Vai Trò Của Đoàn Thanh Niên Trong Hỗ Trợ Cho Đoàn Viên Khởi Nghiệp.

DỊCH VỤ VIẾT THUÊ ĐỀ TÀI TRỌN GÓI ZALO TELEGRAM : 0934.573.149
TẢI FLIE TÀI LIỆU – LUANVANTOT.COM
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG ĐOÀN
BÙI TRUNG QUYẾT
VAI TRÒ CỦA ĐOÀN THANH
NIÊN TRONG HỖ TRỢ CHO
ĐOÀN VIÊN KHỞI NGHIỆP
TẠI THÀNH PHỐ LÀO CAI
LUẬN VĂN THẠC SĨ XÃ HỘI HỌC
Mã số: 831 03 01
NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. DƯƠNG THỊ THANH XUÂN

HÀ NỘI, NĂM 2023

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Lu ận văn thạc sĩ “Vai trò của Đoàn thanh niên
trong hỗ trợ cho đoàn viên khởi nghiệp tại thành phố Lào Cai” là công trình
nghiên cứu đ ộc lập do tác giả thực hiện dưới sự hướng dẫn của TS. Dương
Thị Thanh Xuân. Luận văn chưa đư ợc công bố trong bất cứ công trình nghiên
cứu nào. Các số liệu, nội dung được trình bày trong luận văn là trung thực, có
nguồn gốc rõ ràng, hợp lệ và đảm bảo tuân thủ các quy định về bảo vệ quyền
sở hữu trí tuệ.
Tôi xin chịu trách nhiệm về toàn bộ nội dung của luận văn thạc sĩ.
TÁC GIẢ LUẬN VĂN
Bùi Trung Quyết

LỜI CẢM ƠN
Với những kiến thức tích lũy đư ợc trong suốt thời gian học tập, nghiên
cứu tại Trường Đ ại học Công Đoàn, đ ể hoàn thành luận văn “Vai trò của
Đoàn thanh niên trong h ỗ trợ cho đoàn viên kh ởi nghiệp tại thành phố Lào
Cai”, tôi đã nh ận đư ợc sự quan tâm giúp đ ỡ nhiệt tình của Ban Giám hiệu
Nhà trường, Quý Thầy/Cô, cùng với sự nhiệt tình giúp đỡ của Anh/chị đoàn
thanh niên của thành phố Lào Cai. Đ ến nay, tôi đã hoàn thành Luận văn tốt
nghiệp của mình, với sự trân trọng tôi xin chân thành cảm ơn đến:
TS. Dương Thị Thanh Xuân, Trường Đại học Công Đoàn, ngư ời đã
trực tiếp hướng dẫn tôi trong suốt thời gian hoàn thành Luận văn. Tôi cũng
xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Quý Thầy/Cô trong Khoa Xã hội học và
Khoa Sau Đại học đã tận tình cung cấp tài liệu cần thiết và đóng góp nhiều
ý kiến quý báu để tôi hoàn thành Luận văn này.
Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn và kính chúc Quý Th ầy/Cô
được nhiều sức khỏe, đặc biệt là TS. Dương Thị Thanh Xuân được dồi dào
sức khỏe và công tác tốt. Kính chúc Quý nhà trường đạt được nhiều thành
công trong công tác giáo dục.

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt Ý nghĩa
CLB
DNKNST
DN
KH&CN
KH/TWĐTN-
ĐKTHTN
LHTN
NĐ-CP
PTTH
QĐ-TTg
QH
TNCS
TNHH
TP.HCM
TNTP
UBND
VCCI
Câu lạc bộ
Doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo
Doanh nghiệp
Khoa học và Công nghệ
Kế hoạch Trung Ương Đoàn thanh niên - Tổ
chức Chiến dịch Thanh niên tình nguyện
Liên hiệp Thanh niên
Nghị định – Chính phủ
Phát thanh truyền hình
Quyết định – Thủ tướng
Quốc hội
Thanh niên Cộng sản
Trách nhiệm hữu hạn
Thành phố Hồ Chí Minh
Thiếu niên Tiền phong
Ủy ban nhân dân
Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam

DANH MỤC BẢNG, BIỂU SƠ ĐỒ
Bảng 3.1: Cán bộ đoàn đánh giá về lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy đảng, chính
quyền địa phương đ ối với hoạt đ ộng hỗ trợ khởi nghiệp của Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai.........................65
Bảng 3.2: Đoàn viên đánh giá v ề lãnh đ ạo, chỉ đạo của cấp ủy đ ảng, chính
quyền địa phương đ ối với hoạt động hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp
của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai ..66
Bảng 3.3: Cán bộ đoàn đánh giá về tác động của điều kiện kinh tế - xã hội đến
hoạt động hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp ở thành phố Lào Cai...........68
Bảng 3.4: Đoàn viên đánh giá v ề tác động của điều kiện kinh tế - xã hội ở địa
phương đối với hoạt động hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp ......................69
Bảng 3.5: Cán bộ đoàn đánh giá vai trò của nhân dân đối với hoạt động hỗ trợ
đoàn viên khởi nghiệp của Đoàn Đoàn Thanh niên C ộng sản Hồ
Chí Minh thành phố Lào Cai..................................................................................71
Bảng 3.6: Đoàn viên đánh giá vai trò cùa nhân dân đ ối với hoạt động hỗ trợ
đoàn viên khởi nghiệp của Đoàn Đoàn Thanh niên C ộng sản Hồ
Chí Minh thành phố Lào Cai..................................................................................72
Bảng 3.7: Cán bộ đoàn tự đánh giá về phẩm chất và năng lực ..................................74
Bảng 3.8: Đoàn viên đánh giá về đội ngũ cán bộ đoàn ở thành phố Lào Cai .. 75
Bảng 3.9: Lý do gia nhập Đoàn, tham gia các hoạt động của tổ chức Đoàn tự
đánh giá của đoàn viên và đánh giá của cán bộ đoàn..............................77
Bảng 3.10: Tinh thần, trách nhiệm và năng lực của đoàn viên trong tham gia
hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp của Đoàn - đánh giá của cán bộ đoàn78
Bảng 3.11: Tinh thần, trách nhiệm và năng lực của đoàn viên trong tham gia
sinh hoạt, hoạt động hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp- tự đánh giá của

đoàn viên............................................................................................................................80

DANH MỤC BIỂU SƠ ĐỒ
Biểu đồ
Biểu đồ 2.1: Cơ cấu mẫu khảo sát về giới tính....................................................................40
Biểu đồ 2.2: Cơ cấu mẫu khảo sát về trình độ học vấn...................................................41
Biểu đồ 2.3: Cơ cấu mẫu khảo sát về độ tuổi.......................................................................41
Biểu đ ồ 2.4: Nhận thức về khởi nghiệp của đoàn viên do Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai tổ chức 44
Biều đồ 2.5: Đánh giá của đoàn viên về hiệu quả của kế hoạch hỗ trợ cho đoàn
viên khởi nghiệp thông qua các hoạt đ ộng Đoàn do Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai tổ chức 46
Biểu đồ 2.6: Đánh giá của đoàn viên về hiệu quả việc tổ chức thực hiện hỗ trợ
cho đoàn viên khởi nghiệp thông qua các hoạt động Đoàn do Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai tổ chức 53
Biểu đồ 2.7: Đánh giá của đoàn viên về hiệu quả việc kiểm tra, giám sát việc
thực hiện hoạt đ ộng hỗ trợ khởi nghiệp cho Đoàn viên do Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai tổ chức 56
Biểu đồ 2.8: Đánh giá của đoàn viên về hiệu quả việc tổng kết, đánh giá thực
trạng trong hỗ trợ cho Đoàn viên khởi nghiệp do Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai tổ chức 57
Sơ đồ
Sơ đ ồ 2.9: Việc tham gia hoạt đ ộng khởi nghiệp do Đoàn Thanh niên C ộng
sản thành phố Lào Cai tổ chức của các đoàn viên 58
Sơ đồ 2.10: Nguyên nhân tham gia tham gia phong trào Đoàn về chương trình
khởi nghiệp 59

1
11
Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN VỀ VAI TRÒ ĐOÀN THANH
NIÊN TRONG HỖ TRỢ CHO ĐOÀN VIÊN KHỞI NGHIỆP
1.1. Các khái niệm công cụ
1.1.1. Khái niệm “Vai trò”
Theo từ điển Xã hội, vai trò được hiểu là “một tập hợp những kỳ vọng ở
trong xã hội ngắn với hành vi của những người mang địa vị…ở mức độ này
mỗi vai trò riêng là một tổ hợp hay nhóm các kỳ vọng hành vi”. Khái niệm vai
trò là khái niệm cơ bản của xã hội học đ ại cương vì khi nói tới vai trò người
ta thường nói đến nhóm các khái niệm liên quan như "vị thế", "địa vị", "hành
vi", "kỳ vọng"…[17]. Như vậy vai trò là tập hợp các mong đ ợi, các quyền và
nghĩa vụ được gắn cho một địa vị cụ thể. Những mong đợi này xác định hành
vi của con người đư ợc xem như là phù hợp đ ối với người chiếm giữ một địa
vị. Một vai trò hay một địa vị được xem xét trên "mọi mối quan hệ nhất định".
Vai trò do ý nghĩa mà nó đư ợc gán mang tính xã hội và trên phương diện
nhất định nó cũng là một biểu trưng trong quá trình tương tác xã hội của con
người, mỗi thành viên trong xã hội lại có sự ràng buộc, phụ thuộc vào nhau
khi đóng một vai trò.
Trong “Thuyết hành đ ộng” của T.parsons (Nhà xã hội học người Mỹ)
xuất phát từ nhận đ ịnh cho rằng trong mọi hoàn cảnh đ ều có những đòi h ỏi
mong đợi đối với những chủ thể hành động, bản thân chủ thể biết và tự hướng
theo những đòi h ỏi này. Sự liên kết đòi h ỏi về hành đ ộng chuẩn mực này
được ông gắn cho khái niệm là vai trò. Như vậy, theo ông “vai trò là những
đòi hỏi đối với tính quy luật và bền vững của hành động xã hội, đó là khuôn

mẫu đ ịnh hướng chung đư ợc tạo ra giữa xã hội và các cá thể hoặc nói một
cách khác những đòi hỏi của hệ thống của xã hội được chuyển tới hệ cá nhân
thông qua vai trò. Mỗi vai trò đều chứa đựng một khuôn mẫu chuẩn mực chủ
chốt với vị trí cụ thể trong một xã hội cụ thể” [32]. Ở đây khái niệm vai trò
mang tính nguyên lý cơ bản và thích hợp cho việc minh hoạ tư duy và lập

12
luận Xã hội học, bởi vì vai trò như đ ịa vị về nguyên tắc đư ợc giả thuyết là
được độc lập với cá thể. Mặt khác, vai trò cũng tạo ra bởi con người và theo
đó được xác định theo nhiều chiều khác nhau.
Hiện nay có rất nhiều định nghĩa về vai trò, tuy nhiên trong khuôn khổ
nghiên cứu của luận văn, tập trung vào vai trò của tổ chức và có thể hiểu “vai
trò là những đòi hỏi đối với tính quy luật và bền vững của hành động xã hội,
là khuôn mẫu định hướng chung đư ợc tạo ra giữa xã hội và tổ chức, là tập
hợp các mong đợi, quyền và nghĩa vụ mà xã hội đặt ra, gán cho tổ chức”.
1.1.2. Khái niệm “Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh”
Theo Luật thanh niên 2020 thì“Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh là tổ chức chính trị - xã hội của thanh niên Việt Nam, giữ vai trò nòng
cốt trong phong trào thanh niên; Tổ chức, hướng dẫn hoạt đ ộng của thiếu
niên, nhi đồng, phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh” [27].
Trong Đi ều lệ Đảng Cộng sản Việt Nam, Đi ều 44 khẳng đ ịnh “Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh là đ ội dự bị tin cậy của Đ ảng, thường
xuyên bổ sung lực lượng trẻ cho Đảng, kế tục sự nghiệp cách mạng vẻ vang
của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh; là lực lượng nòng cốt trong phong trào
thanh niên; là trường học xã hội chủ nghĩa; đại diện quyền lợi của thanh niên;
phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh” [10].
Điều lệ Đoàn khẳng định: “Đoàn TNCS Hồ Chí Minh là tổ chức chính
trị-xã hội của thanh niên Việt Nam, do Đảng Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch
Hồ Chí Minh sáng lập, lãnh đạo và rèn luyện” [11, tr.9]. Điều này phản ánh
đầy đủ Đoàn là một tổ chức Thanh niên Cộng sản mang tính tiên tiến của giai
cấp công nhân và tính quần chúng rộng rãi của thanh niên Việt Nam thông
qua việc tổ chức các phong trào, hoạt động có tính chất xã hội, mỗi đoàn viên

và cơ sở Đoàn đ ều đư ợc thể hiện tinh thần xung kích cách mạng, thực hiện
mục tiêu, lý tưởng của Đảng.
Đoàn có 3 đ ặc đi ểm cơ bản: là Đ ội dự bị tin cậy của Đ ảng, thường
xuyên bổ sung lực lượng trẻ cho Đảng, Nhà nước và các ngành. Đoàn luôn

13
luôn xác định nhiệm vụ của mình là đội quân xung kích cách mạng tích cực
tham gia xây dựng Đảng và là người kế tục trung thành sự nghiệp cách mạng
vẻ vang của Đảng và của Bác Hồ; là Trường học xã hội chủ nghĩa của thanh
niên, tạo môi trường đưa thanh niên vào các hoạt động giúp học tập rèn luyện
và phát triển nhân cách, năng lực của người lao đ ộng mới phù hợp với yêu
cầu của xã hội hiện nay; là Người đại diện, chăm lo và bảo vệ quyền lợi hợp
pháp của tuổi trẻ. Đặc đi ểm này khẳng định rõ tổ chức Đoàn TNCS H ồ Chí
Minh là tổ chức của thanh niên, vì thanh niên.
Đoàn là thành viên trong hệ thống chính trị, hoạt động trong khuôn khổ
Hiến pháp và pháp luật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam [12,
tr.12]. Trong hệ thống này, Đảng là người lãnh đạo, Đoàn là một trong các tổ
chức thành viên. Về quan hệ giữa tổ chức Đoàn với Đảng, Nhà nước và các tổ
chức đoàn th ể và các tổ chức xã hội khác của thanh niên đư ợc quy đ ịnh cụ
thể: Đối với Đảng, Đoàn là hoạt động dưới sự lãnh đạo trực tiếp của Đảng, là
đội dự bị tin cậy của Đ ảng, nguồn cung cấp cán bộ theo yêu cầu nhiệm vụ
chính trị của Đảng. Đối với Nhà nước, Đoàn là ch ỗ dựa vững chắc của Nhà
nước trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đ ất nước. Đoàn ph ối hợp chặt
chẽ với các cấp, các ngành, các đoàn thể và tổ chức xã hội chăm lo giáo dục,
đào tạo, tạo mọi điều kiện cho sự phát triển của thanh thiếu nhi. Đối với các tổ
chức xã hội của thanh niên và phong trào thanh niên, Đoàn gi ữ vai trò làm
nòng cốt chính trị trong việc xây dựng tổ chức và hoạt đ ộng của Hội Liên
hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên Việt Nam, Hội Doanh nghiệp trẻ
Việt Nam và các thành viên khác của Hội. Đối với Đội TNTP Hồ Chí Minh,
Đoàn giữ vai trò là người phụ trách Đội và có trách nhiệm xây dựng tổ chức

Đội, lựa chọn, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ làm công tác thiếu nhi, tạo điều kiện
về cơ sở vật chất và tài chính cho hoạt động của Đội.
Được xây dựng, rèn luyện và trưởng thành qua các thời kỳ đấu tranh
cách mạng, Đoàn TNCS H ồ Chí Minh đã t ập hợp đông đ ảo thanh niên phát
huy chủ nghĩa anh hùng cách mạng, cống hiến xuất sắc cho sự nghiệp giải

14
phóng dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Bước vào
thời kỳ mới, Đoàn tiếp tục phát huy những truyền thống quý báu của dân tộc
và bản chất tốt đẹp của mình, xây dựng thế hệ thanh niên Việt Nam giàu lòng
yêu nước, tự cường dân tộc; kiên định lý tưởng độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội; có đạo đức cách mạng, ý thức chấp hành pháp luật, sống có văn hóa,
vì cộng đ ồng; có năng lực, bản lĩnh trong hội nhập quốc tế; có sức khỏe, tri
thức, kỹ năng trong lao động tập thể; xung kích, sáng tạo làm chủ khoa học
công nghệ tiên tiến, vươn lên ngang tầm thời đại. Đoàn TNCS Hồ Chí Minh
kế tục trung thành, xuất sắc sự nghiệp cách mạng vẻ vang của Đảng và Chủ
tịch Hồ Chí Minh; thường xuyên bổ sung lực lượng trẻ cho Đ ảng; tổ chức
động viên đoàn viên, thanh niên c ả nước đi đ ầu trong sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa [12,
tr.10-11].
1.1.3. Khái niệm “Đoàn viên”
Điều lệ Đoàn đ ịnh nghĩa “Đoàn viên Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ
Chí Minh là thanh niên Việt Nam tiên tiến, phấn đ ấu vì lý tưởng của Đ ảng
Cộng sản Việt Nam và Chủ tịch Hồ Chí Minh, có tinh thần yêu nước, tự
cường dân tộc; có lối sống lành mạnh, cần kiệm, trung thực; tích cực, gương
mẫu trong học tập, lao động, hoạt động xã hội và bảo vệ Tổ quốc, gắn bó mật
thiết với thanh niên; chấp hành nghiêm chỉnh pháp luật của Nhà nước và Điều
lệ Đoàn” [12, tr.9].
Mỗi đoàn viên trong t ổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh
phải có trách nhiệm thực hiện tốt các nhiệm vụ theo chức năng, nhiệm vụ của
tổ chức đoàn.

Một là, các đoàn viên cần phấn đấu theo mục tiêu lý tưởng của Đảng và
Bác Hồ. Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh do Đảng, Bác Hồ sáng lập
và rèn luyện, do đó, trong b ất cứ hoàn cảnh nào, Đoàn luôn l ấy mục tiêu, lý
tưởng của Đảng và Bác Hồ làm mục tiêu phấn đấu của mình, đó là: Phấn đấu
vì độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội và vì mục tiêu: “Dân giàu, nước mạnh,

15
dân chủ, công bằng và văn minh” và tích cực học tập và rèn luyện, tham gia
các hoạt động xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Hai là, các đoàn viên cần phát huy chức năng Đoàn là trường học xã hội
chủ nghĩa của thanh niên. Mỗi đoàn viên có trách nhiệm phát huy chức năng
Đoàn là trường học xã hội chủ nghĩa của thanh niên, vì thanh niên, định hướng
cho thanh niên đến với lý tưởng của Đảng của dân tộc, xây dựng thành công chủ
nghĩa xã hội và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa.
Ba là, đoàn viên ph ải là người tiên phong trong việc thực hiện các
phong trào hành động cách mạng; tích cực tham gia thực hiện xuất sắc các nội
dung của phong trào thanh niên xung kích trong phát triển kinh tế - xã hội và
bảo vệ Tổ quốc; tạo điều kiện cho thanh niên phát huy tài năng với tinh thần
trách nhiệm cao các phong trào phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp tích c ực
cho tập thể và cộng đồng.
Bốn là, mỗi đoàn viên có trách nhi ệm phát huy vai trò của tổ chức
Đoàn, trong đ ồng hành với thanh niên lập thân, lập nghiệp, giúp cho thanh
niên bảo vệ quyền lợi, lợi ích hợp pháp, giúp cho thanh niên tự khẳng đ ịnh
bản thân trong các lĩnh vực của đời sống xã hội. Tạo điều kiện cho thanh niên
rèn luyện, phấn đấu, tiến bộ.
Năm là: các đoàn viên cần tích cực tham gia công tác xây dựng Đoàn;
tuyên truyền, giáo dục cho thanh niên nhận thức, hiểu biết cơ bản về Đoàn,
giúp đỡ họ rèn luyện phấn đấu trở thành đoàn viên; liên hệ mật thiết với thanh
niên, tích cực xây dựng Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam, Hội Sinh viên
Việt Nam, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh.
Sáu là: mỗi đoàn viên c ần tích cực tham gia xây dựng Đ ảng, chính
quyền và các đoàn thể nhân dân. Mỗi đoàn viên gương mẫu chấp hành đường

lối chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tham gia xây dựng và bảo
vệ Đảng, chính quyền, chấp hành điều lệ, các Nghị quyết của Đoàn, sinh hoạt
và đóng đoàn phí đúng qui đ ịnh. Đ ặc biệt mỗi đoàn viên thanh niên c ần nỗ
lực học tập, rèn luyện tham gia hưởng ứng cuộc vận động: “Đoàn viên phấn

16
đấu trở thành Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam”, góp phần quan trọng vào
chủ trương liên tục bổ sung lực lượng trẻ có chất lượng cao cho Đảng.
Quyền của đoàn viên:
Thứ nhất, đoàn viên có quy ền yêu cầu tổ chức Đoàn đ ại diện, bảo vệ
quyền lợi hợp pháp của mình, đư ợc giúp đ ỡ và tạo đi ều kiện đ ể phấn đ ấu
trưởng thành.
Thứ hai, đoàn viên được ứng cử, đề cử và bầu cử cơ quan lãnh đạo các
cấp của Đoàn .
Thứ ba, đoàn viên có quy ền đư ợc thông tin, thảo luận, chất vấn, phê
bình, biểu quyết, đề nghị và bảo lưu ý kiến của mình về công việc của Đoàn.
1.1.4. Khái niệm “Khởi nghiệp”
Định nghĩa khởi nghiệp theo từ điển tiếng Việt được giải nghĩa là bắt
đầu sự nghiệp.
Định nghĩa khởi nghiệp cũng thay đổi qua thời gian với các nhà nghiên
cứu khác nhau. Đ ến đ ầu thế kỷ XX, đ ịnh nghĩa khởi nghiệp đã đư ợc hoàn
thiện và được diễn đạt là quá trình tạo dựng một tổ chức kinh doanh và người
khởi nghiệp là người sáng lập nên doanh nghiệp đó. Tuy nhiên, “không ph ải
bất cứ ai cũng có tiềm năng đ ể mở một doanh nghiệp riêng”[39] (Learned,
2002). “Một người khởi nghiệp tiềm năng là người đón l ấy cơ hội đ ể thành
lập công ty riêng mình ngay khi cơ hội xuất hiện” [40] (Shapero, 1982). Sự
khởi nghiệp là một quá trình bắt đầu từ việc nhận biết cơ hội, từ đó phát triển
ý tưởng đ ể theo đu ổi cơ hội qua việc thành lập công ty mới. Theo tổ chức
Global Entrepreneurship Monitor thì “một doanh nghiệp khi vừa thành lập sẽ

trải qua ba giai đo ạn từ hình thành, phát triển ý tư ởng đ ến thành lập doanh
nghiệp và cuối cùng là duy trì và phát triển doanh nghiệp” [41].
Hiện nay, cụm từ startup (khởi nghiệp sáng tạo) đã trở nên phổ biến tuy
nhiên nhiều người vẫn chưa phân biệt đư ợc start-up, tức là khởi nghiệp đ ổi
mới sáng tạo, với khởi nghiệp hay lập nghiệp.
Theo quy định của Luật hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ số 04/2017/QH14 do

17
Quốc Hội ban hành thì “Doanh nghiệp nhỏ và vừa khởi nghiệp sáng tạo là
doanh nghiệp nhỏ và vừa được thành lập để thực hiện ý tưởng trên cơ sở khai
thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh mới và có khả năng tăng
trưởng nhanh” [28].
Trong khi đó kh ởi nghiệp sáng tạo (startup) là khởi nghiệp dựa trên
nền của sáng tạo (dựa trên một công nghệ mới, hoặc tạo ra hình thức kinh
doanh mới, hoặc xây dựng một phân khúc thị trường mới...). Tức là các doanh
nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo phải có sự khác biệt không chỉ với các
doanh nghiệp ở trong nước, với tất cả các công ty trước đây và c ả với các
doanh nghiệp khác trên thế giới. Vì đ ặc đi ểm đó nên doanh nghi ệp khởi
nghiệp đ ổi mới sáng tạo nhanh chóng thu hút đư ợc đ ầu tư trong và ngoài
nước để phát triển nhanh, ví dụ như Facebook, Google chỉ trong 2-3 năm đã
phát triển đ ể trở thành các tập đoàn l ớn. Tóm lại, khởi nghiệp sáng tạo
(startup) là quá trình khởi nghiệp dựa trên việc tạo ra hoặc ứng dụng kết quả
nghiên cứu, giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý đ ể nâng cao
năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa và có khả năng
tăng trưởng nhanh.
Theo cách hiểu chung, “Startup” hay khởi nghiệp sáng tạo, là quá trình
khởi nghiệp dựa trên các giải pháp kỹ thuật, công nghệ, giải pháp quản lý để
nâng cao năng suất, chất lượng, giá trị gia tăng của sản phẩm, hàng hóa và có
khả năng tăng trưởng nhanh.
Nói đơn giản, startup phải bảo đảm được hai yếu tố là “start” và “up”.
“Start” có nghĩa là bạn bắt đ ầu với một ý tư ởng mới, hoặc nếu ý tư ởng đó
không mới thì cách làm phải đ ột phá và thường thì gắn với ứng dụng công

nghệ. Còn “up” liên quan đ ến khả năng thương mại hóa và quy mô của thị
trường, nghĩa là ý tưởng đó phải có khả năng được triển khai trong thực tế, có
khách hàng hoặc khách hàng tiềm năng, đồng thời phải có khả năng mở rộng
được để “up” trong thời gian càng nhanh càng tốt.
Thanh niên khởi nghiệp là quá trình công dân Việt Nam độ tuổi từ 16

18
đến 30 tuổi tham gia thực hiện ý tưởng kinh doanh của cá nhân hoặc tập thể,
bao gồm quá trình thành lập và vận hành doanh nghiệp trong vòng 5 năm kể
từ ngày được cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp lần đầu, chưa niêm
yết trên thị trường chứng khoán.
Thanh niên khởi nghiệp sáng tạo là công dân Việt Nam có độ tuổi từ 16
đến 30 tuổi khởi nghiệp dựa trên nền của sáng tạo (dựa trên một công nghệ
mới, hoặc tạo ra hình thức kinh doanh mới, hoặc xây dựng một phân khúc thị
trường mới...)
1.1.5. Khái niệm “Hỗ trợ khởi nghiệp”
Hiện nay chưa có đ ịnh nghĩa chính thức về khái niệm hỗ trợ khởi
nghiệp. Trong phạm vi nghiên cứu của luận văn, khái niệm “hỗ trợ khởi
nghiệp” được hiểu là “các quy định, cơ chế, chính sách và cách thức can thiệp
từ góc độ Nhà nước để hỗ trợ cho các doanh nghiệp khởi nghiệp, qua đó thúc
đẩy sự phát triển của các doanh nghiệp khởi nghiệp. Đây chính là tổng thể các
biện pháp về thể chế pháp luật, tài chính và phi tài chính nhằm giúp doanh
nghiệp khởi nghiệp thành lập doanh nghiệp, quản trị doanh nghiệp, đào t ạo
nhân lực, nghiên cứu, phát triển ý tư ởng, sản phẩm, tham gia thị trường và
phát triển thị trường, trở thành những doanh nghiệp thực thụ, mang lại doanh
thu cho chủ sở hữu và các nhà đầu tư” [17].
Hệ thống pháp lý hỗ trợ các doanh nghiệp (DN) khởi nghiệp được đề
cập chính thức tại các văn bản quy phạm pháp luật của Việt Nam từ năm 2016
và vẫn đang trong quá trình xây d ựng và hoàn thiện. Trên thực tế, các quy
định liên quan đ ến hỗ trợ DN khởi nghiệp đã xu ất hiện từ những năm đ ầu
2010, khi Nghị định về trợ giúp phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa
(DNNVV) của Chính phủ (Nghị định số 56/2009/NĐ-CP ngày 30/6/2009)

được ban hành. Tại Nghị định số 56/2009/NĐ-CP, mô hình vườn ươm DN,
một trong những hình thức hỗ trợ kinh doanh trong hệ sinh thái khởi nghiệp
được chính thức thừa nhận và là tổ chức có chức năng hỗ trợ các DNNVV,
trong đó có các DN khởi nghiệp thông qua việc sử dụng không gian ươm tạo

19
để hỗ trợ các DN. Hệ thống pháp luật về hỗ trợ khởi nghiệp này bao gồm 02
loại hình: Các văn bản pháp luật chính thức ở cấp đ ộ luật và các văn bản
hướng dẫn thi hành; Các cơ chế, chính sách cụ thể (văn bản điều hành: quyết
định và đ ề án của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và chính quyền đ ịa
phương) [6].
1.1.6. Khái niệm“Vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh trong hỗ trợ cho đoàn viên khởi nghiệp”
Hiện nay, Đ ảng, Nhà nước rất chú trọng đ ến khởi nghiệp. Tinh thần
khởi nghiệp đã có sự chuyển động tích cực từ các bộ, ban, ngành, đến các địa
phương, đặc biệt là tổ chức Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh đã có nhiều hoạt động
cụ thể hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới, sáng tạo.
Từ khi ra đ ời cho đ ến nay, Đoàn TNCS H ồ Chí Minh luôn là đơn v ị
hàng đầu trong hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp.
Đoàn đã tổ chức nhiều cuộc thi về khởi nghiệp cho thanh niên nhằm cổ
vũ, khuyến khích và xây dựng tinh thần khởi nghiệp, lập nghiệp, tham gia
phát triển kinh tế đoàn viên thanh niên; tạo lập môi trường thuận lợi để thúc
đẩy, hỗ trợ thanh niên trong quá trình khởi nghiệp, đổi mới, sáng tạo trong tất
cả các lĩnh vực; ươm mầm cho các ý tưởng kinh doanh với những giải pháp
tiềm năng bước ra thị trường. Bên cạnh việc khuyến khích và phát triển các ý
tưởng sáng tạo khởi nghiệp trong thanh niên, Đoàn TNCS H ồ Chí Minh còn
quan tâm, chăm lo, tạo môi trường thuận lợi và làm cầu nối cho những thanh
niên có khát vọng khởi nghiệp, những doanh nhân trẻ đang khởi nghiệp tiếp
cận các nguồn vốn, quỹ đầu tư, các tổ chức tài chính… đ ể được hỗ trợ về
nguồn lực và những điều kiện khởi nghiệp một cách tốt nhất.

Tóm lại, Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đóng vai trò quan tr ọng trong hỗ
trợ cho đoàn viên kh ởi nghiệp. Đoàn có vai trò cổ vũ, khuyến khích, đ ịnh
hướng và xây dựng tinh thần khởi nghiệp, lập nghiệp, tham gia phát triển
kinh tế của đoàn viên và t ạo lập môi trường thuận lợi đ ể thúc đ ẩy, hỗ trợ
đoàn viên trong quá trình khởi nghiệp, đổi mới, sáng tạo.

20
1.2. Quan điểm, mục tiêu và nội dung định hướng hỗ trợ cho đoàn
viên khởi nghiệp
1.2.1. Quan điểm và mục tiêu của Đảng, Nhà nước
Quan đi ểm về định hướng hỗ trợ khởi nghiệp cho đoàn viên là nh ằm
thúc đ ẩy tinh thần khởi nghiệp, tìm kiếm những ý tư ởng kinh doanh mới, ý
tưởng kinh doanh sáng tạo của các cá nhân, nhóm cá nhân, tổ chức, từ đó có
những giải pháp hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi để hiện thực hóa các ý tưởng
kinh doanh đó.
Mục tiêu về định hướng hỗ trợ cho đoàn viên khởi nghiệp là xây dựng
và tạo lập môi trường thuận lợi cho khởi nghiệp, khuyến khích thúc đẩy tinh
thần khởi nghiệp; hỗ trợ phát triển doanh nghiệp bằng những chính sách, công
cụ hỗ trợ đầu tư kinh doanh; đ ẩy mạnh hoạt đ ộng đào t ạo kiến thức khởi
nghiệp; chia sẻ kiến thức, kinh nghiệm khởi nghiệp từ các mô hình kinh
doanh có hiệu quả; tìm kiếm các ý tư ởng kinh doanh tốt phát triển thành các
dự án kinh doanh khả thi, hỗ trợ triển khai trên thực tế thông qua các cuộc thi
khởi nghiệp hàng năm theo kế hoạch. Bên cạnh đó, tạo lập môi trường thuận
lợi đ ể thúc đ ẩy, hỗ trợ quá trình hình thành và phát triển loại hình doanh
nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công
nghệ, mô hình kinh doanh mới, góp phần tạo việc làm, tăng năng suất lao
động, đóng góp vào quá trình thúc đẩy tăng trưởng kinh tế nhanh và bền vững
của tỉnh.
Hiện nay Việt Nam có khoảng 24 triệu thanh niên. Đây là m ột lực
lượng rất quan trọng, đóng góp vào s ự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa
đất nước. Đảng, Nhà nước đã có rất nhiều chính sách hỗ trợ thanh niên về học
tập, nghề nghiệp, việc làm, chăm lo đời sống vật chất, tinh thần. Nhu cầu về

nghề nghiệp, việc làm là một trong những nhu cầu quan trọng của thanh niên
hiện nay. Muốn có một công việc tốt, một tương lai tốt, chắc chắn thanh niên
cần quá trình khởi nghiệp, tạo dựng lâu dài. Những năm qua, Đảng và Chính
phủ đã tích cực đổi mới các nội dung, phương thức hoạt động để đến gần hơn

21
với thanh niên; chăm lo, hỗ trợ những nhu cầu, nguyện vọng chính đáng, thiết
thân nhất của thanh niên; thể hiện sự quan tâm rất lớn của Chính phủ đối với
vấn đề lập thân, lập nghiệp, khởi nghiệp của thanh niên hiện nay.
Quyết định 1665/QĐ-TTg ngày 30/10/2017 của Thủ tướng Chính phủ
phê duyệt Đề án “Hỗ trợ học sinh, sinh viên khởi nghiệp đến năm 2025”. Đây
là Đề án do Bộ Giáo dục và Đào tạo chủ trì, không có liên hệ nào với Đề án
844[33].
Tại Điều 19 Nghị định 61/2015/NĐ-CP Quy định về chính sách hỗ trợ
tạo việc làm và Quỹ quốc gia về việc làm có quy đ ịnh về việc hỗ trợ thanh
niên khởi nghiệp như sau:
- Đối tượng hỗ trợ: Thanh niên có nhu cầu khởi sự doanh nghiệp;
Thanh niên đã khởi sự doanh nghiệp.
- Nội dung hỗ trợ: Cung cấp kiến thức về pháp luật, quản trị doanh
nghiệp và các vấn đề có liên quan khởi sự doanh nghiệp; Đào tạo, bồi dưỡng
kiến thức khởi sự doanh nghiệp; Cho vay ưu đãi từ Quỹ quốc gia về việc làm
theo quy định của pháp luật.
- Căn cứ tình hình kinh tế - xã hội từng thời kỳ, Bộ Lao động - Thương
binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan trình Thủ tướng
Chính phủ quyết định việc hỗ trợ thanh niên khởi sự doanh nghiệp [3].
Căn cứ theo Điều 18 Luật Thanh niên 2020 (có hiệu lực từ 01/01/2023 )
[27] thì chính sách khởi nghiệp đối với thanh niên được quy định như sau:
- Giáo dục, đào tạo kiến thức, kỹ năng khởi nghiệp cho thanh niên.
- Cung cấp thông tin về thị trường; hỗ trợ pháp lý, khoa học và công
nghệ, xúc tiến đ ầu tư, phát triển nguồn nhân lực; ưu đãi vay v ốn từ các tổ

chức tín dụng theo quy định của pháp luật.
- Khuyến khích, tạo môi trường thuận lợi đ ể thanh niên khởi nghiệp
sáng tạo ứng dụng khoa học và công nghệ.
- Ưu đã i, hỗ trợ tổ chức, cá nhân tham gia cung ứng dịch vụ hỗ trợ
thanh niên khởi nghiệp; khuyến khích thành lập quỹ khởi nghiệp cho thanh

22
niên theo quy định của pháp luật[10].
Ngoài các chính sách trên, Chính phủ còn nhiều các giải pháp, chính
sách trọng tâm hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp khác và đã tri ển khai chúng
thường xuyên và rầm rộ các chương trình hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo và đổi
mới sáng tạo như: Chương trình đ ối tác đ ổi mới sáng tạo Việt Nam - Phần
Lan, dự án đ ẩy mạnh đ ổi mới, sáng tạo thông qua nghiên cứu, khoa học và
công nghệ, Dự án xây dựng chính sách đổi mới và phát triển các cơ sở ươm
tạo DNKNST…và các sự kiện cho khởi nghiệp Techfest, Demoday,
HatchFair…
1.2.2. Nội dung hỗ trợ cho đoàn viên kh ởi nghiệp của Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh
Đồng hành với thanh niên lập nghiệp, khởi nghiệp là chương trình lớn
của Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh. Trung ương Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã xây dựng được các nội dung để hỗ trợ
cho đoàn viên khởi nghiệp như:
Xây dựng kế hoạch hỗ trợ cho đoàn viên khởi nghiệp thông qua các
hoạt động Đoàn
Trong giai đo ạn 2014-2018, Trung ương Đoàn h ỗ trợ các dự án khởi
nghiệp sáng tạo, đã có hơn 400 nhóm khởi nghiệp liên hệ, tìm kiếm sự hỗ trợ
từ trung tâm này. Với các hoạt động hưởng ứng Năm Quốc gia khởi nghiệp,
các chương trình của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã mang l ại
nhiều kết quả cụ thể.
Đồng hành với thanh niên lập nghiệp, khởi nghiệp là chương trình lớn của
Trung ương Đoàn trong nhiệm kỳ 5 năm tới, với mục tiêu hỗ trợ vay vốn 10.000
tỷ đồng cho thanh niên làm kinh tế, hỗ trợ 1.000 dự án khởi nghiệp sáng tạo của

thanh niên. Những thanh niên khởi nghiệp thành công, nhờ những hỗ trợ thiết
thực, sẽ giúp được cho rất nhiều người khác trong cộng đồng.
Đề án "Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến
năm 2015" do Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, Trung ương Đoàn Thanh niên

23
Cộng sản Hồ Chí Minh, Trung ương H ội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam
thành lập Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp. Qua đó, Trung tâm H ỗ
trợ thanh niên khởi nghiệp đóng vai trò nòng c ốt, “đầu tàu” dẫn dắt, đ ịnh
hướng cho thanh niên trong vấn đề khởi nghiệp, từ định hướng, tư vấn khởi
nghiệp tới tìm kiếm nguồn vốn đ ầu tư cho ý tưởng, hay “đầu ra” cho các ý
tưởng xuất sắc.
Với ba nhóm đối tượng được Trung ương Đoàn Thanh niên Cộng sản
Hồ Chí Minh và Trung ương Hội Liên hiệp thanh niên Việt Nam tập trung hỗ
trợ, chương trình đưa ra t ừng hướng giải quyết cụ thể hơn, như: khối đ ối
tượng thanh niên nông thôn, tập trung vào các nguồn vốn giải quyết việc làm
của Chính phủ do Trung ương Đoàn qu ản lý nguồn vốn từ Ngân hàng Chính
sách xã hội và mô hình tài chính vi mô phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo,
các nguồn vốn khác huy động từ doanh nghiệp. Đối với sinh viên, sự hỗ trợ
được tập trung vào các nguồn vốn khởi nghiệp từ Quỹ Đầu tư khởi nghiệp đổi
mới sáng tạo của Trung ương Đoàn, các tỉnh, thành đoàn và các doanh nghiệp
thành đạt. Còn đối với doanh nhân trẻ là nguồn vốn ưu đãi từ ngân hàng, quỹ
đầu tư mạo hiểm và liên kết với các doanh nhân thành đạt, các tổ chức quốc tế.
Tổ chức thực hiện hỗ trợ cho đoàn viên khởi nghiệp thông qua các
hoạt động Đoàn
Tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh đã tổ chức thực hiện
hỗ trợ cho đoàn viên khởi nghiệp thông qua các hoạt động Đoàn thông qua 3
hoạt động chính sau:
Thứ nhất, tìm kiếm, hỗ trợ phát triển ý tưởng khởi nghiệp trong đoàn viên

Để tổ chức các hoạt động truyền thông về khởi nghiệp, Tổ chức Đoàn
Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tuyên truyền nâng cao nhận thức, ý thức
và tinh thần về khởi nghiệp, lập nghiệp cho các đoàn viên và cộng đồng; xây
dựng chương trình truyền thông, tư vấn, hướng nghiệp, khởi nghiệp, lập
nghiệp; biểu dương, tôn vinh các cá nhân và tập thể tiêu biểu.
Để tìm kiếm và phát triển ý tưởng sáng tạo khởi nghiệp trong đoàn viên

24
sinh viên, Tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh hình thành cơ sở
dữ liệu về ý tưởng khởi nghiệp; tham gia xây dựng, phát triển hệ sinh thái
khởi nghiệp trong thanh niên, sinh viên. Kết nối ý tưởng khởi nghiệp với các
nhà đ ầu tư tiềm năng; tổ chức sàn giao dịch ý tư ởng khởi nghiệp (thường
xuyên kết nối thông tin, công bố trên sàn đầu tư nhằm “đấu giá”, giới thiệu,
kết nối các “địa chỉ” khởi nghiệp; là kênh “thông tin tổng hợp”, phản ánh kết
quả chương trình thanh niên khởi nghiệp cả nước; đảm bảo các chức năng của
sàn giao dịch, đ ầu tư khởi nghiệp đúng theo các quy đ ịnh). Thiết lập mạng
lưới liên kết giữa các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở đào tạo, viện
nghiên cứu, chuyên gia… thông qua việc thành lập Hội đ ồng chuyên gia tư
vấn hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp, nhằm hỗ trợ đoàn viên thanh niên trong
hợp tác, trao đ ổi thông tin, kiến thức và kỹ năng; hỗ trợ các ý tư ởng khởi
nghiệp khả thi của đoàn viên; kêu gọi các nguồn vốn, tổ chức hỗ trợ đoàn viên
khởi nghiệp; khuyến khích thành lập các câu lạc bộ khởi nghiệp trong các
trường đại học, cao đẳng, các cơ sở Đoàn, Hội [25].
Thứ hai, tư vấn, hỗ trợ thông tin, kiến thức, kỹ năng cho đoàn viên
khởi nghiệp
Để tư vấn, hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp, Tổ chức Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh cung cấp những kiến thức, kỹ năng về khởi nghiệp,
khởi sự doanh nghiệp và lập nghiệp cho đoàn viên thanh niên, sinh viên,
doanh nhân trẻ. Trung ương Đoàn đã thành l ập và ra mắt Trung tâm hỗ trợ
thanh niên khởi nghiệp để trợ giúp, tư vấn và hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp
một cách thiết thực, hiệu quả và chuyên nghiệp. Phối hợp tổ chức các khóa
đào tạo khởi sự doanh nghiệp trong đoàn viên (tập trung đối tượng thanh niên
có nhu cầu); các khóa đào t ạo nâng cao năng lực kinh doanh cho các doanh

nghiệp mới khởi nghiệp; đào tạo về chuyển giao công nghệ, thương mại hóa,
sở hữu trí tuệ…; hướng dẫn thành lập các mô hình “Vườn ươm thanh niên
khởi nghiệp” ở cấp tỉnh. Trung ương Đoàn xây dựng thí điểm mô hình “Vườn
ươm thanh niên khởi nghiệp” hoặc “Công viên khởi nghiệp”; đ ịnh kỳ 6

25
tháng/lần tổ chức các buổi đối thoại, diễn đàn gặp gỡ giữa doanh nhân trẻ và
thanh niên khởi nghiệp với lãnh đạo các cơ quan quản lý nhà nước để hỗ trợ
chính sách cho thanh niên khởi nghiệp theo từng chuyên đ ề riêng, như: đ ầu
tư, thuế, pháp luật, đào tạo, công nghệ, hợp tác quốc tế…[25]
Thứ ba, huy động nguồn vốn hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp, lập nghiệp
Để xây dựng chương trình hỗ trợ vốn cho đoàn viên kh ởi nghiệp, Tổ
chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành lập Quỹ Hỗ trợ Thanh
niên khởi nghiệp của Trung ương Đoàn; k ết nối các nguồn vốn quĩ đ ầu tư
mạo hiểm của các tổ chức tài chính vi mô hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp. Tìm
kiếm mối quan hệ hợp tác với các tổ chức phi chính phủ hợp pháp trong nước
và quốc tế, các quỹ đầu tư hỗ trợ khởi nghiệp, như: “Quỹ đầu tư mạo hiểm”,
“Quỹ đầu tư thiên thần” đ ể hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp và xây dựng các
doanh nghiệp[25].
Kiểm tra, giám sát việc thực hiện hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp cho
đoàn viên
Tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tiến hành kiểm tra,
giám sát việc thực hiện hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp cho Đoàn viên.
Kết thúc các buổi khảo sát, đoàn giám sát tiến hành ghi chép, phối hợp
với chính quyền đ ịa phương đ ể chính quyền quan tâm hơn nữa đ ối với các
chính sách liên quan đ ến khởi nghiệp của thanh niên; bám sát nhu cầu vay
vốn của đoàn viên; tăng cư ờng tuyên truyền sâu về các cơ chế, chính sách;
minh bạch hóa các khoản vay, đ ảm bảo sử dụng đúng m ục đích và các mô
hình khởi nghiệp phải có tính khả thi cao [25].
Tổng kết, đánh giá thực trạng trong hỗ trợ cho Đoàn viên khởi nghiệp

Tổ chức Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh nghiên cứu, đánh giá
quá trình thực hiện chính sách hiện hành đang đư ợc áp dụng đ ể tham mưu,
kiến nghị các cơ quan chức năng ban hành, bổ sung các chính sách nhằm hỗ
trợ hoạt đ ộng khởi nghiệp đ ối với thanh niên; Hàng năm, tiến hành sơ kết
chương trình thanh niên khởi nghiệp để đề xuất với Chính phủ, các bộ, ngành

26
xem xét, ban hành một số chính sách đ ặc thù, nhằm hỗ trợ thanh niên khởi
nghiệp [25].
1.3. Các lý thuyết lựa chọn
1.3.1. Lý thuyết vai trò
Lý thuyết vai trò đư ợc hình thành như là một bộ phận trong tiếp cận
của lý thuyết hành động - tương tác và lý thuyết cấu trúc - chức năng.
Lý thuyết vai trò của Ralph Linton. R. Linton (1893-1953) đã có công
đầu trong việc xác định nội dung xã hội học của khái niệm vị thế xã hội, vai
trò xã hội. Theo ông, vị thế xã hội là tập hợp các quyền và trách nhiệm mà
người nắm giữ vị thế đó phải thực hiện. Tuy nhiên, khái niệm vị thế xã hội
chủ yếu nói đến xuất phát đi ểm của hành vi mà chưa nói đến mặt hoạt động
của nó. Khái niệm vai trò mới nói đ ến mặt đ ộng thái của hành vi: khi một
người thực hiện quyền và trách nhiệm của vị thế thì khi đó ngư ời này thực
hiện vai trò. Vai trò là hành vi của người nắm giữ vị thế mà hành vi đó hướng
vào việc đáp ứng kỳ vọng của người khác về quyền và trách nhiệm gắn với vị
thế. Vai trò, theo nghĩa trừu tượng, một người phải thực hiện nhiều vai trò cụ
thể tương ứng với vị thế mà người đó chi ếm giữ. Theo nghĩa cụ thể, vai trò
của một người là tổng hợp các vai trò mà người đó thực hiện. Vai trò của một
người sẽ được xác định người đó làm gì cho xã hội và có thể mong đợi gì ở xã
hội. Các cá nhân và nhóm xã hội gắn kết với nhau thông qua việc thực hiện vị
thế, vai trò, qua đó mà gắn kết toàn bộ xã hội của họ [22, tr. 107-109].
Lý thuyết vai trò của Talcott Parsons.Talcott Parsons nhà xã hội học Mỹ
đã phát triển lý thuyết vai trò từ việc áp dụng phương pháp tiếp cận hệ thống
xã hội. Parsons cho rằng vị thế và vai trò không phải là thuộc tính của hệ
thống xã hội mà là hai mặt của mỗi một đơn vị của hệ thống xã hội. Tập hợp

vai trò vừa là hệ thống hành động của cá nhân vừa là hệ thông hành động của
tập thể. Parsons áp dụng cách phân loại của Linton, cho rằng các cá nhân thực
hiện vai trò gán và vai trò giành được trong mối quan hệ vai xã hội nhằm đáp
ứng kỳ vọng đ ối với vai xã hội. T.Parsons đưa ra m ột bộ khung lý luận hay

27
một bộ máy khái niệm gồm năm cấp đ ểnhấn mạnh các chiều cạnh quan hệ
của cấu trúc vai xã hội: a, Tính dế xúc động đối lập với tính trung lập. b, Định
hướng bản thân - định hướng tập thể. c, Tính phổ biến - tính đặc thù. d, Đạt
được và gán cho. e, Định rõ - khuyếch tán [22, tr.l 14,115].
Năm cặp khái niệm này tạo thành bộ khung năm đ ịnh hình vai xã hội.
Như vậy, Parsons đã kế thừa và phát triển thuyết hành vi về vị thế, vai trò của
Linton, mở rộng lý thuyết đó về vị thế, vai trò của các nhân sang lý thuyết hệ
thống xã hội tổng quát về vị thế, vai trò xã hội của các đơn vị cùa hệ thống xã
hội. Vai trò vừa là hệ thống hành động của cá nhân vừa là hệ thống hành động
của tập thể.
Lý thuyết tập hợp - vai của Robert Merton. R.Merton (1910-2003) phát
kiến ra lý thuyết trung gian và đưa ra lý thuyết về tập hợp - vai. Lý thuyết tập
hợp - vai ra đ ời khi thuyết hành vi về vị thế, vai trò xã hội do R.Linton đ ề
xuất đã trở lên phổ biến trong xã hội học. Xuất phát từ thực tế một vị thế xã
hội không chỉ có một vai mà là nhiều vai xã hội gắn với vị thế của người đó
trong tương tác với những người khác, Merton đã đưa ra quan ni ệm về tập
hợp - vai. Mellon yêu cầu phân biệt rõ giữa tập hợp - vai và vai - tập hợp. Tập
hợp - vai gắn với một vị thế xã hội nhất đ ịnh, vai - tập hợp là các vai với
nhiều vị thổ xã hội. Các vai của nhiều vị thế xã hội đa dạng, như một người
vừa là bác sĩ, vừa là giáo sư thì người đó phải thực hiện các vai xã hội tương
ứng với vị thế xã hội của mình.
Lý thuyết tập hợp - vai của Merton gợi mở cho những nghiên cứu về vị
thế xã hội, vai trò xã hội, làm cầu nối giữa lý luận và thực tiễn trong nghiên
cứu thực nghiệm xã hội học về vị thế, vai trò xã hội. Đồng thời, lý thuyết tập
hợp - vai cho phép phát hiện ra cấu trúc tầng bậc của các vai xã hội mà mỗi cá

nhân đảm nhiệm theo thứ tự ưu tiên để giảm thiểu xung đ ột giữa các vai xã
hội. Lý thuyết tập hợp - vai trò của Merton đã đặt ra những vấn đề nghiên cứu
về tìm hiểu sự tác đ ộng của cấu trúc xã hội với việc hình thành tập hợp vai
trò; xem xét cách thực hiện tập hợp vai trò để đảm bảo tính cân bằng, ổn định

28
cũng như để giải quyết những mâu thuẫn xã hội.
Lý thuyết về vai trò của R.Linton, T.Parsons, R.Merton tập trung ở
những nội dung cơ bản sau: Một là, vai trò xã hội gắn với vị thế xã hội, là
quyền và trách nhiệm của một người trong việc thực hành vị thế xã hội của
họ; sự kỳ vọng của xã hội đối với một vị thế xã hội. Vai trò của một người sẽ
được xác định người đó làm gì cho xã hội và có thể mong đợi gì ở xã hội. Vân
đề cốt lõi của việc đóng vai trò là sự xác định đúng vị thế xã hội và làm đúng
các giá trị, chuẩn mực xã hội của từng vị thế xã hội. Hai là, vai trò được thể
hiện trong hành động, vừa là hệ thống hành động của cá nhân vừa là hệ thống
hành động của tập thể. Xem xét, đánh giá vai trò c ủa một cá nhân, nhóm xã
hội phải so sánh giữa hoạt động của họ với các giá trị, chuẩn mực của vị thế
xã hội mà họ đang đảm nhiệm, làm rõ sự đúng chuẩn hay lệch chuẩn. Ba là,
một người, một nhóm xã hội ở một vị thế xã hội nhất định đảm nhiệm nhiều
vai trò, tập hợp - vai. Các vai ở nhiều vị thế xã hội mang tính đa dạng, vai -
tập hợp. Bốn là, sự gắn kết giữa các cá nhân, nhóm xã hội thông qua việc thực
hiện các vai trò xã hội. Việc thực hiện các vai trò sẽ đám bảo tính cân bằng,
ổn định cũng như để giải quyết những mâu thuẫn xã hội, hạn chế xung đột xã
hội có thể xảy ra giữa các vai trò. Đoàn kết xã hội được xây dựng thông qua
việc các cá nhân, nhóm xã hội thực hiện đúng vai trò xã hội.
Lý thuyết về vai trò của R.Linton, T.Parsons, R.Merton tạo nên nấc
thang phát triển lý thuyết về vị thế xã hội và vai trò xã hội, cơ sở lý luận cho
việc làm rõ sự biến đ ổi về vai trò xã hội cùa các nhóm xã hội. Vận dụng lý
thuyết xã hội học về vai trò xã hội trong nghiên cứu hoạt động của tổ chức cơ
sở Đoàn trên các hướng, nội dung chủ yếu sau: Thứ nhất, xác định rõ vai trò
xã hội của tô chức cơ sở đoàn trong hệ thống tổ chức cùa Đoàn Thanh niên

Cộng sản Hồ Chí Minh, trong hệ thống chính trị ở cơ sở và trong xã hội. Chỉ
ra được sự kỳ vọng của xã hội đối với hoạt động của tổ chức đoàn cơ sở và sự
mong đợi của cán bộ, đoàn viên v ề sự ủng hộ, thừa nhận của xã hội đối với
hoạt đ ộng của tổ chức đoàn cơ s ở. Thứ hai, làm rõ tập hợp - vai của cán bộ

29
đoàn và đoàn viên trong hoạt động của tổ chức cơ sở đoàn. Thứ ba, làm rõ vai
trò xã hội của tổ chức cơ sở đoàn trong việc tổ chức các hoạt đ ộng đ ối với
đoàn viên và sự mong đợi của đoàn viên đ ối với các hoạt đ ộng của tổ chức
đoàn cơ sở. Thứ tư, làm rõ sự đồng thuận, đoàn k ết trong hoạt đ ộng của tổ
chức cơ sở đoàn.
Khi vận dụng lý thuyết này vào nghiên cứu vào đ ề tài chính là nghiên
cứu việc thực hiện chức năng, vai trò của Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí
Minh trong hỗ trợ cho đoàn viên kh ởi nghiệp tại thành phố Lào Cai. Vận
dụng lý thuyết này của Đoàn TNCS Hồ Chí Minh để nghiên cứu vai trò hỗ trợ
đoàn viên tại thành phố Lào Cai sẽ cho chúng ta thấy rõ hơn quan điểm, khả
năng thực tế của Đoàn TNCS H ồ Chí Minh khi nhìn nhận và thực hiện trách
nhiệm xã hội của họ đối với các đoàn viên như thế nào?, việc thực hiện vai trò
của Đoàn TNCS H ồ Chí Minh có tác đ ộng đ ến các đoàn viên trong khởi
nghiệp ra sao?. Ngoài ra, lý thuyết này còn nêu sự ảnh hưởng các chính sách
hỗ trợ khởi nghiệp gắn với những quy định của Đảng, Nhà nước ta và những
mong đợi của đoàn viên.
1.3.2. Lý thuyết hệ thống
V.P.Cudomin, trong sách "Nguyên lý tính hệ thống trong lý luận và
phương pháp luận cùa C.Mác" đã viết: "Và dù cho khái niệm hệ thống được
xác đ ịnh một cách khác nhau, thì người ta vẫn thường nói rằng, hệ thống là
một tập hợp nhất đ ịnh những yếu tố có mối liên hệ với nhau, tạo thành sự
thống nhất ổn định và tính chỉnh thể, có những thuộc tính và những quy luật
tổng hợp" [37, tr.20]. V.P.Cudomin chỉ rõ, vấn đ ề cơ bản là vạch ra những
nhân tố quyết đ ịnh dẫn đ ến tổ chức các yếu tố thành hệ thống, phát hiện

những mối liên hệ và quan hệ trong hệ thống, xác lập những quy luật cấu trúc,
quy luật hoạt động và phát triển của hệ thống.
F.A.Capitonov quan niệm: "Hệ thống là khái niệm trung tâm biểu thị
một tập hợp các phân tử trong sự tương tác qua lại thể hiện tính chỉnh thể và
tính chung của mình" [16, tr. 137]. Chỉnh thể là hình thức tồn tại của hệ thống

30
với phương thức tổ chức của hệ thống, phản ánh sự độc lập của nó so với hệ
thống khác. Tính chỉnh thể là sự thống nhất của hệ thống, một chỉnh thể của
sự tương tác qua lại giữa các phần tửcủa hệ thống. Phần tử là đơn v ị không
thể phân chia nhỏ hơn, là một trong những thành phần của hệ thống. Các tiểu
tập hợp của các đơn vị tronghệ thống có thể được xem xét như là các phân hệ
(thành tố) của hệ thống, cấu trúc là tính trật tự của các quan hệ gắn kết các
phần tử của hệ thống và đám b ảo sự cân bằng của nó; phương thức tổ chức
của hệộ thống để tạo nên tính chỉnh thể của hệ thống. Tiếp cận hệ thống đòi
hỏi phải xác đ ịnh ranh giới của hệ thống; bán chất tính chỉnh thể của hệ
thống; cấu trúc của hệ thống; quan hệ qua lại giữa các phần tử của hệ thống;
xác lập chức năng của hệ thống và chức năng của các phần tử của hệ thống;
tính quy luật vận hành của hệ thống và thiết lập mô hình của hệ thống [16,
tr.137-141].
Theo H.Korte, lý thuyết xã hội học của T.Parsons không chỉ là thuyết
hành đ ộng mà còn là lý thuyết hệ thống. Parsons cho rằng, hệ thống xã hội
được hình thành trong những trạng thái và quá trình tương tác mang tính xã
hội của những cá nhân hành động; xã hội là một hệ thống tương đối khép kín,
luôn tự bảo tồn và luôn hướng tới sự cân bằng, sự cân bằng của trật tự xã hội
của hệ thống [23, tr.266, 267].
Theo Parsons, hệ thống xã hội có cấu trúc gồm bốn đơn vị. Đơn vị thứ
nhất là hành đ ộng xã hội do một người thực hiện và đư ợc hướng vào một
hoặc nhiều người khác như là khách thể của hành đ ộng. Đơn v ị thứ hai, hệ
thống là tập hợp vị thế, vai trò với tư cách là một tiểu hệ thống có tổ chức của
các hành động hay nhiều người nắm giữ hành động theo một tương tác nhất

định. Đơn vị thứ ba, bản thân nhân vật với tư cách là một hệ thống của các vị
thế và các vai được gắn với họ như là khách thể xã hội, như là tác giả của một
hệ thống các hành động đóng vai. Đơn v ị thứ tư, một tập thể với tư cách vừa
là nhân vật, vừa là khách thể [22, tr. 111-113].
T.Parsons cũng cho rằng, hệ thống nào cũng có cấu trúc chức năng cơ

31
bản của nó. Ông đưa ra bốn tiểu hệ thống tương ứng với bốn loại hệ thống cơ
bản của hệ thống xã hội và đề cao đặc trưng chức năng cấu trúc của hệ thống
bằng lược đồ AGIL. Lược đồ AGIL gồm bốn thành phần, đó là A (Adaptation
- hệ thống hành vi thích nghi), G (Goal Attainment - hệ thống hướng đích), I
(Integration - hệ thống thích hợp xã hội), L (Latent Paternmaintenance - hệ
thống khuôn mẫu văn hóa). Bốn thành phần này là bốn tiểu hệ thống tương
ứng với nó là bốn chức năng. Tiểu hệ thống kinh tế thực hiện chức năng thích
ứng của xã hội đối với môi trường khan hiếm các nguồn lực và đang biến đối
không ngừng. Tiểu hệ thống chính /trị với các tố chức đảng phái, các cơ quan
chính quyền trung ương, địa phương cùng nhiều đơn vị và cơ quan quyền lực
khác. Tiểu hệ thống liên kết gồm các cơ quan pháp luật, cơ quan hành chính
và bộ máy an ninh thực hiện chức năng gắn kết các cá nhân, các nhóm và tổ
chức xã hội, đông th ời kiểm soát xã hội thông qua giám sát, kiểm tra, đi ều
chỉnh, trừng phạt để giải quyết quan hệ mâu thuẫn, xung đột nhằm tạo sự ổn
định, sự đoàn kết và trật tự xã hội. Tiểu hệ thống bảo tồn bao gồm gia đình,
nhà trường, các tổ chức văn hóa, tôn giáo, khoa học, nghệ thuật,... thực hiện
chức năng kích thích, động viên các cá nhân và nhóm xã hội đồng thời đảm
nhiệm chức năng quản lý và bảo trì các khuôn mẫu hành vi, ứng xử của các
thành [22, tr.236-238].
Tuy còn có những ý khác nhau, song các quan ni ệm về hệ thống cho
thấy những đi ểm chung: Một là, hệ thống là tập hợp các thành phần xã hội
(các phần tử, các yếu tố); hai là, các thành phần trong hệ thống có vị trí, chức
năng cụ thể và giữa các chức năng đó có mối liên hệ nhau, tạo nên mạng lưới
các chức năng xã hội; ba là, các thành phần xã hội trong hệ thống liên hệ với
nhau theo những vấn đề mang tính quy luật; bốn là, tính chỉnh thể là đặc trưng

cơ bản của hệ thống, đ ể vừa phản ánh trạng thái trật tự xã hội bên trong hệ
thống, vừa phân biệt nó với hệ thống khác.
Lý thuyết hệ thống cho cái nhìn "hệ thống" về các tổ chức xã hội, nhóm
xã hội, đ ồng thời chỉ ra cách thức tiếp cận hệ thống đ ối với tổ chức xã hội,

32
nhóm xã hội. Lý thuyết hệ thống là cơ sở lý luận cho việc nghiên cứu hoạt
động của tổ chức cơ sở đoàn trên các nội dung: Thứ nhất, làm rõ vị thế, đặc
trưng của tổ chức cơ sở đoàn với tính cách hệ thống xã hội trong hệ thống
chính trị ở cơ sở. Thứ hai, làm rõ các liên hệ trong, ngoài của tổ chức cơ sở
đoàn với tính cách hệ thống xã hội. Thứ ba, làm rõ vị thế, vai trò, chức năng
của từng thành tố trong tổ chức cơ sở đoàn và sự liên hệ giữa chúng. Thứ tư,
làm rõ cơ chế tác động của các yếu tố, sự vận hành trong hệ thống chính trị ở
cơ sở để phát huy các yếu tố cho việc nâng cao chất lượng hoạt động của tổ
chức cơ sở đoàn.
Lý thuyết hệ thống của T.Parsons cung cấp cơ sở lý luận trực tiếp cho
việc nghiên cứu về hoạt động của tổ chức đoàn cơ sở. Theo đó, tổ chức đoàn
cơ sở hệ thống là tập hợp vị thế, vai trò với tư cách là một tiểu hệ thống có tổ
chức của các hành động hay nhiều người nắm giữ hành động theo một tương
tác nhất định. Việc ra đời tổ chức Đoàn thanh niên nhằm đáp ứng yêu cầu tập
hợp lực lượng xã hội trẻ trong một tổ chức đ ể giáo dục, rèn luyện và hành
động theo mục tiêu, lý tưởng của Đảng Cộng sản. Như vậy, tô chức đoàn đã
xác định một vị thê, một vai trò trong phát triển xã hội dưới sự lãnh đạo của
Đảng Cộng sản. Nghiên cứu về hoạt động của tổ chức đoàn cơ sở phải đặt nó
trong mối tương quan với vị thế, vai trò của nó. Nghĩa là, đánh giá hoạt động
của tổ chức đoàn cơ s ở là đánh giá v ị thế, vai trò xã hội mà nó đ ảm nhiệm
trong hệ thống chính trị ở cơ sở.
Tổ chức Đoàn là m ột tiểu hệ thống trong hệ thống các tổ chức chính
trị- xã hội mà Đảng Cộng sản chỉ định thành lập nhằm tập hợp lực lượng xã
hội để thực hiện mục tiêu, lý tưởng của mình. Đó là một hệ thống có tổ chức
chặt chẽ, vớinhững quy định mang tính "chuẩn mực", "giá trị" buộc mọi thành

viên phải tiếp nhận và tuân theo trong quá trình tham gia tổ chức đoàn.
Nghiên cứu về hoạt đ ộng của tổ chức đoàn cơ s ở phải đ ặt trọng tâm vào
nghiên cứu các chuẩn mực, giá trị xã hội được quy định trong Điều lệ Đoàn
và sự thích ứng của các đoàn viên với các chuẩn mực, giá trị xã hội đó. Tìm ra

33
ở đó sự "đồng thuận", sự "xung đ ột" giũa chuẩn mực, giá trị xã hội của tô
chức đoàn và sự lựa chọn giá trị của đoàn viên. Sự đồng thuận giữa giá trị xã
hội của hoạt động của tổ chức đoàn và l ựa chọn giá trị của đoàn viên s ẽ tạo
sức mạnh trong xây dựng tô chức đoàn và nâng cao hiệu quả hoạt động của tổ
chức đoàn cơ sở.
Tổ chức cơ sở Đoàn là một tiểu hệ thống chính trị và là tiểu hộ thống
liên kết, bảo tồn trong lược đồ AGIL và bốn tiểu hệ thống tương ứng với nó là
bốn chức năng mà T.Parsons chỉ ra. Tổ chức cơ sở đoàn là một tổ chức tập
hợp để gắn kết nhũng người trong độ tuổi trẻ tử 15 đến 30, nhằm giáo dục và
rèn luyện họ thành những cá nhân tiên tiến trong xã hội, góp phần tạo sự ổn
định, sự đoàn kết và trật tự xã hội. Đ ồng thời, tổ chức cơ sở đoàn tạo dựng
các hoạt đ ộng bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống tốt đ ẹp của dân tộc
trong quá trình dựng nước và giữ nước. Thông qua giáo dục và tổ chức hoạt
động, tổ chức Đoàn cơ sở kích thích, động viên đoàn viên hành động theo các
chuẩn mực, giá trị xã hội đang được xã hội thừa nhận và hướng họ tới các giá
trị chân, thiện, mỹ. Lý thuyết hệ thống của T.Parsons đ ịnh hướng cho việc
nghiên cứu những hoạt động mà tổ chức cơ sở Đoàn thực hiện.
Vận dụng lý thuyết hệ thống làm sáng tỏnhững nguyên tắc và quy luật
hoạt đ ộng chung của Đoàn TNCS H ồ Chí Minh trong việc hỗ trợ các đoàn
viên trong công tác khởi nghiệp; tập trung vào mối quan hệ tương tác của các
đoàn viên trong tổ chức chung là Đoàn TNCS Hồ Chí Minh cũng như giữa tổ
chức Đoàn và các đoàn viên; phân tích ch ức năng và nhiệm vụ của Đoàn
TNCS Hồ Chí Minhvới những vấn đề xác đ ịnh, tái xây dựng, tối ưu hóa và
điều khiển hoạt động của tổ chức trong việc hỗ trợ đoàn viên khởi nghiệp.
1.3.3. Lý thuyết xã hội hóa

Nhà xã hội học người Mỹ - Neil Smelser cho rằng: “Xã hội hoá là quá
trình trong đó các cá nhân học hỏi cách thức hành động tương ứng với vai trò
của mình để phục vụ tốt cho các mô hình hành vi tương ứng với hệ thống vai
trò mà cá nhân đó phải đóng trong cuộc đời mình” [14; tr.258]. Xã hội mong

34
đợi các cá nhân hành động phù hợp với vị trí xã hội của họ, từ đó giúp họ hoà
nhập với đời sống xã hội. Ngoài việc tiếp nhận các kinh nghiệm xã hội, xã hội
cũng đòi hỏi các cá nhân phải thể hiện được mối quan hệ và sự tương tác xã
hội, qua quá trình này các cá nhân từ việc thực hiện đúng vai trò nhất định, đã
dần dần thay đổi những hành vi để có thể thích ứng với sự thay đổi các vai trò
khác nhau trong đời sống xã hội. Có thể hiểu là một mô hình, khuôn mẫu xã
hội được hình thành để tạo sự thích nghi và mối liên kết giữa các cá nhân và
nhóm. Như vậy xã hội hóa là quá trình quan trọng đ ể hình thành nhân cách
của các nhân.
Xã hội hóa thể hiện mối liên hệ cơ bản giữa cá nhân và xã hội. Một mặt
các cá nhân tiếp nhận những giá trị xã hội được coi là chuẩn mực cơ bản đối
với đời sống xã hội từ những cá nhân hoặc nhóm xã hội xung quanh (người
thân trong gia đình, bạn bè, đồng nghiệp,…), bằng cách tán thành hoặc không
tán thành những mô hình hành vi được định hướng. Mặt khác nhờ quá trình
xã hội hóa mà nền văn hóa xã hội được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ
khác và có tính liên tục. Con người chỉ thực sự trở thành con người xã hội khi
có sự tương tác với những cá nhân và các nhóm xã hội khác, không có quá
trình xã hội hóa con người không thể nào hình thành nhân cách và hòa nhập
vào xã hội. Nói như nhà xã hội học Pháp Sabran thì xã hội như một con tàu,
cá nhân phải bước lên tàu mới trở thành con người xã hội, nếu không thì sẽ
phải đứng mãi ở bến tàu (Từ điển xã hội học thế giới, 1994:331) (dẫn theo Lê
Ngọc Văn, 1998) [36; tr.7].
Áp dụng lý thuyết xã hội hóa về phát huy vai trò của Đoàn TNCS H ồ
Chí Minh trong việc hỗ trợ cho đoàn viên khởi nghiệp tại thành phố Lào Cai
cho thấy mối liên hệ giữa các đoàn viên và tổ chức Đoàn. M ột mặt các đoàn

viên tiếp nhận sự hướng dẫn, hỗ trợ từ tổ chức Đoàn bằng cách tán thành hoặc
không tán thành những hoạt động của tổ chức Đoàn, mặt khác các đoàn viên
tiếp thu những kinh nghiệm, thành quả, rút ra bài học từ các đoàn viên th ực
hiện khởi nghiệp thành công.

35
1.4. Đặc điểm địa bàn nghiên cứu
1.4.1. Tình hình, đặc điểm tỉnh Lào Cai
Lào Cai là tỉnh vùng cao biên giới, nằm chính giữa vùng Đông B ắc và
vùng Tây Bắc của Việt Nam, cách Hà Nội 296 km theo đường sắt và 265 km
theo đường bộ. Diện tích tự nhiên: 6.383,88 km2 (chiếm 2,44% diện tích cả
nước, là tỉnh có diện tích lớn thứ 19/64 tỉnh, thành phố cả nước).Phía Đông
giáp tỉnh Hà Giang, phía Nam giáp tỉnh Yên Bái, phía Tây giáp tỉnh Lai Châu,
phía Bắc giáp tỉnh Vân Nam - Trung Quốc với 203 km đường biên giới.
UBND Lào Cai cùng các cơ quan ban, ngành chức năng và các tổ chức
đoàn thể xã hội đã t ập trung triển khai nhiều chương trình, giải pháp nhằm
khuyến khích tinh thần khởi nghiệp trong thanh niên nói riêng và người dân
nói chung, nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo điều kiện cho doanh nghiệp phát triển.
Những nỗ lực trên được kỳ vọng tạo ra “đòn bẩy” để các doanh nghiệp “cất
cánh” trong thời gian tới.
Tuy nhiên, chương trình khởi nghiệp trên đ ịa bàn tỉnh còn nhiều trầm
lắng. Theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai thìsau gần 5 tháng triển khai Kế
hoạch số 274/KH-UBND, ngày 24/10/2018 của UBND tỉnh Lào Cai về Hỗ
trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo tỉnh Lào Cai giai đoạn 2017 –
2020, định hướng đến năm 2025, các đơn vị thành viên được phân công đã và
đang tiến hành thực hiện các phần việc của mình, nhưng có rất nhiều đơn v ị
vẫn chưa triển khai các phần việc của mình nên chương trình khởi nghiệp trên
địa bàn tỉnh diễn ra chưa sôi nổi.
1.4.2. Đặc điểm Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố
Lào Cai và thanh niên thành phố Lào Cai hiện nay
Thứ nhất, đặc điểm Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai

Tiếp nối truyền thống vẻ vang của Đoàn, c ủa thanh niên Việt Nam,
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai từ khi thành lập cho đến nay đã
trải qua 10 kỳ Đại hội, dưới sự quan tâm lãnh đạo của Đảng bộ Tỉnh, sự phối
hợp của chính quyền và đoàn thể nhân dân, Đoàn đã không ngừng phát triển

36
lớn mạnh.
Phát huy truyền thống vẻ vang của thế hệ đi trước, xứng đáng là đội dự
bị tin cậy của Đ ảng cộng sản Việt Nam, trong suốt những năm qua, Đoàn
TNCS Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai đã tham mưu và triển khai nhiều hoạt
động, chương trình, đ ề án, nguồn Quỹ thiết thực góp phần quan trọng trong
công tác đoàn k ết, tập hợp thanh niên; tham gia giải quyết những việc khó,
việc mới trong quá trình phát triển kinh tế - văn hóa - chính trị - xã hội của
tỉnh, mang những nét riêng của Lào Cai như: Đề án “Đoàn kết tập hợp thanh
niên công nhân thành phố Lào Cai”, Đ ề án “Nâng cao nhận thức pháp luật
cho thanh niên”, Đề án “Phổ cập và nâng cao kiến thức tin học cho thanh niên
và cán bộ Đoàn – Hội – Đội thành phố Lào Cai”, Quỹ hỗ trợ thanh niên xa
quê có hoàn cảnh khó khăn, Quỹ Tài năng trẻ thành phố Lào Cai, thành lập
Trung tâm hỗ trợ thanh niên công nhân và lao động trẻ... được lãnh đạo tỉnh
và Trung ương Đoàn đánh giá cao. Tuy nhiên, cũng c ần thấy rằng, hoạt động
của Đoàn thanh niên và công tác thanh niên thành phố Lào Cai trong thời gian
qua cũng tồn tại những hạn chế nhất định. Tổ chức Đoàn vẫn chưa tạo được
sự phát triển đồng đều ở các cấp, chưa phát huy, khơi dậy tốt được tiềm năng,
sức sáng tạo của thanh niên. Công tác giáo dục của Đo àn tuy rộng nhưng
chưa thực sự đi vào chiều sâu, chất lượng của nhiều đoàn viên chưa cao; việc
đoàn kết, tập hợp thanh niên ở một số mặt công tác chưa hiệu quả. Đây là vấn
đề cần quan tâm, trong bối cảnh có sự xuống cấp về mặt đạo đức của một bộ
phận thanh niên trong Tỉnh và trong bối cảnh mà vai trò giáo dục đạo đức của
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai ngày càng quan trọng.
Thứ hai, đặc điểm thanh niên thành phố Lào Cai hiện nay

Ngoài những đặc điểm của thanh niên nói chung như đã đ ề cập ở trên,
do ảnh hưởng của đi ều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội, truyền thống lịch sử,
văn hóa, dân cư của địa phương, thanh niên thành phố Lào Cai có những đặc
điểm riêng.
Hiện nay, tổng số thanh niên trên địa bàn tỉnh tính đến tháng 09/2019

37
có khoảng 143.000 thanh niên các dân tộc trong toàn tỉnh. Trong thời gian tới,
nhận đ ịnh số lượng thanh niên trong tỉnh vẫn tiếp tục có sự gia tăng về số
lượng [20, tr.37].
Cùng với sự chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng ưu tiên phát tri ển
dịch vụ, công nghiệp, gắn với quá trình đô thị hóa, tốc độ tăng dân số cơ học
của thành phố Lào Cai hàng năm tăng cao, trong đó một bộ phận lớn là người
lao động từ các tỉnh thành khác đến sinh sống và lập nghiệp. Tỷ lệ thanh niên
trong tỉnh có xu hướng tăng nhanh trong tổng dân số. Thành phần, các nhóm
đối tượng thanh niên đa d ạng và có sự biến đ ộng lớn. Trong đó l ực lượng
thanh niên công nhân, thanh niên đô th ị, thanh niên học sinh, sinh viên tăng
mạnh do dịch chuyển cơ cấu lao đ ộng, do quá trình đô th ị hóa. Thanh niên
nông thôn chiếm gần 40% tổng số thanh niên. Lực lượng thanh niên công
nhân trong tỉnh tăng mạnh, phần lớn là người ngoài tỉnh đến sinh sống và làm
việc, chiếm gần 63 % tổng số thanh niên. Thanh niên đô thị chiếm hơn 60%
tổng số thanh niên, tăng mạnh do dịch chuyển cơ học về lao động nông thôn
ra thành thị và quá trình đô thị hóa nông thôn [20, tr.37].
Thanh niên học sinh, sinh viên tăng vượt bậc (hiện chiếm 13% tổng số
thanh niên; số lượng tăng trung bình 20% mỗi năm) do nhu cầu học tập cao và
đa dạng hóa các loại hình đào tạo. Trong đó, khá đông h ọc sinh các trường
nghề, sinh viên tại thành phố Lào Cai đến từ các địa phương khác. Ngoài ra,
lực lượng thanh niên công chức, viên chức (chiếm 0,68%), thanh niên lực
lượng vũ trang (chiếm 0,28%), thanh niên dân tộc thiểu số, tín đ ồ tôn giáo
(chiếm 1,23%)…, có nhiều đóng góp trong công tác xã h ội, phát huy truyền
thống văn hóa dân tộc [13, tr.55].

Nhìn chung, thanh niên thành phố Lào Cai, thế hệ được sinh ra và lớn
lên trên quê hương giàu truyền thống cách mạng với các di tích, căn cứ địa
cách mạng. Được sự giáo dục của gia đình, nhà trường và xã hội, thanh niên
thành phố Lào Cai luôn tự hào về truyền thống quê hương. Họ đã và đang
phát huy truyền thống của các thế hệ cha, anh đi trước và luôn xung kích đi

38
đầu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.
Sống trong một tỉnh có tốc đ ộ phát triển năng đ ộng, sáng tạo, thanh
niên thành phố Lào Cai hiện nay có trình độ học vấn cao hơn trước. Đại đa số
thanh niên có bản lĩnh chính trị vững vàng, luôn tin tưởng vào đường lối lãnh
đạo của Đảng và chính sách pháp luật của Nhà nước; đồng tình và ủng hộ sự
nghiệp đổi mới của Đảng, ham học, ham làm, sẵn sàng tình nguyện thực hiện
những nhiệm vụ khó khăn vì lợi ích của xã hội.
Bên cạnh đó, một đặc điểm riêng có của thanh niên thành phố Lào Cai
so với thanh niên ở các nơi khác là tính năng động, sáng tạo, dễ hòa hợp, thân
thiện, trượng nghĩa... Đây là một trong những đặc điểm có sự tác động lớn từ
một tỉnh phát triển công nghiệp mạnh mẽ, cũng như những điều kiện về vùng
đất và dân cư nơi đây. Ngày nay cũng vậy, sự phát triển của thành phố Lào
Cai, cùng với con người thành phố Lào Cai thân thiện, mến khách đã thu hút
lực lượng lao động lớn của các tỉnh, thành khác đến sinh sống và lập nghiệp.
Tuy nhiên, mặt trái của kinh tế thị trường và quá trình hội nhập quốc tế; cùng
sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ và những đi ều kiện phát
triển kinh tế - xã hội và dân cư đã và đang tác đ ộng khiến thanh niên thành
phố Lào Cai đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Số lượng thanh niên phải
đối mặt với việc thất nghiệp, thiếu việc làm gia tăng đòi h ỏi Đoàn, H ội của
tỉnh cần phải nâng cao vai trò của mình trong việc hỗ trợ đoàn viên thanh niên
khởi nghiệp.

39
40
Chương 2
THỰC TRẠNG VAI TRÒ CỦA ĐOÀN THANH NIÊN CỘNG SẢN HỒ
CHÍ MINH TRONG HỖ TRỢ CHO ĐOÀN VIÊN KHỞI NGHIỆP TẠI
THÀNH PHỐ LÀO CAI
2.1. Mô tả mẫu nghiên cứu
Tác giả đã tiến hành phát 200 Phiếu khảo sát (Phụ Lục 1) gồm cán bộ
đoàn và đoàn viên, trong đó 100 phi ếu cho Đoàn viên Kh ối Cơ sở (Xã
Phường) và 100 đoàn viên Khối Trường học và thu được 200 phiếu hợp lý.
Nguyên tắc: chọn từ danh sách đoàn viên của các khối cơ sở xã, phường,
khối trường học. Thời đi ểm tiến hành đi ều tra từ ngày 01/04/2020 đ ến hết
ngày 30/05/2020.

Biểu đồ 2.1: Cơ cấu mẫu khảo sát về giới tính
(Nguồn: Kết quả khảo sát)
Xem xét cơ cấu về giới tính nhận thấy trong 200 đ ối tượng tham gia
khảo sát có 115 đ ối tượng là nam chiếm 57,5%, và có 85 đối tượng là nữ
chiếm 42,5%. Qua đó, nhận thấy số đối tượng tham gia khảo sát về giới tính
tương đối đồng đều.

41
Biểu đồ 2.2: Cơ cấu mẫu khảo sát về trình độ học vấn
Xem xét cơ cấu về trình độ học vấn nhận thấy trong 200 đối tượng tham
gia khảo sát có 9 đ ối tượng chưa tốt nghiệp tiểu học, chiếm 4,5%, 15 đ ối
tượng tốt nghiệp tiểu học chiếm 7,5%, 46 đối tượng tốt nghiệp TNCS chiến
23%, 57 đối tượng tốt nghiệp THPT chiếm 28,5% và có 73 đối tượng chiếm
36,5% là tốt nghiệp cao đẳng, đại học trở lên. Từ đó nhận thấy trình độ học
vấn của các đ ối tượng đi ều tra còn chưa đ ồng đ ều, số lượng đoàn viên t ốt
nghiệp THCS trở xuống còn nhiều.

Biểu đồ 2.3: Cơ cấu mẫu khảo sát về độ tuổi

42
Xem xét cơ cấu về độ tuổi nhận thấy trong 200 đối tượng tham gia khảo
sát có 34 đối tượng có độ tuổi từ 16-18 tuổi chiếm 17%, 51 đối tượng có đ ộ
tuổi từ 18-20 tuổi chiếm 25,5%, 69 đối tượng có độ tuổi từ 20-25 tuổi, chiếm
34,5% và có 46 đối tượng có độ tuổi từ 25-30 tuổi, chiếm 23%. Từ đó nhận
thấy độ tuổi các đoàn viên tại Tỉnh Lào Cai còn trẻ, số đối tượng có độ tuổi từ
20-25 chiếm số lượng cao nhất, đây là đ ộ tuổi có nhu cầu khởi nghiệp cũng
như tình thần khởi nghiệp cao.
2.2. Nhận thức của đoàn viên về khởi nghiệp
Thực hiện Kế hoạch số 532-KH/TWĐTN-ĐKTHTN ngày 15/10/2016
của Ban Bí thư Trung ương Đoàn TNCS H ồ Chí Minh về tổ chức chương
trình Thanh niên khởi nghiệp, giai đoạn 2016 – 2023 [2]. Ban Thường vụ
Tỉnh đoàn xây dựng kế hoạch triển khai chương trình “Thanh niên Lào Cai
khởi nghiệp” giai đoạn 2016 – 2023 , với mục đích và yêu cầu:
- Động viên, khuyến khích và xây dựng tinh thần khởi nghiệp cho
thanh niên; tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ thanh niên trong
quá trình khởi nghiệp, đ ổi mới sáng tạo; từng bước đáp ứng nhu cầu hỗ trợ
khởi nghiệp của thanh niên.
- Huy đ ộng các nguồn lực về tài chính, nhân lực, cơ sở vật chất phù
hợp với quy định của pháp luật, kết hợp nguồn lực từ các chương trình, dự án
để hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp.
- Việc triển khai các hoạt đ ộng hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp cần được
triển khai đồng bộ, thiết thực và hiệu quả, phù hợp với các đối tượng thanh niên.
Chương trình Thanh niên Lào Cai khởi nghiệp giai đoạn 2016 – 2023
tập trung triển khai hỗ trợ các đối tượng chính gồm:

- Thanh niên trên địa bàn nông thôn: Tập trung hỗ trợ các dự án, đề án
trong lĩnh vực đổi mới, sáng tạo, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong
nông nghiệp. Trong đó đ ặc biệt quan tâm triển khai hỗ trợ thanh niên vùng
khó khăn, vùng đ ồng bào dân tộc thiểu số phát triển kinh tế xóa đói, gi ảm
nghèo nâng cao thu nhập, làm giàu chính đáng.

43
- Thanh niên là chủ các cơ sở sản xuất kinh doanh, các câu lạc bộ, tổ
hợp tác, hợp tác xã thanh niên: Tập trung hỗ trợ quản trị kinh doanh, liên kết
sản xuất, tiêu thụ sản phẩm, xây dựng thương hiệu...
- Sinh viên trường Đại học, Cao đẳng, Trung cấp, dạy nghề: Tập trung
hỗ trợ các sáng kiến, ý tưởng khởi nghiệp.
Chương trình Thanh niên Lào Cai khởi nghiệp giai đoạn 2016 – 2023
được giới thiệu cho tất cả các đ ối tượng nêu trên, cụ thể là tất cả các đoàn
viên của thành phố Lào Cai.
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai đã tổ chức các hoạt động
tuyên truyền, nâng cao nhận thức, ý th ức, tinh thần khởi nghiệp, lập nghiệp
trong đoàn viên, thanh niên và thiết lập, khai thác có hiệu quả các kênh thông
tin, truyền thông, tư vấn, hướng nghiệp, khởi nghiệp, lập nghiệp cho thanh
niên; biểu dương, tôn vinh các cá nhân và tập thể tiêu biểu thông qua những
hoạt động được triển khai như sau:
Thứ nhất, tổ chức các hoạt động truyền thông về khởi nghiệp thông qua
các buổi sinh hoạt Đoàn, H ội, CLB, trong các phong trào hành đ ộng cách
mạng của Đoàn – Hội và các sự kiện của địa phương, đơn vị; tổ chức các buổi
nói chuyện, tọa đ àm, đ ối thoại giữa cấp ủy, chính quyền, các doanh nhân
thành đạt với thanh niên về chủ đề khởi nghiệp, lập nghiệp.
Thứ hai, tập trung tuyên truyền, giới thiệu và nhân rộng những mô hình
mới, cách làm sáng tạo, những tập thể, cá nhân tiêu biểu và những chính sách
hỗ trợ phát triển kinh tế tới thanh niên trên website Tinhdoanlaocai.vn, Bản
tin thanh niên Thành phố Lào Cai, Báo Lào Cai, Đài PTTH thành phố và kết
nối với trang mạng chuyên gia tư vấn khởi nghiệp trên Cổng tri thức Thánh
Gióng (thanhgiong.vn); tiếp tục khai thác có hiệu quả trang Facebook của

Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai giới thiệu về các hoạt động khởi
nghiệp, các gương thanh niên khởi nghiệp tiêu biểu, các mô hình khởi nghiệp,
lập nghiệp hiệu quả, cung cấp kiến thức, kỹ năng cần thiết trong việc phát
triển các ý tưởng, dự án khởi nghiệp.

44
Thứ ba, tổ chức tuyên dương, khen thưởng và đ ề nghị các cấp, các
ngành có hình thức khen thưởng kịp thời, phù hợp đối với các tập thể, cá nhân
có thành tích trong phong trào khởi nghiệp, lập nghiệp của thanh niên.
Nhờ những hoạt đ ộng trên của Đoàn TNCS H ồ Chí Minh thành phố Lào
Cai mà các đoàn viên tham dự đều nhận thức được những kế hoạch, vai trò của
Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trong việc hỗ trợ cho đoàn viên khởi nghiệp.
Xem xét kết quả điều tra nhận thức về khởi nghiệp của đoàn viên do Đoàn
TNCS thành phố Lào Cai tổ chức (Phụ lục 1), thu được kết quả như sau:
Biểu đồ 2.4: Nhận thức về khởi nghiệp của đoàn viên do Đoàn Thanh
niên Cộng sản Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai tổ chức
Từ biểu đồ 2.4 nhận thấy có 100% đoàn viên kh ối cơ sở hiểu rõ về
phong trào khởi nghiệp do Đoàn TNCS Hồ Chí Minh thành phố Lào Cai tổ
chức và trong khối trường học có 65% đoàn viên hiểu rõ và chỉ có 35% đoàn

viên biết nhưng chưa nhận thức được đầy đủ và sâu sắc. Với kết quả trên thật
đáng phấn khởi, bởi hầu hết Đoàn viên nhận thức rất đúng đắn và tích cực về
những gì mà phong trào Đoàn mang lại trong hoạt động hỗ trợ khởi nghiệp.
Xem xét lý lo đoàn viên chưa nhận thức được đầy đủ và sâu sắc về hoạt

Vai Trò Của Đoàn Thanh Niên Trong Hỗ Trợ Cho Đoàn Viên Khởi Nghiệp.

Vai Trò Của Đoàn Thanh Niên Trong Hỗ Trợ Cho Đoàn Viên Khởi Nghiệp.

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Vai Trò Của Đoàn Thanh Niên Trong Hỗ Trợ Cho Đoàn Viên Khởi Nghiệp.

Similar to Vai Trò Của Đoàn Thanh Niên Trong Hỗ Trợ Cho Đoàn Viên Khởi Nghiệp. (20)

More from Dịch Vụ Viết Thuê Đề Tài 0934.573.149 / Luanvantot.com

More from Dịch Vụ Viết Thuê Đề Tài 0934.573.149 / Luanvantot.com (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (12)

Vai Trò Của Đoàn Thanh Niên Trong Hỗ Trợ Cho Đoàn Viên Khởi Nghiệp.