2. Мазмұны - Mazmuny
Ұйықтама
Алдама
Өкінбе
Қызғанба
Өкпелеме
Алыстама
Ұмытпа
Аялдама
Қорықпа
2
Қателес
Үйрен
Өзгер
Күлімде
Риза бол
Дайын бол
Сыйла
Қуан
Баста
Денсаулық
Отбасы
Дос
Мəн
Бостандық
Уақыт
Махаббат
Сенім
Жас
Ерекше
Қиын
Алыс
Ерте
Қарапайым
Батыл
Саналы
Жомарт
Кім
Қалай
Қашан
Қайда
Неге
Ui'yqtama
Aldama
O'kіnbe
Qyzg'anba
O'kpeleme
Alystama
Umytpa
Ai'aldama
Qoryqpa
Qateles
U'i'ren
O'zger
Ku'lіmde
Ri'za bol
Dai'yn bol
Syi'la
Qy'an
Basta
Densay'lyq
Otbasy
Dos
Mən
Bostandyq
Y'aqyt
Mahabbat
Senіm
Jas
Ereks'e
Qi'yn
Alys
Erte
Qarapai'ym
Batyl
Sanaly
Jomart
Kіm
Qalai'
Qas'an
Qai'da
Nege
11. Қорықпа
Қорықпа, айнадағы жан-сыр достым,
Қиындық, əрине, бар, онысыз қалай?!
Қиялына қол жеткізіп, бірақ, жүрген талай,
Сен де, аттан жауынгерім, тайсалмай.
Qoryqpa
Qoryqpa, ai'nadag'y jan-syr dostym,
Qi'yndyq, əri'ne, bar, onysyz qalai'?!
Qi'i'alyna qol jetkіzіp, bіraq, ju'rgen talai',
Sen de, attan jay'yngerіm, tai'salmai'.
11
14. Өзгер
Өзгер, бауырым, ақылың кімге керек,
Одан гөрі, көзін ашар, асқар тауға шық.
Биіктен ақиқат, мүмкін, басқалау сирек,
Абайла, өмір, бəлкім, емес сондай анық.
O'zger
O'zger, bay'yrym, aqylyn' kіmge kerek,
Odan go'rі, ko'zіn as'ar, asqar tay'g'a s'yq.
Bi'іkten aqi'qat, mu'mkіn, basqalay' si'rek,
Abai'la, o'mіr, bəlkіm, emes sondai' anyq.
14
15. Күлімде
Күлімде, қазағым, туса жағдай,
Оқу, еңбек, шынысы, жоқ оңай.
Достығыңды, бірақ, дұрыс баптап,
Мəз бол өзің, ретті қалжың тастап.
Ku'lіmde
Ku'lіmde, qazag'ym, ty'sa jag'dai',
Oqy', en'bek, s'ynysy, joq on'ai'.
Dostyg'yn'dy, bіraq, durys baptap,
Məz bol o'zіn', rettі qaljyn' tastap.
15
16. Риза бол
Риза бол, сыйлап, жақсы адамды,
Есте сақта көмегін, өзің қиналғанды.
Жөнді көңіл, ниет білдіре құрметтеп,
Қарызданба, күні бір кері рахмет деп.
Ri'za bol
Ri'za bol, syi'lap, jaqsy adamdy,
Este saqta ko'megіn, o'zіn' qi'nalg'andy.
Jo'ndі ko'n'іl, ni'et bіldіre qurmettep,
Qaryzdanba, ku'nі bіr kerі rahmet dep.
16
17. Дайын бол
Дайын бол оқып, қиындықтан қашпай,
Асықпай ойланып, шешімің қыл саспай.
Адаспас із бар алда, байқап қарасаң,
Сенім керек бірақ, бауырым, шыдасаң.
Dai'yn bol
Dai'yn bol oqyp, qi'yndyqtan qas'pai',
Asyqpai' oi'lanyp, s'es'іmіn' qyl saspai'.
Adaspas іz bar alda, bai'qap qarasan',
Senіm kerek bіraq, bay'yrym, s'ydasan'.
17
18. Сыйла
Сыйла досыңа көңіл мен уақытың,
Ақша, атақ емес шыншыл бақытың.
Қиын, əлбетте, мерзімді бəрін үлгеру,
Біл əр шаруа керектігін, кейде айыру.
Syi'la
Syi'la dosyn'a ko'n'іl men y'aqytyn',
Aqs'a, ataq emes s'yns'yl baqytyn'.
Qi'yn, əlbette, merzіmdі bərіn u'lgery',
Bіl ər s'ary'a kerektіgіn, kei'de ai'yry'.
18
19. Қуан
Қуан кішкентайға, жұмыстан сергіп,
Табиғаттың сұлу көріктігіне көз тігіп.
Алысқа қарап, таза ауа жете дем ал,
Жаңа күшпен тоқтағанына қайта орал.
Qy'an
Qy'an kіs'kentai'g'a, jumystan sergіp,
Tabi'g'attyn' suly' ko'rіktіgіne ko'z tіgіp.
Alysqa qarap, taza ay'a jete dem al,
Jan'a ku's'pen toqtag'anyna qai'ta oral.
19
20. Баста
Баста сүйікті істі, күнде ертең демей,
Танымды да, бұрын болған өзіндей.
Қайталама біреудің баяу қылығын,
Сезсе жүрегін қимыл дұрыстығын.
Basta
Basta su'i'іktі іstі, ku'nde erten' demei',
Tanymdy da, buryn bolg'an o'zіndei'.
Qai'talama bіrey'dіn' bai'ay' qylyg'yn,
Sezse ju'regіn qi'myl durystyg'yn.
20
21. Денсаулық
Денсаулықтан аспас еш байлық,
Сақта үнемі тəртіп пен тазалық.
Жалғыз пендешілдік қателегін,
Азайтып шығындатар қуат-əлін.
Densay'lyq
Densay'lyqtan aspas es' bai'lyq,
Saqta u'nemі tərtіp pen tazalyq.
Jalg'yz pendes'іldіk qatelegіn,
Azai'typ s'yg'yndatar qy'at-əlіn.
21
22. Отбасы
Отбасы жан бөлісер жақының,
Қадірле тірідей, тыңдап ақылын.
Əрбір қиындықта көмекке келер,
Қисық болсаң да, бетіңнен сүйер.
Otbasy
Otbasy jan bo'lіser jaqynyn',
Qadіrle tіrіdei', tyn'dap aqylyn.
Ərbіr qi'yndyqta ko'mekke keler,
Qi'syq bolsan' da, betіn'nen su'i'er.
22
23. Дос
Досы бардың күні қызық өтер,
Қасында күлімдеп, жылу берер.
Тəуірі тауқымет көрсе де, бірге жылар,
Өмір өзен, ағыс жылдарын еске алар.
Dos
Dosy bardyn' ku'nі qyzyq o'ter,
Qasynda ku'lіmdep, jyly' berer.
Təy'іrі tay'qymet ko'rse de, bіrge jylar,
O'mіr o'zen, ag'ys jyldaryn eske alar.
23
24. Мән
Мəнді ету тіршілікті, қалау қолында,
Құр қонақ келіп те болар, жай ғана.
Жалғыз нəрсе қалар дүниеде артынан,
Ойлан ол не екенін, бос бір уақытынан.
Mən
Məndі ety' tіrs'іlіktі, qalay' qolynda,
Qur qonaq kelіp te bolar, jai' g'ana.
Jalg'yz nərse qalar du'ni'ede artynan,
Oi'lan ol ne ekenіn, bos bіr y'aqytynan.
24
25. Бостандық
Бостандықты бағала, қайтып еліне,
Шүкір деп, тəуелсіз бейбіт сүргеніне.
Риза қыл, екен жүрісің қазақи еркін,
Айналайын ет сорпасын, пай, шіркін!
Bostandyq
Bostandyqty bag'ala, qai'typ elіne,
S'u'kіr dep, təy'elsіz bei'bіt su'rgenіne.
Ri'za qyl, eken ju'rіsіn' qazaqi' erkіn,
Ai'nalai'yn et sorpasyn, pai', s'іrkіn!
25
26. Уақыт
Уақыт үнемде, құнын санап қойып,
Зиянды əдет, бос еріктігіңді жойып.
Оқы жастық шағында, талпына дамып,
Ойла ертеңің, мəңгі емес өмірің асып.
Y'aqyt
Y'aqyt u'nemde, qunyn sanap qoi'yp,
Zi'i'andy ədet, bos erіktіgіn'dі joi'yp.
Oqy jastyq s'ag'ynda, talpyna damyp,
Oi'la erten'іn', mən'gі emes o'mіrіn' asyp.
26
28. Сенім
Сенім көрсет, күмəнданбай кісіде,
Сендей адал адам, болсын есіңде.
Артынан қайтесің ерінбей тексеріп,
Басқа шаруаң жоқтай, кім тұр итеріп?
Senіm
Senіm ko'rset, ku'məndanbai' kіsіde,
Sendei' adal adam, bolsyn esіn'de.
Artynan qai'tesіn' erіnbei' tekserіp,
Basqa s'ary'an' joqtai', kіm tur i'terіp?
28
29. Жас
Жас кезеңде қозғалу оңай,
Көңіл, саулыққа тек ыңғай.
Ашық бола мүмкіндік не ұсынысқа,
Шығып көр, өсем деп жеке сыртқа.
Jas
Jas kezen'de qozg'aly' on'ai',
Ko'n'іl, say'lyqqa tek yn'g'ai'.
As'yq bola mu'mkіndіk ne usynysqa,
S'yg'yp ko'r, o'sem dep jeke syrtqa.
29
30. Ерекше
Ерекше қара, жұрт артымен ермей,
Өмір жолың бөлек, жаның бермей.
Көзін ашылар, жат нəрсені аңғарсаң,
Бұрыс демей, терең тұжырымдатсаң.
Ereks'e
Ereks'e qara, jurt artymen ermei',
O'mіr jolyn' bo'lek, janyn' bermei'.
Ko'zіn as'ylar, jat nərsenі an'g'arsan',
Burys demei', teren' tujyrymdatsan'.
30
31. Қиын
Қиын жол таңда, іздей өмір сынақ,
Ширайсың, өтсең жаттығудан ұзақ.
Құр ермек əрбіреудің қолынан келер,
Ал ауыр істі, күлкімен кім жеңе білер?
Qi'yn
Qi'yn jol tan'da, іzdei' o'mіr synaq,
S'i'rai'syn', o'tsen' jattyg'y'dan uzaq.
Qur ermek ərbіrey'dіn' qolynan keler,
Al ay'yr іstі, ku'lkіmen kіm jen'e bіler?
31
32. Алыс
Алыс сапар жолдасыңмен шегіп,
Самға биік рахат ауыса жөнеліп.
Мәселе түссе басына кештіріп,
Жүр шатаспай лезде шештіріп.
Alys
Alys sapar joldasyn'men s'egіp,
Samg'a bi'іk rahat ay'ysa jo'nelіp.
Ma'sele tu'sse basyna kes'tіrіp,
Ju'r s'ataspai' lezde s'es'tіrіp.
32
33. Ерте
Ерте баста, жоғарыдан бұйрық күтпей,
Жүгіре кейін, беймаза уақытын жетпей.
Ұсыныс қадам жаса, көрсете ынта,
Неге тездетіп қажет қайта-қайта?
Erte
Erte basta, jog'arydan bui'ryq ku'tpei',
Ju'gіre kei'іn, bei'maza y'aqytyn jetpei'.
Usynys qadam jasa, ko'rsete ynta,
Nege tezdetіp qajet qai'ta-qai'ta?
33
34. Қарапайым
Қарапайым бол, мақтана бала болмай,
Дұрыстат, ғалым болдың ба, ə құдай?
Дəлелде іспен, сөйлемей бос сөзің,
Көрсет ой мен сана, шын ер көркің.
Qarapai'ym
Qarapai'ym bol, maqtana bala bolmai',
Durystat, g'alym boldyn' ba, ə qudai'?
Dəlelde іspen, so'i'lemei' bos so'zіn',
Ko'rset oi' men sana, s'yn er ko'rkіn'.
34
35. Батыл
Батыл мінез, құлағаннан қорықпа,
Орта жастағы сынақ - оңды пайда.
Сенбе сөзге, азғантай бар қатысы,
Тəжірибе алып, шүкір де, бастысы.
Batyl
Batyl mіnez, qulag'annan qoryqpa,
Orta jastag'y synaq - on'dy pai'da.
Senbe so'zge, azg'antai' bar qatysy,
Təjіri'be alyp, s'u'kіr de, bastysy.
35
36. Саналы
Саналы болсаң, өмірде жеткілікті,
Ақылмен жарыспай, болсаң білікті.
Қабылдасаң мерзімді үнемі шешім,
Кішіге дана көрінерсің ертең, бəлкім.
Sanaly
Sanaly bolsan', o'mіrde jetkіlіktі,
Aqylmen jaryspai', bolsan' bіlіktі.
Qabyldasan' merzіmdі u'nemі s'es'іm,
Kіs'іge dana ko'rіnersіn' erten', bəlkіm.
36
37. Жомарт
Жомарт бол адал досқа, тарланба еш,
Бөліспесең қазір, ертең біліп қой, кеш.
Жүрек тілегін жақсылап тағы тыңдай,
Тар жолмен жүгіре біл, баланс ұстай.
Jomart
Jomart bol adal dosqa, tarlanba es',
Bo'lіspesen' qazіr, erten' bіlіp qoi', kes'.
Ju'rek tіlegіn jaqsylap tag'y tyn'dai',
Tar jolmen ju'gіre bіl, balans ustai'.
37
38. Кім
Кім болам деп біреу бекер толғанар,
Оны талап пен уақыт ретте анықтар.
Сала түрімен байланысы шамалы,
Кəсіп, басымен, көңілінен шыққалы.
Kіm
Kіm bolam dep bіrey' beker tolg'anar,
Ony talap pen y'aqyt rette anyqtar.
Sala tu'rіmen bai'lanysy s'amaly,
Kəsіp, basymen, ko'n'іlіnen s'yqqaly.
38
39. Қалай
Қалай сүрді күнде кісің айнада,
Жасады ма қорлық яки пайда.
Адамзат ғұмыры тым қысқалау,
Əдет құрып, оңай емес бақылау.
Qalai'
Qalai' su'rdі ku'nde kіsіn' ai'nada,
Jasady ma qorlyq i'aki' pai'da.
Adamzat g'umyry tym qysqalay',
Ədet quryp, on'ai' emes baqylay'.
39
40. Қашан
Қашан келесі сəт түсерін болжамай,
Жіберме мүмкіндігін тырысып аямай.
Өтер дүлдүл қабілет-күшің бар дəурен,
Сол мезетте үлгеру керек деп əурелен.
Qas'an
Qas'an kelesі sət tu'serіn boljamai',
Jіberme mu'mkіndіgіn tyrysyp ai'amai'.
O'ter du'ldu'l qabіlet-ku's'іn' bar dəy'ren,
Sol mezette u'lgery' kerek dep əy'relen.
40
41. Қайда
Қайда бақыт деп іздей берсең,
Кетер алтын уақытың бүгін-ертең.
Таптым саған қалаған бір жауапты,
Айнаға қарай жүгірт ойды толықты.
Qai'da
Qai'da baqyt dep іzdei' bersen',
Keter altyn y'aqytyn' bu'gіn-erten'.
Taptym sag'an qalag'an bіr jay'apty,
Ai'nag'a qarai' ju'gіrt oi'dy tolyqty.
41
42. Неге
Неге керек деп ойла терең,
Айтқандарға болмай керең.
Жинақы болып сабыр сал,
Құр жүгірмей орында қал.
Nege
Nege kerek dep oi'la teren',
Ai'tqandarg'a bolmai' keren'.
Ji'naqy bolyp sabyr sal,
Qur ju'gіrmei' orynda qal.
42
