6. 10 11
Dünyanın yeni enerji kaynağı: TANAP
A new energy source for the world: TANAP
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı
(TANAP), Azerbaycan’dan Avrupa’ya
uzanan 3500 kilometrelik enerji
koridorunun temelidir. TANAP, iki kardeş
ülke olan Türkiye ile Azerbaycan’ın
Anadolu’ya atılan imzasıdır.
Güney Gaz Koridoru’nun en önemli
halkası olan TANAP, Türkiye ve Avrupa’nın
enerji arz güvenliğini artırmakla kalmıyor,
bölge barışı ve istikrarına da katkı
sağlıyor; Hazar Denizi, Türkiye ve AB’yi
birbirine daha da yaklaştırıyor. Sunduğu
potansiyelle, doğal gaz üreticisi diğer
bölge ülkelerine de enerjinin İpek
Yolu’ndan yararlanma imkânı sağlıyor.
Dünyanın enerji jeopolitiğini yeniden
şekillendiriyor.
The Trans-Anatolian Natural Gas Pipeline
(TANAP) constitutes the basis of an
energy corridor of 3,500 kilometers
extending from Azerbaijan to Europe.
TANAP is the joint signature of Turkey
and Azerbaijan on Anatolian soil.
Being the most important part of the
Southern Gas Corridor, TANAP not
only enhances the energy supply
security of Turkey and Europe, but also
provides a contribution to the regional
climate of peace and stability, bringing
Turkey and the European Union closer.
Leveraging on its potential, it provides
the opportunity for other regional natural
gas producing countries to utilize the
Silk Road of energy, thereby reshaping
global energy geopolitics.
7. İki ülke kardeşliğinin sembolü
ThesymboloffriendshipbetweenTurkeyandAzerbaijan
TÜRKİYE
AZERBAYCAN
Türkiye ve Azerbaycan el ele, TANAP’ın
enerjisi ile geleceğe uzanıyor.
TANAP sayesinde Azerbaycan doğal gazı, yeni pazarlara
açılma imkânı buluyor. Azerbaycan’ın dünya enerji
piyasasındaki gücü daha da artıyor.
Türkiye; TANAP ve Şah Deniz sahasında sahip olduğu
hisselerle artık sadece bir transit ülke olmaktan çıkıyor;
üreticiden nihai tüketiciye kadar oluşan değer zincirinin her
aşamasında söz sahibi olan bir ülke konumuna geliyor.
Türkiye, büyüyen ekonomisiyle birlikte artan enerji ihtiyacını
gelecek yıllar boyunca da güvenli bir şekilde karşılama
yolunda büyük mesafe kat ediyor.
Doğal bir transit koridoru olan Türkiye, TANAP ile bölgesinde
enerji koridoru olma hedefine artık çok daha yakın.
With TANAP’s energy, Turkey and Azerbaijan
embrace the future side by side.
TANAP introduces Azerbaijan’s natural gas to new markets,
strengthening Azerbaijan in the world energy market.
Holding shares in TANAP and the Shah Deniz field, Turkey has
moved from being a transit country towards having part in
each stage of the value chain extending from producer to
end-user.
In its quest to meet its energy needs which increase with
its ever-growing economy, Turkey gains a substantial
momentum for years to come.
Thanks to TANAP, Turkey, which is a natural transit corridor, is
now much closer to achieving its goal of becoming an energy
corridor across regions.
NAHÇİVAN
(AZE)
12 13
8. Ardahan
Edirne
Tekirdağ
Bursa
Bilecik
Ankara
Kırıkkale
Yozgat
Erzurum
Kars
Bayburt
Giresun
Erzincan
Sivas
Eskişehir
Kütahya
Kırşehir
Balıkesir
TANAP, 20 il, 67 ilçe ve 600
köyden geçiyor.
TANAP, Trans
Adriyatik
Boru Hattı’na
İpsala sınırında
bağlanıyor.
TANAP, Azerbaycan doğal gazını
Posof’ta Güney Kafkasya Boru
Hattı’ndan teslim alıyor.
TANAP receives the natural gas
of Azerbaijan from the South
Caucasus Pipeline in Posof.
CS5-MS2
MS4
MS3
Gümüşhane
MS1
Şahdeniz 2
CS1
TAP (Trans Adriyatik Boru Hattı / Trans-Adriatic Pipeline)
TANAP (Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı / Trans-Anatolian Natural Gas Pipeline)
SCP (Güney Kafkasya Boru Hattı / South Caucasus Pipeline)
SGC (Güney Gaz Koridoru / Southern Gas Corridor)
Kompresör, Gaz Çıkış, Ölçüm İstasyonları / Compressor, offtake stations, metering stations.
Şah Deniz 2: Doğal gazın çıkarıldığı saha / Shah Deniz 2: Natural gas field
TANAP passes through 20
provinces, 67 districts and
600 villages.
TANAP connects
with the Trans-
Adriatic Pipeline
(TAP) on the
Ipsala border.
Çanakkale
14 15
9. 16 17
Bir başarı öyküsü / A success story
TANAP, 1850 km uzunluğu ve 56” çapıyla
Türkiye, Ortadoğu ve Avrupa’nın en uzun ve
en büyük çaplı doğal gaz boru hattı.
Extending for 1850 kilometers with 56”
diameter pipes, TANAP is the longest and
largest-diameter natural gas pipeline in
Turkey, the Middle East and Europe.
Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı, ilk aşamada yılda 16
milyar metreküp doğal gaz taşıyacak. Bu miktar, Tiflis, Ankara,
Atina, Tiran ve Roma’nın bir yıllık ihtiyacına denk gelen bir
rakam. TANAP’la taşınacak doğal gazın 6 milyar metreküplük
bölümü Türkiye’de kullanılacak, 10 milyar metreküpü Avrupa’ya
aktarılacak.
Hattın taşıma kapasitesinin ilave yatırımlarla önce 24 milyar
metreküpe, ardından da 31 milyar metreküpe çıkarılması
hedefleniyor.
The Trans-Anatolian Natural Gas Pipeline will initially carry
natural gas of 16 billion cubic meterson on an annual basis,
which corresponds to the annual consumption of Tbilisi,
Ankara, Athens, Tirana and Rome. Six billion cubic meters will
be used in Turkey while the remaining ten billion cubic meters
will be transmitted to Europe.
The transmission capacity of the pipeline is capable to
increase to 24 billion cubic meters, and then to 31 billion cubic
meters upon realization of additional investments.
10
milyar/billion
m3
Avrupa’ya aktarılacak
The amount of natural gas to
be transmitted to Europe
6
milyar/ billion
m3
Türkiye’de kullanılacak
Theamountofnaturalgas
tobeusedinTurkey
16
milyar/billion
m3
Toplam taşınan doğal gaz
Total transmitted natural gas
17,6km x 2
Deniz geçişi / Sea crossing
(İkiz boru hattı / Twin pipeline)
48”
Eskişehir - Edirne
48
36”
Çanakkale deniz geçişi
Canakkale sea crossing
36
56”
Ardahan - Eskişehir
56
1850km
Ana hat uzunluğu
Lenght of Pipeline
10. 18 19
Rakamlarla TANAP / TANAP in figures
207.694.391km
yol kat edildi.*
A total distance of
207.694.391 km
was covered.*
Boru hattının geçtiği en yüksek nokta,
2760m ile Erzincan Kızıldağ mevkii oldu. En
derin noktası ise 65m ile Çanakkale Boğazı.
The highest point of the pipeline is Erzincan
Kizildag with 2760meters. The lowest
point of the pipeline is the Dardanelles with
65meters.
135.332adet
ana hat borusu kaynağı
yapıldı.*
A total of 135.332
pipes were welded and
interconnected.*
Proje araçları ile 66.632
sefer yapılarak sahalara malzeme
ekipman taşındı.
66,632 material and
equipment transportation runs were
made to the sites.
101.859,775
adam/saat iş yapıldı.*
A total of
101.859,775 man/
hour was recorded.*
Yönlendirilebilir Yatay Sondaj Metodu kullanılarak geçilen
1103 m’lik Sakarya Nehir geçişi, 56’’çapında bu yöntem
ile şimdiye kadar yapılan Avrupa’nın en uzun nehir geçişi oldu.
The 56” diameter and 1103 long Sakarya River Passage
is the longest river passage of Europe achieved by means of
the Directional Horizontal Drilling Method.
1850km’lik hat boyunca 7000’e
yakın özel geçiş (nehir, karayolu, demiryolu
vb.) özel geçiş yapıldı.
A long the 1850km pipeline route,
7000special crossings (river, highway,
railway, etc.) have been achieved.
Toplam gerçekleştirilen
kazı hacmi **
50.633.382m3
The total volume of excavation works
was ** 50.633.382m3
17,6km uzunluğundaki ve
36”çapındaki (ikiz boru
hattı) deniz geçişi, su üstü
bağlantılarıyla birlikte 51
günde tamamlandı.
The 36”diameter and
17,6kilometers long sea
passage (twin pipeline)
was completed in 51
days, including surface
connections.
Hattın geçtiği en dik yamaç
%30eğime sahip Ilgar Dağı idi.
With a slope of 30%, Mount Ilgar
was the steepest slope of the entire route.
Hattın Türkiye-Gürcistan sınırındaki Türkgözü köyünden Türkiye’nin
ulusal iletim şebekesine bağlantı noktasının bulunduğu Eskişehir’e
kadar olan 56”çapındaki 1.340km’lik bölümü ilk kaynağın
başlamasından 858gün sonra bitirildi.
The first section of the pipeline, extending from the village of Turkgozu
on the borderline of Turkey-Georgia to Eskisehir for 1.340
kilometers with a diameter of 56”was completed 858days
after welding started.
Bir ayda indirilen 56”boru
hattı uzunluğu 120km’yi buldu.
The total length of the 56”
pipeline, lowered in one month,
reached up to 120kilometers.
Tek bir günde indirilen 56”
boru hattı uzunluğunda rekor
10km’ye ulaştı.
A 10km record of 56”
pipeline lowering was
achieved in a single day.
Tek bir günde yapılan 145adet
56’’ana hat borusu kaynağı
(yaklaşık 2 km/gün) bu alanda
dünya rekoru.
145automated welding operations
of 56”main line pipes (approx. 2
km/day), on a single day have set a
new world record in its field.
* Ekim 2018 itibariyle / As of October 2018 | ** Eylül 2018 itibariyle / As of September 2018 * Ekim 2018 itibariyle / As of October 2018 | ** Eylül 2018 itibariyle / As of September 2018
11. 20 21
Tasarım ve mühendislik harikası
A design and engineering masterpiece
TANAP’ın planlama aşamasından itibaren
en son teknoloji, mühendislik ve tasarım
imkânlarından yararlanıldı. En yüksek kalitede
ürün ve ekipmanlar kullanıldı. Mühendislik,
satın alma, inşaat ve üretim aşamalarında,
alanında lider olan firmalar görev aldı.
Hem faaliyetler öncesinde, hem de faaliyetler
esnasında yapılan denetim ve kontrollerle
işlerin ve malzemelerin belirlenen kriterlere ve
kalite gereksinimlerine uygun olması sağlandı.
İnşaat sırasında kullanılan geçici tesisler ile
yer üstü tesisleri dışında kalan tüm sistem ve
boru hattının tamamı, gömülü olacak şekilde
tasarlandı ve inşa edildi. Projede kullanılan
yüksek mukavemetli boru ve dirsekler
(hotbends) özel olarak üretildi. Ana hat
borularının %80’i Türkiye’de üretildi.
State-of-the-art technological, engineering
and design means were applied during the
planning phase of TANAP. High-end equipment
and supplies were utilized. Leading companies
were commissioned in engineering,
procurement, construction and production
stages.
Inspections and checks performed in
accordance with international standards
both before and during the operations;
ensured pre-determined criteria and quality
requirements were met.
The entire system and pipeline was designed
and constructed to be completely below
ground, except for surface facilities. All high-
strength pipes and hot bends used in the
pipeline were manufactured exclusively for
the project. 80% of the min line pipes were
manufactured by Turkish manufacturers.
12. 22 23
Yer üstü
tesisleri
Above ground
installations
2adet
gaz çıkış istasyonu
off-take stations
2adet
kompresör istasyonu
compressor stations
(Taşıma kapasitesi 31 bcm’e yükseldiğinde kompresör
istasyonu sayısı 7’ye yükselecektir)
(The number of compressor stations will be increased
to 7 when the capacity increases to 31 bcm.)
blok vana istasyonu
block valve stations
49adet
4adet
ölçüm istasyonu
metering stations
pig istasyonu
pigging stations
11adet
13. Deniz geçişi Sea crossing
Dağları, nehirleri, karayollarını ve demiryollarını
aşarak Marmara Denizi’ne ulaşan doğal
gaz, Asya’dan Avrupa’ya yolculuğuna deniz
altından devam ediyor. TANAP’ın deniz geçişi,
her biri yaklaşık 17,6 kilometre uzunluğunda,
36 inç çapında ikiz boru hattı sisteminden
oluşuyor. Bu hattın su derinliği 65 metreye kadar
ulaşıyor. Anadolu ve Avrupa kara kısmında beş
metre olan iki boru hattı arasındaki uzaklık, açık
denizde 100 metreye çıkıyor.
Passing through mountains, rivers, highways
and railways, the natural gas arrives at the
Marmara Sea, where it continues to Europe
from Asia. The sea passage of TANAP consists
of a twin pipeline system, each of which is
of 17.6 kilometers length with a diameter of
36”. The depth of the seabed reaches up to
65 meters. The distance between the two
pipelines increases to 100 meters at sea while
it is five meters on the land section in Anatolia
and Europe.
Borular 100 mm, 80 mm ve 60 mm
kalınlığında betonla kaplandı.
The pipes were coated with concrete
with a thickness of 100 mm, 80 mm
and 60 mm.
100
mm 80
mm 60
mm
3100 adet çelik boru kullanıldı.
3,100 pieces of steel pipes
were installed.
3100
adet/pieces
Boruların her biri yaklaşık
12 metre.
Each of the pipes is
approx. 12 meters long.
12 m
17,6km 36inç
Deniz geçişi: 17,6 kilometre
uzunluğunda, 36 inç
çapında ikiz boru hattı.
See crossing: 17,6 kilometers
long (twin pipeline) with a
width of 36 inches
24 25
14. Haziran 2018:
Türkiye’ye
ilk gaz akışı.
June 2018: Initial
gas transmission
to Turkey
17 Mart 2015: TANAP’ın
temel atma töreni,
Türkiye Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip
Erdoğan, Azerbaycan
Cumhurbaşkanı İlham
Aliyev ve Gürcistan
Cumhurbaşkanı Giorgi
Margvelaşvili’nin
katılımıyla Kars’ta
gerçekleşti.
March 17, 2015: The
groundbreaking ceremony
of TANAP was held in Kars
with the attendance of
Mr. Recep Tayyip Erdogan,
President of the Republic
of Turkey, Mr. Ilham Aliyev,
President of the Republic
of Azerbaijan, and Mr. Giorgi
Margvelashvili, President
the Republic of Georgia.
TANAP için önemli tarihler
Milestones of TANAP
26 Haziran 2012: Projenin hukuki
altyapısı oluşturuldu. “Türkiye
Cumhuriyeti Hükümeti ile Azerbaycan
Cumhuriyeti Hükümeti arasında Trans
Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Sistemine
İlişkin Hükümetlerarası Anlaşma” ve “Ev
Sahibi Hükümet Anlaşması” imzalandı.
June 26, 2012: The legal
infrastructure of the project was
established with the signing
of the “Intergovernmental
Agreement on the Trans-
Anatolian Natural Gas Pipeline
System between the Government
of the Republic of Turkey and the
Government of the Republic of
Azerbaijan” and its annex “Host
Government Agreement.”
26 Mayıs 2014: Ev Sahibi
Hükümet Anlaşması tadil
edilerek yeniden imzalandı.
May 26, 2014: The “Host
Government Agreement”
was amended and signed.
24 Temmuz 2014: TANAP’ın hem
yerel mevzuat gerekliliklerine,
hem de uluslararası
standartlara uygun “Çevresel
ve Sosyal Etki Değerlendirme
(ÇSED) Olumlu Belgesi” alındı.
July 24, 2014: The
“Environmental and Social
Impact Assessment (ESIA)”
certificate of TANAP was
obtained in accordance with
local regulatory requirements
and international standards.
10 Eylül 2014:
Anlaşma TBMM
tarafından onaylandı.
September 10, 2014:
The agreement was
ratified by the Grand
National Assembly
of Turkey.
2012
2014
2014
2014
2015
2018
12 Haziran 2018:
TANAP’ın açılış töreni;
T.C. Cumhurbaşkanı
Recep Tayyip
Erdoğan, Azerbaycan
Cumhurbaşkanı İlham
Aliyev, Kuzey Kıbrıs
Türk Cumhuriyeti
Cumhurbaşkanı
Mustafa Akıncı, Ukrayna
Cumhurbaşkanı
Petro Poroşenko’nun
katılımlarıyla gerçekleşti.
June 12,2018:
The inauguration ceremony
of TANAP was held with the
participants of the President of
the Republic of Turkey, Recep
Tayyip Erdoğan, the president of
the Azerbaijani Peoples Republic,
Ilham Aliyev, the president of
the Turkish Republic of Northern
Cyprus, Mustafa Akıncı, the
president of the Ukraine, Petro
Poroshenko and the president of
Serbia, Aleksandar Vučić .
2018
26 27
15. 28 29
Uluslararası Proje TANAP’a
Uluslararası Açılış Töreni
An International Inauguaration
Ceremony For An International Project
Azerbaycan’ın Şahdeniz Doğal Gaz Sahasında üretilen doğal gazı Türkiye’ye ve ardından Avrupa’ya taşımak amacıyla inşa edilen
TANAP’ın açılış töreni 12 Haziran 2018 tarihinde Eskişehir’in Seyitgazi İlçesindeki TANAP tesislerinde yapıldı.
Dönemin Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Berat Albayrak’ın ev sahipliğinde, T.C. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Azerbaycan
Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Ukrayna Cumhurbaşkanı Petro
Poroşenko ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Alexandar Vuçiç’in katılımıyla açılışı gerçekleştirilen TANAP, Hazar Denizi’nden Avrupa’ya
uzanan Güney Gaz Koridoru projesinin, en büyük kısmını oluşturuyor. Törende SOCAR Başkanı ve TANAP Yönetim Kurulu Başkanı
Rövnag Abdullayev, SOCAR, BP ve BOTAŞ’tan oluşan proje ortaklarının üst düzey yöneticileri ve ABD, Avrupa Birliği ve Güney Gaz
Koridoru’nu oluşturan ülkelerin sektör temsilcileri hazır bulundu.
The inauguration ceremony of TANAP, which transmits Azerbaijani natual gas from the Shadeniz Fields in the Caspian Sea to Turkey
and Europe, has been held on the 12th
of June 2018 at TANAP facilities in the Seyitgazi disctrict of Eskişehir.
Former Ministry of Energy and Natural Resources Berat Albayrak hosted the opening ceremony in which the President of the Republic
of Turkey, Recep Tayyip Erdoğan, the president of the Azerbaijani Peoples Republic, Ilham Aliyev, the president of the Turkish Republic
of Northern Cyprus, Mustafa Akıncı, the president of the Ukraine, Petro Poroshenko and the president of Serbia, Aleksandar Vučić
participated. TANAP forms the largest section of the Southern Gas Corridor stretching from the Caspian Sea to Europe. SOCAR
President and TANAP Chairman Rovnag Abdullayev along with senior executives of project partners SOCAR, BP and BOTAŞ took part in
the ceremony, as well as industry representatives from the USA, EU and countries that are part of the Southern Gas Corridor.
16. 30 31
TANAP’ın vizyon ve misyonu
Mission and Vision of TANAP
TANAP, en yüksek kalitede sağlık ve
çevresel standartlara uygun, güvenlikli
ve güvenilir bir doğal gaz boru hattı inşa
etmeyi ve işletmeyi misyon edinmiştir.
Vizyonu ise, yatırımları teşvik edip
rekabetçi gaz pazarını geliştirerek Türkiye
ve Avrupa doğal gaz pazarına arz
güvenliği ve çeşitliliği sağlayan, tedarik
zincirindeki ülkeler arasında ekonomik
işbirliğini güçlendirerek Azerbaycan’dan
Avrupa’ya ulaşacak yeni bir gaz koridoru
açmaktır.
TANAP’s mission is to build and operate
a secure and reliable gas transmission
pipeline system with the highest quality
while adhering to high health & safety
and social & environmental standards.
And our vision is to open up a new gas
supply corridor from Azerbaijan to Europe
in order to enhance supply security and
diversity in Turkish and European Gas
Markets and strengthen the economic
cooperation between the countries
in the supply chain by stimulating
investments and fostering gas to gas
competition.
17. 32 33
Projenin temel ilkeleri
Key principles of the project
Çevreye, topluma ve insana saygı, TANAP’a yön veren temel ilkeler
oldu. TANAP, faaliyetlerini şeffaflık ve hesap verilebilirlik ilkelerine
uygun yürüttü. Yerel halkın sosyoekonomik kalkınmasına destek
verdi, sürdürülebilir kalkınmaya katkıda bulundu. Güzergâhı
boyunca biyolojik çeşitliliğin ve kültürel mirasın korunmasına net
fayda sağladı.
Respect for the environment, society and people are the leading
key principles of TANAP. TANAP carried out all its operations in
strict adherence to transparency and accountability principles.
It is supported sustainable development and socio-economic
development of the local population while providing a net
contribution to preservation of biodiversity and cultural heritage
along its route.
18. Önceliğimiz iş güvenliği
Occupational safety is our top priority
Hem çalışanlarımızın hem de üçüncü tarafların işçi sağlığı ve iş
güvenliği her zaman kârlılığın önündedir.
TANAP, bu nedenle tüm riskleri doğru bir şekilde tanımlayıp en
uygun biçimde azaltmayı amaçlayan uluslararası standartlara
uygun, süreç tabanlı, etkili ve dinamik bir Entegre Yönetim
Sistemiyle çalıştı.
Çalışanların ve çalışmalardan etkilenen tarafların sağlığına
yönelik tahribatları, mesleki hastalıkları, çevresel ve sosyal
etkileri önlemek için gerekli tüm iş güvenliği tedbirlerini
uygulamaya koydu.
Ortalama uzunluğu 13 metre olan her bir borunun taşınması
sırasında kat edilen 27.000.000 kilometreye karşılık süreç,
herhangi bir sürücü veya üçüncü şahsa zarar verilmeden
tamamlandı. İş Günü Kayıplı Kaza Sıklık Oranı 0,00 oldu.
Ensuring occupational health and safety of our employees
and third parties always takes precedence over profitability.
To this end, TANAP employed a process-oriented, effective
and dynamic Integrated Management System at international
standards to identify all risks accurately and to minimize them
in the best possible manner.
TANAP took all kinds of occupational safety measures to
prevent damage to the health of its employees and affected
parties, as well as to prevent occupational diseases and
environmental and social impacts.
A total distance of 27.000.000 kilometers was covered during
transportation of the pipes, each of them having an approx.
length of 13 meters. The process was completed without any
damage to drivers or third parties. Accident Frequency Rate
with Lost Working Days was recorded as 0,00.
34 35
19. 36 37
Onayımızı doğadan alıyoruz
We get our approval from nature
TANAP’ın Çevresel ve Sosyal Etki
Değerlendirme (ÇSED) çalışmaları kapsamında,
boru hattı güzergâhı üzerindeki bütün hayvan
ve bitki türleri belirlenerek, uluslararası
kriterlere göre sınıflandırıldı. Hassas türlerin ve
yaşam alanlarının etkilenmemesi için önlemler
geliştirildi. Bu çalışmalar sonucunda, daha
önce bilinmeyen dokuz fauna (hayvan) ve bir
flora (bitki) türü tespit edildi.
Boru hattı güzergâhı üzerinde 67’si karasal ve
27’si sucul olmak üzere, toplamda 94 kritik
habitat tespit edildi. İnşaat takvimi, ekolojik
olarak hassas olan bu bölgelere etkileri en aza
indirgeyecek şekilde düzenlendi.
TANAP’ın deniz geçişi inşasında deniz
dibindeki toprak yapısını bozmamak ve deniz
canlılarına zarar vermemek için her türlü
önlem alındı.
As part of the studies conducted by TANAP
for the Environmental and Social Impact
Assessment (ESIA), all animal and plant
species, available on the pipeline route,
were identified and categorized based
on international criteria. Measures were
developed to prevent any adverse impact on
vulnerable species and their natural habitats.
Nine fauna and one flora species were
discovered.
A total of 94 critical habitats (67 terrestrial
habitats and 27 aquatic habitats) were
discovered on the pipeline route. The
construction schedule was arranged in
a manner to minimize impact on these
ecologically-vulnerable regions.
Measures were taken to not to disturb the soil
structure on the bottom of the sea and not to
damage marine species during sea passage
construction works of TANAP.
20. 38 39
Kültürel mirasa katkı
Contribution to cultural heritage
Güzergâh boyunca yapılan detaylı saha
çalışmaları sırasında arkeolojik ve kültürel
miras açısından önemli alanlar tespit
edildi. Yetkili makamların da katıldığı saha
çalışmalarıyla, bu alanların zarar görmemesi
için güzergâhın değiştirilmesi de dâhil olmak
üzere önlemler alındı.
Yapılan çalışmalarla 106 arkeolojik alan
keşfedildi. İnşaat çalışmaları sırasında
keşfedilen 48 rastlantısal buluntu ile bu sayı
154’e çıktı.
Proje kapsamında yapılan kurtarma
kazılarında 1000’den fazla arkeolojik eser gün
ışığına çıkarıldı ve ilgili müze müdürlüklerinin
envanterine kaydedildi. Erzurum’da bulunan
Alaybeyi Höyüğü’nde yapılan incelemeler ve
laboratuvar analizleri sonucunda, kalkolitik
çağa (yaklaşık olarak MÖ 4750) tarihlenen
bu arkeolojik alanın, Kuzeydoğu Anadolu
Bölgesi’nde bugüne dek tespit edilen en eski
yerleşim olduğu tespit edildi.
Critical archeological and cultural heritage
areas were discovered during detailed field
works performed along the route. Thanks
to the field works attended by competent
authorities, all measures including route
changes were taken to prevent any
damage to these areas.
106 archeological sites were discovered
during these works, which increased
to 154 upon addition of 48 accidental
discoveries revealed during construction
works.
More than 1,000 archeological findings
were revealed during rescue excavations,
and were recorded under the inventories
of relevant archeological institutions.
Researches and laboratory analyses in
Alaybeyi Mound in Erzurum revealed this
archeological site, dating back to the
chalcolithic period (approx. 4750 B.C.), to
be the oldest settlement known to date in
the Northeast Anatolia Region.
21. 40 41
Yerel halka destek
Support to local people
Boru hattı, geçtiği 20 ilde yaklaşık 15.000 kişiye doğrudan
istihdam imkânı yarattı. Başta küçük ve orta ölçekli işletmeler
olmak üzere, çok sayıda sınai ve ticari müesseseye yeni
iş imkânları sağladı. TANAP, güzergâhı üzerinde bulunan
bölgelerde sürdürülebilir sosyal ve çevresel yatırım programları
vasıtasıyla, yerel halka doğrudan katkı ve fayda oluşturdu.
Proje kapsamında 28 bin parselde kamulaştırma yapıldı.
Toprağa dayalı olası tarımsal gelir kayıplarının tazmini için
yasal zorunlulukların çok ötesine geçilerek iki milyon dolarlık
bir Destek Fonu oluşturuldu. Tarımsal faaliyetlerin proje
sonrasında da sürdürülebilmesi amacıyla küçük ölçekli tarım
ve hayvancılığa yönelik “Geçim Kaynaklarını Geri Kazandırma
Planı” hazırlandı.
TANAP’ın deniz geçişi İnşaat faaliyetlerinin yol açabileceği
olumsuz etkileri gidermek için, “Balıkçılık Gelir Kaybını Önleme
Planı” hayata geçirildi. Plan kapsamında, küçük ölçekli kıyı
balıkçılığı yapan 12 metre ve altındaki yerel balıkçı teknelerine
mazot desteği verildi.
The pipeline created direct employment opportunities to
approx. 15.000 people in 20 provinces on its route. New
business opportunities were provided to many industrial
and commercial enterprises, especially small and medium-
sized enterprises. TANAP provided direct contributions and
benefits to local people through its sustainable social and
environmental investment programs across the regions on its
route.
28 thousand parcels have been expropriated as part of the
project. Going beyond legal requirements for compensation
of loss of potential agricultural revenues, a Support Fund of
two million dollars was established. A “Livelihood Restoration
Plan” was prepared for small-sized agriculture and livestock
to enable farmers to maintain agricultural activities upon
completion of the project.
An “Offshore Fisheries Livelihood Restoration Plan” was
implemented to eliminate all unfavorable effects that might be
caused by the sea passage construction works of TANAP.
As part of the plan, fishing boats of a maximum length of 12
meters engaging in small-sized coastal fishery activities were
supported with a fuel grant.
22. 42 43
Toplumsal şeffaflık
Social transparency
Daha ilk aşamadan itibaren, halkın TANAP hakkında
bilgilendirilmesi, projeye ilişkin görüş, soru ve önerilerinin
alınması amacıyla tüm paydaşların projeye katılımına yönelik
çalışmalar yürütüldü.
Projeyi tanıtmak amacıyla, TANAP’ın geçtiği tüm il ve ilçelerde
Halkın Katılımı Toplantıları düzenlendi. İnşaat faaliyetleri
sırasında, yöre halkının güvenliğinin gözetilmesi amacıyla
yerleşimlerde yetişkinlere, ilköğretim okullarında ise çocuklara
inşaat ve trafik güvenliği eğitimleri verildi.
Halkın proje hakkındaki görüş ve şikâyetlerini kayıt altına
almak ve bunların takibini sağlamak amacıyla TANAP Şikâyet
Mekanizması kuruldu. 2017 başında, şikâyet mekanizmasını
güçlendirmek için bağımsız üyelerden oluşan “Uzlaşı
Komiteleri” kuruldu.
Initiatives have been taken since the very beginning of the
project for participation of all stakeholders to provide project
related information to the local people and to receive their
opinions, questions and suggestions regarding the project.
Public Participation Meetings were held in all provinces and
districts on TANAP’s route to promote the project. Construction
and traffic safety training was delivered to adults at their
settlements and to children at elementary schools with the
aim of ensuring safety of local people during construction
works.
A “TANAP Complaints Mechanism” was developed to record
and follow-up opinions and complaints about the project.
“Appeals Committees”, consisting of independent members,
were formed in early 2017 to reinforce the complaints
mechanism.
2253
Hane Halkı Görüşmesi
Interviews with Local
Households,
307
Odak Grup Toplantısı
Focus Group Discussions
(yerleşimlerdeki kadın, erkek, genç ve balıkçı
grupları ile)
(with women, men, youth and fishermen groups)
513
Muhtar Görüşmesi
Interviews with Local
Village Headmen
151
Derinlemesine Görüşme
In-Depth Interviews
(resmi kurum ve STK temsilcileri ile)
(with governmental agencies and
representatives of the NGOs)
23. 44 45
Sosyal ve Çevresel Yatırım Programları (SEIP)
Social and Environmental Investment Programs (SEIP)
TANAP, güzergâhı üzerinde bulunan il, ilçe ve köylerde
desteklediği sürdürülebilir projelerle bölge halkının sosyo-
ekonomik kalkınmasına katkıda bulunuyor.
TANAP Sosyal ve Çevresel Yatırım Programları (SEIP) için üç
farklı fonlama mekanizması geliştirildi.
Doğrudan Yatırım:
Bu projeler için toplam 22.2 milyon TL bütçe ayrıldı. 2017 ve
2018 yılında sekiz farklı proje için çeşitli kurum ve kuruluşlarla
sözleşmeler imzalanarak projeler uygulanmaya başlandı.
Bu projeler, köylerin sosyal ve ekonomik kalkınması, sosyo-
kültürel birikimin korunması ve turistik kalkınma, öğretmen ve
okul yöneticilerinin gelişimi, otizmli çocuk ve ailelerinin eğitimi,
arıcılık ve organik yumurta tavukçuluğunun desteklenmesi,
engellilerin sosyal hayata katılımı ve istihdam edilebilirliklerinin
arttırılması, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı gibi
alanları içeriyor.
Doğrudan Hibe:
2017 yılında iki Hibe Çağrısı yapılarak, TANAP güzergâhındaki
20 ilden 8500’ün üzerinde proje başvurusu alındı.
Yaklaşık 860 hibe projesi fonlanarak projelere 140 milyon TL
üzerinde hibe desteği sağlanmaktadır.
Fonlanan projeler, turizm, sağlık hizmetleri, okul, kütüphane
ve sosyal alanların geliştirilmesi, mesleki eğitim, tarım ve
hayvancılık, yerel ve geleneksel ürünlerin üretimi, doğal
kaynakların yönetimi, yenilenebilir enerji, çevresel altyapı,
aromatik ve tıbbi bitkiler, biyolojik çeşitlilik vb. alanları kapsıyor.
TANAP contributes to the socio-economic development of
the local population through sustainable projects supporting
provinces, districts and villages on its route.
Three different types of funding mechanisms were developed for
TANAP’s Social and Environmental Investment Programme (SEIP).
Direct Investment:
A budget of TRY 22.2 million has been allocated for these
projects. Agreements were signed with various institutions
and organizations for eight different projects, which were
initiated in 2017 and 2018. These projects cover fields such as
the socio-economic development of villages, the preservation
of socio-cultural heritage, touristic development, training of
teachers and educational staff, education and training of
autistic children and their families, beekeeping and organic
egg poultry, increasing employment options of persons with
disabilities and their inclusion into social life and the use of
renewable energy resources.
Direct Grant:
More than 8,500 project applications were received from 20
provinces on TANAP’s route following two Calls for Proposals in
2017.
Approximately 860 grant projects have been financially
supported with more than 140 million TL.
The areas of activity of funded projects include tourism, health-
care services, development of schools, libraries and recreational
areas, vocational training, agriculture and livestock, production
of local and traditional items, management of natural resources,
renewable energy, environmental infrastructure, aromatic and
pharmaceutical plants and biodiversity.
24. 46 47
Program Katkısı:
Aralarında Doğu Anadolu Projesi (DAP) Bölge Kalkınma
İdaresi, Konya Ovası Projesi (KOP) Bölge Kalkınma
İdaresi, Ardahan İl Özel İdaresi, Sağlık Bakanlığı, Orman
Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı ve Enerji Bakanlığı’nın
da bulunduğu kurum ve kuruluşlar aracılığıyla pek çok
yatırım, çevre ve altyapı projesine yaklaşık 76.2 milyon
TL destek sağlanıyor.
Program Contribution:
A support of approximately TRY 76.2 million is provided
to investment, environmental and infrastructure
projects through agencies institutions, including
Eastern Anatolia Project (DAP) Regional Development
Administration, Konya Plain Project (KOP) Regional
Development Administration, Special Provincial
Administration of Ardahan, Ministry of Health, Ministry
of Forestry and Water Affairs, Ministry of Education
and Ministry of Energy.
25. 48 49
Only These Markers Show That TANAP,
the Longest Natural Gas Pipeline of Turkey,
Passes Through Here
Türkiye’nin En Uzun Doğal Gaz Boru Hattı
TANAP’ın Buradan Geçtiğini
Yalnızca Bu İşaretler Gösteriyor