SlideShare a Scribd company logo
1
მომზადებულია ლევან ალფაიძის მიერ თბილისი, 2020
2
ბარსელონის რეკონსტრუქციის მაგალითი- არქიტექტორ ილდეფონს სერდას მემკვიდრეობა
-მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე შთამბეჭდავი რეკონსტრუცია და განვითარება, მე-19 საუკუნის პარიზისა და
შემდეგ, ევროპის იმდროინდელ პერიფერიაში, კატალონიურ ბარსელონაში ჩატარდა.
-სამწუხაროდ ეს ექსპერიმენტი, დიდი ხნის განმავლობაში ნაკლებად იყო ცნობილი, თვით
სპეციალისტებისთვისაც კი - მე-20 საუკუნის 70-იან წლებამდე, ბარსელონის, როგორც ურბანისტული
მაგალითისა და ქალაქგეგმარების განხორციელებული გეგმის შესწავლა არ მიმდინარეობდა.
ქალაქის
თანამედროვე
სტრუქტურა
“სერდას გეგმით”
განხორციელდა
და ქალაქის ახალი
სივრცე
სხვაგვარად
ჩამოაყალიბა.
წარმატებით
დააკავშირა ახალი
რაიონი Eixample,
ძველ ქალაქთან და
გარშემო არსებულ
მცირე
დასახლებებთან.
1714 წელს, ბარსელონა სსამხედრო ციხე-სიმაგრედ გამოცხადდა და მის გარშემო მდებარე დაბლობზე, ძველი
ქალაქის (Siutat Vella )ქალაქის შუა საუკუნეების კედლებს მიღმა მშენებლობა აიკრძალა.
-შედეგად, ქალაქში განსახლების სიმჭიდრო ისე გაიზარდა (1,500 მცხ./ჰა) რომ 1854 წელს, მან ევროპაში ერთ-ერთ
უმაღლეს მაჩვენებელს მიაღწია, რაც საშინელი ეპიდემიების მიზეზი გახდა.
1855 წელს, ესპანეთის მთავრობამ ადგილობრივ
ინჟინერს, ილდეფონს სერდას (Ildefons Cerdà),
სამოქალაქო ინჟინერსა და არქიტექტორს, რომელიც
ამავე დროს ეკონომისტი, იურისტი, პოლიტიკოსი და
მგეგმარებელიც იყო, დაავალა ბარსელონის გარშემო
დაბლობის ტოპოგრაფიული აზომვა, შესწავლა, სქემის
შექმნა და დახაზვა.
სერდა უფრო შორს წავიდა და ქალაქს გაფართოების
გეგმა შესთავაზა.
ცოტა ხანში, სერდას ქალაქმა “ბარსელონის გარდაქმნისა
და გაფართოების გეგმის” შექმნა დაავალა. გენიალურმა
ინჟინერმა და მგეგმარებელმა, ბარსელონის გეგმა 1859
წელს დააასრულა.
სერდას გეგმა: Plà Cerdà.
Ildefons Cerdà Sunyer, 1815-1876
3
ბარსელონა, კატალონიის პროვინციის დედაქალაქი ესპანეთში დაარსდა Barcino-ს სახელით, რომაელების
მიერ, დაახლ. ჩვ. წ. 1-ლ საუკუნეში;
• ქალაქს არასწორი ოთხკუთხა ფორმა ჰქონდა, 4 მთავარი შესასვლელით/კარიბჭით;
მაშინდელი ფართობი: 24 აკრი=9 ჰა=0.09 კვ. კმ
• რომაული ქალაქი/კოლონია, ჩვეულებრივ, თავიდანვე 2 მთავარი არტერიის/ღერძის გასწვრივ
შენდებოდა:Cardo maximus (N/S მიმართულების ქუჩა რომ.კოლონიებში) - და Decumanus (E/W ); მათ
გადაკვეთაზე მდებარეობდა ფორუმი.
4
ბარსელონა, მე-13 საკუნეში დაახლ. 312 აკრზე იყო გაშენებული (126 ha) დს ქალაქს ახალი, 3.2 მილის
სიგრძის შუა საკუნეების ტიპის კედელი იცავდა; ამ დროს, სავარაუდოდ, ბარცელონის მოსახლობა
30,000 მცხოვრებს შეადგენდა;
CuitatVella
• ქალაქის ქუჩები, ინტენს. განაშენიაების გამო წვრილი და ბნელი იყო. ჰაერის ვენტილაცია
გართულებული, რაც ეპიდემიების მიზეზი გახდა;
• ინდუსტრიული რევოლუციამ, რომელიც ესპანეთში კატალონიიდან დაიწყო, ქალაქის
მდგომარეობა კიდევ უფრო მძიმე გახადა - საწარმოები, ქარხნები, განლაგებ. ქალაქის კედლებში, იქ
ცხოვრებას გაუსაძლისს ხდიდა;
• 1850 წელს იფეთქა ქოლერის ეპიდემიამ; 1855 წელს, ბარსელონაში, პროლეტარიატი გაიფიცა;1909
წელს, აჯანყებას მსხვერპლიც მოჰყვა.
• ქალაქის ბურჟუაზია მიხვდა რომ ქალაქს გაფართოება და ახალი გეგმა ჭირდებოდა.
5
6
Antonio Rovira y Trias-ის გეგმა, ბარსელონა
სერდას პირველადი გეგმა, ბარსელონის
გადამუშავებული გეგმა, (1859);
“chamfer” (Eng.)
‘chaflanes’
(Catalan)
“manzanas”
7
სერდას პირველადი გეგმა, ბარსელონა
(1855)
Antonio Rovira y Trias-ის გეგმა, ბარსელონა
სერდას პირველადი გეგმა, ბარსელონის
გადამუსავებული გეგმა, (1859); დაჭირდა 50 წელზე
მეტი;
“chamfer”
“manzanas”
8
• რა შეიძლება ვისწავლოთ მე-19 საუკუნის იდეალისტი ინჟინერისგან?
• შეიძლება თუ არა ვისწავლოთ ილდეფონს სერდასგან დღეს, 21-ე საუკუნეში?
• როგორ მოახერხა ერთმა ადამიანმა, გაეაზრებინა და შეექმნა ინდუსტრიალიზაციის რელსებზე
შემდგარი ქალაქის სრულიად ახალი გეგმა, რომელიც დღემდე რაციონალურია და ხელს უწყობს
ბარსელონის მდგრად და წარმატებულ განვითარებას?
• ბარსელონას ცნობადობა - ბარსელონა მეოთხე ქალაქია ევროპაში ტურისტთა რაოდენობით, (7.5
მილ.ტურისტი/ წელიწადში, 2016);
• ბარსელონა ევროპის ერთ-ერთი მთავარი კულტურული ცენტრია;
• ბარსელონა გამორჩეულია დასახლების სიმჭიდროვითაც (16,000 მცხ./კვ. კმ);
• 2016 წელს, ბარსელონის მთლიანი შიდა პროდუქტმა (მშპ) 76.7 მილიარდი
ევრო შეადგინა (საქართველოს მშპ, 2016 - 35.8 მლრდ. ლარი)
• პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოცულობა: საშ. 4.6 მლრდ. (2014-2018 წწ.)
• რა არის ბარსელონის წარმატების საფუძველი? რატომ იზიდავს ეს ქალაქი ამდენ ტურისტსა და
უცხოურ ბიზნეს-კომპანიებს?
• რითი გამოირჩევა ბარსელონა (როგორც ესპანეთის ერთ-ერთი ავტონომიის დედაქალაქი)
სხვებისგან?
• რატომ თვლიან ადგილობრივი მცხოვრებელები მას საცხოვრებლად მოსახერხებელ და
კომფორტულ ქალაქად?
9
სერდას გეგმის მთავარ ელემენტს წარმოადგენდა “მანზანა”- ქალაქის კვარტალი, რომელიც უწვრილესი
დეტალებით იყო ნაფიქრი და შეთავაზებული სერდას მიერ.
თავიდან, ყოველი “მანზანა” მხოლოდ 2 ან სამი მხრიდან აშენებული კვარტალი უნდა ყოფილიყო. სიღრმე/სიგანე: 20
მ და სიმაღლე: 16 მ. გვერდის სიგრძე: 113.3 მ;
ფართობი უნდა ყოფილიყო: 12,370 m2.
შიდა ეზო: 50 მ * 50 მ -ზე;
ქუჩების სიგანე: 20 მ, აქედან - 10 მ ტროტუარისთვის!
მოედნების სიგანე : 50 მ; სახლის სიმაღლე: 16 მ (მაქს.) და სართულების რ-ბა: 5
მანზანას გვერდებს/სახლებს შორის კი მწვანე სივრცე უნდა ყოფილიყო. რომელიც მთელი კვარტლების მეშვეობით
ქალაქის “მწვანე სარტყელი” გახდებოდა.
“მანზანებით” დაპროექტებულ ახალ რაიონს Eixample დაარქვეს
(“გაფართოება” ან “მაგალითი”), სადაც 900 თითქმის ერთნაირი
კვარტალი უნდა აშენებულიყო. 45-გრადუსიანი, ‘წაჭრილგვერდებიანი”
Chamfer-ებით. “ეიშამპლი” დღეს არის Antoni Gaudi’s Sagrada Familia, Casa
Mila და Casa Batlló-ს რაიონი.
Via – Intervias სქემა: სერდას გეგმარებითი
კონცეფცია, რთული ქუჩების ქსელით, 8-კუთხა კვარტლებით,
გადაკვეთაზე კი - მინი-მოედნებით და სკვერებით, სრულიად
უნიკალურ პროექტად განხორციელდა..
ილდეფონს სერდა: Teoría General de la Urbanización
მანზანას გეომეტრია: „შამფერებმა“ შეამცირა , „ბრმა“
კუთხეების რ-ბა, რომელსაც იწვევს ტეტრაგონული
კუთხეები;
10
“მანზანებით” დაპროექტებულ ახალ რაიონს
Eixample დაარქვეს (“გაფართოება” ან “მაგალითი”),
სადაც 900 თითქმის ერთნაირი კვარტალი უნდა
აშენებულიყო. 45-გრადუსიანი,
‘წაჭრილგვერდებიანი” Chamfer-ებით. “ეიშამპლი”
დღეს არის Antoni Gaudi’s Sagrada Familia, Casa Mila
და Casa Batlló-ს რაიონი.
ილდეფონს სერდა: Teoría General de la Urbanización
2000 წლის დასაწყისში, საინტერესო განვითრება ჰპოვა ქალაქის მერიასა და კატალონიური ბანკების
თანამშრომლობამ: დაფუძნდა ფონდი “Pro Eixample”, რომლის მიზანია ილდეფონს სერდას ორიგინალური
განზრახვის აღორძინება:
1) შიდა ეზოების მწვანე ზონებად ქცევა,
2) „მანზანების“ მიერ ფორმირებული მოედნების გამწვანება,
3) გადაკვეთებზე მდებარე მოედნების საჯარო სივრცედ
გადაქცევა; დღეს ეიშამპლეს 50 კვარტალი უკვე „გამწვანდა“
სერდას მოდელით! ეს დაახლ 100,000m2 -ია.
4) ასევე სერდას გეგმით, „ეიშამპლეს“ 9-დან 1 მანზანაში უნდა
ჰქონოდა სჯარო შიდა ეზო, რათა 200 მ-ის რადიუსში ყველა
მცხოვრებს ჰქონოდა საერთო შეკრებისა და დასვენების
ადგილი!
11
1863 წ. სერდას თავისი პროექტი გადააკეთებინეს, მიწათმფლობელების ზეწოლის შედეგად. განაშენიანების
სიმჭიდროვე 50%-დან 66%-მდე გაიზარდა. სერდამ ამის გამო С-ს მსგავსი ახალი “მანზანა”-ბლოკები შექმნა.
კვარტალის ოთხი გვერდიდან, 3 აშენებული იქნებოდა.
1) “პლა(ნ) სერდას” საბოლოო ვერსიაში, ქალაქის ერთეულად
“კვარტალი-მანზანა” ჩამოყალიბდა.
2) 25 კვარტალი შეადგენდა რაიონს;
4 რაიონი -ოლქს (აუცილებელი ბაზრით)
3) 4 ოლქი ქმნიდა სექტორს, რომელშიც უნდა ყოფილიყო
საქალაქო პარკი, საავადმყოფო და ორი ადმინისტრ. შენობა;
4) გზების ქსელი სამ დონეზე დაიგეგმა: შიდასაქალაქო,
‘ეშამპლესთან” დამაკავშირებელი და ბარსელონის გარე
კავშირებისთვის; მერე გაჩნდა “ეიშამპლეს” შიდა გზები და 2
სადგურის შემაერთებელი რკინიგზა;
12
ილდეფონს სერდას პირველადი პროექტით, ავტორს შემუშავებული ჰქონდა საცხოვრისის რამდენიმე
მოდელი:
1 რანგი: იზოლ. 2-სართულიანი სახლი, 600 კვ. მეტრის ფართობით, საერთო კედლის გარეშე;
ცენტრ. პატიოთი;
2 რანგი: 3-სართულიანი, 2-ბინიანი სახლი (230 კვ. მ სართულზე), საერთო კედლით, საერთო პატიოთი,
ერთი ბინა - 2-სართულიანი;
3 რანგი: 2-სართულიანი, ერთბინიანი სახლი, საერთო კედლებს შორის. 2 გვერდითმდებარე პატიოთი,
4 რანგი: 2 ცალი, 3-სართულიანი, 6-ბინიანი სახლი, საერთო კედლებს შორის, საერთო ცენტრ. პატიოთი და
ცოკოლის სართულზე სავაჭრო ფართობით (ეს ტიპი ყველაზე მეტად გამოყენებადი გახდა
საბოლოო ეტაპზე)
13
1863 წ. სერდას თავისი პროექტი გადააკეტებინეს, მიწათმფლობელების ზეწოლის შედეგად.
განაშენიანების სიმჭიდროვე 50%-დან 66%-მდე გაიზარდა. სერდამ ამის გამო С-ს მსგავსი ახალი
“მანზანა”-ბლოკები შექმნა. კვარტალის ოთხი გვერდიდან, 3 აშენებული იქნებოდა.
14
ბინები მუშებისთვის/მშრომელთათვის:
1 რანგი: ბინაში - აბაზანა, მისაღები ოთახი, სამზარეულო, 3 საძინებელი;
2 რანგი, ბინაში - აბაზანა, მისაღები, სამზარეულო და 2 საძინებელი;
3 რანგი, ბინაში - მისაღები ოთახი, სამზარეულო, 2 საძინებელი, საერთო აბაზანა სახლის;
4 რანგის, ბინა 4 უცოლო მამკაცისთვის; ყველა მომსახურება საერთოა (სამზარეულო, სარეცხი ოთახი)
სერდამ გამოავლინა იმ დროისთვის დაუკერებელი გამომგონებლობა, „მოდულური“ საცხოვრებელი ბლოკების
დაგეგმარებაში;
- 2 პარალელური ბლოკით, Г- ან Т-ფორმის კონფიგურაციამ საშუალება მისცა მიეღო მაღალი სივრცობრივი
მრავალგეროვნება.
- შეიქმნა კერძო ბაღების ქსელი, უშუალოდ საცხოვრებელთან, საჯარო ბაღები და პარკები, თითოეულ კვარტალში.
- მცირე ზომის მოედნებში, ავტორი ხედავდა პირველად საჯარო სივრცეს ვაჭრობისა და ქუჩის გართობისათვის, თეატრის
ჩათვლით.
15
16
• ბარსელონის გამწვანება სერდას გეგმით, სამწუხაროდ ვერ მოხერხდა, არ გაშენდა მის მიერ განზრახული
მსხვილი პარკები (ცენტრალური პარკის მსგავსად);
• თუმცა ქალაქში ბევრია მცირე ზომის ურბანული პარკები, ღია სივრცეები და მოედნები (შექმნილი შამფერებით!)
• ასევე ბოლომდე არ განხორციელდა სერდას მოთხოვნა, თითოეული მანზანის გარშემო (პერიმეტრზე) 200 ხის
დარგვაზე! თუმცა ბევრი ქუჩა და მანზანა ამ წესით არის გაშენებული.
• მიუხედავად „სერდას გეგმის“ (Pla Cerda) ნაწილობრივი შესრულებისა, ბარსელობა მაინც რჩება უფრო მწვანე
ქალაქად, ვიდრე სხვა, მისი რანგის ქალაქი ევროპაში (7 კვ. მ/მხცოვრებზე).
• სერდას მიერ შექმნილი საცხოვრებელი ბლოკების, მანზანების (ესპ. Manzana, ვაშლი; კატალ. Illes, კუნძული)
ჩამოჭრილმა კუთხეებმა, „შამფერებმა“, შეამცირა , „ბრმა“ კუთხეების რაოდენობა და სატრანსპორტო მოძრაობა
ბევრად უფრო მოხერხებული გახადა, მობრუნების კუთხის გაზრდის ხარჯზე.
- მიუხედავად იმისა რომ ბარსელონა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული ქალაქია,
„სატრანსპორტო მოძრაობა ქალაქში ჯერ კიდევ ასატანია.
- ეიშამპლეს რეგულარული სქემა, ქუჩების სიგანე და 45-გრადუსიანი კუთხეები, ჩამოჭრილი შენობების ყველა
კუთხეზე, გაზრდილი ხედვადობით ხელს უწყობს [ტრანსპორტის] ცირკულაციას და [ქუჩების] გადაკვეთებს
გადააქცევს იდეალურ სივრცეებად პარკინგისთვის, ჩატვირთვა-გადმოტვირთვისთვის, ტაქსებისა და სხვა
საქმიანობისთვის, სატრანსპორტო მოძრაობის შეფერხების გარეშე“ (Urbano, 2016).
- ქუჩების უმეტესობაზე მოძრაობა ცალმხრივია, რაც ავტომობილების მოძრაობას უფრო ჩქარს ხდის.
17
სუპერბლოკების“ პროექტი - 9 მანზანა; მათი გათავისუფლება საავტ. მოძრაობისგან: შედეგი: ფეხით სასიარულო
300 მ გაჩერებამდე დიდ არტერიებამდე,„სუპერბლოკების“ შიგნით, მანქანით გადაადგილება შესაძლებელია
ადგილობრივებისთვის შეზღუდული სიჩქარით; მოძრაობა განხორციელდება ქუჩებზე, ოღონფ ტროტუარებისა და
სავალი ნაწილის ერთმანეთისგან არ გამოიყოფა!
The project does not involve
major physical changes, but
rather tactical urbanism:
promoting soft measures that are
often low-cost and easy to adapt.
It represents a new way of
understanding and providing
benefit to the city, allowing
experimentation.
18
• საინტერესოდ გვეჩვენება ბარსელონური შამფერების (შენობების ჩამოჭრილი კუთხეები) თბილისური
ანალოგები.
• ძველ ქალაქში, განსაკუთრებით სოლოლაკში, რამდენიმე ქუჩაზე (მაჩაბლის, ჩაიკოვსკის, ჩიტაძის,იაშვილის,
ლეონიძის ქუჩები) შეგვიძლია ვნახოთ XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე აშენებული სახლები მცირე მასშტაბის
შამფერებით (იხ. სურათი ).
• როგორ ფოტოებზე ხედავთ, თბილისში, შამფერები მცირე მასშტაბის არის, თუმცა უმეტესწილად, მათ მიერ
შექმნილი დამატებითი ფართობი მაინც ფუნქციურია და ისინი გამოიყენება კომერციული ან სხვა მიზნებისთვის
(მაღაზიები, სარდაფები, აივნები, სასტუმროს საპარადო შესასვლელი).
19
თბილისური შამფერები სოლოლაკში
(თბილისის ფოტოები გადაღებულია ავტორის მიერ)
20
საინტერესოდ გვეჩვენება ერთ-ერთი თბილისური შამფერის მდებარეობა და ფუნქცია პეკინის გამზირზე,
პეკინისა და გ. მიროტაძის ქუჩის გადაკვეთზე.
- ამ ადგილზე, მიროტაძის ქუჩაზე მოძრავი სატრანსპორტო ნაკადი, კოსტავას ქუჩიდან (სასტუმრო „ჰოლიდეი
ინის/აჭარის“) პეკინისკენ მიემართება.
- მიროტაძის ქუჩის მარცხენა მხარეს არსენული შამფერი, მოძრაობის კუთხეს და ხედვადობას ტრანსპორტისთვის
საკმაოდ მოხერხებულს ხდის და მიუხედავად ამ ქუჩის სივიწროვისა!
- მობრუნების ფართო კუთხის დახმარებით, იგი თავისუფლად უმკლავდება გმირთა მოედნისკენ და დოლიძის
ქუჩისკენ მიმართულ სატრანსპორტო ნაკადებს.
21
ზოგადი დასკვნები და სადისკუსიო სივრცე
რამდენიმე საინტერესო მომენტი, რომელიც ქალაქის გეგმარების დროს შეიძლება
გავითვალისწინოთ და გამოვიყენოთ ახალი გეგმების შედგენისას:
1. სერდას მიერ შემუშავებული გეგმა ქალაქის მდგრად განვითრებზე იყო ორიენტირებული და ითვალისწინებთა
ურბანისტიკის ფუნდამენტურ პრინციპებს. კერძოდ, ქალაქის ოპტიმალურ სანიტარულ-ჰიგიენურ მოწყობას (მზის
რადიაციას, დღისა და ღამის ციკლებისადმი შენობების ოპტიმალურ ორიენტაციას, ქალაქის ქუჩების ვენტილაციას და მწვანე
ნარგავებისა და საჯარო მწვანე სივრცეების თანაბარ განაწილებას საცხოვრებელი „ბლოკების“ ქსელის შესაბამისად), რაც
ჯამში ქალაქის მცხოვრებთა კეთილდღეობას მოემსახურებოდა.
2. ილდეფონს სერდამ პირველმა შეძლო გეგმის შექმნამდე დეტალური სოციალურ-ეკონომიკური კვლევა ჩაეტარებინა ძველი
ბარსელონის მცხოვრებლებს შორის და ზუსტად გამოეყო მათი პრობლემები;
3. სერდამ პირველმა გამოიყენა ქალაქის დაგეგმარებისა და საცხოვრებელი უბნების შექმნისათვსი ე.წ. მოდულური მიდგომა,
რაც გამოიხატა ტიპური საცხოვრებელი „ბლოკების“, ე.წ. მანზანების, რვაკუთხა, 113.3 მ სირძის გვერდების მქონის
კორპუსების შექმნაში. დღეს, ეიშამპლის დიდი ნაწილი გაეროს კულტურის მემკვიდრეობის სიაში არის შეტანილი და მათ
კანონი იცავს.
4. სერდას გეგმით შექმნილი ქუჩების ქსელი, პროსპექტები (და მათი პროპორციები) და მანზებს შორის მდებარე მცირე
მოედნები, ძალიან მოხერხებული აღმოჩნდა თვით 21-ე საუკუნის ინტენსიური სატრანსპორტო მოძრაობისათვის.
5. სატრასპორტო ნაკადები: ქალაქის მოწყობის თავისებურებები ჯერ კიდევ იძლევა იმის საშუალებას რომ გაიზარდოს ფეხით
მოსიარულეთა ზონები, ხოლო ტრანსპორტისთვის გამოყოფილი სივრცე და ქუჩების ქსელი (რომელსაც ქალაქის ფართობის
30%-ზე მეტი უკავია) ადვილს ხდის ეიშამპლეს რაიონის სხვადასხვა უბნებს შორის გადაადგილებას და მათ
შეკავშირებულობას (ე.წ. connectivity);
6. სერდას მოდერნისტულმა, ტიპიური შენობების თითქოს ერთფეროვანი ქსელი, მე-19 საუკუნის მიწურულს მსოფლიოს
გამორჩეულ არქიტექტორთა და მხატვართა შთაგონების წყაროდ გადაიქცა.
7. სერდას მანზანების განლაგებისა და ამ საცხოვრებელ უბნებში მრავალი სახის მომსახურების თანაბრად განაწილებამ,
ბუნებრივად შვა მულტიცენტრული ქალაქი, რომელსაც მრავალი მიზიდულობის ცენტრი აქვს. მულტიცენტრულობა, თავის
მხრივ, ხელს უწყობს საცხოვრებელი რაიონების მაღალ სიმჭიდროვეს, რაც ქალაქის გამართულად ფუნქციონირებისა და
ინფრასტრუქტურული ხარჯების შემცირების პირდაპირი საწინადარია.
22
ზოგადი დასკვნები და სადისკუსიო სივრცე (გაგრძელება)
8. დაფუძნდა ფონდი “Pro Eixample”, რომლის მიზანია ილდეფონს სერდას ორიგინალური განზრახვის აღორძინება:
1) შიდა ეზოების მწვანე ზონებად ქცევა,
2) „მაზანების“ მიერ ფორმირებული მოედნების გამწვანება;
3) გადაკვეთებზე მდებარე მოედნების საჯარო სივრცედ გადაქცევა;
4) დღეს ეიშამპლეს 50 კვარტალი უკვე „გამწვანდა“ სერდას მოდელით! ეს დაახლ 100,000m2 -ია.
5) ასევე სერდას გეგმით, „ეიშამპლეს“ 9-დან 1 მანზანაში უნდა ჰქონოდა სჯარო შიდა ეზო, რათა 200 მ-ის რადიუსში ყველა მცხოვრებს
ჰქონოდა საერთო შეკრებისა და დასვენების ადგილი! ეს კიდევ ერთხელ ადასტურებს იმას რომ სერდას მიერ შექმნილი გეგმა,
დღესაც საინტერესოა და კვლავ იძლევა სივრცეს ქალაქის გაუმჯობესებისა და არსებული ინფრასტრუქტურის
რაციონალიზაციისთვის.
9. საინტერსო შეიძლება იყოს კვლევის გაგრძელება თბილისში სერდასეული პრინციპების გამოყენების კუთხითაც. კერძოდ,
შესაძლებელია ახალი მშენებლობებისა და ახალი განაშენიანების ფართობებისათვის ბარსელონის მანზანებისა და ქუჩების ქსელების
სიმჭიდროვისა და პროპორციების გამოყენება, ან მათი შესაძლო დანერგვა, ახალ აუთვისებელ ტერიტორიებზე ტიპიური შენობების
აშენების შემთხვევაში.
23
გმადლობთ ყურადღებისათვის!
Gracias por su atención! (Sp.)
Gràcies per la vostra atenció! (Cat.)

More Related Content

Featured

PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
Christy Abraham Joy
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
Vit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
MindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
GetSmarter
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
Alireza Esmikhani
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
Project for Public Spaces & National Center for Biking and Walking
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
Erica Santiago
 

Featured (20)

PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 

ბარსელონა და ილედეფონს სერდას მემკვიდრეობა

  • 2. 2 ბარსელონის რეკონსტრუქციის მაგალითი- არქიტექტორ ილდეფონს სერდას მემკვიდრეობა -მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე შთამბეჭდავი რეკონსტრუცია და განვითარება, მე-19 საუკუნის პარიზისა და შემდეგ, ევროპის იმდროინდელ პერიფერიაში, კატალონიურ ბარსელონაში ჩატარდა. -სამწუხაროდ ეს ექსპერიმენტი, დიდი ხნის განმავლობაში ნაკლებად იყო ცნობილი, თვით სპეციალისტებისთვისაც კი - მე-20 საუკუნის 70-იან წლებამდე, ბარსელონის, როგორც ურბანისტული მაგალითისა და ქალაქგეგმარების განხორციელებული გეგმის შესწავლა არ მიმდინარეობდა. ქალაქის თანამედროვე სტრუქტურა “სერდას გეგმით” განხორციელდა და ქალაქის ახალი სივრცე სხვაგვარად ჩამოაყალიბა. წარმატებით დააკავშირა ახალი რაიონი Eixample, ძველ ქალაქთან და გარშემო არსებულ მცირე დასახლებებთან. 1714 წელს, ბარსელონა სსამხედრო ციხე-სიმაგრედ გამოცხადდა და მის გარშემო მდებარე დაბლობზე, ძველი ქალაქის (Siutat Vella )ქალაქის შუა საუკუნეების კედლებს მიღმა მშენებლობა აიკრძალა. -შედეგად, ქალაქში განსახლების სიმჭიდრო ისე გაიზარდა (1,500 მცხ./ჰა) რომ 1854 წელს, მან ევროპაში ერთ-ერთ უმაღლეს მაჩვენებელს მიაღწია, რაც საშინელი ეპიდემიების მიზეზი გახდა. 1855 წელს, ესპანეთის მთავრობამ ადგილობრივ ინჟინერს, ილდეფონს სერდას (Ildefons Cerdà), სამოქალაქო ინჟინერსა და არქიტექტორს, რომელიც ამავე დროს ეკონომისტი, იურისტი, პოლიტიკოსი და მგეგმარებელიც იყო, დაავალა ბარსელონის გარშემო დაბლობის ტოპოგრაფიული აზომვა, შესწავლა, სქემის შექმნა და დახაზვა. სერდა უფრო შორს წავიდა და ქალაქს გაფართოების გეგმა შესთავაზა. ცოტა ხანში, სერდას ქალაქმა “ბარსელონის გარდაქმნისა და გაფართოების გეგმის” შექმნა დაავალა. გენიალურმა ინჟინერმა და მგეგმარებელმა, ბარსელონის გეგმა 1859 წელს დააასრულა. სერდას გეგმა: Plà Cerdà. Ildefons Cerdà Sunyer, 1815-1876
  • 3. 3 ბარსელონა, კატალონიის პროვინციის დედაქალაქი ესპანეთში დაარსდა Barcino-ს სახელით, რომაელების მიერ, დაახლ. ჩვ. წ. 1-ლ საუკუნეში; • ქალაქს არასწორი ოთხკუთხა ფორმა ჰქონდა, 4 მთავარი შესასვლელით/კარიბჭით; მაშინდელი ფართობი: 24 აკრი=9 ჰა=0.09 კვ. კმ • რომაული ქალაქი/კოლონია, ჩვეულებრივ, თავიდანვე 2 მთავარი არტერიის/ღერძის გასწვრივ შენდებოდა:Cardo maximus (N/S მიმართულების ქუჩა რომ.კოლონიებში) - და Decumanus (E/W ); მათ გადაკვეთაზე მდებარეობდა ფორუმი.
  • 4. 4 ბარსელონა, მე-13 საკუნეში დაახლ. 312 აკრზე იყო გაშენებული (126 ha) დს ქალაქს ახალი, 3.2 მილის სიგრძის შუა საკუნეების ტიპის კედელი იცავდა; ამ დროს, სავარაუდოდ, ბარცელონის მოსახლობა 30,000 მცხოვრებს შეადგენდა; CuitatVella • ქალაქის ქუჩები, ინტენს. განაშენიაების გამო წვრილი და ბნელი იყო. ჰაერის ვენტილაცია გართულებული, რაც ეპიდემიების მიზეზი გახდა; • ინდუსტრიული რევოლუციამ, რომელიც ესპანეთში კატალონიიდან დაიწყო, ქალაქის მდგომარეობა კიდევ უფრო მძიმე გახადა - საწარმოები, ქარხნები, განლაგებ. ქალაქის კედლებში, იქ ცხოვრებას გაუსაძლისს ხდიდა; • 1850 წელს იფეთქა ქოლერის ეპიდემიამ; 1855 წელს, ბარსელონაში, პროლეტარიატი გაიფიცა;1909 წელს, აჯანყებას მსხვერპლიც მოჰყვა. • ქალაქის ბურჟუაზია მიხვდა რომ ქალაქს გაფართოება და ახალი გეგმა ჭირდებოდა.
  • 5. 5
  • 6. 6 Antonio Rovira y Trias-ის გეგმა, ბარსელონა სერდას პირველადი გეგმა, ბარსელონის გადამუშავებული გეგმა, (1859); “chamfer” (Eng.) ‘chaflanes’ (Catalan) “manzanas”
  • 7. 7 სერდას პირველადი გეგმა, ბარსელონა (1855) Antonio Rovira y Trias-ის გეგმა, ბარსელონა სერდას პირველადი გეგმა, ბარსელონის გადამუსავებული გეგმა, (1859); დაჭირდა 50 წელზე მეტი; “chamfer” “manzanas”
  • 8. 8 • რა შეიძლება ვისწავლოთ მე-19 საუკუნის იდეალისტი ინჟინერისგან? • შეიძლება თუ არა ვისწავლოთ ილდეფონს სერდასგან დღეს, 21-ე საუკუნეში? • როგორ მოახერხა ერთმა ადამიანმა, გაეაზრებინა და შეექმნა ინდუსტრიალიზაციის რელსებზე შემდგარი ქალაქის სრულიად ახალი გეგმა, რომელიც დღემდე რაციონალურია და ხელს უწყობს ბარსელონის მდგრად და წარმატებულ განვითარებას? • ბარსელონას ცნობადობა - ბარსელონა მეოთხე ქალაქია ევროპაში ტურისტთა რაოდენობით, (7.5 მილ.ტურისტი/ წელიწადში, 2016); • ბარსელონა ევროპის ერთ-ერთი მთავარი კულტურული ცენტრია; • ბარსელონა გამორჩეულია დასახლების სიმჭიდროვითაც (16,000 მცხ./კვ. კმ); • 2016 წელს, ბარსელონის მთლიანი შიდა პროდუქტმა (მშპ) 76.7 მილიარდი ევრო შეადგინა (საქართველოს მშპ, 2016 - 35.8 მლრდ. ლარი) • პირდაპირი უცხოური ინვესტიციების მოცულობა: საშ. 4.6 მლრდ. (2014-2018 წწ.) • რა არის ბარსელონის წარმატების საფუძველი? რატომ იზიდავს ეს ქალაქი ამდენ ტურისტსა და უცხოურ ბიზნეს-კომპანიებს? • რითი გამოირჩევა ბარსელონა (როგორც ესპანეთის ერთ-ერთი ავტონომიის დედაქალაქი) სხვებისგან? • რატომ თვლიან ადგილობრივი მცხოვრებელები მას საცხოვრებლად მოსახერხებელ და კომფორტულ ქალაქად?
  • 9. 9 სერდას გეგმის მთავარ ელემენტს წარმოადგენდა “მანზანა”- ქალაქის კვარტალი, რომელიც უწვრილესი დეტალებით იყო ნაფიქრი და შეთავაზებული სერდას მიერ. თავიდან, ყოველი “მანზანა” მხოლოდ 2 ან სამი მხრიდან აშენებული კვარტალი უნდა ყოფილიყო. სიღრმე/სიგანე: 20 მ და სიმაღლე: 16 მ. გვერდის სიგრძე: 113.3 მ; ფართობი უნდა ყოფილიყო: 12,370 m2. შიდა ეზო: 50 მ * 50 მ -ზე; ქუჩების სიგანე: 20 მ, აქედან - 10 მ ტროტუარისთვის! მოედნების სიგანე : 50 მ; სახლის სიმაღლე: 16 მ (მაქს.) და სართულების რ-ბა: 5 მანზანას გვერდებს/სახლებს შორის კი მწვანე სივრცე უნდა ყოფილიყო. რომელიც მთელი კვარტლების მეშვეობით ქალაქის “მწვანე სარტყელი” გახდებოდა. “მანზანებით” დაპროექტებულ ახალ რაიონს Eixample დაარქვეს (“გაფართოება” ან “მაგალითი”), სადაც 900 თითქმის ერთნაირი კვარტალი უნდა აშენებულიყო. 45-გრადუსიანი, ‘წაჭრილგვერდებიანი” Chamfer-ებით. “ეიშამპლი” დღეს არის Antoni Gaudi’s Sagrada Familia, Casa Mila და Casa Batlló-ს რაიონი. Via – Intervias სქემა: სერდას გეგმარებითი კონცეფცია, რთული ქუჩების ქსელით, 8-კუთხა კვარტლებით, გადაკვეთაზე კი - მინი-მოედნებით და სკვერებით, სრულიად უნიკალურ პროექტად განხორციელდა.. ილდეფონს სერდა: Teoría General de la Urbanización მანზანას გეომეტრია: „შამფერებმა“ შეამცირა , „ბრმა“ კუთხეების რ-ბა, რომელსაც იწვევს ტეტრაგონული კუთხეები;
  • 10. 10 “მანზანებით” დაპროექტებულ ახალ რაიონს Eixample დაარქვეს (“გაფართოება” ან “მაგალითი”), სადაც 900 თითქმის ერთნაირი კვარტალი უნდა აშენებულიყო. 45-გრადუსიანი, ‘წაჭრილგვერდებიანი” Chamfer-ებით. “ეიშამპლი” დღეს არის Antoni Gaudi’s Sagrada Familia, Casa Mila და Casa Batlló-ს რაიონი. ილდეფონს სერდა: Teoría General de la Urbanización 2000 წლის დასაწყისში, საინტერესო განვითრება ჰპოვა ქალაქის მერიასა და კატალონიური ბანკების თანამშრომლობამ: დაფუძნდა ფონდი “Pro Eixample”, რომლის მიზანია ილდეფონს სერდას ორიგინალური განზრახვის აღორძინება: 1) შიდა ეზოების მწვანე ზონებად ქცევა, 2) „მანზანების“ მიერ ფორმირებული მოედნების გამწვანება, 3) გადაკვეთებზე მდებარე მოედნების საჯარო სივრცედ გადაქცევა; დღეს ეიშამპლეს 50 კვარტალი უკვე „გამწვანდა“ სერდას მოდელით! ეს დაახლ 100,000m2 -ია. 4) ასევე სერდას გეგმით, „ეიშამპლეს“ 9-დან 1 მანზანაში უნდა ჰქონოდა სჯარო შიდა ეზო, რათა 200 მ-ის რადიუსში ყველა მცხოვრებს ჰქონოდა საერთო შეკრებისა და დასვენების ადგილი!
  • 11. 11 1863 წ. სერდას თავისი პროექტი გადააკეთებინეს, მიწათმფლობელების ზეწოლის შედეგად. განაშენიანების სიმჭიდროვე 50%-დან 66%-მდე გაიზარდა. სერდამ ამის გამო С-ს მსგავსი ახალი “მანზანა”-ბლოკები შექმნა. კვარტალის ოთხი გვერდიდან, 3 აშენებული იქნებოდა. 1) “პლა(ნ) სერდას” საბოლოო ვერსიაში, ქალაქის ერთეულად “კვარტალი-მანზანა” ჩამოყალიბდა. 2) 25 კვარტალი შეადგენდა რაიონს; 4 რაიონი -ოლქს (აუცილებელი ბაზრით) 3) 4 ოლქი ქმნიდა სექტორს, რომელშიც უნდა ყოფილიყო საქალაქო პარკი, საავადმყოფო და ორი ადმინისტრ. შენობა; 4) გზების ქსელი სამ დონეზე დაიგეგმა: შიდასაქალაქო, ‘ეშამპლესთან” დამაკავშირებელი და ბარსელონის გარე კავშირებისთვის; მერე გაჩნდა “ეიშამპლეს” შიდა გზები და 2 სადგურის შემაერთებელი რკინიგზა;
  • 12. 12 ილდეფონს სერდას პირველადი პროექტით, ავტორს შემუშავებული ჰქონდა საცხოვრისის რამდენიმე მოდელი: 1 რანგი: იზოლ. 2-სართულიანი სახლი, 600 კვ. მეტრის ფართობით, საერთო კედლის გარეშე; ცენტრ. პატიოთი; 2 რანგი: 3-სართულიანი, 2-ბინიანი სახლი (230 კვ. მ სართულზე), საერთო კედლით, საერთო პატიოთი, ერთი ბინა - 2-სართულიანი; 3 რანგი: 2-სართულიანი, ერთბინიანი სახლი, საერთო კედლებს შორის. 2 გვერდითმდებარე პატიოთი, 4 რანგი: 2 ცალი, 3-სართულიანი, 6-ბინიანი სახლი, საერთო კედლებს შორის, საერთო ცენტრ. პატიოთი და ცოკოლის სართულზე სავაჭრო ფართობით (ეს ტიპი ყველაზე მეტად გამოყენებადი გახდა საბოლოო ეტაპზე)
  • 13. 13 1863 წ. სერდას თავისი პროექტი გადააკეტებინეს, მიწათმფლობელების ზეწოლის შედეგად. განაშენიანების სიმჭიდროვე 50%-დან 66%-მდე გაიზარდა. სერდამ ამის გამო С-ს მსგავსი ახალი “მანზანა”-ბლოკები შექმნა. კვარტალის ოთხი გვერდიდან, 3 აშენებული იქნებოდა.
  • 14. 14 ბინები მუშებისთვის/მშრომელთათვის: 1 რანგი: ბინაში - აბაზანა, მისაღები ოთახი, სამზარეულო, 3 საძინებელი; 2 რანგი, ბინაში - აბაზანა, მისაღები, სამზარეულო და 2 საძინებელი; 3 რანგი, ბინაში - მისაღები ოთახი, სამზარეულო, 2 საძინებელი, საერთო აბაზანა სახლის; 4 რანგის, ბინა 4 უცოლო მამკაცისთვის; ყველა მომსახურება საერთოა (სამზარეულო, სარეცხი ოთახი) სერდამ გამოავლინა იმ დროისთვის დაუკერებელი გამომგონებლობა, „მოდულური“ საცხოვრებელი ბლოკების დაგეგმარებაში; - 2 პარალელური ბლოკით, Г- ან Т-ფორმის კონფიგურაციამ საშუალება მისცა მიეღო მაღალი სივრცობრივი მრავალგეროვნება. - შეიქმნა კერძო ბაღების ქსელი, უშუალოდ საცხოვრებელთან, საჯარო ბაღები და პარკები, თითოეულ კვარტალში. - მცირე ზომის მოედნებში, ავტორი ხედავდა პირველად საჯარო სივრცეს ვაჭრობისა და ქუჩის გართობისათვის, თეატრის ჩათვლით.
  • 15. 15
  • 16. 16 • ბარსელონის გამწვანება სერდას გეგმით, სამწუხაროდ ვერ მოხერხდა, არ გაშენდა მის მიერ განზრახული მსხვილი პარკები (ცენტრალური პარკის მსგავსად); • თუმცა ქალაქში ბევრია მცირე ზომის ურბანული პარკები, ღია სივრცეები და მოედნები (შექმნილი შამფერებით!) • ასევე ბოლომდე არ განხორციელდა სერდას მოთხოვნა, თითოეული მანზანის გარშემო (პერიმეტრზე) 200 ხის დარგვაზე! თუმცა ბევრი ქუჩა და მანზანა ამ წესით არის გაშენებული. • მიუხედავად „სერდას გეგმის“ (Pla Cerda) ნაწილობრივი შესრულებისა, ბარსელობა მაინც რჩება უფრო მწვანე ქალაქად, ვიდრე სხვა, მისი რანგის ქალაქი ევროპაში (7 კვ. მ/მხცოვრებზე). • სერდას მიერ შექმნილი საცხოვრებელი ბლოკების, მანზანების (ესპ. Manzana, ვაშლი; კატალ. Illes, კუნძული) ჩამოჭრილმა კუთხეებმა, „შამფერებმა“, შეამცირა , „ბრმა“ კუთხეების რაოდენობა და სატრანსპორტო მოძრაობა ბევრად უფრო მოხერხებული გახადა, მობრუნების კუთხის გაზრდის ხარჯზე. - მიუხედავად იმისა რომ ბარსელონა ევროპის ერთ-ერთი ყველაზე მჭიდროდ დასახლებული ქალაქია, „სატრანსპორტო მოძრაობა ქალაქში ჯერ კიდევ ასატანია. - ეიშამპლეს რეგულარული სქემა, ქუჩების სიგანე და 45-გრადუსიანი კუთხეები, ჩამოჭრილი შენობების ყველა კუთხეზე, გაზრდილი ხედვადობით ხელს უწყობს [ტრანსპორტის] ცირკულაციას და [ქუჩების] გადაკვეთებს გადააქცევს იდეალურ სივრცეებად პარკინგისთვის, ჩატვირთვა-გადმოტვირთვისთვის, ტაქსებისა და სხვა საქმიანობისთვის, სატრანსპორტო მოძრაობის შეფერხების გარეშე“ (Urbano, 2016). - ქუჩების უმეტესობაზე მოძრაობა ცალმხრივია, რაც ავტომობილების მოძრაობას უფრო ჩქარს ხდის.
  • 17. 17 სუპერბლოკების“ პროექტი - 9 მანზანა; მათი გათავისუფლება საავტ. მოძრაობისგან: შედეგი: ფეხით სასიარულო 300 მ გაჩერებამდე დიდ არტერიებამდე,„სუპერბლოკების“ შიგნით, მანქანით გადაადგილება შესაძლებელია ადგილობრივებისთვის შეზღუდული სიჩქარით; მოძრაობა განხორციელდება ქუჩებზე, ოღონფ ტროტუარებისა და სავალი ნაწილის ერთმანეთისგან არ გამოიყოფა! The project does not involve major physical changes, but rather tactical urbanism: promoting soft measures that are often low-cost and easy to adapt. It represents a new way of understanding and providing benefit to the city, allowing experimentation.
  • 18. 18 • საინტერესოდ გვეჩვენება ბარსელონური შამფერების (შენობების ჩამოჭრილი კუთხეები) თბილისური ანალოგები. • ძველ ქალაქში, განსაკუთრებით სოლოლაკში, რამდენიმე ქუჩაზე (მაჩაბლის, ჩაიკოვსკის, ჩიტაძის,იაშვილის, ლეონიძის ქუჩები) შეგვიძლია ვნახოთ XIX-XX საუკუნეების მიჯნაზე აშენებული სახლები მცირე მასშტაბის შამფერებით (იხ. სურათი ). • როგორ ფოტოებზე ხედავთ, თბილისში, შამფერები მცირე მასშტაბის არის, თუმცა უმეტესწილად, მათ მიერ შექმნილი დამატებითი ფართობი მაინც ფუნქციურია და ისინი გამოიყენება კომერციული ან სხვა მიზნებისთვის (მაღაზიები, სარდაფები, აივნები, სასტუმროს საპარადო შესასვლელი).
  • 19. 19 თბილისური შამფერები სოლოლაკში (თბილისის ფოტოები გადაღებულია ავტორის მიერ)
  • 20. 20 საინტერესოდ გვეჩვენება ერთ-ერთი თბილისური შამფერის მდებარეობა და ფუნქცია პეკინის გამზირზე, პეკინისა და გ. მიროტაძის ქუჩის გადაკვეთზე. - ამ ადგილზე, მიროტაძის ქუჩაზე მოძრავი სატრანსპორტო ნაკადი, კოსტავას ქუჩიდან (სასტუმრო „ჰოლიდეი ინის/აჭარის“) პეკინისკენ მიემართება. - მიროტაძის ქუჩის მარცხენა მხარეს არსენული შამფერი, მოძრაობის კუთხეს და ხედვადობას ტრანსპორტისთვის საკმაოდ მოხერხებულს ხდის და მიუხედავად ამ ქუჩის სივიწროვისა! - მობრუნების ფართო კუთხის დახმარებით, იგი თავისუფლად უმკლავდება გმირთა მოედნისკენ და დოლიძის ქუჩისკენ მიმართულ სატრანსპორტო ნაკადებს.
  • 21. 21 ზოგადი დასკვნები და სადისკუსიო სივრცე რამდენიმე საინტერესო მომენტი, რომელიც ქალაქის გეგმარების დროს შეიძლება გავითვალისწინოთ და გამოვიყენოთ ახალი გეგმების შედგენისას: 1. სერდას მიერ შემუშავებული გეგმა ქალაქის მდგრად განვითრებზე იყო ორიენტირებული და ითვალისწინებთა ურბანისტიკის ფუნდამენტურ პრინციპებს. კერძოდ, ქალაქის ოპტიმალურ სანიტარულ-ჰიგიენურ მოწყობას (მზის რადიაციას, დღისა და ღამის ციკლებისადმი შენობების ოპტიმალურ ორიენტაციას, ქალაქის ქუჩების ვენტილაციას და მწვანე ნარგავებისა და საჯარო მწვანე სივრცეების თანაბარ განაწილებას საცხოვრებელი „ბლოკების“ ქსელის შესაბამისად), რაც ჯამში ქალაქის მცხოვრებთა კეთილდღეობას მოემსახურებოდა. 2. ილდეფონს სერდამ პირველმა შეძლო გეგმის შექმნამდე დეტალური სოციალურ-ეკონომიკური კვლევა ჩაეტარებინა ძველი ბარსელონის მცხოვრებლებს შორის და ზუსტად გამოეყო მათი პრობლემები; 3. სერდამ პირველმა გამოიყენა ქალაქის დაგეგმარებისა და საცხოვრებელი უბნების შექმნისათვსი ე.წ. მოდულური მიდგომა, რაც გამოიხატა ტიპური საცხოვრებელი „ბლოკების“, ე.წ. მანზანების, რვაკუთხა, 113.3 მ სირძის გვერდების მქონის კორპუსების შექმნაში. დღეს, ეიშამპლის დიდი ნაწილი გაეროს კულტურის მემკვიდრეობის სიაში არის შეტანილი და მათ კანონი იცავს. 4. სერდას გეგმით შექმნილი ქუჩების ქსელი, პროსპექტები (და მათი პროპორციები) და მანზებს შორის მდებარე მცირე მოედნები, ძალიან მოხერხებული აღმოჩნდა თვით 21-ე საუკუნის ინტენსიური სატრანსპორტო მოძრაობისათვის. 5. სატრასპორტო ნაკადები: ქალაქის მოწყობის თავისებურებები ჯერ კიდევ იძლევა იმის საშუალებას რომ გაიზარდოს ფეხით მოსიარულეთა ზონები, ხოლო ტრანსპორტისთვის გამოყოფილი სივრცე და ქუჩების ქსელი (რომელსაც ქალაქის ფართობის 30%-ზე მეტი უკავია) ადვილს ხდის ეიშამპლეს რაიონის სხვადასხვა უბნებს შორის გადაადგილებას და მათ შეკავშირებულობას (ე.წ. connectivity); 6. სერდას მოდერნისტულმა, ტიპიური შენობების თითქოს ერთფეროვანი ქსელი, მე-19 საუკუნის მიწურულს მსოფლიოს გამორჩეულ არქიტექტორთა და მხატვართა შთაგონების წყაროდ გადაიქცა. 7. სერდას მანზანების განლაგებისა და ამ საცხოვრებელ უბნებში მრავალი სახის მომსახურების თანაბრად განაწილებამ, ბუნებრივად შვა მულტიცენტრული ქალაქი, რომელსაც მრავალი მიზიდულობის ცენტრი აქვს. მულტიცენტრულობა, თავის მხრივ, ხელს უწყობს საცხოვრებელი რაიონების მაღალ სიმჭიდროვეს, რაც ქალაქის გამართულად ფუნქციონირებისა და ინფრასტრუქტურული ხარჯების შემცირების პირდაპირი საწინადარია.
  • 22. 22 ზოგადი დასკვნები და სადისკუსიო სივრცე (გაგრძელება) 8. დაფუძნდა ფონდი “Pro Eixample”, რომლის მიზანია ილდეფონს სერდას ორიგინალური განზრახვის აღორძინება: 1) შიდა ეზოების მწვანე ზონებად ქცევა, 2) „მაზანების“ მიერ ფორმირებული მოედნების გამწვანება; 3) გადაკვეთებზე მდებარე მოედნების საჯარო სივრცედ გადაქცევა; 4) დღეს ეიშამპლეს 50 კვარტალი უკვე „გამწვანდა“ სერდას მოდელით! ეს დაახლ 100,000m2 -ია. 5) ასევე სერდას გეგმით, „ეიშამპლეს“ 9-დან 1 მანზანაში უნდა ჰქონოდა სჯარო შიდა ეზო, რათა 200 მ-ის რადიუსში ყველა მცხოვრებს ჰქონოდა საერთო შეკრებისა და დასვენების ადგილი! ეს კიდევ ერთხელ ადასტურებს იმას რომ სერდას მიერ შექმნილი გეგმა, დღესაც საინტერესოა და კვლავ იძლევა სივრცეს ქალაქის გაუმჯობესებისა და არსებული ინფრასტრუქტურის რაციონალიზაციისთვის. 9. საინტერსო შეიძლება იყოს კვლევის გაგრძელება თბილისში სერდასეული პრინციპების გამოყენების კუთხითაც. კერძოდ, შესაძლებელია ახალი მშენებლობებისა და ახალი განაშენიანების ფართობებისათვის ბარსელონის მანზანებისა და ქუჩების ქსელების სიმჭიდროვისა და პროპორციების გამოყენება, ან მათი შესაძლო დანერგვა, ახალ აუთვისებელ ტერიტორიებზე ტიპიური შენობების აშენების შემთხვევაში.
  • 23. 23 გმადლობთ ყურადღებისათვის! Gracias por su atención! (Sp.) Gràcies per la vostra atenció! (Cat.)