ενισχυμένης
εποπτείας». Αυτές αφορούν θέματα αναδιάρθρωσης της ΔΕΠΑ, την επίλυση των
ζητημάτων που έχουν ανακύψει στην ΕΓΝΑΤΙΑ οδό (θέματα σταθμών διοδίων), τον ορισμό
αναπληρωτή διευθύνοντος συμβούλου και πλήρωσης θέσης του Γενικού Συμβουλίου του
ΤΧΣ, την επίτευξη συμφωνίας για την προστασία της πρώτης κατοικίας και την
αντιμετώπιση ζητημάτων που αφορούν τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων,
τη στελέχωση της ΑΑΔΕ καθώς και την επίτευξη συμφωνίας για τα επόμενα βήματα μετά τη
μη πώληση των λιγνητικών μονάδων της ΔΕΗ.
Πέρα από την καταγραφή προόδου σε αρκετά σημεία και υστερήσεων σε άλλα σημεία
αξίζει να τονιστεί ότι το 2019, μετά την ολοκλήρωση του τρίτου προγράμματος
προσαρμογής της χώρας, παραμένουν σε αρχικό επίπεδο δράσεων, μη ολοκληρωμένης
εφαρμογής ή ακόμα και σε επίπεδο διαπιστώσεων τα ακόλουθα κρίσιμα για το μέλλον της
χώρας ζητήματα: α) Η τήρηση των αρχών της «καλής νομοθέτησης», β) η υλοποίηση
ενός συνεκτικού σχεδίου δράσης κατά της διαφθοράς, γ) η αναβάθμιση του
εκπαιδευτικού συστήματος καθώς και η καλύτερη διασύνδεση του εκπαιδευτικού
συστήματος και των ερευνητικών πανεπιστημίων με την αγορά, δ) η αξιολόγηση του
χρόνιου αποκλεισμού από την Ενιαία Αγορά Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών που
προκαλεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα για τις ελληνικές επιχειρήσεις που
λειτουργούν εντός της Ενιαίας Αγοράς και ε) το γεγονός ότι η μεταποιητική βάση της
χώρας, που θα οδηγούσε κατά το πρώτο μνημόνιο «σε ανάκαμψη μέσω εξαγωγών»,
παραμένει σχετικά αδύναμη. Επίσης, οι εκθέσεις καλούν για πιο αποφασιστική
3. TEYXΟΣ 43 | 12 Μαρτίου 2019 | σελ. 3
Η πρόσφατη αναβάθμιση
της πιστοληπτικής
ικανότητας της Ελλάδας
από τον οίκο Moody’s
κατά 2 βαθμίδες (σε Β1
από Β3) αποτελεί θετική
εξέλιξη. Την ίδια ώρα, η
άντληση από τις διεθνείς
αγορές ποσού €2,5 δισ. με
την έκδοση 10ετούς
ομολόγου με επιτόκιο
3,9%, αποτυπώνει την
πεποίθηση των αγορών,
όπως εκφράζεται από
θεσμικούς επενδυτές με
μακροπρόθεσμο ορίζοντα
δράσης, ότι η χώρα
βρίσκεται ουσιαστικά σε
καλή πορεία.
προστασία της δημοσιονομικής σταθερότητας, αναγνωρίζουν το πρόβλημα που δημιουργεί
η υπερφορολόγηση και προτείνουν μηχανισμούς που θα επιφορτιστούν με τον εντοπισμό
και την υλοποίηση νέων χρήσιμων μεταρρυθμίσεων αλλά και έργων υποδομών.
Κατά τα άλλα, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία:
- Tο οικονομικό κλίμα βελτιώθηκε ελαφρά τον Φεβρουάριο του 2019 (στις 101,3
μονάδες από 99,6 τον προηγούμενο μήνα και 103,9 τον Φεβρουάριο του 2018),
κυρίως λόγω της ανάκαμψης των προσδοκιών στη βιομηχανία και κυρίως τις
υπηρεσίες, ενώ αντίθετα στους υπόλοιπους τομείς το κλίμα επιδεινώθηκε. Ειδικότερα
στη βιομηχανία, οι προσδοκίες κινήθηκαν ανοδικά, έπειτα από την πτώση που
σημείωσαν κατά το τελευταίο τρίμηνο του 2018 και τον Ιανουάριο του 2019
ακολουθώντας τις διεθνείς εξελίξεις, με τις επιχειρήσεις να εμφανίζονται περισσότερο
αισιόδοξες ιδίως για την εξέλιξη της παραγωγής το επόμενο διάστημα.
- Ανάλογη περίπου εικόνα συνθέτουν τα στοιχεία του Δείκτη Υπευθύνων
Προμηθειών (PMI) στη μεταποίηση, ο οποίος τον Φεβρουάριο του 2019
διαμορφώθηκε στις 54,2 μονάδες από 53,7 τον προηγούμενο μήνα και 56,1 τον
Φεβρουάριο του 2018, με τις εκτιμήσεις για την παραγωγή, τις νέες παραγγελίες και
την απασχόληση να βελτιώνονται.
- Η βελτίωση των προσδοκιών στη βιομηχανία αποτυπώνεται στην ενίσχυση του
ρυθμού αύξησης της παραγωγής στη μεταποίηση πλην πετρελαιοειδών, η οποία
σημείωσε άνοδο +2,7% τον Ιανουάριο του 2019, επιπλέον αύξησης +6,6% τον
Ιανουάριο του 2018 και +2% στο σύνολο του 2018.
- Οι εξαγωγές αγαθών πλην καυσίμων και πλοίων συνέχισαν να κινούνται ανοδικά
τον Ιανουάριο του 2019 (+3,9% σε αξία και +4,9% σε όγκο), ως αποτέλεσμα κυρίως
της αύξησης των εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων (+10,5%) και πρώτων υλών
(+15,4%), ενώ στα αγροτικά σημειώθηκε πτώση (-8,6%), λόγω της μείωσης των
εξαγωγών λαδιού (-57,6%). Ταυτόχρονα, οι αντίστοιχες εισαγωγές σημείωσαν
ανάλογη περίπου αύξηση (+3,2% σε αξία και +3,1% περίπου σε όγκο), με το
εμπορικό έλλειμμα να διαμορφώνεται σε -€1,3 δισ. (κατά €29 εκατ. μεγαλύτερο σε
σύγκριση με τον Ιανουάριο του 2018).
- Ο όγκος λιανικών πωλήσεων πλην καυσίμων σημείωσε αύξηση +0,3% τον
Δεκέμβριο του 2018, με τις επιμέρους κατηγορίες καταστημάτων να παρουσιάζουν
μικτή εικόνα. Ειδικότερα, σημαντική άνοδος σημειώθηκε στα καταστήματα ένδυσης
και υπόδησης (+5,6%) και τροφίμων, ποτών και καπνού (+3,8%), ενώ αντίθετα ο
όγκος πωλήσεων μειώθηκε στα καταστήματα φαρμάκων και καλλυντικών (-7,3%).
Στο σύνολο του 2018 ο όγκος λιανικών πωλήσεων αυξήθηκε κατά +1,7%, επιπλέον
αύξησης +1,3% το 2017, με τις περισσότερες κατηγορίες καταστημάτων να
καταγράφουν θετικές μεταβολές, ιδίως τα καταστήματα επίπλων και οικιακού
εξοπλισμού (+5%) καθώς και των μεγάλων καταστημάτων τροφίμων (+3,5%).
Σημειώνεται ότι οι επιχειρηματικές προσδοκίες στο λιανικό εμπόριο παρουσίασαν
αξιόλογη άνοδο τον Δεκέμβριο του 2018 και τον Ιανουάριο του 2019, ενώ τον
Φεβρουάριο του 2019 υποχώρησαν στο επίπεδο του Νοεμβρίου, ακολουθώντας σε
γενικε΄ς γραμμές την εποχικότητα των προηγούμενων ετών.
- Ο κλάδος της οικοδομής παρουσιάζει ορατά σημάδια ανάκαμψης, με τον όγκο
που αντιστοιχεί στις νέες άδειες να παρουσιάζει άνοδο +21,3% το 2018. Η ανάκαμψη
της οικοδομικής δραστηριότητας οφείλεται κατά μεγάλο μέρος στην άνοδο του
τουρισμού και τη διάδοση της βραχυχρόνιας μίσθωσης κατοικιών μέσω ηλεκτρονικών
εφαρμογών, καθώς ένα σημαντικό μέρος των νέων αδειών αφορά σε προσθήκες και
βελτιώσεις οικοδομών, κυρίως σε τουριστικές περιοχές. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι το
ποσοστό των αδειών που αφορούν σε νέες οικοδομές στο σύνολο των αδειών (νέες
οικοδομές, προσθήκες, ανακαινίσεις, κατεδαφίσεις, νομιμοποιήσεις, τροποποιήσεις
κλπ) από 51% το 2008 μειώθηκε σε 34% το 2016, ενώ το 2017 διαμορφώθηκε σε
36% και το διάστημα Ιαν – Νοε 2018 σε 37%. Επιπρόσθετα, οι τιμές των
διαμερισμάτων αυξήθηκαν κατά +1,5% το 2018 (+1,7% τα νέα έως 5 ετών και +1,3%
τα παλαιά άνω των 5 ετών) για πρώτη φορά μετά από 9 έτη αρνητικής μεταβολής.
- Οι εισπράξεις από υπηρεσίες αυξήθηκαν κατά +13,7% τον Δεκέμβριο του 2018,
κυρίως λόγω της ανόδου των καθαρών εισπράξεων από θαλάσσιες μεταφορές κατά
+13,9%. Παράλληλα, οι αφίξεις και οι σχετικές εισπράξεις παρουσίασαν αύξηση κατά
+16,8% και +40% αντίστοιχα. Συνολικά το 2018, το πλεόνασμα του ισοζυγίου
υπηρεσιών αυξήθηκε κατά +€1,3 δισ., κυρίως λόγω της βελτίωσης του ταξιδιωτικού
ισοζυγίου, με τις αφίξεις και τις ταξιδιωτικές εισπράξεις να παρουσιάζουν αύξηση κατά
4. TEYXΟΣ 43 | 12 Μαρτίου 2019 | σελ. 4
Η έκθεση της ΕΕ στο
πλαίσιο της «Ενισχυμένης
Εποπτείας» καταγράφει
την -κατά περίπτωση
σημαντική- πρόοδο που
έχει κάνει η χώρα σε
διαρθρωτικά και άλλα
ζητήματα. Τονίζει βέβαια
και υστερήσεις και
καταγράφει ανησυχίες,
όπως ενδεικτικά για τις
δυνητικές επιπτώσεις στην
ανταγωνιστικότητα
κόστους λόγω της
αύξησης κατά σχεδόν 11%
του κατώτατου μισθού και
των επιπλέον αυξήσεων
που ενδέχεται να
προκύψουν μέσω της
υποχρεωτικής διαιτησίας
και των αποφάσεων
επέκτασης.
+10,8% και +10,1% αντίστοιχα. Επίσης, άνοδο κατά +14,9% σημείωσαν και οι
εισπράξεις από μεταφορές.
- Ο ρυθμός χρηματοδότησης των επιχειρήσεων παρέμεινε σε θετικό έδαφος για 2ο
συνεχόμενο μήνα τον Ιανουάριο του 2019 (+0,5%) έπειτα από 9 μήνες αρνητικής
μεταβολής. Παράλληλα, οι καταθέσεις των νοικοκυριών παρουσιάζουν σταθερή
ανοδική τάση, καταγράφοντας αύξηση +€6 δισ. περίπου συνολικά το 2018.
Σημειώνεται ότι η μείωση των καταθέσεων των νοικοκυριών τον Ιανουάριο του 2019
κατά -€539 εκατ. ήταν αναμενόμενη, έπειτα από τη μεγάλη άνοδο του Δεκεμβρίου του
2018 (+€2,3 δισ.) κυρίως λόγω της καταβολής των αγροτικών επιδοτήσεων.
- Το ποσοστό ανεργίας διαμορφώθηκε σε 18% τον Δεκέμβριο του 2018, από 18,3%
τον προηγούμενο μήνα και 20,8% τον Δεκέμβριο του 2017, με τον αριθμό των
ανέργων να υποχωρεί σε 851,6 χιλ., από 989,8 χιλ. τον αντίστοιχο μήνα του 2017.
Παράλληλα, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΡΓΑΝΗ, τον Ιανουάριο του 2019 οι
καθαρές προσλήψεις ήταν αρνητικές (-22,3 χιλ.), όπως παραδοσιακά συμβαίνει κάθε
Ιανουάριο, χωρίς αυτό να υποδηλώνει κάποια τάση αποδυνάμωσης σε σχέση με τα
προηγούμενα χρόνια. Ανάλογη εικόνα παρουσιάζουν και τα στοιχεία του ΟΑΕΔ, τα
οποία τον Ιανουάριο του 2019 καταγράφουν άνοδο του αριθμού των εγγεγραμμένων
ανέργων που αναζητούν εργασία κατά +22.083 σε σύγκριση με τον προηγούμενο
μήνα, ενώ στο σύνολό τους είναι σε σημαντικά υψηλότερο επίπεδο σε σύγκριση με
τον ίδιο μήνα του 2018 (957,5 χιλ. τον Ιανουάριο του 2019 έναντι 929,0 χιλ. τον
Ιανουάριο του 2018). Την ίδια ώρα, από τους ελέγχους του Σώματος Επιθεώρησης
Εργασίας και του ΕΦΚΑ προκύπτει ότι το ποσοστό αδήλωτης εργασίας στους
κλάδους υψηλής παραβατικότητας μειώθηκε σε 8,9% το 2018, από 12,4% το 2017,
13,6% το 2016, 16,5% το 2015 και 19,25 το 2014.
- Ο πληθωρισμός διαμορφώθηκε σε +0,6% τον Φεβρουάριο του 2019, κυρίως λόγω
της ανόδου των τιμών πετρελαίου, η οποία αποτυπώνεται στη στέγαση και τις
μεταφορές (+0,4% και +2,0% αντίστοιχα) και των προϊόντων διατροφής (+0,3%).
Συνολικά, το πρώτο 2μηνο του 2019 το γενικό επίπεδο των τιμών εμφανίζει άνοδο
+0,5%, καταδεικνύοντας σημάδια ενίσχυσης της εγχώριας ζήτησης.
Ωστόσο, οι παραπάνω θετικές τάσεις συμπληρώνονται από αρνητικές εξελίξεις όπως:
- Η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχώρησε ελαφρά τον Φεβρουάριο του 2019,
ύστερα από μία περίοδο 7 μηνών ανοδικής πορείας, έχοντας όμως διαμορφωθεί τον
προηγούμενο μήνα στο υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2019. Ο σχετικός
δείκτης διαμορφώθηκε στις -33,3 μονάδες, από -28,3 τον προηγούμενο μήνα και -
49,6 τον Φεβρουάριο του 2018. Η ανακοπή της βελτίωσης των προσδοκιών των
νοικοκυριών οφείλεται κυρίως στις δυσμενέστερες προβλέψεις τους για μείζονες
αγορές. Η τάση αυτή είναι αναμενόμενη καθώς οι εξαγγελίες για την παροχή
επιδομάτων κατά τους προηγούμενους μήνες, η ματαίωση της περικοπής των
συντάξεων και η αύξηση του κατώτατου μισθού επέδρασαν θετικά στη βελτίωση της
καταναλωτικής εμπιστοσύνης.
- Οι ληξιπρόθεσμες φορολογικές υποχρεώσεις των ιδιωτών προς το Δημόσιο
αυξήθηκαν κατά +€9,1 δισ. το 2018, με το υπόλοιπό τους να διαμορφώνεται στο
τέλος του έτους σε €104,4 δισ., εκ των οποίων τα €18,1 δισ. χαρακτηρισμένα ως
ανεπίδεκτα είσπραξης (πραγματικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο €86,3 δισ.). Αν και ο
ρυθμός δημιουργίας νέων ληξιπρόθεσμων οφειλών παρουσιάζει επιβράδυνση σε
σύγκριση με τα προηγούμενα έτη, ο αριθμός των φορολογουμένων που χρωστούν
στην εφορία έχει αυξηθεί σημαντικά, ξεπερνώντας πλέον τα 4 εκατ., έναντι 1 εκατ.
περίπου το 2010.
Με βάση τις παραπάνω εξελίξεις, αναδεικνύεται ακόμα μία φορά η ανάγκη αντιμετώπισης
των διαρθρωτικών ζητημάτων που σχετίζονται κυρίως με τη βελτίωση του επιχειρηματικού
περιβάλλοντος, την προσέλκυση επενδύσεων και την αύξηση της απασχόλησης. Την ίδια
ώρα, χρειάζεται να δοθεί οριστική λύση στο ζήτημα των κόκκινων δανείων και γενικότερα
της πλήρους αποκατάστασης των ανισορροπιών στον τραπεζικό τομέα, ώστε να βελτιωθεί
η χρηματοδότηση και να τονωθούν οι επενδύσεις. Τέλος, θα πρέπει να αποκλειστούν οι
δημοσιονομικοί κίνδυνοι που ενδεχομένως δημιουργήσει μία παρατεταμένη προεκλογική
περίοδος.
10. TEYXΟΣ 43 | 12 Μαρτίου 2019 | σελ. 10
Βιομηχανία, εμπόριο, υπηρεσίες
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΤΗ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗ
ΧΩΡΙΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΗ (ΕΛΣΤΑΤ, Ιαν. 2019)
ΔΕΙΚΤΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΚΑΤΑ ΚΛΑΔΟ
(ΕΛΣΤΑΤ, Ιαν. 2019)
ΔΕΙΚΤΗΣ ΟΓΚΟΥ ΣΤΙΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΕΣ
(% μεταβολή με αντίστοιχο μήνα προηγ. έτους, ΕΛΣΤΑΤ, Γ’ 3μηνο 2018)
ΔΕΙΚΤΗΣ ΟΓΚΟΥ ΣΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ
(% μεταβολή ανά κατηγορία καταστημάτων, ΕΛΣΤΑΤ, Δεκ. 2018)
ΔΕΙΚΤΗΣ ΟΓΚΟΥ ΣΤΟ ΛΙΑΝΙΚΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΚΑΙ ΣΤΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
(ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Γ’ 3μηνο 2018, ΕΛΣΤΑΤ, Σεπ. 2018)
ΔΕΙΚΤΗΣ ΚΥΚΛΟΥ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ
(ΕΛΣΤΑΤ, Γ’ 3μηνο 2018)
11. TEYXΟΣ 43 | 12 Μαρτίου 2019 | σελ. 11
Εξαγωγές, τουρισμός
Ομάδες προϊόντων Ιανουάριος
%Δ
(€ εκατ.) 2018 2019
Αγροτικά προϊόντα 499,6 456,6 -8,6%
Τρόφιμα και ζώα ζωντανά 345,0 353,1 2,4%
Ποτά – καπνός 45,4 57,2 26,0%
Λάδια και λίπη ζωικά ή φυτικά 109,3 46,3 -57,6%
Πρώτες ύλες 114,1 131,7 15,4%
Καύσιμα 841,4 736,0 -12,5%
Βιομηχανικά προϊόντα 1.040,1 1.148,8 10,5%
Χημικά 246,5 333,9 35,5%
Βιομηχανικά είδη κατά Α’ ύλη 405,5 374,0 -7,8%
Μηχανήματα 222,0 232,1 4,6%
Διάφορα βιομηχανικά είδη 166,2 208,8 25,7%
Άλλα 46,1 29,1 -36,9%
Σύνολο 2.541,3 2.502,2 -1,5%
Σύνολο χωρίς καύσιμα 1.699,9 1.766,2 3,9%
Πρόσθετη ανάλυση: Ιαν - Δεκ
%Δ
2017 2018
Μεταποιημένα προϊόντα 16.668,4 18.620,5 11,7%
εκ των οποίων: τρόφιμα/ποτά 3.237,5 3.546,9 9,6%
Πρώτες ύλες & ακατέργαστα 3.229,2 3.316,7 2,7%
εκ των οποίων: αγροτικά 1.916,2 1.955,1 2,0%
Σύνολο χωρίς καύσιμα 19.897,6 21.937,2 10,3%
Καύσιμα 8.979,8 11.480,7 27,9%
Σύνολο 28.877,4 33.417,9 15,7%
ΟΓΚΟΣ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ ΧΩΡΙΣ ΚΑΥΣΙΜΑ ΚΑΙ ΠΛΟΙΑ
(ΕΛΣΤΑΤ, Ιαν. 2019)
ΑΦΙΞΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΩΝ ΚΑΙ ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ
(ΤτΕ, Δεκ. 2018)
ΑΞΙΑ ΕΞΑΓΩΓΩΝ ΑΝΑ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΙΟΝΤΩΝ
(ΕΛΣΤΑΤ, Eurostat, Ιαν. 2019)
ΕΙΣΠΡΑΞΕΙΣ ΑΠΟ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ
(ΤτΕ, Δεκ. 2018, Διακίνηση εμπορευματοκιβωτίων: COSCO, Φεβ. 2019)
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΤΟΥΡΙΣΤΙΚΕΣ ΑΦΙΞΕΙΣ ΣΤΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΑ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΑ
(ΣΕΤΕ, Ιαν. 2019)
12. Οικονομικά μεγέθη μελών ΣΕΒ
* 21.075 δημοσιευμένοι ισολογισμοί χρήσης 2017 που περιλαμβάνονται στη βάση της ICAP
** σύνολο κερδών κερδοφόρων επιχειρήσεων
*** % επί του συνόλου τακτικών αποδοχών (χωρίς bonus και υπερωρίες)/ασφαλιστικών εισφορών ασφαλισμένων στον ΕΦKA
**** % επί του συνόλου εσόδων από φόρο εισοδήματος νομικών προσώπων
Πηγή: ICAP, Hellastat, Υπουργείο Οικονομικών, ΕΦΚΑ, ΕΛΣΤΑΤ
Όραμα
Οραματιζόμαστε την Ελλάδα ως τη χώρα, που κάθε
πολίτης του κόσμου θα θέλει και θα μπορεί να επισκεφθεί,
να ζήσει και να επενδύσει. Οραματιζόμαστε μια ανοιχτή,
κοινωνικά υπεύθυνη και οικονομικά φιλελεύθερη χώρα-
μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που προτάσσει την
ισχυρή ανάπτυξη ως παράγοντα κοινωνικής συνοχής.
Θέλουμε μια Ελλάδα δυναμικό κέντρο της ευρωπαϊκής
περιφέρειας, με στέρεους θεσμούς, ελκυστικό κοινωνικό
και οικονομικό περιβάλλον, που προάγει τις εξαγωγές, την
καινοτόμο επιχειρηματικότητα, την παραγωγή και τις
ποιοτικές υπηρεσίες, τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη γνώση, τη
συνοχή, τις ίσες ευκαιρίες και το κράτος δικαίου.
Αποστολή
Ηγεσία & Γνώση
Ο ΣΕΒ διαδραματίζει ηγετικό ρόλο στον μετασχηματισμό
της Ελλάδας σε μια παραγωγική, εξωστρεφή και
ανταγωνιστική οικονομία, ως ανεξάρτητος και υπεύθυνος
εκπρόσωπος της ιδιωτικής οικονομίας.
Κοινωνικός Εταίρος
Ο ΣΕΒ, ως κοινωνικός εταίρος που πιστεύει στη
λειτουργία των θεσμών, προωθεί στα αρμόδια όργανα της
Πολιτείας και της Ε.Ε. τις απόψεις και θέσεις της
επιχειρηματικής κοινότητας.
Ισχυρός Εκπρόσωπος
Ο ΣΕΒ διαμορφώνει θέσεις, αναλύσεις και προτάσεις
πολιτικής για την οικονομία, τη βιομηχανία, την
καινοτομία, την απασχόληση, την παιδεία και τις
εργασιακές δεξιότητες, τον κοινωνικό διάλογο, τη βιώσιμη
ανάπτυξη, την εταιρική υπευθυνότητα.
Φορέας Δικτύωσης
Ο ΣΕΒ δικτυώνει τα μέλη του μεταξύ τους & με τα κέντρα
αποφάσεων (εγχώρια και διεθνή), με στόχο τη δημιουργία
προστιθέμενης αξίας.