θρησκευτικά α΄λυκείου

1. ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΕΣ-
ΠΡΟΛΗΨΕΙΣ, ΜΑΓΕΙΑ ΚΑΙ
ΟΝΕΙΡΑ

2. Δεισιδαιμονίες και προλήψεις
• Ζούμε σε μία εποχή όπου η επιστήμη γνώρισε μίαν εκπληκτική
πρόοδο. Ανακαλύψεις και κατακτήσεις που πριν δύο-τρεις αιώνες
φαίνονταν αδιανόητες και κινούνταν στη σφαίρα της φαντασίας,
έγιναν πραγματικότητα. Η ζωή των ανθρώπων άλλαξε σε σημαντικό
βαθμό. Κι ενώ περίμενε κανείς η πρόοδος αυτή να οδηγούσε στην
απελευθέρωση του ανθρώπου από τις προλήψεις, δεισιδαιμονίες,
θρησκοληψίες, πρωτογονισμούς του παρελθόντος, η κατάσταση δεν
φαίνεται να άλλαξε σημαντικά. Ο σύγχρονος άνθρωπος, καυχιέται
για τις κατακτήσεις του, αλλά και παραμένει δέσμιος των
πρωτόγονων καταβολών του. Οι πρωτόγονες προλήψεις και
δεισιδαιμονίες βασανίζουν και καταταλαιπωρούν τον άνθρωπο. Σε
κάθε του βήμα διαβλέπει κινδύνους, ταλαιπωρίες, αποτυχίες,
ασθένειες, θανάτους, με αποτέλεσμα να χάνει την ειρήνη του. Και
το χειρότερο απ' όλα είναι ότι νομίζει πως όλα αυτά είναι μέσα στο
χώρο της πίστης! Έλεγε κάποτε ένα σημαίνον πρόσωπο της
Ελληνικής κοινωνίας, με διεθνή εμβέλεια: «Εγώ είμαι πολύ θρήσκος
άνθρωπος. Να φανταστείτε ότι ποτέ δεν αρχίζω κάποια εργασία,
ημέρα Τρίτη!» Η άγνοια και η σύγχυση είναι προφανής.

3. • Μαύρη γάτα
• Οι μαύρες γάτες είναι
συνυφασμένες με τη μαγεία
και γι’ αυτό κάποιοι
άνθρωποι πιστεύουν πως
φέρνουν κακή τύχη.
Εντούτοις, υπάρχουν δύο
παραλλαγές σε αυτή τη
δεισιδαιμονία. Εάν μία γάτα
περάσει από μπροστά σου
θεωρείται …
κακή τύχη, ενώ αν έρθει
προς το μέρος σου, τότε είναι
καλός οιωνός. Στην
περίπτωση του πρώτου
σεναρίου, για να ξορκίσεις το
κακό, το μόνο που χρειάζεται
να κάνεις είναι να φτύσεις.

4. • Σταύρωμα των δαχτύλων
Η δεισιδαιμονία αυτή έχει θρησκευτικές ρίζες. Το σταύρωμα των δαχτύλων
είναι ένα είδος ιερής προστασίας γιατί τα δύο δάχτυλα, που είναι το ένα
πάνω στο άλλο, σχηματίζουν έναν κεκλιμένο σταυρό. Το τελετουργικό αυτό
για «καλή τύχη» έχει διάφορες παραλλαγές ανά τον κόσμο. Στην Ελβετία,
διπλώνουν τους αντίχειρές τους και τυλίγουν τα άλλα δάχτυλά τους γύρω,
αντί για το κλασσικό σταύρωμα του δείκτη και του παράμεσου.

5. Ανοιχτή ομπρέλα μέσα στο σπίτι
Η προέλευση αυτής της πρόληψης είναι απλή: ό,τι σχεδιάστηκε για έξω
πρέπει να παραμένει έξω. Παρόλο που η σημερινή εκδοχή της παλιάς
δεισιδαιμονίας με την ομπρέλα περιορίζεται μόνο στην «κακή τύχη», ο
Oliver υποστηρίζει πως τα παλιά χρόνια ήταν πολύ πιο σκοτεινή. «Τα
παλιότερα χρόνια, το άνοιγμα της ομπρέλας μέσα στο σπίτι ήταν οιωνός
θανάτου,» όπως εξηγεί ο ίδιος.

6. • Ανάποδα εσώρουχα
Εάν κάποιος έχει μια κακή μέρα, το μόνο που χρειάζεται για να την
καλυτερέψει είναι να βάλει τα εσώρουχά του ανάποδα. Ο Oliver δεν είναι
σίγουρος για την προέλευση αυτής της δεισιδαιμονίας αλλά δεν θα μας κάνει
εντύπωση εάν αποδειχτεί πως προέρχεται από κάποια ξέφρενη φοιτητική
εστία, ως ένα είδος «παρέλαση της ντροπής».

7. Το γρουσούζικο 13
Ο αριθμός 13 -και η Παρασκευή και 13- θεωρούνται γρουσουζιά σε πολλά
μέρη, ενώ οι ρίζες αυτής της δεισιδαιμονίας φτάνουν πίσω στη Βίβλο.
Θυμηθείτε πως ο Ιησούς είχε 13 μαθητές, μέχρι που ο ένας -ο Ιούδας- τον
πρόδωσε.

8. • Τετράφυλλο
τριφύλλι
Λόγω της σπανιότητας των
τετράφυλλων τριφυλλιών, εάν
κάποιος βρει ένα, θεωρείται
πολύ τυχερός. Σύμφωνα με
τον Oliver, το σπάνιο αυτό
φυτό αντιπροσωπεύει
οτιδήποτε μπορεί να
επιθυμήσει κάποιος: πλούτο,
δόξα, αγάπη και υγεία.

9. http://www.youtube.com/watch?v=Jbf
ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΙ ΕΛΕΝΗΣ

10. Μαγεία
• Με τον όρο μαγεία περιγράφονται οι προσπάθειες για την
πραγματοποίηση κάποιας ενέργειας πέραν των φυσικών
δυνατοτήτων του ανθρώπου, με μέσο τη σκέψη, την επίκληση
θεοτήτων ή πνευμάτων ή τη χρήση υπερφυσικών δυνάμεων. Οι
άνθρωποι που ασκούν τη συγκεκριμένη τέχνη, αποκαλούνται
μάγοι/μάγισσες, αποκρυφιστές κλπ. Η μαγεία είναι γνωστή από την
προϊστορία ως προσπάθεια του ανθρώπου να υπερβεί τους
περιορισμούς του για να χειραγωγήσει τις φυσικές δυνάμεις που τον
περιβάλλουν και τις καταστάσεις που αντιμετωπίζει. Ως πτυχή της
κοινωνικής και θρησκευτικής ζωής ανά τους αιώνες εκφράστηκε
και συνυφάνθηκε μεταξύ άλλων με τον σαμανισμό, τον μυστικισμό,
τη μαντεία, τον ζωροαστρισμό, τον ερμητισμό, την αστρολογία και
την αλχημεία. Κατά τον Μεσαίωνα, η μαγεία διώχθηκε με την ποινή
του θανάτου στον ρωμαιοκαθολικό και στον ισλαμικό κόσμο, ενώ
μετά την Μεταρρύθμιση αυτή η πρακτική συνεχίστηκε και στις
προτεσταντικές χώρες. Κατά τον Διαφωτισμό η μαγεία
απομυθοποιήθηκε χάρη στην επιστήμη και έπαψε να θεωρείται
απειλή από τους περισσότερους στις δυτικές κοινωνίες. Η μαγεία
συνήθως διακρίνεται σε λευκή και μαύρη, με κριτήριο
διαφοροποίησης τα κίνητρα πίσω από την επίκλησή της.

11. http://www.youtube.com/watch?v=2FQQ
• HARRY POTTER

12. • Όνειρο είναι η βίωση μίας σειράς
εικόνων, ήχων, ιδεών, συναισθημάτων
Όνειρα
και άλλων αισθήσεων κατά τη διάρκεια
του ύπνου, κυρίως κατά τη φάση REM.
Το περιεχόμενο των ονείρων είναι
συχνά αδύνατο ή έστω απίθανο να
συμβεί στη φυσική πραγματικότητα,
και είναι πέρα από τον έλεγχο αυτού
που το βιώνει. Η εξαίρεση σ' αυτό • Τα όνειρα σύμφωνα με την σημερινή
είναι γνωστή ως συνειδητό όνειρο, ψυχολογική ερμηνεία τους, αναδύονται
από το ασυνείδητο και σύμφωνα με
κατά το οποίο το άτομο συνειδητοποιεί
ότι ονειρεύεται και συχνά είναι σε τον Σίγκμουντ Φρόυντ, το όνειρο είναι
θέση να αλλάξει το ονειρικό του ο πλέον ξεκάθαρος δρόμος (βασιλική
περιβάλλον και να ασκήσει έλεγχο σε οδός) προς αυτό. Με τα όνειρα
διάφορες πτυχές του ονειρικού συνδέεται η ανάλυση ονείρων, μια
περιεχομένου. Το ονειρικό περιβάλλον ψυχοθεραπευτική τεχνική που
είναι πολύ πιο ρεαλιστικό κατά τη χρησιμοποιεί την ερμηνεία ονείρων ως
διάρκεια του συνειδητού ονείρου - μέσο θεραπείας.
συχνά αντίστοιχου ρεαλισμού με τον • Η έρευνα πάνω στη διαδικασία του
φυσικό κόσμο κατά τη διάρκεια της ύπνου στηρίζεται
εγρήγορσης - και οι αισθήσεις του στην πολυυπνογραφία, μία μέθοδο
ατόμου οξυμένες. καταγραφής συγκεκριμένων
ηλεκτροφυσιολογικών παραμέτρων
κατά τη διάρκεια του ύπνου. Με αυτό
τον τρόπο έγινε γνωστό πως ο ύπνος
διακρίνεται σε δύο στάδια ανάλογα με
το αν υπάρχουν ταχείες οφθαλμικές
κινήσεις (Rapid Eye Movement, REM)
ή όχι (NREM). Τα όνειρα
ενεργοποιούνται μόνο στο REM στάδιο,
που χαρακτηρίζεται επίσης από πλήρη

13. • Αν ονειρευτείς πως βρίσκεσαι σε κάποιο γάμο, σε περιμένουν
ευτυχισμένες στιγμές. Αν είσαι άγαμος και δεις πως
παντρεύεσαι θα πάρεις χαρά, αν όμως είσαι παντρεμένος και
δεις τον γάμο σου, είναι κακός οιωνός. Ειδικά, αν γυναίκα
παντρεμένη δει τον εαυτό της με νυφικό, προβλέπονται
ταραχές, αναστατώσεις και στενοχώριες στην οικογένειά της.

14. • Αν ονειρευτείς πως σε καταδικάζουν σε θάνατο, σημαίνει πως θα έχεις
δυσάρεστα γεγονότα. Αν δεις το πολύ δυσάρεστο όνειρο, ότι χάνεις το παιδί
σου, να ξέρεις ότι είναι πολύ καλό σημάδι και σημαίνει πως θ΄αποκτήσεις
ακόμα ένα παιδάκι. Αν δεις ότι πεθαίνουν οι γονείς σου, σημαίνει ότι θα
έχουν μακροζωία. Επίσης μπορεί να σημαίνει πως θα έχεις αναπάντεχα
κέρδη. Αν ονειρευτείς κάποιον να έχει αναστηθεί, αφού πρώτα τον είδες να
πεθαίνει, σημαίνει πως θα έχεις αναστατώσεις και φασαρίες στο
οικογενειακό σου περιβάλλον. Αν τέλος δεις ότι εσύ πεθαίνεις, θα έχεις
ευχάριστα νέα, ειδικά από συγγενικά πρόσωπα.

15. • Αν ονειρευτείς πως είναι σκοτάδι, προμηνύεται
πρόσκαιρη αναστάτωση. Αν παρόλο το σκοτάδι εσύ
μπορείς και βαδίζεις, σημαίνει πως με την μαχητικότητα
και το κουράγιο σου θα καταφέρεις να αντιμετωπίσεις
τις δυσκολίες και τα εμπόδια.

16. • Το να ονειρευτείς πως είσαι έγκυος, σημαίνει πως θα
έχεις δυσκολίες και βάσανα σε πολλούς τομείς. Μόνο για
τις πραγματικά εγκύους είναι καλό το όνειρο και
σημαίνει απαλλαγή από έγνοιες και σκοτούρες.

17. http://www.youtube.com/watch
?v=A8OmgLwexpQ
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ

18. THE END
ΚΟΣΚΙΝΑ ΙΩΑΝΝΑ
ΚΑΖΟΠΙΔΗ ΕΥΓΕΝΙΑ
ΤΑΞΗ Α΄
1o ΛΥΚΕΙΟ Ν.ΙΩΝΙΑΣ ΒΟΛΟΥ
ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΚΑΘΗΓ:ΣΤΟΥΜΠΟΒΙΚΟΥ ΜΑΡΙΑ