แผนการจัดการจักการเรื่องขยะ อบต. แม่สัน

1. แแผผนกกาารปฏฏิิบบััตติิกกาารใในนกกาารบรริิหหาารจจััดกกาาร
ขยยะะมมููลฝอยชชุุมชนแแบบบบบููรณณาากกาาร
นนาางสสุุณณีี ปปิยิยะะพพัันธธุุ์พ์พงศศ์์
ผผูู้อ้อํำานวยกกาารสสํำานนัักจจััดกกาารกกาากของเเสสีียแแลละะสสาารออัันตรราาย
กรมควบคคุุมมลพพิิษ

2. กลยยุุทธใ์ใ์นกกาารจจััดกกาารขยยะะมมููลฝอย

3. • ขั้นตอนการจัดการขยะมูลฝอย
• กระบวนการตัดสินใจโครงการ
• กระบวนการดำเนินโครงการ
• การดำเนินโครงการ
• การดำเนินการ การบำรุงรักษาระบบ และ
การกำหนดอัตราค่าบริการ

4. ขขัั้้นตอนกกาารจจััดกกาารขยยะะมมููลฝอย
• การผลิตขยะมูลฝอย
• ลักษณะและองค์ประกอบ
• ปริมาณขยะมูลฝอย
• การเก็บกักและการกำหนดภาชนะรองรับ
• การเก็บขนและการขนส่ง
• การลดปริมาณขยะมูลฝอยและการนำมาใช้ประโยชน์
• การกำจัดขยะมูลฝอย

5. กกาารกกํำาจจััดขยยะะมมููลฝอย
• การเผาในเตาเผาแบบถูกหลักสุขาภิบาล
• การหมักปุ๋ย
• การฝังกลบแบบถูกหลักสุขาภิบาล
• การกำจัดขยะมูลฝอยแบบผสมผสาน

6. เปรียบเทียบวิธีการกำจัดมูลฝอย
ข้อพิจารณา
วิธีการกำจัดมูลฝอย
การเผา การหมักทำปุ๋ย การฝังกลบ
1. ด้านเทคนิค
1.1 ความยากง่ายในด้าน - ใช้เทคโนโลยีค่อนข้างสูง - ใช้เทคโนโลยีพอสมควร - ใช้เทคโนโลยีไม่สูงนัก
ดำเนินการและซ่อมบำรุง การเดินเครื่องยุ่งยาก - เจ้าหน้าที่ควบคุมมี - เจ้าหน้าที่ควบคุมมี
- เจ้าหน้าที่ควบคุมต้องมี ระดับความรู้พอควร ระดับความรู้ธรรมดา
ความรู้ ความชำนาญสูง
1.2 ประสิทธิภาพในการกำจัด
- ปริมาณขยะที่กำจัดได้ - ลดปริมาตรได้ 80-90% - ลดปริมาตรได้ 30-35% - สามารถกำจัดได้ 100%
ส่วนที่เหลือต้องนำไป ส่วนที่เหลือต้องนำไป
กำจัดโดยการฝังกลบ กำจัดโดยการเผา/ฝังกลบ
- ความสามารถในการฆ่า - กำจัดได้ 100% - กำจัดได้ 70% - กำจัดได้เพียงเล็กน้อย
เชื้อโรค (แต่ควบคุมได้)

7. เปรียบเทียบวิธีการกำจัดมูลฝอย (ต่อ)
ข้อพิจารณา
วิธีการกำจัดมูลฝอย
การเผา การหมักทำปุ๋ย การฝังกลบ
1.3 ความยืดหยุ่นของระบบ - ต่ำ - ต่ำ - สูง
1.4 ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม
- น้ำผิวดิน - ไม่มี - มีความเป็นไปได้ - มีความเป็นไปได้สูง
(อยุ่ที่การควบคุม)
- น้ำใต้ดิน - ไม่มี - มีความเป็นไปได้ - มีความเป็นไปได้สูง
- อากาศ - มี - ไม่มี - ไม่มี
- ปัญหากลิ่น แมลงพาหะนำโรค - ไม่มี - อาจมีปัญหากลิ่น - มี
1.5 ลักษณะสมบัติของมูลฝอย - เป็นสารที่เผาไหม้ได้มีค่า - เป็นสารอินทรีย์ย่อย - รับมูลฝอยได้เกือบทุก
ความร้อนไม่ต่ำกว่า4,500 สลายได้ มีความชื้น ประเภท (ยกเว้นมูลฝอย
KJ/KG และความชื้นไม่ 50-70% ติดเชื้อหรือสารพิษ)
มากกว่า 40 %
1.6 ขนาดที่ดิน - ใช้เนื้อที่น้อย - ใช้เนื้อที่ปานกลาง - ใช้เนื้อที่มาก

8. เปรียบเทียบวิธีการกำจัดมูลฝอย (ต่อ)
ขอ้พิจารณา
วิธีการกำจัดมูลฝอย
การเผา การหมักทำปุ๋ย การฝังกลบ
2. ด้านเศรษฐกิจ
2.1 เงินลงทุนในการก่อสร้าง - สูงมาก - ค่อนข้างสูง - ค่อนข้างต่ำ
2.2 ค่าใช้จ่ายในการดำเนินการและ - สูง - ค่อนข้างสูง - ต่ำ
ซ่อมบำรุง
2.3 ผลพลอยได้จากการกำจัด - ได้พลังงานความร้อน - ปุ๋ยอินทรีย์จากการหมัก - ปรับพื้นที่เป็นสวน
จากการเผา และพวกโลหะที่แยก สาธารณะ
ก่อนการหมัก - ได้ก๊าซมีเธน

9. เปรียบเทียบค่าใช้จ่ายระบบกำจัดขยะมูลฝอย
วิธีกำจัด
ค่าใช้จ่ายเฉลี่ย (บาท/ตัน)
เงินลงทุน ค่าดำเนินการ
รวม
1. ฝังกลบ 256 100 356 (1)
2. หมักปุ๋ย 556 280 836 (2.3)
3. เตาเผา 1,570 888 2,458 (7.0)

10. ข้อเปรียบเทียบการจัดการมูลฝอย
ระหว่างการมีกับไม่มีศูนย์กำจัด (กำจัดโดยลำพัง)
ข้อพิจารณา มีศูนย์กำจัด ไม่มีศูนย์กำจัด
1. ขนาดและจำนวนพื้นที่ ใช้พื้นที่ใหญ่ ใช้พื้นที่น้อย
ของสถานที่กำจัด เพียงแห่งเดียว จำนวนหลายแห่ง
2. ค่ากำจัดมูลฝอยต่อหน่วย ต่ำกว่า สูงกว่า
3. ประสิทธิภาพในการดำเนินงาน สูงกว่า ต่ำกว่า
4. สิ่งจูงใจให้ภาคเอกชน มากกว่า ต่ำกว่า
เข้าร่วมดำเนินการ/ลงทุน
5. เงินสนับสนุนการจัดการมูลฝอย สูงกว่า
จากภาครัฐ (งบประมาณลงทุน)

11. กกาารกกํำาจจััดขยยะะมมููลฝอยแแบบบผสมผสสาาน
การกำจัดขยะมูลฝอยแบบผสมผสาน ประกอบไปด้วย
• ระบบการนำมูลฝอยกลับมาใช้ประโยชน์Recycling
• ระบบหมักปุ๋ย Composting
• ระบบฝังกลบแบบถูกหลักสุขาภิบาล Sanitary LF
• ระบบเตาเผาขยะมูลฝอย Incinerator
• การนำพลังงานมาใช้ประโยชน์Waste to Energy

13. กระบวนการตัดสินใจในการดำเนินโครงการ
ƒ การกำหนดหน่วยงานและบุคลากรผู้รับผิดชอบ
ƒ การศึกษาและประเมินสภาพปัญหา
ƒ การศึกษา วิเคราะห์ปัญหาด้านองค์การบริหารจัดการ
ƒ การกำหนดเป้าหมายวัตถุประสงค์ของการแก้ไขปัญหา
ƒ การกำหนดแนวทางและวิธีการแก้ไขปัญหา

14. กกาารรศศึกึกษษาา แแลละะปปรระะเเมมินินสสภภาาพพปปญัญัหหาา
1. สภาพทั่วไป
จำนวนและการกระจายตัวของประชากร, ประเภท
แหล่งกำเนิด, สภาพเศรษฐกิจ,แผนและการพัฒนาชุมชน
2. สภาพปัญหาขยะมูลฝอย
ปริมาณและอัตราเพิ่มของขยะมูลฝอย
เหตุเดือดร้อนรำคาญ
การปนเปื้อนของน้ำเสียลงสู่น้ำผิวดิน
ประสิทธิภาพในการเก็บขนส่ง

15. 2. สภาพปัญหาขยะมูลฝอย (ต่อ)
ความเพียงพอของอุปกรณ์เก็บรวบรวมและขนส่ง
ขนาดพื้นที่และอายุการใช้งานของสถานที่กำจัด
ความเหมาะสมของทำเลที่ตั้ง
การยอมรับของประชาชน
ความเพียงพอของอุปกรณ์ในการกำจัด
การป้องกันปัญหาผลกระทบด้านสิ่งแวดล้อม

16. 3. เกณฑ์และวิธีการกำจัดลำดับความรุนแรงของปัญหา
เปรียบเทียบค่ามาตรฐานต่างๆ
กำหนดเกณฑ์การให้คะแนน

17. การศึกษาและวิเคราะห์ปัญหาด้านองค์การบริหารจัดการ
¾ นโยบายที่เกี่ยวข้องกับการรักษาคุณภาพสิ่งแวดล้อม
¾ ความสนใจ/ต้องการและให้ความสำคัญในปัญหา
¾ สมรรถนะขององค์กร
¾ การขัดแย้งในองค์กร/ระหว่างองค์กร

18. การศึกษาและวิเคราะห์ปัญหาด้านองค์การบริหารจัดการ (ต่อ)
¾ กฎระเบียบต่างๆ
¾ ความมั่นคงต่อเนื่องของท้องถิ่น
¾ สมรรถนะของภาคเอกชน
¾ ความเป็นไปได้ในการดำเนินการร่วมกันระหว่างท้องถิ่น
¾ สถานะทางการเงิน-การคลัง

19. การกำหนดเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการแก้ไขปัญหา
™ จำนวน
™ ขนาด
™ ปริมาณของขยะ
™ พื้นที่การกำจัด

20. การกำหนดแนวทางและวิธีการแก้ไขปัญหา
• เน้นการมีผลบังคับใช้ของมาตรการทางกฎหมายที่มีอยู่แล้ว
ƒ พรบ.ควบคุมอาคาร 2522
ƒ พรบ.สาธารณสุข 2535
ƒ พรบ.โรงงาน 2535
ƒ พรบ.สิ่งแวดล้อม 2535

21. การกำหนดแนวทางและวิธีการแก้ไขปัญหา (ต่อ)
• โครงการสร้างจิตสำนึกและความตระหนัก
ƒ การประชาสัมพันธ์ การรณรงค์ การฝึกอบรม ดูงาน ฯลฯ
• โครงการเฝ้าระวังป้องกัน
• โครงการวิจัยเชิงปฏิบัติ

22. การกำหนดหน่วยงานและบุคลากรรับผิดชอบ
การศึกษาและประเมินสภาพปัญหา
การศึกษาและวิเคราะห์ปัญหาด้านองค์กรและการบริหารจัดการ
การกำหนดเป้าหมายและวัตถุประสงค์ของการแก้ไขปัญหา
การกำหนดแนวทางและวิธีการแก้ไขปัญหา
แก้ไขโดยวิธีอื่นๆ ที่ไม่ต้องก่อสร้างระบบ
บำบัด หรือกำจัดของเสีย เช่น การรณรงค์การ
สร้างจิตสำนึก การประชาสัมพันธ์ เป็นต้น
ก่อสร้างระบบบำบัดหรือกำจัดของเสีย

23. กระบวนการดำเนินโครงการ
•• กกาารกกํำาหนดขขัั้้นตอนกกาารแแกก้ไ้ไขขปปัญัญหหาา
•• กกาารววิิเเคครราาะะหห์แ์แลละะววาางแแผผนดดา้า้นกกาารเเงงิิน
•• กกาารดดํำาเเนนิินโโคครงกกาาร แแลละะกกาารตติิดตตาามปรระะเเมมิินผล
•• กกาารปรรัับปรรุุงแแนนวททาางแแลละะววิิธธีีกกาารแแกกไ้ไ้ขปปัญัญหหาา

24. การกำหนดขั้นตอนการแก้ไขปัญหา
การวิเคราะห์และวางแผนด้านการเงิน
การดำเนินโครงการและการติดตามประเมินผล
การปรับปรุงแนวทางและวิธีการแก้ไขปัญหา
การมีส่วนร่วมของประชาชน
การให้ความรู้และ

25. กกาารดดํำาเเนนิินโโคครงกกาาร
• การศึกษาข้อมูลเบื้องต้น
• การจัดทำแผนหลัก
• การศึกษาความเหมาะสม
• การสำรวจออกแบบรายละเอียด
• การคัดเลือกและการควบคุมการทำงานของวิศวกรที่ปรึกษา
• การจัดหาที่ดินและการจัดซื้อที่ดิน
• การคัดเลือกผู้รับจ้างก่อสร้าง
• การก่อสร้าง
• การควบคุม ดูแลและบำรุงรักษาระบบ

26. - ศึกษาแผนหลัก
- จัดทำขอบเขตการดำเนินงา
นสำหรับที่ปรึกษาความเหมา
ะสม
- คัดเลือกที่ปรึกษา
การประชาสัมพันธ ์และ
ส่งเสริมการมีส่วน
ร่วมของประชาชน
- ศึกษารายงานการศึกษาควา
มเหมาะสม
- จัดทำขอบเขตการดำเนินงา
นของที่ปรึกษาเพื่อออกแบบ
รายละเอียด
- คัดเลือกที่ปรึกษาฯ
- คัดเลือกที่ปรึกษาออกแบบรา
ยละเอียด
- คัดเลือกผู้รับจ ้างก่อสร ้าง
- ควบคุมการดำเนินงานของที่
ปรึกษาออกแบบรายละเอียด
- ควบคุมการดำเนินงานของผู้
รับจ ้างก่อสร ้าง
- ดำเนินการและบำรุงรักษาระ
บบอย ่างต ่อเนื่อง
- จัดเก็บค ่าบริการ
ส่วนความรับผิดชอบ
ของเจ้าของโครงการ
- รายงานการศึกษาความ
เหมาะสม
- วิเคราะห์สภาพปัญหา
- กำหนดแนวทางและทางเลือก
- ประมาณการค ่าใช้จ่ายข ้อกำหนดในก
ารออกแบบและแบบเบื้องต ้น
- แบบรายละเอียดสำหรับการก่อสร ้าง
- แผนงานก่อสร ้าง
- ประมาณการค ่าใช้จ่ายในการก่อสร ้าง
- ลักษณะเฉพาะของเครื่องมือและอุปก
รณ์
- คู่มือดำเนินการและบำรุงรักษา
- รายงานการศึกษาอัตราค่าบริการและ
วิธีการจัดเก็บ
- เสนอแนะการจัดองค ์กรบริหาร
- การวิเคราะห์ผลกระทบสิ่งแวดล ้อม
- จัดทำแผนการประชาสัมพันธ ์และกา
รมีส่วนร ่วมของประชาชาน
- จัดทำเอกสารประกวดราคาก่อสร ้าง
ดำเนินการแล
ะบำรุงรักษาร
ะบบในระยะ
แรก
ศึกษาความเห
มาะสม
ออกแบบราย
ละเอียดที่เกี่ย
วข ้อง
- ควบคุมการ
ดำเนินงาน
ของผู้รับจ ้าง
ก่อสร ้าง
ดำเนินการแล
ะบำรุงรักษาร
ะบบ
จัดหา/จัดซื้อที่ดิน
ที่เหมาะสมในการก่อสร ้าง
ระบบบำบัด/กำจัดของเสีย
- ดำเนินการก่อ
สร้างระบบกำจัด/
บำบัดของเสีย
- ดำเนินการเรื่อง
การประชา
สัมพันธ ์และ
การมีส่วนร ่วม
ของประชาชน
ระบบ
บำบัด/
กำจัดของ
เสีย
ส่วนความรับผิดชอบ
ของผู้รับจ ้างก่อสร ้าง
ส่วนความรับผิดชอบ
ของที่ปรึกษา

27. การดำเนินการ การบำรุงรักษาระบบ
และการกำหนดอัตราค่าบริการ
•• กกาารดดํำาเเนนิินกกาารแแลละะกกาารบบํำารรุุงรรัักษษาารระะบบเเปป็น็น
หหััวใใจจสสํำาคคััญของกกาารจจััดกกาารขยยะะมมููลฝอยชชุุมชน
•• เเปป็น็นตตััวแแปปรททีี่่นนํำาไไปปสสูู่ก่กาารบรรลลุุววััตถถุุปรระะสงคค์ ห์ หลลัักททีี่่
กกํำาหนดใในนกกาารกกาารบบํำาบบััดหรรืือกกํำาจจััดขยยะะมมููลฝอย

28. การดำเนินการและบำรุงรักษา
ƒ จัดเตรียมบุคลากร
ƒ ทำความเข้าใจกับระบบและคู่มือ O&M
ƒ กำหนดแผนงานเดินระบบ
ƒ กำหนดแผนงานตรวจสอบประสิทธิภาพ
ƒ กำหนดแผนการบำรุงรักษาอุปกรณ์และเครื่องจักร
ƒ กำหนดแผนการบันทึกข้อมูลและรายงานผล
ƒ กำหนดแผนการบริหารการเงิน

29. 92 ซอยพหลโยธิน 7 ถ.พหลโยธิน เขตพญาไท
กรุงเทพมหานคร 10400
Tel.(02) 2982412-14 FAX. (02) 2982415
www.pcd.go.th