Unibertsitate mailarako Elikadura Burujabetzari buruzko Modulua (9.a) – Ekonomia Solidarioa. “Ekimuin: Unibertsitate eredu eraldatzaileak eraikitzen” proiektuko material didaktikoa
Comportamiento electoral en las pasadas elecciones / Hauteskundeen aurrean he...Irekia - EJGV
El seguimiento e interés que ha mostrado la ciudadanía vasca por las últimas elecciones celebradas el pasado 21 de abril ha aumentado respecto a comicios anteriores, según un estudio sobre el comportamiento electoral hecho público hoy. Así, un 62% de la población afirma haber tenido mucho o bastante interés; mayor que el registrado en los comicios autonómicos de 2020 (53%), y de 2016 (56%).
Según el sondeo, la práctica totalidad de la población consultada (el 96%) se muestra conforme con el voto emitido y entre las personas que se abstuvieron, solo un 15% afirman que, vistos los resultados, preferirían haber acudido a votar.
De cara al futuro Gobierno Vasco, la fórmula preferida es la reedición del actual pacto de Gobierno entre el PNV y el PSE-EE (35%), seguida de un pacto entre el PNV y EH Bildu (17%) y en tercer lugar un pacto entre EH Bildu y el PSE-EE (10%).
Aurreko hauteskundeen aldean, iragan den apirilaren 21eko hauteskundeei euskal herritarrek egindako jarraipena eta ipinitako arreta handitu egin dira, gaur plazaratutako hauteskundeetako portaerei buruzko ikerketa baten arabera. Izan ere, galdetutakoen %62k interes handia edo nahikoa izan du; eta aurreko urteetan hauteskundeek arreta txikiagoa izan zuten: 2020an, % 53k izan zuten interesa; 2016an, % 56k.
Azterketaren arabera, galderak erantzun dituzten ia-ia guztiak (% 96) emandako botoarekin ados daude; eta abstenitu zirenen artean, % 15ek soilik baieztatu dute, orain, hauteskundeetako emaitzak ikusita, nahiago izango luketela botoa ematera joan izana.
Hurrengo Eusko Jaurlaritzari begira, gehienek, % 35ek, egungo EAJren eta PSE-EEren arteko ituna errepikatzea nahiko lukete; bigarrenik, galdetutakoen % 17k, EAJren eta EH Bilduren arteko akordio bat; eta, hirugarrenik, % 10ek, EH Bilduren eta PSE-EEren artekoa.
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak gida praktiko bana argitaratu du erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta ohitura uzten laguntzeko.
Lehenengoa, “Hobe tabakorik gabe. Lor dezakezu!”, herritar guztiei zuzenduta dago, eta tabakoaren kontsumoak dakartzan kalteei eta tabakoa uztearen onurei buruzko informazioa ematen du. Horrez gain, tabakoa uzteko prozesuaren urrats bakoitzean jarraitu beharreko gomendioak ematen ditu.
Gida horrekin batera, haurdunaldirako beste gida espezifiko bat prestatu da, eta “Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua du. Azken horretan, kontsumoak haurrarengan dituen ondorioak azaltzen dira, mito faltsuak desmuntatzen dira eta haurdunaldiaren etapetarako aholkuak ematen dira, kerik gabeko ingurune batez inguratzearen abantailak nabarmenduta
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”Irekia - EJGV
El Departamento de Salud del Gobierno Vasco ha publicado sendas guías prácticas para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayudar a abandonar el hábito.
La primera de ellas, “Mejor sin tabaco: ¡puedes conseguirlo!” está dirigida a la población en general y aporta información sobre los perjuicios del consumo de tabaco y los beneficios de abandonarlo, además de recomendaciones a seguir en cada paso del proceso de abandono.
Junto a esta guía, se ha elaborado otra específica para el embarazo que, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”, explica las consecuencias del consumo en el o la bebé, desmonta falsos mitos y aporta consejos para las etapas de la gestación, subrayando las ventajas de rodearse de un entorno libre de humo.
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...Irekia - EJGV
Eusko Jaurlaritzako Osasun Sailak gida praktiko bana argitaratu du erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta ohitura uzten laguntzeko.
Lehenengoa, “Hobe tabakorik gabe. Lor dezakezu!”, herritar guztiei zuzenduta dago, eta tabakoaren kontsumoak dakartzan kalteei eta tabakoa uztearen onurei buruzko informazioa ematen du. Horrez gain, tabakoa uzteko prozesuaren urrats bakoitzean jarraitu beharreko gomendioak ematen ditu.
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...Irekia - EJGV
El Departamento de Salud del Gobierno Vasco ha publicado sendas guías prácticas para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayudar a abandonar el hábito.
La primera de ellas, “Mejor sin tabaco: ¡puedes conseguirlo!” está dirigida a la población en general y aporta información sobre los perjuicios del consumo de tabaco y los beneficios de abandonarlo, además de recomendaciones a seguir en cada paso del proceso de abandono.
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83Irekia - EJGV
Prospekzio Soziologikoen Kabineteak gaur argitaratu duen Euskal Soziometroaren arabera, Euskadiko egoera politiko eta ekonomikoaren balorazioa oso positiboa da. % 66k uste du egoera politikoa ona edo oso ona dela, eta % 79k iritzi bera du egoera ekonomikoari buruz. Oraingo honetan, datu-bilketa martxoaren 15etik 20ra bitartean egin da.
Egoera ekonomikoaren balorazioa serie osoko onena da, 2002an hasi baitzen. Urtebete barru egoera ekonomikorako itxaropenak banatuta daude: % 46k uste du berdin jarraituko duela, % 22k hobera egingo duela eta % 27k okerrera egingo duela.
Biztanleriaren % 69k dio ez duela arazorik hilabete amaierara iristeko, % 25ek arazo batzuk ditu, eta beste % 5ek arazo asko ditu.
Jarrera eta balio politikoei dagokienez, biztanleriaren erdiak adierazi du interesa duela hurrengo Hauteskunde Autonomikoekiko ( % 21ek interes handia du eta % 27k interes handia). Ehuneko hori aurreko Udal eta Foru Hauteskundeei buruz agertutako interesa baino zertxobait handiagoa da. Hala ere, lider politikoen ezagutza nahiko txikia da oraindik.
La valoración de la situación política y económica de Euskadi es muy positiva. Un 66% cree que la situación política es buena o muy buena y un 79% opina eso mismo sobre la situación económica, según el Sociómetro Vasco hecho público hoy por el Gabinete de Prospección Sociólogica. En esta ocasión, la muestra se ha realizado entre el 15 y 20 de marzo.
La valoración de la situación económica es la mejor de toda la serie, comenzada en 2002. Las expectativas para la situación económica dentro de un año están divididas: un 46% cree que se mantendrá igual, un 22% que mejorará y un 27% que empeorará.
Un 69% de la población afirma no tener problemas para llegar a fin de mes, un 25% tiene algunos problemas, y otro 5% muchos.
En cuanto a las actitudes y valores políticos, la mitad de la población se muestra interesada por las próximas Elecciones Autonómicas (21% muy interesada y 27% bastante), porcentaje ligeramente superior al interés mostrado sobre las pasadas Elecciones Municipales y Forales. Sin embargo, el conocimiento de los líderes políticos sigue siendo relativamente bajo.
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...Irekia - EJGV
Eusko Jaurlaritzaren Prospekzio Soziologikoen Kabineteak gaur txosten bat aurkeztu du Hauteskunde Autonomikoak orain eginez gero boto aurreikuspena zein izango litzatekeen argitzeko. Informazio bilketa martxoaren 15a eta 20a bitartean egin zen.
El Gabinete de Prospección Sociológica del Gobierno Vasco ha hecho público un estudio para conocer la previsión de voto en el caso de celebrarse ahora las Elecciones Autonómicas. La recogida de información se realizó entre el 15 y el 20 de marzo a través de entrevistas realizadas a una muestra representativa de la población de la Comunidad Autónoma Vasca.
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunakIrekia - EJGV
Silver edo senior belaunaldia 55 urtetik 85 urtera bitarteko biztanleek osatutako taldea da eta Euskadin 800.000 pertsona inguru biltzen ditu
Belaunaldiaren zati handi bat ez da komunikabideek, markek eta horien publizitate-kanpainek interpelatua sentitzen, “ikusezintasun sozial” moduko batean, eta 65 urtetik gora areagotu egiten da eta biztanle-talde horren zati bat baztertuta sentitzen da eten digitalaren
Euskadiko merkataritzari dagokionez, silver belaunaldiaren % 20k uste du Euskadiko merkataritza ez dagoela adineko biztanleen premietara erabat egokituta.
Consumo y preferencias de la generación silverIrekia - EJGV
La generación silver o senior configura un grupo de población entre los 55 y 85 años que incluye a cerca de 800.000 personas en Euskadi.
Buena parte de la generación no se siente interpelada por los medios de comunicación, las marcas y sus campañas de publicidad en una suerte de “invisibilidad social” que se acentúa a partir de los 65 años y parte de esta población se siente excluida a causa de la brecha digital.
En cuanto al comercio vasco, cerca de un 20% de la generación silver considera que el comercio vasco no está plenamente adaptado a las necesidades de la población mayor.
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023Irekia - EJGV
El consumidor vasco valora con un notable al comercio de su entorno.
Las conclusiones del estudio, antes conocido como barómetro del consumo, muestran que, si bien la principal inquietud de la población vasca sigue siendo la inflación, baja notablemente el porcentaje, un 34,6%, frente a más del 50% en 2022. Por otra parte, el 20,4% ha decidido posponer la compra de bienes duraderos que tenía previsto adquirir a principio de año, por ejemplo, un vehículo, vivienda, viajes. Este dato ha ido reduciéndose en las últimas olas, lo que indica una paulatina recuperación de confianza por parte de las personas consumidoras. De hecho, el indicador de confianza aumenta de los 62,7 puntos de 2022 a los 84,6 de 2023.
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82Irekia - EJGV
Euskal biztanleriak positiboki baloratu du (7 puntu 10etik) bere egungo egoera pertsonala eta segidako baliorik altueneraino iritsi da, Prospekzio Soziologikoen Kabineteak argitaratutako azken Euskal Soziometroaren arabera. Euskadiren gaur egungo egoeraren balorazioa ere ona da (6 puntu).
Euskal Soziometroak herritarren unean uneko egoerari, jarrerei eta balio politikoei buruzko pertzepzioen informazioa biltzen du, eta gaur urteko lehenengo Euskal Soziometroa argitaratu da. Landa-lana urtarrilaren 30etik otsailaren 2ra egin zen.
Euskadiko arazo nagusiei helduta, ikerketak egiaztatu duenez, gizartearen kezka nagusiek lan-merkatuarekin lotuta jarraitzen dute, nolanahi ere, 2021etik hona ardura horren maila jaisten ari da. Hain justu ere, une honetan, biztanleen % 48k kokatzen du lan-merkatua hiru arazo nagusien artean; 2021ean, berriz, biztanleen % 61ek ipintzen zuen gizarteko hiru problema handienen barruan.
Kezka-iturriekin jarraituz, lan-merkatuaren ondotik, tarte handi samarrarekin, osasuna (% 35), etxebizitza (% 25) eta ekonomia (21%) aipatu dituzte euskal biztanleek.
La población vasca valora positivamente (7 puntos de 10) su actual situación personal y alcanza el valor más alto de toda la serie, según el último Sociómetro Vasco hecho público hoy por el Gabinete de Prospección Sociológica. La valoración de la situación presente de Euskadi también es positiva (6 puntos).
El publicado hoy, es el primer Sociómetro del año y recoge información sobre las percepciones de la ciudadanía sobre la situación actual, las actitudes y los valores políticos. El trabajo de campo se realizó entre los días 30 de enero y 2 de febrero.
En cuanto a los principales problemas de Euskadi, el estudio constata que la primera preocupación de la sociedad sigue centrada en los problemas relacionados con el mercado laboral, si bien sigue con su tendencia descendente desde 2021. Un 48% de la población lo menciona como uno de los tres principales problemas, un descenso considerable desde el 61% de 2021.
Les siguen, a bastante distancia, los problemas relacionados con la sanidad (35%) y la vivienda (25%), así como los problemas económicos (21%).
El Gabinete de Prospección Sociológica del Gobierno Vasco ha hecho público un estudio para conocer la previsión de voto en el caso de celebrarse ahora las Elecciones Autonómicas. La recogida de información se realizó entre el 30 de enero y el 2 de febrero a través de entrevistas realizadas a una muestra representativa de la población de la Comunidad Autónoma Vasca / Eusko Jaurlaritzaren Prospekzio Soziologikoen Kabineteak gaur txosten bat aurkeztu du Hauteskunde Autonomikoak orain eginez gero boto aurreikuspena zein izango litzatekeen argitzeko. Informazio bilketa urtarrilaren 30a eta otsailaren 2a eta bitartean egin zen.
Osasun mentala pertsonen eta gizarteen osasunaren eta ongizatearen funtsezko osagaia da. Bizitzako esparru guztietan du eragina: pertsonalean, familian, lanean, gizartean eta komunitatean. Hala ere, oraindik ere badira estigmak, aurreiritziak eta oztopoak, zaildu egiten dutenak nahasmendu mentalak dituzten pertsonentzako eta haien familientzako baliabide eta zerbitzu egokiak eskuratzea.
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028Irekia - EJGV
La salud mental es un componente esencial de la salud y el bienestar de las personas y las sociedades. Afecta a todos los ámbitos de la vida: personal, familiar, laboral, social y comunitario. Sin embargo, todavía persisten estigmas, prejuicios y barreras que dificultan el acceso a los recursos y servicios adecuados para las personas con trastornos mentales y sus familias.
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...Irekia - EJGV
Ingurumenari buruzko iritzi orokorrak / Opiniones generales sobre medio ambiente.
Erosketa ohiturak / Hábitos de compra.
Etiketatze sistema / Sistemas de etiquetaje.
Hondakinen kudeaketa / Gestión de residuos.
Norberaren ekintzak ingurumenaren alde / Acción personal por el medio ambiente.
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdfIrekia - EJGV
Plangintza estrategikoa erantzunak gizarte-aldaketetara egokitzeko eta, horri
esker, hobeto bete ahal izateko erakundeen, antolakundeen eta enpresen eginkizuna.
Gizarte-zaintzan (gizarte arlokoa, xedearen arabera) ardazten da, hau da, gizarteratzea
ahalik eta autonomia handienaz ahalbidetzera eta sustatzera bideratutako harremanlaguntzan,
pertsonen artekoetan. Eta, bereziki, GZESren zorroan zehaztutako erakundezaintzan
(erantzukizun publikokoa).
II Plan Estratégico de Servicios SocialesIrekia - EJGV
Planificación estratégica para adecuar las respuestas a los cambios sociales y
cumplir así mejor la misión de instituciones, organizaciones y empresas.
Se centra en los cuidados sociales (sociales, en razón de su objeto) entendidos como apoyos
principalmente relacionales, de personas a personas, orientados a promover la integración social con
la máxima autonomía posible. Y en particular en el cuidado institucional (de responsabilidad pública)
concretado en la cartera del SVSS.
2. Zer da biodibertsitatea?
Biodibertsitateak Lurrean dauden izaki teriak eta geneak, eta modu konplexuan erreserbetan ez ezik, hirietan, landa
bizien aniztasuna esan nahi du. Organis elkarreragiten dute inguruarekin, eko tutako lurretan eta landaguneetan ere
mo bizi guztiak sartzen dira: landareak sistema biziak eratzeko: badago.
eta animaliak, mikroorganismoak, bak Biodibertsitatea, oihanetan eta natura
LANDATUTAKO BIODIBERTSITATEA
Laborantzan dugun ondarean ere badago biodibertsitatea:
barazkiak, zerealak, frutak eta landare apaingarriak. Tradizio
hori, nekazariek eta lorazainek belaunaldiz belaunaldi
mantendu dute, eta arriskuan daude duela zenbait urtetik
hona.
Izatez, nekazaritzan jarduteko era intentsiboek eta marketin
metodoekin, Europan landutako barietateak haziekoizleek
patentatutako barietate gutxi batzuetara murriztera jo da.
Biodibertsitatea errespetatzen duen laborantzak, espezieek
beren berariazko ezaugarriak berreskuratzea lortzen da;
ezaugarri horiek lurrari eta nutrizioaren alorreko kalitateari
lotuta daude, eta jendartean duten balioari ere bai. Sorrerako
testua Elikadurarako eta Nekazaritzarako baliabide filoge
netikoen gaineko Nazioarteko Tratatua. 2004an sartu zen inda
rrean (www.planttreaty.org)
Zergatik Zaindu biodibertsitatea?
Biodibertsitatearen galera gero eta
bizkorragoa da; gertakari hori frogatuta Hala ere, biodibertsitateak eli
dago. zientzialarien komunitatearen kagaiak, osasuna eta lehen
irudiko, egun ezagutzen ditugun espezie
gaiak ematen dizkigu. Biodi
bizien erdia mende bateko epean desager
daiteke. Izatez, pertsonon ekintzen on
bertsitatearen galerak, hortaz,
dorioz, espezieen desagerpenaren egun funtsezko ondorio sozio-eko-
go tasa tasa naturala baino 1001.000 nomikoak ditu. Guk bizirau
bider handiagoa da. teko ordezkaezinak eta ezin
Biodibertsitategaleraren bost arrazoi bestekoak diren ondasunak
nagusi identifikatu dira: emateaz gain, oxigenoa kasu,
• Espezieei loturiko naturainguruneak biodibertsitatea zerbitzuen ja
zatikatu eta suntsitzea: bereziki, urba torrian dago, eta hori guztia
nizazioa handitzea eta landatzeko lu baino zabalagoak dira. Horre
rrak hedatzea; la, hainbat espeziek −intsek
• Natura gehiegi ustiatzea (arrain ge tuak, saguzarrak edo hegaz
hiegi harrapatzea, basoak soiltzea,
tiak− landareak polinizatzea
ezkutuko ehiza eta arrantza, etab.);
• Kanpoko espezie inbaditzaileak sartzea
bermatzen dute, eta poliniza
(koipua, liztor asiarra, Ludwigia ure ziorik gabe ez dago frutarik
tako landarea, etab.); eta barazkirik. Gainera, natu
• Kutsadura (jatorria industrian eta rainguruneek ura modu na
nekazaritzan duena, etab.); turalean iragazten laguntzen
• Klimaaldaketa (biodibertsitatearen dute, uholdeei aurrea hartzen,
gainean zuzeneko edo zeharkako era paisaiak egituratzen eta gure
gina daukana) ingurunea oro har hobetzen.
BIODIBERTSITATEA BIzITzA DA: zAINDU DEzAGUN
2
3. 3 data nagusi biodibertsitatean:
1992
Lurraren goi-biLera
CHUMAD Ingurumenaren eta Garape
1998
naren gaineko Nazio Batuen 1. Biltza
rra, Lurraren goibilera, Brasilgo Rio de biodibertsitatea ZaintZeko
Janeiron egin zen. 190 estatuburuk eta
gobernuburuk onartu zuten Rioko Adie europako estrategia
razpena. BAH Biologia Aniztasunaren
Estrategia horrekin, biologiaaniztasunaren gai
Hitzarmena onartu zuten, eta aniztasuna
neko Rio de Janeiroko Biltzarreko konpromisoak
“pertsona ororen kezka” gisa onartzeko
betetzeko erkidegoko politika eta tresna bakanak
konpromisoa hartu zuten.
garatzeko esparru orokor bat ezartzen da. Lau gai
nagusitan oinarritzen da, eta horietan ezartzen eta
abiarazten dira berariazko helburuak: bereziki, bi
ziiturrien babesa, nekazaritza, arrantza, garape
nerako laguntza eta ekonomialankidetzaren ar
loetako ekintzaplanen bitartez. Beste ekintzaplan
batzuk nazio mailan garatu ziren orduan
2010
biodibertsitatearen
naZioarteko urtea
Nazio Batuen Erakundeak ‘Biodibertsitaearen Nazioar
teko Urte’ izendatu zuen 2010a, jendeari munduko biodi
bertsitatearen egoeraz ohartarazteko eta biodibertsitatea
murrizteak dituen ondorioak jakinarazteko. BAH Biologia
Aniztasunaren Hitzarmenaren Idazkaritzak ondoko helbu
ru nagusi hauek ezarri zituen 2010erako:
• Biodibertsitatea zaintzearen garrantziaren gainean eta
biodibertsitateari eragiten dioten arriskuen gainean
herritarrek duten kontzientzia sendotzea;
• Herritarren sentsibilizazioa handitzea, erkidegoek
eta gobernuek biodibertsitatea zaintzeko arrakastaz
gauzatu dituzten ekintzen inguruan;
• Biodibertsitatearen galera geldiarazteko behar diren
berehalako neurriak hartzera bultzatzea pertsonak,
erakundeak eta gobernuak;
• Biodibertsitatearen arriskuak murrizteko konponbide
berritzaileak sustatzea;
• 2010az ondoko aldirako hartu beharreko neurrien
gainean interesa duten aldeen arteko elkarrizketa bat
hastea.
3
4. reVerse egitasmoa
EUROPAN BIODIBERTSITATEA BABESTEKO ETA BALIOA
EMATEKO ESKUALDE ARTEKO EKINTzA PLANA EDITATzEA
EUROPAKO REVERSE EGITASMOAREN HELBURUA EUROPA
MAILAN BIODIBERTSITATEA SUSTATU ETA ESKUALDEETAN
EKINTzA POSITIBOEI LAGUNTzEA DA.
Europako eskualdeetako espe tsitatea zaindu eta garatzearen
rientzia eta ekimenen trukeen gaineko eskualdeko politiken era
oinarriaren gainean eraikita, egi ginkortasuna hobetzea da
tasmo horren helburua, biodiber
FuntseZko 3 gai
nekaZaritZa, eLikagaien ekoiZpena
1 eta biodibertsitatea
Hiru gaietan Europako beste
eskualde batzuetara erraz
2 turismoa eta biodibertsitatea
tasunez eraman daitezkeen
ekintzak identifikatzea da
helburua
3 LurraLde-antoLamendua eta
biodibertsitatea
egitasmoaren amaieran
Hainbat agiri sortuko dira, tokiko kontseiluek eta erabakiak hartzeko ardura dutenek beren
politiketan biodibertsitatea kontuan izateko behar diren tresnak eskaintzeko
• Erabakiak hartzera zuzenduriko gomendio estrategikoak eta politikoak, dituzten
tokiko politiketarako ikuspegi berriak irekitzeko.
• Jardunbide egokien gida, egiazko tresna operatibo gisa; gida horretan bilduko dira,
gaika eta modu praktikoan, biodibertsitatea zaintzeko eraginkorrak direla erakutsi
duten esperientzia emankorrak. Aurkeztutako jarduera egokiak erraz kopiatzekoak
izango dira.
• Europa mailako gutun bat proposatuko da, eragileak biodibertsitatea zaintzeko egitasmo
bateratu batean biltzeko.
4
5. egitasmoa Zenbakitan
• egitasmo-mota:
ESKUALDE ARTEKO LANKIDETzARAKO
EUROPAKO EGITASMOA – INTERREG
IVC PROGRAMA.
• parte-HartZaiLe kopurua:
14 PARTE-HARTzAILE DAUDE
BIODIBERTSITATEAREN GARAPENEAN.
• egitasmoko HerriaLde kopurua: INTERREG IVC Programa, Lurralde Lankide
EUROPAKO 7 HERRIALDE. tzarako Europako Helburuaren zati bat da. EBren
programa bat da, eta ezagutzak eta esperientziak
• egitasmoaren iraupena: trukatzeko elkarrekin lana egiten laguntzen
3 URTE (2010EKO ABENDUTIK - 2012KO URTARRILERA). die Europako eskualdeei. 2007an sortu zen, eta
• egitasmoaren beHin-beHineko aurrekontua: programa 2013ra arte gauzatuko da
2,5 MILIOI EURO.
FuntseZko uneak
• 2010eko ekaina:
egitasmoa abiaraZteko biLtZarra,
BORDELEN (FRANTzIA).
• 2010eko ekaina:
eskuaLde arteko 1. mintegia:
«NEKAzARITzA, ELIKAGAIEN EKOIzPENA ETA
BIODIBERTSITATEA», BORDELE (FRANTzIA).
• 2010eko iraiLa:
reVerseren web orri oFiZiaLaren orria
sareratZea.
• 2010eko iraiLa:
eskuaLde arteko 2. mintegia: «TURISMOA
ETA BIODIBERTSITATEA», KRETA (GREzIA).
• 2011ko martxoa:
eskuaLde arteko 3. mintegia: «LURRALDE-
PLANGINTzA ETA BIODIBERTSITATEA»,
MURTzIA (ESPAINIA).
• 2011ren amaiera:
NOLA IzAN REVERSE EGITASMOAREN eskuaLde arteko 4. mintegia: JARDUNBIDE
GAINEKO EGUNAREN BERRI? EGOKIEN GIDA LANTzEA, UNBRIA (ITALIA).
Partehartzaileek eskainitako ekitaldien agenda, • 2012aren Hasiera:
eskualde arteko mintegietan ateratako ondorioak, eskuaLde arteko 5. mintegia: GUTUNA
ekintza baten inguruko informazioa, etab.:
LANTzEA (ESTONIA).
• 2012ko amaiera:
Ezagutu Reverse egitasmoaren gaineko itxiera biLtZarra: EGITASMOAREN
azken berriak eta ekitaldiak, web orrian: ONDORIOAK ETA EMAITzAK AURKEzTU ETA
www.reverse.aquitaine.eu BANATzEA, BRUSELA (BELGIKA).
5
6. REVERSE EGITASMOAN FUNTSEzKOAK
DIREN ERAGILEEN AURKEzPENA
REVERSE egitasmoko eragileak
eskualdeko agintaritzak eta era
kunde publikoak dira. Luzaroan
egon dira biodibertsitate naturala
eta landua babestu eta garatzeko
zereginean sartuta. Eragile horien
eginkizuna hainbat arlo osagarri
tan oinarritzen da: espezieak in
situ zaintzea, genebankuak, na
turaguneak kudeatzea, biodiber
tsitatea zaintzeko eskualdeko es
trategiak (ekologiakorridoreak,
etab.), biodibertsitatea babesteko
tokiko legeria, hezkuntza, etab.
Akitaniako eskualdea da partehar
tzaile nagusia REVERSE egitasmoan.
ESKUALDEAK
Biodibertsitateari lotutako maki
na bat jardueragatik nabarmen
tzen dira eskualdeak: hala nola,
ingurumena kudeatzea, lurralde
antolamendua, nekazaritzaren
garapena eta bertako ohiko edo
ezohiko espezieen babesa akitaniako unbriako murtZiako
eskuaLdea eskuaLdea eskuaLdea
(FrantZia) (itaLia) (espainia)
www.aquitaine.fr www.regione.umbria.it www.murcianatural.com
www.parco3a.org
eusko bremengo drama-kaVaLa-
JaurLaritZa eskuaLdea xantHiko
(espainia) (aLemania) LurraLde
agintaritZa
www.euskadi.net www.umwelt.bremen.de
www.ingurumena.ejgv.euskadi.net
(greZia)
www.nestos.gr
6
7. txaniako administraZio
kontseiLuko eskuaLdeko baso- ARSIAL (ITALIA)
www.arsial.regione.lazio.it
gintZa ZuZendaritZa (greZia)
www.creteregion.gr
zuzendaritza hori da eskualdeko naturaguneak kudeatzeko eta Nekazaritzaren garapenerako eta berrikuntzarako Lazioko
gainbegiratzeko ardura daukan agintaritza publikoa agentzia nazionala da nekazaritzaren eskualdeko politika
gauzatzeko ardura duen erakunde publikoa
BIODIBERTSITATEA BABESTEKO BESTE
FUNTSEzKO ERAGILE BATzUK
FRANTzIA ESLOVAKIA ESTONIA GREzIA
www.crenaquitaine.fr www.cvrv.sk www.emu.ee www.maich.gr
ngek Landare ekoiZpenaren gaineko iker- biZitZaren ZientZien maiCH txaniako
keta Zentroa - Landare-ekoiZpenaren estoniako unibertsitatea nekaZaritZako erakunde
gaineko piestany ikerketa institutua mediterraneoa
Akitaniako Naturaguneen Es Ikerkuntzaerakunde hori zuze Unibertsitate publiko hori era MAICh hezkuntza eta ikerkuntza
kualdeko Kontserbatorioa gober nean Eslovakiako Nekazaritza Mi kunde aitzindaria da nekazari erakunde bat da, eta nekazaritza
nuz kanpoko erakunde bat da, eta nisterioaren menpe dago, eta bere tzaren eta ingurumenzientzien mediterraneoaren gaiak aztertzen
bere helburua eskualdeko natu gain dauka biodibertsitatearen eta eremuko ikerkuntzan eta ira ditu.
ragune anitzak babestea da landareekoizpenaren eremuko iker kaskuntzan, Itsaso Baltikoan
kuntza eta garapena
FRANTzIA ALEMANIA ALEMANIA
www.bioaquitaine.com www.ttzbremerhaven.de
bio bremerHaVengo teknoLogia
d’aquitaine tranFerentZia Zentroa
Bio d’Aquitaine elkarteak ne TTz irabazi asmorik gabeko Iker
kazaritza organikoaren arloko kuntza eta Garapen zentro bat
eskualde mailako ekoizleen 5 da, eta elikagaien ekoizpenaren
kolektibo biltzen ditu. Elkar nahiz ingurumenaren eremue
tearen ikerketen oinarria, bere tan dauka esperientzia
ziki, landutako espezieen dina
mika zaintzea da.
7
8. Euskal Autonomia Erkidegoak “REVERSE” egitasmoan hartzen du parte, Eusko Jaurlaritzako Ingurumen,
Lurralde Plangintza, Nekazaritza eta Arrantza Saileko Biodibertsitaterako eta Ingurumen Partaidetzarako
zuzendaritzaren bitartez.
zuzendaritza horren eskumen nagusien artean, biodibertsitatea zaindu eta babestea eta biziiturriak eta
naturaondarea era jasangarrian erabiltzea sustatzea daude –bai oro har eta bai Euskal Autonomia Erkidegoko
Babestutako Naturaguneetan (Parke Naturalak, Babestutako Biotopoak, Natura 2000 Sarea, RAMSAR
hezeguneak, Urdaibaiko Biosfera Erreserba, etab)–, eta biodibertsitatearen elementuak zaintzea ere bai
(habitatak, basoko flora eta fauna espezieak, etab.).
Gainera, hezkuntza, prestakuntza eta sentsibilizazio planak lantzen ditu ingurumenaren esparruan, Eskolako
21 Agendak koordinatu eta bultzatzen ditu, eta ingurumenaren arloko informazioa kudeatzen du, gai horretan
partehartze publikoa sustatuz.
Euskal Autonomia Erkidegoko Babestutako Naturaguneen Sareak 150.000 hektarea baino gehiagoko azalera
hartzen du: lurralde osoaren % 21 inguru.
Espazioen tipologien arabera, batzuek zati batean gainjarri egiten diren arren, figura hauetan banatzen dira:
9 parke natural, babestutako 6 biotopo, Batasunaren Intereseko 52 Leku (BIL), Hegaztientzako Babes Bereziko
6 Gune, Biosfera Erreserba 1 eta 6 RAMSAR hezegune.
Gainera, Euskal Autonomia Erkidegoan, badaude beste babesfigura batzuk ere, ingurumena oro har
babesteko tresnetatik eta lurralde antolamendutik eratorriak: hala nola, Lurraldearen Antolamendurako
Artezbideetan jasotako Natura aldetik interesekoak diren Aldeak edo Lurraldearen Arloko Planean
katalogatutako hezeguneak.
Egun, Natura 2000 Sareko BzG Bereziki zaintzeko Guneak izendatzeko beharrezko helburuak eta
zaintzaneurriak jasoko dituzten agiriak lantzan ari dira, eta HBBGak zaintzeko agiriak lantzen ere bai
(www.euskadi.net/natura2000 <http://www.euskadi.net/natura2000>
Halaber, Babestutako Eremuen Sarea osatzen ari da, eta babestutako biotopo berriak izendatzea aurreikusten da.
Hezeguneen inbentarioa eta arriskuan dauden flora eta faunako espezieen katalogoa berrikusten ari dira, eta
lantzen doan informazio berri guztiarekin Biodibertsitatearen Informazio Sistema elikatzen ari da. Hori da
tresna nagusia, lanerako eta Euskal Autonomia Erkidegoko Naturaondarearen eta Biodibertsitatearen gaineko
informazioa jendaurrean eskuragarri jartzeko (www.euskadi.net/biodiversidad <http://www.euskadi.net/
biodiversidad
www.reverse.aquitaine.eu
Egitasmo horren zati bat EGEF Eskualde Garapeneko Europako Funtsak
finantzatzen du, eta INTERREG IVC programari esker gauzatzen da
Argazkioinak: artaburuak biodibertsitatea kaxa Bio d’Aquitaine / zalditaldea Euskal Herriko mendietan CRTA Brochart J. J. CRA / Saaremaa 2007 – Bizitzaren zientzien Estoniako Unibertsitatea
(Es) / Anthemis glaberrima – Txaniako Nekazaritzako Erakunde Mediterraneoa (Gr) / Pirinioetako ardia Deepix Roux C. CRA / Brujasko Paduren Natura Erreserba (SEPANSO) / Bremengo eskualdea
(Al) / Coccianese Apple – Unbriako eskualdea (It) / calblanquex Murtziako eskualdea (Esp)