аскын откізгіштер

2. Асқын өткізгіштік —
кейбір өткізгіштерді
белгілі бір алмағайып
температураға (Та) дейін
суыту кезінде олардың
электрлік кедергісінің
секірмелі түрде кенет
нөлге дейін төмендеу
құбылысы.

3. 1-текті 2-текті
Магниттік
асиеті бойыншақ
Ас ын ткізгіштерқ ө
Барлы тазақ
металлдар
V,Nb
орытпаларық
орытпаларқ

5. Сынаптың температурасын Т = 4,15
К-ге төмендеткен кезде бұл құбылысты
алғаш рет (1911) голланд физигі
Х. Каммерлинг-Оннес байқаған.

6. Ас ын ткізгішті ішкі магнитқ ө ң
индукциясы (В) 0-ге те болады, я ниң ғ
сырт ы магнит рісі ас ын ткізгіш ішінеқ ө қ ө
те алмайды. Б л былысө ұ құ Мейснер
эффектісі деп аталады.

7. Дж.Бардин, Л.Купер, Дж.Шриффер асқын
өткізгіштіктің микроскопиялық теориясын жасады.
Бұл теорияның негізіне спиндерінің таңбасы
қарама-қарсы электрондар жұбы (Купер жұбы)
алынған. Мұндай жұптың заряды 2 l-ге (мұндағы l
— электрон заряды), спинінің мәні нөлге тең
болады, әрі ол Бозе-Эйнштейн статистикасына
бағынады. Асқын өткізгіштік құбылысы
байқалатын металдарда жұптар бозе-конденсация
құбылысына ұшырайды. Сондықтан купер
жұптарының асқын аққыштық қасиеті болады.
Сонымен Асқын өткізгіштік электрондық
сұйықтықтың асқын аққыштығы болып табылады.

8. БКШ теориясы

9. Жо ары температуралы ас ын ткізгіштерғ қ қ ө -
оттекті-мыс жазы ты тарымен жа сы б лінгенқ қ қ ө
структуралы ерекшелігі бар материалдар.қ
Оларды екінші атауы купрат негізіндегі ас ынң қ
ткізгіштер. Осы материалдарды критикалыө ң қ
температурасы осы ан дейін белгілі бол ан ас ынғ ғ қ
ткізгіштеріні критикалы температурасынанө ң қ
арты . Б гінгі та да рекордты температурақ ү ң қ
( ысым Тқ =165K) Т=135K -ге жетті .Б л материалұ
HgBa2Ca2Cu3O8+x, 1993 жылы ашыл ан. Е ал аш ығ ң ғ қ
жо ар ы температура ас ын ткізгіштер купратғ ғ қ ө
атарына Laқ 2-xBaxCuO4 жатады. 1986 жылы Алекс
Мюллер ж не Георг Беднорц аш ан, 1987жылыә қ
Нобел сыйлы ын ал ан.ғ ғ

10. 58К

11. 92К

12. азіргі та да ас ын ткізгіштер зарядтал анҚ ң қ ө ғ
электромагниттік жылдамдат ыштарда, МГДқ
генераторларда, термоядролы ондыр ылардақ қ ғ
олданады. Жа а класта ы жо арық ң ғ ғ
температуралы ас ын ткізгішті материалдарқ қ ө
жа а техника а,ауыл шаруашылы ының ғ ғ ң
салаларыны дамуына з септігін тигізеді.ң ө