1. ISSN 1732-4378
LAMELLI
ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY  INFORMATOR  I 2013  nr 1 (109)  R. X
.COM.PL
Krakowska Książka Miesiąca
Anna Mateja Wydawnictwo Znak
Co zdążysz zrobić, to zostanie.
Portret Jerzego Turowicza
P
ortret postaci, która przez pół powojenną historię Polski. Opowieść nionych lokatorów. Głosy ponad pięć-
wieku wychowywała niezależ- Anny Matei przybliża nam między in- dziesięciu przyjaciół Redaktora składa-
nie myślących Polaków. Zapi- nymi atmosferę dworu w Goszycach, ją się na portret dziennikarza, publicy-
ski z dzienników, fragmenty listów, ale codzienną pracę w redakcji „Tygodni- sty, działacza ruchu soborowego, szefa
przede wszystkim relacje osób, które ka Powszechnego” czy klimat miesz- i opiekuna. Dodatkowy atut książki sta- Na spotkanie z autorką zapraszamy
z Turowiczem pracowały i przyjaźniły kania przy ulicy Lenartowicza, w któ- nowią niezwykłe fotografie, wiele z nich 24 stycznia o godz. 18.00 do Śród-
się, budują niezwykłą opowieść o jednej rym przez kilkadziesiąt lat znajdowała o dużym znaczeniu historycznym. miejskiego Ośrodka Kultury
z największych postaci kształtujących schronienie ogromna liczba zaprzyjaź- (od wydawcy)
Wspomnienie o wschodzie słońca. Dwadzieścia lat minęło...
Przemysławowi Gintrowskiemu
O
tym, że czas mija wie każdy z nas. Pokłosie konkursu to 26 tomów z po-
A to ktoś dostrzeże pierwszy siwy ezją, wyjazd laureatów konkursu w 1998
S
łońce wciąż wschodzi dla Przemysła- władzy, to nie można zapominać (co sam włos na swojej skroni, to znowu roku do Norymbergii, Pragi i Ołomuńca
wa Gintrowskiego. Zmarłemu przed często podkreślał), że utwory te mają tak- ktoś odchodzi po latach pracy na zasłużo- oraz trzy sesje „Wokół Poezji” zwieńczo-
ponad dwoma miesiącami kompo- że charakter symboliczny, ukazują los jed- ną emeryturę… Ja mam inny miernik. To ne wydawnictwami pokonferencyjnymi:
zytorowi i pieśniarzowi poświęcony bę- nostki na przestrzeni dziejów. biblioteczna półka, na której stoi seria po- „Poezja. Spojrzenie interdyscyplinarne”
dzie wieczór pamięci, który odbędzie się konkursowych tomów poetyckich. Oczywi- (2008), „Poezja polska. Korespondencje
w Śródmiejskim Ośrodku Kultury w Kra- Jestem wesołym facetem ście mam na myśli Ogólnopolski Konkurs i konteksty” (2009) i „Poezja w sieci. Spoj-
kowie 25 stycznia 2013 r. Zanim zaczął śpiewać był nauczycie- Poetycki „Dać świadectwo” organizowany rzenie teoretyków i praktyków” (2011). Te
lem… fizyki, a później artystą-inżynie- przez Śródmiejski Ośrodek Kultury w Kra- konferencje mogły zostać zrealizowane
Nie wszystek umrę rem, z dyplomem Politechniki Warszaw- kowie. W grudniu 2012 roku dostawiłem dzięki donatorom Fundacji im. Tislowit-
Pamięć o zmarłym 20 październi- skiej w kieszeni. Z pasją potrafił opowia- tam książkę pani Zdzisławy Górskiej, tego- zów, Gminie Miejskiej Kraków, Dzielnicy
ka 2012 r. Przemysławie Gintrowskim na dać o współczesnej polityce, skarżąc się na rocznej laureatki Nagrody Głównej. I do- Pierwszej Miasta Krakowa oraz pracy Anny
długo pozostanie w umysłach jego wier- to, że ludzie dawnego systemu mają wciąż piero w tym momencie uzmysłowiłem so- Kapusty, Anety Kielan (Koło Młodych Sto-
nych słuchaczy, ale i kinomanów. Artysta tyle do powiedzenia. O sobie mówił, że jest bie, że konkursowi „stuknęła” dwudziestka! warzyszenia Pisarzy Polskich), prof. Woj-
przecież oprócz najbardziej pasjonującego człowiekiem wesołego usposobienia. W 2012 roku odbyła się bowiem jubile- ciecha Ligęzy (SPP), prof. Stanisława Sta-
dla niego umuzyczniania wierszy polskich uszowa edycja Ogólnopolskiego Konkursu bro (SPP) i Michała Zabłockiego (SPP).
poetów, skomponował muzykę do wie- Wieczór pamięci „Wspomnienie Poetyckiego „Dać świadectwo”. Konkurs Z okazji jubileuszowej edycji konkursu
lu polskich filmów i seriali. Warto wspo- o wschodzie słońca. Przemysławowi Gin- w swoich założeniach ma na celu ukazanie wydaliśmy wybór wierszy poetów nagro-
mnieć chociażby: „Dziecinne pytania”, trowskiemu” będzie miał charakter kon- w poetyckiej formie przemijającego czasu, dzonych i wyróżnionych w kolejnych edy-
„Nadzór”, „Ściany”, „Tato”, „Zmienni- certu przeplatanego wspomnieniami do- w którym żyjemy, inspirowanie do upra- cjach Ogólnopolskiego Konkursu Poetyc-
ków”, „13 posterunek”. Wykładał ponad- tyczącymi życia artysty. Utwory z różnych wiania twórczości poetyckiej i populary- kiego „Dać świadectwo” w latach 2008–
to muzykę filmową w Warszawskiej Szko- okresów jego twórczości wykonają: Miłosz zowanie współczesnej poezji. Z perspekty- 2012. Gwoli statystyki nadmienić należy,
le Filmowej, wystąpił również w kilku fil- Śliwa, Jakub Wojciechowski i Michał Wil- wy dwudziestu lat należałoby podjąć próbę że jurorzy – Józef Baran, Adam Ziemianin,
mach, grając – co nie zaskakuje – głównie gocki & Judyta Gąsior. Gościem specjal- podsumowania, czy i jak te cele są realizo- prof. Stanisław Burkot, prof. Beata Szy-
role muzyków, czy piosenkarzy. nym będzie kompozytor Stanisław Kurpiń- wane i na ile są one aktualne w XXI wieku. mańska, Krzysztof Lisowski, dr Marek Kar-
ski, przyjaciel Gintrowskiego, z którym nie- „Dać świadectwo” jest jednym z niewielu wala – przeczytali i ocenili przez 5 lat 902
„Tekściarz” Gintrowskiego gdyś wspólnie muzykował (albumy Psalmy konkursów, w którym główną nagrodą jest zestawy wierszy, które nadsyłane były nie
Jednak w piosence, jak mówił, czuł się i requiem – 1977 i Requiem – 1979). Opo- publikacja książki, co w dobie e-booków po- tylko ze wszystkich stron Polski, ale i z róż-
„dziki i wolny”. Największym sentymen- wie on o ich znajomości i działalności arty- eci wciąż wysoce sobie cenią. nych miejsc świata. W tych latach autorką
tem darzył wiersze Zbigniewa Herberta stycznej oraz zaprezentuje nagrania z tam- Jesteśmy dumni, że przez tyle lat uda- szaty graficznej i okładek książek była pani
i Jacka Kaczmarskiego, które z pasją mu- tych czasów. Wprowadzeniem do wieczoru ło nam się w sposób nieprzerwany organi- Magdalena Konik.
zycznie interpretował. Efektem tego arty- wspomnień będzie wykład dra Marka Kar- zować ten konkurs. Tu dziękczynny ukłon Serdecznie dziękuję wszystkim uczestni-
stycznego zachwytu było powstanie dzie- wali dotyczący poezji Herberta, tak bliskiej w stronę władz Miasta Krakowa, które od kom i jurorom, którzy na przestrzeni 20 lat
więciu albumów solowych oraz stworzenie Przemysławowi Gintrowskiemu. zawsze finansowo wspierało ten w końcu je- potwierdzali wagę słowa poetyckiego, a tak-
pięciu programów wraz z Jackiem Kacz- Jakub Wojciechowski dyny w Krakowie tak długo trwający kon- że współtworzyli – i mam nadzieję, że nadal
marskim i Zbigniewem Łapińskim. Choć Zapraszamy 25 stycznia o godz. kurs poetycki. Drugi ukłon kieruję w kierun- będą – Ogólnopolski Konkurs Poetycki „Dać
jego koncerty, zwłaszcza w czasie stanu 18.00 – na Wieczór wspomnień ku dwóch pań, bez pracy których nie byłoby świadectwo”. Janusz Paluch
wojennego, były przede wszystkim wyra- o Przemysławie Gintrowskim do konkursu – to pani Ewa Torbus, obecnie już Dyrektor Śródmiejskiego
zem sprzeciwu wobec uzurpacji ówczesnej Śródmiejskiego Ośrodka Kultury na emeryturze i pani Anna Gregorczyk! Ośrodka Kultury

2. Program styczeń 2013 Podróże dalekie i bliskie...
Śródmiejski Ośrodek Kultury
ul. Mikołajska 2, 31-027 Kraków, tel. 12 422-08-14, www.lamelli.com.pl Wolność jaką dają góry...
P
2 I, godz. 17.00 rzychodzą takie dni, w których każ-
Grupa Każdy otwarte warsztaty literackie, prowadzenie: Magdalena Wę- dy z nas musi naładować akumu-
grzynowicz-Plichta. latory, rzucić wszystko, wyjechać
gdzieś, hen, daleko albo blisko, gdzie
3 I, godz. 18.00 można liczyć na chwilę ciszy, odpoczyn-
„Naszych ojców i praojców pieśni” ku od problemów tego świata. Dla mnie
Dawne polskie pieśni, ballady i zaśpiewy od XIII–XX wieku w wykona- takim miejscem są góry. Góry przeróż-
niu Adama Macedońskiego. ne, niskie jak Beskidy, ale też Tatry. Mu-
Adam Macedoński, urodzony we Lwowie artysta malarz, grafik, dokumentali- szę się przyznać, że najbardziej tęsknię
sta, poeta, autor pieśni protestu. Działacz niepodległościowy, założyciel Rodziny do gór typu alpejskiego, czyli skała i jesz-
Katyńskiej w Krakowie. Ukończył Państwowe Liceum Sztuk Plastycznych w Kra- cze raz skała. Problem z naszymi Tatra-
kowie, studiował na Akademii Sztuk Pięknych i historię kultury materialnej na mi jest taki, że są zadeptane. W lecie se-
Uniwersytecie Jagiellońskim. Od lat 50. publikuje swoje rysunki, poezję i teksty. zon turystyki pieszej, wtedy wydaje się,
W latach 1969-79 był twórcą Międzynarodowego Studia Folksongu, kultywują- że cała Polska postanowiła zdobyć Rysy.
cego kulturę ludową i propagującego prawa człowieka. Śpiewał z powodzeniem Zima – to znów sezon narciarski ale też ścielec. Następnie dość ostrym tempem
w rzymskim Folk Studio di Roma. W czasie koncertu zaprezentuje najstarsze coraz bardziej popularnej pieszej tury- podeszliśmy zboczem Żółtej Turni i po
polskie pieśni, których teksty zbierał przez lata, a które zostaną zarejestrowane styki, zimowych wejść na szczyty na ra- wejściu na Zadni Upłaz rozpostarła się
i przekazane Bibliotece Polskiej Piosenki. Zapraszamy do wspólnego śpiewania. kach. Wprawdzie jest jeszcze Słowacja przede naszymi oczami panorama Doliny
nie zadeptanymi szlakami, bo jakoś dziw- Pańszczycy i Orlej Perci.
7 I, godz. 18.00 nym trafem są one omijane przez nasze- Po kontenplacji widoków oraz obej-
Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na wieczór literacki z cy- go wszędobylskiego zdobywcę gór. Tylko, ściu Czerwonego Stawu, minięciu Wiel-
klu „Orszak Apollina” – „Na asfaltowej scenie i kilka chwil dalej”, wieczór że nasi południowi sąsiedzi mają więk- kiej Kopki, stanęliśmy pod Przełączą
autorski Eweliny Jurczak szy respekt do piękna natury, jakim są Krzyżne. Chwila odpoczynku, łyk herba-
Spektakl słowno-muzyczny i kilka słów o autorce w ramach spotkania, które po- góry i na czas zimowy od 1 listopada do ty z termosu i szybkie wejście na Przełęcz
prowadzi prezes ZLP oddz. Kraków, Magdalena Plichta 15 czerwca zamykają szlaki dla turystyki Krzyżne, a tam widoki, które każdego mi-
Wystąpią: Ewelina Jurczak i Kompanii, czyli Mirosław Gumularz pieszej powyżej schronisk. łośnika gór mogą wprawić w metafizycz-
i Grzegorz Jurczak. Ale dla poszukujących ciszy i spokoju ny wręcz nastrój. Przed nami Dolina Pię-
Więcej informacji na: www.ewelina.osobie.info.pl w Polskich Tatrach są miejsca gdzie moż- ciu Stawów, na prawo końcowa część
na poczuć się samotnie wśród otaczającej szlaku Orlej Perci, na lewo Mały i Wielki
9 I, godz. 18.00 nas przyrody. Trzeba tylko wiedzieć kiedy Wołoszyn. Po wchłonięciu widoków, pa-
„Konieczność współpracy Miasto – Wieś aby dobrze zdrowo jeść” – Klub tam się wybrać. Zdarzyło mi się, że które- dło pytanie: To co wracamy? Ale chyba
Przyjaciół Kota „Filemon” zaprasza na spotkanie z Jadwigą Łopatą i sir Julianem goś pięknego listopadowego dnia w środ- inna trasą! Dwoje miłośników gór zagłę-
Rose (ICPPC Międzynarodowa Koalicja dla Odnowy Polskiej Wsi). ku tygodnia, spakowałem plecak i razem biło się w Tatry. Zejście zrobiliśmy do Do-
Prowadzenie: Renata Fiałkowska z towarzyszem wypraw górskich pojecha- liny Pięciu Stawów i koło Siklawy do Do-
liśmy do Zakopanego. Po przebyciu zako- liny Roztoki a potem prosto do Palenicy
10 I, godz. 17.00 pianki w dobrym czasie i dotarciu na par- Białczańśkiej. Uff... nogi odmawiały po-
Poprzez Kresy. Kamieniec Podolski cz. II. king pod Wielką Krokwią, złapaliśmy bus słuszeństwa ale oczy i serce były nasyco-
Zdjęcia i komentarz: Piotr Korpanty do Kuźnic. Ale, że to środek tygodnia i nie ne pięknem i majestatem gór. W ich cie-
Kolejna relacja z wycieczki Koła Tarnopolan do Kamieńca Podolskiego. Tym ra- ma ruchu turystycznego, trzeba było pod- niu staramy się odkrywać samego siebie,
zem zwiedziliśmy południową i zachodnią część miasta. W pobliżu kościoła Do- jąć negocjacje co do ceny przejazdu. Po przełamywać granice i nasze wewnętrz-
minikańskiego położony jest Rynek Ormiański posiadający kształt wydłużonego uporaniu się problemem logistycznym, ne lęki, by pozbyć się naszych ułomności,
prostokąta, na którym najbardziej zabytkowym obiektem jest Dom Biskupa Or- ruszyliśmy w drogę. Wybraliśmy żółty jakie narzuca umysł. Staramy się spro-
miańskiego a w jego najbliższym otoczeniu zwracają uwagę: Ratusz Ruski, ko- szlak przez dolinkę Jaworzynki na prze- stać czasami zbyt wygórowanym celom.
ściół klasztoru Trynitarzy i pozostałości dwóch kościołów ormiańskich. Jeden łęcz Między Kopami, a stamtąd spacerek Góry dla wrażliwych to metafizyka, jed-
z nich służy jako cerkiew prawosławna a z drugiego, zburzonego w latach 30.tych na Halę Gąsienicową. Tam, w schronisku ni odnajdują piękno a inni sięgają abso-
XX wieku, pozostała imponująca wieża dzwonnicza. Schodząc ulicą Ormiańską w Murowańcu, po krótkim posiłku (czy- lutu. Nieważne jakie są pobudki przemie-
do rzeki Smotrycz można trafić na monumentalne koszary z XVIII wieku oraz li herbata i szarlotka), nogi nas wyrwały rzania górskich szlaków, ważne by osią-
na pozostałości Bramy Ruskiej. Ulica Uspieńska, wiodąca wzdłuż miejskich mu- dalej żółtym szlakiem w kierunku prze- gnąć cel.
rów fortyfikacyjnych, posiada punkty widokowe w kierunku zamku. Ulica Zam- łęczy Krzyżne. Trasa wiodła wśród koso- Tekst: Yeti
kowa biegnie w pobliżu Bastionu Ormiańskiego i Bramy Miejskiej. Głównym za- drzewiny skąd mogliśmy podziwiać Ko- Zdjęcia: Antonio
bytkiem Kamieńca Podolskiego jest zamek składający się z dwóch części: zamku
starego, ukształtowanego w XVI w. i posiadającego duże walory wizualne oraz
zamku nowego zbudowanego w XVII w., który był podstawą obrony miasta pod-
czas oblężenia tureckiego w 1672 roku. Podczas prelekcji zostaną zaprezentowa-
ne zdjęcia zamku zarówno od strony zewnętrznej jak i z wewnętrznego dziedziń-
ca. Ciekawe będą również widoki panoram miasta widzianego od strony zamku.
10 I, godz. 19.00
Krakowski Klub Podróżników zaprasza: Piotr Siwek: „Riła i jej skarby”.
Kolejna (po Pirinie) fotograficzna relacja Piotra Siwka z wypraw po górskich
ścieżkach Bułgarii. Tym razem autor zaprezentuje zdjęcia z Riły – najwyżej
wzniesionego masywu górskiego na Półwyspie Bałkańskim, którego nazwa
oznacza „górę pełną wody”. Malowniczo położone góry przyciągają nie tylko
wysokością, ale i polodowcowym krajobrazem z wieloma górskimi jeziorami.
Na większości obszaru Riły utworzono park narodowy. Riła jest też celem piel-
grzymek do świętego dla Bułgarów miejsca – Rilskiego Monastyru, największe-
go klasztoru prawosławnego w Bułgarii, wpisanego na listę UNESCO. W cza-
sach niewoli tureckiej to właśnie tutaj koncentrowało się życie duchowe i kul-
turalne Bułgarii.
Piotr Siwek – absolwent Uniwersytetu Rolniczego w Plovdiv, od wielu lat
związany z dziedzictwem kulturowym i przyrodą Bułgarii.
2 LAMELLI.COM.PL ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY

3. Filmowy klub historyczny 11 I, godz. 20.00
Scena Lamelli zaprasza na „Monologi Kabaretowe” w wykonaniu Pawła Bu-
dzińskiego
W swoich zaiste prześmiesznych monologach Paweł Budziński bierze pod lupę
Ślady zbrodni... studentów i wykładowców: ich życie, pracę, przyzwyczajenia. Zaprasza na wy-
kłady z językoznawstwa, jak najbardziej stosowanego. Wcielając się w rolę pro-
fesora rehabilitowanego Diarmunda Brawury, prowadzi dialog z publicznością,
doprowadza do histerycznego śmiechu (zwłaszcza kobiety )… Warto przeko-
S
tyczniowa edycja Filmowego Klubu Dokument pt.: „Śladami zbrodni” nać się o tym na własnej skórze – porównać kabaretową fikcję z szarą rzeczywi-
Historycznego, to projekcja dwóch opowiada o budynku przy ul. 1 Maja stością lub przypomnieć sobie dawne, beztroskie lata studenckiego życia.
filmów dokumentalnych w reży- w Płocku, w którym, w czasie II wojny Bilety: 15 zł (ulgowe), 20 zł (normalne).
serii Adama Sikorskiego „Mały Katyń” światowej, mieściło się Gestapo, zaraz
oraz „Śladami Zbrodni”. po wkroczeniu Armii Czerwonej swą sie- 15 I, godz. 18.00
Pierwszy dokument opowiada o obo- dzibę miało NKWD by następnie budy- Filmowy Klub Historyczny.
zie filtracyjnym NKWD działającym od nek ów przeszedł w użytkowanie Pań- Instytut Pamięci Narodowej oraz Śródmiejski Ośrodek Kultury zapraszają na pro-
sierpnia do listopada 1944 r., w miejsco- stwowego Urzędu Bezpieczeństwa Pu- jekcję dwóch filmów dokumentalnych pt.: „Mały Katyń” (2008, 27.40 min) oraz
wości Trzebuska na Rzeszowszczyźnie. blicznego. Ściany budynku są niemymi „Śladami zbrodni” (2009, 27.22 min.), w reżyserii: Adama Sikorskiego.
Byli tam przetrzymywani żołnierze AK, świadkami kaźni polskich patriotów,
dezerterzy sowieccy jak i polscy cywile. skrywając po dziś dzień krwawe tajem- 16 I, godz. 18.00
Celem obozu zlikwidowanie przedstawi- nice. Wydawnictwo Alter oraz Śródmiejski Ośrodek Kultur zapraszają na spotkanie LE-
cieli sił niepodległościowych przez ko- Marek Górka GENDY INDIAŃSKIE czyli dyskusję wokół książki Mity i legendy Indian
munistów na zdobytych terenach. Więź- Ameryki Północnej autorstwa Alfonso Ortiz i Richard Erdoes w przekładzie
niów przesłuchiwano, zsyłano do łagrów Zapraszamy do Śródmiejskiego Ośrod- Agaty Świerzowskiej. Spotkanie z udziałem dr Agaty Świerzowskiej (tłumaczki)
w głąb ZSRR, wcielano na siłę w szere- ka Kultury 15 stycznia 2013 r., na godz. i dr Radosława Palonki (wydawcy) poprowadzi Marek Górka.
gi Armii Berlinga, a tych których uwa- 18.00, do Filmowego Klubu Historyczne- Mity i legendy Indian Ameryki Północnej, to pierwsza część tłumaczenia wy-
żano za zatwardziałych wrogów nowej go gdzie dzięki uprzejmości Krakowskie- boru jednego z największych i najlepiej opracowanych zbiorów opowieści, mi-
władzy, mordowano na miejscu strza- go Oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, tów i legend Indian Ameryki Północnej. Znajdują się tutaj opowieści plemion
łem w tył głowy lub przez poderżnięcie zobaczymy filmy dokumentalne pt.: MAŁY zamieszkujących różne tereny, od Alaski i północnej Kanady, Wielkie Równiny
gardła, grzebiąc w bezimiennych dołach KATYŃ (2008, 27.40 min), oraz ŚLADA- aż po Południowy Zachód. Książka po raz pierwszy została wydana w 1984 roku
w pobliskim lesie. Na początku lat 90- MI ZBRODNI (2009, 27.22 min.), w reży- w USA i ciągle jest wznawiana stanowiąc klasykę antropologii i mitologii ple-
tych XX wieku, ekshumowano 5 mogił. serii: Adama Sikorskiego. mion indiańskich.
Agata Świerzowska, pracownik naukowy w Katedrze Porównawczych Stu-
diów Cywilizacji UJ.
Przerwane dzieciństwo Radosław Palonka, pracownik naukowy w Zakładzie Archeologii Nowego
Świata Instytutu Archeologii UJ.
18 I, godz. 19.00
K
siążka Martyny Grądzkiej pt. ców dla krakowskich Żydów. Opisano Scena Lamelli zaprasza na spektakl „Wielki Lament Papierowej Płci” według
Przerwane dzieciństwo. funkcjonowanie, strukturę, losy wycho- Jerzego Andrzejewskiego. Dramaturgia i reżyseria: Piotr Sobolczyk; występują:
Losy dzieci Żydowskiego wanków, a także proces likwidacji pla- Edyta Kucak, Dominik Budny; wideo i fotografia: Marcin Matera
Domu Sierot przy ul. Dietla 64 cówek opieki nad dziećmi żydowski- Bilety: 15 zł (ulgowe), 20 zł (normalne).
w Krakowie podczas okupacji mi, istniejących w krakowskim getcie,
niemieckiej, poświęcona jest wojen- a następnie w obozie Płaszów, a będą- 18 – 20 I, godz. 10.00 – 17.00
nym losom jednej z krakowskich insty- cych kontynuacją sierocińca, mieszczą- Praktyczne ćwiczenia z aktorstwa (intensywne, weekendowe)
tucji społecznych, opiekujących się sie- cego się przy ul. Dietla 64. Autorka pre- Dla kandydatów do szkół aktorskich, osób amatorsko i zawodowo zajmujących
rotami żydowskimi. Stowarzyszenie, zentuje bezwzględną i planową politykę, się teatrem oraz wszystkich, którzy chcieliby nabyte umiejętności wykorzystać
które zajmowało się dziećmi powsta- której konsekwencją była zagłada wie- w swojej pracy, nie tylko na scenie. Zajęcia poprowadzi: Marcin Kalisz (aktor
ło już w II połowie XIX w. i od tamte- lu dzieci żydowskich przebywających na Teatru Starego). Zapisy: kalisz7@o2.pl lub telefonicznie 502 658 669
go czasu spełniało bardzo ważną funkcję terenie okupowanego Krakowa, realizo- Cena: 250 zł
w dziejach gminy żydowskiej na krakow- wanej przez Niemców podczas II wojny
skim Kazimierzu. Utworzony przez nie światowej. 22 I, godz. 18.00
sierociniec dawał schronienie, miejsce Walorem książki są też zamieszczo- Piwnica pod Baranami, Rynek Główny 27
gdzie zaspokajano podstawowe potrze- ne w aneksie, niepublikowane do tej „Italia i reszta świata” – koncert najpiękniejszych utworów muzyki rozrywko-
by życiowe. Był też sam w sobie instytu- pory relacje dzieci i dorosłych przeby- wej. Wystąpią Dave Nilaya i Tadeusz Leśniak
cją edukacyjną w zakresie przystosowa- wających w okupowanym Krakowie, do- Dave Nilaya to pseudonim artystyczny włoskiego wokalisty, kompozyto-
nia do życia w gminie i wiedzy ogólnej. tyczące życia i zagłady podpopiecznych ra muzyki i autora tekstów piosenek. Artysta pochodzi z Wenecji. Od 2009
Kres instytucji, która ewoluowała, prze- sierocińca. roku mieszka i tworzy w Krakowie – mieście, które pokochał... Dave Nilaya
obrażała się i rosła w coraz bardziej no- (za wydawcą) Duet: muzyka duetu to połączenie urzekających akustycznych brzmień piano
woczesny i solidny zakład przyniosła II www.wysokizamek.com.pl z unikatową barwą głosu wokalisty. W swoim repertuarze muzycy sięgają po utwory
wojna światowa. Pierwsze tygodnie oku- z rozmaitych styli muzycznych takich jak: swing, jazz, pop, ballady. Repertuar
pacji nie wskazywały jeszcze jaki los cze- zawiera utwory od lat 40-tych po dzień dzisiejszy oraz muzyka włoska i autorska.
ka sierociniec i jego podpopiecznych. Artyście towarzyszyć będzie Tadeusz Leśniak znakomity muzyk.
Momentem przełomowym było utwo- Bilety tylko 15 zł!!!
rzenie getta krakowskiego i konieczność
opuszczenia siedziby przy ul. Dietla 64. 24 I, godz. 18.00
Zgodnie z wolą Niemców dzieci i wycho- Wręczenie nagrody „Krakowska Książka Miesiąca”.
wawcy przenieśli się na Podgórze do bu- Anna Mateja: Co zdążysz zrobić, to zostanie. Portret Jerzego Turowicza
dynku przy ul. Krakusa 8. (Wydawnictwo Znak). Prowadzenie: Jan Pieszczachowicz
Książka posiada układ chronologicz- Anna Mateja, dziennikarka związana z Tygodnikiem Powszechnym. W 2007
no-problemowy. Opisano w niej nie tyl- roku otrzymała nagrodę Grand Press w kategorii wywiad.
ko losy wychowanków i opiekunów sie-
rocińca, ale przedstawiono także realia 25 I,
wojenne, w jakich przyszło im żyć i wal- Wieczór poświęcony pamięci Przemysława Gintrowskiego
czyć o przetrwanie. W ogólnych rozdzia-
łach uwzględniono głównie kontekst Na spotkanie z autorką zaprasza- godz. 18.00
społeczny, zaprezentowano postawy my 29 stycznia br., o godz. 17.45 do dr Marek Karwala Szedł „wyprostowany wśród tych co na kolanach”
i relacje międzyludzkie, jakie panowa- Śródmiejskiego Ośrodka Kultury (o twórczości poetyckiej Zbigniewa Herberta) w ramach serii: Wykłady z literatu-
ły w sekcjach wydzielonych przez Niem- ry współczesnej
INFORMATOR  styczeń 2013 LAMELLI.COM.PL 3

4. Powiedziano ongiś o Herbercie, że jest twórcą, który idąc przed siebie odwra-
ca zarazem wzrok ku przeszłości. Opinia ta wydaje się i dziś celna, jako że autor
Recenzja
Apollona i Marsjasza, ale też Przesłania Pana Cogito tak właśnie postępował;
z doświadczeń minionych wieków czerpał obficie, w tamtym czasie i w tamtej
przestrzeni odnajdywał „klucze” do rozumienia teraźniejszości, jak też przyszło-
ści. Przywołane tytuły odnoszą się do dwu wiodących obszarów tematycznych,
które krytyka zwykła wyróżniać w dorobku Herberta – „klasycyzującego” i „mo-
Śmiech i łzy kojota
ralistycznego”. Ten skądinąd słuszny podział nie jest wszak ani ostry, ani jedno-
Z
znaczny, gdyż oba nurty niejednokrotnie krzyżują się i – co charakterystyczne końcem 2012 roku, dzięki stara- zwykłej bajki, opowieści. Mit to magicz-
– wyrastają z jednej gleby, zasilanej pożywkami o proweniencji: biblijnej, mi- niom krakowskiego wydawnictwa na soczewka przez którą my, czytelnicy,
tologicznej, artystycznej, filozoficznej i. in. Widać to także w repertuarze pieśni, Alter, ukazała się po raz pierw- możemy wniknąć świat Indian, poznać
które w oparciu o wiersze Zbigniewa Herberta przygotował i wykonywał zmarły szy, w przekładzie Agaty Świerzowskiej porządek społeczny, życie codzienne czy
niedawno Przemysław Gintrowski… na język polski, książka pt.: Mity i legen- obrzędy religijne. Pozwalają nam zrozu-
Na wykład wstęp wolny. dy Indian Ameryki Północnej cz. I, au- mieć świat pierwszych Amerykanów, tak
torstwa Richarda Erdoes i Alfonsa Ortiz odmienny od naszego, a zarazem fascy-
godz. 19.30 dwóch wybitnych badaczy wiedzy o kul- nujący przez swoją prostotę i współist-
Koncert pt.: Wspomnienie o wschodzie słońca. Przemysławowi Gin- turach indiańskich. nienie ze światem duchów w odwiecz-
trowskiemu. Richard Erdoes, to absolwent ber- nym cyklu odradzania i przemijania ży-
Udział wezmą: Miłosz Śliwa, Jakub Wojciechowski oraz Michał Wilgocki lińskiej Akademii Sztuki, artysta plastyk cia.
& Judyta Gąsior. zafascynowany światem Indian, który Książka ta po raz pierwszy została
Gościem specjalnym będzie kompozytor Stanisław Kurpiński, przyjaciel staje się popularyzatorem wiedzy o nich, wydana w 1984 roku w USA i jest ciągle
Gintrowskiego, z którym niegdyś wspólnie muzykował (albumy Psalmy i re- ich legendach i problemach związanych wznawiana, stając się swoistą klasyką
quiem – 1977 i Requiem – 1979). Opowie on o ich znajomości i działalności z zachowaniem tożsamości. Jest auto- antropologii oraz mitologii plemion In-
artystycznej oraz zaprezentuje nagrania z tamtych czasów. Pamięć o zmarłym rem wielu publikacji na ten temat, ale dian Ameryki Północnej.
20 października 2012 r. Przemysławie Gintrowskim na długo pozostanie umy- też działaczem społeczno-politycznym MG
słach i sercach jego wiernych słuchaczy. Artysta oprócz najbardziej pasjonują- czynnie angażującym się w ruch AIM
cego go umuzyczniania wierszy polskich poetów, skomponował muzykę do wie- czyli American Indian Movement. Na spotkanie pt.: Legendy Indiań-
lu polskich filmów i seriali. Warto wspomnieć chociażby: „Dziecinne pytania”, Drugi współautor, Alfons Ortiz to skie zapraszamy 16 stycznia br., o godz.
„Nadzór”, „Ściany”, „Tato”, „Zmienników”, „13 posterunek”. Wykładał ponad- profesor antropologii uniwersytetów 18.00 do Śródmiejskiego Ośrodka Kul-
to muzykę filmową w Warszawskiej Szkole Filmowej, wystąpił również w kil- w Princeton i Albuquerque (USA). Opu- tury.
ku filmach, grając – co nie zaskakuje – głównie role muzyków, czy piosenka- blikował wiele prac naukowych, był też
rzy. W ramach wieczoru pragniemy przypomnieć i tę mniej znaną stronę jego jednym z pierwszych naukowców po-
twórczości. chodzenia indiańskiego (lud Pueblo/
Bilety na koncert w cenie: 15 zł (ulgowe), 20 zł (normalne). Ohkay Owigeh).
Polskie wydanie obejmuje 60 mi-
26 I, godz. 17.00 tów oraz legend Indian zamieszkują-
Koncert kolęd w wykonaniu Chóru „Hejnał” pod dyrekcją Macieja Chylińskie- cych tereny Ameryki Północnej, od Ark-
go. tyki aż po Zatokę Meksykańską. Zawarte
w książce mity i legendy, zostały podzie-
29 I, godz. 17.45 lone tematycznie w rozdziałach opatrzo-
Przerwane dzieciństwo spotkanie poświęcone książce Martyny Grądzkiej nych w dodatkowych krótkimi wstępa-
Przerwane dzieciństwo. Losy dzieci Żydowskiego Domu Sierot przy ul. mi, w których autorzy starają się wpro-
Dietla 64 w Krakowie podczas okupacji niemieckiej, IPN, Wydawnictwo wadzić czytelnika w specyficzny, jakże
Wysoki Zamek, Kraków 2012. odmienny od naszego świat pierwszych
W spotkaniu, które poprowadzi dr Joanna Lubecka (IPN Kraków) udział we- mieszkańców Ameryki Północnej. Mimo
zmą Martyna Grądzka oraz prof. Jacek Chrobaczyński z Uniwersytetu że autorzy musieli jakoś opracować, zre-
Pedagogicznego w Krakowie. dagować zebrane mity, które nagrywali
Szary, duży budynek przy ul. Dietla 64 w Krakowie dziś mieści kilka instytu- bądź spisywali w swych wędrówkach po
cji oraz hostel. Mijając go, nie mamy pojęcia, czego świadkiem były te mury skupiskach ludności indiańskiej, to sta-
w latach 1939–1941. Uważny przechodzień może dostrzec nad bramą ledwie rali się zachować naturalny prosty ję-
widoczny napis: ŻYDOWSKI, a pod spodem kilka liter hebrajskich. To pozo- zyk. Język wolny od wszelkich figur sty- Richard Erdoes, Alfons Ortiz
stałość napisu: ZAKŁAD WYCHOWAWCZY SIEROT ŻYDOWSKICH – ‫ילדגמ תיב‬ listycznych, bo mit to słowo, mające moc MITY I LEGENDY INDIAN
‫ .םימותי‬W tym budynku w latach 1876–1941 funkcjonował Dom Sierot Żydow- stwórczą, a ingerując w jego język i two- AMERYKI PÓŁNOCNEJ CZ. I
skich. Losy wychowanków tego domu w czasie okupacji niemieckiej są tema- rzenie wysublimowanej formy literac- Wydawnictwo Alter,
tem książki, którą trzymacie Państwo w rękach. kiej opowieści, sprowadziłoby mit do Kraków 2012
(z przedmowy do książki prof. J. Chrobaczyńskiego)
31 I, godz. 19.00
„W kolorach Pana J.B.”
Teatr Forte zaprasza na recital oparty na utworach Jaquesa Brela. 13 grudnia 2012 roku zmarł
Katarzyna Nowak – wokal, Monika Bylica – klawisze, Andrzej Włodarz –
akordeon ŚP STANISŁAW CZECZ de LINDEWALD
Jacques Brel – to belgijski bard i aktor, którego nie trzeba przedstawiać…
I dlatego nie jest to opowieść o biografii Pana Brela.
Jest to opowieść codzienna … wiele lat pracował w Kamienicy Lamellowskiej jako
o życiu, o uczuciach i tym jakie barwy owe uczucia mają …
…codzienna ,a jednak niezwyczajna … pracownik i kierownik Wydziału Kultury Kraków Śródmieście.
Podczas koncertu usłyszymy utwory Jacquesa Brela w większości te nieco mniej
znane… te znane – nieco inaczej… Będzie i wzruszająco, i zabawnie, i refleksyj- Inspirator wielu wydarzeń kulturalnych w Krakowie u schyłku
nie, i romantycznie, i … prócz uczty dla ucha – niezwykłe widowisko. Kompozy-
cja obrazów, światła, dźwięków i efektów specjalnych poruszy wszystkie zmysły XX wieku. Pochowany został w rodzinnej kaplicy na cmentarzu
zapraszam… Katarzyna Nowak
Bilety: 15 zł ( w przedsprzedaży), 20 zł (w dniu koncertu) parafialnym w Kozach koło Bielska Białej. Żył 63 lata.
Ze smutkiem go żegnamy.
4 LAMELLI.COM.PL ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY

5. Recenzja Klub „Strych”
ul. Masarska 14, 31-539 Kraków, tel. 12 421 89 92, e-mail: KlubStrych@interia.pl
To trwało tylko KLUB INTERNETOWY „STRYCH”
moment czynny: poniedziałek – czwartek
piątek
15.00 – 21.00
14.00 – 20.00
1 godz. – 2 zł; 2 godz. – 4 zł; (3 – cia godz. GRATIS)
W
końcu się KOŁO GIER STRATEGICZNYCH
stało! Mroź- rozgrywanie bitew, kampanii i specjalnych scenariuszy klubowych do Warmachi-
ny wieczór 12 ne: Hordes, Malifaux, Mordheim, Infinity, Warhammer Fantasy Battle itp., dyspo-
grudnia, na scenie Pod nujemy stołami do gry, szerokim asortymentem makiet i akcesoriami modelarskimi
Ratuszem, przy mi- spotkania: wtorek godz. 16.00 – 21.30, piątek godz. 15.00 – 20.30
krofonie stanęła, po-
wiedziała słowo – nie- KOŁO GIER PLANSZOWYCH
jedno – i zaśpiewała rozgrywki we współczesne gry planszowe: negocjacyjne, familijne, ekonomiczne,
i to jak! Alicja Tanew strategiczne, historyczne
promowała swą ostat- spotkania: poniedziałek, czwartek godz. 16.00 – 21.30
nią płytę zatytułowaną
„Moment”. I choć kon- KOŁO SPOŁECZNEJ INTEGRACJI
cert trwał kilkadziesiąt zajęcia o charakterze integracyjnym dla osób niepełnosprawnych, język migowy, al-
minut, oklaskom (łącz- fabet LORMA,
nie ze standing ova- spotkania prowadzą wolontariusze pedagodzy i psycholodzy z przygotowaniem
tion) nie było końca z zakresu terapii pedagogicznej
i nikt nie chciał opusz- spotkania: środa godz. 16.00 – 21.00, piątek godz. 16.00 – 19.30
czać zaczarowanych
przez Alicję murów sta- KOŁO REKONSTRUKCJI HISTORYCZNEJ
rego krakowskiego ra- dyskusje o kulturze XIII wieku (stroje, zwyczaje, oręż itp.), przygotowania insceni-
tusza (nawet duchy pil- zacji walk, wspólne wyjazdy na turnieje rycerskie, szycie i wykonywanie elementów
nujące tajemnic prze- stroju oraz przedmiotów z życia codziennego zakonu rycerskiego.
szłości tego miejsca spotkania: pierwsza środa miesiąca godz. 19.00
dały się jej uwieść!). To Zdj. Tadeusz Oratowski
przecież rzeczywiście KOŁO GIER BITEWNYCH
był to tylko „moment”, w którym wszy- przerażeniem w oczach opowiadała Rozgrywanie kampanii i bitew na podstawie przepisów DBA, Force on Force, Nor-
scy czuliśmy się szczęśliwi! Poeta Józef księdzu infułatowi Jerzemu Bryle: Oni mandy, Fire Fight, Napoleon, Chrobry; dyskusje na temat uzbrojenia i taktyk walk;
B., znany ze sceptycyzmu i surowych grają, każdy co innego i jak ja mam budowa makiet i modeli sprzętu bojowego, transportowego; malowanie figurek,
ocen wystawianych kolegom po piórze, śpiewać?! Ksiądz infułat w swej dobro- modeli i osprzętu
nie mógł powstrzymać swego zachwytu ci powiedział: No to niech sobie grają spotkania: wtorek godz. 16.00 – 21.30
i zadziwienia, jak muzyczna jest poezja jak chcą, a pani niech śpiewa, a ja się
Alicji Tanew. Nie tylko on jednak wy- będę modlił i wszystko będzie dobrze… IMPREZY:
chodził z koncertu uskrzydlony! Alicja I było nadzwyczajnie! Sala teatru wy-
od wielu dni była pełna obaw i w stre- pełniona po brzegi, z boku piętrzące 19 I, godz. 9.00
sie. Nie ukrywała lęku zmierzenia się się dostawki. Kto nie był, niech żału- Ogólnopolski turniej gry strategicznej „Warhammer Fantasy Battle”
na estradzie z zespołem muzycznym je. A kto chciałby na moment oderwać
grającym pod kierunkiem Pawła Piąt- się od szarości i przenieść się w zacza-
ka oraz artystami: Jackiem Zielińskim, rowany świat Alicji Tanew, niech się-
Klub Dziennikarzy „Pod Gruszką”
ul. Szczepańska 1, 31-011 Kraków, tel. kom. 512-455-260,
Tadeuszem Ziębą i Janem Korwinem – gnie po jej płytę „Moment” wypełnio- e-mail: grpotoczek@lamelli.com.pl
Kochanowskim. Dodatkowo prób jak ną muzyką i poezją do granic możliwo-
zawsze było niewiele. Alicja zazwy- ści. I nie jest jej za dużo, kiedy wybrzmi
czaj sama sobie jest orkiestrą (na pia- ostatni dźwięk, nie wierzymy, że to ko- 7 I, godz. 18.00
ninie), a tu się trzeba podporządko- niec… A przecież to wszystko to tylko Eksperymentalna Scena Operowa z cyklu „Operetka moja miłość”. Koncert „Ze
wać aż tylu facetom grających na róż- moment… złotej ery tanga’’. Występują: Małgorzata Westrych- fortepian, Bożena
nych instrumentach. Z nieukrywanym Janusz M. Paluch Kiełbińska-sopran,
Marianna Dąbek – akordeon, Michał Poniżnik – klarnet, Michał Dąbek
– wiolonczela
Alicja Tanew W programie: tanga argentyńskie i inne.
Bilety w cenie 20 zł do nabycia godzinę przed koncertem lub rezerwacja
poetka i kompozytorka zaprasza pod nr. tel. 600-32-42-02
do piwnicy artystycznej Scena Ata
8 I, godz. 17.30
ul. Czarnowiejska 93, 30-049 Kraków
Spotkanie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Płd.-Wsch.
tel. 12 633-54-05, 503-855-770 www.tanew.info.pl
e-mail: alicja@tanew.info.pl 9 I, godz. 10.00
Koncert fortepianowy dla uczniów szkół podstawowych.
 I, godz. 19.00 – „Literackie spotkanie z Chopinem” – udział biorą
11
Agnieszka Grochowicz oraz Jan Korwin Kochanowski. 10 I, godz. 18.00
Wstęp: 15zł. Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich zaprasza na wieczór literacki z cyklu
„Niezatarte autografy” i wieczór autorski Anny Pituch-Noworolskiej połą-
NIEDZIELA BAJKOWA czony z promocją tomu poetyckiego p.t.: „Wiersze rozsypane”, prowadzenie:
 I, godz. 12.15 – „Jaś i Małgosia” w wyk. Teatru Wiśniowego
6 Magdalena Węgrzynowicz-Plichta.
Wstęp: 10 zł.
15 I, godz. 16.30
 I, godz. 12.15 – „Świat Księcia Albinka” w wyk. Teatru Otwartego
13 Zarząd Stowarzyszenia Dziennikarzy RP.
Wstęp: 10 zł.
INFORMATOR  styczeń 2013 LAMELLI.COM.PL 5

6. 16 I, godz. 18.00
„Dziennikarski Opłatek z niespodziankami” Wielki lament
17 I, godz. 17.00
Spotkanie z Bolesławem Faronem. Pojubileuszowo. Prowadzą: Stanisław
Dziedzic i Piotr Borek, czyta: Magdalena Węgrzynowicz-Plichta, oprawa
muzyczna: Izabela Jutrzenka Trzebiatowska.
papierowej płci
Prof. zwycz. dr hab. Bolesław Faron historyk literatury polskiej, absolwent
O
Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, rektor tej uczelni w latach 1975– powiadanie Pierwsza mi- drzejewski pisał „genderowe” powie-
1981, Minister Oświaty i Wychowania (1981–1985), Radca Ambasady Polskiej łość Jerzego Andrzejewskiego ści i być może kiedyś uda się zrobić
w Wiedniu i dyrektor tamtejszego Instytutu Polskiego(1986–1990), założyciel przeczytałem w podstawów- spektakl także według nich.
i dyrektor naukowy Wydawnictwa Edukacyjnego, autor wielu książek i licznych ce, prawdopodobnie w ósmej klasie, Najpotężniejszym medium w tym
artykułów. znajdowało się w podręczniku (prze- spektaklu jest słowo i sposób jego po-
czytałem je w czasie lekcji na temat dania przez Aktorów, a zaprosiłem
21 I, godz. 18.00 innego pisarza, bo bardzo mi się po- dwójkę Aktorów, z którymi pracowa-
Krakowski Oddział Związku Literatów Polskich dobało). Przypomniałem sobie o tym łem już wcześniej.
i Klub Dziennikarzy „Pod Gruszką” zapraszają na wieczór literacki z cyklu Nieza- po latach, przygotowując swój pierw- Powiadają znamienici naszych
tarte autografy „Cisza czysta jak łza ” – wspomnienie o poetce Barbarze szy artykuł naukowy na temat An- czasów, że Andrzejewski przebywa
Dziekańskiej. drzejewskiego mniej więcej w set- w pisarskim czyśćcu, że teraz wi-
Prowadzenie – Magdalena Węgrzynowicz-Plichta. ną rocznicę jego urodzin, czytając na dzą, iż był pisarzem mniej wybit-
świeżo całą jego twórczość. Byłem już nym niż powszechnie się kiedyś wy-
23 I, godz. 18.00 wówczas po licznych lekturach gen- dawało. Według mnie Andrzejewski
Krakowska Witryna Fotograficzna. Najlepsze zdjęcia minionego roku. Spotkanie derowych – nawet nauczałem tych należy do najwybitniejszych pisa-
z fotoreporterami. teorii – i uderzyło mnie, jak prekur- rzy polskich, a opowiadania, które
sorsko Andrzejewski postawił pro- wybrałem – oczywiste jest, że wy-
26 I, godz. 16.00 blem ról społecznych i performatyw- brałem takie, które lubię – powin-
Specjalne spotkanie Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Płd.-Wsch. ności płci. ny przekonać także nieprzekona-
Idea „genderowego” spektaklu nych i przypomnieć tego oryginal-
według Andrzejewskiego wyrasta nego twórcę.
Klub Muzyki Współczesnej „Malwa” z tego właśnie opowiadania. Wielki Piotr Sobolczyk
ul. Dobrego Pasterza 6, 31-416 Kraków, tel. 12 411 61 16, lament papierowej głowy zamieni- „Wielki Lament Papierowej
łem w scenariuszu na Wielki lament Płci” według Jerzego Andrzejewskie-
e-mail: klubmw@poczta.onet.pl
papierowej płci, a dobierając inne go dramaturgia i reżyseria: Piotr So-
Klub czynny jest od poniedziałku do piątku w godz. 14.00 – 21.00 krótkie opowiadania pisarza – spek- bolczyk. Występują: Edyta Kucak,
takl opiera się bowiem wyłącznie na Dominik Budny, wideo i fotografia:
opowiadaniach – dostawiałem stem- Marcin Matera 18 stycznia, godz.
9 I, godz. 18.00 pel płciowości. Oczywiście sam An- 19.00 (ŚOK).
Fan Club Elvisa Presley’a.
Wstęp wolny.
Ferie dla najmłodszych
10 I, godz. 18.00
Muzykolandia dla dzieci
Kolędy i pastorałki w wykonaniu dzieci KMW Malwa oraz: Julii Kijan (śpiew) i Leny
Zimowe Spotkanie z Bajką
Tumiłowicz (fortepian).
F
Prowadzenie: Katarzyna Słota. erie spędzimy z baśniową lite- my zadzwonić pod nr telefonu: 602 424
Bilety w cenie 5 zł. raturą dziecięcą. Każdy dzień to 676.
inna baśń, inspirowana twór- Udział w tygodniowym progra-
13 I, godz. 17.00 czością polskich i zagranicznych auto- mie to 200 zł.
Zapraszamy do wspólnego kolędowania do Klubu „Malwa” rów: „Królowa Śniegu”, „Śpiąca Kró- Dla rodzeństw przygotowaliśmy
lewna”, „Stoliczku nakryj się”, „Kot zniżki! Opłata za 2 dzieci to 350 zł.
17 I, godz. 19.00 w butach”, „Kopciuszek” i wiele innych. Dzieci są pod stałą opieką pedagoga
Salon Artystyczny Dettloffów – spotkania poetyckie. Zajęcia opracowane są z myślą o dzie- – animatora zajęć.
Prowadzenie – Monika Maśnik. ciach w wieku wczesnoszkolnym (pierw- Osoby prowadzące warsztaty po-
Wstęp wolny. sze klasy szkoły podstawowej). Każda siadają przygotowanie, praktykę i do-
baśń jest kluczem do świata wyobraź- świadczenie pedagogiczne.
Styczeń 2–16 ni oraz przewodnią myślą warsztatów: Zajęcia są prowadzone w pomiesz-
Wystawa prac studentów (Małgorzaty Kołcz i Katarzyny Zapart). plastycznych, teatralnych, muzycznych. czeniach Śródmiejskiego Ośrodka Kul-
z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Będziemy tworzyć baśniowe obrazy, tury w Krakowie
Kurator wystawy: Zbigniew Latała. wcielać się w bajkowe postacie, tworzyć
kostiumy i teatralne rekwizyty. Będzie- Ferie Zimowe
23 I, godz. 18.00 my tańczyć i śpiewać, a także odpo- I edycja: 4–18 stycznia 2013
Audycja muzyczna z klasy saksofonu Krzysztofa Włodarczyka. czywać, słuchając opowieści z war- II edycja: 21–25 stycznia 2013
tościowych książek dla naj-
młodszych. Zajęcia odbywają się codzien-
Klub „Kazimierz” Zajęcia prowadzą pedagodzy nie od poniedziałku do piątku od
ul. Krakowska 13, 31-062 Kraków, tel. 12 421 57 86, i instruktorzy zajęć artystycznych godziny 08.00–13.00.
dla dzieci.
www.kkazimierz.mylog.pl, e-mail: d.lanocha@lamelli.com.pl Dzieci otrzymują mate- Organizatorzy:
riały, niezbędne do wspól- Śródmiejski Ośrodek Kultury
nej zabawy oraz poczęstu- Studio Sztuk Scenicznych
2–10 I, godz. 14.00 – 20.00 nek – drugie śniadanie „Farafka”
„Krakowskie klimaty” – wystawa fotogramów Jacka Balcewicza ok. godziny 11.00 (napo- ul. Mikołajska 2
Autor, znany krakowski dziennikarz, fotograf i społecznik, tym razem w serii fo- je są dostępne cały czas, Kraków
togramów dokumentuje życie Krakowa w świetnej artystycznie formie. Kraków dzieci mają dostęp do
w obiektywie Balcewicza jest znacznie piękniejszy. toalet). Informacje
Aby zgłosić udział również na: www.
dziecka w zajęciach prosi- farafka.pl
6 LAMELLI.COM.PL ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY

7. Z notatnika hipochondryka 14–28 I, godz. 18.00
Spotkanie Grupy Kobiet Alternatywnych – prowadzenie Grażyna Pietroń
Zawodowo i rodzinnie, są prawie spełnione. A jednak chcą wiedzieć więcej, robić
Boli mnie głowa coś. Nawet cokolwiek. Dlatego dwa razy w miesiącu spotykają się po to, by pozna-
wać świat w jego różnorodnych formach. W muzyce, filmie, plastyce i psychologii.
Z tych spotkań wychodzą nadzwyczaj zadowolone.
J
ak dokuczliwy i dezorganizujący co- rzyszącym jest zatkany nos lub/i łzawie-
dzienne życie może być ból głowy, nie oka. Bóle trwają około 20 minut, jed- 16 I , godz. 15.00
wiedzą Ci, którzy go często doświad- nak zwykle powtarzają się kilka razy w cią- „Czytaj z „Kazimierzem” – spotkanie z Marianem Żakiem ze Śródmiejskiej
czają. Może on przybierać różne formy gu dnia lub nocy, przez kilka tygodni lub Biblioteki Publicznej
i różny stopień nasilenia; bywa to ból kłu- nawet miesięcy. Pojawiają się najczęściej Klub Kazimierz, wraz ze Śródmiejską Biblioteką Publiczną zainaugurował pro-
jący, pulsujący, tępy czy ćmiący, czasami na wiosnę lub jesienią i mogą trwać przez jekt stałych spotkań pod hasłem „Czytaj z „Kazimierzem”. Comiesięcznie, księ-
mija sam, czasami musimy mu w tym po- lata, a potem znikają. Klasterowy ból gło- goznawcy prezentują zainteresowanym, które pozycje książkowe z klubowej Bi-
móc. wy w odróżnieniu od migreny, najczęściej blioteki warto naprawdę przeczytać. A trafia na biblioteczne półki Klubu wiele
Zasadniczo bóle głowy można podzielić dotyka mężczyzn – przeważnie w prze- bestsellerów, które można przeczytać bez naruszania zawartości własnego port-
na: samoistne, zwane inaczej pierwotny- dziale wiekowym 20-40 lat. fela.
mi, które stanowią chorobę samą w sobie Ból głowy może być również sygnałem
(różnego typu migreny, bóle napięciowe, innych schorzeń toczących się w organi- 22 I, godz. 18.00
tzw. ból klasterowy) oraz objawowe, zwane zmie. Głowa boli nas przy infekcjach wiru- Turniej klubowy Krakowskiego Klubu Szaradzistów „Agora”
inaczej wtórnymi, które są wywołane inny- sowych górnych dróg oddechowych, nad-
mi istniejącymi chorobami lub działaniem ciśnieniu tętniczym i innych zaburzeniach 30 I, godz. 18.00
toksyn. naczyniowych, chorobach wzroku, układu „Owadów świat czarowny” – wernisaż fotografii Dariusza Paska
Migrena – jest jednostronnym bólem nerwowego, chorobach laryngologicznych, Autor, żołnierski mundur zamienił na aparat fotograficzny. I chętnie z nim
głowy, któremu mogą towarzyszyć nud- stomatologicznych, przy zaburzeniach me- współpracuje. – Fotografia jest moją życiową pasją – mówi Pasek, uczestnik wie-
ności, wymioty, zaburzenia widzenia, nad- tabolicznych i zatruciach chemicznych or- lu wystaw i konkursów. Szczególnie interesuje go fotografia przyrodnicza i ma-
wrażliwość na zapachy i dźwięki. Napad ganizmu (w tym także z powodu nadmiaru krofotografia. Tak powstał przebogaty zbiór zdjęć owadów, prezentujących ich
choroby może trwać od kilku do nawet używek czy nikotyny). życie najczęściej niedostępne dla ludzkiego oka. W zbliżeniu, świat ten nie jest,
kilkudziesięciu godzin i może mieć różną Jeśli ból głowy jest samoistny, leczymy jak chcieliby niektórzy, światem szkodnika, lecz Bożego stworzenia, które jak
postać. Migrena jest chorobą o nieznanej go środkami przeciwbólowymi, natomiast inne żyje w swoim w fascynującym i kolorowym świecie.
przyczynie, chociaż dużą rolę przypisuje jeśli jest tylko jednym z objawów jakiejś
się czynnikom genetycznym. Statystycznie choroby – musimy przede wszystkim le- ZAJĘCIA STAŁE:
migreny występują najczęściej u kobiet, ale czyć tę chorobę. Dlatego niezwykle ważne Klub Brydżowy – wtorek – piątek 14.00 – 20.00
mogą na nie cierpieć nawet dzieci. jest ustalenie przyczyn bólu głowy, bo nie- Klub Szachowy – wtorek – piątek 14.00 – 20.00
Bóle napięciowe – to chyba najbardziej stety czasami ból może być sygnałem groź- Klub Szaradzistów Krakowskich „AGORA” – wtorek, godz. 18.00
rozpowszechnione bóle głowy. Aż 8 na 10 nego schorzenia. Walka z bólami migreno- Warsztaty Teatralne – piątek, godz. 19.00
pacjentów zgłaszających się do lekarza wymi jest skomplikowana. Ważny jest nie Biblioteka – poniedziałek – piątek, godz. 16.00 – 18.00
z powodu bólu głowy, cierpi właśnie na nie. tylko rodzaj środka przeciwbólowego, ale
Przyczyną inicjacji bólu jest zwykle stres, też i sposób jego przyjmowania. Poza tym
Ośrodek Dokumentacji i Inicjatyw Artystycznych
negatywne emocje, brak snu, przemęcze- koniecznie należy pamiętać o prowadzeniu
nie, zmiany atmosferyczne czy nadużycie zdrowego stylu życia, który niejednokrot- „Piwnica pod Baranami”
alkoholu. Może on być również wywołany nie może przeciwdziałać napadowi migre- ul. św. Tomasza 26, tel. 12 421 25 00, e-mail: micek@poczta.neostrada.pl
np. przez niezbyt wygodną pozycję – częste nowemu lub go znacznie osłabić. Przy le-
pochylanie głowy podczas czytania, trzy- czeniu bólu napięciowego, gdzie przyczyną
manie słuchawki telefonicznej między ra- są m.in. stresy i emocje, ważne jest zacho- 5, 12, 19, 26 I, godz. 21.00
mieniem i uchem, żucie gumy, pracę przy wanie dystansu do napierających na każ- Kabaret Piwnica pod Baranami.
złym oświetleniu. Te czynniki sprzyjają dego z nas problemów. Musimy nauczyć
bowiem napinaniu mięśni. Bóle napięcio- się pozytywnego myślenia i w miarę moż- 20 I, godz. 20.00
we są odczuwane jako obręcz zaciskająca liwości panowania nad stresem. Od sta- Recital Kamili Klimczak „Rysy na życiorysie”.
się wokół głowy, sztywnienie karku i szyi. nu naszej psychiki zależy tutaj bardzo wie-
Chorzy często mają wrażenie, że boli ich le. W tym rodzaju bólów pomocne mogą 26 I, godz. 18.00
skóra głowy i włosy. Bóle napięciowe prze- być także gorące natryski lub okłady. Ulgę Recital Doroty Ślęzak.
ważnie trwają krótko, ale zdarzają się także przynoszą również masaże. Ostre bóle le-
przypadki bólu przewlekłego (chroniczne- czy się farmakologicznie, ale jak zwykle
go), trwające miesiącami, a nawet latami. apelujemy, aby nie nadużywać tego typu
Klasterowy ból głowy – jego napady środków i przy powtarzających się często
występują w wiązkach (od ang. cluster – bólach głowy skonsultować się z lekarzem.
wiązka). Zaczynają się one w okolicy oka, Dużo zdrowia na cały 2013 rok i niech
rozchodzą na połowę twarzy, a potem Państwa głowa nie boli.
szybko narastają. Często objawem towa- Izabela Niziałek
Nowy termin: 18–20 stycznia 2013
Cena: 250 zł”
INFORMATOR  styczeń 2013 LAMELLI.COM.PL 7

8. XX Ogólnopolski Konkurs Poetycki „Dać świadectwo”
12 kwietnia 2012 roku jury XX Ogólnopolskiego Konkursu Poetyckiego „Dać świadectwo” w składzie: dr Marek Karwala – przewodniczący jury, Adam Ziemia-
nin oraz Janusz M. Paluch – sekretarz jury, po przeczytaniu 260 zestawów wierszy nadesłanych z całej Polski i z zagranicy postanowiło: Nagrodę Główną –
czyli wydanie tomu poezji – otrzymuje: Zdzisława Górska ze Strzyżowa, I Nagrodę otrzymuje Leszek Wójcik z Krakowa, II Nagrodę otrzymuje Antonina Se-
besta z Myślenic, III Nagrodę otrzymuje Ewa Jabłońska z Otwocka.
Jury przyznało również cztery równorzędne wyróżnienia które otrzymują: Jarosław Burgieł z Krakowa, Leszek Jaraczewski z Warszawy, Leonard Mo-
krzycki z Gdańska, Janina Szołtysek z Mikołowa.
J
anina Szołtysek (1961) urodziła się i mieszka w Mikołowie,
Janina ukończyła filologię polską, jest polonistką w szkole pod-
stawowej. Wydała dwie okazjonalne publikacje książkowe
o charakterze historyczno-wspomnieniowym, przy współpra-
cy z Sejmikiem Województwa Śląskiego oraz Miejską Placówką
Szołtysek Muzealną i Miejską Biblioteką Publiczną w Mikołowie. Uczest-
niczka Portu Poetyckiego w Chorzowie.
Publikuje w „Strefie Gender” i na „Śląskiej Ziemi”. Jej wier-
wyróżnienie sze publikowane są w wydawnictwach pokonkursowych i pi-
smach artystycznych, m.in. w kwartalniku „ZNAJ” oraz są czyta-
ne w „Poczcie poetyckiej” Radia Katowice, należy do Sopockiego
Klubu Pisarzy i Przyjaciół Książki im. Jerzego Tomaszkiewicza.
każdemu inaczej Wiersz „Pokłady” wygrał na portalu „port poetycki” konkurs gru-
nikt nie mówił, że będzie łatwo zatrzymać się na chwilę dniowy w roku 2009. W 2010 roku w XVII Ogólnopolskim kon-
w ulotności wiatru. nierówno odcina czas; peron, ławka, kursie im. M. Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w Katowicach jej
kawałek ścieżki, ręce na stole, widelec w dłoni, dłoń na dło- wiersz został wyróżniony drukiem. Wiersz „U Pana Boga za pie-
ni, cem” został wyróżniony w konkursie o tematyce: Moja trudna Oj-
a domu ciągle brak. nawet deszcz nie taki sam i słońce czyzna. W 2012 r. zajęła I miejsce w konkursie na wiersz o tema-
zamówione na wyłączność inaczej grzeje. papierowe tyce barbórkowej w Rudzie Śląskiej.
skrzydła, lekkość i kamień pomiędzy. już wiesz,
że nie usłyszysz słów najprostszych. jeszcze jesteś,
pachnąca jak wnętrze pudełka vintage. chusteczka na końcu łączy
po wytarciu ust próbuje być przeźroczysta. nie musisz na stole leży inteligencja emocjonalna
wiedzieć, że przedtem chłonęła wszystko i pośpiesznie. odstrasza ceną przyciąga wzrok.
tłumaczysz mi że jedno z nas powinno zawsze być
opuścił ją nawet deszcz w tym samym miejscu by drugie mogło wracać.
w nieistniejącej godzinie pomiędzy ostatnim telefonem
a terminalem w Stansted nie słyszy swoich kroków, jadę krętą drogą. wolę mieć cię pod ręką
więc jej nie ma. wślizguje się z bagażem lżejszym przynajmniej wiem że odbierzesz.
niż przed chwilą w różnicę czasu. tak samo nierealna
jak hotelowy pokój naprzeciwko Parku Velentines, dzisiaj powiedział że na pewno umiera
w którym też nic się nie wydarzy. spogląda śmiało ale przedtem sprawdzi czy kupiłam
nagim ścianom w oczy, bo wie, że ta historia nigdy zestaw głośnomówiący. potem będzie
nie będzie miała końca. dopóki z nieszczelnego kranu już zawsze blisko.
kapie woda, łatwiej jej przejść na drugą stronę prawdy.
w sen. jednocześnie sięgnęliśmy po tę samą książkę.
pomyślałam: a jednak coś nas łączy.
uskoki wiatru zadzwonił po kilku miesiącach:
świt nie jest dobrą porą na rozmowy o powrotach. napisałem o tym wiersz – oznajmił
słowa szybkie i cięte jak liście czarnej herbaty
rozsypie niechcący na hotelowej pościeli. zaparzone
wrzątkiem nabrzmiewać będą długo i gorzko. jednocześnie
znowu fruwałam we śnie, a raczej jak ryba pławiłam się
to tylko turbulencje, małe zawirowania. w powietrzu. zawsze z tego samego miejsca to moje
po zachodzie słońca powietrze spokornieje. wychodzenie w górę. z podestu rodzinnego domu,
ponad szczeblami poręczy. w rzeczywistości potrafię
w Hyde Parku wiewiórki podchodziły do jej dłoni jeszcze chodzić w wodzie, zanurzona po piersi, z rękami
ufne jak ciepłe rude myśli naiwnie oswojone opuszczonymi do pionu, co przypomina pozę pingwina.
na głębokości czterech metrów pokazywałam im nieraz
tę sztuczkę. mogłabym jeszcze wyżej lub głębiej,
wystawka ale pamiętam, że nie wolno mi spaść ani dotknąć nogami dna.
mówisz: kiedyś. znowu nie wiem,
czy to już się skończyło, czy dopiero zacznie. czubek- nie ptak, nie ryba. a jednak nie zaprzeczają,
między stołem a krzesłem, słowem a milczeniem że można mieć skrzela i kości pneumatyczne jednocześnie.
zawsze ta przestrzeń, w której można się zmieścić. lubią, gdy opowiadam im o swojej niepowtarzalności.
byleby zachować całość, jak w ramie obrazu, rano sami pytają, czy znowu fruwałam.
dla siebie, na widok publiczny też łatwiej.
ze zużytej łyżki nie trzeba się tłumaczyć więc sobie jestem. histerycznie blisko.
jak z człowieka. kiedy cię ogłoszą, codziennie szukam potwierdzenia.
każdy będzie mógł brać. analiza dna nie jest problemem egzystencjalnym.
zrozumiałam, gdy powiedział o kobiecie:
nie to chciało się powiedzieć,
nie taki wiersz miał się przyśnić. wyszła z domu przed świtem, nie zabrała ze sobą nic.
8 LAMELLI.COM.PL ŚRÓDMIEJSKI OŚRODEK KULTURY

9. Recenzja
Grzegorz
„Dobre dziecko” Romy Ligockiej Wołoszyn
„B G
yłam tylko samotną dziew- trafi wznieść się ponad, w tym wypadku rzegorz Wołoszyn – urodzony
czynką w obcym świecie uzasadnione, zwątpienie w ludzi. Może w 1976 roku w Nisku, od kilkuna-
i chyba ciągle nią jestem. jest to rozpaczliwe poszukiwanie dobra stu lat mieszka w Krakowie. Na-
Dopiero jako dorosła kobieta zrozu- w człowieku. Znamienne jest to, gdy pi- uczyciel języka polskiego, instruktor te-
miałam, że ta dziewczynka nie opuści sze, że tak naprawdę nie ma złych ludzi. atralny, animator kultury. Debiutował
mnie już nigdy”. Ta refleksja nasuwa Tak jakby za świętym Tomaszem stara- w 2005 roku arkuszem Zawsze sło-
się Romie Ligockiej w odległej Argen- ła się wyjaśnić skąd na świecie powsta- wo (Nagroda Główna w konkursie w ra-
tynie, w miejscu, które jak rama kom- je zło. mach I Spotkań Krakowskich Pedago-
pozycyjna spina nową książkę autorki Powieść ta z pewnością ma charak- gów-Poetów). Drukował w prasie lite-
Dziewczynki w czerwonym płaszczy- ter psychoanalizy, łącząc w sobie kilka rackiej i kulturalnej. Redaktor Serwisu
ku. W Buenos Aires podczas krótkiej gatunków. Z pewnością nie jest to jed- „Poezja Polska” oraz „Poeci po Godzi-
chwili oczekiwania na szofera powraca- norodna autobiografia. Jak już wcze- nach”. Jego książka Poliptyk została
ją wspomnienia z dzieciństwa, których śniej zostało wspomniane równorzędne nagrodzona w V Ogólnopolskim Kon-
czytelnicy za sprawą pierwszoosobo- stają się losy jej matki, a włączony w tok kursie na Autorską Książkę Literacką
wej narracji stają się poniekąd bezpo- fabularny Pamiętnik Anny Abraha- Świdnica 2012. Serdecznie gratulujemy
średnimi świadkami. Po argentyńskim merówny stanowi zapis minionej epo-
wstępie otwiera się drugi, główny plan ki i obyczajowości. Możemy się dowie-
powieści (a jak się okaże nieostatni). dzieć m.in. co o Liebliengu (przyszłym Przerwany spacer
Opowiadanie prowadzone w czasie te- ojcu Romy) myślała jej babcia oraz, że Żabie perspektywy, wąskie, spodnie.
raźniejszym pogłębia wrażenie blisko- już wówczas było „[…] w Krakowie nie- Wszystko już obce, choć dobrze znajo-
ści tamtych wydarzeń, ciągłej ich obec- raz powietrze takie uciążliwe”. Ligocka me:
ności w umyśle pisarki. Ligocka po raz wujka Arka, powtarzającego frazę: „Jak sama podsuwa nam możliwości inter- Ulice, liceum, cele aresztu. Park.
kolejny powraca do czasów młodości człowiek przeżył te obozy…”. Powróce- pretacji książki. Fabularyzowanie wła-
i przeżywa je od nowa. nie do normalności „po tym wszystkim” snych wspomnień nie jest bezpodstaw- Rysy w pamięci kreślą twarze –
Tym razem wspomnienia dotyczące nie było łatwe, co bardzo udatnie obra- ne i da się logicznie wytłumaczyć. Sko- Kubistyczny witaż okuty mrokiem.
powojennego okresu rozpoczynają się, zuje Ligocka, na przykładzie własnych ro autorka pisząc: „[…] kiedy dzieje się Ułamki beweli kłują powieki
gdy Roma ma 12 lat. Historia dziew- wspomnień. Po drugie określeniem coś złego, co wydaje mi się ponad siły,
czynki przedstawiana jest z perspekty- „dobre dziecko” zostaje nazwana matka próbuje najpierw się oddalić — odejść I nie sposób przymknąć, dopiąć swe
wy dziecka, które wielu rzeczy nie rozu- Ligockiej, Tosia w pierwszym fragmen- od tego nieszczęścia, choćby myślami, Ego z błysków, sileń, puklin. Przez czas,
mie, na inne patrzy z naturalną naiw- cie Pamiętnika Anny Abrahamerowej. na bezpieczną odległość” zdaje się tłu- Choć się nie przelewa: otacza, zacieśnia
nością. To przydaje powieści walorów W związku z tym otwiera to pole dywa- maczyć, że wymogi powieści stanowią
niekiedy komicznych (np. gdy opisana gacji o kim, tak naprawdę, jest książka, idealny dystans, z którego można opi- Kręgi jak wyrzucony z wody kamień,
jest śmierć Stalina) i sprawia, że czytel- i czyja historia miała być w niej przed- sać swoje naznaczone dramatem życie. który uderza i zapada w punkt.
nikowi łatwiej jest pojąć rozumowanie stawiona. Ów pamiętnik babci Romy, W tych rozważaniach o gatunku Z tego punktu widzę te same kręgi
dziecka. Z pewnością wymagało to od nota bene niezwykle ważny dla autorki, przychodzi z pomocą podtytuł, który
pisarki niemałego trudu, by z perspek- który przeplata opowiadaną historię, brzmi Intymna spowiedź dziewczynki Biegnące w przeciwną stronę.
tywy czasu tak trafnie uchwycić spo- poszerza także plan czasowy powieści. w czerwonym płaszczyku. Oprócz na-
sób myślenia młodziutkiej osoby, uwi- Tym, co łączy matkę i córkę jest bar- wiązania do debiutanckiej książki (wy-
kłanej w zawirowania historii. Czasem dzo bolesne wyobcowanie. Obie kobie- korzystanie elementów grafiki okład-
pojawiają się komentarze dorosłej pi- ty nie potrafią odnaleźć się w nowej rze- ki) i kultowego, za sprawą filmu Spiel-
sarki, które wyjaśniają pewne kontek- czywistości. Tosia już po wojnie straciła berga, symbolu Holocaustu, mamy do
sty lub antycypują dalsze skutki takich męża, teraz musi znów walczyć o prze- czynienia z eksplikacją motywów po-
a nie innych wyborów. Bardzo ważną trwanie w komunistycznej Polsce, a na wstania książki. Ligocka czyni z czy-
postacią, głównym bohaterem powie- dodatek swoje uczucia lokuje w żona- telników mimowolnych powierników
ści zaraz po samej narratorce, jest jej tym mężczyźnie. Roma zaś niezrozu- i spowiedników jej wyznania. Książka
matka, nazywana pieszczotliwie Tosią. miana ani przez dorosłych, ani przez Dobre dziecko dopełnia osobistą trylo-
Książka przedstawia złożone stosun- rówieśników, często upokarzana, zagu- gię, do której zaliczają się: Dziewczyn-
ki matki i córki, skomplikowane przez biona we własnych pragnieniach ucie- ka w czerwonym płaszczyku i Tylko ja
doświadczenia wojny i trudne lata PRL. ka w świat literatury i sztuki, gdzie od- sama. Ligocka kolejny raz odwołuje się
Jednakże tło polityczne, choć odgry- najduje chwile uspokojenia. Dopiero w niej do własnych przeżyć, przy czym
wa znaczącą rolę w kształtowaniu się dzięki wyobraźni zaspokaja potrzeby potrafi przedstawić fakty w odmienny,
tej relacji, nie jest jej jedynym determi- bliskości i ciepła. Stąd wywodzi się jej ciekawy i wciągający sposób; tu za spra-
nantem. Przede wszystkim to nieszczę- zamiłowanie do teatru; wyjaśniając dla- wą perspektywy narratora jako dojrze-
Grzegorz Wołoszyn
ł
śliwa miłość — której Roma długo nie czego chciałaby zostać aktorką mówi, że wającej nastolatki. Po prostu: książki
POLIPTYK
potrafi zaakceptować — Tosi i „wujka” pragnie stać się kimś innym. Chciałaby Ligockiej dobrze się czyta.
Miejska Biblioteka Publiczna
Arka oraz nieodparta chęć normalne- cieszyć się swoją beztroską młodością, Michał Bryda
im. Cypriana K. Norwida
go, szczęśliwego życia. Z tego powo- lecz sytuacja wbrew jej woli wymaga od Artykuł ukazał się na
Świdnica 2012
du tytuł książki ma charakter dwoja- niej niespotykanej dojrzałości i mądro- www.fragile.net.pl.
ki i przewrotny. Po pierwsze dlatego ści. Na tę samotność wpływa również
że Roma, jako dorastająca dziewczyna żydowskie pochodzenie, co objawia się,
nie była posłusznym i zdyscyplinowa-
nym dzieckiem. Jej krnąbrny charak-
ter miał swoje uzasadnienie w trauma-
gdy Roma wyznaje, iż jej marzeniem
jest choinka na święta.
Pomimo wielu krzywd, które do-
Yeti radzi:
tycznych przeżyciach związanych z woj-
ną, krakowskim gettem i ciągłą walką
znała od innych ludzi autorka wciąż ma
w sobie niewyczerpane pokłady empa-
S³owa przelane
o życie. Książka nie jest zwyczajnym
pamiętnikiem z okresu dojrzewania.
tii i zrozumienia. Chociaż jest to rzad-
kie w dzisiejszych czasach, w których na papier pomagaj¹,
ale te¿ szkodz¹
Zresztą tak samo zranieni są pozostali wzajemne oskarżenia wysuwane bez
bohaterowie powieści. O czym świad- uwagi na ówczesne realia i konteksty
czą irytujące młodą Romę wyjaśnienia są na porządku dziennym. Ligocka po-
INFORMATOR  styczeń 2013 LAMELLI.COM.PL 9