2. Աղվեսը խելացի,
խորամանկ ու ճարպիկ
կենդանի է: Նրա
քողարկվելու հմտությունը,
սուր լսողությունը,
տեսողությունը և
հատկապես,
հոտառությունը նրան
օգնում են հեռու մնալ
փորձանքից. թշնամու հոտը
նա զգում է դեռ հեռվից և
հասցնում է ժամանակին
փախչել կամ թաքնվել: Իսկ
լսողությունն օգնում է կեր
հայթայթելիս:
3. Աղվեսը պատկանում է շնազգիների ընտանիքի
գիշատիչ կաթնասունների ցեղին: Տարածված է բոլոր
մայրցամաքներում, բացի Անտարկտիդայից, իսկ
Ավստրալիա տարել են Եվրոպայից: Հայտնի է 9
տեսակ, ՀՀ-ում հանդիպում է մեկը՝ սովորական
աղվեսը՝ 2 ենթատեսակով՝ անդրկովկասյան և
հայկական:
4. Աղվեսի մարմինը ձգված
է (երկարությունը՝ մինչև
90 սմ), պոչը թավ է
(երկարությունը՝ 40–60
սմ), կենդանի
զանգվածը՝ 5–8 կգ:
Մազածածկը խիտ է,
փափուկ՝
գորշադարչնավուն,
հարդակարմրավուն և
այլ երանգներով:
5. Աղվեսը սնվում է նապաստակներով, գորտերով ու
մողեսներով, խոշոր միջատներով (առավելապես՝
մորեխներով), երբեմն կարող է ավերել գետնին ապրող
թռչնի բույնը: Տարվա ընթացքում աղվեսը ոչնչացնում է
մի քանի հազար մկնանման վնասատու կրծողներ, իսկ
ձագերի հետ՝ երկու-երեք անգամ ավելի: Դրանով նա
մեծ օգուտ է բերում, որովհետև այդ կրծողները մեծ
վնաս են հասցնում գյուղատնտեսությանը: Աղվեսն
ապրում է գետնափոր բներում կամ թաքնվում է
ժայռաճեղքերում և այլ բնական թաքստոցներում:
Հաճախ ապրում է բնակավայրերից ոչ հեռու:
6. Գարնանը կամ ամռան սկզբին
աղվեսը ծնում է 3–4 (երբեմն՝
12) ձագ: Դրանք 17–19 օր անց
արդեն կարող են դուրս գալ
բնից, խաղալ բնի
շրջակայքում, իսկ վտանգի
պահին` անմիջապես
թաքնվել: Մայր աղվեսը
ձագերին կաթով կերակրում է
1,5 ամիս: 4 ամսականում
նրանք դառնում են
ինքնուրույն և հեռանում
ծնողներից: Այդ պահից թե´
երիտասարդ և թե´ հասուն
աղվեսները ապրում են
միայնակ:
