2. Կենդանիների օրգանիզմներում տեղի է ունենում նյութերի
տեղափոխում:
Նյութերը բջիջից բջիջ տեղափոխվում են ցիտոպլազմայի
շարժման շնորհիվ: Սիաբջիջ օրգանիզմների համար
նյութերի տեղափոխման հիմնական եղանակը սա է:
Բույսերի բջիջներում նյութերը տեղափոխվում են նրբագույն
խողովակներով՝ ցիտոպլազմային կամրջակներով, որոնց
միջով անցնում են ջուր և սննդանյութեր: Նյութերի
տեղափոխմանը օգնում են անոթաթելային խրձերը: Խրձերը
անցնում են բույսի բոլոր օրգաններով:
Բազմաբջիջ կենդանիների օրգանիզմներում նյութերը
հիմնականում տեղափոխվում են արյունատար համակարգի
միջոցով:
3. Բոլոր ողնաշարավոր կենդանիների արյունատար
համակարգերը ունեն սիրտ, աորտա, զարկերակներ,
մազանոթներ և երակներ: Սիրտը պոմպի պես է աշխատում՝
ապահովելով արյան հոսքը անոթներում: Զարկերակներով
արյունը սրտից դուրս է գալիս, իսկ երակներով՝ վերադառնում
դեպի սիրտ: Մազանոթները բարակ, միաշերտ, փոքր անոթներ
են, որոնք միասին են կապում երակները և զարկերակները:
Արյունը կարմիր հեղուկ է: Այն մարսողական համակարգից
ներծծվաց սննդանյութերը տեղափոխում է հյուսվածքներ, իսկ
հյուսվածքներից՝ նյութափոխանակության արգասիքները՝
արտաթորության օրգաններ, շնչառական օգաններից
թթվածինը տանում է հյուսվածքներ, իսկ հյուսվածքներից՝
ածխաթթու գազը տանում շնչառական օրգաններ:
4. Միջատների և փափկամարմիների արյունատար
համակարգը բաց է: Այն կազմված է միայն սրտից և
անոթներից: Անոթներում հոսում է կանաչ կամ անգույն
հեղուկ՝ հեմոլիմֆա:
Վերջ