สื่อสังคมออนไลน์และบทบาทต่อเยาวชนยุคดิจิทัล

1. เครือข่ ายทางสั งคมในยุคดิจทัล
ิ
ผลกระทบต่ อการศึกษาและการเรียนการสอน
Yuttana J. ; School of Informatics Walailak University

2. ็
“… แม้ในปัจจุบนเทคโนโลยีจะก้าวหน้า ข้อมูลข่าวสารไร้พรมแดน แต่กไม่
ั
สามารถทดแทนครู ได้ เพราะการศึกษามิใช่เป็ นเพียงการรับความรู ้ รับ
ข้อมูลข่าวสารเท่านั้น สิ่ งสาคัญกว่าคือการฝึ กคิดการบ่มนิสัยให้แต่ละคน
สามารถพึ่งพาตนเองและมีน้ าใจเอื้อเฟื้ อเผือแผ่ต่อผูอื่น
่ ้
้ ่ ้
ส่ วนนี้ตองใช้คนสอนเท่านั้น ยิงเทคโนโลยีกาวไกลเพียงใดก็ยงต้องการครู ที่มี
ิ่
ความสามารถมากขึ้นเพียงนั้น ครู ตองพัฒนาตนเองให้รู้เท่าทันโลก จึงจะ
้
สามารถอบรมบ่มนิสยคนยุคใหม่ได้ …”
ั
พระราชดารัส สมเด็จพระเทพรัตนราชสุ ดา สยามบรมราชกุมารี
ในวโรกาสงานวันครู โลก วันที่ 5 ตุลาคม พ.ศ. 2547

3. Digital Natives, Digital Immigrants
ปัญหาของคน 2 รุ่ นในยุคดิจิทล
ั

4. Alvin Toffler : The Third Wave
Overview : Accelerating
Pace of Change Third Wave
Second Wave ปี 1950 เป็ นต้ นมา
First Wave ปี 1600-1900
Digital/IT
Industrial
Agricultural Age
Age
Age
้ ่
การใชเครืองจักร (Machines) ้
ใชเทคโนโลยี ระบบเครือข่ายไร ้
เกษตรกรรม พออยูพอกิน
่ สายการผลิต (Production line) ผลิต พรมแดน เน ้นความเร็ว (High
้
เหลือจาหน่าย ใชแรงงาน จาหน่ายจานวนมาก (Mass Production) Performance Network)
และมีคณภาพเหมือนกัน (Quality
ุ (Economy of Speed)
control) (Economy of Scale)
1,500
1940
1970
1880
1990
2000
1960
1980
1920
1900
-20,000
-5,000
0

5. Knowledge-Based Economy
เศรษฐกิจบนพื้นฐานแห่ งความรู ้ อันเป็ นส่ วนหนึ่ งของ
สังคมแห่ งภูมิปัญญาและการเรี ยนรู ้ (Knowledge-based
Society) เป็ นเศรษฐกิจที่มีการผลิตความรู ้การกระจาย
ความรู้ และการใช้ความรู้เป็ นตัวจักรสาคัญในการสร้าง
ั
ความเจริ ญให้กบสังคม
Next Wave KNOWLEDGE
Digital/IT Age
E:Electronic
Electronic I: Intelligent V: Virtual

6. ทาความเข้ าใจเด็ก Digital Native

7. เรา... คือ Immigrants
จงสารภาพมา ว่าท่านเคยทาสิ่ งเหล่านี้บ่อยเพียงใด
 พิมพ์ e-mail ออกมาอ่านเอง หรื อไม่ก็ให้เลขหรื อครู ผช่วยพิมพ์
ู้
ให้
 จะแก้เอกสารก็ตองพิมพ์มนออกมาก่อน
้ ั
 เปิ ดเว็บที่ชอบแล้วเรี ยกคนอื่นมาดู แทนที่จะส่ ง URL ไปให้
 โทรหาคนอื่นว่าได้รับ e-mail ของคุณหรื อยัง จากนั้นก็เริ่ มคุย
ถึงเนื้อหาในนั้น

8. เด็กยุคใหม่ คอ Digital Natives
ื
่
 รับสารสนเทศได้เร็ ว และไม่คอยจะตกข่าว
 คิดและทาหลายๆอย่างพร้อมกันได้
 เกลียดตัวหนังสื อ แต่ชอบสิ่ งที่เป็ นรู ปภาพและสัญลักษณ์
 จะทาอะไรได้ดีเมื่อมีการรวมกลุ่ม หรื อทาเป็ นทีม
 ต้องการคาชมหรื อรางวัลเสมอๆ หากทาอะไรได้ดี
 ชอบเกมหรื อสิ่ งที่ไม่เครี ยด หากต้องเรี ยนรู้อะไรยากๆ ต้องหากล
ยุทธ์มาหลอกล่อ

9. ลักลัน และย้ อนแย้ ง...
่
 แม่ไม่เชื่อหรอกว่าลูกจะมีสมาธิ ทาการบ้าน ก็เล่นเปิ ดทีวและฟัง
ี
เพลงไปพร้อมกันเสี ยอย่างนั้น!
 ผูใหญ่มองว่าเราประหลาด หาว่าเอาแต่ส่ง SMS โหลดเพลง พกมือ
้
็
ถือ อ่านหนังสื อจากโน้ตบุค หรื อไม่กแลกข้อมูลกันด้วยการกดส่ ง
๊
แสง ปี๊ บ ปี๊ บ...
 เขาหาว่าเราหมกมุ่นแต่กบเครื อข่าย ไม่มีความอดทน เขาสอนเรา
ั
่ ่
เหมือนเต่า Step by Step แล้วก็พร่ าอยูแต่วา “ให้พวกเธอมีสมาธิ ”

10. คาถามก็คอ...
ื
 เด็กยุคใหม่ไม่มีสมาธิ ไม่สนใจ หรื อ
ว่าพวกเขาเลือกที่จะ “เมินมันเสี ย”
 เด็กนักเรี ยน พ.ศ. นี้คิดว่าการสอน
ของครู น่าสนใจน้อยกว่าทุกสิ่ งทุก
อย่างในชีวต แล้วก็มองว่าคุณครู คือ
ิ
สิ่ งมีชีวตหลงยุค ไม่เข้าใจเด็ก
ิ
 ...ซึ่งผูใหญ่อย่างเราๆก็คงมองแบบ
้
เดียวกัน

11. แล้วจะทาอย่ างไรล่ะครับพีน้อง?
่
 จะเลี้ยงเด็ก สอนเด็ก ก็ตองเริ่ มพูดภาษาเดียวกับเด็ก
้
 Step by Step ให้นอยลง Parallel ให้มากขึ้น
้
 ใส่ ใจ รู ้จก และทาความคุนเคยกับบริ บทของเด็กยุคดิจิทล
ั ้ ั
 Edutainment อย่าให้เขา Learn แต่ให้เขาเพลิน (Play +
Learn)
 รู ้จกสังคมของคนรุ่ นใหม่ โดยเฉพาะสิ่ งที่เรี ยกว่า Social
ั
Network

12. Social Network Services คืออะไร?
 Social Network Service หรื อบริ การเครื อข่ายทางสังคมหมายถึง
กลุ่มคนที่แบ่งปั น แลกเปลี่ยน กิจกรรมหรื อความสนใจที่
เหมือนกัน
 อาจหมายถึงคนที่ไม่ยอมแบ่งปั น แต่ชอบสารวจความสนใจหรื อ
กิจกรรมของผูอ่ืน
้
 Social Network Service เกือบทั้งหมดเป็ นบริ การแบบ Web based
ั
และมีการเข้าถึงด้วยบริ การอื่นเพื่อให้ผใช้สามารถมีปฏิสัมพันธ์ กน
ู้
เช่น e-mail และ instant messaging เป็ นต้น

13. Social Network Services (ต่ อ)
 เน้นที่การสร้าง Online communities
 ปัจจุบนมีผใช้หลายสิ บล้านคนทัวโลก
ั ู้ ่
 เป็ นผลสื บเนื่องจากเครื อข่าย
คอมพิวเตอร์ และเครื อข่ายสารสนเทศ
 กระจายและเพิ่มสมาชิกของ Social
Network ด้วยการเชื่อมต่อแบบลูกโซ่

14. ตะบีตะบัน Run ทุกอย่ างบน Web
้

15. Web 1.0 และ Web 2.0

16. แล้ว Web 3.0 ล่ ะ?
1. ปัญญาประดิษฐ์ -Artificial intelligence (AI) ปัญญาประดิษฐ์
2. การแลกเปลี่ยนข้อมูลกันระหว่างระบบที่ต่างกัน -Semantic Web and
SOA (Service-oriented architecture)
3. สามมิติ -3D หรื อ Web3D Consortium
4. การแสดงผลของกราฟิ ก -Scalable vector graphics (SVG)
5. การอธิ บายข้อมูลด้วยข้อมูล -Metadata (data about data) โดยการคานวน
่ ้ ั
ว่าข้อมูลที่ใช้งานอยูมีขอมูลใดสัมพันธ์กนบ้างที่สามารถอธิ บายข้อมูล
ตัวมันเองได้

17. ของบางอย่ างต้ องใช้ เวลา แต่ เชื่อเถอะ... ครู ทาได้

18. Social Network & Social Media
ั
 ฝากวีดีโอกับ Youtube , ฝากภาพไว้กบ Flickr หรื อ Multiply.com, ใช้ E-
mail ที่ Hotmailหรื อ Gmail เขียน blog กับ blogger หรื อ wordpress

19. วินาทีนีต้อง Facebook สิ ครับ
้
แต่เครื อข่ายทางสังคม ไม่ได้มีแต่ FB เท่านั้น

20. Social network in North America
MySpace and Facebook

21. Social network in Europe
BeBo and Hi5

22. Social network in South America
Orkut and Hi5

23. Social network in Asia
Friendster, Orkut and Hi5

24. Social Network มีประโยชน์ อะไรบ้ าง
 แสดงความเป็ นตัวตน ผูใช้งานส่ วนมากต้องการที่จะแสดงตัวตนของ
้
ตนเองผ่านเว็บไซต์ส่วนตัวที่สามารถเขียนบทความ บอกเล่าเรื่ องราว
ของตนเอง แสดงความคิดเห็น โพสต์รูปถ่าย ใส่ เพลงหรื อคลิปวิดีโอ ที่
แสดงออกถึงบุคลิกลักษณะของเจ้าของเว็บไซต์
 ติดต่ อเพือนเก่ า ค้ นหาหาเพือนใหม่ เนื่องจากระบบของสังคม
่ ่
ออนไลน์ส่วนใหญ่ เน้นการขยายเครื อข่ายเพื่อนและคนรู ้จก เพื่อพูดคุย
ั
แลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสาร ทัศนคติ ประสบการณ์ ทาให้ผใช้สามารถ
ู้
ขยายเครื อข่ายทาความรู ้จกกับบุคคลอื่นๆภายในกลุ่มเดียวกันได้
ั

25. Social Network มีประโยชน์ อะไรบ้ าง (ต่ อ)
 แหล่ งข้ อมูลความรู้ เป็ นการใช้งานเพื่อหาข้อมูลเกี่ยวกับเรื่ องที่ตน
สนใจเป็ นพิเศษหรื อเพื่อเรี ยนรู ้ในสิ่ งใหม่ที่มีความสนใจ เช่น
ภาษาต่างประเทศ งานหัตถกรรม ข้อมูลทางวิชาการประกอบการ
เรี ยนการสอน
 แหล่ งซื้อขายสิ นค้ า เจ้าของธุรกิจและนักการตลอดทัวโลกหันมาให้
่
ความสนใจกับเครื อข่ายสังคมออนไลน์มากขึ้นเนื่องจากเป็ นสื่ อ
การตลาดรู ปแบบใหม่ ที่ใช้การประชาสัมพันธ์สินค้าและสื่ อสารกับ
ลูกค้าได้ตรงกลุ่มเป้ าหมายอย่างมีประสิ ทธิ ภาพ โดยเฉพาะธุรกิจ
ขนาดกลางและขนาดเล็ก

26. กรณีศึกษา งานเครือข่ ายทางสั งคม (ต่ อ)
 Social Networking สามารถให้ผใช้ที่
ู้
สนใจหรื อชอบกิจกรรมรู ปแบบ
เดียวกัน สามารถมีสงคมร่ วมกันได้
ั
ผ่านเว็บไซต์
 ใช้เทคโนโลยีในการทาลายพรมแดน
ของระยะทาง ผูคนสามารถแบ่งปั น
้
ข่าวสารกันได้ง่ายดายกว่า pen-pal
ในสมัยก่อน

27. What’s a “Social Network Service?”
 โดยมากหมายถึงเว็บไซต์ในการสร้าง virtual community
online โดยไม่ตองมีค่าใช้จ่าย (หรื อมี แต่นอยมาก)
้ ้
 ลักษณะโดยทัวไปจะคล้ายกับเว็บไซต์ท่ีรู้จกกันดี เช่น
่ ั
MySpace.com, Hi5

29. ส่ งการบ้ าน ตรวจงานผ่ าน Moodle

30. Files & Images Sharing: Flickr, Photobucket

31. Content sharing: Wikipedia

32. Wikipedia รู้ รอบด้ านผ่ านคลิก
 ใช้งานได้หลายภาษา สหประชาชาติ
 ทุกคนมีส่วนร่ วมในการสร้างเนื้อหา
 สามารถสร้าง Wiki ในภาษาของผูใช้เอง
้
 ไม่วาใครก็มีส่วนร่ วม และสร้างองค์ความรู้
่
ด้วย Wikipedia อย่างไม่จากัดสาขาวิชา

33. ไร้ สาระนุกรม!

34. More & more Social Network Service
Webblog, Wordpress, Camfrog

35. ข้ อพึงระวังเกียวกับ Social Network
่
 เว็บไซต์ให้บริ การบางแห่ งอาจจะเปิ ดเผยข้อมูลส่ วนตัวมากเกินไป
หากผูใช้บริ การไม่ระมัดระวังในการกรอกข้อมูล อาจถูกผูไม่หวังดี
้ ้
นามาใช้ในทางเสี ยหาย หรื อละเมิดสิ ทธิส่วนบุคคลได้
 Social Network เป็ นสังคมออนไลน์ที่กว้าง หากผูใช้้
รู้เท่าไม่ถึงการณ์หรื อขาดวิจารณญาณ อาจโดนหลอกลวงผ่าน
อินเทอร์ เน็ต หรื อการนัดเจอกันเพื่อจุดประสงค์ร้าย ตามที่เป็ นข่าว
ตามหน้าหนังสื อพิมพ์

36. ข้ อพึงระวังเกียวกับ Social Network (ต่ อ)
่
 เป็ นช่องทางในการถูกละเมิดลิขสิ ทธิ์ ขโมยผลงาน หรื อถูกแอบอ้าง
เพราะ Social Network Service เป็ นสื่ อในการเผยแพร่ ผลงาน
รู ปภาพต่างๆ ของเราให้บุคคลอื่นได้ดูและแสดงความคิดเห็น
 ข้อมูลที่ตองกรอกเพื่อสมัครสมาชิกและแสดงบนเว็บไซต์ใน
้
รู ปแบบ Social Network ยากแก่การตรวจสอบว่าจริ งหรื อไม่ ดังนั้น
อาจเกิดปัญหาเกี่ยวกับเว็บไซต์ที่กาหนดอายุการสมัครสมาชิก หรื อ
การถูกหลอกโดยบุคคลที่ไม่มีตวตนได้
ั

37. มีคาถามอะไรไหมครับ 