Stadsacupunctuur voor winkelgebied Amicitia in AmersfoortNanda Sluijsmans
Stadsacupunctuur
Waar kan de kwaliteit van de stad Amersfoort worden versterkt? Met het project Stadsacupunctuur, georganiseerd door Architectuurcentrum FASadE en architectenbureau agNOVA zochten bewoners samen met ontwerpers naar een antwoord op deze vraag. Ik deed mee! Samen met SVP en bewoners hebben wij twee plekken, die volgens de bewoners en ons, een doorn in het oog zijn, van nieuwe impulsen voorzien. Op maandag 7 mei zijn beide projecten gepresenteerd tijdens het bomvolle Architectuurcafé ‘Stadacupunctuur, kleine ingrepen, groot effect’.
Postzegelpark Leusderweg
Voor de locatie Leusderweg (tussen Van Campenstraat en Albert Heijn) hebben wij voor een tijdelijke invulling gekozen. Een makkelijk toegankelijk plein voor jong en oud, gemarkeerd door een paviljoen op de kop.
Flaneren op Promenade Amicitia
De tweede locatie is koopgoot Amicitia, het verharde terrein voor het markante pand Amicitia aan de stadsring. In het ontwerp wordt de plek weer onderdeel van de wandelroute rondom de stad, waarbij de toegangen worden verduidelijkt met hellingbanen begeleid door bomen. Door het toevoegen van verschillende functies, zoals het uitbreiden van het Grand Café en paviljoens met toegangen naar de ondergelegen winkels, ontstaat nieuwe levendigheid op het plein. De toegankelijkheid, de leefbaarheid en contact tussen de twee winkellagen worden op deze manier versterkt. Flaneert u mee op promenade Amicitia?
Een nieuwe sporthal voor Asperen
In het voorjaar van 2014 heb ik intensief gewerkt aan het opstellen van een stedenbouwkundig plan voor een nieuwe Sporthal in Asperen. Het stedenbouwkundig plan is tot stand gekomen in een tweetal werksessies, waaraan de vertegenwoordigers van de verschillende sportverenigingen van Asperen (samenwerkend onder de naam RISA project), gemeente Lingewaal en Amer actief deelnamen. Op deze manier heb ik op een creatieve en inspirerende wijze belangen en ideeën samen kunnen smeden tot een goed plan.
In het plan komt een sportaccommodatie met o.a. een sporthal, een Café-Cafetaria met een terras aan de zijde van het water en een sportkantine met een terras aan de zijde van de sportvelden. Landschapselementen, zoals de bestaande bomenlaan en het bijzondere uitzicht op het water van Het Galgenwiel worden gebruikt om het gebouw allure te geven. Het plaatsen van een nieuwe bomenrij, de gelaagdheid van het gebouw en het ingetogen kleurgebruik van de gevels zorgen ervoor dat de sportaccommodatie zoveel mogelijk landschappelijk wordt ingepast. Ook komt er een wandelroute vanaf de bebouwde kom naar de Oude Zuiderlingedijk en wordt het voorterrein in tegenstelling tot de huidige situatie, autoluw gemaakt. Hierdoor wordt het terrein meer een ontmoetings- en verblijfsplek.
Ik wil mijn waardering uitspreken voor de vrijwilligers van de sportverenigingen die dit gehele plan op vrijwillige basis coördineren. Op maandagavond 7 juli hebben wij op gezamenlijke basis het plan aan omwonenden en andere belanghebbenden mogen presenteren en wij kunnen trots zijn op het resultaat.
Nu het stedenbouwkundige plan is afgerond, zijn planologen en juristen gestart met het maken van een bestemmingsplan om alles juridisch te verankeren.
Stedenbouwkundig plan De kleine Hagen, Laag Zuthem
Voor het dorp Laag Zuthem in de gemeente Raalte bestaat de behoefte aan uitbreidingsruimte voor de komende 20 jaar met een capaciteit van circa 40 woningen. Vooral voor starters die opgegroeid zijn in het dorp is ruimte nodig om bijvoorbeeld in CPO-verband te bouwen. De invulling van de verkaveling gebeurt op basis van de marktvraag. Op deze wijze zal er een spontane mix ontstaan van goedkopere en duurdere woningen.
In nauw overleg met de klankbordgroep heeft Amer het stedenbouwkundig plan opgesteld. Het plan is op een duurzame wijze in het landschap ingepast. Hoewel de buurt in een laag tempo gebouwd gaat worden, zal vanaf het begin van de ontwikkeling het landschappelijk kader worden aangelegd. Bosschages, houtwallen, wadi’s en een natuurlijke oever langs de wetering zullen de eerste woningen al direct een aantrekkelijke leefomgeving bieden. Een nieuwe brug zorgt voor een directe relatie met de voorzieningen in het dorp en biedt ook de kans voor een mooi wandelrondje langs de wetering. De nog niet gebouwde ruimte zal een agrarische functie verkrijgen maar ook dienen als buurtweide.
Neveneffect van dit intensieve planproces is dat het begrip tussen dorpsbewoners, agrariërs en landgoedeigenaren een positieve impuls heeft gekregen, getuige de sfeer tijdens de dorpspresentatie.
Inbreidingsnotitie Putten 2015
Samen met de gemeente Putten hebben Taco Gerritsma en ik de inbreidingsnota van Putten geactualiseerd. Een boeiende opdracht! De inbreidingsnotitie geeft een actueel overzicht van de binnen de bebouwde kom verwachte inbreidings- en herstructureringslocaties. Hierdoor ontstaat duidelijkheid over het aantal nieuwe woningen die mogelijk gebouwd worden binnen de bebouwde kom en of er behoefte is aan een uitbreidingslocatie.
De inbreidingsnotitie wordt ook gebruikt bij de beoordeling van verzoeken. Voor iedere verwachte ontwikkeling hebben wij randvoorwaarden opgesteld. Deze geven de initiatiefnemer inzicht in wat er mogelijk is en waaraan getoetst wordt.
Voor vragen neem gerust contact op met Taco Gerritsma (planoloog) 088-9102055 of met Nanda Sluijsmans (stedenbouwkundige) 088-9102061
Stadsacupunctuur voor winkelgebied Amicitia in AmersfoortNanda Sluijsmans
Stadsacupunctuur
Waar kan de kwaliteit van de stad Amersfoort worden versterkt? Met het project Stadsacupunctuur, georganiseerd door Architectuurcentrum FASadE en architectenbureau agNOVA zochten bewoners samen met ontwerpers naar een antwoord op deze vraag. Ik deed mee! Samen met SVP en bewoners hebben wij twee plekken, die volgens de bewoners en ons, een doorn in het oog zijn, van nieuwe impulsen voorzien. Op maandag 7 mei zijn beide projecten gepresenteerd tijdens het bomvolle Architectuurcafé ‘Stadacupunctuur, kleine ingrepen, groot effect’.
Postzegelpark Leusderweg
Voor de locatie Leusderweg (tussen Van Campenstraat en Albert Heijn) hebben wij voor een tijdelijke invulling gekozen. Een makkelijk toegankelijk plein voor jong en oud, gemarkeerd door een paviljoen op de kop.
Flaneren op Promenade Amicitia
De tweede locatie is koopgoot Amicitia, het verharde terrein voor het markante pand Amicitia aan de stadsring. In het ontwerp wordt de plek weer onderdeel van de wandelroute rondom de stad, waarbij de toegangen worden verduidelijkt met hellingbanen begeleid door bomen. Door het toevoegen van verschillende functies, zoals het uitbreiden van het Grand Café en paviljoens met toegangen naar de ondergelegen winkels, ontstaat nieuwe levendigheid op het plein. De toegankelijkheid, de leefbaarheid en contact tussen de twee winkellagen worden op deze manier versterkt. Flaneert u mee op promenade Amicitia?
Een nieuwe sporthal voor Asperen
In het voorjaar van 2014 heb ik intensief gewerkt aan het opstellen van een stedenbouwkundig plan voor een nieuwe Sporthal in Asperen. Het stedenbouwkundig plan is tot stand gekomen in een tweetal werksessies, waaraan de vertegenwoordigers van de verschillende sportverenigingen van Asperen (samenwerkend onder de naam RISA project), gemeente Lingewaal en Amer actief deelnamen. Op deze manier heb ik op een creatieve en inspirerende wijze belangen en ideeën samen kunnen smeden tot een goed plan.
In het plan komt een sportaccommodatie met o.a. een sporthal, een Café-Cafetaria met een terras aan de zijde van het water en een sportkantine met een terras aan de zijde van de sportvelden. Landschapselementen, zoals de bestaande bomenlaan en het bijzondere uitzicht op het water van Het Galgenwiel worden gebruikt om het gebouw allure te geven. Het plaatsen van een nieuwe bomenrij, de gelaagdheid van het gebouw en het ingetogen kleurgebruik van de gevels zorgen ervoor dat de sportaccommodatie zoveel mogelijk landschappelijk wordt ingepast. Ook komt er een wandelroute vanaf de bebouwde kom naar de Oude Zuiderlingedijk en wordt het voorterrein in tegenstelling tot de huidige situatie, autoluw gemaakt. Hierdoor wordt het terrein meer een ontmoetings- en verblijfsplek.
Ik wil mijn waardering uitspreken voor de vrijwilligers van de sportverenigingen die dit gehele plan op vrijwillige basis coördineren. Op maandagavond 7 juli hebben wij op gezamenlijke basis het plan aan omwonenden en andere belanghebbenden mogen presenteren en wij kunnen trots zijn op het resultaat.
Nu het stedenbouwkundige plan is afgerond, zijn planologen en juristen gestart met het maken van een bestemmingsplan om alles juridisch te verankeren.
Stedenbouwkundig plan De kleine Hagen, Laag Zuthem
Voor het dorp Laag Zuthem in de gemeente Raalte bestaat de behoefte aan uitbreidingsruimte voor de komende 20 jaar met een capaciteit van circa 40 woningen. Vooral voor starters die opgegroeid zijn in het dorp is ruimte nodig om bijvoorbeeld in CPO-verband te bouwen. De invulling van de verkaveling gebeurt op basis van de marktvraag. Op deze wijze zal er een spontane mix ontstaan van goedkopere en duurdere woningen.
In nauw overleg met de klankbordgroep heeft Amer het stedenbouwkundig plan opgesteld. Het plan is op een duurzame wijze in het landschap ingepast. Hoewel de buurt in een laag tempo gebouwd gaat worden, zal vanaf het begin van de ontwikkeling het landschappelijk kader worden aangelegd. Bosschages, houtwallen, wadi’s en een natuurlijke oever langs de wetering zullen de eerste woningen al direct een aantrekkelijke leefomgeving bieden. Een nieuwe brug zorgt voor een directe relatie met de voorzieningen in het dorp en biedt ook de kans voor een mooi wandelrondje langs de wetering. De nog niet gebouwde ruimte zal een agrarische functie verkrijgen maar ook dienen als buurtweide.
Neveneffect van dit intensieve planproces is dat het begrip tussen dorpsbewoners, agrariërs en landgoedeigenaren een positieve impuls heeft gekregen, getuige de sfeer tijdens de dorpspresentatie.
Inbreidingsnotitie Putten 2015
Samen met de gemeente Putten hebben Taco Gerritsma en ik de inbreidingsnota van Putten geactualiseerd. Een boeiende opdracht! De inbreidingsnotitie geeft een actueel overzicht van de binnen de bebouwde kom verwachte inbreidings- en herstructureringslocaties. Hierdoor ontstaat duidelijkheid over het aantal nieuwe woningen die mogelijk gebouwd worden binnen de bebouwde kom en of er behoefte is aan een uitbreidingslocatie.
De inbreidingsnotitie wordt ook gebruikt bij de beoordeling van verzoeken. Voor iedere verwachte ontwikkeling hebben wij randvoorwaarden opgesteld. Deze geven de initiatiefnemer inzicht in wat er mogelijk is en waaraan getoetst wordt.
Voor vragen neem gerust contact op met Taco Gerritsma (planoloog) 088-9102055 of met Nanda Sluijsmans (stedenbouwkundige) 088-9102061
Jeugdgemeenteraad 2008, project Doornsteeg, Nijkerk
Jaarlijks organiseert de gemeente Nijkerk het project jeugdgemeenteraad. Dit project is bestemd voor alle groepen 8 van de basisscholen in de gemeente. Doel van het project is om de leerlingen vertrouwd te maken met het reilen en zeilen van de gemeente. In 2008 namen 14 basisscholen aan dit project deel. Het thema was dit jaar “ruimtelijke ordening”. Iedere groep 8 kreeg als opdracht mee om een plan te maken voor het gebied Doornsteeg aan de westkant van Nijkerk, waar over enkele jaren een nieuwe woonwijk gebouwd wordt.
Algon Schuurman en Nanda Sluijsmans van Amer hebben de rode draden uit de plannen van de groepen 8 samengevat tot een totaalbeeld. Zij hebben bij ieder plan aangegeven welke elementen het meest opvallend zijn. Voor de duidelijkheid zijn deze opmerkingen van een kader voorzien. De rest van de teksten is van de jeugdgemeenteraadsleden zelf!
Grenzeloos Maasmechelen
-project stedenbouw studie Bouwkunde, 2003-
Het centrum van Maasmechelen is stil en enigszins verstard, hoewel we een stadscentrum associëren met de plek waar alles bij elkaar komt, dat bruist, levendigheid uitstraalt, enigszins chaotisch is en waar tegenstellingen elkaar raken. Kortom het centrum hoort het meest grenzeloze gebied van de gemeente te zijn.
Met het ontwerp Grenzeloos Maasmechelen worden die associaties aan het centrum van Maasmechelen gekoppeld. De formule die we daarvoor toepassen is dat we op het centraalste punt de meeste activiteit realiseren. De detailhandel en horeca zullen voornamelijk op die plek gevestigd worden en het puntje centrum zal tevens ruimte bieden aan een marktplein en een podium voor festivals. Vanuit dit bruisend punt zullen uitlopers het plangebied ingaan, waaraan markante plekken liggen, zoals het Hof van Eden en het park.
Inrichtingsplan Omloop 1 te Wijhe
Op het perceel Omloop 1 te Wijhe is het plan ontstaan om het huidige agrarisch bedrijf te saneren en op deze locatie een autobedrijf te realiseren. Voor dit plan zal alle bebouwing van het voormalige agrarisch bedrijf worden gesloopt. Het onbebouwde deel van het perceel blijft onbebouwd.
De nieuwe bebouwing bestaat uit een bedrijfspand en een bedrijfswoning, beide georiënteerd op de Omloop. Het bedrijfspand betreft een representatief gebouw voornamelijk bedoeld als showroom. Andere ruimten bestaan uit kantoren en reparatieruimtes.
Het terrein ligt op de overgang van bebouwd gebied naar het buitengebied en daarom is voor deze ontwikkeling een zorgvuldige inpassing in het landschap nodig. In deze landschappelijke inpassing wordt gekeken wat de huidige landschapselementen zijn en op welke manier het gehele terrein het best ingepast kan worden.
Beeldkwaliteitplan Wonen op een boerenerf, WaardhuizenNanda Sluijsmans
Beeldkwaliteitplan Wonen op een boerenerf, Waardhuizen
Binnen het beeldkwaliteitplan is onderscheid gemaakt tussen de woningen aan het Boerenerf en aan het Hof. Aan het Boerenerf staan drie verschillende bouwtypologieën, de scholtenboerderij, de schuurwoningen en de boerderijvilla’s. De bouwtypologieën verschillen in architectuurstijlen.
De scholtenboerderij wordt gebouwd in de regiospecifieke vorm van de zogenaamde T-boerderij. Hoe rijker de boer hoe rijker de uitstraling van de voorgevel. Het voorhuis is dus het representatieve deel en het achterhuis meer het functionele en sobere deel.
Het plan is in de verkoopfase.
De Stedelijke Jeker (Maastricht), water als drager van kwaliteitNanda Sluijsmans
In mijn stageopdracht wilde ik laten zien hoe men de binnenstad van Maastricht een ruimtelijke en economische impuls kan geven door de Stedelijke Jeker als kwaliteitdrager te zien.
De gemeente Aalsmeer koestert de ambitie een aantrekkelijke watersportrecreatie gemeente te zijn. Het gebied rond de Westeinderplassen moet de spil in het toeristisch-recreatief profiel
van de gemeente Aalsmeer vormen. In dat kader is verschillende keren geprobeerd om het gebied Uiterweg-Plasoevers een kwaliteitsimpuls
te geven. Eind 2011/begin 2012 is met een groep belanghouders,
die allen spraken namens een bepaalde achterban, een werkgroep geformeerd. Deze werkgroep heeft, gefaciliteerd door de gemeente, het Toekomstbeeld Uiterweg-Plasoevers 2020 opgesteld. De verschillende belanghouders zijn er in geslaagd om over hun eigen belangen heen te kijken en te komen tot een gezamenlijke, breed gedragen visie. Daarop heeft het College gereageerd door een ‘Notitie Toekomstbeeld Uiterweg-Plasoevers’ op te stellen, waarin de reactie van het College is verwoord. Deze stukken zijn samen ter inzage gelegd en toegelicht op een inloopavond. Er zijn daarop 11 inspraakreacties ontvangen, die overwegend positief zijn.
Het College wil nu een vervolg geven op wat de belanghouders met elkaar hebben bereikt. Hiertoe neemt ze het initiatief te komen tot een Structuurvisie met een uitvoeringsprogramma, zodat aan de ideeën c.q. doelstellingen voor ruimtelijke invulling ook daadwerkelijk uitvoering kan worden gegeven, en dat er duidelijke kaders worden aangegeven waarbinnen de ideeën van de belanghouders kunnen worden gerealiseerd.
Onderhavige Nota van Uitgangspunten schetst de kaders waarbinnen de structuurvisie gestalte dient te krijgen c.q. waaruit de structuurvisie straks is opgebouwd. Tevens wordt aangegeven welke proceslijn wordt gevolgd tot aan vaststelling van de uiteindelijke structuurvisie. Hierin staat samenwerking met de belanghouders binnen het Uiterweggebied centraal, waarbij gekeken wordt naar een (economisch) uitvoerbare set randvoorwaarden voor transformatie binnen het gebied.
Inbreidingsnotitie Putten 2015
Samen met de gemeente Putten hebben wij de inbreidingsnota van Putten geactualiseerd. Een boeiende opdracht! De inbreidingsnotitie geeft een actueel overzicht van de binnen de bebouwde kom verwachte inbreidings- en herstructureringslocaties. Hierdoor ontstaat duidelijkheid over het aantal nieuwe woningen die mogelijk gebouwd worden binnen de bebouwde kom en of er behoefte is aan een uitbreidingslocatie.
De inbreidingsnotitie wordt ook gebruikt bij de beoordeling van verzoeken. Voor iedere verwachte ontwikkeling hebben wij randvoorwaarden opgesteld. Deze geven de initiatiefnemer inzicht in wat er mogelijk is en waaraan getoetst wordt.
Voor vragen neem gerust contact op met Taco Gerritsma (planoloog) 088-9102055 of met Nanda Sluijsmans (stedenbouwkundige) 088-9102061
Coenen en Asselbergs hebben hun ambitiedocument voor de ontwikkeling van de Deventer binnenstad gereed. Het bestaat uit drie onderdelen. Het eerste deel is een aanbiedingsbrief met aanbevelingen en een agenda.
Het tweede deel is een film waarin de analyse van de heren wordt weergegeven en een toekomstbeeld wordt geschetst.
Het derde deel is een schetsboek waarin een methodiek is beschreven, waarmee kan worden bepaald op welke plaatsen welk programma een plek kan krijgen.
De Heijhorst, fase 3 te Scherpenzeel (voor selectieprocedure)Nanda Sluijsmans
Voor een selectieprocedure maakte ik in opdracht van Bemog projectontwikkeling een schetsontwerp voor De Heijhorst, fase 3. Helaas zijn we niet 1ste geworden, wel een mooi plan en een mooie samenwerking.
Jeugdgemeenteraad 2008, project Doornsteeg, Nijkerk
Jaarlijks organiseert de gemeente Nijkerk het project jeugdgemeenteraad. Dit project is bestemd voor alle groepen 8 van de basisscholen in de gemeente. Doel van het project is om de leerlingen vertrouwd te maken met het reilen en zeilen van de gemeente. In 2008 namen 14 basisscholen aan dit project deel. Het thema was dit jaar “ruimtelijke ordening”. Iedere groep 8 kreeg als opdracht mee om een plan te maken voor het gebied Doornsteeg aan de westkant van Nijkerk, waar over enkele jaren een nieuwe woonwijk gebouwd wordt.
Algon Schuurman en Nanda Sluijsmans van Amer hebben de rode draden uit de plannen van de groepen 8 samengevat tot een totaalbeeld. Zij hebben bij ieder plan aangegeven welke elementen het meest opvallend zijn. Voor de duidelijkheid zijn deze opmerkingen van een kader voorzien. De rest van de teksten is van de jeugdgemeenteraadsleden zelf!
Grenzeloos Maasmechelen
-project stedenbouw studie Bouwkunde, 2003-
Het centrum van Maasmechelen is stil en enigszins verstard, hoewel we een stadscentrum associëren met de plek waar alles bij elkaar komt, dat bruist, levendigheid uitstraalt, enigszins chaotisch is en waar tegenstellingen elkaar raken. Kortom het centrum hoort het meest grenzeloze gebied van de gemeente te zijn.
Met het ontwerp Grenzeloos Maasmechelen worden die associaties aan het centrum van Maasmechelen gekoppeld. De formule die we daarvoor toepassen is dat we op het centraalste punt de meeste activiteit realiseren. De detailhandel en horeca zullen voornamelijk op die plek gevestigd worden en het puntje centrum zal tevens ruimte bieden aan een marktplein en een podium voor festivals. Vanuit dit bruisend punt zullen uitlopers het plangebied ingaan, waaraan markante plekken liggen, zoals het Hof van Eden en het park.
Inrichtingsplan Omloop 1 te Wijhe
Op het perceel Omloop 1 te Wijhe is het plan ontstaan om het huidige agrarisch bedrijf te saneren en op deze locatie een autobedrijf te realiseren. Voor dit plan zal alle bebouwing van het voormalige agrarisch bedrijf worden gesloopt. Het onbebouwde deel van het perceel blijft onbebouwd.
De nieuwe bebouwing bestaat uit een bedrijfspand en een bedrijfswoning, beide georiënteerd op de Omloop. Het bedrijfspand betreft een representatief gebouw voornamelijk bedoeld als showroom. Andere ruimten bestaan uit kantoren en reparatieruimtes.
Het terrein ligt op de overgang van bebouwd gebied naar het buitengebied en daarom is voor deze ontwikkeling een zorgvuldige inpassing in het landschap nodig. In deze landschappelijke inpassing wordt gekeken wat de huidige landschapselementen zijn en op welke manier het gehele terrein het best ingepast kan worden.
Beeldkwaliteitplan Wonen op een boerenerf, WaardhuizenNanda Sluijsmans
Beeldkwaliteitplan Wonen op een boerenerf, Waardhuizen
Binnen het beeldkwaliteitplan is onderscheid gemaakt tussen de woningen aan het Boerenerf en aan het Hof. Aan het Boerenerf staan drie verschillende bouwtypologieën, de scholtenboerderij, de schuurwoningen en de boerderijvilla’s. De bouwtypologieën verschillen in architectuurstijlen.
De scholtenboerderij wordt gebouwd in de regiospecifieke vorm van de zogenaamde T-boerderij. Hoe rijker de boer hoe rijker de uitstraling van de voorgevel. Het voorhuis is dus het representatieve deel en het achterhuis meer het functionele en sobere deel.
Het plan is in de verkoopfase.
De Stedelijke Jeker (Maastricht), water als drager van kwaliteitNanda Sluijsmans
In mijn stageopdracht wilde ik laten zien hoe men de binnenstad van Maastricht een ruimtelijke en economische impuls kan geven door de Stedelijke Jeker als kwaliteitdrager te zien.
De gemeente Aalsmeer koestert de ambitie een aantrekkelijke watersportrecreatie gemeente te zijn. Het gebied rond de Westeinderplassen moet de spil in het toeristisch-recreatief profiel
van de gemeente Aalsmeer vormen. In dat kader is verschillende keren geprobeerd om het gebied Uiterweg-Plasoevers een kwaliteitsimpuls
te geven. Eind 2011/begin 2012 is met een groep belanghouders,
die allen spraken namens een bepaalde achterban, een werkgroep geformeerd. Deze werkgroep heeft, gefaciliteerd door de gemeente, het Toekomstbeeld Uiterweg-Plasoevers 2020 opgesteld. De verschillende belanghouders zijn er in geslaagd om over hun eigen belangen heen te kijken en te komen tot een gezamenlijke, breed gedragen visie. Daarop heeft het College gereageerd door een ‘Notitie Toekomstbeeld Uiterweg-Plasoevers’ op te stellen, waarin de reactie van het College is verwoord. Deze stukken zijn samen ter inzage gelegd en toegelicht op een inloopavond. Er zijn daarop 11 inspraakreacties ontvangen, die overwegend positief zijn.
Het College wil nu een vervolg geven op wat de belanghouders met elkaar hebben bereikt. Hiertoe neemt ze het initiatief te komen tot een Structuurvisie met een uitvoeringsprogramma, zodat aan de ideeën c.q. doelstellingen voor ruimtelijke invulling ook daadwerkelijk uitvoering kan worden gegeven, en dat er duidelijke kaders worden aangegeven waarbinnen de ideeën van de belanghouders kunnen worden gerealiseerd.
Onderhavige Nota van Uitgangspunten schetst de kaders waarbinnen de structuurvisie gestalte dient te krijgen c.q. waaruit de structuurvisie straks is opgebouwd. Tevens wordt aangegeven welke proceslijn wordt gevolgd tot aan vaststelling van de uiteindelijke structuurvisie. Hierin staat samenwerking met de belanghouders binnen het Uiterweggebied centraal, waarbij gekeken wordt naar een (economisch) uitvoerbare set randvoorwaarden voor transformatie binnen het gebied.
Inbreidingsnotitie Putten 2015
Samen met de gemeente Putten hebben wij de inbreidingsnota van Putten geactualiseerd. Een boeiende opdracht! De inbreidingsnotitie geeft een actueel overzicht van de binnen de bebouwde kom verwachte inbreidings- en herstructureringslocaties. Hierdoor ontstaat duidelijkheid over het aantal nieuwe woningen die mogelijk gebouwd worden binnen de bebouwde kom en of er behoefte is aan een uitbreidingslocatie.
De inbreidingsnotitie wordt ook gebruikt bij de beoordeling van verzoeken. Voor iedere verwachte ontwikkeling hebben wij randvoorwaarden opgesteld. Deze geven de initiatiefnemer inzicht in wat er mogelijk is en waaraan getoetst wordt.
Voor vragen neem gerust contact op met Taco Gerritsma (planoloog) 088-9102055 of met Nanda Sluijsmans (stedenbouwkundige) 088-9102061
Coenen en Asselbergs hebben hun ambitiedocument voor de ontwikkeling van de Deventer binnenstad gereed. Het bestaat uit drie onderdelen. Het eerste deel is een aanbiedingsbrief met aanbevelingen en een agenda.
Het tweede deel is een film waarin de analyse van de heren wordt weergegeven en een toekomstbeeld wordt geschetst.
Het derde deel is een schetsboek waarin een methodiek is beschreven, waarmee kan worden bepaald op welke plaatsen welk programma een plek kan krijgen.
De Heijhorst, fase 3 te Scherpenzeel (voor selectieprocedure)Nanda Sluijsmans
Voor een selectieprocedure maakte ik in opdracht van Bemog projectontwikkeling een schetsontwerp voor De Heijhorst, fase 3. Helaas zijn we niet 1ste geworden, wel een mooi plan en een mooie samenwerking.
Beeldkwaliteitplan Renes 2009, Scherpenzeel
Voor de noordrand van Scherpenzeel is plan Renes opgesteld met een bijbehorend beeldkwaliteitplan. Het beeldkwaliteitplan streeft naar een dorps en landelijk karakter door zachte vormen en kleuren aan te bevelen. De beeldkwaliteitkaders geven daarnaast ruimte en nodigen uit, om te tonen dat het plan in de 21e eeuw is ontworpen.
De landschappelijke inpassing is vormgegeven op basis van authentieke landschappelijke kenmerken. Hierdoor wordt er een aantrekkelijke omgeving gecreëerd waar mensen zich thuis en prettig voelen.
1. The intersection of Rijksweg-Voorstad will be transformed into a street square with trees, wide bicycle lanes, and one-way car traffic.
2. In secondary shopping streets, bicycles are allowed except on Wednesday afternoons and Saturdays; no scooters are permitted.
3. The Steenweg area will have offices and shops on the ground level along with living homes; underground parking is located at Tempelplein which will be a multifunctional area with public facilities.
Plan Da Costa locatie, Putten
In opdracht van de gemeente Putten, maakte ik in 2014 in nauwe samenwerking met de ontwikkelaars en 4D architecten het verkavelingsplan voor Da Costa locatie. Een voormalige schoollocatie midden in het historische centrum van Putten.
Het plan biedt ruimte voor 16 woningen en een gezondheidscentrum met parkeren. Voor de ontwikkeling stelde ik ook het beeldkwaliteitplan op. De uitstraling is eigentijds en tegelijkertijd zijn de historische karakteristieken in de architectuur duidelijk herkenbaar.
Stedenbouwkundig plan Renes, Scherpenzeel
Voor een locatie ten noorden van Scherpenzeel, gelegen aan de Markstraat en de Dreef is een stedenbouwkundig plan vervaardigd dat voorziet in de ontwikkeling van een woonlocatie met grondgebonden woningen en seniorenappartementen. In het plangebied wordt ook een kerk gerealiseerd met een daarbij behorend grootschalig parkeerterrein in aansluiting op het landschap. De nieuwe kerk wordt als baken gebruikt in de nieuwe ontsluitingsstructuur. Het stedenbouwkundig ontwerp sluit aan op de bestaande structuur ten zuiden van de locatie. Een landschappelijke wig binnen het dorpshart die voor een gedeelte in het plangebied ligt, wordt behouden en versterkt.
Gebiedsvisie Akkerwindelaan, Scherpenzeel
De gemeente heeft samen met Stichting Vernieuwing Gelderse Vallei het voornemen om in Scherpenzeel zuidoost een school, woningen en natuurontwikkeling te realiseren.
De landschapsopgave is daarbij belangrijk, het plangebied ligt in het buitengebied met sterke structurerende landschappelijke elementen. De locatie grenst aan één van de vier groene lobben, die de zuidrand van Scherpenzeel binnendringen. Daarnaast loopt ten zuiden van de locatie de Lunterse Beek met erlangs een ecologische verbindingszone.
Ten behoeve van de visieontwikkeling heeft Amer twee scenario’s uitgewerkt. Het projectteam heeft in 2012 gekozen voor de visie Scherven welke hierboven wordt afgebeeld.
De visie Scherven kenmerkt zich door de heldere ontsluitingsstructuur. Er is een optimale aansluiting op bestaande woonstraten. Groenblauwe aders verbinden het bestaande woongebied met het zuidelijk buitengebied van Scherpenzeel. Nieuw bos wordt aangeplant in het westelijk deel. In feite begint het bos al op het schoolterrein. Richting Lunterse beek wordt het bos steeds dichter.
Structuurvisie Albergen
De structuurvisie Albergen is tot stand gekomen in nauw overleg met de gemeente Tubbergen en het bestuur van de dorpsbelangenvereniging Albergen. Ook de bewoners zijn bij de totstandkoming van de visie op een interactieve wijze betrokken geweest.
De structuurvisie voor Albergen is een strategische ruimtelijke visie voor de komende 15 jaar, gericht op het versterken van de ruimtelijke kwaliteit en leefbaarheid voor het gehele grondgebied van het dorp.
Een belangrijke keuze in de structuurvisie is dat het woongebied mag uitbreiden aan de zuidzijde van het dorp. Aangezien er geen beschermde natuurgebieden in de omgeving van de kern liggen, wordt uitbreiding hierdoor niet belemmerd.
De structuurvisie is in 2011 door de gemeenteraad van de gemeente Tubbergen vastgesteld en vervolgens doorvertaald in de gemeentelijke structuurvisie.
Centrumvisie Putten
De centrumvisie Putten geeft antwoorden op vragen als “waardoor wordt het centrum gekenmerkt” en “welke problemen doen zich er voor”, “welke sterke en zwakke punten zijn er”, en “welke perspectieven bestaan er”. De centrumvisie is tot stand gekomen door middel van een interactief proces, waarbij de gemeenteraad en diverse afdelingen binnen de gemeente waren betrokken.
Voor het centrum van Putten wordt gestreefd naar versterking en intensivering van het kernwinkelapparaat dat nodig is om het centrum aantrekkelijk te houden voor het eigen en het toeristisch publiek.
In de visie wordt uitgegaan van een compact kernwinkelgebied met korte loopafstanden en een aaneengesloten winkelfront met zoveel mogelijk winkels aan beide zijden van de straat. Er wordt gestreefd naar verschillende winkelcircuits.
Om het dorpse karakter te behouden spelen naast de bebouwing ook de landschappelijke
kwaliteiten een belangrijke rol. De vroegere inrichting van de straten van Putten kenmerkt zich door leilinden bij de voorgevel van de bebouwing. Deze leilinden kunnen als verbindende groene elementen in de straten van het winkelcentrum worden geplaatst.
1. G E B I E D S G E R I C H T W E L S T A N D
K A N A A L O E V E R S H A V E N
J U N I 2 0 1 0
2. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
2
C O L O F O N
Gebiedsgericht Welstand Kanaaloevers Haven
In opdracht van
Gemeente Apeldoorn
productie:
amer/ ruimtelijke ontwikkeling te Amersfoort
Werknummer 30-132
Vastgesteld door de gemeenteraad van Apeldoorn op ………..
3. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
3
I N H O U D S O P G A V E P A G I N A
1. inleiding 5
doel, functie en status 6
leeswijzer
2. beoordelingskader bouwplannen 7
werkwijze 7
hoofdkenmerken 7
welstandsniveaus 9
3. welstandsthema’s 11
algemeen 11
beschrijving deelgebieden 11
de thema’s in het kort 13
4. thema’s Kanaaloevers Haven 17
lintbebouwing 17
thematische architectuur en stedenbouw 21
stedelijke bebouwing met gemengde functies 27
bijlage 1: begrippenkader kenmerken 31
kaarten
gebied Kanaaloevers Haven 5
overzicht welstandsniveaus 8
overzicht welstandsthema’s 15
4. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
4
Bellevue: architectuur en welstandsbeleid
Kadernota
‘Over welstand gesproken’
Architectuur als cultuur
Cultuurhistorische analyses
per deelgebied
Bestemmingsplannen
(Wro)
Welstandscriteria per
deelgebied (Ww)
Monumentenbeleid (Mw)
Inrichtingsplannen
openbare ruimte
5. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
5
1 . I N L E I D I N G
doel, functie, status
De gewijzigde woningwet van 1 januari 2003 schrijft voor dat gemeenten een
welstandsnota voor hun grondgebied moeten opstellen, waarin criteria zijn opgenomen
waaraan bouwplannen kunnen worden getoetst. Die criteria worden verdeeld in
algemene criteria en criteria die specifiek gelden voor een bepaald gebied, de
gebiedscriteria. De algemene criteria zijn opgenomen in de Kadernota “Over Welstand
Geschreven’’ (Gemeente Apeldoorn, mei 2004). Deze nota geeft naast de algemene
criteria een overzicht van het vastgestelde welstandsbeleid van de gemeente Apeldoorn.
De criteria die specifiek voor bepaalde gebieden gelden, zijn opgenomen in aparte
gebiedsnota’s.
De voorliggende nota “Gebiedsgericht Welstand Kanaaloevers Haven” omvat de
gebiedscriteria die specifiek voor verschillende locaties binnen Kanaaloevers Haven
gelden. Binnen Kanaaloevers Haven is er ook een ontwikkellocatie opgenomen die nog
niet is uitgewerkt. Daarom worden in deze nota wel de doelstellingen voor dit gebied
geformuleerd, maar nog niet het toetsingskader. Dit wordt later, indien nodig, op basis
van de doelstellingen in een apart beeldkwaliteitsplan geformuleerd. De bestaande
bebouwing valt tot de ontwikkeling van start gaan onder het betreffende
welstandsthema.
Deze nota is een deeluitwerking van de Kadernota “Over Welstand Geschreven”.
gebied Kanaaloevers Haven (bestemmingsplangrens)
6. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
6
De grens van het gebied van deze welstandsnota loopt samen met de grens van het
bestemmingsplan voor Kanaaloevers Haven. De locatie Kanaaloevers Haven ligt tussen
de binnenstad van Apeldoorn en het Kanaal. Het terrein wordt begrensd door een deel
van de Deventerstraat en de achterzijde van de percelen aan de Deventerstraat in het
noorden. De meeste percelen rondom de Deventerstraat vallen buiten het plangebied,
omdat de (historische) bebouwing hier ruimtelijk gezien één geheel vormt met de
bebouwing ten noorden van de Deventerstraat. Deze percelen vallen bovendien binnen
het rijksbeschermd stadsgezicht van de Parken. Het Kanaal is de oostelijke grens van de
locatie. In het zuiden vormt de parkeergarage KoningsHaven (Kanaalstraat) de grens en
aan de westzijde is de Stationsstraat de grens.
Deze nota ”Gebiedsgericht Welstand Kanaaloevers Haven” wordt na vaststelling door de
gemeenteraad geacht onderdeel te zijn van de Gemeentelijke Welstandsnota, zoals
bedoeld in artikel 12 van de Woningwet. De criteria in de nota worden dan
beleidsregels1
, zoals bedoeld in artikel 1:3 en 4:81 t/m 4:84 van de Algemene Wet
Bestuursrecht.
leeswijzer
Het gebied Kanaaloevers Haven is in deze nota onderverdeeld in gebieden met
verschillende welstandsthema’s. Thema’s zijn gebieden met bepaalde kenmerken die
aanleiding geven voor specifieke bij dat gebied behorende welstandscriteria, bijvoorbeeld
het thema Lintbebouwing of het thema Stedelijke bebouwing met gemengde functies.
Deze worden in algemene zin beschreven in hoofdstuk 3. Daarnaast worden voor de
ontwikkellocatie Kanaal Noord uitgangspunten en ambities benoemd ten aanzien van de
beeldkwaliteit. Deze uitgangspunten en ambities vormen de basis voor een op termijn op
te stellen ontwikkelingsgericht beeldkwaliteitsplan. Op de bij deze nota behorende
“Overzichtskaart Welstandsthema’s”, wordt de begrenzing van de verschillende
themagebieden aangegeven. In hoofdstuk 4 worden de thema’s beschreven en worden
de bijbehorende welstandscriteria genoemd.
Voorts wordt in hoofdstuk 2 aangegeven welk welstandsbeleid voor dit gebied wordt
toegepast.
1
Onder beleidsregel wordt verstaan een bij besluit vastgestelde algemene regel, niet zijnde een algemeen bindend
voorschrift, omtrent de afweging van belangen, de vaststelling van feiten of de uitleg van wettelijke voorschriften bij
het gebruik van bevoegdheden van een bestuursorgaan
7. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
7
2 . B E O O R D E L I N G S K A D E R B O U W P L A N N E N
werkwijze
De beoordelingskaders zijn per welstandsthema uitgewerkt en hebben betrekking op de
welstandsbeoordeling van regulier vergunningplichtige bouwplannen. De Commissie
Ruimtelijke Kwaliteit (CRK) beoordeelt ingekomen plannen en adviseert het
gemeentebestuur op grond van de beoordelingskaders zoals die in deze uitwerking zijn
vastgelegd. Deze gebiedsgerichte criteria geven richting aan de zorg en aandacht voor
de vormgeving van een gebouw, voor zowel initiatiefnemers van een bouwplan, als de
gemeente en de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit. De gebiedscriteria zijn gekoppeld aan
de gebiedskenmerken. Met deze kenmerken wordt aangegeven welke elementen voor de
kwaliteit en beleving van de bebouwde omgeving belangrijk zijn.
Wanneer een bouwaanvraag niet aan één of meer welstandscriteria voldoet, kan een
negatief welstandsoordeel worden gegeven op basis van argumentatie die voortvloeit uit
het beoordelingskader. Daarnaast vormen de criteria discussiepunten waarmee de
aanvrager een dialoog kan aangaan met de CRK. Naast een toetsende functie hebben de
criteria een stimulerende werking. Door vooraf een beeld te geven van de belangrijkste
kenmerken en de gewenste kwaliteit in een gebied kan de aanvrager en/of ontwerper
daarmee rekening houden en gestimuleerd worden een bouwplan met hoge ruimtelijke
kwaliteit te maken.
Wanneer een bouwplan afwijkt van de geformuleerde gebiedsgerichte criteria maar door
bijzondere schoonheid wél aan redelijke eisen van welstand voldoet, kan de Commissie
Ruimtelijke Kwaliteit teruggrijpen op de algemene welstandscriteria uit de kadernota. De
CRK motiveert in zo’n geval de afwijking van de gebiedsgerichte criteria en adviseert
burgemeester en wethouders hierover (gemotiveerd afwijken). Bij bouwplannen die de
bestaande structuur van de buurt of wijk vervangen of doorbreken is er sprake van een
grote (her)ontwikkeling en derhalve een aparte procedure voor welstandsbeoordeling.
Voor de licht-bouwvergunningplichtige bouwwerken2
, zoals dakkapellen, schuren,
carports, erfafscheidingen e.d. stelt de gemeente sneltoetscriteria vast. De
sneltoetscriteria staan in de kadernota "Over Welstand Geschreven".
hoofdkenmerken
Bij het beoordelen van bouwplannen wordt gekeken naar een viertal onderstaande
hoofdkenmerken:
situering
Hier komt de situering van een gebouw aan de orde, d.w.z. de positie van het gebouw/
bouwwerk in relatie tot de belendingen en de publieke ruimte. Onderdelen:
verkavelingtype, positie onderling, afstand onderling, plaatsing op kavel, bouwrichting,
herhaling/ ritmiek.
massa en vorm
Het gaat hier om de hoofdvorm en -massa van een gebouw in relatie tot of met de
omgeving. In de ruimtelijke verschijningsvorm zijn de massa en de vorm van het gebouw
de intermediair tussen stedenbouwkundige en architectonische kenmerken. Onderdelen:
opbouw hoofdmassa, samenstelling massa, kapvorm en -richting, relatieve omvang,
vormbehandeling.
2
Wat vergunningvrij en vergunningplichtig is, is vastgelegd in de Algemene Maatregel van Bestuur "Besluit
bouwvergunningplichtige en lichtvergunningplichtige bouwwerken".
8. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
8
gevelkarakteristiek
Het gaat hier om de verschijningsvorm en/of aanzichten van een gebouw. Naast de
relatie met de omgeving wordt hier met name de karakteristiek van het gebouw als
object beschreven en gewaardeerd. Onderdelen: gerichtheid en oriëntatie, bouwstijl,
geleding, indeling, geveltypering en plasticiteit.
detaillering, kleur en materiaal
Het gaat hier om de verschijningsvorm van een gebouw. Kleur, detaillering en materiaal
zijn zeer beeldbepalend voor de verschijningsvorm van een gebouw, straat en/of gebied.
Onderdelen: gaafheid/oorspronkelijkheid, materiaalgebruik, kleurtoon en toepassing,
decoraties en ornamenten.
Welstandsniveau
9. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
9
welstandsniveaus
Dit rapport geeft aan in welke mate de gemeente regulering wenst in de gebieden van
Kanaaloevers Haven. Dit gebeurt door het vastleggen van welstandsniveaus, dat het
ambitieniveau aangeeft ten aanzien van de ruimtelijke kwaliteit. Apeldoorn kent vier
niveaus: zwaar, normaal, soepel en vrij.
Het welstandsniveau wordt bepaald door de waarde van de hoofdopzet, de
ontsluitingen, de openbare ruimte en/ of de bebouwing. Om die waarde vast te stellen is
gekeken naar het bestaande ruimtelijk beleid, zoals de Kadernota over welstand
geschreven, Nota I-cultuur en overige beleidsstukken. Daarnaast is er gekeken naar de
cultuurhistorische, landschappelijke, stedenbouwkundige en architectonische betekenis
van een structuur of gebied. Ook de openbaarheid en dynamiek zijn bepalend voor de
gewenste kwaliteitszorg, zoals bij winkelcentra en andere voorzieningen die veel mensen
trekken en sociale knooppunten vormen. In dergelijke gevallen is het maatschappelijke
belang van kwaliteit groter, waardoor er hogere eisen worden gesteld aan de vormgeving
van de bebouwde en onbebouwde omgeving. Daarnaast is ook de mogelijke
kwetsbaarheid van het straatbeeld meegenomen in de waardering.
Het gemeentelijk beleid is erop gericht om de welstandsbeoordeling niet strenger te
maken dan nodig is. Daar waar de ruimtelijke kwaliteit minder afhankelijk is van
welstand wordt een soepele beoordeling voorgestaan.
Door de ligging aan de stedelijke hoofdstructuur die gevormd wordt door de
Stationsstraat, de Kanaalstraat, de Deventerstraat en het Apeldoorns Kanaal is het
gebied van groot belang voor de ruimtelijke kwaliteit van het centrumgebied. Voor
Kanaaloevers Haven geldt daarom voor het gehele gebied welstandsniveau ‘zwaar’, Dit
sluit aan bij de overige locaties in het centrum en langs het Apeldoorns Kanaal (zie
niveaukaart stedelijk gebied en de cultuurhistorische beleidskaart).
ruimtelijke beleidskaarten: de niveaukaart stedelijk gebied en de cultuurhistorische beleidskaart (plangrens is met
een witte contour aangegeven)
Per welstandsthema worden in hoofdstuk 4 de gebiedskenmerken beschreven, gevolgd
door een beschrijving van het welstandsniveau. In die beschrijving van het niveau wordt
aangegeven hoe met de beschreven kenmerken moet worden omgegaan.
11. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
1 1
3 . W E L S T A N D S T H E M A ’ S
In dit hoofdstuk worden de verschillende deelgebieden van Kanaaloevers Haven en de
daaruit volgende welstandthema’s toegelicht. Tevens worden de bijbehorende
gebiedsgrenzen aangegeven. De thema’s vormen de kapstok voor de uitwerking van het
gebiedsgerichte welstandsbeleid voor Kanaaloevers Haven.
Algemeen
De locatie Kanaaloevers Haven ligt tussen de binnenstad van Apeldoorn en Het Kanaal.
De beek de Grift (huidige Beurtvaartstraat) en het Kanaal waren ooit de
structuurbepalende elementen in dit gebied. De Grift was de zuidelijke grens van het
bewoonde dorp Apeldoorn. Industriële ontwikkelingen in het gebied, zoals de gasfabriek,
vonden ten zuiden van de Grift plaats, gekoppeld aan het Kanaal. Nu wordt de structuur
hoofdzakelijk bepaald door het Kanaal en de verkeerswegen: de Deventerstraat en de
Stationsstraat. Eenheid in schaal en karakter was reeds verdwenen aan het begin van de
20e eeuw, toen de gasfabriek tot het meest dominante element van het gebied
uitgroeide. Het gebied wordt in de huidige situatie gekarakteriseerd door winkels,
bedrijfspanden, bedrijven aan huis en woningen van uiteenlopende schalen. Bepaalde
delen hebben nog steeds een dorpse bebouwing (b.v. de Griftstraat), terwijl andere delen
een beeld van verstedelijking weergeven.
Beschrijving deelgebieden
Hieronder worden de ontstaansgeschiedenis, de huidige situatie en toekomstige
ontwikkelingen van verschillende deelgebieden van Kanaaloevers Haven beschreven. Op
basis hiervan worden de deelgebieden naar welstandsthema onderverdeeld.
Griftstraat
De Griftstraat ontleent zijn structuur aan de Dorpsbeek, gegraven rond 1850 wellicht als
afwateringssysteem of voor bluswater voor de binnenstad. Zijn loop naar de Grift keerde
vanuit de Brinkhorst en stroomde tot aan de Grift (nu Beurtvaartstraat). De aanleg van
de Stationsweg in 1876 leidde tot woningbouw in de zijstraten, zoals in de Griftstraat.
Spoedig verrezen er grotere en kleinere huizen. Invullingen bestonden uit wooneenheden
vergelijkbaar met die in de luxueuze Parkenbuurt, maar met kleinere percelen per object.
De Griftstraat heeft nog vele gave historische villa's en bedrijfspanden. De typische
smalle voortuinen (met hekwerken) zijn niet meer duidelijk herkenbaar, als gevolg van
toenemende verharding
Beurtvaartstraat
De panden op de hoek met de Griftstraat zijn overblijfselen van de kleinschalige
nijverheid die dit gebied gekenmerkt heeft.De bebouwing heeft een kleine, dorpse
schaal. Belangrijk is ook dat de panden nog gaaf zijn. Meer naar het zuiden toe staat aan
de Beurtvaartstraat bebouwing uit de jaren 80 van de vorige eeuw. Deze bebouwing
bestaat uit rijwwoningen en lage appartementengebouwen. De bebouwing is wat
grootschaliger van opzet en heeft een meer uniforme uitstraling.
Wooncomplex ‘27’
Recentelijk is aan de Beurtvaartstraat het woningbouwcomplex ‘27’ opgeleverd,
bestaande uit een stedelijke vorm van 27 patiowoningen op een openbaar toegankelijk
parkeerdek. De patiowoningen zijn 2 tot 3 bouwlagen hoog. De opbouwen die
incidenteel op de woningen staan hebben een houten uitstraling.
Bebouwing langs het Kanaal
Al sinds de ontwikkeling van de gasfabriek in de tweede helft van de 19e eeuw is dit
gebied een mengsel van groot- en kleinschalige bebouwing geweest. Op de hoek
Deventerstraat - Kanaal Noord staat het oudste pand van dit gebied. Het maakt deel uit
12. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
1 2
van een drietal bijzondere panden die georiënteerd zijn op het Kanaal. Alle drie zijn
gemeentelijke monumenten wegens o.a. hun belang voor het historische totaalbeeld van
de nabije omgeving. Deze groepering van drie panden bleef lang intact, ondanks de
uitbreidingen van de gasfabriek.
Het appartementencomplex uit de jaren '80 is eveneens op het Kanaal georiënteerd. De
uniformiteit en blokvormige architectuur is niet in staat te refereren aan de geschiedenis
van deze plek. De nieuwbouwdimensies zijn veel meer een reflectie van de commerciële
schaal, dan een reflectie van de historische schaal waarin de gevarieerdheid van panden
centraal stond.
Deventerstraat 46 (Activerium)
In de Cultuurhistorische Analyse staat het Activerium als volgt beschreven: Het pand,
ontworpen door het Apeldoornse architectenburo Groen Schurink, heeft kwaliteit door
de aandacht voor details, zoals kleurgebruik, de opzet van een binnenterrein (de kantine-
'patio'), de toepassing van betonnen en tegeldecoratie en decoratief (verticale strek)
metselverband op de ronde hoeken. Ontwerpers in de jaren '70 experimenteerden met
het terug stapelen van volumes bij hoogte en het verminderen van de dominante positie
van nieuwbouw ten opzichte van een wat kleinschaligere omgeving.
Stationsstraat
Na de aanleg van de spoorlijn en het station was de Stationsstraat een van de
daaropvolgende stedelijke ontwikkelingen. Het beeld van de Stationsstraat werd in
belangrijke mate bepaald door gevarieerde bebouwing met villa's, horeca- en
bedrijfspanden. De straat werd voorzien van een rijke bomenrij. In de Stationsstraat
bevinden zich nu winkels en horeca, soms wordt er op de bovenverdiepingen gewoond.
Het in 1880 gebouwde Kantongerecht is prominent gesitueerd aan de Stationsstraat en
een goed voorbeeld van de markante hoofdvormen die de panden van deze straat
karakteriseerden.
Appartementencomplexen de Woondrôme en Residence Koningshaven
Aan de zuidzijde van de Kanaalstraat staan de appartementencomplexen de Woondrôme
en Residence Koningshaven. De Woondrôme heeft in de plint publieke en commerciële
functies. De woontoren Koningshaven ligt in het verlengde van de Kanaalstraat en is een
belangrijk ruimtelijk accent in het gebied met een hoogte van circa 60 meter. De
woontoren staat aan de rand van het Kanaal, precies in de bocht van het Kanaal, in het
verlengde van de Kanaalstraat. Het gebied waarin betreffende woongebouwen liggen is
gekarakteriseerd als centrumgebied.
Ontwikkeling Kanaalstraat Noord
In de toekomst zal de locatie aan de Kanaalstraat Noord worden herontwikkeld. De
herontwikkeling is gericht op het afmaken van het bouwblok Kanaalstraat-Stationsstraat-
Beurtvaartstraat-Wiepkingstraat, het vormgeven van de noordelijke begrenzing van het
Stadsterras en om invulling te geven aan het binnen het bouwblok gelegen binnenterrein.
De ontwikkeling zal de relatie tussen binnenstad en Kanaal moeten versterken. Voor
deze locatie zal later een apart ontwikkelingsgericht beeldkwaliteitsplan worden
opegsteld.
Gewenste ontwikkeling openbare ruimte
De openbare ruimte zal zich ruimtelijk ontwikkelen als onderdeel van Kanaaloevers. De
gebakken klinkers die rond het Kanaal worden toegepast, zullen ook in de
Beurtvaartstraat, de Wiepkingstraat en in Kanaal Noord worden doorgezet als
beelddrager. Hiermee wordt de ruimtelijke samenhang binnen het gebied vergroot. Het is
de ambitie om in de inrichting van de openbare ruimte ook de relatie van het kanaal met
het centrum te versterken.
13. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
1 3
de thema’s in het kort
De inventarisatie van de verschillende deelgebieden van Kanaaloevers Haven leidt tot de
opdeling van het plangebied in de volgende drie welstandsthema’s:
- lintbebouwing
- thematische architectuur en stedenbouw
- stedelijke bebouwing met gemengde functies
Lintbebouwing
Lintbebouwing is te vinden in de Grifstraat en de kop van de Beurtvaartstraat. De
waarde van dit bebouwingslint ligt in de stedenbouwkundige karakteristiek van
vrijstaande objecten met vergelijkbare massa en een historisch gegroeide diversiteit in
architectuur en inrichting. De bebouwing en openbare ruimte hebben een dorpsachtige,
informele uitstraling. De Griftstraat heeft nog vele gave historische villa’s en
bedrijfspanden. De panden met een gemiddeld hoge architectuurhistorische en
architectonische kwaliteit staan veelal dicht bij de Stationsstraat. Griftstraat 13 en 15
zijn typische Apeldoornse woningbouwvormen.
Thematische architectuur en stedenbouw
In de Beurtvaartstraat, de Wiepkingstraat en Kanaal Noord vindt men een aantal
voorbeelden van thematische architectuur en stedenbouw. Vanaf ca 1980 is er bij de
ontwikkeling van woonbuurten extra aandacht voor de stedenbouwkundige opzet in
combinatie met de eigentijdse interpretatie van historische typologieën en bouwstijlen.
Dit leidt tot thematisch opgezette openbare ruimte in combinatie met een sterke,
expressieve architectuur. Tussen de gebouwen onderling is er echter een onderscheid in
vormgeving en sfeer
Recentelijk is aan de Beurtvaartstraat het woningbouwcomplex ‘27’ opgeleverd,
bestaande uit een stedelijke vorm van grondgebonden woningen op een openbaar
toegankelijk parkeerdek. Door de thematische opgezette openbare ruimte en expressieve
architectuur van deze nieuwbouw behoort ook ‘27’ tot dit welstandsthema.
Stedelijke bebouwing met gemengde functies
In het gebied Kanaaloevers Haven komt stedelijke bebouwing met gemengde functies
voor. De architectuur van deze bebouwing wordt veelal gekenmerkt door aaneengesloten
gevels en varieert van ambachtelijk tot zakelijk en van baksteen tot beton. De detaillering
is meestal eenvoudig, maar soms complex, met name de monumentale panden in de
Stationsstraat hebben veelal rijke detailleringen. De openbare ruimte is sterk verhard.
14. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
1 4
De gebieden binnen de locatie Kanaaloevers Haven met dit welstandsthema zijn gericht
op enkele hoofdassen van Apeldoorn: Stationsstraat, Kanaalstraat, Deventerstraat en het
Apeldoorns Kanaal. In de Stationsstraat bevinden zich winkels en horeca, soms wordt er
op de bovenverdiepingen gewoond. In de Kanaalstraat is veelal bebouwing aanwezig
met in de plint publieke en/of commerciële functies en op de verdiepingen wonen.
Precies in de bocht van het Kanaal, in het verlengde van de Kanaalstraat staat een
woontoren van ca. 60 meter, die een belangrijk ruimtelijk accent vormt voor de
omgeving. Aan de Deventerstraat is het Activerium gelegen, één van de omvangrijkste
gebouwen in het gebied..
17. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
1 7
4 . T H E M A ’ S K A N A A L O E V E R S H A V E N
L I N T B E B O U W I N G
waardebepaling en beleidsuitgangspunten bebouwing
In de Griftstraat is er sprake van vrijstaande en individueel vormgegeven woningen van
gelijke bouwmassa. De meeste bebouwing staat relatief dicht naast elkaar gesitueerd of
vormt een ensemble. De bebouwing heeft over het algemeen een besloten karakter. De
waarde van het lint is dan ook te vinden in de stedenbouwkundige karakteristiek van
vrijstaande objecten met vergelijkbare massa en een historisch gegroeide diversiteit in
architectuur en inrichting van de buitenruimte. De panden staan op korte afstand van de
weg, waardoor de voortuinen veelal niet dieper zijn dan 1,5 meter.
De bebouwing met een gemiddeld hoge architectuurhistorische en architectonische
kwaliteit staan veelal dicht bij de Stationsstraat. Griftstraat 13 en 15 zijn typische
Apeldoornse woningbouwvormen (één laag met kap, fijnkorrelig, gedetailleerd en
mansardekap) en zijn een gemeentelijk monument. Griftstraat 11, 12 en 28, met
overeenkomstige hoofdvormen en detaillering, zijn als kleine groep dicht bij elkaar
staande panden tevens van grote waarde voor het zeer dorps aandoende straatbeeld
hier.
Ontwikkelingen in het lint zijn met name op kleine schaal te vinden. Het gaat dan om
incidentele sloop en nieuwbouw of het invullen van vrije ruimten. Kwetsbaarheden zijn te
vinden in functieveranderingen en de kleinschaligheid van de woningen waardoor
uitbreidingen gewenst zijn en nieuwbouw in een andere (grotere) schaal wordt
uitgevoerd.
Bij woninguitbreidingen, verbouwingen of renovatie dient het oorspronkelijke karakter
van het pand als uitgangspunt. Aan de achterkant van de woning zijn over het algemeen
meer mogelijkheden aanwezig om het woningoppervlakte te verruimen.
Bij (vervangende) nieuwbouw dient aangesloten te worden bij de situering, massa en
vorm van de oorspronkelijke of reeds aanwezige bebouwing. Interpretatie van bestaande
detailleringen, kleuren en materialen en gebruik van eigentijdse en afwijkende
detailleringen, kleuren en materialen is beargumenteerd mogelijk om de historische groei
van het lint en individualiteit per pand te versterken.
gewenste richting ontwikkeling openbare ruimte
Het dorpse karakter van het straatbeeld dient te worden behouden en zo mogelijk te
worden versterkt. Het klassieke profiel stoep-straat-stoep is uitgangspunt. De
materialisatie van de openbare ruimte rondom het Kanaal, dat voornamelijk bestaat uit
roodbruine gebakken klinkers, wordt in de Griftstraat doorgezet als beelddrager. Hiermee
wordt de ruimtelijke samenhang tussen de Griftstraat en het gebied rond het Kanaal
versterkt.
Het heeft de voorkeur geen bomen te plaatsen in het straatprofiel. Het groene karakter
wordt bepaald door de voortuintjes. Erfafscheidingen in de voortuinen zullen moeten
worden uitgevoerd in de vorm van een haag, muurtje of hekwerk.
19. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
1 9
situering (bestemmingsplan is maatgevend)
verkavelingtype Bebouwingslint met vrijstaande woningen en twee-onder-één-kap woningen.
positie onderling Voorgevels vrijwel op één lijn. Kleine verspringingen in voorgevellijn.
afstand onderling Verschillende afstanden tussen woningen. Relatief weinig tussenruimte
plaatsing op kavel Midden op kavel met ondiepe voortuinen.
bouwrichting Evenwijdig en haaks op de weg.
herhaling/ ritmiek Soms ensemblevorming met herhaling hoofdvorm (bijv. identieke kap).
welstandsniveau zwaar Versterken, herstellen of handhaven van bestaande kenmerken. Een eigentijdse
ingreep is mogelijk met behoud van de kwaliteit van de omgeving en architectuur.
massa en vorm (bestemmingsplan is maatgevend)
opbouw hoofdmassa Eén tot twee bouwlagen met kap. Soms hoge verdiepingshoogten.
samenstelling massa Compact en enkelvoudig met veelal aanbouwen aan achterzijde en soms aan
zijgevel.
kapvorm en –richting Evenwijdig en haaks veelal zadeldak en mansardekap.
relatieve omvang Klein en fijnkorrelig tot middelgroot, pandbreedte tot circa 7,5 meter.
vormbehandeling Rechthoekig en kantig.
welstandsniveau zwaar Versterken, herstellen of handhaven van bestaande kenmerken. Een eigentijdse
ingreep is mogelijk met behoud van de kwaliteit van de omgeving en architectuur.
gevelkarakteristiek
bouwstijl Gevarieerd, afhankelijk van bouwperiode. Regelmatig voorkomende stijlen zijn
traditionele baksteenarchitectuur en (overgangs)architectuur van eind 19e
en begin
20e
eeuw met neorenaissancistische kenmerken.
geveltypering Gevarieerd. Soms toepassing erker.
gerichtheid en oriëntatie Voornamelijk eenzijdig gericht naar publieke ruimte. Soms voordeur in zijgevel.
geleding Neutraal ( er is geen overheersende verticale of horizontale geleding)
indeling Gevarieerd.
plasticiteit Over het algemeen vlak met eventueel bescheiden toepassingen in de vorm van
neggen in de voorgevel.
welstandsniveau zwaar Benaderen van bestaande kenmerken. Veranderen is mogelijk met respect voor
kwaliteit van de omgeving en de architectuur.
detaillering, kleur en materiaal
gaafheid/
oorspronkelijkheid
Gaafheid gevarieerd. Samenhangend gevelbeeld.
materiaalgebruik Steenachtig, voornamelijk baksteen en houten kozijnen.
kleurtoon en
toepassing
Gevarieerd. Veel voorkomend is roodbruin metselwerk, soms in een lichte kleur
gepleisterd, stuc- of schilderwerk. Daken bedekt met rode of (gesmoorde) grijze
dakpannen.
decoraties en
ornamenten
Gevarieerd. Zowel ambachtelijke klassieke detailleringen als minimale ingetogen
detaillering.
welstandsniveau zwaar Benaderen van bestaande kenmerken. Veranderen is mogelijk met respect voor
kwaliteit van de omgeving en de architectuur.
21. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
2 1
T H E M A T I S C H E A R C H I T E C T U U R E N
S T E D E N B O U W
waardebepaling en beleidsuitgangspunten bebouwing
Het centrale deel van Kanaaloevers Haven heeft het welstandsthema thematische
architectuur en stedenbouw. Hierbinnen worden de waardebepaling en
beleidsuitgangspunten van het recentelijk opgeleverde wooncomplex ‘27’ apart
beschreven.
Vanaf circa 1980 kenmerkt de woningbouw zich door extra aandacht voor de
stedenbouwkundige opzet van buurten en wijken en de eigentijdse herinterpretatie van
historische typologieën en bouwstijlen. Door de heldere opzet van de openbare ruimte en
de grote variatie in woningtypen onderscheid dit gebied zich van andere locaties. De
architectonische expressie ondersteunt deze samenhang.
Door de jonge leeftijd van de al reeds bestaande woongebouwen in de Beurtvaartstraat,
Wiepkingstraat en Kanaal Noord zijn voornamelijk ontwikkelingen te verwachten in de
categorie kleine bouwwerken. Door de sterke architectonische samenhang kunnen juist
deze kleine bouwplannen het straatbeeld aantasten. Het uitgangspunt voor
welstandstoezicht is dat er reeds zorgvuldige aandacht is besteed aan het ontwerpen
van het samenhangend totaalbeeld en dat de vormgegeven eenheid per blok of woning
zoveel mogelijk behouden blijft.
Voor de welstandstoetsing zal in deze wijken het accent liggen op het behoud van
samenhang van de afzonderlijk vormgegeven complexen als stedenbouwkundig of
architectonisch geheel. Hierbij zijn voornamelijk de hoofdvorm, toevoegingen aan gevel
en dakvlakken en gevelwijzigingen belangrijke items.
gewenste richting ontwikkeling openbare ruimte Wiepkingstraat /
Beurtvaartstraat
De openbare ruimte dient ingetogen en eenduidig te worden ingericht, waarbij het
benadrukken van het gebied als verblijfsgebied centraal staat. Over de Beurtvaartstraat
liep het voormalig tracé van de Grift. Dit tracé zal teruggebracht worden in het
straatprofiel. Om de samenhang met het openbare gebied rond het Kanaal te vergroten,
zullen er roodbruine gebakken klinkers in het straatprofiel moeten komen.
Erfafscheidingen grenzend aan de openbare ruimte zullen moeten worden uitgevoerd in
de vorm van een haag of een gemetseld muurtje.
gewenste richting ontwikkeling openbare ruimte Kanaal Noord
Herinrichting van het straatprofiel is gericht op het aanbrengen van samenhang met de
Kanaaloevers en het centrum. Het straatprofiel dient eenduidig te blijven, met duidelijke
lijnvorming en hoogwaardige materialen, zoals gebakken roodbruine klinkers. De
gebouwen grenzen direct aan de straat of op korte afstand daarvan. Erfafscheidingen
grenzend aan de openbare ruimte zullen moeten worden uitgevoerd in de vorm van
eenduidige en eenvoudige lage gemetselde muurtjes, die ontworpen zijn als onderdeel
van het blok.
De groenstructuur sluit aan op de hoofdgroenstructuur langs het Kanaal. Dat betekent
dat er doorgaande bomenrijen op de kade komen. Daarnaast heeft het de voorkeur
duidelijk gedefinieerde groene plekken in te passen, zoals rondom het
appartementencomplex de Woondrôme. Het is de ambitie om in de inrichting van de
openbare ruimte ook de relatie van het kanaal met het centrum te versterken.
23. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
2 3
situering (bestemmingsplan is maatgevend)
verkavelingtype Vooral rijwoningen en gestapelde woningbouw in rechte en gebogen stroken.
positie onderling In voorgevellijn.
afstand onderling Geen.
plaatsing op kavel Over gehele breedte van kavel. De gebouwen grenzen direct aan de straat of op
korte afstand daarvan.
bouwrichting De weg volgend.
herhaling / ritmiek Per bouwblok ritmiek door massa, gevelindeling en toevoegingen aan voorzijde.
welstandsniveau zwaar Versterken, herstellen of handhaven van bestaande kenmerken. Een eigentijdse
ingreep is mogelijk met behoud van de kwaliteit van de omgeving en architectuur.
massa en vorm (bestemmingsplan is maatgevend)
opbouw hoofdmassa Gestapelde woningen zijn 4 bouwlagen hoog. Rijwoningen drie bouwlagen hoog.
samenstelling massa Homogeen en enkelvoudige massa’s. Symmetrie.
kapvorm en –richting Bij gestapelde woningen platte daken. Rijwoningen zijn voorzien van een
lessenaarsdak dat over twee lagen afloopt. Vanaf de straat ogen de woningen drie
lagen met een plat dak.
relatieve omvang Middelgroot tot groot
vormbehandeling Rechthoekig en kantig.
welstandsniveau zwaar Versterken, herstellen of handhaven van bestaande kenmerken. Een eigentijdse
ingreep is mogelijk met behoud van de kwaliteit van de omgeving en architectuur.
gevelkarakteristiek
bouwstijl Modern en functionalistisch (zakelijk en eenvormig).
geveltypering Standaard gevel.
gerichtheid en oriëntatie Voornamelijk eenzijdig gericht naar publieke ruimte.
geleding Veelal horizontaal.
indeling Eenvoudig en traditioneel.
plasticiteit Over het algemeen vlak.
welstandsniveau zwaar Benaderen van bestaande kenmerken. Veranderen is mogelijk met respect voor
kwaliteit van de omgeving en de architectuur.
detaillering, kleur en materiaal
gaafheid/
oorspronkelijkheid
Oorspronkelijke samenhang nog aanwezig.
materiaalgebruik Steen gecombineerd met kunststof panelen en kozijnen. Uniformiteit per bouwblok
of complex.
kleurtoon en
toepassing
Roodbruin zandkleurig metselwerk. Uniformiteit per bouwblok of complex.
decoraties en
ornamenten
Geen tot weinig decoraties en ornamenten.
welstandsniveau zwaar Benaderen van bestaande kenmerken. Veranderen is mogelijk met respect voor
kwaliteit van de omgeving en de architectuur.
24. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
2 4
Wooncomplex ‘27’
waardebepaling en beleidsuitgangspunten bebouwing
Recentelijk is aan de Beurtvaartstraat het woningbouwcomplex ‘27’ opgeleverd,
bestaande uit een stedelijke vorm van 27 patiowoningen op een openbaar toegankelijk
parkeerdek. De patiowoningen zijn 2 tot 3 bouwlagen hoog. De opbouwen die
incidenteel gebouwd zijn op de woningen grenzend aan het binnenterrein, hebben een
houten uitstraling.
Wanneer er een opbouw gewenst is, is het realiseren van deze opbouw toegestaan,op
de in het bestemmingsplan aangegeven plaats, mits de opbouw exact een kopie wordt
van de al bestaande opbouwen. De bestaande opbouwen dienen dus als ‘trendsetter’.
Het dichtzetten van de patio’s is niet toegestaan, in verband met de geleding van de
gevel.
Andere ontwikkelingen zijn, door de jonge leeftijd van de bebouwing, vooral te
verwachten in de categorie kleine bouwwerken. Door de sterke architectonische
samenhang kunnen juist deze kleine bouwplannen het straatbeeld aantasten. Het
uitgangspunt voor welstandstoezicht is dat er reeds zorgvuldige aandacht is besteed aan
het ontwerpen van het samenhangend totaalbeeld en dat de vormgegeven eenheid per
straat, blok of woning zoveel mogelijk behouden blijft.
Voor de welstandstoetsing zal in deze wijken het accent liggen op het behoud van
samenhang van de afzonderlijk vormgegeven woonblokken, buurten en complexen als
stedenbouwkundig of architectonisch geheel. Hierbij zijn voornamelijk de hoofdvorm,
toevoegingen aan gevel en dakvlakken en gevelwijzigingen belangrijke items.
gewenste richting ontwikkeling openbare ruimte
Het eigen karakter van het complex wordt versterkt door de in het blok gelegen
openbare ruimte, deze wijkt in beeld en materialisatie af van de Beurtvaartstraat . De
openbare ruimte in het complex is eenduidig, de groenstructuur kleinschalig.
25. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
2 5
situering (bestemmingsplan is maatgevend)
verkavelingtype Aaneengebouwde patiowoningen in rechte stroken.
positie onderling Voorgevels op één lijn.
afstand onderling Aaneengesloten.
plaatsing op kavel Over gehele breedte van kavel.
bouwrichting De weg volgend.
herhaling / ritmiek Ritmiek door herhaling van gelijke bouwmassa’s.
welstandsniveau zwaar Versterken, herstellen of handhaven van bestaande kenmerken. Een ingreep is
mogelijk met behoud van de kwaliteit van de omgeving en architectuur.
massa en vorm (bestemmingsplan is maatgevend)
opbouw hoofdmassa Aan Beurtvaartstraat 3 bouwlagen hoog. Woningen grenzend aan binnenterrein
twee bouwlagen hoog met incidenteel een opbouw.
samenstelling massa Homogeen. Symmetrie.
kapvorm en –richting Platte daken, opbouw flauw hellend dak.
relatieve omvang Klein tot middelgroot.
vormbehandeling Eenvoudig en veelal kantig met rechte vormen.
welstandsniveau zwaar Versterken, herstellen of handhaven van bestaande kenmerken. Een ingreep is
mogelijk met behoud van de kwaliteit van de omgeving en architectuur.
gevelkarakteristiek
bouwstijl Eigentijdse expressieve architectuurstijl.
geveltypering Gestileerd.
gerichtheid en oriëntatie Voorgevel gericht op straat of binnenplein.
geleding Zowel verticaal als horizontaal.
indeling Gestileerd.
plasticiteit Vlak.
welstandsniveau zwaar Benaderen van bestaande kenmerken. Veranderen is mogelijk met respect voor
kwaliteit van de omgeving en de architectuur.
detaillering, kleur en materiaal
gaafheid/
oorspronkelijkheid
Oorspronkelijke samenhang aanwezig
materiaalgebruik Steen gecombineerd met kunststof panelen en kozijnen. Opbouw heeft een houten
uitstraling.
kleurtoon en
toepassing
Overwegend donkerbruine en donkerpaarse bakstenen. Enkele delen van de gevels
zijn wit gestuukt.
decoraties en
ornamenten
Geen tot weinig decoraties en ornamenten.
welstandsniveau zwaar Benaderen van bestaande kenmerken. Veranderen is mogelijk met respect voor
kwaliteit van de omgeving en de architectuur.
27. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
2 7
S T E D E L I J K E B E B O U W I N G M E T G E M E N G D E
F U N C T I E S
In Kanaaloevers Haven heeft een groot deel van de bebouwing het gebiedstype stedelijke
bebouwing met gemengde functies. De bebouwing met dit welstandsthema is gericht op
de hoofdstructuur van Apeldoorn. Het betreft de bebouwing gesitueerd aan de
Stationsstraat, de Deventerstraat, de Kanaalstraat, Kanaal Noord en aan het Apeldoorns
Kanaal.
Stationsstraat, Deventerstraat, Kanaalstraat Zuid (de "Woondrôme" en
"Residence Koningshaven"), Kanaalstraat Noord en de panden Kanaal Noord 97
en 99.
waardebepaling en beleidsuitgangspunten bebouwing
Langs de Stationsstraat staan vooral winkels met wonen op de verdiepingen. Aan de
zuidzijde van de Kanaalstraat staan de appartementencomplexen de Woondrôme en
Residence Koningshaven. De Woondrôme heeft in de plint publieke en commerciële
functies. De woontoren Koningshaven ligt in het verlengde van de Kanaalstraat en is een
belangrijk ruimtelijk accent in het gebied met een hoogte van circa 60 meter. De
woontoren staat aan de rand van het Kanaal, precies in de bocht van het Kanaal, in het
verlengde van de Kanaalstraat. Het Activerium, gesitueerd op het hoekpunt
Deventerstraat/ Kanaal Noord, behoort ook tot dit gebiedstype. Verder liggen in dit
welstandsgebied in Kanaalstraat Noord nog een drietal vrijstaande panden, waaronder
het pand Kanaalzicht.
In de Stationsstraat, de Deventerstraat en Kanaal Noord staan enkele gemeentelijke
monumenten en een rijksmonument (zie de afbeeldingen hieronder).
De architectuur in dit gebiedtype wordt gekenmerkt door veelal aaneengesloten gevels.
De architectuur varieert van ambachtelijk tot zakelijk en van baksteen tot beton. De
detaillering varieert van eenvoudig tot complex, met name de monumentale panden aan
de Stationsstraat hebben rijke detailleringen. De gebouwen grenzen direct aan de straat,
dat de openbare ruimte een steenachtig beeld geeft.
Bij uitbreiding, verbouwing of renovatie dient het oorspronkelijke karakter van het pand
als uitgangspunt. Vanwege de niet aanwezige vrije ruimte of beperkte ruimte tussen de
panden en het informele karakter van de binnenterreinen is er over het algemeen ruimte
voor uitbreiding aan de achterkant.
Bij (vervangende) nieuwbouw dient aangesloten te worden bij de situering, massa en
vorm van de aanwezige bebouwing in de omgeving. Interpretatie van massa en vorm en
gebruik van eigentijdse en afwijkende gevelkarakteristieken, detaillering, kleuren en
materialen is beargumenteerd mogelijk, mits de samenhang per
architectonische/bouwkundige eenheid behouden blijft. Belangrijke aandachtspunten
daarbij zijn; samenhang per bouwblok, herhaling en ritmiek, gevelgeleding, -indeling,
entrees en kleur- en materiaalgebruik.
gewenste richting ontwikkeling openbare ruimte Stationsstraat
Gebouwen grenzen direct aan de straat.. Het straatprofiel dient eenduidig te blijven, met
duidelijke lijnvorming en hoogwaardige materialen. De gebakken klinkers in het huidige
beeld zullen beeldbepalend blijven, omdat hiermee de samenhang met het centrum wordt
aangebracht. Het is de ambitie om in de inrichting van de openbare ruimte de relatie
van het kanaal met het centrum te versterken.
De enkelzijdige bomenrij in de Stationsstraat wordt behouden en zo mogelijk versterkt.
29. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
2 9
situering (bestemmingsplan is maatgevend)
verkavelingtype Overwegend aaneengesloten straatwanden. Gesloten hoeken.
positie onderling Voorgevels vrijwel op één lijn. Kleine verspringen in voorgevellijn.
afstand onderling Voornamelijk aaneengesloten.
plaatsing op kavel Veelal geen voortuinen. Direct aan straat.
bouwrichting De weg volgend, in aantal gevallen meebuigend met de weg.
herhaling / ritmiek Door sterke individualiteit geen herhaling.
welstandsniveau zwaar Versterken, herstellen of handhaven van bestaande kenmerken. Een eigentijdse
ingreep is mogelijk met behoud van de kwaliteit van de omgeving en architectuur.
massa en vorm (bestemmingsplan is maatgevend)
opbouw hoofdmassa Bouwhoogte van ca. 6 tot 15 meter. Op randen en stedenbouwkundige markante
locaties hogere bebouwing tot circa 60 meter.
samenstelling massa Gevarieerd.
kapvorm en –richting Gevarieerd.
relatieve omvang Gevarieerd.
vormbehandeling Gevarieerd.
welstandsniveau zwaar Benaderen van bestaande kenmerken. Veranderen is mogelijk met respect voor
kwaliteit van de omgeving en de architectuur.
gevelkarakteristiek
bouwstijl Gevarieerd, afhankelijk van bouwperiode.
geveltypering Gevarieerd.
gerichtheid en oriëntatie Voornamelijk gericht naar publieke ruimte.
geleding Gevarieerd, zowel verticaal, neutraal als horizontaal.
indeling Gevarieerd.
plasticiteit Gevarieerd.
welstandsniveau zwaar Benaderen van bestaande kenmerken. Veranderen is mogelijk met respect voor
kwaliteit van de omgeving en de architectuur.
detaillering, kleur en materiaal
gaafheid/
oorspronkelijkheid
Verschillend, kan verstoord zijn of juist heel herkenbaar voor een bepaalde
bouwperiode.
materiaalgebruik Gevarieerd.
kleurtoon en
toepassing
Verschillende kleuren metselwerk en dakpannen of dakbeplating. Uniformiteit per
pand.
decoraties en
ornamenten
Gevarieerd.
welstandsniveau zwaar Veranderen, afwijken of vernieuwen van bestaande kenmerken. De basiskwaliteit
van de omgeving mag daarbij niet achteruit gaan.
31. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
3 1
B I J L A G E 1 : B E G R I P P E N K A D E R K E N M E R K E N
In deze bijlage zijn alle behandelde kenmerken nader toegelicht.
situering
Bij dit hoofdkenmerk komt de plaatsing en de situering van een gebouw aan de orde,
d.w.z. de positie van het gebouw in relatie tot de belendingen en de publieke ruimte.
verkavelingstype
Beschrijft het type verkaveling van de gebouwen. Het gaat hierbij om de typologie,
oriëntatie en relatie tussen gebouwen, gerelateerd aan de onderliggende
stedenbouwkundige opzet. Mogelijke variaties zijn: geschakeld, twee-onder-één-kap,
vrijstaand, gesloten bouwblok, (half)open bouwblok, strokenverkaveling, e.d.
positie onderling
Beschrijft de onderlinge plaatsing van gebouwen. Het gaat hierbij om de plaatsing in de
diepte van de kavel en betreft de wandvorming in de daarvoor bestemde zone. De
wandvorming is optimaal bij gebruik van voorgevellijnen en minder groot bij
rangschikking die volgen uit de toepassing van marges of andersoortige differentiaties.
Mogelijke variaties zijn: in de voorgevellijn, wisselend, trapsgewijs, vaste marges,
gevarieerd, e.d.
afstand onderling
Beschrijft de onderlinge afstand tussen gebouwen. Het gaat hierbij om de plaatsing in de
breedte van de kavel en betreft de onderlinge aansluiting van de gebouwen c.q. de
beslotenheid of doorzichtigheid van de ruimtevormende wand in relatie tot de kavel- en
gebouwbreedte. Mogelijke variaties zijn: gesloten, halfgesloten, vrijstaand, open,
gevarieerd e.d.
plaatsing op kavel
Het gaat hierbij om de plaatsing van het gebouw in relatie tot de kavel waarop het
gesitueerd wordt. Mogelijke variaties zijn: gehele breedte, links , midden of rechts op
kavel e.d.
bouwrichting
Beschrijft de opstellingsrichting van een gebouw. Het gaat hierbij om de hoofdrichting
van het gebouw of de richting van de hoofdvorm in de zone van de ruimtevormende
wand. Mogelijke variaties zijn: evenwijdig aan of dwars op de weg, wisselend met een
bepaalde ordening of gevarieerd e.d.
herhaling, ritmiek
Beschrijft de mate aan samenhang door herhaling of ritmiek van een verzameling
gebouwen. Het gaat hier om de herhaling van gebouwen of onderdelen daarvan in een
bepaalde ordening of systematiek, waardoor een samenhang ontstaat. Mogelijke
variaties zijn: samenhangend, onsamenhangend e.d.
massa en vorm
Het gaat hier om de hoofdvorm en –massa van een gebouw in relatie tot of met de
omgeving. In de ruimtelijke verschijningsvorm is de massa en de vorm van het gebouw
het intermediair tussen stedenbouwkundige en architectonische beeldaspecten.
opbouw hoofdmassa
Beschrijft de combinatie van opstandhoogte en bovenbelijning van een gebouw. Met
betrekking tot gebouwen gaat hier om de hoogte van het gevelwandvlak en de belijning
van de bovenbegrenzing door bijvoorbeeld een kap. Mogelijke variaties zijn: één, twee,
drie of meerdere bouwlagen met of zonder kap e.d.
32. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
3 2
profiel ruimte
Beschrijft het dwarsprofiel van de ruimte. Het gaat hier om de karakteristiek van het
dwarsprofiel van een ruimte en de daarin /-naast gelegen bebouwing. Mogelijke variaties
zijn smal, breed, symmetrisch, a-symmetrisch, homogeen, gevarieerd e.d.
samenstelling massa
Beschrijft de compositie en samenstelling van de hoofdvolumes cq. de plasticiteit van de
bebouwing. Het gaat hierbij om de afstemming tussen hoofd-, aan- en bijgebouwen.
Gebouwen kunnen hierdoor hoofdzakelijk enkelvoudig of samengesteld van
samenstelling, en homogeen of gevarieerd van vorm zijn. Mogelijke variaties zijn:
enkelvoudig of samengesteld, homogeen of gevarieerd e.d.
kapvorm en –richting
Het gaat hierbij om de vorm en richting van de kap. Mogelijke variaties zijn: plat, zadel,
schild, mansarde, lessenaar, samengesteld, langs, dwars, divers e.d.
relatieve omvang
Beschrijft de verhoudingen van de hoofdafmetingen van een gebouw. Het gaat hier om
de onderlinge verhoudingen tussen de driedimensionale afmetingen van een gebouw.
Mogelijke variaties zijn: klein, middelgroot, groot, zeer grootschalig e.d.
vormbehandeling
Beschrijft de modellering of aard van de vorm. Het gaat dan om de kenmerken die de
weergave zijn van een vormkarakteristiek. Mogelijke variaties zijn: eenvoudig,
gevarieerd, kantig, vloeiend, thematisch, experimenteel, gevarieerd e.d.
gevelkarakteristiek
Het gaat hier om de verschijningsvorm en/of aanzichten van een gebouw. Naast de
relatie met de omgeving wordt hier met name de karakteristiek van het gebouw als
object beschreven.
geveltypering
Beschrijft de typering van de gevels. Mogelijke variaties zijn: standaard gevel, lijstgevel,
topgevel, (versierde) tuitgevel, (verhoogde) halsgevel, trapgevel en klokgevel e.d.
gerichtheid en oriëntatie
Beschrijft de zijde(n) die voor een gebouw gezichtsbepalend en, bezien vanaf de publieke
ruimte, beeldbepalend zijn. Het gaat hierbij om de wisselwerking tussen het gebouw en
de (publieke) ruimte. Mogelijke variaties zijn: gericht op publieke ruimte, privé-ruimte,
twee- of meerzijdig, gevarieerd e.d.
geleding
Beschrijft het hoofdaccent van de gevelindeling qua belijning en/of reliëf. Mogelijke
variaties zijn: verticaal, horizontaal, evenwichtig, figuratief of experimenteel, gevarieerd
e.d.
indeling
Beschrijft de vorm en indeling van de gesloten en open vlakken zoals ramen en deuren.
Het gaat hierbij om vormen en maatverhoudingen van de gevelindeling en de relatie
ervan met het gehele gebouw. Mogelijke variaties zijn: traditioneel, gestileerd, neutraal
en geordend, gevarieerd en chaotisch e.d.
33. juni 2010 welstandsnota Kanaaloevers Haven
3 3
plasticiteit
Beschrijft de mate aan dieptewerking door het reliëf van bijvoorbeeld negge, kolommen,
penanten, metselwerk en andere gevelelementen. Het gaat hierbij om reliëf, vormen,
maatverhoudingen van bijvoorbeeld negge, kolommen, penanten, metselwerk en andere
gevelelementen en de relatie ervan met de gehele gevel. Variaties kunnen zijn:
schaduwwerking, vlak, ongelijk, rijk aan dieptewerking, e.d.
detaillering, kleur en materiaal
Het gaat hier om de karakteristieken die invulling geven aan de verschijningsvorm van
een gebouw. Juist kleur, detaillering en materiaal zijn zeer beeldbepalend voor de
verschijningsvorm van een gebouw, straat en/of gebied.
gaafheid, oorspronkelijk
Beschrijft de mate aan oorspronkelijkheid van een bestaand gebouw. Het gaat hierbij om
mogelijke vernieuwende of juist verouderde elementen die het (gewenste) straatbeeld
verstoren of juist versterken. Mogelijke variaties zijn: verstoord, vernieuwd, herkenbaar,
hoofdzakelijk origineel, oorspronkelijk, gevarieerd e.d.
materiaalgebruik
Beschrijft de aard en stofuitdrukking van het materiaalgebruik. Het gaat hierbij om de
stofuitdrukking van de aan de buitenkant van een gebouw toegepaste materialen t.a.v.
de expressie van het gebouw en haar omgeving. Mogelijke variaties zijn: steenachtig,
metaal, kunststof, hout, coatings, glas, glanzend, dof, gevarieerd e.d.
kleurtoon en toepassing
Beschrijft de specifieke kleurtoepassing en/of kleurtoon. Het gaat hierbij om de
helderheid van de kleurtoepassingen en het typerende kleurgebruik of variaties met
betrekking tot de expressie van een gebouw. Mogelijke variaties zijn: donker,
middentoon, licht, uniform, gevarieerd, ingetogen, contrasterend e.d.
decoraties en ornamenten
Beschrijft constructieve details, ornamenten en decoraties. Het gaat hierbij om de
bijzondere verrijking die ruimte en bebouwing ondervindt van (constructieve) details en
bijzondere ornamentiek. Mogelijke variaties zijn: eventuele kenmerkende ornamenten en
decoraties, fijn, matig, grof, weinig gelijkvormig, gevarieerd e.d.