эмийн эмчилгээний-үр-нөлөө
- 3. Эмийн үйлдлийн шинж чанар
Эмийн
бодис
Рецептор
Эмийн
үйлдэл
Молекулын
хэлбэр
Молекулын
хэмжээ
Идэвхтэй
бүлэг
- 4. Эмийн үйлдлийн шинж чанар
Физик
болон
химийн
шинж
Ус ба
тосны
алинд
уусдаг
Нунтаг
болон хэр
нунтаглагд
сан
Дэгдэмхий
болон
дэгдэмхий
бус
Эмийн тоо болон чанарын ерөнхий шинж
- 5. Идэвхтэй
бүлэг
Эмийн үйлдлийн шинж чанар
Рецептор
Эмийн
үйлдэл
Эмийн бодисын идэвхтэй бүлэг гэдэг нь
эсийн рецептортой холбогдож бие
махбодид үйлдэл үзүүлдэг хамгийн гол
хэсэг.
- 6. Эмийн үйлдлийн шинж чанар
Идэвхтэй бүлгийг өөрчлөх замаар нэг эмийн бодисоос
өөр өөр үйлдэлтэй хэд хэдэн эмийн бодис гарган авдаг
Зураг №1. Байгалийн морфиноос хагас синтезийн аргаар кодеиныг
гаргасан бөгөөд кодеин нь морфиноос ОСН3 гэсэн метокси бүлгээр
ялгаатай байдаг. Метокси / ОСН3 / бүлэгтэй болсноор кодеины
өвчин намдаах үйлдэл 6-10 дахин буурч, шинээр ханиалга намдаах
үйлдэлтэй болсон. Морфиноос 2 метокси бүлэгтэй тебайныг
гаргасан бөгөөд энэ нь ханиалга намдаах үйлдэлгүй харин уналт
таталтын эсрэг үйлдэлтэй болж өөрчлөгдсөн байна.
- 7. Эмийн үйлдлийн шинж чанар
Нүүрс-устөрөгчийн хэлхээ салбарласан байх тусам
физилогийн идэвх нь ихэсдэг.
Амобарбитал
Барбитал
Зураг №2 Амобарбитал, барбитал эдгээр нь барбитурын хүчлийн
уламжлалын нэгдлүүд 5,5- р байрлалдаа 2 халагч бүлэгтэй,
нойрсуулах үйлдлийг 5,5-р байрлалд байгаа задгай болон цагирагт
радикал үзүүлдэг. Үйлдлийн хүч болон хугацаа нь 5,5-р байрлалд
байгаа халагч бүлгээс хамаарна. Нүүрстөрөгчийн гинж уртсахад
сэргээх ба таталт өгөх үйлдэл үзүүлнэ..
- 8. Эмийн үйлдлийн шинж чанар
Оптикийн изомер нь физиологийн идэвхт нөлөөлдөг.
Зураг №3. Зүүн тийш эргэдэг изомерүүд нь баруун тийш эргэдэг
изомерээс фармакологи идэвх илүү байдаг. Жишээ нь D+ буюу
баруун тийш эргэдэг адреналин зүүн тийш эргэсэн L+ адреналинаас
артерийн даралтанд нөлөөлөх байдлаараа дутуу байдаг.
- 9. Эмийн үйлдлийн шинж чанар
Гидроксил бүлэг нь физиологийн идэвхт нөлөөлдөг.
Зураг №4. Гидроксил бүлгийн тоо ихсэх
тусам усанд уусах чанар нь нэмэгдэн
тосонд уусах чанар нь багасдаг.
Ингэснээрээ мэдрэлийн эд эсэд хүрэх
чадвар багасаж наркотик үйлдэл нь
багасдаг. Хэрвээ гидроксил бүлэг үнэрт
цагирагт орвол халуун бууруулах үйлдэл
нь багасдаг бөгөөд үрэвслийн эсрэг
үйлдэл гарч ирнэ.
- 10. Эмийн үйлдлийн шинж чанар
/- COOH/ Карбоксил бүлэг бодисын физик химийн шинж
чанар фармакологийн үйлдэлд нь нөлөөлдөг.
Зураг №5. Карбоксил бүлэгтэй
болсноор бодисын усанд уусах
чанар нь нэмэгддэг. Молекулын
бүтцэд карбоксил бүлэг
орсноороо ихэнх тохиолдолд
фармакологийн идэвхийг
зөөлрүүлэн хортой үйлдэл нь
альдегидуудтай харьцуулахад
бага зэрэг буурсан байдаг .
- 11. Ашигласан материал
1. Эм судлал М.Чүлтэнсүрэн Ч. Ерөөлт
УБ 2016 он
2. ОРГАНИК ГАРАЛТАЙ ЭМИЙН
БОДИСУУДЫН ХИМИЙН БҮТЭЦ БОЛОН
ФАРМАКОЛОГИЙН ИДЭВХИЙН ХАРИЛЦАН
УЯЛДАА ХАМААРАЛ Н.Мөнхбаяр,Монголын
эм зүй, эм судлал, 2015, 1(6)