Συνοπτική έκθεση αποτελεσμάτων δυσοσμίας Κορδελιού που διενήργησε το Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του ΑΠΘ.

1. 1
ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ
ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΕΛΕΓΧΟΥ ΡΥΠΑΝΣΗΣ
ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ
Δ/ΝΣΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ,
ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
& ΦΥΣΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ
ΤΜΗΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ
& ΥΔΡΟΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Προσδιορισμός Μερκαπτανών
στην Ευρύτερη Περιοχή της Θεσσαλονίκης
2016-2017
Θεσσαλονίκη, Μάιος 2019

2. 2
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Τίτλος 'Εργου: Προσδιορισμός Μερκαπτανών
στην Ευρύτερη Περιοχή της Θεσσαλονίκης
2016-2017
Χρονική Διάρκεια: 24 μήνες (29/05/2017 – 28/05/2019)
Φορέας
Χρηματοδότησης:
Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας –
Μητροπολιτική Ενότητα Θεσσαλονίκης (Π.Κ.Μ.)
Αριθμός Συμβολαίου: Προγραμματική Σύμβαση Π.Κ.Μ. – Α.Π.Θ.
(Αριθμ. Πρωτ. 51494/29.05.2017)
Επιστημονικώς
Υπεύθυνη:
Κ. Σαμαρά-Κωνσταντίνου, Καθηγήτρια
Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος,
Τμήμα Χημείας Α.Π.Θ.

3. 3
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ - ΣΤΟΧΟΙ
Σκοπός της παρούσας έρευνας, η οποία ανατέθηκε από την Π.Κ.Μ. στο
Εργαστήριο Ελέγχου Ρύπανσης Περιβάλλοντος του Τμήματος Χημείας του
Α.Π.Θ. με την εκπόνηση του ερευνητικού προγράμματος «Προσδιορισμός
μερκαπτανών στην ευρύτερη περιοχή της Θεσσαλονίκης 2016-2017»,
είναι η μέτρηση και αξιολόγηση των επιπέδων οσμηρών πτητικών οργα-
νικών ενώσεων στη Δυτική Θεσσαλονίκη, όπου καταγράφονται συχνά
οχλήσεις των κατοίκων από επεισόδια δυσοσμίας.
ΠΕΡΙΟΧΗ ΕΡΕΥΝΑΣ
Σταθερές θέσεις δειγματοληψίας στο Δ.Δ. Κορδελιού
S1: Σταθμός του ΕΔΠΑΡ της Π.Κ.Μ. στο 2ο
& 3ο
Δημοτικό Σχολείο
Κορδελιού (3ης
Σεπτεμβρίου 7)
S2: 3ο Γυμνάσιο Ελευθερίου-Κορδελιού (Δαβάκη & 25ης Μαρτίου)
S3: Παλιό Δημαρχείο Κορδελιού (Α. Παπανδρέου & Εθν. Αντιστάσεως)
Χάρτης με τις τρεις σταθερές θέσεις δειγματοληψίας στο Δ.Δ. Κορδελιού
(S1, S2, S3) και τα άλλα σημεία όπου πραγματοποιήθηκαν δειγματοληψίες
( Αστικές θέσεις στην πόλη της Θεσσαλονίκης και την ευρύτερη περιοχή)
Άλλες θέσεις δειγματοληψίας
Παράλληλα με τις τρεις θέσεις στο Δ.Δ. Κορδελιού, επιπλέον δειγματολη-
ψίες πραγματοποιήθηκαν: (α) σε άλλα αστικά σημεία της πόλης της Θεσ-
σαλονίκης και της ευρύτερης περιοχής, (β) σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις
που βρίσκονται σε κοντινή απόσταση από το Κορδελιό και το αντικείμενό
τους σχετίζεται με πιθανή εκπομπή θειούχων πτητικών οργανικών
ενώσεων.

4. 4
ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΑ - ΧΗΜΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ
Συσκευή δειγματοληψίας
(Micro PNS, UMWELTTECHNIK MCZ GmbH)
Προσροφητική στήλη
(Markes International Limited, UK)
Σύστημα TD-GC/MS*
(GC/MS-QP2020, Shimadzu, Japan, μονάδα θερμικής εκρόφησης με κρυοπαγίδα
sulfur/labile UNITY-xr, Markes International Limited, UK).
* Το σύστημα TD-GC/MS ήταν δωρεά της εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.

5. 5
ΧΡΟΝΙΚΗ ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΔΕΙΓΜΑΤΟΛΗΨΙΩΝ
27/4/18-23/4/19
ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΕΙΓΜΑΤΩΝ
Δ.Δ. ΚΟΡΔΕΛΙΟΥ Αστικές
θέσεις
εκτός
Κορδελιού
Βιομηχανικές
εγκαταστάσειςΣταθμός
ΕΔΠΑΡ
3°
Γυμνάσιο
Παλιό
Δημαρχείο
Τακτικά
δείγματα
95 80 91
Έκτακτα
δείγματα *
17 14 14
Σύνολο 112 94 105 18 15
* Οι έκτακτες δειγματοληψίες ενεργοποιούνταν μετά από ειδοποίηση από εκπρό-
σωπο της κίνησης πολιτών Κορδελιού - Ευόσμου κατά της ατμοσφαιρικής ρύ-
πανσης «Η αναπνοή είναι δικαίωμα».
ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΝΩΣΕΩΝ
Στα δείγματα ταυτοποιήθηκαν και ποσοτικοποιήθηκαν 55 οσμηρές ενώ-
σεις: 8 Μερκαπτάνες (Mercaptans), 5 Θειοφαίνια (Τhiophenes), 7 Σουλ-
φίδια (Sulfides), 22 Αρωματικά (Αromatics), 13 Αλδεΰδες (Aldehydes).
Τυπικό χρωματογράφημα (SIM mode) δείγματος οσμηρών πτητικών οργανικών
ενώσεων από το Κορδελιό
Στα αποτελέσματα παρουσιάζονται και αξιολογούνται οι αθροιστικές
συγκεντρώσεις των ενώσεων κάθε κατηγορίας: Σ8Mercaptans,
Σ5Τhiophenes, Σ7Sulfides, Σ22Αromatics και Σ13Aldehydes.

6. 6
Αromatics
Benzene
Ethylbenzene
m+p-Xylene
o-Xylene
Isopropylbenzene
n-Propylbenzene
1-Methyl-3-ethylbenzene
1-Methyl-4-ethylbenzene
1,3,5-Trimethylbenzene
1-Methyl-2-ethylbenzene
1,2,4-Trimethylbenzene
1,2,3-Trimethylbenzene
Indan
1,4-Diethylbenzene
n-Butylbenzene
1,2-Diethylbenzene
1,2,4,5-Tetramethylbenzene
1,2,3,5-Tetramethylbenzene
Naphthalene
Pentamethylbenzene
2-Methylnaphthalene
1-Methylnaphthalene
Mercaptans
Methyl mercaptan
Ethyl mercaptan
2-Propylmercaptan
tert-Butylmercaptan
1-Propylmercaptan
sec-butyl mercaptan
Ιsobutyl mercaptan
n-Butyl mercaptan
Sulfides
Carbonyl sulfide
Dimethyl sulfide
Carbon disulfide
Ethyl methyl sulfide
Dimethyl disulfide
Diethyl disulfide
Diethyl disulfide
Thiophenes
Thiophene
2-methyl-thiophene
3-methyl-thiophene
Tetrahydrothiophene
3-Methylbenzothiophene
Aldehydes
Propionaldehyde
Isobutyraldehyde
Butyraldehyde
Isovaleraldehyde
Valeraldehyde
n-Hexanal
n-Heptanal
Benzaldehyde
Octanal
Nonanal
Decanal
Undecanal
Dodecanal

7. 7
.
Συγκεντρώσεις και προφίλ των μερκαπτανών (Σ8Mercaptans),
θειοφαινίων (Σ5Τhiophenes), σουλφιδίων (Σ7Sulfides), αρωματικών (Σ22Αromatics)
και αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) στον Σταθμό του ΕΔΠΑΡ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
μg m-3
Min: ND
Max: 2.37
Mean: 0.15
μg m-3
Min: 0.09
Max: 14.2
Mean: 1.35
μg m-3
Min: 0.06
Max: 166
Mean: 16.1
μg m-3
Min: 0.36
Max: 40.6
Mean: 7.74
μg m-3
Min: 0.98
Max: 82.6
Mean: 18.9

8. 8
Συγκεντρώσεις και προφίλ των μερκαπτανών (Σ8Mercaptans),
θειοφαινίων (Σ5Τhiophenes), σουλφιδίων (Σ7Sulfides), αρωματικών (Σ22Αromatics)
και αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) στο 3ο
Γυμνάσιο
μg m-3
Min: 0.16
Max: 13.3
Mean: 1.48
μg m-3
Min: ND
Max: 0.73
Mean: 0.09
μg m-3
Min: 0.05
Max: 103
Mean: 12.3
μg m-3
Min: 0.11
Max: 31.0
Mean: 7.66
μg m-3
Min: 1.12
Max: 79.4
Mean: 17.9

9. 9
Συγκεντρώσεις και προφίλ των μερκαπτανών (Σ8Mercaptans),
θειοφαινίων (Σ5Τhiophenes), σουλφιδίων (Σ7Sulfides), αρωματικών (Σ22Αromatics)
και αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) στο Παλιό Δημαρχείο
μg m-3
Min: 0.12
Max: 12.5
Mean: 0.84
μg m-3
Min: ND
Max: 0.94
Mean: 0.09
μg m-3
Min: 0.09
Max: 171
Mean: 7.46
μg m-3
Min: 0.14
Max: 51.1
Mean: 11.1
μg m-3
Min: 0.79
Max: 143
Mean: 20.8

10. 10
Συγκεντρώσεις μερκαπτανών (Σ8Mercaptans), θειοφαινίων (Σ5Τhiophenes),
σουλφιδίων (Σ7Sulfides), αρωματικών (Σ22Αromatics)
και αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) στα τακτικά και έκτακτα δείγματα
(*:Στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο εμπιστοσύνης 95%)
*
*
*

11. 11
Εποχική διακύμανση των συγκεντρώσεων
μερκαπτανών (Σ8Mercaptans), θειοφαινίων (Σ5Τhiophenes),
σουλφιδίων (Σ7Sulfides), αρωματικών (Σ22Αromatics)
και αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) στις τρεις θέσεις δειγματοληψίας στο Κορδελιό
(*:Στατιστικά σημαντική διαφορά σε επίπεδο εμπιστοσύνης 95%)

12. 12
Συγκεντρώσεις μερκαπτανών (Σ8Mercaptans), θειοφαινίων (Σ5Τhiophenes),
σουλφιδίων (Σ7Sulfides), αρωματικών (Σ22Αromatics)
και αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) ως συνάρτηση της διεύθυνσης
και της ταχύτητας του ανέμου στον Σταθμό του ΕΔΠΑΡ
Σ8Mercaptans
Σ7Sulfides
Σ13Aldehydes
Σ23Aromatics
Σ5Thiophenes

13. 13
Συγκεντρώσεις μερκαπτανών (Σ8Mercaptans), θειοφαινίων (Σ5Τhiophenes),
σουλφιδίων (Σ7Sulfides), αρωματικών (Σ22Αromatics)
και αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) ως συνάρτηση της διεύθυνσης
και της ταχύτητας του ανέμου στο 3ο
Γυμνάσιο
Σ5ThiophenesΣ8Mercaptans
Σ7Sulfides Σ22Aromatics
Σ13Aldehydes

14. 14
Συγκεντρώσεις μερκαπτανών (Σ8Mercaptans), θειοφαινίων (Σ5Τhiophenes),
σουλφιδίων (Σ7Sulfides), αρωματικών (Σ22Αromatics)
και αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) ως συνάρτηση της διεύθυνσης
και της ταχύτητας του ανέμου στο Παλιό Δημαρχείο
Σ8Μercaptanes Σ5Thiophenes
Σ7Sulfides Σ22Aromatics
Σ13Aldehydes

15. 15
Συγκεντρώσεις μερκαπτανών (Σ8Mercaptans) σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις
που δραστηριοποιούνται κοντά στο Δ.Δ. Κορδελιού. Τα S1, S2, S3 απεικονίζουν
τις μέσες συγκεντρώσεις μερκαπτανών στις τρεις αστικές θέσεις δειγματοληψίας.
Β1: ΔΕΣΦΑ-Μονάδα αποθήκευσης ΤΗΤ
B2: ΔΕΣΦΑ-Μετρητικός ρυθμιστικός Σταθμός Β. Θεσ/νίκης-Χώρος έγχυσης ΤΗΤ
Β3: ELPEDISON-Κτίριο παραγωγής ενέργειας
Β4: ELPEDISON-Σταθμός αερίων
Β5: ELPEDISON-Πύργος καμινάδας
Β6a: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (31/10/2018)
B6b: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (6/12/2018)
Β7a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (31/10/2018)
Β7b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (6/12/2018)
B8a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (31/10/2018)
B8b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (6/12/2018)
B9: ΕΛΠΕ-Κεντρικό αντλιοστάσιο πρώτων υλών
Β10a: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (31/10/2018)
Β10b: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (6/12/2018)
B11: ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ

16. 16
Συγκεντρώσεις θειοφαινίων (Σ5Thiophenes) σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις
που δραστηριοποιούνται κοντά στο Δ.Δ. Κορδελιού. Τα S1, S2, S3 απεικονίζουν
τις μέσες συγκεντρώσεις θειοφαινίων στις τρεις αστικές θέσεις δειγματοληψίας.
Β1: ΔΕΣΦΑ-Μονάδα αποθήκευσης ΤΗΤ
B2: ΔΕΣΦΑ-Μετρητικός ρυθμιστικός Σταθμός Β. Θεσ/νίκης-Χώρος έγχυσης ΤΗΤ
Β3: ELPEDISON-Κτίριο παραγωγής ενέργειας
Β4: ELPEDISON-Σταθμός αερίων
Β5: ELPEDISON-Πύργος καμινάδας
Β6a: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (31/10/2018)
B6b: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (6/12/2018)
Β7a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (31/10/2018)
Β7b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (6/12/2018)
B8a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (31/10/2018)
B8b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (6/12/2018)
B9: ΕΛΠΕ-Κεντρικό αντλιοστάσιο πρώτων υλών
Β10a: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (31/10/2018)
Β10b: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (6/12/2018)
B11: ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ

17. 17
Συγκεντρώσεις σουλφιδίων (Σ7Sulfides) σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις
που δραστηριοποιούνται κοντά στο Δ.Δ. Κορδελιού. Τα S1, S2, S3 απεικονίζουν
τις μέσες συγκεντρώσεις σουλφιδίων στις τρεις αστικές θέσεις δειγματοληψίας.
Β1: ΔΕΣΦΑ-Μονάδα αποθήκευσης ΤΗΤ
B2: ΔΕΣΦΑ-Μετρητικός ρυθμιστικός Σταθμός Β. Θεσ/νίκης-Χώρος έγχυσης ΤΗΤ
Β3: ELPEDISON-Κτίριο παραγωγής ενέργειας
Β4: ELPEDISON-Σταθμός αερίων
Β5: ELPEDISON-Πύργος καμινάδας
Β6a: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (31/10/2018)
B6b: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (6/12/2018)
Β7a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (31/10/2018)
Β7b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (6/12/2018)
B8a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (31/10/2018)
B8b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (6/12/2018)
B9: ΕΛΠΕ-Κεντρικό αντλιοστάσιο πρώτων υλών
Β10a: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (31/10/2018)
Β10b: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (6/12/2018)
B11: ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ

18. 18
Συγκεντρώσεις αρωματικών (Σ22Aromatics) σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις
που δραστηριοποιούνται κοντά στο Δ.Δ. Κορδελιού. Τα S1, S2, S3 απεικονίζουν
τις μέσες συγκεντρώσεις αρωματικών στις τρεις αστικές θέσεις δειγματοληψίας.
Β1: ΔΕΣΦΑ-Μονάδα αποθήκευσης ΤΗΤ
B2: ΔΕΣΦΑ-Μετρητικός ρυθμιστικός Σταθμός Β. Θεσ/νίκης-Χώρος έγχυσης ΤΗΤ
Β3: ELPEDISON-Κτίριο παραγωγής ενέργειας
Β4: ELPEDISON-Σταθμός αερίων
Β5: ELPEDISON-Πύργος καμινάδας
Β6a: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (31/10/2018)
Β6b: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (6/12/2018)
Β7a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (31/10/2018)
Β7b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (6/12/2018)
B8a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (31/10/2018)
B8b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (6/12/2018)
B9: ΕΛΠΕ-Κεντρικό αντλιοστάσιο πρώτων υλών
Β10a: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (31/10/2018)
Β10b: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (6/12/2018)
B11: ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ

19. 19
Συγκεντρώσεις αλδεϋδών (Σ13Aldehydes) σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις
που δραστηριοποιούνται κοντά στο Δ.Δ. Κορδελιού. Τα S1, S2, S3 απεικονίζουν
τις μέσες συγκεντρώσεις αλδεϋδών στις τρεις αστικές θέσεις δειγματοληψίας.
Β1: ΔΕΣΦΑ-Μονάδα αποθήκευσης ΤΗΤ
B2: ΔΕΣΦΑ-Μετρητικός ρυθμιστικός Σταθμός Β. Θεσ/νίκης-Χώρος έγχυσης ΤΗΤ
Β3: ELPEDISON-Κτίριο παραγωγής ενέργειας
Β4: ELPEDISON-Σταθμός αερίων
Β5: ELPEDISON-Πύργος καμινάδας
Β6a: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (31/10/2018)
B6b: ΕΛΠΕ-Δεξαμενή αποθήκευσης μερκαπτανών (6/12/2018)
Β7a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (31/10/2018)
Β7b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας λάσπης (6/12/2018)
B8a: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (31/10/2018)
B8b: ΕΛΠΕ-Μονάδα επεξεργασίας υγρών αποβλήτων (6/12/2018)
B9: ΕΛΠΕ-Κεντρικό αντλιοστάσιο πρώτων υλών;
Β10a: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (31/10/2018)
Β10b: ΕΛΠΕ-Σταθμός φορτοεκφόρτωσης προϊόντων (6/12/2018)
B11: ΠΕΤΡΟΓΚΑΖ

20. 20
● Οι πιο συχνά ανιχνεύσιμες μερκαπτάνες στο Κορδελιό ήταν οι
1-propyl-mercaptan και sec-butyl mercaptan (συχνότητα ανίχνευσης
80%-100%). Η ethyl mercaptan, που χρησιμοποιείται ως οσμηρός ιχνη-
θέτης του υγραερίου ανιχνεύθηκε σε ποσοστό 63%-71%, ενώ ο οσμη-
ρός ιχνηθέτης του φυσικού αερίου (tetrahydrothiophene, ΤΗΤ) ανι-
χνεύθηκε σε μικρό ποσοστό (14%-19%).
● Οι συγκεντρώσεις ορισμένων μερκαπτανών (ethyl mercaptan, sec-
butyl mercaptan και 1-propyl-mercaptan) βρέθηκαν σε πολλές περι-
πτώσεις να υπερβαίνουν κατά πολύ το επίπεδο πάνω από το οποίο
γίνονται αντιληπτές μέσω της όσφρησης (κατώφλι οσμής).
● Οι αθροιστικές συγκεντρώσεις των μερκαπτανών (Σ8Mercaptans) κυ-
μάνθηκαν στα ίδια περίπου επίπεδα μεταξύ των τριών θέσεων δειγμα-
τοληψίας μέσα στο Κορδελιό.
● Τόσο στον σταθμό του ΕΔΠΑΡ, όσο και στο 3ο
Γυμνάσιο, οι συγκεντρώ-
σεις των μερκαπτανών ήταν υψηλότερες στις έκτακτες δειγματολη-
ψίες, οι οποίες χαρακτηρίζονταν από πιο συχνές (>90%) και πιο χαμη-
λές θερμοκρασιακές αναστροφές από τις τακτικές δειγματοληψίες.
● Οι αθροιστικές συγκεντρώσεις των μερκαπτανών δεν παρουσίασαν
στατιστικά σημαντικές εποχικές διαφορές σε αντίθεση με άλλες κατη-
γορίες οσμηρών ενώσεων που έδειξαν σημαντικά υψηλότερες συγκε-
ντρώσεις κατά τη θερμή περίοδο (σουλφίδια και αλδεύδες σε όλες τις
θέσεις δειγματοληψίας, θειοφαίνια στον σταθμό του ΕΔΠΑΡ).
● Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συγκεντρώσεις Σ8Mercaptans και στις τρεις
θέσεις δειγματοληψίας στο Κορδελιό ήταν σημαντικά υψηλότερες από
ό,τι στις θέσεις εκτός Κορδελιού. Το ίδιο ισχύει και για άλλες κατη-
γορίες οσμηρών ενώσεων (Σ5Thiophenes, Σ7Sulfides και Σ22Aromatics)
στον Σταθμό ΕΔΠΑΡ και στο Δημαρχείο.
● Με βάση τη διεύθυνση και ταχύτητα του ανέμου, η περιοχή προέλευ-
σης των μερκαπτανών στον Σταθμό του ΕΔΠΑΡ και στο 3ο
Γυμνάσιο
εντοπίζεται στην περιοχή που εκτείνεται από ΔΝΔ έως ΔΒΔ, σε κοντινή
απόσταση από τις θέσεις δειγματοληψίας (ταχύτητα ανέμου 1-1.5
m/s). Αντίστοιχα, η περιοχή προέλευσης των μερκαπτανών στο παλιό
Δημαρχείο εντοπίζεται στα Δυτικά, σε σχετικά μεγαλύτερη απόσταση
από τη θέση δειγματοληψίας (ταχύτητα ανέμου 2.5 m/s).
● Από τις βιομηχανικές δραστηριότητες που βρίσκονται Δ-ΒΔ του Κορ-
δελιού και το αντικείμενό τους σχετίζεται με πιθανή εκπομπή θειού-
χων πτητικών οργανικών ενώσεων, οι υψηλότερες συγκεντρώσεις
μερκαπτανών (μέχρι και 20πλάσιες της διάμεσης συγκέντρωσης που
μετρήθηκε μέσα στο Κορδελιό) παρατηρήθηκαν σε ορισμένες μονάδες
των ΕΛ.ΠΕ., κυρίως στη μονάδα αφυδάτωσης της λάσπης και στη μο-
νάδα επεξεργασίας των υγρών αποβλήτων, οι οποίες φαίνεται να
αποτελούν εν δυνάμει πηγές δυσοσμίας για την αστική περιοχή του
Κορδελιού όταν επικρατούν ευνοϊκές για τη μεταφορά μετεωρολο-
γικές συνθήκες. Στις υπόλοιπες βιομηχανικές δραστηριότητες, οι συ-
γκεντρώσεις μερκαπτανών ήταν χαμηλότερες ή το πολύ στα ίδια επί-
πεδα με τις αντίστοιχες τιμές μέσα στο Κορδελιό.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ