SlideShare a Scribd company logo
1 of 101
Download to read offline
CENTER FOR ENERGY AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT
ENERJİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA MERKEZİ
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri–3
Turkish Public Preferences for Energy
(2018-BAP-06)
Prof.Dr. Volkan Ş. Ediger (Koordinatör)
Doç.Dr. Gökhan Kirkil, Yrd.Doç.Dr. Emre Çelebi, Prof.Dr. Meltem Ş. Ucal,
Prof.Dr. Çiğdem Kentmen
Kadir Has Üniversitesi, Cibali Kampüsü, İstanbul 19 Mart 2019
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 2
İçindekiler
GÖRÜŞÜLEN KİTLENİN PROFİLİ
ANKET SONUÇLARI
A. HANE HALKI ENERJİ TÜKETİM ENVANTERİ
B. TÜKETİCİ GÖRÜŞLERİ/TERCİHLERİ
C. TÜRKİYE ENERJİ POLİTİKALARI
YÖNTEM
D. KÜRESEL ENERJİ POLİTİKALARI
3
6
11
11
37
55
88
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 3
Yöntem
 Anket çalışması, 7-18 Aralık 2018 (12-29 Aralık 2017; 12-27 Kasım 2016) tarihleri arasında, Türkiye 18 yaş nüfus örneklemini temsil eden 1209 kişi ile yüz
yüze görüşmeler yöntemiyle İnfakto Araştırma ve Danışmanlık şirketi tarafından gerçekleştirilmiştir.
 Araştırmanın hedef kitlesini Türkiye seçmen nüfusu oluşturmaktadır. Basit tesadüfi örnekleme yöntemi varsayımıyla araştırmanın yüzde 95 güven düzeyindeki
hata payı yüzde 3’tür. (2017: 2,79, 2016: 2,82)
 Araştırma örnekleminin tasarımında çok aşamalı katmanlı büyüklüğe orantılı olasılıksal örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Örneklem tasarımında birincil
örneklem birimi olarak iller seçilmiştir. İller, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından geliştirilen İstatistiksel Bölge Birimleri Sınıflamasına göre katmanlara
ayrılmıştır. Örneklem yapısında İstanbul (TR1), Ankara (TR51) ve İzmir (TR31) kendi kendilerini temsil eden birimler (SRU) olarak belirlenmiştir. Akdeniz ve
Güneydoğu Anadolu bölgeleri ise daha iyi bir temsiliyet sağlamak amacıyla ikiye bölünmüştür.
 Örneklem çekiminde büyükşehir niteliği taşıyan illerde mahalleler, diğer illerdeyse merkez ve dış ikinci örneklem birimi olarak kullanılmıştır. Yüz yüze görüşmeler
örneklemin iller bazında dağılımına göre seçilen merkez ve dış ilçelerin mahalle (kentsel görüşmeler) ve köylerinde (kırsal görüşmeler) gerçekleştirilmiştir. Her
nihai örneklem noktasında 8 anket yapılmıştır.
 Her mahalleden iki sokak, alfabetik sıraya göre Tesadüfi Sokak Seçim Tablosu kullanılarak seçilmiştir. Her sokakta bir hane numarası Tesadüfi Hane Seçim
Tablosu kullanılarak belirlenmiş, görüşmeler hanede yaşayanlar arasından seçilen kişi ile gerçekleştirilmiştir.
 AAPOR (American Association for Public Opinion Research) standartlarına göre cevap verme oranı yüzde 17,8 olarak hesaplanmıştır (2017: 18,7, 2016: 21,8).
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 4
Yöntem
ÖRNEKLEMİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI
1.209 kişilik toplam görüşme sayısı 12 İBBS bölgesine, nüfusa
orantılı olarak dağıtılmıştır.
İstanbul (TR1) kendi kendini temsil eden birim (SRU) olarak
gelmiştir. Ankara ve İzmir’i de SRU olarak örnekleme dahil
edilmiş, ancak TR3’ün İzmir dışında kalan nüfusu için Manisa,
TR5’in Ankara dışında kalan bölümü için de Konya seçilmiştir.
Geri kalan 9 bölgeden Akdeniz Bölgesi (TR6) için, TR61 ve TR62
alt bölgelerini baz alarak, Antalya ve Adana; Güneydoğu Anadolu
Bölgesi (TRC) içinse TRC1 bölgesinden Gaziantep ve TRC2+TRC3
bölgeleri için ise Diyarbakır seçilmiştir. Kalan 7 bölgenin her
birinden birer il seçilmiştir.
2018 2017 2016
Sayı % Sayı % Sayı %
Adana 104 8,6 104 8,6 104 8,6
Ankara 72 6,0 72 5,8 71 5,9
Antalya 40 3,3 48 3,9 48 4,0
Bursa 112 9,3 112 9,1 112 9,3
Diyarbakır 96 7,9 88 7,1 90 7,5
Erzurum 40 3,3 40 3,2 40 3,3
Gaziantep 40 3,3 40 3,2 40 3,3
İstanbul 217 17,9 237 19,2 208 17,3
İzmir 72 6,0 80 6,5 72 6,0
Kayseri 64 5,3 64 5,2 64 5,3
Konya 32 2,6 32 2,6 32 2,7
Malatya 64 5,3 64 5,2 64 5,3
Manisa 96 7,9 96 7,8 96 8,0
Samsun 72 6,0 72 5,8 72 6,0
Tekirdağ 48 4,0 54 4,4 51 4,2
Trabzon 40 3,3 32 2,6 40 3,3
Toplam 1.209 100,0 1.235 100,0 1.204 100,0
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 5
Örneklemin İllere Dağılımı
İstanbul
217
Tekirdağ
48
Samsun
72
Trabzon
40
Gaziantep
40
Antalya
40
Diyarbakır
96
İzmir
72
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 6
Görüşülen Kitlenin Profili
Cinsiyeti Yaşı
%18
%24
%26
%19
%0
17.2%
22.7%
27.5%
18.1%
14.5%
17.3%
23.4%
24.9%
22.1%
12.2%
%0
%5
%10
%15
%20
%25
%30
18- 24 25- 34 35- 44 45- 54 55 +
2018 2017 2016
%50
%50
%50
%51
%49
%51
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
Kadın Erkek
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 7
Görüşülen Kitlenin Profili
Eğitim Durumu Aylık Hane Geliri
%1
%17
%30
%24
%21
%6
%7
%26
%30
%19
%11
%2
%5
%36
%24
%14
%8
%14
%0
%10
%20
%30
%40
2018 2017 2016
%34
%17
%32
%17
%1
%1
%38
%18
%31
%14
%1
%0
%37
%15
%34
%14
%0
%0
%0
%10
%20
%30
%40
İlkokul
mezunu
veya daha
düşük
Ortaokul
mezunu
Lise
mezunu
Üniversite
mezunu
Lisansüstü
Mezunu
Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 8
Görüşülen Kitlenin Profili
Medeni Durumu Çocuk Sayısı
%66
%1
%3
%3
%28
%0
%0
%71
%1
%1
%2
%24
%0
%0
%66
%1
%3
%2
%27
%0
%1
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
%70
%80
Evli Birlikte
yaşıyor
Boşanmış Eşi ölmüş Bekar Evli fakat
eşinden ayrı
yaşıyor
Bilmiyor/
Cevap yok
2018 2017 2016
%15
%29
%12
%5
%4
%27
%7
%12
%29
%17
%8
%6
%21
%8
%15
%24
%16
%7
%7
%30
%2
%0
%5
%10
%15
%20
%25
%30
%35
1 çocuk 2 çocuk 3 çocuk 4 çocuk 5 çocuk ve
daha fazla
Çocuğu
yok
Bilmiyor/
Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 9
Görüşülen Kitlenin Profili
Tam zamanlı (haftada 40+saat) çalışıyor %44,4 %43,5 %45,9
Kısmi zamanlı (part-time) çalışıyor %1,5 %3,9 %2,3
Mevsimlik işte çalışıyor %1,5 %1,8 %1,4
Ücretsiz aile işçisi (ailenin işyerinde, bahçesinde, vs. çalışıyor) %1,9 %0,9 %1,3
Ev kadını %27,9 %27,2 %26,7
Emekli %9,0 %10,2 %10,3
Öğrenci %7,5 %7,6 %6,5
İşsiz fakat gelir sahibi (Bir işte çalışmayıp, iş aramayan, kira-
faiz vb. gelirle geçinen) %0,6 %0,3 %0,7
İşsiz (Herhangi bir işte çalışmayıp iş arayan) %3,9 %3,6 %3,1
Hastalık ve benzeri nedenlerle çalışamıyor %0,5 %0,6 %0,4
Diğer %0,0 %0,2 %0,0
Cevap Yok %1,6 %0,4 %1,3
Toplam %100 %100 %100
En az 10 kişinin çalıştığı işyerinde sahip veya yönetici %3,4 %3,6 %4,0
10’dan daha az kişinin çalıştığı yerde sahip veya yönetici %10,0 %8,8 %11,1
Avukat, doktor, mimar, öğretmen, vb. profesyonel meslek %1,6 %2,4 %1,3
Müdür, âmir %0,8 %0,3 %0,7
Memur %8,2 %6,5 %7,0
Formen, atölye şefi, işçi şefi %1,4 %1,5 %1,5
Vasıflı işçi %26,6 %23,0 %26,8
Yarı vasıflı işçi %2,0 %4,0 %3,4
Vasıfsız işçi %6,3 %8,6 %6,3
Çiftçi, kendi toprağı var %2,4 %2,7 %2,2
Tarım işçisi %0,5 %1,6 %1,6
Hayatında hiç işi olmamış %32,4 %31,3 %28,8
Cevap Yok %4,4 %5,4 %5,3
Toplam %100 %100 %100
Çalışma Durumu Şu Anki (Veya Son) İşi2016 2017 2018 2016 2017 2018
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 10
Görüşülen Kitlenin Profili
2016 2017 2018
1 kişi %4,0 %2,1 %4,2
2 kişi %13,7 %12,4 %15,1
3 kişi %24,3 %18,7 %22,8
4 kişi %28,0 %31,2 %31,8
5 kişi %14,3 %20,9 %13,7
6 kişi veya daha fazla %12,9 %13,9 %8,9
Cevap yok %2,8 %0,9 %3,4
Toplam %100,0 %100,0 %100,0
Ev Sahipliği Hanede Yaşayan Kişi Sayısı
%65
%32
%2 %0
%70
%27
%2
%0
%63
%33
%3
%1
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
%70
%80
Ev sahibi Kiracı Bir yakınının evi Lojman
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 11
A. Hane Halkı Enerji Tüketim Envanteri
A.01. Enerji konuları ile ilgili bilgileri genelde nereden alırsınız?
A.02. Enerji tüketiminizi düşündüğünüzde, okuyacağım alanlardan hangisi için daha çok para harcıyorsunuz?
A.03. Evinizin ısınması nasıl sağlanıyor?
A.04. Evinizin sıcak su nasıl sağlanıyor?
A.05. Mutfaktaki ocakta enerji kaynağı olarak ne kullanıyorsunuz?
A.06. Mutfakta fırınınız varsa enerji kaynağı olarak ne kullanıyorsunuz?
A.07. Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir?
A.08. Bu enerji türü (evde en fazla tüketilen) için aylık ne kadar harcıyorsunuz?
A.09. Evinizde toplam enerji tüketimi için aylık ne kadar harcıyorsunuz?
A.10. Aylık elektrik faturanız ortalama ne kadar gelmekte?
A.11. Aylık doğalgaz faturanız ortalama ne kadar gelmekte?
A.12. Arabanız var mı? Yakıt cinsi nedir?
A.13. Arabanızın ortalama aylık yakıt masrafı nedir?
A.14. Ailenizin ortalama aylık toplu taşıma gideri ne kadardır?
A.15. Evinizde ısı yalıtımı var mı?
A.16. Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerini ne derece uyguluyorsunuz?
A.16a. Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerinden en fazla hangisini uyguluyorsunuz?
A.17. Belirtilen enerji tasarrufu tüketici davranışlarını ne derece uyguluyorsunuz?
A.17a. Belirtilen enerji tasarrufu tüketici davranışlarından en fazla hangisini uyguluyorsunuz?
A.17. Yaşadığınız mahallede elektrik kesintileri hangi sıklıkta oluyor?
A.18. Yaşadığınız mahallede elektirik kesintileri hangi sıklıkla oluyor?
A.19. Geçtiğimiz bir yılda, gelirinizin yetersiz alması nedeniyle toplam enerji tüketiminizde kısıntıya gittiğiniz oldu mu?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 12
A 01
A01 - Enerji konuları ile ilgili bilgileri genelde nereden alırsınız?
%63
%22
%4
%6
%4
%67
%16
%7
%5
%3
%65
%13
%9
%7
%5
%0 %20 %40 %60 %80
Televizyon
İnternet/ Sosyal medya
Hiçbir yerden bilgi almıyor
Gazete
Aile/arkadaş çevresi
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 13
A 02
A02 - Enerji tüketiminizi düşündüğünüzde, okuyacağım alanlardan
hangisi için daha çok para harcıyorsunuz?
%74
%22
%2
%2
%1
%66
%28
%2
%2
%2
%65
%22
%4
%2
%2
%0 %20 %40 %60 %80
Isınma
Aydınlatma ve ev aletleri
Soğutma
Pişirme
Sıcak su
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 14
A 03-A 04
A.03. Evinizin ısınması nasıl sağlanıyor? A.04. Evinizin sıcak suyu nasıl sağlanıyor?
%54
%19
%15
%11
%52
%21
%15
%10
%54
%25
%12
%9
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60
Doğalgaz
Kömür
Odun
Elektrik
2018 2017 2016
%52
%29
%7
%5
%3
%2
%51
%27
%11
%5
%3
%2
%52
%26
%12
%4
%4
%1
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60
Doğalgaz
Elektrik
Güneş
Odun
Kömür
Tüpgaz/ LPG
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 15
A03 X Gelir Durumu
A03 - Evinizin ısınması hangi enerji kaynaklarından sağlanıyor? * Gelir Grubu
%47
%36
%16
%7
%20
%29
%20
%17
%26
%22
%51
%63
%7
%12 %11 %13
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
%70
0 - 900 TL 901 - 1800 TL 1801 - 2700 TL 2701 - 3600 TL
Odun Kömür Doğalgaz Elektrik
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 16
A 05-A 06
A.05. Mutfaktaki ocakta enerji kaynağı
olarak ne kullanıyorsunuz?
A.06. Mutfakta fırınınız varsa enerji kaynağı
olarak ne kullanıyorsunuz?
%47
%38
%10
%3
%1
%49
%41
%8
%1
%1
%49
%43
%7
%1
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Doğalgaz
Tüpgaz/ LPG
Elektrik
Odun
Kömür
2018 2017 2016
%53
%29
%13
%2
%3
%69
%15
%10
%0
%5
%82
%7
%7
%1
%3
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Elektrik
Doğalgaz
Tüpgaz/ LPG
Odun
Uygun değil/ Fırın yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 17
A 07-A 08
A 07. Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal
olarak okuyacaklarımdan hangisidir?
A.08. Bu enerji türü (evde en fazla tüketilen) için
aylık ne kadar harcıyorsunuz?
%47
%40
%7
%3
%2
%1
%39
%47
%8
%3
%2
%1
%50
%39
%6
%3
%1
%1
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Elektrik
Doğalgaz
Kömür
Odun
Tüpgaz/ LPG
Petrol ürünleri (Dizel, fuel oil)
2018 2017 2016
%1
%9
%19
%21
%48
%2
%12
%23
%25
%37
%2
%20
%30
%18
%29
%0 %10 %20 %30 %40 %50
50 TL’nin altı
51-100 TL
101-150 TL
151-200 TL
201 TL ve üstü
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 18
A07 X Yerleşim Birimi
A07 – Yerleşim birimine göre parasal olarak evde en fazla tüketilen enerji türü
%1
%11
%6
%15
%46
%12
%44
%58
%0
%20
%40
%60
%80
%100
Kentsel Kırsal
Odun Kömür Doğalgaz Elektrik
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 19
A 07-A 08
Evde en fazla tükettiğiniz enerji
türü parasal olarak
okuyacaklarımdan hangisidir?
Bu enerji türü (evde en fazla tüketilen) için aylık ne kadar
harcıyorsunuz?
<50 TL
(%)
51-100 TL
(%)
101-150 TL
(%)
151-200 TL
(%)
>200 TL
(%)
Bilmiyor/
Cevap yok
N
Doğalgaz %0,2 %1,6 %8,9 %20,6 %66,8 %1,9 476
Elektrik %1,3 %15,8 %30,3 %22,9 %28,5 %1,3 566
Kömür %0,0 %3,5 %5,4 %12,0 %79,1 %0,0 94
Odun %8,7 %10,6 %22,0 %22,4 %33,5 %2,9 39
Tüpgaz/ LPG %4,9 %31,2 %36,9 %9,6 %11,7 %5,7 19
Petrol ürünleri (Dizel, fuel oil) %0,0 %0,0 %0,0 %49,6 %50,4 %0,0 6
Toplam %1,0 %9,1 %19,4 %21,0 %47,7 %1,8 1.209
A07 – Evde en fazla tüketilen enerji türü x Bu enerji türü için aylık harcama
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 20
A 07x İL
(%)
%
Elektrik Doğalgaz Kömür Odun Jeotermal Tüpgaz
Petrol
ürünleri N
Adana 80,8 4,8 2,9 5,8 0,0 4,8 1,0 104
Ankara 36,1 54,2 5,6 0,0 0,0 1,4 1,4 72
Antalya 45,0 45,0 2,5 5,0 2,5 0,0 0,0 40
Bursa 50,9 46,4 0,9 0,0 0,0 0,0 0,0 112
Diyarbakır 66,7 13,5 7,3 8,3 0,0 4,2 0,0 96
Erzurum 35,0 25,0 22,5 15,0 0,0 2,5 0,0 40
Gaziantep 25,0 65,0 5,0 0,0 0,0 2,5 2,5 40
İstanbul 8,8 90,3 0,0 0,5 0,0 0,0 0,5 217
İzmir 62,5 25,0 5,6 1,4 2,8 0,0 0,0 72
Kayseri 62,5 26,6 4,7 0,0 0,0 6,2 0,0 64
Konya 53,1 37,5 6,3 0,0 0,0 3,1 0,0 32
Malatya 50,0 39,1 0,0 10,9 0,0 0,0 0,0 64
Manisa 47,9 3,1 45,8 1,0 0,0 1,0 1,0 96
Samsun 52,8 26,4 8,3 9,7 0,0 0,0 1,4 72
Tekirdağ 53,8 33,3 8,3 0,0 0,0 0,0 0,0 48
Trabzon 70,0 17,5 0,0 0,0 0,0 2,5 0,0 40
Toplam 46,6 40,1 7,4 3,1 0,2 1,6 0,5 1209
A07 - Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir? *İl
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 21
A 09
A09 - Evinizde toplam enerji tüketimi için aylık ne kadar harcıyorsunuz?
%3
%6
%12
%14
%16
%12
%11
%8
%5
%8
%2
%1
%4
%8
%12
%19
%17
%12
%10
%5
%3
%7
%0
%5
%10
%15
%20
%25
50TL’ninaltı
51-100TL
101-150TL
151-200TL
201-250TL
251-300TL
301-350TL
351-400TL
401-450TL
451-500TL
501TLveüstü
Bilmiyor/Cevap
yok
2018 2017
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 22
A 10
%1
%23
%36
%17
%20
%3%3
%51
%32
%7
%4 %3%4
%42
%36
%11
%6
%2
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
50 TL’nin
altı
51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201 TL ve
üstü
Bilmiyor/
Cevap Yok
2018 2017 2016 Baz: 643 kişi
A10 - Aylık elektrik faturanız ortalama ne kadar gelmekte?
(Evde en fazla tüketilen enerji türü için “Elektrik” dışında bir yanıt verenlere sorulmuştur.)
A08-A10 - Aylık Elektrik Fatura Tutarı
(İki soruya verilen yanıtların toplamı )
%1
%20
%33
%20
%10
%13
%2
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
50 TL’nin
altı
51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201-250 TL 251 TL ve
üzeri
Bilmiyor/
Cevap Yok
Baz: 1209 kişi
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 23
A 11
A11 - Aylık doğalgaz faturanız ortalama ne kadar gelmekte?
(Evde en fazla tüketilen enerji türü için “Doğalgaz” dışında bir yanıt verenlere sorulmuştur.)
%6
%8
%5 %4 %5
%8
%62
%3
%12
%10
%5 %4
%3
%64
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
%70
50 TL’nin
altı
51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201-250 TL 250 TL ve
üzeri
Bilmiyor/
Cevap yok
2018 2017 Baz: 733 kişi
A08-A11 - Aylık Doğalgaz Fatura Tutarı
(İki soruya verilen yanıtların toplamı )
%4
%5 %7
%11 %11
%24
%38
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
%70
50 TL’nin
altı
51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201-250 TL 251 TL ve
üzeri
Bilmiyor/
Cevap Yok
Baz: 1209 kişi
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 24
A 12
A12 - Arabanızın yakıt cinsi nedir?
%57
%18
%11
%10
%1
%0
%61
%16
%9
%13
%0
%0
%59
%17
%12
%12
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70
Arabası yok
Dizel
Benzin
Otogaz
Elektrik
Hibrid (Elektrik ve Benzin)
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 25
A 13
A13 - Arabanızın ortalama aylık yakıt masrafı nedir?
%3
%19
%26
%21
%27
%4%4
%25
%24
%18
%21
%7
%10
%25
%21
%14 %15 %15
%0
%10
%20
%30
100 TL'nin altı 101-200 TL 201-300 TL 301-400 TL 401 TL ve üstü Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 26
A 14
%21
%14
%16
%13
%10 %9
%5
%2 %1 %1
%3 %4
%15
%18
%17
%15
%8
%7
%3
%2 %2
%1
%3
%8
%0
%20
%40
50TL’ninaltı
51-100TL
101-150TL
151-200TL
201-250TL
251-300TL
301-350TL
351-400TL
401-450TL
451-500TL
501TLveüstü
Bilmiyor/Cevap
yok
2018 2017
A14 - Ailenizin ortalama aylık toplu taşıma gideri ne kadardır?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 27
A 15
A15 - Evinizde ısı yalıtımı var mı?
%44
%54
%32
%66
%34
%65
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
%70
Evet, var Hayır, yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 28
A15 X İBBS Bölge Kodu
A15 - Evinizde ısı yalıtımı var mı? * İstatistiki Bölge Birimleri
%71
%38
%51
%25
%56
%25
%0
%21
%26
%63
%47
%68
%42
%68
%100
%74
%0
%20
%40
%60
%80
%100
TR1 - İstanbul B. TR2 - Batı
Marmara B.
TR8 - Batı
Karadeniz B.
TRA -
Kuzeydoğu
Anadolu B.
TR7 - Orta
Anadolu B.
TRA -
Kuzeydoğu
Anadolu B.
TRB - Ortadoğu
Anadolu B.
TRC -
Güneydoğu
Anadolu B.
Evet, var Hayır, yok
%34
%19
%38
%52
%61
%48
%66
%79
%60
%46
%38
%46
0%
20%
40%
60%
80%
0- 900 TL 901- 1.800 TL 1.801 - 2.700
TL
2.701 - 3.600
TL
3.601 ve üstü Fikri yok /
Cevap yok
Evet, var Hayır, yok
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 29
A 15
A15 - Evinizde ısı yalıtımı var mı? * Gelir Dağılımı ve Eğitim Düzeyi
%36
%49
%62
%49
0%
20%
40%
60%
80%
İlkokul mezunu Üniversite mezunu
Evet, var Hayır, yok
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 30
A 16
A16 - Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerini ne derece uyguluyorsunuz?
%43
%49
%61
%61
%63
%69
%22
%18
%21
%21
%20
%16
%28
%24
%16
%16
%16
%14
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Yakıt verimli ulaşım araçları kullanmak
Enerji verimli soğutma sistemleri (klima vs.) kullanmak
Enerji verimli sıcak su sistemleri (şofben, kombi, güneş enerjisi, elektrikli su
ısıtıcısı vs.) kullanmak
Enerji verimli ısı sistemleri (soba, kombi, kazan, elektrikli ısıtıcı vs.)
kullanmak
Enerji verimli elektrikli ev aletleri kullanmak
Enerji verimli aydınlatma ürünleri (LED, sensörlü lamba vs.) kullanmak
Yapıyorum Zaman zaman yapıyorum Yapmıyorum
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 31
A 16a
A16a - Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerinden en fazla hangisini uyguluyorsunuz?
%5
%0
%4
%10
%12
%21
%22
%26
%0 %10 %20 %30
Bilmiyor/ Cevap yok
Hiçbiri
Yakıt verimli ulaşım araçları kullanmak
Enerji verimli soğutma sistemleri (klima vs.) kullanmak
Enerji verimli sıcak su sistemleri (şofben, kombi, güneş enerjisi,
elektrikli su ısıtıcısı vs.) kullanmak
Enerji verimli elektrikli ev aletleri kullanmak
Enerji verimli ısı sistemleri (soba, kombi, kazan, elektrikli ısıtıcı vs.)
kullanmak
Enerji verimli aydınlatma ürünleri (LED, sensörlü lamba vs.)
kullanmak
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 32
A16 X Cinsiyet
A16 - Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerinden en fazla hangisini uyguluyorsunuz? *Görüşülen kişinin cinsiyeti
%28
%25 %26 %26
%6
%2
%6
%3
%0
%10
%20
%30
Erkek Kadın Erkek Kadın
2018 2017
Enerji verimli aydınlatma ürünleri (LED, sensörlü lamba vs.) kullanmak Yakıt verimli ulaşım araçları kullanmak
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 33
A 17
A17 - Belirtilen enerji tasarrufu tüketici davranışlarını ne derece uyguluyorsunuz?
%49
%56
%56
%60
%62
%69
%71
%83
%22
%24
%21
%24
%23
%11
%17
%12
%19
%19
%21
%15
%15
%15
%10
%5
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Evinizde soğutmayı (klima vs.) mümkün olduğu kadar azaltıyor
musunuz?
Elektrikli ev aletlerindeki bekleme konumu (stand-by) ve otomatik
kapama özelliklerini kullanıyor musunuz?
Yemeğin pişmesine yakın ocağı veya fırını kapatıyor musunuz?
Sıcak su tüketimini mümkün olduğu kadar azaltıyor musunuz?
Buzdolabının kapağını mümkün olduğu kadar az açıp kapatıyor
musunuz?
Evinizin kullanılmayan alanlarında ısıyı (kalorifer peteği vs.)
kapatıyor musunuz?
Bulaşık, çamaşır ve ütüyü biriktirerek yapıyor musunuz?
Evinizin kullanılmayan alanlarında aydınlatmayı kapatıyor
musunuz?
Yapıyorum Zaman zaman yapıyorum Yapmıyorum
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 34
A 17a
A17a - Belirtilen enerji tasarrufu ttüketici davranışlarından en çok hangisini uyguluyorsunuz?
%4
%0
%2
%4
%5
%6
%7
%17
%22
%33
%0 %10 %20 %30 %40
Bilmiyor/ Cevap yok
Hiçbiri
Yemeğin pişmesine yakın ocağı veya fırını kapatırım
Buzdolabının kapağını mümkün olduğu kadar az açıp kapatırım
Sıcak su tüketimini mümkün olduğu kadar azaltırım
Evinizde soğutmayı (klima vs.) mümkün olduğu kadar azaltırım
Elektrikli ev aletlerindeki bekleme konumu (stand-by) ve otomatik kapama
özelliklerini kullanırım
Bulaşık, çamaşır ve ütüyü biriktirerek yaparım
Evinizin kullanılmayan alanlarında ısıyı (kalorifer peteği vs.) kapatırım
Evinizin kullanılmayan alanlarında aydınlatmayı kapatırım
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 35
A 18
A18 - Yaşadığınız mahallede elektrik kesintileri hangi sıklıkta oluyor?
%8
%62
%23
%6
%1
%3
%15
%41
%24
%16
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
%70
Hiçbir zaman Az (yılda
birkaç kez)
Orta (ayda
birkaç kez)
Çok (haftada
birkaç kez)
Her zaman
(hergün)
TR1 - İstanbul B. TRC - Güneydoğu Anadolu B.
%10
%47
%31
%9
%3
%10
%45
%34
%11
%1
%10
%47
%27
%13
%2
%0
%10
%20
%30
%40
%50
Hiçbir zaman Az (yılda
birkaç kez)
Orta (ayda
birkaç kez)
Çok (haftada
birkaç kez)
Her zaman
(her gün)
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 36
A 19
A19 - Geçtiğimiz bir yılda, gelirinizin yetersiz kalması nedeniyle toplam enerji tüketiminizde
kısıntıya gittiğiniz oldu mu?
%1
%4
%16
%38
%19
%22
%0 %10 %20 %30 %40
Bilmiyor/Cevap Yok
Çok büyük miktarda kıstık
Ciddi oranda kıstık
Biraz kıstık
Çok düşük miktarda kıstık
Hiç kısmadık
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 37
B. Tüketici Görüşleri/Tercihleri
B.01. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak ne derece kullanmayı tercih
ederdiniz?
B.01a. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, hangisini evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için kullanmayı
tercih ederdiniz?
B.02. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki SADECE ısınma amaçlı enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için
belirtilenleri kullanmayı ne derece tercih ederdiniz?
B.02a. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki SADECE ısınma amaçlı enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için
belirtilenlerden hangisini en çok tercih ederdiniz?
B.03. Tükettiğiniz elektriğin belirtilen enerji kaynaklarından üretilmesini ne derece tercih edersiniz?
B.03a. Tükettiğiniz elektriğin belirtilen enerji kaynaklarından hangisinin üretilmesini tercih edersiniz?
B.04. En çok tercih edilen yenilebilir bir enerji kaynağının tercihinde belirtilen nedenlerin ne derece önemli olduğunu
belirtir misiniz?
B.04a. En çok tercih edilen yenilebilir bir enerji kaynağının tercihinde belirtilen nedenlerin en önemli olanı hangisidir?
B.05. Elektrik fiyatlarını nasıl buluyorsunuz?
B.06. Doğalgaz fiyatlarını nasıl buluyorsunuz?
B.07. Enerji tüketiminizde … ne derece önemlidir?
B.08. Yaşadığınız il sınırları içinde ... kurulmasını ne derece desteklersiniz?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 38
B01
B01 - Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak
ne derece kullanmayı tercih ederdiniz?
%20
%20
%22
%25
%27
%34
%36
%70
%76
%84
%25
%28
%21
%20
%18
%20
%22
%15
%14
%7
%46
%50
%52
%55
%55
%38
%35
%13
%9
%8
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol…
Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil)
Nükleer
Odun
Kömür
Hidroelektrik
Jeotermal
Rüzgar
Güneş
Doğalgaz
Tercih ederim Ne tercih ederim ne etmem Tercih etmem
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 39
B 01a
B 01a. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir
olsalardı, hangisini evdeki enerji ihtiyaçlarınızı
karşılamak için kullanmayı tercih ederdiniz?
A 07. Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü
parasal olarak okuyacaklarımdan
hangisidir?
%40
%23
%17
%5
%3
%3
%2
%2
%2
%1
%2
%49
%30
%10
%3
%2
%2
%2
%1
%2
%63
%21
%6
%2
%2
%2
%1
%2
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70
Doğalgaz
Güneş
Rüzgar
Odun
Kömür
Jeotermal
Petrol ürünleri (Dizel, fuel…
Hidroelektrik
Nükleer
Petrol gazı (LPG)
Bilmiyor/ Cevap yok
2018
2017
2016
%47
%40
%7
%3
%2
%1
%39
%47
%8
%3
%2
%1
%50
%39
%6
%3
%1
%1
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60
Elektrik
Doğalgaz
Kömür
Odun
Tüpgaz/ LPG
Petrol ürünleri (Dizel, fuel oil)
2018
2017
2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 40
B02
B02 - Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki SADECE ısınma amaçlı enerji
ihtiyaçlarınızı karşılamak için belirtilenleri kullanmayı ne derece tercih ederdiniz?
%20
%20
%27
%28
%35
%66
%87
%22
%27
%18
%22
%21
%15
%8
%51
%50
%55
%50
%37
%18
%4
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol Gazı
(LPG)
Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil)
Kömür
Odun
Jeotermal
Elektrik
Doğalgaz
Tercih ederim Ne tercih ederim ne etmem Tercih etmem
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 41
B02a
%2
%1
%3
%4
%6
%6
%19
%59
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60
Bilmiyor/Cevap Yok
Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG)
Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil)
Kömür
Odun
Jeotermal
Elektrik
Doğalgaz
B02a - Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki SADECE ısınma amaçlı enerji
ihtiyaçlarınızı karşılamak için belirtilenlerden hangisini en çok tercih ederdiniz?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 42
B03
B03 - Tükettiğiniz elektriğin belirtilen enerji kaynaklarından üretilmesini ne derece tercih edersiniz?
%18
%18
%23
%23
%25
%35
%38
%74
%79
%80
%22
%29
%21
%23
%18
%20
%19
%12
%11
%12
%51
%50
%55
%49
%56
%38
%34
%13
%8
%7
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG)
Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil)
Odun
Nükleer
Kömür
Hidroelektrik
Jeotermal
Doğalgaz
Rüzgâr
Güneş
Tercih ederim Ne tercih ederim ne etmem Tercih etmem
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 43
B03a
%1
%0
%2
%2
%2
%3
%4
%4
%21
%24
%35
%0 %10 %20 %30 %40
Bilmiyor/Cevap Yok
Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG)
Nükleer
Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil)
Kömür
Odun
Hidroelektrik
Jeotermal
Rüzgar
Güneş
Doğalgaz
B03a - Tükettiğiniz elektriğin belirtilen enerji kaynaklarından hangisinden üretilmesini tercih edersiniz?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 44
B 04
B04 - En çok tercih edilen yenilenebilir bir enerji kaynağının tercihinde belirtilen nedenlerin
ne derece önemli olduğunu belirtir misiniz?
%77
%80
%81
%86
%87
%91
%13
%14
%14
%11
%10
%7
%10
%4
%4
%2
%3
%2
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Yerli ve milli olduğu için
Dünyada geleceğin yakıtı olduğu için
Çocuklarımı ve torunlarımı düşündüğüm için
Güvenilir ve zararsız olduğu için
Kaynağı tükenmeyeceği için
Temiz ve çevre dostu olduğu için
Önemli Ne önemli ne değil Önemli değil
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 45
B04a
%2
%5
%9
%16
%17
%18
%32
%0 %10 %20 %30 %40
Bilmiyor/Cevap Yok
Dünyada geleceğin yakıtı olduğu için
Yerli ve milli olduğu için
Kaynağı tükenmeyeceği için
Çocuklarımı ve torunlarımı düşündüğüm için
Güvenilir ve zararsız olduğu için
Temiz ve çevre dostu olduğu için
B04a - En çok tercih edilen yenilenebilir bir enerji kaynağının tercihinde belirtilen nedenlerin en
önemli olanı hangisidir?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 46
B 05 x A07
B05 - Elektrik fiyatlarını nasıl buluyorsunuz?
%90
%8
%1
%80
%19
%1
%86
%13
%1
%0
%20
%40
%60
%80
%100
Yüksek Normal Düşük
2018 2017 2016
Evde en fazla tükettiğiniz
enerji türü parasal olarak
okuyacaklarımdan
hangisidir?
Elektrik fiyatlarını nasıl buluyorsunuz?
Düşük Normal Yüksek
Bilmiyor/
Cevap Yok
N
Doğalgaz %1,1 %6,2 %91,2 %1,5 476
Elektrik %1,0 %8,2 %89,8 %1,1 566
Kömür %0,9 %11,3 %84,8 %3,9 94
Odun %2,2 %25,4 %72,4 %0 39
Tüpgaz %0 %5,1 %94,9 %0 19
Petrol Ürünleri %0 %15,7 %84,3 %0 6
Jeotermal %0 %0 %100 %0 3
Toplam %1,0 %8,2 %89,5 %1,3 1209
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 47
B05 X C02
B05 - Elektrik fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? * Siyasi Parti Tercihi
%11
%6
%10
%5
%87
%92
%86
%93
%0
%20
%40
%60
%80
%100
Ak Parti CHP HDP MHP
Normal Yüksek
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 48
B 06X A07
B06 - Doğalgaz fiyatlarını nasıl buluyorsunuz?
%71
%14
%1
%14
%56
%19
%1
%23
%65
%14
%1
%20
%0
%20
%40
%60
%80
Yüksek Normal Düşük Bilmiyor/
Cevap yok
2018 2017 2016
Evde en fazla tükettiğiniz enerji
türü parasal olarak
okuyacaklarımdan hangisidir?
Doğalgaz fiyatlarını nasıl buluyorsunuz?
Düşük Normal Yüksek
Bilmiyor/
Cevap Yok
N
Doğalgaz %1,5 %13 %85 %0,4 476
Elektrik %1,1 %14,7 %61,9 %22,3 566
Kömür %0 %12,6 %64,5 %23,0 94
Odun %2,2 %13,5 %50,5 %33,7 39
Tüpgaz %0 %5,1 %56,4 %38,5 19
Petrol ürünleri %0 %15,7 %84,3 %0 6
Jeotermal %0,0 %0,0 %100 %0 3
Toplam %1,2 %13,7 %71,2 %13,9 1209
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 49
B06 X C02
B06 - Doğalgaz fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? * Siyasi Parti Tercihi
%68
%82
%63
%72
%17
%13
%7
%13%14
%5
%28
%11
%0
%20
%40
%60
%80
%100
Ak Parti CHP HDP MHP
Yüksek Normal Bilmiyor/Cevap Yok
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 50
B 07
B07 - Enerji tüketiminizde … önemlidir? (Önem sırası)
%44
%19
%17
%10
%8
%3
%39
%23
%14
%15
%9
%1
%42
%14
%17
%10
%11
%6
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Ucuz olması
Temiz ve çevreye zararsız olması
Kaliteli olması
Kesintisiz temin edilmesi
Yerli kaynaklardan elde edilmiş
olması
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 51
B 08
B08 - Yaşadığınız il sınırları içinde ...kurulmasını ne derece desteklersiniz? (“Desteklerim” yanıtı verenler)
%79
%78
%57
%42
%38
%34
%19
%14
%46
%47
%89
%90
%61
%22
%62
%20
%50
%50
%86
%86
%58
%27
%69
%27
%0 %20 %40 %60 %80 %100
Güneş enerjisi santrali
Rüzgâr enerji santrali
Doğalgaz santrali
Jeotermal santrali
Biyoenerji santrali
Hidroelektrik santrali
Kömür santrali
Nükleer santral
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 52
B 08
B08 - Yaşadığınız il sınırları içinde nükleer santral kurulmasını ne derece desteklersiniz?%64
%65
%28
%61
%60
%70
%48
%80
%58
%64
%72
%42
%42
%88
%83
%68
%64
%13
%18
%35
%31
%8
%20
%25
%4
%15
%25
%9
%53
%16
%8
%2
%13
%16
%15
%15
%38
%8
%16
%10
%28
%11
%25
%9
%13
%5
%31
%3
%10
%8
%15
0%
20%
40%
60%
80%
100%
Desteklemiyor Ne destekliyor, ne desteklemiyor Destekliyor
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 52
B 08
B08 - Yaşadığınız il sınırları içinde nükleer santral kurulmasını ne derece desteklersiniz?%63
%69
%65
%65
%45
%72
%70
%56
%38
%70
%75
%57
%19
%15
%10
%13
%15
%11
%6
%13
%14
%15
%9
%12
%14
%14
%9
%19
%28
%10
%11
%23
%38
%13
%6
%28
0%
20%
40%
60%
80%
AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP
2018 2017 2016
Desteklemem Ne desteklerim ne desteklemem Desteklerim
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 53
B 08
B08 - Yaşadığınız il sınırları içinde nükleer santral kurulmasını ne derece desteklersiniz? Eğitim durumu
%58
%64
%65
%75
%51
%58
%60
%65
%46
%46
%52
%58
%15
%20
%17
%13
%10
%10
%15
%13
%12
%18
%16
%13
%14
%13
%17
%11
%18
%23
%20
%19
%24
%31
%28
%24
0%
20%
40%
60%
80%
100%
İlkokul
mezunu
veya düşük
Ortaokul
mezunu
Lise
mezunu
Üniversite
mezunu
İlkokul
mezunu
veya düşük
Ortaokul
mezunu
Lise
mezunu
Üniversite
mezunu
İlkokul
mezunu
veya düşük
Ortaokul
mezunu
Lise
mezunu
Üniversite
mezunu
2018 2017 2016
Desteklemem Ne desteklerim ne desteklemem Desteklerim
C.01. Geçtiğimiz yaz, 24 Haziran 2018’de yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde oy kullandınız mı? Evet ise, hangi adaya oy verdiniz?
C.02. Peki, aynı gün yapılan Milletvekilliği genel seçimlerinde oy kullandınız mı?
Evet ise, hangi partiye oy verdiniz?
C.03. Oy verdiğiniz partinin enerji politikaları konusunda ne derece bilgilisiniz?
C.04. Hükümetin enerji politiklarını ne derece destekliyorsunuz?
C.05. Siyasi partilerin enerji politikaları hakkında bilgiyi ağırlıklı olarak nereden alıyorsunuz?
C.06. Bu konularda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
C.07. Seçimlerde partilere oy verirken, enerji politikalarını ne derece dikkate alırsınız?
C.08. Seçimlerde partilere oy verirken çevre politikalarını ne derece dikkate alırsınız?
C.09a. Kişisel görüşünüze göre Türkiye’nin en önemli sorunu okuyacaklarımdan hangisidir?
C.09b. Peki, ikinci önemli sorun hangisidir?
C.10a. Sizce Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu nedir?
C.10b. Peki, ikinci önemli sorun hangisidir?
C.11a. Türkiye’de enerjiden kaynaklanan en önemli çevre sorunu hangisidir?
C.11b. Peki, ikinci önemli sorun hangisidir?
C.12. Türkiye’nin enerjiyi en fazla hangi ülkeden almasını tercih edersiniz?
C.13. Türk Akımı projesi ile ilgili bilginiz var mı?
C.14. TANAP projesi ile ilgili bilginiz var mı?
C.15. Akkuyu nükleer santrali projesi ile ilgili bilginiz var mı?
C.16. Nükleer santrallerle ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz?
C.17. Fosil enerji kaynakları ile ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz?
C.18. Sizce okuyacağım enerji kaynakları gelecekte Türkiye için ne derece önemli bir kaynak olacaktır?
C.18a. Peki, sizce bunlardan hangisi gelecekte Türkiye için en önemli kaynak olacaktır?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 54
C. Türkiye Enerji Politikaları
C01- Geçtiğimiz yaz, 24 Haziran 2018’de yapılan
cumhurbaşkanlığı seçiminde oy kullandınız mı?
Evet ise, hangi adaya oy verdiniz?
Sayı %
Seçmen Sayısı 56.322.632 100,0
Kullanılan Oy Sayısı 49.671.344 88,19
Geçerli Oy Sayısı 48.562.084 86,22
Geçersiz Oy Sayısı 1.109.260 1,97
Aday %
Recep Tayyip Erdoğan %45,3
Muharrem İnce %24,9
Selahattin Demirtaş %8,5
Meral Akşener %2,9
Temel Karamollaoğlu %0,6
Doğu Perinçek %0,1
Diğer %0,0
Boş oy/Geçersiz oy %1,1
Oy kullanmadım %5,4
Bilmiyor/Fikri yok %0,4
Cevap yok %10,8
Oran
Recep Tayyip Erdoğan % 52,38
Muharrem İnce % 30,79
Selahattin Demirtaş % 8,32
Meral Akşener % 7,42
Temel Karamollaoğlu % 0,90
Doğu Perinçek % 0,20
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 55
C 01
2018 Cumhurbaşkanlığı Seçim Sonuçları (TÜİK)
C02 - Aynı gün yapılan milletvekilliği genel
seçimlerinde hangi partiye oy verdiniz?
TÜİK Datası Sayı %
Seçmen Sayısı 56.322.632 100.0
Kullanılan Oy Sayısı 49.664.165 88.18
Geçerli Oy Sayısı 48.631.366 86.34
Geçersiz Oy Sayısı 1.032.799 1.84
2016 2017 2018
AK Parti %45,3 %42,7 %41,0
CHP %17,0 %20,6 %22,2
MHP %10,4 %8,3 %4,7
HDP %6,1 %5,9 %9,2
İyi Parti - - %1,9
Millet İttifakı (CHP, İyi Parti, SP) - - %1,2
Cumhur İttifakı (Ak Parti, MHP) - - %0,8
SP %0,6 %0,5 %0,7
BBP %0,7 %0,4 -
Diğer %0,1 %0,5 %0,1
Geçersiz/Boş oy %1,9 %1,6 %1,1
Bilmiyor %0,1 %1,5 %0,4
Cevap yok %17,8 %17,9 %10,7
TÜİK Oran MV sayısı
AK Parti %42,28 295
CHP %22,80 146
MHP %11,20 49
HDP %11,53 67
İyi Parti %10,14 43
Diğer %2.06 0
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 56
C 02
2018 Milletvekilliği Seçim Sonuçları (TÜİK)
C03 - Oy verdiğiniz partinin enerji politikaları
konusunda ne derece bilgilisiniz?
C04 - Hükümetin enerji politikalarını ne derece
destekliyorsunuz?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 57
C 03 – C 04
%15
%30
%49
%6
%10
%35
%47
%9%8 %8
%75
%8
%0
%20
%40
%60
%80
Çok bilgiliyim Orta derecede
bilgiliyim
Bilgili değilim Bilmiyor/ Cevap
yok
2018 2017 2016
%46
%24
%22
%9
%35
%25 %26
%15
%24
%22
%24
%3
%0
%10
%20
%30
%40
%50
Destekliyorum Ne destekliyorum
ne
desteklemiyorum
Desteklemiyorum Bilmiyor/ Cevap
yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 58
C 03-C04
C03 - Oy verdiğiniz partinin enerji politikaları konusunda ne derece bilgilisiniz?
% Bilgili değilim
Orta derecede
bilgiliyim
Çok bilgiliyim
Bilmiyor/ Cevap
yok
N
Adalet ve Kalkınma Partisi 51,4 32,1 14,1 2,4 500
Cumhuriyet Halk Partisi 40,0 31,7 27,1 1,1 267
Milliyetçi Hareket Partisi 47,7 33,3 19,0 0,0 57
Halkların Demokratik Partisi 58,8 29,9 5,2 6,1 115
ETKB YEGM Anketi (2010): ETKB tarafından yürütülen enerji verimliliği çalışmalarından haberdar mısınız? Hayır (82.2%), Evet (17.8%)
C04 - Hükümetin enerji politikalarını ne derece destekliyorsunuz?
% Desteklemiyorum
Ne destekliyor ne
desteklemiyorum
Destekliyorum
Bilmiyor/ Cevap
yok
N
Adalet ve Kalkınma Partisi 33,4 28,5 33,2 5,0 500
Cumhuriyet Halk Partisi 60,3 23,3 12,7 3,7 267
Milliyetçi Hareket Partisi 35,4 29,5 24,5 10,7 57
Halkların Demokratik Partisi 65,8 15,1 9,5 9,7 115
C05 - Siyasi partilerin enerji politikaları
hakkında bilgiyi ağırlıklı olarak nereden
alıyorsunuz?
%64
%18
%6
%3
%1
%3
%3
%68
%12
%4
%2
%1
%9
%4
%68
%8
%3
%2
%1
%17
%2
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70
Televizyon
İnternet/ Sosyal medya
Gazete
Aile/arkadaş çevresi
Siyasi partiler
Hiçbir yerden bilgi almıyor
Bilmiyor / Cevap Yok
2018 2017 2016
A01 - Enerji konuları ile ilgili bilgileri
genelde nereden alırsınız?
%4
%4
%6
%22
%63
%7
%3
%5
%16
%67
%8.8
%4.9
%7.2
%12.7
%65.1
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70
Hiçbir yerden bilgi almıyor
Aile/arkadaş çevresi
Gazete
İnternet/ Sosyal medya
Televizyon
2016 2017 2018
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 59
C 05
C06 - Bu konularda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Kötü
Ne iyi ne
kötü İyi
Bilmiyor/
Cevap yok
Doğal gaz temini %28,2 %22,5 %42,8 %6,4
Petrol ve doğalgaz boru hatları %30,7 %26,3 %35,8 %7,2
Elektrik üretimi-iletimi-dağıtımı %32,2 %24,7 %36,5 %6,6
Yenilenebilir enerji %37,5 %20,7 %34,3 %7,5
Yerli petrol, doğalgaz ve kömür arama ve üretimi %41,2 %23,3 %27,7 %7,9
Enerji verimliliği ve tasarrufu %42,9 %22,0 %27,6 %7,5
Enerjide özelleştirme %46,1 %19,9 %25,8 %8,3
Nükleer enerji %46,4 %21,5 %22,6 %9,4
Enerji fiyatları %57,0 %16,1 %21,6 %5,3
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 60
C 06
C06 - Bu konuda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz?
“Olumlu” Yanıtların Oranı
“Olumlu-Olumsuz”
Farkı
2016 2017 2018 2016 2017 2018
Doğal gaz temini %53,9 %45,8 %42,8 36,4 23,8 14,6
Petrol ve doğalgaz boru hatları %54,5 %42,2 %35,8 38,7 24,0 5,2
Elektrik üretimi-iletimi-dağıtımı %51,4 %38,8 %36,5 31,9 12,3 4,4
Yenilenebilir enerji %47,3 %28,6 %34,3 24,5 5,3 -3,2
Yerli petrol, doğalgaz ve kömür arama ve üretimi %37,3 %27,6 %27,7 9,0 -4,7 -13,5
Enerji verimliliği ve tasarrufu %34,8 %23,0 %27,6 0,3 -15,2 -15,3
Nükleer enerji %30,2 %19,5 %22,6 -0,6 -19,9 -23,8
Enerjide özelleştirme - %18,5 %25,8 - -30,5 -20,3
Enerji fiyatları %22,8 %11,3 %21,6 -30,5 -51,5 -35,4
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 61
C 06
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 62
C 06
%23
%59
%51
%35
%11
%52
%31
%32
%8
%48
%60
%26
%24
%15
%14
%20
%24
%18
%26
%25
%15
%11
%15
%15
%47
%23
%26
%37
%45
%8
%17
%29
%63
%27
%18
%46
0%
20%
40%
60%
80%
AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP
2018 2017 2016
Kötü Ne iyi ne kötü İyi
C0601 - Yenilenebilir enerji - Bu konularda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? * Parti Tercihi
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 63
C 06
C0605 - Nükleer enerji - Bu konularda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? * Parti Tercihi
%36
%62
%57
%39
%20
%72
%46
%53
%13
%55
%76
%42
%25
%19
%15
%27
%22
%13
%27
%15
%25
%15
%10
%18
%32
%17
%13
%27
%35
%3
%15
%18
%44
%16
%7
%24
0%
20%
40%
60%
80%
AKP CHP HDP MHP AKP CHP HDP MHP AKP CHP HDP MHP
2018 2017 2016
Kötü Ne iyi ne kötü İyi
C07 - Seçimlerde partilere oy verirken, enerji politikalarını ne derece dikkate alırsınız?
%35
%26
%34
%5
%44
%36
%17
%3
%55
%24
%15
%6
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
Dikkate almam Ne dikkate alırım ne almam Çok dikkate alırım Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 64
C 07
%34
%26
%36
%5
%37
%36
%24
%3
%47
%24
%23
%6
%0
%10
%20
%30
%40
%50
Dikkate almam Ne dikkate alırım ne almam Çok dikkate alırım Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
C08 - Seçimlerde partilere oy verirken, çevre politikalarını ne derece dikkate alırsınız?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 64
C 08
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 65
C 08
C08 - Seçimlerde partilere oy verirken çevre politikalarını ne derece dikkate alırsınız? * Eğitim Grubu
%37 %38
%30
%32
%48
%40
%27 %26
%58
%43
%37
%43
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
İlkokul
mezunu
veya daha
düşük
Ortaokul
mezunu
Lise
mezunu
Üniversite
mezunu
İlkokul
mezunu
veya daha
düşük
Ortaokul
mezunu
Lise
mezunu
Üniversite
mezunu
İlkokul
mezunu
veya daha
düşük
Ortaokul
mezunu
Lise
mezunu
Üniversite
mezunu
2018 2017 2016
Dikkate almam
C09A - Türkiye’nin en önemli sorunu nedir? (Birinci Sırada Belirtilen)
%33
%16
%14
%7
%6
%4
%4
%3
%3
%3
%2
%0
%2
%22
%19
%12
%9
%8
%4
%6
%3
%5
%2
%1
%2
%16
%27
%7
%3
%0
%2
%22
%7
%3
%2
%9
%0 %10 %20 %30 %40
Ekonomi
Eğitim
Demokrasi
Çevre
Göçmenler
Dış güvenlik
İşsizlik
İç güvenlik
Sağlık
Yolsuzluk
Enerji
Adalet
Diğer
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 67
C 09A
%58
%29
%23
%18
%11
%10
%9
%9
%8
%8
%6
%41
%34
%19
%21
%10
%14
%8
%18
%6
%13
%4
%33
%39
%19
%1
%7
%6
%21
%35
%8
%7
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60
Ekonomi
Eğitim
Demokrasi
Göçmenler
Çevre
Dış güvenlik
Sağlık
İç güvenlik
Enerji
Yolsuzluk
İşsizlik
2018 2017 2016
C09 - Türkiye’nin en önemli sorunu nedir? (İki Yanıt Toplamı)
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 68
C 09
%42
%15
%11
%7
%6
%5
%5
%2
%2
%3
%42
%16
%17
%6
%7
%3
%2
%1
%2
%2
%31
%3
%39
%2
%4
%3
%4
%3
%3
%5
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Enerjinin pahalı olması
Çevre sorunları
İthal enerjiye bağımlılık
Enerji kesintisi ve kısıntısının olması
Enerjinin kalitesiz olması
Enerjinin verimsiz kullanılması
Yenilenebilir enerjinin yeterince kullanılmaması
Fosil yakıtlara bağımlılık
İş güvenliği sorunları
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
C10A - Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu nedir? (Birinci Sırada Belirtilen)
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 69
C 10
%62
%31
%21
%15
%14
%13
%13
%9
%6
%3
%60
%39
%24
%13
%10
%14
%11
%11
%7
%2
%60
%56
%11
%5
%7
%10
%12
%10
%6
%5
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70
Enerjinin pahalı olması
İthal enerjiye bağımlılık
Çevre sorunları
Enerji kesintisi ve kısıntısının olması
Enerjinin verimsiz kullanılması
Enerjinin kalitesiz olması
Yenilenebilir enerjinin yeterince kullanılmaması
İş güvenliği sorunları
Fosil yakıtlara bağımlılık
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
C10 - Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu nedir? (İki Yanıt Toplamı)
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 70
C 10
C10A - Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu pahalılık diyen partililer
%51
%43
%44
%39
%36
%35
%39
%42
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60
MHP
HDP
CHP
AKP
2018 2017
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 71
C 10A
C11 - Türkiye’de enerjiden kaynaklanan en önemli çevre sorunu hangisidir? (1. Sırada Belirtilen)
%36
%23
%15
%13
%5
%2
%1
%3
%41
%18
%19
%11
%3
%3
%2
%3
%41
%20
%6
%18
%4
%5
%2
%5
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Hava kirliliği
İnsan sağlığı
Bitki örtüsünün bozulması
İklim değişikliği
Su kirliliği
Yeryüzünün bozulması
Hiçbiri
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 72
C 11
C11 - Türkiye’de enerjiden kaynaklanan en önemli çevre sorunu hangisidir? (İki Yanıt Toplamı)
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 73
C 11
%54
%47
%25
%25
%21
%12
%1
%3
%59
%46
%25
%28
%14
%14
%2
%3
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60
Hava kirliliği
İnsan sağlığı
İklim değişikliği
Bitki örtüsünün bozulması
Su kirliliği
Yeryüzünün bozulması
Hiçbiri
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017
C12 - Türkiye’nin enerjiyi en fazla hangi ülkeden almasını tercih edersiniz?
%41
%13
%6
%5
%4
%2
%1
%21
%4
%44
%10
%9
%6
%2
%4
%2
%16
%6
%42
%1
%20
%6
%3
%1
%4
%3
%19
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Azerbaycan
Ucuz olandan alsın
Rusya
İran
Irak
Katar
Suudi Arabistan
Hiçbiri / Kendimiz üretelim
Bilmiyor / Cevap Yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 74
C 12
%5
%9
%6
%11 %9 %10 %9
%20
%28
%33
%11
%46
%36
%21
%63
%46 %46
%17
%67
%45
%38
%22
%57
0%
20%
40%
60%
80%
100%
AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP
2018 2017 2016
Rusya Azerbaycan
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 75
C 12
C12 - Türkiye’nin enerjiyi en fazla hangi ülkeden almasını tercih edersiniz?
C13 - Türk Akımı projesi ile ilgili bilginiz var mı?
%66
%20
%10
%4
%68
%23
%7
%2
%92
%5 %3
%0
%20
%40
%60
%80
%100
Hiç bilgim yok Orta derecede bilgiliyim Çok bilgiliyim Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 76
C 13
C14 - TANAP projesi ile ilgili bilginiz var mı?
%76
%12
%8
%4
%76
%16
%5
%2
Hiç bilgim yok Orta derecede bilgiliyim Çok bilgiliyim Bilmiyor/ Cevap yok
%0
%20
%40
%60
%80
2018 2017
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 77
C 14
C15 – Akkuyu nükleer santrali projesi ile ilgili bilginiz var mı?
%59
%25
%13
%3
%52
%30
%15
%2
Hiç bilgim yok Orta derecede bilgiliyim Çok bilgiliyim Bilmiyor/ Cevap yok
%0
%10
%20
%30
%40
%50
%60
2018 2017
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 78
C 15
C16 - Nükleer santrallerle ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz?
Katılmıyorum
Ne katılıyorum
ne katılmıyorum Katılıyorum
Bilmiyor/
Cevap yok
Türkiye’de gelecekte Mersin ve Sinop nükleer
santrallerinin yanı sıra başka nükleer santraller
de kurulmalıdır
%45,6 %18,6 %28,0 %7,8
Türkiye kendi nükleer enerji teknolojisini
geliştirmelidir
%35,6 %17,4 %40,4 %6,6
Türkiye’de nükleer enerji santrallerinin
kurulması, enerjide dışa bağımlılığı azaltacak,
enerji fiyatlarını düşürecektir
%34,5 %22,1 %36,2 %7,1
Nükleer santraller çevre ve toplum sağlığı için
tehdit ve riskler içerir
%21,2 %15,2 %56,3 %7,3
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 79
C 16
C 16 - Nükleer santrallerle ilgili aşağıdaki ifadelere ne derece katılıyorsunuz? “Katılıyorum” yanıtı
%56
%40
%36
%28
%53
%48
%46
%28
%65
%56
%53
%35
%0 %20 %40 %60 %80
Nükleer santraller çevre ve toplum sağlığı için tehdit ve
riskler içerir
Türkiye kendi nükleer enerji teknolojisini
geliştirmelidir
Türkiye’de nükleer enerji santrallerinin kurulması,
enerjide dışa bağımlılığı azaltacak, enerji fiyatlarını
düşürecektir
Türkiye’de gelecekte Mersin ve Sinop nükleer
santrallerinin yanı sıra başka nükleer santraller de
kurulmalıdır
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 80
C 16
C1601 - Ne derece katılıyorsunuz? - Türkiye’de gelecekte Mersin ve Sinop nükleer santrallerinin yanı
sıra başka nükleer santraller de kurulmalıdır * Parti Tercihi
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 81
C 16
%38
%55
%49
%22
%66
%56
%47 %46
%81 %79
%61
%36
%25
%14
%35
%39
%13 %14
%26
%39
%12
%16
%27
0%
20%
40%
60%
80%
100%
AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP
2018 2017 2016
Katılmıyorum Katılıyorum
C1602 - Ne derece katılıyorsunuz? - Türkiye kendi nükleer enerji teknolojisini geliştirmelidir
*Parti Tercihi
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 82
C 16
%27
%48
%39
%31
%9
%51
%39
%27
%35
%58
%52 %54
%46
%37
%30
%47
%63
%26
%31
%47
%41
%20
%25
%28
0%
20%
40%
60%
80%
100%
AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP
2018 2017 2016
Katılmıyorum Katılıyorum
C17 - Fosil enerji kaynakları ile ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz?
Katılmıyorum
Ne katılıyorum
ne
katılmıyorum Katılıyorum
Bilmiyor/
Cevap yok
Türkiye, maliyeti yüksek olsa da petrol ve
doğalgaz aramalarını artırmalıdır
%19,0 %21,6 %56,3 %3,0
Güneş, rüzgâr, jeotermal gibi yenilenebilir
kaynaklar, daha pahalıya mal olsa da kömür,
petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtlara tercih
edilmelidir
%22,3 %26,1 %48,0 %3,7
Yüksek oranda dışa bağımlı olsa da fosil
yakıtların tüketimine devam edilmelidir
%39,8 %25,9 %28,8 %5,5
Türkiye, işçi güvenliği ve sağlığı ile çevre
kirliliği sorunları yaratsa da kömür üretimini
ve tüketimini artırmalıdır
%44,3 %24,0 %28,6 %3,1
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 83
C 17
C17 - Fosil enerji kaynakları ile ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz? “Katılıyorum” yanıtı
%56
%48
%29
%29
%66
%64
%25
%18
%68
%73
%32
%0 %20 %40 %60 %80
Türkiye, maliyeti yüksek olsa da petrol ve doğalgaz
aramalarını artırmalıdır
Güneş, rüzgâr, jeotermal gibi yenilenebilir kaynaklar,
daha pahalıya mal olsa da kömür, petrol ve doğalgaz gibi
fosil yakıtlara tercih edilmelidir
Yüksek oranda dışa bağımlı olsa da fosil yakıtların
tüketimine devam edilmelidir.
Türkiye, işçi güvenliği ve sağlığı ile çevre kirliliği sorunları
yaratsa da kömür üretimini ve tüketimini artırmalıdır
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 84
C 17
C18 - Bu enerji kaynaklarından her biri gelecekte Türkiye için ne derece önemli bir kaynak olacaktır?
Önemli
olmayacak
Ne önemli ne de
önemsiz olacak
Önemli
olacak
Bilmiyor/
Cevap Yok
Güneş %4,4 %13,2 %81,2 %1,2
Rüzgar %5,9 %13,1 %79,7 %1,3
Doğal gaz %10,3 %12,9 %75,7 %1,1
Jeotermal %21,5 %20,7 %51,3 %6,5
Petrol %25,3 %21,0 %52,4 %1,3
Hidroelektrik %28,2 %22,6 %42,3 %6,9
Hidrojen %35,1 %22,5 %31,0 %11,4
Nükleer %38,2 %24,2 %30,9 %6,7
Kömür %45,5 %26,8 %26,6 %1,1
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 85
C 18
C18A - Türkiye’nin gelecekteki en önemli enerji kaynağının ne olacağını düşünüyorsunuz?
%30
%22
%16
%11
%5
%4
%3
%3
%2
%3
%34
%14
%9
%6
%4
%1
%2
%2
%21
%7
%0 %10 %20 %30 %40
Güneş
Doğal gaz
Rüzgâr
Petrol
Nükleer
Jeotermal
Kömür
Hidroelektrik
Hidrojen
Bor
Bilmiyor/ Cevap…
2018 2017
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 86
C 18A
D.01. Dünya üzerindeki sorunlardan her biri ne derce önemlidir?
D.01a. Peki, sizce bunlardan hangisi en önemli olandır?
D.02. Dünya enerji sorunlarından her biri ne derece önemlidir?
D.02a. Peki, sizce bunlardan hangisi en önemli olandır?
D.03. Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz?
D.04. Ger birinin iklim değişikliğine ne derece etkisi vardır?
D.04a. Bunlardan hangisinin iklim değişikliğine en çok etkisi vardır?
D.05. Her bir enerji kaynağının gelecekte dünyada ne derece önemli olacağını düşünüyorsunuz?
D.05a. Peki, sizce bunlardan hangisi gelecekte dünyanın en önemli enerji kaynağı olacaktır?
D.06 . “Sürdürülebilirlik” kavramı en fazla hangisini kapsamaktadır?
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 87
D. Küresel Enerji Politikaları
D01 - Dünya üzerindeki sorunlardan her biri sizin için ne derece önemlidir?
Önemli
değil
Ne önemli
ne değil Önemli
Bilmiyor/
Cevap Yok
Göçmenler %14,3 %17,1 %67,9 %0,7
Nüfus artışı %13,3 %16,5 %69,6 %0,6
Çevre %5,4 %15,7 %78,4 %0,5
Demokrasi %4,6 %15,9 %78,8 %0,7
Enerji %3,5 %14,3 %81,7 %0,5
Çatışma ve savaşlar %5,8 %8,0 %85,8 %0,4
Eğitim %3,2 %8,0 %88,2 %0,6
Sağlık %4,2 %6,7 %88,5 %0,5
Ekonomi %1,9 %8,5 %89,2 %0,4
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 88
D 01
D01A - Dünyadaki en önemli sorun hangisidir?
%18
%16
%15
%15
%10
%9
%6
%5
%3
%2
%63
%5
%6
%2
%3
%5
%4
%5
%4
%1
%0 %20 %40 %60 %80
Çatışma ve savaşlar
Eğitim
Ekonomi
Sağlık
Enerji
Demokrasi
Göçmenler
Çevre
Nüfus artışı
Diğer
2018 2017
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 89
D 01A
D02 - Dünya enerji sorunlarından her biri ne derece önemlidir?
Önemli değil
Ne önemli ne
değil Önemli
Bilmiyor/
Cevap Yok
Enerji arz güvenliği %7,8 %20,7 %68,6 %2,9
Enerji politikalarındaki eksiklik ve
yanlışlıklar
%6,7 %22,3 %68,9 %2,1
Enerji kaynaklarının yetersizliği %6,3 %19,9 %72,1 %1,7
Enerji verimliliği/enerjinin etkin
kullanılması
%6,3 %19,4 %72,2 %2,0
İklim değişikliği/küresel ısınma %6,6 %12,3 %79,1 %2,0
Enerji fiyatlarının yüksekliği/dalgalanması %3,0 %13,6 %82,2 %1,3
Çevre ve insan sağlığı %3,8 %8,7 %87,0 %0,5
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 90
D 02
D02A - Dünya enerji sorunlarından hangisi en önemlidir?
%32
%20
%12
%12
%10
%6
%6
%2
%41
%16
%12
%10
%5
%8
%2
%5
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Çevre ve insan sağlığı
Enerji fiyatlarının yüksekliği/dalgalanması
İklim değişikliği/küresel ısınma
Enerji kaynaklarının yetersizliği
Enerji politikalarındaki eksiklik ve yanlışlıklar
Enerji arz güvenliği
Enerji verimliliği/enerjinin etkin kullanılması
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 91
D 02A
D03 - Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz?
%77
%13
%9
%87
%8
%5
%78
%9
%13
%0
%20
%40
%60
%80
%100
Evet Hayır Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 92
D 03
D03 - Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz? * Parti Tercihi
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 93
D 03
%77
%81
%65
%72
%88
%93
%75
%93
%80
%86
%69
%84
%14 %14 %15
%17
%9
%3
%14
%7 %9
%5
%19
%5
0%
20%
40%
60%
80%
100%
AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP
2018 2017 2016
Evet Hayır
D03 - Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz? * Gelir Grubu
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 94
D 03
%93
%71
%76
%80 %81 %79
%81
%91 %92 %91
%76 %76 %78
%74
%91
%0
%13 %15 %13 %13
%9 %10
%7 %6
%9
%12 %11
%7
%21
%6
0%
20%
40%
60%
80%
100%
0- 900 TL 901 -
1800 TL
1801 -
2700 TL
2701 -
3600 TL
3601 ve
üstü
0- 900 TL 901 -
1800 TL
1801 -
2700 TL
2701 -
3600 TL
3601 ve
üstü
0- 900 TL 901 -
1800 TL
1801 -
2700 TL
2701 -
3600 TL
3601 ve
üstü
2018 2017 2016
Evet Hayır
D03 - Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz? * Eğitim Grubu
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 95
D 03
%71
%81 %82 %80
%87
%94 %92
%72 %73
%84
%80
%14 %13 %12
%16
%11
%8
%4 %7
%12
%9 %7 %9
0%
20%
40%
60%
80%
100%
İlkokul
mezunu
veya daha
düşük
Ortaokul
mezunu
Lise mezunu Üniversite
mezunu
İlkokul
mezunu
veya daha
düşük
Ortaokul
mezunu
Lise mezunu Üniversite
mezunu
İlkokul
mezunu
veya daha
düşük
Ortaokul
mezunu
Lise mezunu Üniversite
mezunu
2018 2017 2016
Evet Hayır
%78
D04 - Her birinin iklim değişikliğine ne derece etkisi vardır?
Etkisi yoktur
Ne etkisi
vardır ne de
yoktur Etkisi vardır
Bilmiyor/
Cevap Yok
Tarım ve hayvancılık %45,4 %23,0 %28,1 %3,5
Doğal nedenler %32,2 %18,1 %46,6 %3,1
Ulaşım %20,8 %25,2 %50,2 %3,8
Enerji %13,3 %21,6 %61,9 %3,2
Şehirleşme %4,9 %14,6 %77,5 %2,9
Sanayi %2,3 %11,9 %82,8 %2,9
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 95
D 04
D04A - Hangisinin küresel ısınmaya en fazla etkisi vardır?
%42
%23
%11
%10
%6
%4
%5
%44
%25
%9
%10
%1
%2
%2
%7
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Sanayi
Şehirleşme
Doğal Nedenler
Enerji
Tarım ve hayvancılık
Ulaşım
Diğer nedenler
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 97
D 04A
D05 – Her bir enerji kaynağının gelecekte dünyada ne derece önemli olacağını düşünüyorsunuz?
Önemli
olmayacak
Ne önemli
ne de
önemsiz
olacak
Önemli
olacak
Bilmiyor/
Cevap Yok
Kömür %46,7 %23,1 %28,5 %1,7
Hidrojen %34,9 %19,5 %35,0 %10,6
Nükleer %36,8 %20,1 %36,9 %6,1
Hidroelektrik %26,8 %21,7 %45,1 %6,4
Jeotermal %21,2 %20,5 %51,1 %7,2
Petrol %21,9 %21,5 %55,0 %1,5
Doğal gaz %9,5 %14,4 %74,5 %1,7
Rüzgar %5,7 %15,3 %77,2 %1,7
Güneş %4,4 %12,2 %81,9 %1,5
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 98
D 05
D05A - Dünyada geleceğin enerji kaynağının
ne olacağını düşünüyorsunuz?
%20
%29
%13
%4
%14
%3
%8
%4
%13
%34
%9
%2
%11
%1
%7
%14
%8
%22
%40
%7
%3
%7
%4
%7
%2
%7
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Doğalgaz
Güneş
Rüzgâr
Jeotermal
Petrol
Hidroelektrik
Nükleer
Bor
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
B01 - Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı,
hangisini evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için
kullanmayı tercih ederdiniz?
%40
%23
%17
%5
%3
%3
%2
%2
%2
%1
%2
%49
%30
%10
%3
%2
%2
%2
%1
%2
%63
%21
%6
%2
%2
%2
%1
%2
%0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70
Doğalgaz
Güneş
Rüzgar
Odun
Kömür
Jeotermal
Petrol ürünleri (Dizel,…
Hidroelektrik
Nükleer
Petrol gazı (LPG)
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 99
D 05
D06 - Sürdürülebilirlik kavramı okuyacaklarımdan en fazla hangisini kapsamaktadır?
%36
%21
%17
%15
%11
%48
%9
%12
%14
%17
%41
%20
%13
%13
%12
%0 %10 %20 %30 %40 %50
Bir kurum ya da ülkenin gelecek nesilleri ve doğayı
düşünürek faaliyette bulunması
Bir kurum ya da ülkenin sürekli var olması
Bir kurum ya da ülkenin gelirini sürekli artırması
Bir kurum ya da ülkenin son teknolojileri kullanması
Bilmiyor/ Cevap yok
2018 2017 2016
Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 100
D 06

More Related Content

Featured

Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Saba Software
 
Introduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageIntroduction to C Programming Language
Introduction to C Programming Language
Simplilearn
 

Featured (20)

How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
 
Introduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageIntroduction to C Programming Language
Introduction to C Programming Language
 

Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri Araştırması III

  • 1. CENTER FOR ENERGY AND SUSTAINABLE DEVELOPMENT ENERJİ VE SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA MERKEZİ Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri–3 Turkish Public Preferences for Energy (2018-BAP-06) Prof.Dr. Volkan Ş. Ediger (Koordinatör) Doç.Dr. Gökhan Kirkil, Yrd.Doç.Dr. Emre Çelebi, Prof.Dr. Meltem Ş. Ucal, Prof.Dr. Çiğdem Kentmen Kadir Has Üniversitesi, Cibali Kampüsü, İstanbul 19 Mart 2019
  • 2. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 2 İçindekiler GÖRÜŞÜLEN KİTLENİN PROFİLİ ANKET SONUÇLARI A. HANE HALKI ENERJİ TÜKETİM ENVANTERİ B. TÜKETİCİ GÖRÜŞLERİ/TERCİHLERİ C. TÜRKİYE ENERJİ POLİTİKALARI YÖNTEM D. KÜRESEL ENERJİ POLİTİKALARI 3 6 11 11 37 55 88
  • 3. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 3 Yöntem  Anket çalışması, 7-18 Aralık 2018 (12-29 Aralık 2017; 12-27 Kasım 2016) tarihleri arasında, Türkiye 18 yaş nüfus örneklemini temsil eden 1209 kişi ile yüz yüze görüşmeler yöntemiyle İnfakto Araştırma ve Danışmanlık şirketi tarafından gerçekleştirilmiştir.  Araştırmanın hedef kitlesini Türkiye seçmen nüfusu oluşturmaktadır. Basit tesadüfi örnekleme yöntemi varsayımıyla araştırmanın yüzde 95 güven düzeyindeki hata payı yüzde 3’tür. (2017: 2,79, 2016: 2,82)  Araştırma örnekleminin tasarımında çok aşamalı katmanlı büyüklüğe orantılı olasılıksal örnekleme yöntemi kullanılmıştır. Örneklem tasarımında birincil örneklem birimi olarak iller seçilmiştir. İller, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından geliştirilen İstatistiksel Bölge Birimleri Sınıflamasına göre katmanlara ayrılmıştır. Örneklem yapısında İstanbul (TR1), Ankara (TR51) ve İzmir (TR31) kendi kendilerini temsil eden birimler (SRU) olarak belirlenmiştir. Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu bölgeleri ise daha iyi bir temsiliyet sağlamak amacıyla ikiye bölünmüştür.  Örneklem çekiminde büyükşehir niteliği taşıyan illerde mahalleler, diğer illerdeyse merkez ve dış ikinci örneklem birimi olarak kullanılmıştır. Yüz yüze görüşmeler örneklemin iller bazında dağılımına göre seçilen merkez ve dış ilçelerin mahalle (kentsel görüşmeler) ve köylerinde (kırsal görüşmeler) gerçekleştirilmiştir. Her nihai örneklem noktasında 8 anket yapılmıştır.  Her mahalleden iki sokak, alfabetik sıraya göre Tesadüfi Sokak Seçim Tablosu kullanılarak seçilmiştir. Her sokakta bir hane numarası Tesadüfi Hane Seçim Tablosu kullanılarak belirlenmiş, görüşmeler hanede yaşayanlar arasından seçilen kişi ile gerçekleştirilmiştir.  AAPOR (American Association for Public Opinion Research) standartlarına göre cevap verme oranı yüzde 17,8 olarak hesaplanmıştır (2017: 18,7, 2016: 21,8).
  • 4. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 4 Yöntem ÖRNEKLEMİN İLLERE GÖRE DAĞILIMI 1.209 kişilik toplam görüşme sayısı 12 İBBS bölgesine, nüfusa orantılı olarak dağıtılmıştır. İstanbul (TR1) kendi kendini temsil eden birim (SRU) olarak gelmiştir. Ankara ve İzmir’i de SRU olarak örnekleme dahil edilmiş, ancak TR3’ün İzmir dışında kalan nüfusu için Manisa, TR5’in Ankara dışında kalan bölümü için de Konya seçilmiştir. Geri kalan 9 bölgeden Akdeniz Bölgesi (TR6) için, TR61 ve TR62 alt bölgelerini baz alarak, Antalya ve Adana; Güneydoğu Anadolu Bölgesi (TRC) içinse TRC1 bölgesinden Gaziantep ve TRC2+TRC3 bölgeleri için ise Diyarbakır seçilmiştir. Kalan 7 bölgenin her birinden birer il seçilmiştir. 2018 2017 2016 Sayı % Sayı % Sayı % Adana 104 8,6 104 8,6 104 8,6 Ankara 72 6,0 72 5,8 71 5,9 Antalya 40 3,3 48 3,9 48 4,0 Bursa 112 9,3 112 9,1 112 9,3 Diyarbakır 96 7,9 88 7,1 90 7,5 Erzurum 40 3,3 40 3,2 40 3,3 Gaziantep 40 3,3 40 3,2 40 3,3 İstanbul 217 17,9 237 19,2 208 17,3 İzmir 72 6,0 80 6,5 72 6,0 Kayseri 64 5,3 64 5,2 64 5,3 Konya 32 2,6 32 2,6 32 2,7 Malatya 64 5,3 64 5,2 64 5,3 Manisa 96 7,9 96 7,8 96 8,0 Samsun 72 6,0 72 5,8 72 6,0 Tekirdağ 48 4,0 54 4,4 51 4,2 Trabzon 40 3,3 32 2,6 40 3,3 Toplam 1.209 100,0 1.235 100,0 1.204 100,0
  • 5. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 5 Örneklemin İllere Dağılımı İstanbul 217 Tekirdağ 48 Samsun 72 Trabzon 40 Gaziantep 40 Antalya 40 Diyarbakır 96 İzmir 72
  • 6. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 6 Görüşülen Kitlenin Profili Cinsiyeti Yaşı %18 %24 %26 %19 %0 17.2% 22.7% 27.5% 18.1% 14.5% 17.3% 23.4% 24.9% 22.1% 12.2% %0 %5 %10 %15 %20 %25 %30 18- 24 25- 34 35- 44 45- 54 55 + 2018 2017 2016 %50 %50 %50 %51 %49 %51 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 Kadın Erkek 2018 2017 2016
  • 7. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 7 Görüşülen Kitlenin Profili Eğitim Durumu Aylık Hane Geliri %1 %17 %30 %24 %21 %6 %7 %26 %30 %19 %11 %2 %5 %36 %24 %14 %8 %14 %0 %10 %20 %30 %40 2018 2017 2016 %34 %17 %32 %17 %1 %1 %38 %18 %31 %14 %1 %0 %37 %15 %34 %14 %0 %0 %0 %10 %20 %30 %40 İlkokul mezunu veya daha düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu Lisansüstü Mezunu Cevap yok 2018 2017 2016
  • 8. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 8 Görüşülen Kitlenin Profili Medeni Durumu Çocuk Sayısı %66 %1 %3 %3 %28 %0 %0 %71 %1 %1 %2 %24 %0 %0 %66 %1 %3 %2 %27 %0 %1 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 %80 Evli Birlikte yaşıyor Boşanmış Eşi ölmüş Bekar Evli fakat eşinden ayrı yaşıyor Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 %15 %29 %12 %5 %4 %27 %7 %12 %29 %17 %8 %6 %21 %8 %15 %24 %16 %7 %7 %30 %2 %0 %5 %10 %15 %20 %25 %30 %35 1 çocuk 2 çocuk 3 çocuk 4 çocuk 5 çocuk ve daha fazla Çocuğu yok Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016
  • 9. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 9 Görüşülen Kitlenin Profili Tam zamanlı (haftada 40+saat) çalışıyor %44,4 %43,5 %45,9 Kısmi zamanlı (part-time) çalışıyor %1,5 %3,9 %2,3 Mevsimlik işte çalışıyor %1,5 %1,8 %1,4 Ücretsiz aile işçisi (ailenin işyerinde, bahçesinde, vs. çalışıyor) %1,9 %0,9 %1,3 Ev kadını %27,9 %27,2 %26,7 Emekli %9,0 %10,2 %10,3 Öğrenci %7,5 %7,6 %6,5 İşsiz fakat gelir sahibi (Bir işte çalışmayıp, iş aramayan, kira- faiz vb. gelirle geçinen) %0,6 %0,3 %0,7 İşsiz (Herhangi bir işte çalışmayıp iş arayan) %3,9 %3,6 %3,1 Hastalık ve benzeri nedenlerle çalışamıyor %0,5 %0,6 %0,4 Diğer %0,0 %0,2 %0,0 Cevap Yok %1,6 %0,4 %1,3 Toplam %100 %100 %100 En az 10 kişinin çalıştığı işyerinde sahip veya yönetici %3,4 %3,6 %4,0 10’dan daha az kişinin çalıştığı yerde sahip veya yönetici %10,0 %8,8 %11,1 Avukat, doktor, mimar, öğretmen, vb. profesyonel meslek %1,6 %2,4 %1,3 Müdür, âmir %0,8 %0,3 %0,7 Memur %8,2 %6,5 %7,0 Formen, atölye şefi, işçi şefi %1,4 %1,5 %1,5 Vasıflı işçi %26,6 %23,0 %26,8 Yarı vasıflı işçi %2,0 %4,0 %3,4 Vasıfsız işçi %6,3 %8,6 %6,3 Çiftçi, kendi toprağı var %2,4 %2,7 %2,2 Tarım işçisi %0,5 %1,6 %1,6 Hayatında hiç işi olmamış %32,4 %31,3 %28,8 Cevap Yok %4,4 %5,4 %5,3 Toplam %100 %100 %100 Çalışma Durumu Şu Anki (Veya Son) İşi2016 2017 2018 2016 2017 2018
  • 10. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 10 Görüşülen Kitlenin Profili 2016 2017 2018 1 kişi %4,0 %2,1 %4,2 2 kişi %13,7 %12,4 %15,1 3 kişi %24,3 %18,7 %22,8 4 kişi %28,0 %31,2 %31,8 5 kişi %14,3 %20,9 %13,7 6 kişi veya daha fazla %12,9 %13,9 %8,9 Cevap yok %2,8 %0,9 %3,4 Toplam %100,0 %100,0 %100,0 Ev Sahipliği Hanede Yaşayan Kişi Sayısı %65 %32 %2 %0 %70 %27 %2 %0 %63 %33 %3 %1 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 %80 Ev sahibi Kiracı Bir yakınının evi Lojman 2018 2017 2016
  • 11. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 11 A. Hane Halkı Enerji Tüketim Envanteri A.01. Enerji konuları ile ilgili bilgileri genelde nereden alırsınız? A.02. Enerji tüketiminizi düşündüğünüzde, okuyacağım alanlardan hangisi için daha çok para harcıyorsunuz? A.03. Evinizin ısınması nasıl sağlanıyor? A.04. Evinizin sıcak su nasıl sağlanıyor? A.05. Mutfaktaki ocakta enerji kaynağı olarak ne kullanıyorsunuz? A.06. Mutfakta fırınınız varsa enerji kaynağı olarak ne kullanıyorsunuz? A.07. Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir? A.08. Bu enerji türü (evde en fazla tüketilen) için aylık ne kadar harcıyorsunuz? A.09. Evinizde toplam enerji tüketimi için aylık ne kadar harcıyorsunuz? A.10. Aylık elektrik faturanız ortalama ne kadar gelmekte? A.11. Aylık doğalgaz faturanız ortalama ne kadar gelmekte? A.12. Arabanız var mı? Yakıt cinsi nedir? A.13. Arabanızın ortalama aylık yakıt masrafı nedir? A.14. Ailenizin ortalama aylık toplu taşıma gideri ne kadardır? A.15. Evinizde ısı yalıtımı var mı? A.16. Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerini ne derece uyguluyorsunuz? A.16a. Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerinden en fazla hangisini uyguluyorsunuz? A.17. Belirtilen enerji tasarrufu tüketici davranışlarını ne derece uyguluyorsunuz? A.17a. Belirtilen enerji tasarrufu tüketici davranışlarından en fazla hangisini uyguluyorsunuz? A.17. Yaşadığınız mahallede elektrik kesintileri hangi sıklıkta oluyor? A.18. Yaşadığınız mahallede elektirik kesintileri hangi sıklıkla oluyor? A.19. Geçtiğimiz bir yılda, gelirinizin yetersiz alması nedeniyle toplam enerji tüketiminizde kısıntıya gittiğiniz oldu mu?
  • 12. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 12 A 01 A01 - Enerji konuları ile ilgili bilgileri genelde nereden alırsınız? %63 %22 %4 %6 %4 %67 %16 %7 %5 %3 %65 %13 %9 %7 %5 %0 %20 %40 %60 %80 Televizyon İnternet/ Sosyal medya Hiçbir yerden bilgi almıyor Gazete Aile/arkadaş çevresi 2018 2017 2016
  • 13. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 13 A 02 A02 - Enerji tüketiminizi düşündüğünüzde, okuyacağım alanlardan hangisi için daha çok para harcıyorsunuz? %74 %22 %2 %2 %1 %66 %28 %2 %2 %2 %65 %22 %4 %2 %2 %0 %20 %40 %60 %80 Isınma Aydınlatma ve ev aletleri Soğutma Pişirme Sıcak su 2018 2017 2016
  • 14. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 14 A 03-A 04 A.03. Evinizin ısınması nasıl sağlanıyor? A.04. Evinizin sıcak suyu nasıl sağlanıyor? %54 %19 %15 %11 %52 %21 %15 %10 %54 %25 %12 %9 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 Doğalgaz Kömür Odun Elektrik 2018 2017 2016 %52 %29 %7 %5 %3 %2 %51 %27 %11 %5 %3 %2 %52 %26 %12 %4 %4 %1 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 Doğalgaz Elektrik Güneş Odun Kömür Tüpgaz/ LPG 2018 2017 2016
  • 15. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 15 A03 X Gelir Durumu A03 - Evinizin ısınması hangi enerji kaynaklarından sağlanıyor? * Gelir Grubu %47 %36 %16 %7 %20 %29 %20 %17 %26 %22 %51 %63 %7 %12 %11 %13 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 0 - 900 TL 901 - 1800 TL 1801 - 2700 TL 2701 - 3600 TL Odun Kömür Doğalgaz Elektrik
  • 16. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 16 A 05-A 06 A.05. Mutfaktaki ocakta enerji kaynağı olarak ne kullanıyorsunuz? A.06. Mutfakta fırınınız varsa enerji kaynağı olarak ne kullanıyorsunuz? %47 %38 %10 %3 %1 %49 %41 %8 %1 %1 %49 %43 %7 %1 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Doğalgaz Tüpgaz/ LPG Elektrik Odun Kömür 2018 2017 2016 %53 %29 %13 %2 %3 %69 %15 %10 %0 %5 %82 %7 %7 %1 %3 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Elektrik Doğalgaz Tüpgaz/ LPG Odun Uygun değil/ Fırın yok 2018 2017 2016
  • 17. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 17 A 07-A 08 A 07. Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir? A.08. Bu enerji türü (evde en fazla tüketilen) için aylık ne kadar harcıyorsunuz? %47 %40 %7 %3 %2 %1 %39 %47 %8 %3 %2 %1 %50 %39 %6 %3 %1 %1 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Elektrik Doğalgaz Kömür Odun Tüpgaz/ LPG Petrol ürünleri (Dizel, fuel oil) 2018 2017 2016 %1 %9 %19 %21 %48 %2 %12 %23 %25 %37 %2 %20 %30 %18 %29 %0 %10 %20 %30 %40 %50 50 TL’nin altı 51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201 TL ve üstü 2018 2017 2016
  • 18. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 18 A07 X Yerleşim Birimi A07 – Yerleşim birimine göre parasal olarak evde en fazla tüketilen enerji türü %1 %11 %6 %15 %46 %12 %44 %58 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Kentsel Kırsal Odun Kömür Doğalgaz Elektrik
  • 19. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 19 A 07-A 08 Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir? Bu enerji türü (evde en fazla tüketilen) için aylık ne kadar harcıyorsunuz? <50 TL (%) 51-100 TL (%) 101-150 TL (%) 151-200 TL (%) >200 TL (%) Bilmiyor/ Cevap yok N Doğalgaz %0,2 %1,6 %8,9 %20,6 %66,8 %1,9 476 Elektrik %1,3 %15,8 %30,3 %22,9 %28,5 %1,3 566 Kömür %0,0 %3,5 %5,4 %12,0 %79,1 %0,0 94 Odun %8,7 %10,6 %22,0 %22,4 %33,5 %2,9 39 Tüpgaz/ LPG %4,9 %31,2 %36,9 %9,6 %11,7 %5,7 19 Petrol ürünleri (Dizel, fuel oil) %0,0 %0,0 %0,0 %49,6 %50,4 %0,0 6 Toplam %1,0 %9,1 %19,4 %21,0 %47,7 %1,8 1.209 A07 – Evde en fazla tüketilen enerji türü x Bu enerji türü için aylık harcama
  • 20. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 20 A 07x İL (%) % Elektrik Doğalgaz Kömür Odun Jeotermal Tüpgaz Petrol ürünleri N Adana 80,8 4,8 2,9 5,8 0,0 4,8 1,0 104 Ankara 36,1 54,2 5,6 0,0 0,0 1,4 1,4 72 Antalya 45,0 45,0 2,5 5,0 2,5 0,0 0,0 40 Bursa 50,9 46,4 0,9 0,0 0,0 0,0 0,0 112 Diyarbakır 66,7 13,5 7,3 8,3 0,0 4,2 0,0 96 Erzurum 35,0 25,0 22,5 15,0 0,0 2,5 0,0 40 Gaziantep 25,0 65,0 5,0 0,0 0,0 2,5 2,5 40 İstanbul 8,8 90,3 0,0 0,5 0,0 0,0 0,5 217 İzmir 62,5 25,0 5,6 1,4 2,8 0,0 0,0 72 Kayseri 62,5 26,6 4,7 0,0 0,0 6,2 0,0 64 Konya 53,1 37,5 6,3 0,0 0,0 3,1 0,0 32 Malatya 50,0 39,1 0,0 10,9 0,0 0,0 0,0 64 Manisa 47,9 3,1 45,8 1,0 0,0 1,0 1,0 96 Samsun 52,8 26,4 8,3 9,7 0,0 0,0 1,4 72 Tekirdağ 53,8 33,3 8,3 0,0 0,0 0,0 0,0 48 Trabzon 70,0 17,5 0,0 0,0 0,0 2,5 0,0 40 Toplam 46,6 40,1 7,4 3,1 0,2 1,6 0,5 1209 A07 - Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir? *İl
  • 21. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 21 A 09 A09 - Evinizde toplam enerji tüketimi için aylık ne kadar harcıyorsunuz? %3 %6 %12 %14 %16 %12 %11 %8 %5 %8 %2 %1 %4 %8 %12 %19 %17 %12 %10 %5 %3 %7 %0 %5 %10 %15 %20 %25 50TL’ninaltı 51-100TL 101-150TL 151-200TL 201-250TL 251-300TL 301-350TL 351-400TL 401-450TL 451-500TL 501TLveüstü Bilmiyor/Cevap yok 2018 2017
  • 22. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 22 A 10 %1 %23 %36 %17 %20 %3%3 %51 %32 %7 %4 %3%4 %42 %36 %11 %6 %2 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 50 TL’nin altı 51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201 TL ve üstü Bilmiyor/ Cevap Yok 2018 2017 2016 Baz: 643 kişi A10 - Aylık elektrik faturanız ortalama ne kadar gelmekte? (Evde en fazla tüketilen enerji türü için “Elektrik” dışında bir yanıt verenlere sorulmuştur.) A08-A10 - Aylık Elektrik Fatura Tutarı (İki soruya verilen yanıtların toplamı ) %1 %20 %33 %20 %10 %13 %2 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 50 TL’nin altı 51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201-250 TL 251 TL ve üzeri Bilmiyor/ Cevap Yok Baz: 1209 kişi
  • 23. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 23 A 11 A11 - Aylık doğalgaz faturanız ortalama ne kadar gelmekte? (Evde en fazla tüketilen enerji türü için “Doğalgaz” dışında bir yanıt verenlere sorulmuştur.) %6 %8 %5 %4 %5 %8 %62 %3 %12 %10 %5 %4 %3 %64 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 50 TL’nin altı 51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201-250 TL 250 TL ve üzeri Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 Baz: 733 kişi A08-A11 - Aylık Doğalgaz Fatura Tutarı (İki soruya verilen yanıtların toplamı ) %4 %5 %7 %11 %11 %24 %38 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 50 TL’nin altı 51-100 TL 101-150 TL 151-200 TL 201-250 TL 251 TL ve üzeri Bilmiyor/ Cevap Yok Baz: 1209 kişi
  • 24. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 24 A 12 A12 - Arabanızın yakıt cinsi nedir? %57 %18 %11 %10 %1 %0 %61 %16 %9 %13 %0 %0 %59 %17 %12 %12 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 Arabası yok Dizel Benzin Otogaz Elektrik Hibrid (Elektrik ve Benzin) 2018 2017 2016
  • 25. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 25 A 13 A13 - Arabanızın ortalama aylık yakıt masrafı nedir? %3 %19 %26 %21 %27 %4%4 %25 %24 %18 %21 %7 %10 %25 %21 %14 %15 %15 %0 %10 %20 %30 100 TL'nin altı 101-200 TL 201-300 TL 301-400 TL 401 TL ve üstü Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016
  • 26. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 26 A 14 %21 %14 %16 %13 %10 %9 %5 %2 %1 %1 %3 %4 %15 %18 %17 %15 %8 %7 %3 %2 %2 %1 %3 %8 %0 %20 %40 50TL’ninaltı 51-100TL 101-150TL 151-200TL 201-250TL 251-300TL 301-350TL 351-400TL 401-450TL 451-500TL 501TLveüstü Bilmiyor/Cevap yok 2018 2017 A14 - Ailenizin ortalama aylık toplu taşıma gideri ne kadardır?
  • 27. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 27 A 15 A15 - Evinizde ısı yalıtımı var mı? %44 %54 %32 %66 %34 %65 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 Evet, var Hayır, yok 2018 2017 2016
  • 28. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 28 A15 X İBBS Bölge Kodu A15 - Evinizde ısı yalıtımı var mı? * İstatistiki Bölge Birimleri %71 %38 %51 %25 %56 %25 %0 %21 %26 %63 %47 %68 %42 %68 %100 %74 %0 %20 %40 %60 %80 %100 TR1 - İstanbul B. TR2 - Batı Marmara B. TR8 - Batı Karadeniz B. TRA - Kuzeydoğu Anadolu B. TR7 - Orta Anadolu B. TRA - Kuzeydoğu Anadolu B. TRB - Ortadoğu Anadolu B. TRC - Güneydoğu Anadolu B. Evet, var Hayır, yok
  • 29. %34 %19 %38 %52 %61 %48 %66 %79 %60 %46 %38 %46 0% 20% 40% 60% 80% 0- 900 TL 901- 1.800 TL 1.801 - 2.700 TL 2.701 - 3.600 TL 3.601 ve üstü Fikri yok / Cevap yok Evet, var Hayır, yok Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 29 A 15 A15 - Evinizde ısı yalıtımı var mı? * Gelir Dağılımı ve Eğitim Düzeyi %36 %49 %62 %49 0% 20% 40% 60% 80% İlkokul mezunu Üniversite mezunu Evet, var Hayır, yok
  • 30. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 30 A 16 A16 - Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerini ne derece uyguluyorsunuz? %43 %49 %61 %61 %63 %69 %22 %18 %21 %21 %20 %16 %28 %24 %16 %16 %16 %14 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Yakıt verimli ulaşım araçları kullanmak Enerji verimli soğutma sistemleri (klima vs.) kullanmak Enerji verimli sıcak su sistemleri (şofben, kombi, güneş enerjisi, elektrikli su ısıtıcısı vs.) kullanmak Enerji verimli ısı sistemleri (soba, kombi, kazan, elektrikli ısıtıcı vs.) kullanmak Enerji verimli elektrikli ev aletleri kullanmak Enerji verimli aydınlatma ürünleri (LED, sensörlü lamba vs.) kullanmak Yapıyorum Zaman zaman yapıyorum Yapmıyorum
  • 31. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 31 A 16a A16a - Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerinden en fazla hangisini uyguluyorsunuz? %5 %0 %4 %10 %12 %21 %22 %26 %0 %10 %20 %30 Bilmiyor/ Cevap yok Hiçbiri Yakıt verimli ulaşım araçları kullanmak Enerji verimli soğutma sistemleri (klima vs.) kullanmak Enerji verimli sıcak su sistemleri (şofben, kombi, güneş enerjisi, elektrikli su ısıtıcısı vs.) kullanmak Enerji verimli elektrikli ev aletleri kullanmak Enerji verimli ısı sistemleri (soba, kombi, kazan, elektrikli ısıtıcı vs.) kullanmak Enerji verimli aydınlatma ürünleri (LED, sensörlü lamba vs.) kullanmak
  • 32. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 32 A16 X Cinsiyet A16 - Belirtilen enerji tasarrufu önlemlerinden en fazla hangisini uyguluyorsunuz? *Görüşülen kişinin cinsiyeti %28 %25 %26 %26 %6 %2 %6 %3 %0 %10 %20 %30 Erkek Kadın Erkek Kadın 2018 2017 Enerji verimli aydınlatma ürünleri (LED, sensörlü lamba vs.) kullanmak Yakıt verimli ulaşım araçları kullanmak
  • 33. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 33 A 17 A17 - Belirtilen enerji tasarrufu tüketici davranışlarını ne derece uyguluyorsunuz? %49 %56 %56 %60 %62 %69 %71 %83 %22 %24 %21 %24 %23 %11 %17 %12 %19 %19 %21 %15 %15 %15 %10 %5 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Evinizde soğutmayı (klima vs.) mümkün olduğu kadar azaltıyor musunuz? Elektrikli ev aletlerindeki bekleme konumu (stand-by) ve otomatik kapama özelliklerini kullanıyor musunuz? Yemeğin pişmesine yakın ocağı veya fırını kapatıyor musunuz? Sıcak su tüketimini mümkün olduğu kadar azaltıyor musunuz? Buzdolabının kapağını mümkün olduğu kadar az açıp kapatıyor musunuz? Evinizin kullanılmayan alanlarında ısıyı (kalorifer peteği vs.) kapatıyor musunuz? Bulaşık, çamaşır ve ütüyü biriktirerek yapıyor musunuz? Evinizin kullanılmayan alanlarında aydınlatmayı kapatıyor musunuz? Yapıyorum Zaman zaman yapıyorum Yapmıyorum
  • 34. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 34 A 17a A17a - Belirtilen enerji tasarrufu ttüketici davranışlarından en çok hangisini uyguluyorsunuz? %4 %0 %2 %4 %5 %6 %7 %17 %22 %33 %0 %10 %20 %30 %40 Bilmiyor/ Cevap yok Hiçbiri Yemeğin pişmesine yakın ocağı veya fırını kapatırım Buzdolabının kapağını mümkün olduğu kadar az açıp kapatırım Sıcak su tüketimini mümkün olduğu kadar azaltırım Evinizde soğutmayı (klima vs.) mümkün olduğu kadar azaltırım Elektrikli ev aletlerindeki bekleme konumu (stand-by) ve otomatik kapama özelliklerini kullanırım Bulaşık, çamaşır ve ütüyü biriktirerek yaparım Evinizin kullanılmayan alanlarında ısıyı (kalorifer peteği vs.) kapatırım Evinizin kullanılmayan alanlarında aydınlatmayı kapatırım
  • 35. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 35 A 18 A18 - Yaşadığınız mahallede elektrik kesintileri hangi sıklıkta oluyor? %8 %62 %23 %6 %1 %3 %15 %41 %24 %16 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 Hiçbir zaman Az (yılda birkaç kez) Orta (ayda birkaç kez) Çok (haftada birkaç kez) Her zaman (hergün) TR1 - İstanbul B. TRC - Güneydoğu Anadolu B. %10 %47 %31 %9 %3 %10 %45 %34 %11 %1 %10 %47 %27 %13 %2 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Hiçbir zaman Az (yılda birkaç kez) Orta (ayda birkaç kez) Çok (haftada birkaç kez) Her zaman (her gün) 2018 2017 2016
  • 36. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 36 A 19 A19 - Geçtiğimiz bir yılda, gelirinizin yetersiz kalması nedeniyle toplam enerji tüketiminizde kısıntıya gittiğiniz oldu mu? %1 %4 %16 %38 %19 %22 %0 %10 %20 %30 %40 Bilmiyor/Cevap Yok Çok büyük miktarda kıstık Ciddi oranda kıstık Biraz kıstık Çok düşük miktarda kıstık Hiç kısmadık
  • 37. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 37 B. Tüketici Görüşleri/Tercihleri B.01. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak ne derece kullanmayı tercih ederdiniz? B.01a. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, hangisini evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için kullanmayı tercih ederdiniz? B.02. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki SADECE ısınma amaçlı enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için belirtilenleri kullanmayı ne derece tercih ederdiniz? B.02a. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki SADECE ısınma amaçlı enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için belirtilenlerden hangisini en çok tercih ederdiniz? B.03. Tükettiğiniz elektriğin belirtilen enerji kaynaklarından üretilmesini ne derece tercih edersiniz? B.03a. Tükettiğiniz elektriğin belirtilen enerji kaynaklarından hangisinin üretilmesini tercih edersiniz? B.04. En çok tercih edilen yenilebilir bir enerji kaynağının tercihinde belirtilen nedenlerin ne derece önemli olduğunu belirtir misiniz? B.04a. En çok tercih edilen yenilebilir bir enerji kaynağının tercihinde belirtilen nedenlerin en önemli olanı hangisidir? B.05. Elektrik fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? B.06. Doğalgaz fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? B.07. Enerji tüketiminizde … ne derece önemlidir? B.08. Yaşadığınız il sınırları içinde ... kurulmasını ne derece desteklersiniz?
  • 38. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 38 B01 B01 - Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak ne derece kullanmayı tercih ederdiniz? %20 %20 %22 %25 %27 %34 %36 %70 %76 %84 %25 %28 %21 %20 %18 %20 %22 %15 %14 %7 %46 %50 %52 %55 %55 %38 %35 %13 %9 %8 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol… Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil) Nükleer Odun Kömür Hidroelektrik Jeotermal Rüzgar Güneş Doğalgaz Tercih ederim Ne tercih ederim ne etmem Tercih etmem
  • 39. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 39 B 01a B 01a. Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, hangisini evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için kullanmayı tercih ederdiniz? A 07. Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir? %40 %23 %17 %5 %3 %3 %2 %2 %2 %1 %2 %49 %30 %10 %3 %2 %2 %2 %1 %2 %63 %21 %6 %2 %2 %2 %1 %2 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 Doğalgaz Güneş Rüzgar Odun Kömür Jeotermal Petrol ürünleri (Dizel, fuel… Hidroelektrik Nükleer Petrol gazı (LPG) Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 %47 %40 %7 %3 %2 %1 %39 %47 %8 %3 %2 %1 %50 %39 %6 %3 %1 %1 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 Elektrik Doğalgaz Kömür Odun Tüpgaz/ LPG Petrol ürünleri (Dizel, fuel oil) 2018 2017 2016
  • 40. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 40 B02 B02 - Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki SADECE ısınma amaçlı enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için belirtilenleri kullanmayı ne derece tercih ederdiniz? %20 %20 %27 %28 %35 %66 %87 %22 %27 %18 %22 %21 %15 %8 %51 %50 %55 %50 %37 %18 %4 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG) Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil) Kömür Odun Jeotermal Elektrik Doğalgaz Tercih ederim Ne tercih ederim ne etmem Tercih etmem
  • 41. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 41 B02a %2 %1 %3 %4 %6 %6 %19 %59 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 Bilmiyor/Cevap Yok Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG) Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil) Kömür Odun Jeotermal Elektrik Doğalgaz B02a - Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, evdeki SADECE ısınma amaçlı enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için belirtilenlerden hangisini en çok tercih ederdiniz?
  • 42. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 42 B03 B03 - Tükettiğiniz elektriğin belirtilen enerji kaynaklarından üretilmesini ne derece tercih edersiniz? %18 %18 %23 %23 %25 %35 %38 %74 %79 %80 %22 %29 %21 %23 %18 %20 %19 %12 %11 %12 %51 %50 %55 %49 %56 %38 %34 %13 %8 %7 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG) Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil) Odun Nükleer Kömür Hidroelektrik Jeotermal Doğalgaz Rüzgâr Güneş Tercih ederim Ne tercih ederim ne etmem Tercih etmem
  • 43. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 43 B03a %1 %0 %2 %2 %2 %3 %4 %4 %21 %24 %35 %0 %10 %20 %30 %40 Bilmiyor/Cevap Yok Sıvılaştırılmış Doğal Gaz (LNG) / Sıvılaştırılmış Petrol Gazı (LPG) Nükleer Petrol ürünleri (Dizel, Fuel Oil) Kömür Odun Hidroelektrik Jeotermal Rüzgar Güneş Doğalgaz B03a - Tükettiğiniz elektriğin belirtilen enerji kaynaklarından hangisinden üretilmesini tercih edersiniz?
  • 44. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 44 B 04 B04 - En çok tercih edilen yenilenebilir bir enerji kaynağının tercihinde belirtilen nedenlerin ne derece önemli olduğunu belirtir misiniz? %77 %80 %81 %86 %87 %91 %13 %14 %14 %11 %10 %7 %10 %4 %4 %2 %3 %2 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Yerli ve milli olduğu için Dünyada geleceğin yakıtı olduğu için Çocuklarımı ve torunlarımı düşündüğüm için Güvenilir ve zararsız olduğu için Kaynağı tükenmeyeceği için Temiz ve çevre dostu olduğu için Önemli Ne önemli ne değil Önemli değil
  • 45. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 45 B04a %2 %5 %9 %16 %17 %18 %32 %0 %10 %20 %30 %40 Bilmiyor/Cevap Yok Dünyada geleceğin yakıtı olduğu için Yerli ve milli olduğu için Kaynağı tükenmeyeceği için Çocuklarımı ve torunlarımı düşündüğüm için Güvenilir ve zararsız olduğu için Temiz ve çevre dostu olduğu için B04a - En çok tercih edilen yenilenebilir bir enerji kaynağının tercihinde belirtilen nedenlerin en önemli olanı hangisidir?
  • 46. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 46 B 05 x A07 B05 - Elektrik fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? %90 %8 %1 %80 %19 %1 %86 %13 %1 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Yüksek Normal Düşük 2018 2017 2016 Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir? Elektrik fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? Düşük Normal Yüksek Bilmiyor/ Cevap Yok N Doğalgaz %1,1 %6,2 %91,2 %1,5 476 Elektrik %1,0 %8,2 %89,8 %1,1 566 Kömür %0,9 %11,3 %84,8 %3,9 94 Odun %2,2 %25,4 %72,4 %0 39 Tüpgaz %0 %5,1 %94,9 %0 19 Petrol Ürünleri %0 %15,7 %84,3 %0 6 Jeotermal %0 %0 %100 %0 3 Toplam %1,0 %8,2 %89,5 %1,3 1209
  • 47. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 47 B05 X C02 B05 - Elektrik fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? * Siyasi Parti Tercihi %11 %6 %10 %5 %87 %92 %86 %93 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Ak Parti CHP HDP MHP Normal Yüksek
  • 48. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 48 B 06X A07 B06 - Doğalgaz fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? %71 %14 %1 %14 %56 %19 %1 %23 %65 %14 %1 %20 %0 %20 %40 %60 %80 Yüksek Normal Düşük Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 Evde en fazla tükettiğiniz enerji türü parasal olarak okuyacaklarımdan hangisidir? Doğalgaz fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? Düşük Normal Yüksek Bilmiyor/ Cevap Yok N Doğalgaz %1,5 %13 %85 %0,4 476 Elektrik %1,1 %14,7 %61,9 %22,3 566 Kömür %0 %12,6 %64,5 %23,0 94 Odun %2,2 %13,5 %50,5 %33,7 39 Tüpgaz %0 %5,1 %56,4 %38,5 19 Petrol ürünleri %0 %15,7 %84,3 %0 6 Jeotermal %0,0 %0,0 %100 %0 3 Toplam %1,2 %13,7 %71,2 %13,9 1209
  • 49. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 49 B06 X C02 B06 - Doğalgaz fiyatlarını nasıl buluyorsunuz? * Siyasi Parti Tercihi %68 %82 %63 %72 %17 %13 %7 %13%14 %5 %28 %11 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Ak Parti CHP HDP MHP Yüksek Normal Bilmiyor/Cevap Yok
  • 50. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 50 B 07 B07 - Enerji tüketiminizde … önemlidir? (Önem sırası) %44 %19 %17 %10 %8 %3 %39 %23 %14 %15 %9 %1 %42 %14 %17 %10 %11 %6 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Ucuz olması Temiz ve çevreye zararsız olması Kaliteli olması Kesintisiz temin edilmesi Yerli kaynaklardan elde edilmiş olması Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016
  • 51. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 51 B 08 B08 - Yaşadığınız il sınırları içinde ...kurulmasını ne derece desteklersiniz? (“Desteklerim” yanıtı verenler) %79 %78 %57 %42 %38 %34 %19 %14 %46 %47 %89 %90 %61 %22 %62 %20 %50 %50 %86 %86 %58 %27 %69 %27 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Güneş enerjisi santrali Rüzgâr enerji santrali Doğalgaz santrali Jeotermal santrali Biyoenerji santrali Hidroelektrik santrali Kömür santrali Nükleer santral 2018 2017 2016
  • 52. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 52 B 08 B08 - Yaşadığınız il sınırları içinde nükleer santral kurulmasını ne derece desteklersiniz?%64 %65 %28 %61 %60 %70 %48 %80 %58 %64 %72 %42 %42 %88 %83 %68 %64 %13 %18 %35 %31 %8 %20 %25 %4 %15 %25 %9 %53 %16 %8 %2 %13 %16 %15 %15 %38 %8 %16 %10 %28 %11 %25 %9 %13 %5 %31 %3 %10 %8 %15 0% 20% 40% 60% 80% 100% Desteklemiyor Ne destekliyor, ne desteklemiyor Destekliyor
  • 53. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 52 B 08 B08 - Yaşadığınız il sınırları içinde nükleer santral kurulmasını ne derece desteklersiniz?%63 %69 %65 %65 %45 %72 %70 %56 %38 %70 %75 %57 %19 %15 %10 %13 %15 %11 %6 %13 %14 %15 %9 %12 %14 %14 %9 %19 %28 %10 %11 %23 %38 %13 %6 %28 0% 20% 40% 60% 80% AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP 2018 2017 2016 Desteklemem Ne desteklerim ne desteklemem Desteklerim
  • 54. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 53 B 08 B08 - Yaşadığınız il sınırları içinde nükleer santral kurulmasını ne derece desteklersiniz? Eğitim durumu %58 %64 %65 %75 %51 %58 %60 %65 %46 %46 %52 %58 %15 %20 %17 %13 %10 %10 %15 %13 %12 %18 %16 %13 %14 %13 %17 %11 %18 %23 %20 %19 %24 %31 %28 %24 0% 20% 40% 60% 80% 100% İlkokul mezunu veya düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu İlkokul mezunu veya düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu İlkokul mezunu veya düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu 2018 2017 2016 Desteklemem Ne desteklerim ne desteklemem Desteklerim
  • 55. C.01. Geçtiğimiz yaz, 24 Haziran 2018’de yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde oy kullandınız mı? Evet ise, hangi adaya oy verdiniz? C.02. Peki, aynı gün yapılan Milletvekilliği genel seçimlerinde oy kullandınız mı? Evet ise, hangi partiye oy verdiniz? C.03. Oy verdiğiniz partinin enerji politikaları konusunda ne derece bilgilisiniz? C.04. Hükümetin enerji politiklarını ne derece destekliyorsunuz? C.05. Siyasi partilerin enerji politikaları hakkında bilgiyi ağırlıklı olarak nereden alıyorsunuz? C.06. Bu konularda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? C.07. Seçimlerde partilere oy verirken, enerji politikalarını ne derece dikkate alırsınız? C.08. Seçimlerde partilere oy verirken çevre politikalarını ne derece dikkate alırsınız? C.09a. Kişisel görüşünüze göre Türkiye’nin en önemli sorunu okuyacaklarımdan hangisidir? C.09b. Peki, ikinci önemli sorun hangisidir? C.10a. Sizce Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu nedir? C.10b. Peki, ikinci önemli sorun hangisidir? C.11a. Türkiye’de enerjiden kaynaklanan en önemli çevre sorunu hangisidir? C.11b. Peki, ikinci önemli sorun hangisidir? C.12. Türkiye’nin enerjiyi en fazla hangi ülkeden almasını tercih edersiniz? C.13. Türk Akımı projesi ile ilgili bilginiz var mı? C.14. TANAP projesi ile ilgili bilginiz var mı? C.15. Akkuyu nükleer santrali projesi ile ilgili bilginiz var mı? C.16. Nükleer santrallerle ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz? C.17. Fosil enerji kaynakları ile ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz? C.18. Sizce okuyacağım enerji kaynakları gelecekte Türkiye için ne derece önemli bir kaynak olacaktır? C.18a. Peki, sizce bunlardan hangisi gelecekte Türkiye için en önemli kaynak olacaktır? Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 54 C. Türkiye Enerji Politikaları
  • 56. C01- Geçtiğimiz yaz, 24 Haziran 2018’de yapılan cumhurbaşkanlığı seçiminde oy kullandınız mı? Evet ise, hangi adaya oy verdiniz? Sayı % Seçmen Sayısı 56.322.632 100,0 Kullanılan Oy Sayısı 49.671.344 88,19 Geçerli Oy Sayısı 48.562.084 86,22 Geçersiz Oy Sayısı 1.109.260 1,97 Aday % Recep Tayyip Erdoğan %45,3 Muharrem İnce %24,9 Selahattin Demirtaş %8,5 Meral Akşener %2,9 Temel Karamollaoğlu %0,6 Doğu Perinçek %0,1 Diğer %0,0 Boş oy/Geçersiz oy %1,1 Oy kullanmadım %5,4 Bilmiyor/Fikri yok %0,4 Cevap yok %10,8 Oran Recep Tayyip Erdoğan % 52,38 Muharrem İnce % 30,79 Selahattin Demirtaş % 8,32 Meral Akşener % 7,42 Temel Karamollaoğlu % 0,90 Doğu Perinçek % 0,20 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 55 C 01 2018 Cumhurbaşkanlığı Seçim Sonuçları (TÜİK)
  • 57. C02 - Aynı gün yapılan milletvekilliği genel seçimlerinde hangi partiye oy verdiniz? TÜİK Datası Sayı % Seçmen Sayısı 56.322.632 100.0 Kullanılan Oy Sayısı 49.664.165 88.18 Geçerli Oy Sayısı 48.631.366 86.34 Geçersiz Oy Sayısı 1.032.799 1.84 2016 2017 2018 AK Parti %45,3 %42,7 %41,0 CHP %17,0 %20,6 %22,2 MHP %10,4 %8,3 %4,7 HDP %6,1 %5,9 %9,2 İyi Parti - - %1,9 Millet İttifakı (CHP, İyi Parti, SP) - - %1,2 Cumhur İttifakı (Ak Parti, MHP) - - %0,8 SP %0,6 %0,5 %0,7 BBP %0,7 %0,4 - Diğer %0,1 %0,5 %0,1 Geçersiz/Boş oy %1,9 %1,6 %1,1 Bilmiyor %0,1 %1,5 %0,4 Cevap yok %17,8 %17,9 %10,7 TÜİK Oran MV sayısı AK Parti %42,28 295 CHP %22,80 146 MHP %11,20 49 HDP %11,53 67 İyi Parti %10,14 43 Diğer %2.06 0 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 56 C 02 2018 Milletvekilliği Seçim Sonuçları (TÜİK)
  • 58. C03 - Oy verdiğiniz partinin enerji politikaları konusunda ne derece bilgilisiniz? C04 - Hükümetin enerji politikalarını ne derece destekliyorsunuz? Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 57 C 03 – C 04 %15 %30 %49 %6 %10 %35 %47 %9%8 %8 %75 %8 %0 %20 %40 %60 %80 Çok bilgiliyim Orta derecede bilgiliyim Bilgili değilim Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 %46 %24 %22 %9 %35 %25 %26 %15 %24 %22 %24 %3 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Destekliyorum Ne destekliyorum ne desteklemiyorum Desteklemiyorum Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016
  • 59. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 58 C 03-C04 C03 - Oy verdiğiniz partinin enerji politikaları konusunda ne derece bilgilisiniz? % Bilgili değilim Orta derecede bilgiliyim Çok bilgiliyim Bilmiyor/ Cevap yok N Adalet ve Kalkınma Partisi 51,4 32,1 14,1 2,4 500 Cumhuriyet Halk Partisi 40,0 31,7 27,1 1,1 267 Milliyetçi Hareket Partisi 47,7 33,3 19,0 0,0 57 Halkların Demokratik Partisi 58,8 29,9 5,2 6,1 115 ETKB YEGM Anketi (2010): ETKB tarafından yürütülen enerji verimliliği çalışmalarından haberdar mısınız? Hayır (82.2%), Evet (17.8%) C04 - Hükümetin enerji politikalarını ne derece destekliyorsunuz? % Desteklemiyorum Ne destekliyor ne desteklemiyorum Destekliyorum Bilmiyor/ Cevap yok N Adalet ve Kalkınma Partisi 33,4 28,5 33,2 5,0 500 Cumhuriyet Halk Partisi 60,3 23,3 12,7 3,7 267 Milliyetçi Hareket Partisi 35,4 29,5 24,5 10,7 57 Halkların Demokratik Partisi 65,8 15,1 9,5 9,7 115
  • 60. C05 - Siyasi partilerin enerji politikaları hakkında bilgiyi ağırlıklı olarak nereden alıyorsunuz? %64 %18 %6 %3 %1 %3 %3 %68 %12 %4 %2 %1 %9 %4 %68 %8 %3 %2 %1 %17 %2 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 Televizyon İnternet/ Sosyal medya Gazete Aile/arkadaş çevresi Siyasi partiler Hiçbir yerden bilgi almıyor Bilmiyor / Cevap Yok 2018 2017 2016 A01 - Enerji konuları ile ilgili bilgileri genelde nereden alırsınız? %4 %4 %6 %22 %63 %7 %3 %5 %16 %67 %8.8 %4.9 %7.2 %12.7 %65.1 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 Hiçbir yerden bilgi almıyor Aile/arkadaş çevresi Gazete İnternet/ Sosyal medya Televizyon 2016 2017 2018 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 59 C 05
  • 61. C06 - Bu konularda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? Kötü Ne iyi ne kötü İyi Bilmiyor/ Cevap yok Doğal gaz temini %28,2 %22,5 %42,8 %6,4 Petrol ve doğalgaz boru hatları %30,7 %26,3 %35,8 %7,2 Elektrik üretimi-iletimi-dağıtımı %32,2 %24,7 %36,5 %6,6 Yenilenebilir enerji %37,5 %20,7 %34,3 %7,5 Yerli petrol, doğalgaz ve kömür arama ve üretimi %41,2 %23,3 %27,7 %7,9 Enerji verimliliği ve tasarrufu %42,9 %22,0 %27,6 %7,5 Enerjide özelleştirme %46,1 %19,9 %25,8 %8,3 Nükleer enerji %46,4 %21,5 %22,6 %9,4 Enerji fiyatları %57,0 %16,1 %21,6 %5,3 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 60 C 06
  • 62. C06 - Bu konuda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? “Olumlu” Yanıtların Oranı “Olumlu-Olumsuz” Farkı 2016 2017 2018 2016 2017 2018 Doğal gaz temini %53,9 %45,8 %42,8 36,4 23,8 14,6 Petrol ve doğalgaz boru hatları %54,5 %42,2 %35,8 38,7 24,0 5,2 Elektrik üretimi-iletimi-dağıtımı %51,4 %38,8 %36,5 31,9 12,3 4,4 Yenilenebilir enerji %47,3 %28,6 %34,3 24,5 5,3 -3,2 Yerli petrol, doğalgaz ve kömür arama ve üretimi %37,3 %27,6 %27,7 9,0 -4,7 -13,5 Enerji verimliliği ve tasarrufu %34,8 %23,0 %27,6 0,3 -15,2 -15,3 Nükleer enerji %30,2 %19,5 %22,6 -0,6 -19,9 -23,8 Enerjide özelleştirme - %18,5 %25,8 - -30,5 -20,3 Enerji fiyatları %22,8 %11,3 %21,6 -30,5 -51,5 -35,4 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 61 C 06
  • 63. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 62 C 06 %23 %59 %51 %35 %11 %52 %31 %32 %8 %48 %60 %26 %24 %15 %14 %20 %24 %18 %26 %25 %15 %11 %15 %15 %47 %23 %26 %37 %45 %8 %17 %29 %63 %27 %18 %46 0% 20% 40% 60% 80% AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP 2018 2017 2016 Kötü Ne iyi ne kötü İyi C0601 - Yenilenebilir enerji - Bu konularda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? * Parti Tercihi
  • 64. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 63 C 06 C0605 - Nükleer enerji - Bu konularda hükümetin politikalarını nasıl değerlendiriyorsunuz? * Parti Tercihi %36 %62 %57 %39 %20 %72 %46 %53 %13 %55 %76 %42 %25 %19 %15 %27 %22 %13 %27 %15 %25 %15 %10 %18 %32 %17 %13 %27 %35 %3 %15 %18 %44 %16 %7 %24 0% 20% 40% 60% 80% AKP CHP HDP MHP AKP CHP HDP MHP AKP CHP HDP MHP 2018 2017 2016 Kötü Ne iyi ne kötü İyi
  • 65. C07 - Seçimlerde partilere oy verirken, enerji politikalarını ne derece dikkate alırsınız? %35 %26 %34 %5 %44 %36 %17 %3 %55 %24 %15 %6 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 Dikkate almam Ne dikkate alırım ne almam Çok dikkate alırım Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 64 C 07
  • 66. %34 %26 %36 %5 %37 %36 %24 %3 %47 %24 %23 %6 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Dikkate almam Ne dikkate alırım ne almam Çok dikkate alırım Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 C08 - Seçimlerde partilere oy verirken, çevre politikalarını ne derece dikkate alırsınız? Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 64 C 08
  • 67. Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 65 C 08 C08 - Seçimlerde partilere oy verirken çevre politikalarını ne derece dikkate alırsınız? * Eğitim Grubu %37 %38 %30 %32 %48 %40 %27 %26 %58 %43 %37 %43 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% İlkokul mezunu veya daha düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu İlkokul mezunu veya daha düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu İlkokul mezunu veya daha düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu 2018 2017 2016 Dikkate almam
  • 68. C09A - Türkiye’nin en önemli sorunu nedir? (Birinci Sırada Belirtilen) %33 %16 %14 %7 %6 %4 %4 %3 %3 %3 %2 %0 %2 %22 %19 %12 %9 %8 %4 %6 %3 %5 %2 %1 %2 %16 %27 %7 %3 %0 %2 %22 %7 %3 %2 %9 %0 %10 %20 %30 %40 Ekonomi Eğitim Demokrasi Çevre Göçmenler Dış güvenlik İşsizlik İç güvenlik Sağlık Yolsuzluk Enerji Adalet Diğer 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 67 C 09A
  • 69. %58 %29 %23 %18 %11 %10 %9 %9 %8 %8 %6 %41 %34 %19 %21 %10 %14 %8 %18 %6 %13 %4 %33 %39 %19 %1 %7 %6 %21 %35 %8 %7 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 Ekonomi Eğitim Demokrasi Göçmenler Çevre Dış güvenlik Sağlık İç güvenlik Enerji Yolsuzluk İşsizlik 2018 2017 2016 C09 - Türkiye’nin en önemli sorunu nedir? (İki Yanıt Toplamı) Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 68 C 09
  • 70. %42 %15 %11 %7 %6 %5 %5 %2 %2 %3 %42 %16 %17 %6 %7 %3 %2 %1 %2 %2 %31 %3 %39 %2 %4 %3 %4 %3 %3 %5 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Enerjinin pahalı olması Çevre sorunları İthal enerjiye bağımlılık Enerji kesintisi ve kısıntısının olması Enerjinin kalitesiz olması Enerjinin verimsiz kullanılması Yenilenebilir enerjinin yeterince kullanılmaması Fosil yakıtlara bağımlılık İş güvenliği sorunları Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 C10A - Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu nedir? (Birinci Sırada Belirtilen) Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 69 C 10
  • 71. %62 %31 %21 %15 %14 %13 %13 %9 %6 %3 %60 %39 %24 %13 %10 %14 %11 %11 %7 %2 %60 %56 %11 %5 %7 %10 %12 %10 %6 %5 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 Enerjinin pahalı olması İthal enerjiye bağımlılık Çevre sorunları Enerji kesintisi ve kısıntısının olması Enerjinin verimsiz kullanılması Enerjinin kalitesiz olması Yenilenebilir enerjinin yeterince kullanılmaması İş güvenliği sorunları Fosil yakıtlara bağımlılık Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 C10 - Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu nedir? (İki Yanıt Toplamı) Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 70 C 10
  • 72. C10A - Türkiye enerji sisteminin en önemli sorunu pahalılık diyen partililer %51 %43 %44 %39 %36 %35 %39 %42 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 MHP HDP CHP AKP 2018 2017 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 71 C 10A
  • 73. C11 - Türkiye’de enerjiden kaynaklanan en önemli çevre sorunu hangisidir? (1. Sırada Belirtilen) %36 %23 %15 %13 %5 %2 %1 %3 %41 %18 %19 %11 %3 %3 %2 %3 %41 %20 %6 %18 %4 %5 %2 %5 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Hava kirliliği İnsan sağlığı Bitki örtüsünün bozulması İklim değişikliği Su kirliliği Yeryüzünün bozulması Hiçbiri Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 72 C 11
  • 74. C11 - Türkiye’de enerjiden kaynaklanan en önemli çevre sorunu hangisidir? (İki Yanıt Toplamı) Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 73 C 11 %54 %47 %25 %25 %21 %12 %1 %3 %59 %46 %25 %28 %14 %14 %2 %3 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 Hava kirliliği İnsan sağlığı İklim değişikliği Bitki örtüsünün bozulması Su kirliliği Yeryüzünün bozulması Hiçbiri Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017
  • 75. C12 - Türkiye’nin enerjiyi en fazla hangi ülkeden almasını tercih edersiniz? %41 %13 %6 %5 %4 %2 %1 %21 %4 %44 %10 %9 %6 %2 %4 %2 %16 %6 %42 %1 %20 %6 %3 %1 %4 %3 %19 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Azerbaycan Ucuz olandan alsın Rusya İran Irak Katar Suudi Arabistan Hiçbiri / Kendimiz üretelim Bilmiyor / Cevap Yok 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 74 C 12
  • 76. %5 %9 %6 %11 %9 %10 %9 %20 %28 %33 %11 %46 %36 %21 %63 %46 %46 %17 %67 %45 %38 %22 %57 0% 20% 40% 60% 80% 100% AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP 2018 2017 2016 Rusya Azerbaycan Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 75 C 12 C12 - Türkiye’nin enerjiyi en fazla hangi ülkeden almasını tercih edersiniz?
  • 77. C13 - Türk Akımı projesi ile ilgili bilginiz var mı? %66 %20 %10 %4 %68 %23 %7 %2 %92 %5 %3 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Hiç bilgim yok Orta derecede bilgiliyim Çok bilgiliyim Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 76 C 13
  • 78. C14 - TANAP projesi ile ilgili bilginiz var mı? %76 %12 %8 %4 %76 %16 %5 %2 Hiç bilgim yok Orta derecede bilgiliyim Çok bilgiliyim Bilmiyor/ Cevap yok %0 %20 %40 %60 %80 2018 2017 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 77 C 14
  • 79. C15 – Akkuyu nükleer santrali projesi ile ilgili bilginiz var mı? %59 %25 %13 %3 %52 %30 %15 %2 Hiç bilgim yok Orta derecede bilgiliyim Çok bilgiliyim Bilmiyor/ Cevap yok %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 2018 2017 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 78 C 15
  • 80. C16 - Nükleer santrallerle ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz? Katılmıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılıyorum Bilmiyor/ Cevap yok Türkiye’de gelecekte Mersin ve Sinop nükleer santrallerinin yanı sıra başka nükleer santraller de kurulmalıdır %45,6 %18,6 %28,0 %7,8 Türkiye kendi nükleer enerji teknolojisini geliştirmelidir %35,6 %17,4 %40,4 %6,6 Türkiye’de nükleer enerji santrallerinin kurulması, enerjide dışa bağımlılığı azaltacak, enerji fiyatlarını düşürecektir %34,5 %22,1 %36,2 %7,1 Nükleer santraller çevre ve toplum sağlığı için tehdit ve riskler içerir %21,2 %15,2 %56,3 %7,3 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 79 C 16
  • 81. C 16 - Nükleer santrallerle ilgili aşağıdaki ifadelere ne derece katılıyorsunuz? “Katılıyorum” yanıtı %56 %40 %36 %28 %53 %48 %46 %28 %65 %56 %53 %35 %0 %20 %40 %60 %80 Nükleer santraller çevre ve toplum sağlığı için tehdit ve riskler içerir Türkiye kendi nükleer enerji teknolojisini geliştirmelidir Türkiye’de nükleer enerji santrallerinin kurulması, enerjide dışa bağımlılığı azaltacak, enerji fiyatlarını düşürecektir Türkiye’de gelecekte Mersin ve Sinop nükleer santrallerinin yanı sıra başka nükleer santraller de kurulmalıdır 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 80 C 16
  • 82. C1601 - Ne derece katılıyorsunuz? - Türkiye’de gelecekte Mersin ve Sinop nükleer santrallerinin yanı sıra başka nükleer santraller de kurulmalıdır * Parti Tercihi Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 81 C 16 %38 %55 %49 %22 %66 %56 %47 %46 %81 %79 %61 %36 %25 %14 %35 %39 %13 %14 %26 %39 %12 %16 %27 0% 20% 40% 60% 80% 100% AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP 2018 2017 2016 Katılmıyorum Katılıyorum
  • 83. C1602 - Ne derece katılıyorsunuz? - Türkiye kendi nükleer enerji teknolojisini geliştirmelidir *Parti Tercihi Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 82 C 16 %27 %48 %39 %31 %9 %51 %39 %27 %35 %58 %52 %54 %46 %37 %30 %47 %63 %26 %31 %47 %41 %20 %25 %28 0% 20% 40% 60% 80% 100% AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP 2018 2017 2016 Katılmıyorum Katılıyorum
  • 84. C17 - Fosil enerji kaynakları ile ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz? Katılmıyorum Ne katılıyorum ne katılmıyorum Katılıyorum Bilmiyor/ Cevap yok Türkiye, maliyeti yüksek olsa da petrol ve doğalgaz aramalarını artırmalıdır %19,0 %21,6 %56,3 %3,0 Güneş, rüzgâr, jeotermal gibi yenilenebilir kaynaklar, daha pahalıya mal olsa da kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtlara tercih edilmelidir %22,3 %26,1 %48,0 %3,7 Yüksek oranda dışa bağımlı olsa da fosil yakıtların tüketimine devam edilmelidir %39,8 %25,9 %28,8 %5,5 Türkiye, işçi güvenliği ve sağlığı ile çevre kirliliği sorunları yaratsa da kömür üretimini ve tüketimini artırmalıdır %44,3 %24,0 %28,6 %3,1 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 83 C 17
  • 85. C17 - Fosil enerji kaynakları ile ilgili ifadelere ne derece katılıyorsunuz? “Katılıyorum” yanıtı %56 %48 %29 %29 %66 %64 %25 %18 %68 %73 %32 %0 %20 %40 %60 %80 Türkiye, maliyeti yüksek olsa da petrol ve doğalgaz aramalarını artırmalıdır Güneş, rüzgâr, jeotermal gibi yenilenebilir kaynaklar, daha pahalıya mal olsa da kömür, petrol ve doğalgaz gibi fosil yakıtlara tercih edilmelidir Yüksek oranda dışa bağımlı olsa da fosil yakıtların tüketimine devam edilmelidir. Türkiye, işçi güvenliği ve sağlığı ile çevre kirliliği sorunları yaratsa da kömür üretimini ve tüketimini artırmalıdır 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 84 C 17
  • 86. C18 - Bu enerji kaynaklarından her biri gelecekte Türkiye için ne derece önemli bir kaynak olacaktır? Önemli olmayacak Ne önemli ne de önemsiz olacak Önemli olacak Bilmiyor/ Cevap Yok Güneş %4,4 %13,2 %81,2 %1,2 Rüzgar %5,9 %13,1 %79,7 %1,3 Doğal gaz %10,3 %12,9 %75,7 %1,1 Jeotermal %21,5 %20,7 %51,3 %6,5 Petrol %25,3 %21,0 %52,4 %1,3 Hidroelektrik %28,2 %22,6 %42,3 %6,9 Hidrojen %35,1 %22,5 %31,0 %11,4 Nükleer %38,2 %24,2 %30,9 %6,7 Kömür %45,5 %26,8 %26,6 %1,1 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 85 C 18
  • 87. C18A - Türkiye’nin gelecekteki en önemli enerji kaynağının ne olacağını düşünüyorsunuz? %30 %22 %16 %11 %5 %4 %3 %3 %2 %3 %34 %14 %9 %6 %4 %1 %2 %2 %21 %7 %0 %10 %20 %30 %40 Güneş Doğal gaz Rüzgâr Petrol Nükleer Jeotermal Kömür Hidroelektrik Hidrojen Bor Bilmiyor/ Cevap… 2018 2017 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 86 C 18A
  • 88. D.01. Dünya üzerindeki sorunlardan her biri ne derce önemlidir? D.01a. Peki, sizce bunlardan hangisi en önemli olandır? D.02. Dünya enerji sorunlarından her biri ne derece önemlidir? D.02a. Peki, sizce bunlardan hangisi en önemli olandır? D.03. Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz? D.04. Ger birinin iklim değişikliğine ne derece etkisi vardır? D.04a. Bunlardan hangisinin iklim değişikliğine en çok etkisi vardır? D.05. Her bir enerji kaynağının gelecekte dünyada ne derece önemli olacağını düşünüyorsunuz? D.05a. Peki, sizce bunlardan hangisi gelecekte dünyanın en önemli enerji kaynağı olacaktır? D.06 . “Sürdürülebilirlik” kavramı en fazla hangisini kapsamaktadır? Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 87 D. Küresel Enerji Politikaları
  • 89. D01 - Dünya üzerindeki sorunlardan her biri sizin için ne derece önemlidir? Önemli değil Ne önemli ne değil Önemli Bilmiyor/ Cevap Yok Göçmenler %14,3 %17,1 %67,9 %0,7 Nüfus artışı %13,3 %16,5 %69,6 %0,6 Çevre %5,4 %15,7 %78,4 %0,5 Demokrasi %4,6 %15,9 %78,8 %0,7 Enerji %3,5 %14,3 %81,7 %0,5 Çatışma ve savaşlar %5,8 %8,0 %85,8 %0,4 Eğitim %3,2 %8,0 %88,2 %0,6 Sağlık %4,2 %6,7 %88,5 %0,5 Ekonomi %1,9 %8,5 %89,2 %0,4 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 88 D 01
  • 90. D01A - Dünyadaki en önemli sorun hangisidir? %18 %16 %15 %15 %10 %9 %6 %5 %3 %2 %63 %5 %6 %2 %3 %5 %4 %5 %4 %1 %0 %20 %40 %60 %80 Çatışma ve savaşlar Eğitim Ekonomi Sağlık Enerji Demokrasi Göçmenler Çevre Nüfus artışı Diğer 2018 2017 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 89 D 01A
  • 91. D02 - Dünya enerji sorunlarından her biri ne derece önemlidir? Önemli değil Ne önemli ne değil Önemli Bilmiyor/ Cevap Yok Enerji arz güvenliği %7,8 %20,7 %68,6 %2,9 Enerji politikalarındaki eksiklik ve yanlışlıklar %6,7 %22,3 %68,9 %2,1 Enerji kaynaklarının yetersizliği %6,3 %19,9 %72,1 %1,7 Enerji verimliliği/enerjinin etkin kullanılması %6,3 %19,4 %72,2 %2,0 İklim değişikliği/küresel ısınma %6,6 %12,3 %79,1 %2,0 Enerji fiyatlarının yüksekliği/dalgalanması %3,0 %13,6 %82,2 %1,3 Çevre ve insan sağlığı %3,8 %8,7 %87,0 %0,5 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 90 D 02
  • 92. D02A - Dünya enerji sorunlarından hangisi en önemlidir? %32 %20 %12 %12 %10 %6 %6 %2 %41 %16 %12 %10 %5 %8 %2 %5 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Çevre ve insan sağlığı Enerji fiyatlarının yüksekliği/dalgalanması İklim değişikliği/küresel ısınma Enerji kaynaklarının yetersizliği Enerji politikalarındaki eksiklik ve yanlışlıklar Enerji arz güvenliği Enerji verimliliği/enerjinin etkin kullanılması Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 91 D 02A
  • 93. D03 - Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz? %77 %13 %9 %87 %8 %5 %78 %9 %13 %0 %20 %40 %60 %80 %100 Evet Hayır Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 92 D 03
  • 94. D03 - Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz? * Parti Tercihi Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 93 D 03 %77 %81 %65 %72 %88 %93 %75 %93 %80 %86 %69 %84 %14 %14 %15 %17 %9 %3 %14 %7 %9 %5 %19 %5 0% 20% 40% 60% 80% 100% AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP AK Parti CHP HDP MHP 2018 2017 2016 Evet Hayır
  • 95. D03 - Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz? * Gelir Grubu Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 94 D 03 %93 %71 %76 %80 %81 %79 %81 %91 %92 %91 %76 %76 %78 %74 %91 %0 %13 %15 %13 %13 %9 %10 %7 %6 %9 %12 %11 %7 %21 %6 0% 20% 40% 60% 80% 100% 0- 900 TL 901 - 1800 TL 1801 - 2700 TL 2701 - 3600 TL 3601 ve üstü 0- 900 TL 901 - 1800 TL 1801 - 2700 TL 2701 - 3600 TL 3601 ve üstü 0- 900 TL 901 - 1800 TL 1801 - 2700 TL 2701 - 3600 TL 3601 ve üstü 2018 2017 2016 Evet Hayır
  • 96. D03 - Küresel iklim değişikliğine inanıyor musunuz? * Eğitim Grubu Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 95 D 03 %71 %81 %82 %80 %87 %94 %92 %72 %73 %84 %80 %14 %13 %12 %16 %11 %8 %4 %7 %12 %9 %7 %9 0% 20% 40% 60% 80% 100% İlkokul mezunu veya daha düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu İlkokul mezunu veya daha düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu İlkokul mezunu veya daha düşük Ortaokul mezunu Lise mezunu Üniversite mezunu 2018 2017 2016 Evet Hayır %78
  • 97. D04 - Her birinin iklim değişikliğine ne derece etkisi vardır? Etkisi yoktur Ne etkisi vardır ne de yoktur Etkisi vardır Bilmiyor/ Cevap Yok Tarım ve hayvancılık %45,4 %23,0 %28,1 %3,5 Doğal nedenler %32,2 %18,1 %46,6 %3,1 Ulaşım %20,8 %25,2 %50,2 %3,8 Enerji %13,3 %21,6 %61,9 %3,2 Şehirleşme %4,9 %14,6 %77,5 %2,9 Sanayi %2,3 %11,9 %82,8 %2,9 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 95 D 04
  • 98. D04A - Hangisinin küresel ısınmaya en fazla etkisi vardır? %42 %23 %11 %10 %6 %4 %5 %44 %25 %9 %10 %1 %2 %2 %7 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Sanayi Şehirleşme Doğal Nedenler Enerji Tarım ve hayvancılık Ulaşım Diğer nedenler Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 97 D 04A
  • 99. D05 – Her bir enerji kaynağının gelecekte dünyada ne derece önemli olacağını düşünüyorsunuz? Önemli olmayacak Ne önemli ne de önemsiz olacak Önemli olacak Bilmiyor/ Cevap Yok Kömür %46,7 %23,1 %28,5 %1,7 Hidrojen %34,9 %19,5 %35,0 %10,6 Nükleer %36,8 %20,1 %36,9 %6,1 Hidroelektrik %26,8 %21,7 %45,1 %6,4 Jeotermal %21,2 %20,5 %51,1 %7,2 Petrol %21,9 %21,5 %55,0 %1,5 Doğal gaz %9,5 %14,4 %74,5 %1,7 Rüzgar %5,7 %15,3 %77,2 %1,7 Güneş %4,4 %12,2 %81,9 %1,5 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 98 D 05
  • 100. D05A - Dünyada geleceğin enerji kaynağının ne olacağını düşünüyorsunuz? %20 %29 %13 %4 %14 %3 %8 %4 %13 %34 %9 %2 %11 %1 %7 %14 %8 %22 %40 %7 %3 %7 %4 %7 %2 %7 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Doğalgaz Güneş Rüzgâr Jeotermal Petrol Hidroelektrik Nükleer Bor Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 B01 - Maliyetleri aynı ve kolaylıkla erişilebilir olsalardı, hangisini evdeki enerji ihtiyaçlarınızı karşılamak için kullanmayı tercih ederdiniz? %40 %23 %17 %5 %3 %3 %2 %2 %2 %1 %2 %49 %30 %10 %3 %2 %2 %2 %1 %2 %63 %21 %6 %2 %2 %2 %1 %2 %0 %10 %20 %30 %40 %50 %60 %70 Doğalgaz Güneş Rüzgar Odun Kömür Jeotermal Petrol ürünleri (Dizel,… Hidroelektrik Nükleer Petrol gazı (LPG) Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 99 D 05
  • 101. D06 - Sürdürülebilirlik kavramı okuyacaklarımdan en fazla hangisini kapsamaktadır? %36 %21 %17 %15 %11 %48 %9 %12 %14 %17 %41 %20 %13 %13 %12 %0 %10 %20 %30 %40 %50 Bir kurum ya da ülkenin gelecek nesilleri ve doğayı düşünürek faaliyette bulunması Bir kurum ya da ülkenin sürekli var olması Bir kurum ya da ülkenin gelirini sürekli artırması Bir kurum ya da ülkenin son teknolojileri kullanması Bilmiyor/ Cevap yok 2018 2017 2016 Türkiye Toplumunun Enerji Tercihleri I 100 D 06