1. Slajd 1: Nasza częśd projektu miała na celu przyjrzenie się problemowi bilansu wodnego na świecie,
my jednak skupiliśmy się na środowisku lokalnym.
Our part of the project was about water balance on Earth but we have focused on our local area.
Slajd 2:
Pod wpływem cieplnej energii słonecznej, cząsteczki wody ulegają parowaniu, wznoszą się na wiele
tysięcy metrów i przechodzą do atmosfery. Łączą się z innymi cząsteczkami wody i tworzą krople,
które po przemierzeniu kilkuset kilometrów wracają na Ziemie w postaci opadów. Krople spadają w
różne miejsca, jednak bez względu na to gdzie spadną cząsteczki wody znów powracają do atmosfery.
Powtarza się to cyklicznie i nigdy nie kooczy.
Under the influence of solar energy, water molecules evaporate, rise up for thousands meters and
enter atmosphere. They meet other water molecules and form water drops which after travelling
hundreds kilometers come back on Earth in the form of rain. Water drops fall down on different
things, however, regardless of the place of falling, water drops come back to atmosphere again. It
happens again and again and never finishes.
Slajd 3:
Ludzie mają duży wpływ na bilans wodny, m. in. poprzez budowanie rowów nawadniających,
zalesianie lub wylesianie, regulację rzek lub budowę sztucznych zbiorników. I takim właśnie
zbiornikiem postanowiliśmy się zająd badając go zarówno pod kątem zanieczyszczenia, ale też
poznając funkcje jakie spełniał kiedyś i jakie spełnia teraz.
People have big influence on water balance among others by building irrigation ditches,
forestation or deforestation, river-control or building man-made lakes . And we decided to take up
such a water reservoir, testing it in terms of contamination and also getting to know its functions
in the past and at present.
Slajd 4:
Wybraliśmy się więc na krótką wycieczkę do pobliskiego lasku. Podczas spaceru wokół zbiornika,
obserwowaliśmy żyjące tam rośliny i zwierzęta. Sprawdziliśmy czy nadal można korzystad ze ścieżek
rowerowych i ścieżek zdrowia wokół zbiornika.
So we went for a short trip to the nearby forest. While we were walking around the water body we
were observing plants and animals which live there. We have checked if bike lanes and fitness
trails around the water body are still in use.
Slajd 5:
Teraz już znamy jego podstawowe funkcje: funkcja rekreacyjna- dogodne warunki do uprawiania
sportów; funkcja hodowlana- pomosty dla wędkarzy. Dostarcza wody przemysłowej do procesów
technologicznych. Źródło wody pitnej dla zwierząt.
Now we already know its basic functions: recreation - good conditions to do sports, breeding -

2. jetties for fishermen. It delivers industrial water for technological processes. It is also a source of
drinking water for animals.
Slajd 6:
Następnie zaprosiliśmy emerytowanego górnika, pana Karola Tabisza, aby przeprowadzid wywiad w
celu poznania historii zbiornika Janina nie tylko z książek, ale też z ludowych opowieści.
Pan Tabisz był na tyle miły, że odwiedził naszą szkołę, więc my tylko musieliśmy przygotowad
niezbędne narzędzia technologii informacyjnej i nagrad wywiad. A ponieważ Pan Tabisz bardzo
interesuje się historią Giszowca, chętnie odpowiadał na nasze pytania.
Next , we invited a retired miner, Mr Karol Tabisz to carry out an interview in order to learn the
history of body of water called Janina not only from the books but also from folk tales.
Mr Tabisz was so kind as to visit our school so we only had to prepare all the necessary information
technology tools and start to record the interview. And because he is very interested in the history
of Giszowiec, he was willingly answering to our questions.
Slajd 7:
Przeprowadziliśmy też ankietę z mieszkaocami Giszowca, której celem było przede wszystkim
zdiagnozowanie jaki jest stan wiedzy na temat stawu Janina. Wzięło w niej udział 70 osób, którym
zadaliśmy 11 pytao.
We also carried out the survey with inhabitants of Giszowiec in order to find out how much they
know about the body of water called Janina. We questioned 70 people who we met in the closest
area of our school asking them 11 questions. We did not have problems because people were
willing to dedicate few minutes to us.
Slajd 8:
Na podstawie ankiety stwierdziliśmy, że większośd badanych zna staw Janina, jednak wiedza o nim,
jak i o organizmach żyjących w tym akwenie jest niewystarczająca. Badani przyznali, że często i
chętnie odwiedzają okolice tego zbiornika w celach wypoczynkowych oraz, aby aktywnie spędzad tam
swój czas wolny. Większośd z nich korzysta ze ścieżek rowerowych oraz chodzi tam na spacery,
jednak nie łowi w zbiorniku ryb, chociaż wie jakie ryby w nim żyją. Badani znają też źródła
zanieczyszczeo stawu, jednak niewiele osób zna sposoby poprawy jego stanu.
On the basis of the survey we stated that most surveyed people know the Janina water reservoir,
but the knowledge about it and about creatures living there is insufficient. The surveyed said that
they often and willingly visit the reservoir surroundings to relax and to spend their free time
actively. Most of them use bike lanes and go for walks but they do not fish, although they know
what kind of fish live there. The surveyed also know sources of pollution of the pond, but only few
people know how to improve its condition.
Slajd 9:

3. Wybraliśmy się też na wycieczkę do oczyszczalni ścieków. Na początku, mieliśmy bardzo interesujący
wykład o funkcjonowaniu Oczyszczalni oraz o różnych sposobach oczyszczania i oszczędzania wody.
Następnie, przewodnik oprowadził nas po Oczyszczalni i powiedział jak działają różne maszyny. Na
koniec wróciliśmy do budynku oczyszczalni i wspólnie rozwiązywaliśmy kartę pracy, aby dowiedzied
się co zapamiętaliśmy z naszej wizyty. Poszło nam to całkiem dobrze ;)
We went also for a trip to Water Purification Plant. At the beginning, we had a very interesting
lecture about functioning of the Plant and about different ways of purifying water. Next, a guide
showed us around the Plant and told how different machines work. At the end, we came back to
the building where we had the lecture and we were solving some problems in order to check how
much we had remembered from our visit. We did good job.
Slajd 10:
Do oczyszczalni ścieków Gigablok dostają się zanieczyszczenia z naszej okolicy, których proces
oczyszczania jest oparty na metodzie osadu czynnego z usuwaniem biogenów. Ponadto oczyszczalnia
posiada piaskownik z usuwaniem tłuszczu oraz stację higienizacji osadu. Oczyszczalnia wyposażona
jest również w dwie komory fermentacyjne osadów, w których powstaje biogaz wykorzystywany
do wytworzenia energii elektrycznej i cieplnej.
Water Purification Plant collects waste water from our area. The waste water purification process
is based on the activated sludge method and disposal of biogenes. In addition, the plant has a grit
chamber with grease removing and a sludge higienisation facility. The plant is also equipped with
two sludge digestion chambers producing biogas used for generating electric power and heat.
Slajd 11:
Przeprowadziliśmy również badanie biologiczno- chemiczne wody w naszym laboratorium w szkole.
Badana przez nas próbka wody ze zbiornika Janina miała kolor lekko pomaraoczowy, była
bezzapachowa i nieprzejrzysta, po filtracji osad z badanej próbki miał rudy kolor, co oznacza, że woda
zanieczyszczona jest metalami ciężkimi.
We also carried out biological and chemical analysis of water in our laboratory in the school. The
tested sample taken from the body of water called Janina was light-orange, odour-free and not
transparent, the sediment left after filtration was red, what indicated presence of heavy metals in
the water.
Slajd 12:
Ph wody zbadaliśmy za pomocą uniwersalnych papierków wskaźnikowych i fenoloftaleiny. Badana
woda miała Ph 10, co oznacza, że jest zasadowa, czyli zanieczyszczona detergentami. Liczba
azotanów była w wodzie wysoka, bo aż 10 mg/l, co prowadzi do eutrofizacji wód. Jest to trzecia klasa
czystości.

4. The water pH was measured using litmus papers and phenolphthalein. The tested water pH was 10
what indicated an alkaline reaction which means that that water is polluted by detergents. The
high nitrate content in water, as much as 10 mg/l, leads to eutrophication. It is third class water
quality.
Slajd 13:
Dzięki udziałowi w projekcie, nauczyliśmy się działad na rzecz poprawy stanu środowiska, wiemy już
jak racjonalnie korzystad z zasobów naturalnych. Teraz jesteśmy bardziej świadomi jaki wpływ ma
rozsądne wykorzystanie wody na utrzymanie jej równowagi. Dzięki temu nawet przy niezbyt dużej jej
ilości w środowisku, jest ona w stanie zaspokoid potrzeby większej liczby ludności. Wystarczy tylko jej
nie marnowad, jak i nie zanieczyszczad.
Thanks to taking part in the project, we have learnt to act for improving the environment
conditions, we know how to use the natural resources in rational way.
Now we are more aware of the influence of reasonable water usage on keeping its balance.
Thanks to it, even if there is not enough water in the environment, it is able to supply more
people's needs. It is only enough not to waste and not pollute it.
Slajd 14:
Zapoznaliśmy również pozostałych uczniów i nauczycieli naszej szkoły oraz mieszkaoców dzielnicy
Giszowiec ze stanem badanego stawu Janina poprzez napisanie artykułu do lokalnych gazet oraz
stworzenie prezentacji multimedialnej. Teraz mamy nadzieję, że nie tylko organizacje ekologiczne, ale
i zwykli ludzie zaczną sobie w koocu zdawad sprawę, jak istotne są problemy związane z zasobami
wodnymi na Ziemi.
We also informed other students and teachers of our school and inhabitants of our district
Giszowiec about the condition of the tested Janina water reservoir. We did it by writing an article
to the local newspapers and making a multimedia presentation. Now we hope that not only
ecological organizations, but also ordinary people will finally start to realize the importance of the
problems related to water supplies on the Earth.
Slajd 15: Dziękujemy za uwagę.
Thank you for your attention.