Ужыванне часціц не і ні

1. Тэорыя і практыка мовы
Ужыванне часціц
не і ні

2. Адмаўленне:
Я не люблю чорны колер.
(прыбраць немагчыма)

3. Сцвярджэнне:
1. Не магу не заўважыць
зменаў = Заўважаю змены.
(двайное адмаўленне)
-

4. Сцвярджэнне:
2. Хто не ведае гэтага
чалавака?! = Усе ведаюць.
(рытарычнае пытанне)

5. Сцвярджэнне:
3. Ён спазніўся ледзь не на
гадзіну. = практычна на
гадзіну
(ледзь, амаль, пакуль + не)

6. Сцвярджэнне:
4. Ён сказаў гэта не без
адчаю = з адчаем.
(не + без)

7. Сцвярджэнне:
5. Не хто іншы, як сусед
выкідаў смецце пад вокны.
= менавіта сусед
(не хто іншы, як; не што іншае,
як)

8. Узмацненне
адмаўлення:
1. Вакол не чутна ні гуку.
= Вакол не чутна гуку.
(не, няма, нельга,

9. Узмацненне
адмаўлення:
2. Вакол - ні душы.
= Вакол няма (не было) ні
душы.
(няпоўны сказ)

10. Узмацненне
адмаўлення:
2. Вакол - ні душы.
= Вакол няма (не было) ні
душы.
(няпоўны сказ)

11. Узмацненне
сцвярджэння:
1. Як ні стараўся апярэдзіць
усіх, але не здолеў.= вельмі
стараўся
(хто ні, што ні, адкуль ні, як
ні і інш. у даданым

12. Узмацненне
сцвярджэння:
2. У яго атрымлівалася ўсё, за
што б ён ні браўся. = за што
ён браўся.
(хто б ні, што б ні, куды б
ні ў даданым сказе)

13. Узмацненне
сцвярджэння:
3. Я так і не змог ні
папрацаваць, ні
адпачыць.
= не змог прапрацаваць і

14. Няпэўнасць
ні рыба ні мяса
ні прайсці ні праехаць
(фразеалагічныя звароты)

15. не раз = шмат разоў
ні разу = ніколі
не адзін = многа
ні адзін = ніхто,
ніводзін

16. Чытаў кнігу … без карысці для
сябе.
Куды … глянь – паўсюль людзі.
Ён мне … разу не дапамог
парадаю.
Дапамог мне з грашыма … хто
іншы, як родны бацька.
… змог … застацца да канца

17. Чытаў кнігу не без карысці для
сябе.
Куды ні глянь – паўсюль людзі.
Ён мне ні разу не дапамог
парадаю.
Дапамог мне з грашыма не хто
іншы, як родны бацька.
Не змог не застацца да канца

18. Гляджу – стаіць перада мной … то
чорт, … то сабака.
Немагчыма было … смяяцца з
ягоных жартаў.
Немагчыма было больш … есці, …
піць.
Да каго б яны … звярнуліся –
паўсюль сустракалі разуменне і
спрыянне.

19. Гляджу – стаіць перада мной не
то чорт, не то сабака.
Немагчыма было не смяяцца з
ягоных жартаў.
Немагчыма было больш ні есці, ні
піць.
Да каго б яны ні звярнуліся –
паўсюль сустракалі разуменне і

20. … адна гэта праблема
заставалася для вырашэння.
На чым мы толькі … эканомім
сёння?!
Усё, што б яна … спявала сёння,
хвалявала і зачароўвала.
… адчуваю … радасці, … палёгкі.

21. Не адна гэта праблема
заставалася для вырашэння.
На чым мы толькі не эканомім
сёння?!
Усё, што б яна ні спявала сёння,
хвалявала і зачароўвала.
Не адчуваю ні радасці, ні палёгкі.

22. Колькі … даводзіў, але …
пераканаў.
Звер ледзьве … цалкам хаваўся ў
цемры.
… аднаго рубля не засталося
пасля гэтага шопінгу!

23. Колькі ні даводзіў, але не
пераканаў.
Звер ледзьве не цалкам хаваўся ў
цемры.
Ні аднаго рубля не засталося
пасля гэтага шопінгу!