SlideShare a Scribd company logo
Պարզ մեխանիզմ
 Հին ժամանակներում մարդիկ աշխատում էին օգտագործելով
իրենց կամ կենդանիների մկանային ուժը: Ժամանակի հետ
նրանք հայտնագործում էին զանազան մեխանիզմներ, որոնք
հեշտացնում էին մարդու աշխատանքը: «Աշխատանք» բառն ունի
տարբեր իմաստներ, սակայն գիտության մեջ այն օգտագործվում
է, երբ ուժ է գործադրվում ինչ որ իր տեղաշարժելու համար:
Անիվը հայտնաբերվեց, երբ մարդիկ հասկացան, որ ծանր իրերը
տեղափոխելն ավելի հեշտ է կլոր գերանների միջոցով:Արքիմեդի
պտուտակը պտտվելով բարձրացնում է ջուրը:
Հին հույն մեծ գիտնկան Արքիմեդը մոտ 2200 տարի առաջ
ստեղծել է այս պտուտակը, որը հետագայում անվանվեց
Արքիմեդի պտուտակ:
 Անշարժ կոչվում է այն ճախարակը, որի առանցքն ամրացված է և
բեռներ բարձրացնելու ժամանակ ո՛չ իջնում է, ո՛չ բարձրանում:
Նկարում ցույց է տրված, թե ինչպես են բեռը բարձրացնում
անշարժ ճախարակի միջոցով: Ճախարակում շփման ուժերի
բացակայության դեպքում նրա վրա ազդում են միայն պարանի
ձգման F1 և բեռի ծանրության F2 ուժերը: Այդ ուժերի կիրառման
կետերը կարելի է համարել ճախարակի A և B կետերը:
 Լծակի հավասարակշռության պայմանից հետևում է,
որ F1•OA=F2 • OB: Քանի որ OA -ն և OB-ն ճախարակի
շառավիղներն են, ապա OA=OB, հետևաբար՝ F1=F2
Այսպիսով, անշարժ ճախարակն ուժի մեջ շահում չի տալիս։
Այսպիսի ճախարակը կիրառվում է միայն ուժի ազդման
ուղղությունը փոխելու համար։ Դիտարկված օրինակում
ճախարակի անիվին գցած պարանը դեպի ներքև ձգելով՝ բեռին
ստիպում ենք վեր բարձրանալ: Իսկ պարանը ներքև ձգելն
անհամեմատ ավելի հեշտ է, քան պարանով բեռը դեպի վեր
քաշելը:
 Ատամնանիվներ (ժանանիվներ) և փոկեր
 Ատամնանիվները կամ ժանանիվները մեխանիզմներում
օգտագործվում են շարժման ճիգերը հակառակ ուղղությամբ կամ
այլ արագությամբ փոխանցելու համար: Ժանանիվն ավելի
հաճախ կազմված է լինում առանցքի վրա ամրացված
ատամնանվից: Փոքր ժանանիվը մեծին կարող է պտտել
դանդաղորեն, սակայն ուժի շահումով և հակառակ ուղղությամբ
պտտվելով: Դրա համար 2 ժանանիվների ատամները կցորդում
են իրար (այսինքն՝ մեկի ատամները մտնում են մյուսի ակոսների
մեջ): Երբ 2 անիվ միմյանց միացվում են փոկով (փոկանիվ), ապա
երկուսն էլ պտտվում են նույն ուղղությամբ: Տարբեր չափերի
փոկանիվները մեխանիզմում պտույտները դարձնում են ավելի
արագ կամ ավելի դանդաղ:Փոկերն ու ժապավենները
գործածվում են կենցաղային տեխնիկայում, օրինակ՝ աման
լվացող մեքենայում, խոհանոցային կոմբայնում,
տեսամագնիտոֆոնում:
 Շղթաներ
 Երբ փոկը փոխանցում է չափից դուրս մեծ ճիգեր, ապա այն
սկսում է տեղում սահել, տեղապտույտ տալ: Այս խնդիրը լուծում
են շղթայի օգնությամբ, որը կցորդվում է ժանանվի ատամների
հետ: Այդպիսի օրինակ է հեծանիվը, որի ոտնակները պտտում են
մեծ ժանանիվը՝ շղթայաանիվը, իսկ շղթան այդ պտույտները
հաղորդում է փոքր ժանանվին, որը կոչվում է շղթայաաստղիկ և
ամրացված է հետևի անվին: Որոշ հեծանիվներ ունեն մի քանի
շղթայաանիվ և շղթայաաստղիկ: Եթե հարկ է լինում փոխել
ժանանիվը, ապա հատուկ սարքով շղթան տեղաշարժում են
այնպես, որ այն կցորդվի տվյալ պայմաններում առավել
արդյունավետ աշխատող շղթայաանվի հետ: Այսպես՝ երբ հարկ է
լինում հեծանիվը վարել սարալանջն ի վեր, ապա ընտրում են
ամենափոքր շղթայաանիվը և ամենամեծ աստղանիվը, իսկ երբ
պատրաստվում են ընթանալ հարթավայրով կամ ցած սլանալ
զառիթափով, ապա ընտրում են ամենամեծ շղթայաանիվը և
ամենափոքր աստղանիվը:
 Հեղինակ` Մեսրոպ Օնանյան
 Խորհրդատու` Գայանե Մխիթարյան

More Related Content

Recently uploaded

Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՅուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptxԵվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
merigr
 
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptxԼուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարինԻդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Manushak Abrahamyan
 
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՍմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՆարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptxՈւսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարինՀայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Manushak Abrahamyan
 
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxԱրտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptxՈւսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄիլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Manushak Abrahamyan
 

Recently uploaded (12)

Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՅուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Յուրի Ագջոյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptxԵվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
Եվա Ջանբազյանի այբբենարանը 2023-2024 ուսումնական տարի․pptx
 
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptxԼուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
Լուսե Գալստյանի ուսումնական տարվա ամփոփումըe.pptx
 
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարինԻդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
Իդա Մանուկյան․ Ամփոփում եմ ուսումնական տարին
 
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՍմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Սմբատ Մանուկյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՆարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Նարեկ Նշանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptxՈւսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
Ուսումնական տարվա ամփոփումը ներկայացնում է Եվա Ավետիսյանը.pptx
 
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարինՀայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
Հայկ Մարտիրոսյանն ամփոփում է ուսումնական տարին
 
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxԱրտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Արտաշես Յուզբաշյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptxՈւսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
Ուսումնական տարին ամփոփում է Արուս Մարտիրոոսյանը.pptx
 
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄիլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Միլա Գրիգորյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptxՄարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
Մարիա Ստեփանյանի ուսումնական տարվա ամփոփումը.pptx
 

Featured

How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
Christy Abraham Joy
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
Vit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
MindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
GetSmarter
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
Project for Public Spaces & National Center for Biking and Walking
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
Erica Santiago
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Saba Software
 
Introduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageIntroduction to C Programming Language
Introduction to C Programming Language
Simplilearn
 

Featured (20)

How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them wellGood Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
Good Stuff Happens in 1:1 Meetings: Why you need them and how to do them well
 
Introduction to C Programming Language
Introduction to C Programming LanguageIntroduction to C Programming Language
Introduction to C Programming Language
 

Պարզ մեխանիզմ

  • 2.  Հին ժամանակներում մարդիկ աշխատում էին օգտագործելով իրենց կամ կենդանիների մկանային ուժը: Ժամանակի հետ նրանք հայտնագործում էին զանազան մեխանիզմներ, որոնք հեշտացնում էին մարդու աշխատանքը: «Աշխատանք» բառն ունի տարբեր իմաստներ, սակայն գիտության մեջ այն օգտագործվում է, երբ ուժ է գործադրվում ինչ որ իր տեղաշարժելու համար: Անիվը հայտնաբերվեց, երբ մարդիկ հասկացան, որ ծանր իրերը տեղափոխելն ավելի հեշտ է կլոր գերանների միջոցով:Արքիմեդի պտուտակը պտտվելով բարձրացնում է ջուրը: Հին հույն մեծ գիտնկան Արքիմեդը մոտ 2200 տարի առաջ ստեղծել է այս պտուտակը, որը հետագայում անվանվեց Արքիմեդի պտուտակ:
  • 3.  Անշարժ կոչվում է այն ճախարակը, որի առանցքն ամրացված է և բեռներ բարձրացնելու ժամանակ ո՛չ իջնում է, ո՛չ բարձրանում: Նկարում ցույց է տրված, թե ինչպես են բեռը բարձրացնում անշարժ ճախարակի միջոցով: Ճախարակում շփման ուժերի բացակայության դեպքում նրա վրա ազդում են միայն պարանի ձգման F1 և բեռի ծանրության F2 ուժերը: Այդ ուժերի կիրառման կետերը կարելի է համարել ճախարակի A և B կետերը:  Լծակի հավասարակշռության պայմանից հետևում է, որ F1•OA=F2 • OB: Քանի որ OA -ն և OB-ն ճախարակի շառավիղներն են, ապա OA=OB, հետևաբար՝ F1=F2 Այսպիսով, անշարժ ճախարակն ուժի մեջ շահում չի տալիս։ Այսպիսի ճախարակը կիրառվում է միայն ուժի ազդման ուղղությունը փոխելու համար։ Դիտարկված օրինակում ճախարակի անիվին գցած պարանը դեպի ներքև ձգելով՝ բեռին ստիպում ենք վեր բարձրանալ: Իսկ պարանը ներքև ձգելն անհամեմատ ավելի հեշտ է, քան պարանով բեռը դեպի վեր քաշելը:
  • 4.
  • 5.  Ատամնանիվներ (ժանանիվներ) և փոկեր  Ատամնանիվները կամ ժանանիվները մեխանիզմներում օգտագործվում են շարժման ճիգերը հակառակ ուղղությամբ կամ այլ արագությամբ փոխանցելու համար: Ժանանիվն ավելի հաճախ կազմված է լինում առանցքի վրա ամրացված ատամնանվից: Փոքր ժանանիվը մեծին կարող է պտտել դանդաղորեն, սակայն ուժի շահումով և հակառակ ուղղությամբ պտտվելով: Դրա համար 2 ժանանիվների ատամները կցորդում են իրար (այսինքն՝ մեկի ատամները մտնում են մյուսի ակոսների մեջ): Երբ 2 անիվ միմյանց միացվում են փոկով (փոկանիվ), ապա երկուսն էլ պտտվում են նույն ուղղությամբ: Տարբեր չափերի փոկանիվները մեխանիզմում պտույտները դարձնում են ավելի արագ կամ ավելի դանդաղ:Փոկերն ու ժապավենները գործածվում են կենցաղային տեխնիկայում, օրինակ՝ աման լվացող մեքենայում, խոհանոցային կոմբայնում, տեսամագնիտոֆոնում:
  • 6.
  • 7.  Շղթաներ  Երբ փոկը փոխանցում է չափից դուրս մեծ ճիգեր, ապա այն սկսում է տեղում սահել, տեղապտույտ տալ: Այս խնդիրը լուծում են շղթայի օգնությամբ, որը կցորդվում է ժանանվի ատամների հետ: Այդպիսի օրինակ է հեծանիվը, որի ոտնակները պտտում են մեծ ժանանիվը՝ շղթայաանիվը, իսկ շղթան այդ պտույտները հաղորդում է փոքր ժանանվին, որը կոչվում է շղթայաաստղիկ և ամրացված է հետևի անվին: Որոշ հեծանիվներ ունեն մի քանի շղթայաանիվ և շղթայաաստղիկ: Եթե հարկ է լինում փոխել ժանանիվը, ապա հատուկ սարքով շղթան տեղաշարժում են այնպես, որ այն կցորդվի տվյալ պայմաններում առավել արդյունավետ աշխատող շղթայաանվի հետ: Այսպես՝ երբ հարկ է լինում հեծանիվը վարել սարալանջն ի վեր, ապա ընտրում են ամենափոքր շղթայաանիվը և ամենամեծ աստղանիվը, իսկ երբ պատրաստվում են ընթանալ հարթավայրով կամ ցած սլանալ զառիթափով, ապա ընտրում են ամենամեծ շղթայաանիվը և ամենափոքր աստղանիվը:
  • 8.  Հեղինակ` Մեսրոպ Օնանյան  Խորհրդատու` Գայանե Մխիթարյան