SlideShare a Scribd company logo
1
Dominiek Vandewiele
Genk, 16 November 2017
2
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 0
1 1
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 2
Verdeling CO2-uitstoot
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 3
1 4
273 ETS-bedrijven in Vlaanderen
• 5 ETS-bedrijven in ZW-Vlaanderen,
• Samen 0,24% van uitstoot van ETS-bedrijven
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 5
CO2
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 6
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
2015
+45%
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 7
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 8
1 9
2 0
Increase the adoption of midscale sustainable
energy technologies in business clusters
1. Clustering op bedrijventerreinniveau
2. Reorganising the supply side towards business cluster level
3. Knelpunten wegwerken (technisch, wettelijk, financieel…)
Opzetten van processen om investeringen door KMO’s voor te
bereiden (inzet intermediairen, opmaak business cases…)
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 1
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 2
Werken met gekende duurzame technieken
▪ Zonne-energie
▪ Windenergie
▪ WKK
▪ Warmte-uitwisseling
Duurzame energie moet meerwaarde zijn
voor bedrijven, bedrijventerrein en regio.
 Economisch correct
 Ruimtelijk correct
 Balans lusten/lasten
2 4
2 5
2 6
Maar energie komt
• op het verkeerde moment
dag | nacht vraagzijde
week | weekend
zonnig | donker aanbodzijde
winderig | windstil
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 7
Maar energie komt
• op het verkeerde moment
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 8
Maar energie komt
• op de verkeerde plaats
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 9
Maar energie komt
• in de verkeerde vorm
Warmte hoge temperatuur
Warmte lage temperatuur
Elektriciteit
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 0
Oplossingen
Energie transporteren
Energie bufferen  ander energiesysteem
Energie converteren op bedrijventerreinniveau
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 1
3 2
Uit: Denkbeelden voor een
slimme energiestad
Groningen Nordic City
3 3
3 4
Uit: Denkbeelden voor een
slimme energiestad
Groningen Nordic City
3 5
3 6
Uit: Denkbeelden voor een
slimme energiestad
Groningen Nordic City
Wat doen in 2016-2019?
• Wetgeving & reglementering
• Markteconomische omstandigheden
• Capaciteiten, producten en diensten van stakeholders
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 7
Uit: TNO, snelstartgids duurzame
energiemaatregelen op
bedrijventerreinen
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 8
 Wie initieert duurzame energieprojecten / -concepten?
 Schaal duurzame energieinstallaties matcht beperkt met
energieprofiel van KMO’s
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 9
 Kennishiaat langs vraagzijde (KMO’s)
 Hiaat aan oplossingen langs aanbodzijde producten
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 0
4 1
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 2
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 3
Vb. Wind
Positieve en negatieve
aanknopingspunten:
ruw geschat
+ ruimte om te
bouwen/onderhoud
groot/middelgroot
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 4
Bron: zonnekaart van het Vlaams
Energieagentschap
Potentieel zonne-energie:
nagenoeg alle bedrijven komen in
aanmerking voor het plaatsen van
zonnepanelen
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 5
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 6
Intake form, netwerkevents, communicatie
4 7
Kwantitatieve ranking door studiebureau
- Primair Energieverbruik
- Aanwezigheid Energie-intensieve processen
- Totale vloeroppervlakte
- Geplande toekomstige uitbreiding
- Energie-intensiteit als Verbruik/m² of Verbruik/proces
- Potentieel voor plaatsing PV (incl. levering)
- Interesse in investering in E-efficiëntie en HE
- Locatie (vraag & aanbod) – deel uitmakend van cluster
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 8
Warmteclusters
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 9
5 0
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 1
Warmtenet
Stora Enso –
Volvo (Gent)
Aardgas: 30% van CO2-uitstoot
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 3
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 4
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 5
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 6
5 7
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 8
5 9
6 0
• Warmtenetten
• Grootschaliger
hernieuwbare energie
• Maatregelen per
onderneming
6 2
6 3
Bedrijventerreinen van de toekomst: energiesysteem
elektriciteit + warmte + opslag
6 4
Reconversie van bestaande bedrijventerreinen,
aanleg nieuwe bedrijventerreinen anno 2017:
Pragmatische aanpak noodzakelijk
• “oude” energiesysteem zeer bepalend en dominant
• Business modellen
• Wettelijke randvoorwaarden zeer bepalend
• Lusten/lasten
• Meerwaardecreatie voor bedrijven & streekontwikkeling
• Gekende technologieën
Vb.: hoe omgaan met stroomdelen?
6 5
 Bedrijventerreinen zeer goed geschikt voor duurzame
energie. Energetische synergieën ontstaan niet spontaan
 Energietranisitie vergt verschillende benaderingen op
verschillende (ruimtelijke) schaalniveaus.
 Nood aan centraal energetisch-technisch concepten i.f.v.
synergieën in grotere ruimtelijke gehelen
 Gat tussen wat theoretisch mogelijk is en praktisch
haalbaar. Moelijke weg naar realisatie
I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 6 6
Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Energie & bedrijventerreinen

More Related Content

Similar to Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Energie & bedrijventerreinen

Verslag Workshop D2- Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
Verslag Workshop D2- Klimaatneutraal bouwen in de praktijkVerslag Workshop D2- Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
Verslag Workshop D2- Klimaatneutraal bouwen in de praktijkHogeschool Utrecht
 
07 wim samyn - linea trovata
07   wim samyn - linea trovata07   wim samyn - linea trovata
07 wim samyn - linea trovataLinea Trovata
 
Verslag Workshop D2 - Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
Verslag Workshop D2 - Klimaatneutraal bouwen in de praktijkVerslag Workshop D2 - Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
Verslag Workshop D2 - Klimaatneutraal bouwen in de praktijkHogeschool Utrecht
 
SMARTCirculair Excellencedag 2020 | CFP circulaire gebouwen & installatie...
SMARTCirculair Excellencedag 2020 | CFP circulaire gebouwen & installatie...SMARTCirculair Excellencedag 2020 | CFP circulaire gebouwen & installatie...
SMARTCirculair Excellencedag 2020 | CFP circulaire gebouwen & installatie...
Tanja Nolten
 
Presentatie boekelermeer e+ v291117
Presentatie boekelermeer e+ v291117Presentatie boekelermeer e+ v291117
Presentatie boekelermeer e+ v291117
Hans-Peter Hioolen
 
Artikel: Energie beheren in Industrie 4.0
Artikel: Energie beheren in Industrie 4.0Artikel: Energie beheren in Industrie 4.0
Artikel: Energie beheren in Industrie 4.0
Peter Verboven
 
Slim en energiek duurzaam ondernemen - inspirerende rondetafellunch maart 2015
Slim en energiek duurzaam ondernemen - inspirerende rondetafellunch maart 2015Slim en energiek duurzaam ondernemen - inspirerende rondetafellunch maart 2015
Slim en energiek duurzaam ondernemen - inspirerende rondetafellunch maart 2015
The Blue Deal
 
Energieneutrale Gebouwde Omgeving in 2050
Energieneutrale Gebouwde Omgeving in 2050Energieneutrale Gebouwde Omgeving in 2050
Energieneutrale Gebouwde Omgeving in 2050Mario Willems
 
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
Dutch Power
 
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Dutch Power
 
Flexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenterFlexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenter
Jan Wiersma
 
Grip op Energie - Zicht op uw energiehuishouding
Grip op Energie - Zicht op uw energiehuishoudingGrip op Energie - Zicht op uw energiehuishouding
Grip op Energie - Zicht op uw energiehuishouding
Yacht Interim Professionals
 
Zonnekracht schiebroek 12 dec 2011
Zonnekracht schiebroek 12 dec 2011Zonnekracht schiebroek 12 dec 2011
Zonnekracht schiebroek 12 dec 2011
Mark Slegers
 
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteitCreatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Dutch Power
 
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...
Warmtepompen
 
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
Tanja Nolten
 
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Yuri Pelser
 
WD 2015_Paarse sproeten_Bram Tack
WD 2015_Paarse sproeten_Bram TackWD 2015_Paarse sproeten_Bram Tack
WD 2015_Paarse sproeten_Bram Tack
Els Brouwers
 
20100401 lt corporate - philosophie
20100401 lt corporate - philosophie20100401 lt corporate - philosophie
20100401 lt corporate - philosophie
Linea Trovata
 

Similar to Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Energie & bedrijventerreinen (20)

Verslag Workshop D2- Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
Verslag Workshop D2- Klimaatneutraal bouwen in de praktijkVerslag Workshop D2- Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
Verslag Workshop D2- Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
 
07 wim samyn - linea trovata
07   wim samyn - linea trovata07   wim samyn - linea trovata
07 wim samyn - linea trovata
 
Verslag Workshop D2 - Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
Verslag Workshop D2 - Klimaatneutraal bouwen in de praktijkVerslag Workshop D2 - Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
Verslag Workshop D2 - Klimaatneutraal bouwen in de praktijk
 
SMARTCirculair Excellencedag 2020 | CFP circulaire gebouwen & installatie...
SMARTCirculair Excellencedag 2020 | CFP circulaire gebouwen & installatie...SMARTCirculair Excellencedag 2020 | CFP circulaire gebouwen & installatie...
SMARTCirculair Excellencedag 2020 | CFP circulaire gebouwen & installatie...
 
Presentatie boekelermeer e+ v291117
Presentatie boekelermeer e+ v291117Presentatie boekelermeer e+ v291117
Presentatie boekelermeer e+ v291117
 
Artikel: Energie beheren in Industrie 4.0
Artikel: Energie beheren in Industrie 4.0Artikel: Energie beheren in Industrie 4.0
Artikel: Energie beheren in Industrie 4.0
 
Slim en energiek duurzaam ondernemen - inspirerende rondetafellunch maart 2015
Slim en energiek duurzaam ondernemen - inspirerende rondetafellunch maart 2015Slim en energiek duurzaam ondernemen - inspirerende rondetafellunch maart 2015
Slim en energiek duurzaam ondernemen - inspirerende rondetafellunch maart 2015
 
Energieneutrale Gebouwde Omgeving in 2050
Energieneutrale Gebouwde Omgeving in 2050Energieneutrale Gebouwde Omgeving in 2050
Energieneutrale Gebouwde Omgeving in 2050
 
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
1. Maarten de Vries - TKI Urban Energy
 
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
Hoe pakt industrie de energietransitie aan?
 
Flexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenterFlexiquest - smartgrid & datacenter
Flexiquest - smartgrid & datacenter
 
Grip op Energie - Zicht op uw energiehuishouding
Grip op Energie - Zicht op uw energiehuishoudingGrip op Energie - Zicht op uw energiehuishouding
Grip op Energie - Zicht op uw energiehuishouding
 
Zonnekracht schiebroek 12 dec 2011
Zonnekracht schiebroek 12 dec 2011Zonnekracht schiebroek 12 dec 2011
Zonnekracht schiebroek 12 dec 2011
 
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteitCreatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
Creatieve manieren om op het net aan te sluiten - flexibiliteit
 
Coverinterview.pdf
Coverinterview.pdfCoverinterview.pdf
Coverinterview.pdf
 
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...
Nederlands Warmtepomp Congres 2016 - Ronald Hennekeij - Duurzaam Bouwen: Ener...
 
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
2024 SMARTCirculair Beoordelingscriteria.pptx
 
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
Wp Hn Scriptie Nl 2011 04 20
 
WD 2015_Paarse sproeten_Bram Tack
WD 2015_Paarse sproeten_Bram TackWD 2015_Paarse sproeten_Bram Tack
WD 2015_Paarse sproeten_Bram Tack
 
20100401 lt corporate - philosophie
20100401 lt corporate - philosophie20100401 lt corporate - philosophie
20100401 lt corporate - philosophie
 

More from Els Brouwers

Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park OudenaardeCongres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de WerfOperatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der ZandeOperatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward VerbakelOperatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe TeughelsOperatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijenOperatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha VandermaesenOperatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien WillaertOperatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar WillemsOperatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik GrietensOperatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin. Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van BalenOperatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Els Brouwers
 

More from Els Brouwers (20)

Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park OudenaardeCongres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
 
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de WerfOperatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
 
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der ZandeOperatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
 
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
 
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward VerbakelOperatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
 
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe TeughelsOperatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
 
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijenOperatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
 
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha VandermaesenOperatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
 
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien WillaertOperatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
 
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar WillemsOperatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
 
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
 
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik GrietensOperatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
 
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin. Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
 
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van BalenOperatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
 
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
 

Werelddag van de Stedenbouw 2017 | Energie & bedrijventerreinen

  • 1. 1
  • 3.
  • 4.
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 8.
  • 9.
  • 10. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 0
  • 11. 1 1
  • 12. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 2
  • 13. Verdeling CO2-uitstoot I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 3
  • 14. 1 4 273 ETS-bedrijven in Vlaanderen • 5 ETS-bedrijven in ZW-Vlaanderen, • Samen 0,24% van uitstoot van ETS-bedrijven
  • 15. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 5 CO2
  • 16. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 6 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 +45%
  • 17. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 7
  • 18. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 1 8
  • 19. 1 9
  • 20. 2 0
  • 21. Increase the adoption of midscale sustainable energy technologies in business clusters 1. Clustering op bedrijventerreinniveau 2. Reorganising the supply side towards business cluster level 3. Knelpunten wegwerken (technisch, wettelijk, financieel…) Opzetten van processen om investeringen door KMO’s voor te bereiden (inzet intermediairen, opmaak business cases…) I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 1
  • 22. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 2
  • 23. Werken met gekende duurzame technieken ▪ Zonne-energie ▪ Windenergie ▪ WKK ▪ Warmte-uitwisseling
  • 24. Duurzame energie moet meerwaarde zijn voor bedrijven, bedrijventerrein en regio.  Economisch correct  Ruimtelijk correct  Balans lusten/lasten 2 4
  • 25. 2 5
  • 26. 2 6
  • 27. Maar energie komt • op het verkeerde moment dag | nacht vraagzijde week | weekend zonnig | donker aanbodzijde winderig | windstil I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 7
  • 28. Maar energie komt • op het verkeerde moment I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 8
  • 29. Maar energie komt • op de verkeerde plaats I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 2 9
  • 30. Maar energie komt • in de verkeerde vorm Warmte hoge temperatuur Warmte lage temperatuur Elektriciteit I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 0
  • 31. Oplossingen Energie transporteren Energie bufferen  ander energiesysteem Energie converteren op bedrijventerreinniveau I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 1
  • 32. 3 2
  • 33. Uit: Denkbeelden voor een slimme energiestad Groningen Nordic City 3 3
  • 34. 3 4 Uit: Denkbeelden voor een slimme energiestad Groningen Nordic City
  • 35. 3 5
  • 36. 3 6 Uit: Denkbeelden voor een slimme energiestad Groningen Nordic City
  • 37. Wat doen in 2016-2019? • Wetgeving & reglementering • Markteconomische omstandigheden • Capaciteiten, producten en diensten van stakeholders I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 7
  • 38. Uit: TNO, snelstartgids duurzame energiemaatregelen op bedrijventerreinen I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 8
  • 39.  Wie initieert duurzame energieprojecten / -concepten?  Schaal duurzame energieinstallaties matcht beperkt met energieprofiel van KMO’s I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 3 9
  • 40.  Kennishiaat langs vraagzijde (KMO’s)  Hiaat aan oplossingen langs aanbodzijde producten I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 0
  • 41. 4 1
  • 42. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 2
  • 43. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 3 Vb. Wind Positieve en negatieve aanknopingspunten: ruw geschat + ruimte om te bouwen/onderhoud groot/middelgroot
  • 44. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 4
  • 45. Bron: zonnekaart van het Vlaams Energieagentschap Potentieel zonne-energie: nagenoeg alle bedrijven komen in aanmerking voor het plaatsen van zonnepanelen I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 5
  • 46. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 6
  • 47. Intake form, netwerkevents, communicatie 4 7
  • 48. Kwantitatieve ranking door studiebureau - Primair Energieverbruik - Aanwezigheid Energie-intensieve processen - Totale vloeroppervlakte - Geplande toekomstige uitbreiding - Energie-intensiteit als Verbruik/m² of Verbruik/proces - Potentieel voor plaatsing PV (incl. levering) - Interesse in investering in E-efficiëntie en HE - Locatie (vraag & aanbod) – deel uitmakend van cluster I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 8
  • 49. Warmteclusters I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 4 9
  • 50. 5 0
  • 51. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 1 Warmtenet Stora Enso – Volvo (Gent)
  • 52.
  • 53. Aardgas: 30% van CO2-uitstoot I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 3
  • 54. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 4
  • 55. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 5
  • 56. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 6
  • 57. 5 7
  • 58. I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 5 8
  • 59. 5 9
  • 60. 6 0
  • 61. • Warmtenetten • Grootschaliger hernieuwbare energie • Maatregelen per onderneming
  • 62. 6 2
  • 63. 6 3 Bedrijventerreinen van de toekomst: energiesysteem elektriciteit + warmte + opslag
  • 64. 6 4 Reconversie van bestaande bedrijventerreinen, aanleg nieuwe bedrijventerreinen anno 2017: Pragmatische aanpak noodzakelijk • “oude” energiesysteem zeer bepalend en dominant • Business modellen • Wettelijke randvoorwaarden zeer bepalend • Lusten/lasten • Meerwaardecreatie voor bedrijven & streekontwikkeling • Gekende technologieën Vb.: hoe omgaan met stroomdelen?
  • 65. 6 5
  • 66.  Bedrijventerreinen zeer goed geschikt voor duurzame energie. Energetische synergieën ontstaan niet spontaan  Energietranisitie vergt verschillende benaderingen op verschillende (ruimtelijke) schaalniveaus.  Nood aan centraal energetisch-technisch concepten i.f.v. synergieën in grotere ruimtelijke gehelen  Gat tussen wat theoretisch mogelijk is en praktisch haalbaar. Moelijke weg naar realisatie I N T E R C O M M U N A L E L E I E D A L 6 6