1. 88steste
Nationale BijeenkomstNationale Bijeenkomst
20 september 2009 – Amsterdam20 september 2009 – Amsterdam
Nederlandse Raad voor hetNederlandse Raad voor het
SpiritismeSpiritisme

2. Voornemen van de Spiritistische LeerVoornemen van de Spiritistische Leer
m.b.t. de Educatie van de Mensm.b.t. de Educatie van de Mens
HomemHomem
Claudia WerdineClaudia Werdine
claudiawerdine@hotmail.comclaudiawerdine@hotmail.com
Proposta da Doutrina Espírita para aProposta da Doutrina Espírita para a
Educação do HomemEducação do Homem

3. Hoe gaat het met onzeHoe gaat het met onze
wereldwereld??
Como vai o nosso mundoComo vai o nosso mundo??

16. Hoe kunnen wij deze realiteitHoe kunnen wij deze realiteit
laten veranderen?laten veranderen?
Como poderemos transformar estaComo poderemos transformar esta
triste realidade?triste realidade?

17. O progresso intelectual realizado até o presente,O progresso intelectual realizado até o presente,
nas mais largas proporções, constitui umnas mais largas proporções, constitui um
grande passo e marca uma primeira fase nogrande passo e marca uma primeira fase no
avanço geral da Humanidade; impotente,avanço geral da Humanidade; impotente,
porém, ele é para regenerá-la.porém, ele é para regenerá-la.
De intellectuele vooruitgang dat tot nu toe inDe intellectuele vooruitgang dat tot nu toe in
brede schalen gerealiseerd is, is een grote stapbrede schalen gerealiseerd is, is een grote stap
in de eerste fase van de algemene ontwikkelingin de eerste fase van de algemene ontwikkeling
van de mensheid; maar het is toch niet in staatvan de mensheid; maar het is toch niet in staat
de mensheid te vernieuwen.de mensheid te vernieuwen.

18. Alle problemen van tegenwoordig kunnenAlle problemen van tegenwoordig kunnen
samengevat worden in een kwestie vansamengevat worden in een kwestie van
karakter:karakter: alleen door opvoeding kunnen zealleen door opvoeding kunnen ze
opgelost wordenopgelost worden..
Todos os problemas do momento atual seTodos os problemas do momento atual se
resumem em uma questão de carresumem em uma questão de carááter:ter: ssóó pelapela
educaeducaçção podem ser solucionados.ão podem ser solucionados.

19. Embora na linguagem escrita e falada se confundam,Embora na linguagem escrita e falada se confundam,
usando-se comumente o primeiro pelo segundo, elesusando-se comumente o primeiro pelo segundo, eles
se diferenciam em seus significados e Allan Kardecse diferenciam em seus significados e Allan Kardec
sabia disso ao afirmar que:sabia disso ao afirmar que:
...... “É“É pela Educapela Educaçção, mais queão, mais que
pela Instrupela Instruçção que se transformarão que se transformaráá a Humanidade.a Humanidade.””
Ondanks het feit dat de geschreven en gesproken taalOndanks het feit dat de geschreven en gesproken taal
vaak verwarring doen ontstaan, is er soms eenvaak verwarring doen ontstaan, is er soms een
duidelijk verschil in de betekenis van beide en dat wistduidelijk verschil in de betekenis van beide en dat wist
Allank Kardec al toen hij zei:Allank Kardec al toen hij zei:
““Het is eerder door de Opvoeding dan door hetHet is eerder door de Opvoeding dan door het
Onderwijs dat de mensheid zal veranderen.Onderwijs dat de mensheid zal veranderen.””

20. ONDERWIJS x OPVOEDINGONDERWIJS x OPVOEDING
INSTRUINSTRUÇÇÃO x EDUCAÃO x EDUCAÇÇÃOÃO

21. AA instruinstruççãoão é mais especialmente aé mais especialmente a
aprendizagem da ciência, aaprendizagem da ciência, a
educaeducaççãoão é a aprendizagem daé a aprendizagem da
OnderwijzenOnderwijzen is meer het leren over deis meer het leren over de
wetenschap, terwijlwetenschap, terwijl opvoedingopvoeding is hetis het
leren over het leven.leren over het leven.

22. Onderwijzen is het bewustzijn
illustreren met een bepaalde
Kennis over één of vele
wetenschappelijke
domeinen.
Instruir é ilustrar a mente
com certa soma de
conhecimentos sobre um ou
vários ramos científicos.

23. OpvoedenOpvoeden is deis de
krachten van dekrachten van de
geestgeest
ontwikkelen, nietontwikkelen, niet
alleen dooralleen door
verwerving vanverwerving van
kennis maarkennis maar
door vorming endoor vorming en
versteviging vanversteviging van
het karakter.het karakter.
EducarEducar éé
desenvolver osdesenvolver os
poderes dopoderes do
espespíírito, não srito, não sóó
pela aquisipela aquisiçção doão do
saber, comosaber, como
especialmente naespecialmente na
formaformaçção eão e
consolidaconsolidaçção doão do
carcarááter.ter.

24. ““... A educação,... A educação,
convenientementeconvenientemente
entendida, constitui a chaveentendida, constitui a chave
do progresso moral...”do progresso moral...”
Allan KardecAllan Kardec
““... De opvoeding is in... De opvoeding is in
werkelijkheid de sleutel vanwerkelijkheid de sleutel van
de morele vooruitgang...”de morele vooruitgang...”
Allan KardecAllan Kardec

25. EducaçãoEducação é toda influência exercida por umé toda influência exercida por um
Espírito sobre outro, no sentido deEspírito sobre outro, no sentido de
despertar um processo de evolução.despertar um processo de evolução.
Dora IncontriDora Incontri
OpvoedingOpvoeding is alle invloed die een geest opis alle invloed die een geest op
een andere uitoefent, om een proces vaneen andere uitoefent, om een proces van
ontwikkeling te ontwaken.ontwikkeling te ontwaken.
Dora IncontriDora Incontri

26. De opvoeding, als een proces waarbij het ontwaken vanDe opvoeding, als een proces waarbij het ontwaken van
de heilige potentiëlen in de andere gestimuleerd ende heilige potentiëlen in de andere gestimuleerd en
bevorderd worden, is het voornemen van hetbevorderd worden, is het voornemen van het
spiritisme en een compromis van elke moment, doorspiritisme en een compromis van elke moment, door
onze voorbeelden.onze voorbeelden.
Esta educação, portanto, como processo de influenciarEsta educação, portanto, como processo de influenciar
e fomentar no outro o despertar das potencialidadese fomentar no outro o despertar das potencialidades
divinas é o mister da proposta espírita e umdivinas é o mister da proposta espírita e um
compromisso de todos os instantes, através do nossocompromisso de todos os instantes, através do nosso
exemplo.exemplo.

27. Acreditou-se por muito tempo ter feito bastante,Acreditou-se por muito tempo ter feito bastante,
difundindo a instrução; mas a instrução sem o ensinodifundindo a instrução; mas a instrução sem o ensino
moral é impotente e estéril. É preciso, antes de tudo,moral é impotente e estéril. É preciso, antes de tudo,
fazer da criança um homem – um homem quefazer da criança um homem – um homem que
compreenda os seus deveres e conheça os seuscompreenda os seus deveres e conheça os seus
direitos.direitos. (Livro O Problema do Ser do Destino e da(Livro O Problema do Ser do Destino e da
Heel lang geloofde men genoeg te hebben gedaan doorHeel lang geloofde men genoeg te hebben gedaan door
het onderwijs te verspreiden, maar het onderwijs zonderhet onderwijs te verspreiden, maar het onderwijs zonder
de morele kennis is impotent en steriel. Om te beginnende morele kennis is impotent en steriel. Om te beginnen
moet wij van het kind een mens maken- een mens diemoet wij van het kind een mens maken- een mens die
zijn plichten begrijpt en zijn rechten kent.zijn plichten begrijpt en zijn rechten kent.
(Livro O Problema do Ser do(Livro O Problema do Ser do
Destino e da Dor)Destino e da Dor)
Léon DenisLéon Denis

28. SPIRITISTISCHE KINDEREN- ENSPIRITISTISCHE KINDEREN- EN
JEUGDEVANGELISATIEJEUGDEVANGELISATIE
EVANGELIZAÇÃO ESPÍRITAEVANGELIZAÇÃO ESPÍRITA
INFANTO-JUVENILINFANTO-JUVENIL

29. EV
O
LU
Ç
Ã
O
EV
O
LU
Ç
Ã
O
Het kind is een geestelijke wezen door God
gecreëerd die soms in de spirituele sferen
woont, soms in een materiële lichaam, als
een geïncarneerde geest, een ziel met een
nieuwe begin in het vlees
A criança é um ser espiritual, criado
por Deus, ora vivendo no plano do
Espírito, ora respirando num corpo
material, como espírito reencarnado...

30. De belangrijkste reden dat een Geest terugkomt inDe belangrijkste reden dat een Geest terugkomt in
een lichaam van een kind iseen lichaam van een kind is opnieuw opgevoedopnieuw opgevoed
worden.worden.
A principal finalidade do Espírito nascer criançaA principal finalidade do Espírito nascer criança
outra vez éoutra vez é ser educado novamente.ser educado novamente.

31. De positieve indrukken die een kind krijgt in de kindertijdDe positieve indrukken die een kind krijgt in de kindertijd
zijn van groot belang in haar leven van nu en zelfs inzijn van groot belang in haar leven van nu en zelfs in
de volgende levens.de volgende levens.
As impressões positivasAs impressões positivas que recebe durante a infânciaque recebe durante a infância
são determinantes em sua existência atual e até emsão determinantes em sua existência atual e até em
próximas vidas.próximas vidas.

32. Vanuit een spiritistisch oogpunt gezien begintVanuit een spiritistisch oogpunt gezien begint
opvoeding niet bij de geboorte en het eindigt ook nietopvoeding niet bij de geboorte en het eindigt ook niet
met de dood. Het begint vóór de geboorte en het gaatmet de dood. Het begint vóór de geboorte en het gaat
voorbij de dood van het fysieke lichaam.voorbij de dood van het fysieke lichaam.
Do ponto de vista espírita, a educação não começa noDo ponto de vista espírita, a educação não começa no
berço nem termina no túmulo, mas antecede aoberço nem termina no túmulo, mas antecede ao
nascimento e sucede à morte do corpo físiconascimento e sucede à morte do corpo físico..

33. De Spiritistische Kinderen- en JeugdevangelisatieDe Spiritistische Kinderen- en Jeugdevangelisatie is deis de
spiritistische kennis en de evangelische moraal die Jezusspiritistische kennis en de evangelische moraal die Jezus
heeft verkondigd overdragen onder de kinderen enheeft verkondigd overdragen onder de kinderen en
jongeren.jongeren.
O que se faz na área da infância e juventude sob aO que se faz na área da infância e juventude sob a
denominação dedenominação de Evangelização Espírita Infanto-JuvenilEvangelização Espírita Infanto-Juvenil é aé a
difusão do conhecimento espírita e da moral evangélicadifusão do conhecimento espírita e da moral evangélica
pregada por Jesus.pregada por Jesus.

34. De lessen moeten leeromstandigheden
bieden waarin de leerling uitgenodigd
wordt om zijn mening te geven...
As aulas devem oferecer situações de
aprendizagem em que o aluno é
convocado a opinar...

37. De leerervaringen zijn gesimuleerde situaties, gepland door de
mentor zodat ze door de kinderen beleefd kunnen worden. Zo
wordt het begrip over de inhoud verbeterd.
As experiências de aprendizagem são situações simuladas,
planejadas pelo evangelizador para serem vivenciadas pelas
crianças, com o propósito de favorecer a aquisição dos
conteúdos de ensino.

38. DOELSTELLINGEN VAN DEDOELSTELLINGEN VAN DE
SPIRITISTISCHE KINDEREN- ENSPIRITISTISCHE KINDEREN- EN
JEUGDEVANGELISATIEJEUGDEVANGELISATIE
Objetivos da EvangelizaçãoObjetivos da Evangelização
Espírita Infanto-JuvenilEspírita Infanto-Juvenil

39. De integratie van het kind met zichzelfDe integratie van het kind met zichzelf
bervorderenbervorderen,,
Promover a integração da criançaPromover a integração da criança
consigo mesmo,consigo mesmo,

40. De integratie van het kind met zijn naasteDe integratie van het kind met zijn naaste
bevorderen,bevorderen,
Promover a integração da criança com oPromover a integração da criança com o
próximopróximo,,
LIEFDE
TOLERANTIE
SOLIDARITEIT
VERGIFFENIS

41. De integratie van het kind met GodDe integratie van het kind met God
bevorderenbevorderen..
Promover a integração da criança com Deus.Promover a integração da criança com Deus.

42. Het kind de mogelijkheid geven om teHet kind de mogelijkheid geven om te
studeren over:studeren over:
Proporcionar à criança o estudo sobre:Proporcionar à criança o estudo sobre:
De natuurwetten die het Heelal regelen
Das Leis Naturais que regem o Universo
De natuur, de oorsprong en bestemming van de Geesten
Natureza, origem e destino dos Espíritos
Zijn betrekkingen met de lichamelijke wereld
Suas relações com o mundo corporal

43. Het kind de gelegenheid bieden om zich zelfHet kind de gelegenheid bieden om zich zelf
te zien als:te zien als:
Integraal Wezen
Erfgenaam van zichzelf
Betrokken
Wereldburger
Oferecer à criança a oportunidade deOferecer à criança a oportunidade de
perceber-se como:perceber-se como:
Ser integral
Herdeiro de si mesmo
Participativo
Cidadão do Mundo

44. Opvoeding binnen de Spiritistische concept is dus nietOpvoeding binnen de Spiritistische concept is dus niet
alleen de kennis van het Spiritisme overdragen maaralleen de kennis van het Spiritisme overdragen maar
ook de leerling betrekken in een sfeer vanook de leerling betrekken in een sfeer van
verantwoordelijkheid, van respect voor het leven, vanverantwoordelijkheid, van respect voor het leven, van
geloof in God...geloof in God...
Educar, pois, dentro da concepção Espírita não é sóEducar, pois, dentro da concepção Espírita não é só
oferecer os conhecimentos do Espiritismo comooferecer os conhecimentos do Espiritismo como
também envolver o educando numa atmosfera detambém envolver o educando numa atmosfera de
responsabilidade, de respeito à vida, de fé em Deus...responsabilidade, de respeito à vida, de fé em Deus...

45. ......van eerbied en liefde voor zijn naasten, vanvan eerbied en liefde voor zijn naasten, van
waardering voor de gekregen kansen, vanwaardering voor de gekregen kansen, van
constructief werk en van integratie met zichzelf,constructief werk en van integratie met zichzelf,
met zijn naasten en met God.met zijn naasten en met God.
... de consideração e amor aos semelhantes, de
valorização das oportunidades recebidas, de
trabalho construtivo e de integração consigo
mesmo, com o próximo e com Deus.

46. Het voornemen van het spiritisme watHet voornemen van het spiritisme wat
betreft opvoeding stuurt ons naar eenbetreft opvoeding stuurt ons naar een
nieuwe weg...nieuwe weg...
A Proposta Espírita, na visão da Educação,A Proposta Espírita, na visão da Educação,
nos mobiliza para um novo caminho...nos mobiliza para um novo caminho...

47. Jesus, na atualidade, representa o nosso grandeJesus, na atualidade, representa o nosso grande
portal, que se abre através de um ícone, Allanportal, que se abre através de um ícone, Allan
Kardec.Kardec.
Jezus betekent tegenwoordige een grote poortJezus betekent tegenwoordige een grote poort
die open gaat door een icoon, Allan Kardec.die open gaat door een icoon, Allan Kardec.

48. O Cristo representa o máximo em termosO Cristo representa o máximo em termos
de perfectibilidade que o homemde perfectibilidade que o homem
conheceu na Terra, conforme propostoconheceu na Terra, conforme proposto
na questão 625 - LE ... é o nossona questão 625 - LE ... é o nosso
grande portal.grande portal.
Christus vertegenwoordigt het ultieme begrip dat de mens op deChristus vertegenwoordigt het ultieme begrip dat de mens op de
aarde kent, zoals gesteld in vraag 625 BG- hij is onze grote poortaarde kent, zoals gesteld in vraag 625 BG- hij is onze grote poort..
E Allan Kardec é a chave, segundo Emmanuel, através de ChicoE Allan Kardec é a chave, segundo Emmanuel, através de Chico
Xavier, que abre esta porta... é a senha que abre este portalXavier, que abre esta porta... é a senha que abre este portal
através do qual somos convidados a caminhar.através do qual somos convidados a caminhar.
Allan Kardec is de sleutel, volgensAllan Kardec is de sleutel, volgens
Emmanuel, door Chico Xavier, die deEmmanuel, door Chico Xavier, die de
poort open maakt... Hij is de wachtwoordpoort open maakt... Hij is de wachtwoord
om deze poort open te maken waar wijom deze poort open te maken waar wij
uitgenodigd worden om door te gaan.uitgenodigd worden om door te gaan.

49. ““Het is dus nodig dat wij voor het kind en voor de
jongere zorgen, planten in groeiproces, nog in staat
om te buigen voor het hoogste goed.”
““ÉÉ preciso que cuidemos, portanto, da crianpreciso que cuidemos, portanto, da criançça e doa e do
jovem, plantas em processo de crescimento, aindajovem, plantas em processo de crescimento, ainda
amoldamoldááveis e direcionveis e direcionááveis para o bem maior.veis para o bem maior.””

50. ““Laten wij ons verenigen want de opdracht is voor ons allen.Laten wij ons verenigen want de opdracht is voor ons allen.
Alleen de eenheid biedt ons de kracht om onze taken teAlleen de eenheid biedt ons de kracht om onze taken te
vervullen. Laten wij de naastenliefde als devies volgen en devervullen. Laten wij de naastenliefde als devies volgen en de
nederigheid gebruiken om succes te garanderen.”nederigheid gebruiken om succes te garanderen.”
Bezerra de MenezesBezerra de Menezes
““Unamo-nos, que a tarefa é de todos nós. Somente a união nosUnamo-nos, que a tarefa é de todos nós. Somente a união nos
proporciona forças para o cumprimento de nosso serviços,proporciona forças para o cumprimento de nosso serviços,
trazendo a fraternidade por lema e a humildade por garantia detrazendo a fraternidade por lema e a humildade por garantia de

51. BibliografiaBibliografia::
 O Livro dos EspíritosO Livro dos Espíritos
 Evangelho segundo o EspiritismoEvangelho segundo o Espiritismo
 A GêneseA Gênese
 A Educação segundo o EspiritismoA Educação segundo o Espiritismo
Dora Incontri - FeespDora Incontri - Feesp
 Allan Kardec – Meticulosa Pesquisa BibliográficaAllan Kardec – Meticulosa Pesquisa Bibliográfica
Zêus Wantul e Francisco Thiesen – FebZêus Wantul e Francisco Thiesen – Feb
 Educação do Espírito – Introdução à Pedagogia EspíritaEducação do Espírito – Introdução à Pedagogia Espírita
Walter Oliveira AlvesWalter Oliveira Alves
 Jornal Comemorativo do Bicentenário de Allan KardecJornal Comemorativo do Bicentenário de Allan Kardec
Federação Espírita do Distrito FederalFederação Espírita do Distrito Federal
 O Problema do Ser do Destino e da DorO Problema do Ser do Destino e da Dor
Léon DenisLéon Denis

52.  A Importância da EvangelizaçãoA Importância da Evangelização
Entrevista com Divaldo Franco – IDEEntrevista com Divaldo Franco – IDE
 As Leis Morais – Segundo a Filosofia EspíritaAs Leis Morais – Segundo a Filosofia Espírita
Rodolfo Calligaris – FebRodolfo Calligaris – Feb
 Cristianismo e EspiritismoCristianismo e Espiritismo
Léon Denis – FebLéon Denis – Feb
 Conferência Dr. Alberto AlmeidaConferência Dr. Alberto Almeida
IV Congresso Espírita Mundial – Paris 2004IV Congresso Espírita Mundial – Paris 2004
 Pedagogia EspíritaPedagogia Espírita
J. Herculano PiresJ. Herculano Pires
 Apresentação sobre EducaçãoApresentação sobre Educação
ArleteArlete Länzlinger- CEEAK-Winterthur-Suíça 2006Länzlinger- CEEAK-Winterthur-Suíça 2006
 Site Seara do MestreSite Seara do Mestre
www.searadomestre.com.brwww.searadomestre.com.br
 Site Vera StefanelloSite Vera Stefanello
www.freewebs.comwww.freewebs.com/vrstefanello//vrstefanello/