2. Wiki Uygulamaları:
-Hazır wiki sitelerinde, daha önce eklenmiĢ
bilgiyi bulmak için arama yapabilir.
-Bulunan bilgiler üyelik Ģartı olmadan
okunabilir.
-Hazır wiki sitelerine ekleme, düzeltme veya
kiĢisel görüĢ yazımı yapılabilir.
-Wiki site Ģablonlarını kullanılarak kendi
wikimizi oluĢturabiliriz.
3. Viki Uygulamalarının Temel Özellikleri:
HTML sayfalar yaratmak
Belge geçmiĢi oluĢturmak
Temel kelime iĢlemci özellikleri ile
sayfalarda yazı yazmak.
Resimleri göstermek
Ġçindekiler kısmı yaratabilmek
Hesap tablosu veya sunu geliĢtirmek
Ziyaretçilerin sayısı ve son ziyaretçiler
hakkında bilgi vermek
4. Wikiler:
Web 2.0 araçlarından birisi olan viki,Hawai dilinde
hızlı ve kolay anlamına gelen bir
kavramdır.Wikiler üzerinde düzenlemeler
yapılmasına olanak sağlayan,bir
sözlüğü,ansiklopediği yada veri tabanını andıran
web siteleri gibi düĢünüle bilir.
5. Video yüklemek veya video paylaĢım
sitelerinden video bağlantısı vermek
Resim eklemek
Tablo eklemek
Dosya yüklemek
Vikiler, çevrimiçi iĢbirlikli yazma araçlarıdır.
Web üzerinden grup olarak iĢbirliğine dayalı
bir Ģekilde içerik oluĢturmayı sağlar.
6. Grupların birlikte çalıĢabilmeleri, bir Ģeyler
paylaĢabilmeleri ve çevrimiçi olarak içerik
geliĢtirmeleri amacıyla tasarlanmıĢtır.
Özellikle birbirinden uzak olan grupların
birlikte çalıĢmalarına imkan sağlamaktadır.
7. Vikilerin Eğitimde Kullanımı:
Eğitim alanında grup çalıĢmalarında bilgileri
paylaĢma, yapılandırma ve iĢbirlikli olarak
düzenleme konusunda sıkça kullanılan çevrimiçi
öğrenme ortamıdır.
· Sosyal öğrenme aracı olan viki yapılandırmacı
öğrenmeyi teĢvik etmektedir.
· Viki sadece öğrencilere bilgi aktaran bir araç
değil aynı zamanda öğrenciler arasında bilgi
alıĢveriĢine yardımcı olan bir eğitimci rolü üstlenir.
· Vikilerin sayıları, eğitim alanında gün geçtikçe
artmaktadır. Nedeni viki yapısının yapılandırmacı
eğitim amaçlarına hizmet etmesidir.
8. Bu amaçlar:
PaylaĢım
EtkileĢim ve ĠĢbirliği
Güncelleme
Sanal Topluluk
Bireysel Takip
Değerlendirme-Geri Bildirim
AraĢtırma
Tonkin(2005), eğitim ve öğretim ortamları için
dört ayrı yapı tanımlamıĢtır.
Tek kullanıcılı vikiler
Laboratuar kitabı vikiler
ĠĢbirlikli yazma vikileri
Bilgi tabanlı vikiler
9. Wikipedia (Vikipedi):
· Kullanıcılar tarafından ortaklaĢa olarak birçok dilde
hazırlanan, özgür, bağımsız, ücretsiz, reklamsız, kâr
amacı gütmeyen bir internet ansiklopedisidir.
·
Sürekli eklemeler ve değiĢiklikler yapıldığı için hiçbir
zaman tamamlanmayacaktır.
·
Kurucularından Jimmy Wales Vikipedi’yi “Dünya
üzerindeki her insana kendi dilinde, en üst kalitede,
bedava bir ansiklopedi yaratma ve dağıtma emeği”
olarak tanımlamaktadır.
10. Güvenilebilirliği ve doğruluğu üzerine
tartıĢmalar mevcuttur.
· 30 Haziran 2010 itibarıyla, Wikipedia da
253 ayrı dilde yazılmıĢ olan 8,5 milyona
yakın maddeden oluĢmuĢtur.
· Bu dilerden sadece 204’ünde 100’den
faz la madde bulunurken, içinde Türkçe ’ nin
de bulunduğu 32 dilde ise 100.000 den fazla
madde bulunmaktadır.
· Üye olarak Vikipedi’ deki maddelerin
içeriğini değiĢtirmek veya yeni madde
baĢlatmak mümkündür.
11. Viki Uygulamaları:
Wetpaint gibi uygulamalar tamamen
ücretsizdir.
PBWORKS veya Wikispaces gibi web tabanlı
uygulamalar ücretli olmakla birlikte bireysel
viki çalıĢmaları için ücretsiz hizmet
vermektedir.
PBWORKS ve Wikispaces eğitim amaçlı viki
oluĢturmak isteyen eğitimciler tarafından
tercih edilen iki önemli viki uygulamasıdır.
12. Wikispaces:
Wikispace iĢletmeler, vakıflar, k12 eğitim kurumları
ve yüksek öğrenim kurumlarına hizmet
vermektedir.
Temmuz 2010 verilerine göre yaklaĢık 4,870,000
üyesi, 331,000 den fazla eğitim vikisi ve
bünyesinde 1,870,000 den fazla viki projesi
barındırmaktadır.
Kullanıcılara Web tasarım bilgisi olmadan basit bir
viki sayfası tasarlama, Web 2.0 masaüstü araçları
ekleme, grup olarak çevrimiçi çalıĢma imkanı
vermektedir.
Eğitim kurumlarına özel fiyatlar uygulanmaktadır.
13. Pbworks:
Viki projeleri “çalıĢma alanı”(workspace)
olarak adlandırılır ve kullanıcı viki projeleri
için bir çalıĢma alanı açar.
Eğitim kurumları ve bireysel viki çalıĢmaları
için ayrı ayrı alana özgü destek vermektedir.
Ücretler ve Ģablonlar her alan için ayrı olarak
sunulmaktadır.
Eğitim kurumlarına özel fiyatlar
uygulanmaktadır.
14. Viki Seçiminde Dikkat Edilecek Konular:
Vikiyi kaç kiĢi kullanacak?
Gruplara ayırmak gerekecek mi?
Bu grupların diğer kiĢilerin sayfalarına
eriĢmesi gerekiyor mu?
Sayfaların güvenliği nasıl olacak?
Sayfalar herkese açık mı yoksa kapalı mı
olacak?
Ne tür yönetim yetkilerine ihtiyaç duyuluyor?
15. Kullanım Kolaylığı:
Kullanıcıların Web kullanma tecrübeleri ne düzeyde?
Kullanıcılar temel HTML bilgilerine sahip olmalı mı?
Biçimlendirme ve sayfa düzeni ne kadar önemli, nelerin
olması istenir.
Maliyet:
Viki hizmeti için ödenecek bir bütçe,kaynak var mı?
Herhangi bir servise üyelik gerekiyor mu, hedeflerime
ücretsiz bir hizmet ile eriĢmem mümkün mü?
Olası reklamlar kullanıcının çalıĢmasını etkiler mi?
16. Destek:
Kendi sunucuma kurmak istiyorsam gerekli
bilgi ve beceriye sahip miyim?
Eğer gerekli bilgi ve becerim yok ise kurulum
için destek var mı?
Bir viki barındırmak ve kullanıcılara hizmet
vermek için nasıl bir sunucuya sahip
olmalıyım?
Viki programını ne kadar sürede kullanılır hale
getirebilirim?
17. Bloglar :
Genel olarak bir sayfa üzerinde tarihe göre ters
sırada listelenmiĢ içeriklerden oluĢan web
sayfaları olarak tanımlanır.
“web” ve “blog”kelimelerin birlenmesinden (web
blog) türetilen web blog kelimesi ingilizcede
“birinin bloğuna yazma” Ģeklinde fiil anlamında
sahiptir.
18. Blogların Web Sitelerinden Farkı Nedir?
Bloglar, internet günlüğü olarak kullanılan
yazarlarının kendi bilgi ve tecrübelerini
paylaĢtığını web siteleridir. Normal web sitelerinde
ziyaretçiler sadece ziyaretçi defteri gibi eklentilerle
sitedeki yazılara katılabilirken bloglarda her
yazının sonunda yer alan yorum servisi özelliği ile
okuyucular da katkıda bulunabiliyor ve varsa
sorusunu sorabiliyor. Bu yüzden biraz daha
etkileĢimli ve interaktif özelliklere sahiptir.
Blogların kullanıcı katılımı özelliği zamanla
Ģirketlerin de dikkatini çekmiĢ ve tanıtımlarda
kullanmalarına neden olmuĢtur. Özellikle
yurtdıĢında Ģirketler blog yazarları kiralamakta ve
bu kiĢilere firmaları hakkında yazılar
yazdırmaktadır.
19. Ben yazayım ziyaretçilerim okusun diyenler için
özellikle firma sitelerinde gördüğünüz statik web
siteleri uygun iken ziyaretçilerin katılımını
isteyen site sahipleri için bloglar daha ön plan
çıkmaktadır. Böylece kullanıcıların yani firmalar
için de müĢterilerin katılımı sağlanmakta ve
görüĢlerinden faydalanılmaktadır.
Blogları web sitelerinden ayıran temel farklardan
biri de belirli bir konu üzerinde uzmanlaĢılmıĢ
olmasıdır. Özellikle forum siteleri gibi her telden
bilgi yerine ilginizi çekebilecek belirli (spesifik)
bir konu üzerindeki yazıları bulabilirsiniz.
20. Egitimde blog kullanımı:
Bu gün internette bir çok blog çeĢiti bulunmasına
rağmen ,bunlardan çoğu kiĢisel ve gazetelerin
kullandıkları araçlardır.
Bunun yanında blogların eğitimde kullanımı her
geçen gün artmaktadır.
1 Öğretmen bloglar.
2 Öğrenci blogları.
3 Sınıf içinde blog kullanımı.
4 Okul içinde blog kullanımı.
21. Eğitim ortamlarında çok çeĢitli teknoloji
ürünleri kullanılmaktadır. Bunlardan en etkili
olanı, Ģüphesiz bilgisayardır. Bilgisayarlar,
öğrenme-öğretme süreçleri açısından
benzersiz imkânlar sunan çok yönlü ve
güçlü araçlardır. Öğrenmeyi etkileĢimli ve
zevkli hale getirmesi, öğrenenlerin bireysel
ihtiyaçlarına hitap etmesi, bilgiye eriĢim
olanakları sunması ve öğrenenleri
araĢtırma, bulma ve yaratmaya yöneltmesi
gibi katkılarının etkili bir Ģekilde
gerçekleĢtirilebilmesi için bilgisayarların
öğrenme-öğretme süreçleriyle birleĢtirilmesi
gerekir .
22. Bilgisayarların beraberinde gelen internet, kaçınılmaz
olarak eğitimde de kullanılmaya baĢlamıĢtır. Ġnternet
teknolojilerinde yaĢanan sürekli geliĢmeler, eğitime de
zaman içinde yansımaktadır. Öğrenme-öğretme
süreçlerini geliĢtirme konusunda büyük potansiyele
sahip olan çağdaĢ internet teknolojisi ürünleri, bazı
durumlarda çok karmaĢıkta olabilmektedir. Eğitim
alanında kullanılabilecek teknolojik ürünler
incelendiğinde, temel düzeyde kullanılabilen bazı ürünler
dikkati çekmektedir. Bunlardan birisi de son yıllarda
yaygın Ģekilde kullanılmaya baĢlanan ve blog olarak
bilinen araçtır (ġenel, Seferoğlu, 2009). Bu çalıĢmada
alanyazındaki blog tanımları, blogların eğitimde kullanım
alanları, eğitime sağlayabileceği faydaları ile olumsuz
yönleri üzerinde durulmuĢtur.
23. Bloglar; insanların, karmaĢık ve ileri düzey
teknik bilgilere sahip olmadan, istedikleri
bilgileri metin, grafik, ses, resim, video ile
desteklenmiĢ biçimde istedikleri zaman
yazabildikleri günlüğe benzer internet
siteleridir (Vikipedi). Bir baĢka tanıma göre
blog, internete bağlı her yerden, kolayca
oluĢturulabilen ve güncellenebilen, bir ya da
daha fazla yöneticinin anında yazı
yayınlamasına imkân sağlayan internet
sayfalarıdır (Richardson, 2006). Bir blog
içerisine ilgilenilen bir konudaki düĢünceler,
izlenimler, etkinlikler ve çalıĢmalar; yazı,
çizim, fotoğraf, ses gibi farklı çoklu-ortam
türlerinde eklenebilir ve bu konularda
24. Blogların Eğitimde Kullanım Alanları:
Sınıf Blogu: Bloglar, sanal sınıflar olarak düĢünülebilir. Tüm
dünyadan insanlar, fikirlerini paylaĢabilir, düĢüncelerini
anlatabilirler. Öğretmenler, blogları öğrencilere öğrenme
fırsatları sağlama amacıyla kullanabilir (Yang, 2009). Ayrıca,
sınıf blogları aynı dersi veren diğer öğretmenler ile kolay bir
Ģekilde iletiĢime geçilmesini de sağlayabilir (Richardson,
2006).
Çevrimiçi Dosya Deposu: Öğrencilere kendi blog alanlarını
sağlamak geleneksel sınıf ortamında çok Ģey değiĢtirebilir. Bir
sınıf blogu ile birlikte öğrenci blogları, sınıftaki kâğıt tüketimini
azaltabilir. Öğrenciler çalıĢmalarını tüm izleyicilerin ve
öğretmenlerinin görmesi için bloglarında yayınlayabilirler.
Blogların çevrimiçi dosya deposu olarak kullanılmasının
olumlu yönleri Ģöyle sıralanabilir (Richardson, 2006):
25. 1. Öğrenciler bir daha asla çalıĢmalarını kaybetmezler
2. Öğrencilerin tüm çalıĢmalarını bir blogda toplamak,
öğrencinin geliĢim sürecinin görülmesi açısından iyi bir
fırsat olabilir
3. Bloglar ile sınıfta yapılan çalıĢmalar, tüm ilgililerle ve
öğrenci velileri ile Ģeffafça paylaĢılabilir
Çevrimiçi Portfolyo: Blogları, çevrimiçi dosya
deposundan sanal portfolyolara dönüĢtürmek çok da zor
bir adım değildir. Öğrencilerin okullarda hazırladığı
portfolyolar rahatlıkla bloglar ile çevrimiçi ortamda
oluĢturulabilir. Öğrenciler çalıĢmalarından seçtiklerini
bloglarında paylaĢabilir ve çalıĢmalarını yoruma
açabilirler (Richardson, 2006)
26. İşbirlikli Öğrenme Alanı Olarak Blog:
Blogların sahip olduğu bir diğer önemli
potansiyel öğrenciler için iĢbirlikli öğrenme
alanları sunmaya hazır olmalarıdır. ĠĢbirlikli
öğrenme dünyanın pek çok ülkesinde
giderek artan bir ilgi görmektedir. Bu
kapsamda bloglar, öğrencilerin birbirlerinden
öğrenmelerinin yanında yazarlar, bilim
adamları, meslek uzmanları gibi pek çok kiĢi
ile dijital ortam sayesinde mekândan
bağımsız Ģekilde beraber de
çalıĢabilmelerine olanak sunmaktadır.
Öğrenme sürecine birçok yeni alternatif
sağlanmaktadır (Richardson, 2006).
27. Bilginin Yönetilmesinde Blog Kullanımı:
Bloglar sadece öğrenci geliĢimi sağlama
amacı ile kullanılmazlar. Okulda belli
aralıklarla toplanan komiteler, zümreler, okul
aile birlikleri gibi gruplar bir blog kullanarak
toplantılarının arĢivini tutabilir, grup üyeleri
ile görüĢmelere internet üzerinden devam
edebilir, grupla ilgili bilgileri paylaĢabilir ve
doküman ve sunumları daha sonra
kullanılmak üzere kolayca depolayabilirler
(Richardson, 2006).
28. Okul Sitesi Olarak Blog Kullanımı:
Okul siteleri incelendiğinde pek çoğunun
güncel olmadığı görülmektedir. Güncelliği
sağlayamamanın sebeplerinden biri de
internet sitelerini güncellemek için teknik
bilgiler veya uzman yardımının gerekiyor
olmasıdır. Blogların kolayca oluĢturulup,
güncellenebilir olması teknik bilgi ve uzman
ihtiyacını azaltmaktadır. Okuldaki ayrı
gruplara yönetici hakları sağlanması
sonucunda okuldaki tüm aktivitelerin
düzenleyen grup tarafından ilk elden
kaydedilmesiyle okul sitesinin sürekli güncel
tutulması sağlanabilir (Richardson, 2006).
29. Blogların Eğitimde Sağlayabileceği Yararlar:
Bilgisayarlar, defter ve kitaplara oranla öğrencilere daha
çekici gelmektedirler. Öğrenciler için deftere
hazırlanması gereken ödevler sıkıcı gelebilmekte iken,
bloglar internet tabanlı uygulamalar olduğu için ilgi çekici
olabilmektedir. Ayrıca, bloglara deftere eklenemeyecek
video, ses kaydı gibi çoklu ortam dosyaları kolaylıkla
eklenebilmektedir (ġenel, Seferoğlu, 2009; Karaman,
Yıldırım, Kaban, 2008). Öğrenme ne kadar çok duyuya
hitap ederse, o kadar anlamlı ve kalıcı olacaktır. Bloglar,
öğrenmeyi destekleme amacıyla kolaylıkla video, ses,
grafik ve fotoğraf gibi çoklu ortam türleri ile
desteklenebilir ve bu sayede daha iyi öğrenme
sağlanabilir (Ray, 2006). Ayrıca bloglar öğrenme
sürecini, zaman ve mekânın sınırlılıklarından kurtarır.
Öğrenme, internete eriĢilebilen her yerden devam eder.
30. Öğrencilerin deftere tuttukları notlar sadece
kendilerine kalmaktadır. Bloglar ile
öğrenciler, birbirlerinin değiĢik konulardaki
araĢtırmaları hakkında bilgi edinme,
fikirlerini öğrenme ve değerlendirme fırsatı
elde edebilir, böylece sosyal bir öğrenme
ortamı da elde edilebilir (ġenel, Seferoğlu,
2009). Ayrıca çeĢitli nedenlerle sınıfta derse
katılamayan, heyecanlandığı için
istediklerini, düĢündüklerini dile getirmekte
zorlanan öğrenciler, bloglarını kullanarak,
düĢünceleri daha organize Ģekilde
aktarabilmektedirler.
31. Öğrenciler, bir defa blogunu oluĢturup, yorum
almaya baĢladıkça, takip edildiğini,
okunduğunu anlayacak ve bu iĢten zevk
duyacaktır. Böylelikle, blogunu
güncellemeye, üretmeye ve araĢtırmaya
devam edecektir. Derslere sadece fiziksel
değil, öğrenmenin kalıcılığını sağlayacak
olan zihinsel katılım boyutuyla katılmıĢ
olacaktır (ġenel, Seferoğlu, 2009). Wilson’a
göre ise öğrenciler, bloglarına farklı
yerlerden insanların ve ebeveynlerinin
yorum yapmasına çok sevinmektedirler
(Friedberg, 2010).
32. Bloglar, değerlendirme konusunda da
öğretmenlere büyük avantajlar
sağlamaktadır. Yapısalcı kuram ile geliĢen
süreç değerlendirmelerinde blogların
kullanılması çok yararlı olacaktır. Kalabalık
sınıflar ve öğretmenlere düĢen ders
yüklerinin fazla olması sebebiyle, süreç
değerlendirmesinde sorun yaĢayan
öğretmenler, blogların kronolojik yapıları,
ödevlerin blog sayfalarına kaydedilebilmeleri
gibi kullanım kolaylıklarından
yararlanabilirler (Altun, 2006). Bu sayede
öğrenci geliĢimini daha yakından izleyebilen
öğretmenler, öğrencilere daha fazla dönüt
verebilir ve yönlendirme yapabilirler (ġenel,
33. Blogların Olumsuz Yönleri:
Blogların, üstün eğitsel özellikleri ve yararlarının yanında,
olumsuz yönlerine de dikkat edilmesi gerekmektedir.
Öğretmenler, blog kullanımında eriĢilebilirlik ve öğrencilerin
güvenlik problemlerine karĢı dikkatli olmalıdır (Ray, 2006).
Erişilebilirlik:
Blog kullanabilmek için bir bilgisayar ve internet eriĢimi
gerekmektedir. Çoğu öğrencinin okullarda bilgisayar ve
internete eriĢimi olmasına rağmen, son istatistikî bilgilere göre
evlerde bu durum geçerli olmamaktadır (Ray, 2006). Devlet
Planlama TeĢkilatının, “Bilgi Toplumu Ġstatistikleri 2010” baĢlıklı
araĢtırmasına göre ülkemizde hanelerde internet eriĢimi, 2010
yılında %41,6 olarak belirlenmiĢtir (DPT, 2010). Bu bilgiler
ıĢığında öğretmenler, eğitimde blog kullanırken öğrencilerinin
evde bilgisayar ve internet eriĢimi olup olmadığını göz önünde
bulundurmalıdır.
34. Öğrencilerin Güvenlik Problemleri:
Öğrenciler ya da öğretmenler, sınıf çalıĢmalarını bloglarına
eklerken, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlatılmıĢ
“MEB Ġnternet Okur Yazarlığı El Kitabı”nı dikkate
almalıdır. Öğrencilerin bloglarında; soyadı, ev adresi ve
telefon numarası gibi kiĢisel bilgilerin verilmemesi
gerektiğinde dikkat edilmelidir (Richardson, 2009).
Güvenlik sorumluluk, uygunluk ve sağduyu ile ilgilidir.
Ġnternete eriĢimin oldukça kolay olduğu günümüzde
öğrencilere nelerin kabul edilebilir ve güvenli olduğunun,
nelerin olmadığının öğretilmesi gerekmektedir
(Richardson, 2006). Hayattaki diğer her Ģey gibi internet
kullanımının da bazı riskleri bulunmaktadır. Bu riskler
Ģöyle örneklenebilir:
35. 1. Öğrenciler uygunsuz içerikli sayfalara eriĢebilirler.
YaĢları ve geliĢimleri ile uyumsuz görüntüler ve
bilgilerle karĢılaĢabilirler
2. ġiddet içerikli oyunlar nedeniyle Ģiddete karĢı
duyarsızlaĢabilirler
3. Kimliğini gizleyen uygunsuz kiĢiler ile tanıĢıp, yasal
ve sağlıklı olmayan ortamlara çekilebilirler
4. Uzun süre bilgisayar baĢında kalma nedeniyle
asosyalleĢebilirler
5. Bilgisayar baĢında sağlıklı oturma alıĢkanlığı
olmayan öğrenciler fiziksel sorunlar yaĢayabilirler
Öğrenciler bu gibi konularda bilgilendirilerek,
kendilerini güvende tutmaları sağlanabilir
(Richardson, 2006; BTĠK, 2009).
