ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΑΡΤΣΑΝΟΣ ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΙΚΑΔΑΚΟΣ

1. ΕΡΓΑΣΙΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ
ΜΑΘΗΤΕΣ:
ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ ΑΡΤΣΑΝΟΣ
ΝΙΚΟΣ ΚΑΤΣΙΚΑΔΑΚΟΣ
ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΣΜΥΡΝΗΣ
ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ: 2011 - 2012

2. Η πλαστική σακούλα κατασκευάζεται από
πολυαιθυλένιο. Το πολυαιθυλένιο παράγεται με χρήση
πετρελαίου ή φυσικού αερίου (μη Ανανεώσιμες Πηγές
Ενέργειας). Για να φτιαχτούν αυτές οι πλαστικές
σακούλες χρειάζονται 27.000 τόνοι πλαστικό. Έχει
υπολογιστεί ότι περίπου 4% της ετήσιας παγκόσμιας
παραγωγής πετρελαίου χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη
για την παραγωγή πλαστικών, ενώ ένα επιπλέον 3 έως
4% χρησιμοποιείται για να παραχθεί η απαιτούμενη για
την κατασκευή των πλαστικών ενέργεια. Η κατασκευή
μιας πλαστικής σακούλας διαρκεί περίπου ένα
δευτερόλεπτο, η χρήση της 15 λεπτά και ο χρόνος
διάσπασής της από 10 έως 50 χρόνια, ανάλογα με το
περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται.

3. Κάθε χρόνο χρησιμοποιούνται στην Ε.Ε. πάνω από
800.000 τόνοι πλαστικών για τις σακούλες των
σούπερ μάρκετ και κάθε είδους αγοραπωλησίας και
συσκευασίας. Ο ευρωπαίος πολίτης χρησιμοποιεί
κατά μέσον όρο ετησίως 191 σακούλες,
ανακυκλώνοντας μόλις το 6% εξ' αυτών.

4. Οι σακούλες αυτές συνήθως καταλήγουν ως περιέκτες των αστικών μας
απορριμμάτων σε ένα κάδο σκουπιδιών και από εκεί σε ένα ΧΑΔΑ (ανοικτή
χωματερή) ή ένα ΧΥΤΑ. Τα μικρο-ινίδια που παράγονται από το πλαστικό θα
μείνουν στο ΧΥΤΑ στην καλύτερη περίπτωση ή θα παρασυρθούν από τον αέρα
ή τη βροχή από ένα ΧΑΔΑ. Συχνά θα καούν στις κατά τόπους πυρκαγιές στους
ελληνικούς ΧΑΔΑ και θα παραχθούν καρκινογόνες διοξίνες. Πάντως ο χρόνος
διάσπασής τους
κυμαίνεται στα 10 έως και 50 χρόνια.
Στη συντριπτική πλειονότητα των
περιπτώσεων θα καταλήξουν στη
θάλασσα, αλλά μπορεί και να
μολύνουν ακόμα ποτάμια, λίμνες,
το έδαφος και το υπέδαφος,
με καταστροφικές φυσικά συνέπειες.
Χαρακτηριστικό είναι ότι σύμφωνα
με επιστημονικές μετρήσεις στο βόρειο
Ειρηνικό Ωκεανό η αναλογία βάρους πλαστικών απορριμμάτων προς πλαγκτόν
είναι 6:1. Σε κάθε κιλό πλαγκτόν, αντιστοιχούν έξι κιλά πλαστικής ύλης!

5. Μερικές εκατοντάδες χιλιάδες ζώων
(θαλασσοπούλια και θηλαστικά)
πεθαίνουν κάθε χρόνο εξαιτίας αυτής
της μόλυνσης. Πάνω από 100.000
θαλάσσια ζώα πεθαίνουν ανά χρόνο
από τις πλαστικές σακούλες, ενώ ειδικά
οι χελώνες και οι φάλαινες πεθαίνουν
γιατί τις τρώνε αφού τις μπερδεύουν με
τις μέδουσες. Χαρακτηριστικό επίσης
είναι πως 10.000 ψάρια πεθαίνουν μόνο
στη Μεσόγειο εξαιτίας των πλαστικών
σακουλών και άλλων
μικροαντικειμένων που καταλήγουν
στη θάλασσα. Τέλος πρόσφατες
μελέτες έχουν δείξει ότι πάνω από
1.000.000 πουλιά βρίσκουν το θάνατο
σε παγκόσμιο επίπεδο εξαιτίας των
πλαστικών σακουλών.

6. Βλέποντας, λοιπόν, αυτά τα ανησυχητικά στατιστικά οι αρμόδιοι φορείς έχουν προτείνει πολλές λύσεις:
1. Πλήρη κατάργηση της χρήσης τους
Η Ιταλία, μια από τις χώρες όπου γίνεται η μεγαλύτερη κατανάλωση πλαστικών σακουλών στην Ευρώπη,
αποφάσισε την απαγόρευση της χρήσης τους από την 1η Ιανουαρίου του 2011. Πλέον απαγορεύεται στους
λιανοπωλητές να δίνουν στους καταναλωτές σακούλες από πολυαιθυλένιο κι αντ' αυτών χρησιμοποιούν τσάντες
από βιοδιασπώμενο πλαστικό, ύφασμα ή χαρτί. Οι ιταλοί πολίτες χρησιμοποιούν περίπου 20 δισ. σακούλες τον
χρόνο, δηλαδή περισσότερες από 330 ανά άτομο ετησίως.
2. Επιβολή φορολογίας στις σακούλες
Εδώ, υπάρχει το «καλό παράδειγμα»: πριν από ακριβώς μια δεκαετία, τον Μάρτιο του 2002, η Ιρλανδία επέβαλε
σε κάθε της πολίτη μια εισφορά 0,15 λεπτά του ευρώ στις πλαστικές σακούλες, καταφέρνοντας και μειώνοντας
την κατανάλωση κατά 90%. Ο φόρος ανέβηκε το 2007 στα 0,22 λεπτά του ευρώ, με αποτέλεσμα την
εξοικονόμηση 75 εκατ. ευρώ από την κυβέρνηση της χώρας.
3. Πλαστική ή υφασμάτινη σακούλα
Όπως τονίζουν σχετικές έρευνες περιβαλλοντολόγων και ειδικών, το σημαντικό
είναι η τσάντα να είναι, είτε πλαστική, είτε υφασμάτινη, ώστε να μπορεί να
χρησιμοποιηθεί ξανά και ξανά κι όχι μια μόνο φορά. Οι υφασμάτινες
τσάντες είναι ανθεκτικές, βιοδιασπώμενες, πλένονται και χωρούν περισσότερα
προϊόντα από τις πλαστικές σακούλες, αλλά απαιτούν τη χρήση περισσότερων
φυσικών πόρων για να φτιαχτούν, γι' αυτό και προβάλλεται ως ιδανική η χρήση των
πάνινων τσαντών.
4. Βιοδιασπώμενες σακούλες
Η βιοδιασπώμενη σακούλα είναι μιας χρήσης που χρειάζεται περίπου 1-3 χρόνια για να διαλυθεί και δεν παράγει
καμία ρυπαντική ουσία για το περιβάλλον. Μέσα σε 90 μέρες από την τοποθέτησή τους στη χωματερή
μετατρέπονται σε λίπασμα, επιτρέποντας και στα περιεχόμενα τους να διασπαστούν εύκολα στην φύση.
5. Χάρτινες σακούλες: Τέλος, υπάρχει και η λύση της παλιάς, καλής χάρτινης σακούλας, που είναι ευρέως
διαδεδομένη κυρίως στις ΗΠΑ, ωστόσο, όπως ισχυρίζεται η Βρετανική Επιτροπή για το Περιβάλλον, το
αποτύπωμα άνθρακα μιας χάρτινης σακούλας (το σύνολο των βλαβερών αερίων του θερμοκηπίου που
δημιουργούνται από έναν οργανισμό ή προϊόν) είναι πολύ μεγαλύτερο από το αντίστοιχο μιας πλαστικής.