1. ระบบปฏิบัติการเครือ
ข่าย
NOS
(Network Operating
System)
ประกาย นาดี
ศูนย์คอมพิวเตอร์ สถาบันเทคโนโลยีราชมงคล วิทยาเขต
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

2. เนื้อหาที่จะบรรยาย
……………..
ทฤษฎีพื้นฐานของระบบปฏิบัติการเครือข่าย
ประเภทของระบบปฏิบัติการเครือข่าย
ตัวอย่างระบบปฏิบัติการเครือข่าย

3. ทฤษฎีพื้นฐานของระบบปฏิบัติ
การเครือข่าย
หลักการและหน้าที่ของ NOS
ระบบปฏิบัติการเครือข่ายคอมพิวเตอร์
(Network Operating System : NOS ) เป็น
โปรแกรมที่ทำางานในลักษณะที่ทำาให้เครื่อง
คอมพิวเตอร์และอุปกรณ์ต่อพ่วงกันสามารถให้
บริการต่างๆ ผ่านการเชื่อมต่อเครือข่ายได้ โดยให้
เครื่องคอมพิวเตอร์เครื่องใดเครื่องหนึ่งทำาหน้าที่เป็น
เซิร์ฟเวอร์ ทำาหน้าที่แบ่งปันทรัพยากรต่างๆ เช่น
ฮาร์ดดิสก์ เครื่องพิมพ์ ซีดีรอม ตลอดจนอุปกรณ์
อื่นๆ ให้กับผู้ขอใช้บริการจากเครื่องคอมพิวเตอร์อื่น
ที่ต่ออยู่ในระบบเครือข่าย
การทำางานของระบบปฏิบัติการเครือข่าย
ประกอบด้วยสองส่วนคือ ส่วนที่ทำางานในเซิร์ฟเวอร์
เพื่อควบคุมการเข้าทรัพยากรบนเซิร์ฟเวอร์หรือใน

4. ทฤษฎีพื้นฐานของระบบปฏิบัติ
การเครือข่าย
ตัวอย่างระบบปฏิบัติการเครือข่าย
ระบบปฏิบัติการเครือข่ายเน็ตแวร์ (Netware)
ระบบปฏิบัติการเครือข่ายวินโดวส์เซิร์ฟเวอร์
(Microsoft Windows Server )
ระบบปฏิบัติการเครือข่ายยูนิกซ์ (Unix)
ระบบปฏิบัติการเครือข่ายลินุกซ์ ( Linux)

5. ประเภทของระบบปฏิบัติการ
เครือข่าย
ระบบปฏิบัติการที่สามารถจัดการเกี่ยวกับการใช้
งานเครือข่าย แบ่งตามความสามารถได้เป็น 2 แบบ
คือ
ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ Peer/Peer
ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ Client/Server
โดยระบบปฏิบัติการทั้งสองแบบแตกต่างที่ความ
ครบถ้วนของการให้บริการและถูกออกแบบให้เหมาะ
สมกับสภาพการใช้งานของผู้ใช้ที่ต่างกัน

6. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Peer/Peer
การทำางานแบบ Peer-to-Peer เป็นการทำางาน
ที่ทุกเครื่องในเครือข่ายมีทรัพยากรเป็นของตัวเอง
และสามารถแบ่งทรัพยากรให้กับเครื่องอื่นได้ ใน
ขณะเดียวกันก็สามารถใช้ทรัพยากรของเครื่องอื่น
ได้ ทุกเครื่องในเครือข่ายจะมีสถานะหรือสิทธิ์ใน
เครือข่ายเท่าเทียมกัน

7. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Peer/Peer
ข้อดีของการทำางานแบบ Peer to Peer คือ
ประหยัดค่าใช้จ่ายและดูแลระบบง่ายเมื่อการเชื่อมต่อ
เป็นกลุ่มเล็ก
เป็นทั้งผู้ให้บริการ (Peer Server) และผู้ใช้บริการ
(Peer Client)
แบ่งปันทรัพยากรให้ผู้อื่นใช้ร่วมได้
ข้อเสียในลักษณะการทำางานแบบ Peer to Peer
คือ
ประสิทธิภาพของเครือข่ายไม่ค่อยดี เมื่อในเครือข่าย
มีจำานวน Peer client มาก
มีปัญหาทางด้านระบบรักษาความปลอดภัย และการ
จัดการระบบ เนื่องจากอยู่ภายใต้การควบคุมของ

8. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Peer/Peer
ตัวอย่างระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ Peer/Peer
ระบบปฏิบัติการ NetWare Lite
เป็นผลิตภัณฑ์ของบริษัท Novell ถูกออกแบบ
ขึ้นมาเพื่อใช้เป็นระบบเครือข่ายแบบเท่าเทียมที่ ใช้
กับเครื่อง IBM compatible อยู่ในช่วง 2 ถึง 25
สถานี โดยหนึ่งในจำานวนเครื่องเหล่านั้นต้องมี
ฮาร์ดดิสก์ติดตั้งอยู่ด้วย ทำาหน้าที่เป็นคล้าย
เซิร์ฟเวอร์ขนาดเล็ก ส่วนเครื่องอื่นๆ อาจจะเพียงแค่
มี Floppy disk หนึ่งตัวหรือมากกว่าก็เพียงพอ
การเริ่มต้นทำางานของเครื่องจะอาศัย ROM
Boot ในแผ่นวงจรเครือข่าย สำาหรับติดต่อไปยัง
เครื่องเซิร์ฟเวอร์ และดาวน์โหลดระบบปฏิบัติการ
มายังรันบนเครื่องไคลเอ็น

9. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Peer/Peer
ตัวอย่างระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ Peer/Peer
ระบบปฏิบัติการ Windows for work groups
(Windows 3.11, 95, 98, ME, XP)
เป็นผลิตภัณฑ์ของบริษัทไมโครซอฟต์ โดย
เพิ่มความสามารถให้ระบบปฏิบัติการวินโดวส์ ให้
สามารถแบ่งทรัพยากรให้เครื่องอื่นใช้งานได้ เช่น
การแชร์ไฟล์ การแชร์เครื่องพิมพ์ มีความ
สามารถในการจัดการด้านความปลดภัยแบบง่าย
เช่นการกำาหนดสิทธิ์การขอใช้บริการโดยรหัสผ่าน
เท่านั้น รองรับการขอใช้บริการในปริมาณน้อย

10. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
การทำางานแบบ Client/Server นั้น ในเครือ
ข่ายจะต้องมีเครื่องใดเครื่องหนึ่งทำาหน้าที่เป็นผู้ให้
บริการ (Server) และเครื่องอื่นๆ ในเครือข่ายเป็นผู้
ขอใช้บริการ (Client) ผู้ให้บริการต้องเป็นเครื่อง
ที่มีประสิทธิภาพในการทำางานสูง เพื่อให้สามารถ
รองรับต่อการขอใช้บริการจากเครื่องไคลเอ็นที่มี
จำานวนมาก มีอุปกรณ์ที่ทำางานได้เร็ว เช่น มีแรม
ขาดใหญ่ มีความจุของ Hard disk สูง มี
เครื่องพิมพ์ที่พิมพ์ได้อย่างรวดเร็ว ทั้งนี้ ความ
สามารถเฉพาะของเครื่องเซิร์ฟเวอร์ จะต้องเหมาะสม
กับลักษณะการให้บริการ เช่น บริการไฟล์ (File
Server) จะต้องมี Hard disk ที่มีความจุสูง และเข้า
ถึงข้อมูลอย่างรวดเร็ว

11. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ข้อดีของการทำางานแบบ Client/Server คือ
มีความรวดเร็ว เพราะระบบนี้ออกแบบเพื่อให้ตอบ
สนองความต้องการของผู้ใช้หลายคนพร้อมกัน
มีระบบบริหารงานเครือข่ายที่มีประสิทธิภาพ เพราะ
ทรัพยากรหลักรวมไว้ที่ศูนย์กลาง
มีระบบรักษาความปลอดภัย
ข้อเสียในลักษณะการทำางานแบบ Client/Server
คือ
จำาเป็นต้องมีเครื่องที่มีประสิทธิภาพสูง และมี
ทรัพยากรที่ดี
ต้องเปิดเครื่องทิ้งไว้ตลอดเวลา ทำาให้เกิดความสิ้น
เปลืองหากไม่มีเครื่องไคลเอ็นขอใช้บริการ

12. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ตัวอย่างระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ระบบปฏิบัติการ Microsoft Windows Server
(Windows NT, 2000, 2003)
เป็นผลิตภัณฑ์ของบริษัทไมโครซอฟต์ มุ่งเน้น
การบริการที่ใช้กับระบบปฏิบัติการวินโดวส์เป็นหลัก
เช่น
 การจัดการบัญชีผู้ใช้ให้อยู่ในลักษณะของ
Domain Controller และเปลี่ยนเป็น Active
Directory ใน Windows 2000 เป็นต้นมา
กำาหนดกลุ่มผู้ใช้เพื่อง่ายต่อการระบุตัวผู้ใช้
กำาหนดระดับของผู้ใช้เพื่อสิทธิที่ต่างกัน
 กำาหนดสิทธิ์การใช้งานทรัพยากรที่ละเอียด เช่น

13. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ตัวอย่างระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ระบบปฏิบัติการ Unix
เป็นระบบปฏิบัติการที่พัฒนามาจากภาษาซี ( C
Language ) ของมหาวิทยาลัยเบอร์คเลย์
(Berkeley) เป็นระบบปฏิบัติการประเภทที่รองรับผู้
ใช้หลายคนในเวลาเดียวกัน (Multi-user) และ
ทำางานได้หลายงานในเวลาเดียวกัน
(Multitasking) พื้นฐานเดิมของ Unix มีการ
ทำางานเป็นแบบ Text mode มีเซิร์ฟเวอร์ทำาหน้าที่
ประมวลผล และส่วนที่สัมผัสกับผู้ใช้เรียกว่า
Terminal มีเพียงจอภาพและแป้นพิมพ์เท่านั้น

14. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ตัวอย่างระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ประเภทของ Unix
 BSD Unix (Berkeley Software
Distribution )เป็นระบบปฏิบัติการยูนิกซ์ที่พัฒนา
โดยมหาวิทยาลัย เบอร์คเลย์ และยูนิกซ์เป็นจุดเริ่ม
ต้นของการพัฒนาของระบบยูนิกซ์ในปัจจุบัน
 Unix System V เป็นระบบปฏิบัติการยูนิกซ์ที่
พัฒนาโดยบริษัท AT&T โดยนำายูนิกซ์ของมหา
วิทยาลัยเบอร์คเลย์ มารวมกับระบบอื่นเข้าด้วยกัน
ทำามีมาตรฐานมากยิ่งขึ้น
 AIX Unix เป็นระบบปฏิบัติการยูนิกซ์ที่พัฒนาโดย
บริษัทไอบีเอ็ม โดยให้เป็นระบบปฏิบัติการยูนิกซ์
ที่ใช้กับเครื่องมินิคอมพิวเตอร์ของบริษัท ไอบีเอ็ม

15. ระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ตัวอย่างระบบปฏิบัติการเครือข่ายแบบ
Client/Server
ประเภทของ Unix
 SCO Unix เป็นระบบปฏิบัติการยูนิกซ์ที่พัฒนา
โดย บริษัท Santa Cruz Operation และ ใช้กับ
เครื่องไมโครคอมพิวเตอร์ทั่วไป
 Solaris เป็นผลิตภัณฑ์ของบริษัท Sun
Microsystems ทำางานกับเครื่องตระกูล SPARC
 Xenix เป็นระบบปฏิบัติการยูนิกซ์ที่พัฒนาโดย
บริษัท ไมโครซอฟท์ และใช้กับเครื่องไมโคร
คอมพิวเตอร์
 Linux เป็นระบบปฏิบัติการยูนิกซ์ที่พัฒนาโดย ผู้
ใช้อินเตอร์เน็ต และใช้กับเครื่องไมโคร
คอมพิวเตอร์ เป็นระบบปฏิบัติการที่ใช้ได้ฟรี

16. คำาถาม