SlideShare a Scribd company logo
QUEBEC MESELESİ
Quebec ve Kanada
1914 -1945
 Askerlik Hizmeti ile ilgili sorunlar baş
göstermeye başladı.
1917 ve 1944 yıllarında Qubecliler
askerlik hizmetine karşı ciddi tepki
gösterdiler.
 1945’ten sonra ise, Quebec ve Kanada
ilişkileri problemlerin belli süre rafa
kaldırılmasından dolayı sessizliğe
büründü..
1945 Sonrası ve Problemlerin Su
Üstüne Çıkışı
Quebecliler kırsal kesimden şehirlere göç
etmeye başladılar.
Qubec nüfusu içerisinde yüksek öğrenimin
artmasıyla Kanada içindeki genel durumlarını
daha net olarak görmeye başladılar.
Quebec ekonomisinin İngilizce konuşan
Kanadalılar tarafından kontrol edildiğini fark
ettiler.
Başkent Ottowa’nın ve İngizlizce’nin
hakimiyeti gittikçe artıyordu.
‘ Sessiz Devrim’- La Revolution
Tranquille
Maurice Duplessis’in
1959’da ölümü önemli.
Muhafazakar ve
Paternalist birisiydi.
Geleneksel otoritenin
eleştirilmesine karşıydı.
Bundan sonra,
Quebecliler kendi
topraklarında ikinci sınıf
muamelesi görmeyi kabul
etmeyeceklerdi.
Asıl Problemler
Quebec’deki işsizlik oranı Kanada genelinde en
yüksek olan yerdi.
İngilizce konuşan Kanadalılar Quebec’de daha
iyi pozisyonlarda çalışıyor, daha yüksek maaş
alıyordular.
Bürokraside de durum aynıydı..
 Quebec’deki doğum oranları düşmekte, gelen
göçmenler ise İngilizce öğrenmeyi tercih
ediyorlardı.
Jean Lesage Hükümeti
C’est le temps que ça change
Duplessis’ten sonra
Premier olan Jean
Lesage değişiklik
taleplerinin yükses sesli
sözcüsü olmuştur.
“Maitres Chez Nous”
sloganı bu değişikliğin
sembolü oldu
Lesage Hükümetinin
Hedefleri:
Quebec’deki yolsuzlukları
bitirmek.
 Kamu hizmetlerini özellikle
eğitim, ulaşım ve sağlık
hizmetleri iyileştirmek
Quebec vatandaşlarının
maaşlarını ve emeklilik
durumlarını iyileştirmek.
 Quebec doğal kaynaklarının
daha iyi kullanılması için yeni
sanayi dalları oluşturmak.
Quebec ve Ottawa
Lesage Quebec’deki sağlık ve
eğitimde tam kontrol elde etmek
için Ottawa’dan yeni taleplerde
bulundu.
Quebec’in iktisadi gelişmesinde
daha fazla kontrol ve vergi
gelirlerinden daha fazla pay istedi.
 Quebec’i ilgilendiren her konuda
Ottowa’nın Quebec’e danışması
gerektiğini çok açık bir şekilde dile
getirdi.
Daniel Johnson Hükümeti
Lesage1966’daki seçimleri
kaybetti.
Yerine gelen Daniel
Johnson, ‘Sessiz Devrim’in’
hedeflerinden sapmadı.
Bu bağlamda, Fransa ile
daha yakın ilişkiler kurma
çabalarına girdi.
Charles de Gaulle’ün 1967
Quebec ziyareti Ottowa’yı
önemli derecede
endişelendirdi.
 “Vive le Quebec Libre!”
DeGaulle Quebec’de
Quebec’de Şiddetli Günler
1963’ten sonra Quebec’deki
bazı küçük radikal gruplar
arasında silahlanma
faaliyetleri atmaya başladı.
Değişik yerlere bombalar
konuldu, askeri malzemeler
çalındı.
Fransızca konuşan çoğu
Kanadalılar bu yasadışı
faaliyetlere karşı çıktılar.
Ottowa harekete geçmek
zorunda kaldı.
Ottawa’nın Quebec Açılımı
Tüm eyaletlere daha fazla otonomi
tanındı. Eyaletlerim kendi programlarını
yönetmeleri için daha fazla para aktarıldı.
1965 yeni Kanada bayrağının kabulü.
 1963’de iki dili ve iki kültürü araştırmak
üzere The Royal Commission on
Bilingualism and Biculturalism kuruldu.
Komisyonun Raporu
İngilizce ve Fransızca resmi diller oldu. Meclisin
ve Federal mahkemelerin resmi dilleri de…
 Tüm eyaletlerdeki hükümetler azınlık dillerini
desteklemelidirler.
 Federal bürokraside Fransızca konuşan
Kanadalılara daha fazla yer verilmeli.
 Fransızca Quebec hükümetinin ve iş
dünyasının birincil dili olacaktır.
Trudeau Dönemi
1968’de Pierre Trudeau
Kanada Başbakanı olması
önemli.
Fransız Kanadalı olmasına
rağmen Kanada’nın bölünmez
bütünlüğüne inanmaktaydı.
Ayrılıkçılığa karşı çıktı.
Federal hükümette iki dilliliğin
gelişmesi ve oturması için
yoğun çabalar ve paralar sarf
etti.
İki Dillilikte Yaşanan
Sorunlar
İngiliz Kanadalılar Fransızcaya
görülmemiş ve adil olmayan bir destek
verildiğine inanmaya başladılar.
Bazı Fransız Kanadalılar bile bunun
asimilasyona sebep olacağına düşünerek
karşı çıkmışlardır.
Robert Bourassa Hükümeti
1970
 Robert Bourassa Quebec’in
Kanada’nın bir parçası
olduğuna inanmaktaydı.
 Bourassa hükümet ilk yılında
ayrılıkçı terör hareketi Front de
Liberation Quebecois (FLQ) ile
mücadele etmek zorunda
kaldı..
 The Front de Liberation
Quebecois Quebec’,n
bağımsızlığını istemektedirler,
bunu elde etmek için şiddet
kullanmaya hazırlardı.
Front de Liberation
Quebecois (FLQ)
 Robert Bourassa Quebec’in
Kanada’nın bir parçası
olduğuna inanmaktaydı.
 Bourassa hükümet ilk yılında
ayrılıkçı terör hareketi Front de
Liberation Quebecois (FLQ) ile
mücadele etmek zorunda
kaldı..
 The Front de Liberation
Quebecois Quebec’in
bağımsızlığını istemektedirler,
bunu elde etmek için şiddet
kullanmaya hazırlardı.
Front de Liberation
Quebecois (FLQ)
 1963-70 yılları arasında
faaliyet göstermiş olan
Sosyalist paramiliter bir örgüt.
 160 şiddet içeren
(bombalama, soygun, kaçırma
vb) olaydan sorumlu.
 Bu olaylarda toplam 8 kişi
öldü, yüzlerce insan yaralandı.
 1969’da Montreal Borsasının
bombalanması
 1970 Laporte’nin öldürülmesi
ve Cross’ın kaçırılması:Terör
faaliyetlerin zirve noktası-
Ekim Krizi
1970 EKİM KRİZİ
1970’de FLQ İngiliz Ticaret
Komiseri James Cross’u kaçırdı.
Kısa bir süre sonra ise, Quebec
İşçi Bakanı Pierre Laporte
Kaçırıldı.
EKİM KRİİZNDE II. SAHNE
FLQ hapishanedeki
arkadaşlarının serbest
bırkalması dahil pek çok
talepte bulundular. Aksi
takdirde kaçırılanlar
öldürülecekti.
16 Ekim 1970’de Trudeau
Savaş Kanunları’nın( the War
Measures Act)
uygulanmasını talep etti.
EKİM KRİZİNDE III. Sahne
 500 civarında Quebecli
tutuklandı. Sadece birkaçı
mahkemede yargılandı.
 Kanada ordusu
Montreal’de ve Quebec
City’de güvenliği sağlandı.
FLQ yasaklandı.
Pierre Laporte öldürüldü.
James Cross serbest
bırakıldı.
Rene Levesque ve Parti
Quebecois
Quebeclilerin çoğu
şiddette ve terörizme
karşıydılar.
 Ancak aynı zamanda
Quebec’in bağımsızlığını
destekliyorlardı.
Bu durum ayrılıkçı yeni
bir siyasi partinin
doğmasına neden oldu.
Rene Levesque
önderliğindeki Parti
Qeubecois 1976’deki
eyalet seçimlerinden
zaferle çıktı.
Levesque ve Kanun 101
 Parti Quebecois’nın iktidara
gelir gelmez yaptığı ilk ve en
önemli icraat 101(Bill 101 -
The Charter of the French
Language) adlı kanunun
meclisten geçirmesi oldu.
 Bu kanunla Fransızca Quebec
eyaletindeki tek resmi ve iş dili
oluyordu.
 İngilizce konuşan Quebecliler,
bu kanunun sınırı aştığına
inanmaktaydılar. Zira, bu
kanun iki dilli bir ülke olan
Kanada’da kendi haklarını
çiğnediğini düşünmekteydiler.
Kanun 101 (Bill 101)
1 Quebec hükümetinde ve
mahkemelerde tüm
işlemeler Fransızca icra
edilecektir..
2 Fransızca Quebec’in tek
resmi dili olacaktır.
3 Quebec halkı şu haklara
sahip olacaktır:
A ) İşte Fransızca
konuşacak.
B ) Marketlerde, alış veriş
merkezlerinde Fransız
hizmet dili olacak.
C ) Fransızca eğitim
alacaktır..
Quebec Referandumu
Parti Quebecois 20 Mayıs
1920’de bağımsızlık referandumu
organize etti.
Bunun sonucuna göre, Quebec,
Kanada’dan bağımsızlığını elde
edecek, ancak iktisadi ilişkilerini
devam ettirecekti.
Claude Ryan önderliğindeki
Liberal Parti ‘hayır’ oyu için çaba
sarf ettiler.
Quebec Referandumu
Pierre Trudeau da,’hayır’ oyunu
destekliyordu.
 %82 katılımın olduğu referandumda %59
‘hayır’ dedi.
 Fransızların % 60’ı ‘ Evet’, % 40’ı ‘Hayır’
 İngilizlerin % 9’u ‘Evet’, % 91’i ‘Hayır’
 Göçmenlerin % 16’sı ‘Evet’, % 84’ü ‘Evet’
dedi.
Robert Bourassa’nın 1987’deki
Talepleri
“Distinct society” statüsü.
Gelecekteki tüm
Anayasal değişikliklerinde
Quebec’in veto hakkı.
Göçmelik işlemlerinde
Quebec’ e daha fazla
otonomi.
Maliyetli federal
programlardan çıkma
hakkı.
Yüksek Mahkeme
üyelerini atama hakkı.
1987 Meech Lake Accord
Meech Lake yapılması istenen
anayasal değişikliklerinin
tamamlanması ve Quebec’in
bazı taleplerini karşılamak için
yapılmıştır.
Mutabakat sağlanmasına
rağmen Onama sürecinde
başarısız olmuştur.
Meech Lake Accord
Sonrası
Bu Mutabakat’ın onama sürecinde
Manitoba eyaleti onamayı yapmadı. Bu
durum Quebec’in Kanada tarafından
dışlanması demekti.
 Ayrılıkçı hareketler tekrar alevlenmeye
başlandı.
Bloc Quebecois
Meech Lake Accord’un
başarısızlığa uğraması
sonucunda ayrılıkçı bir
federal parti kuruldu.
”Bloc Quebecois.”
Bu parti sadece
Quebec’de destek
görmesine rağmen,
1993’de yapılan
seçimlerde yeterli oyu
alarak federal mecliste
muhalefet partilerinden
biri olmuştur.
Bu partinin ilk lideri
Lucien Bouchard
1992 Charlottetown
Accord
 Anayasa değişikliği yapmak için yapılan ikinci
mutabakattı. Bunun sonucunda -
1. Quebec’e “Distinct society” statüsü
verilecekti.
2. Yerli halka kendi kendilerini yönetme hakkı.
3. Senatörlük reformu.
Ancak 1992’de yapılan referandum neticesinde
başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
1995 Quebec Referandumu
 1995’de Quebec halkı
bağımsızlık için tekrar
referanduma gitti.
 Quebec Premier’i Jacques
Parizeau önderliğindeki kesim
“Evet” oyu için çalıştı.
 Kıl payı kaybedildi.
 % 51 ‘hayır’, % 49 ‘Evet’.
 Bu oran bile büyük bir şok
yaratmıştı.
 Parizeau referandumda
başarısızlığı paraya ve
göçmen oylarına bağladı.
Calgary Zirvesi
 Eylül 1997’de dokuz eyalet premieri
Quebec’in ‘sıradışı karakterinin’ (unique
character) tanınmasını sağlayacak bir
anayasal değişikliği önerdi.
 Ancak bu öneri t Parti Quebecois
hükümeti tarafından pek sıcak
karşılanmadı.
20 Ağustos 1998 Yüksek
Mahkeme kararı
1996’da federal hükümet
Yüksek Mahkeme’ye üç
soru sordu:
1. Şu anki anayasaya
göre, Quebec
Kanada’dan tek taraflı
ayrılabilir mi?
2. Uluslar arası hukuka
göre tek taraflı ayrılma
hakkı var mı?
3. Kanada hukuku ile
uluslar arası hukuk
arasında bir çatışma
olduğunda hangi kanun
Soru 1’in Cevabı:
 Kanada Anayasası düzeni ve istikrarı
sağlar, bu bağlamda tek taraflı ayrılma
hukuki değil.
Diğer eyaletlerle görüşmeler yapılmadan
ayrılma olmaz.
Soru II’nin Cevabı:
Quebec’in ayrılma hakkı vardır. Ancak bu
Kanada’nın istikrarına ve birlikteliğine mal
olacak şekilde olamaz.
Tek taraflı ayrılma ancak halkın kolonize
edildiği ve baskı altında tutulduğu
durumlarda olabilir.
Bu durum Quebec’de açıkça
görülmemektedir.
Soru III’ün Cevabı:
Kanada hukuku ve uluslararası hukuk arasında
çatışma yok.
Sonuç
Kanada’daki anayasal tartışmalar devam etmekte ve
ülkenin bölünmez bütünlüğü sorunu hararetli
tartışmaların merkezinde yer almaya devam etmekte,
Quebec Kanada anayasasının dışında kalmaya devam
etmekte.
PQ referandumun kazanılacağına dair şartlar
oluşmayana kadar yeni bir referanduma gitmeyeceğini
söylemiştir.
Şu anda bu şartlar mevcut değil.

More Related Content

Featured

PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Kurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
SpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Lily Ray
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
Rajiv Jayarajah, MAppComm, ACC
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
Christy Abraham Joy
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
Vit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
MindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
RachelPearson36
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Applitools
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
GetSmarter
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
Alireza Esmikhani
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
Project for Public Spaces & National Center for Biking and Walking
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
DevGAMM Conference
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
Erica Santiago
 

Featured (20)

PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
Unlocking the Power of ChatGPT and AI in Testing - A Real-World Look, present...
 
12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work12 Ways to Increase Your Influence at Work
12 Ways to Increase Your Influence at Work
 
ChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slidesChatGPT webinar slides
ChatGPT webinar slides
 
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike RoutesMore than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
More than Just Lines on a Map: Best Practices for U.S Bike Routes
 
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
Ride the Storm: Navigating Through Unstable Periods / Katerina Rudko (Belka G...
 
Barbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy PresentationBarbie - Brand Strategy Presentation
Barbie - Brand Strategy Presentation
 

Quebec Meselesi

  • 2.
  • 3. Quebec ve Kanada 1914 -1945  Askerlik Hizmeti ile ilgili sorunlar baş göstermeye başladı. 1917 ve 1944 yıllarında Qubecliler askerlik hizmetine karşı ciddi tepki gösterdiler.  1945’ten sonra ise, Quebec ve Kanada ilişkileri problemlerin belli süre rafa kaldırılmasından dolayı sessizliğe büründü..
  • 4. 1945 Sonrası ve Problemlerin Su Üstüne Çıkışı Quebecliler kırsal kesimden şehirlere göç etmeye başladılar. Qubec nüfusu içerisinde yüksek öğrenimin artmasıyla Kanada içindeki genel durumlarını daha net olarak görmeye başladılar. Quebec ekonomisinin İngilizce konuşan Kanadalılar tarafından kontrol edildiğini fark ettiler. Başkent Ottowa’nın ve İngizlizce’nin hakimiyeti gittikçe artıyordu.
  • 5. ‘ Sessiz Devrim’- La Revolution Tranquille Maurice Duplessis’in 1959’da ölümü önemli. Muhafazakar ve Paternalist birisiydi. Geleneksel otoritenin eleştirilmesine karşıydı. Bundan sonra, Quebecliler kendi topraklarında ikinci sınıf muamelesi görmeyi kabul etmeyeceklerdi.
  • 6. Asıl Problemler Quebec’deki işsizlik oranı Kanada genelinde en yüksek olan yerdi. İngilizce konuşan Kanadalılar Quebec’de daha iyi pozisyonlarda çalışıyor, daha yüksek maaş alıyordular. Bürokraside de durum aynıydı..  Quebec’deki doğum oranları düşmekte, gelen göçmenler ise İngilizce öğrenmeyi tercih ediyorlardı.
  • 7. Jean Lesage Hükümeti C’est le temps que ça change Duplessis’ten sonra Premier olan Jean Lesage değişiklik taleplerinin yükses sesli sözcüsü olmuştur. “Maitres Chez Nous” sloganı bu değişikliğin sembolü oldu
  • 8. Lesage Hükümetinin Hedefleri: Quebec’deki yolsuzlukları bitirmek.  Kamu hizmetlerini özellikle eğitim, ulaşım ve sağlık hizmetleri iyileştirmek Quebec vatandaşlarının maaşlarını ve emeklilik durumlarını iyileştirmek.  Quebec doğal kaynaklarının daha iyi kullanılması için yeni sanayi dalları oluşturmak.
  • 9. Quebec ve Ottawa Lesage Quebec’deki sağlık ve eğitimde tam kontrol elde etmek için Ottawa’dan yeni taleplerde bulundu. Quebec’in iktisadi gelişmesinde daha fazla kontrol ve vergi gelirlerinden daha fazla pay istedi.  Quebec’i ilgilendiren her konuda Ottowa’nın Quebec’e danışması gerektiğini çok açık bir şekilde dile getirdi.
  • 10. Daniel Johnson Hükümeti Lesage1966’daki seçimleri kaybetti. Yerine gelen Daniel Johnson, ‘Sessiz Devrim’in’ hedeflerinden sapmadı. Bu bağlamda, Fransa ile daha yakın ilişkiler kurma çabalarına girdi. Charles de Gaulle’ün 1967 Quebec ziyareti Ottowa’yı önemli derecede endişelendirdi.  “Vive le Quebec Libre!” DeGaulle Quebec’de
  • 11. Quebec’de Şiddetli Günler 1963’ten sonra Quebec’deki bazı küçük radikal gruplar arasında silahlanma faaliyetleri atmaya başladı. Değişik yerlere bombalar konuldu, askeri malzemeler çalındı. Fransızca konuşan çoğu Kanadalılar bu yasadışı faaliyetlere karşı çıktılar. Ottowa harekete geçmek zorunda kaldı.
  • 12. Ottawa’nın Quebec Açılımı Tüm eyaletlere daha fazla otonomi tanındı. Eyaletlerim kendi programlarını yönetmeleri için daha fazla para aktarıldı. 1965 yeni Kanada bayrağının kabulü.  1963’de iki dili ve iki kültürü araştırmak üzere The Royal Commission on Bilingualism and Biculturalism kuruldu.
  • 13. Komisyonun Raporu İngilizce ve Fransızca resmi diller oldu. Meclisin ve Federal mahkemelerin resmi dilleri de…  Tüm eyaletlerdeki hükümetler azınlık dillerini desteklemelidirler.  Federal bürokraside Fransızca konuşan Kanadalılara daha fazla yer verilmeli.  Fransızca Quebec hükümetinin ve iş dünyasının birincil dili olacaktır.
  • 14. Trudeau Dönemi 1968’de Pierre Trudeau Kanada Başbakanı olması önemli. Fransız Kanadalı olmasına rağmen Kanada’nın bölünmez bütünlüğüne inanmaktaydı. Ayrılıkçılığa karşı çıktı. Federal hükümette iki dilliliğin gelişmesi ve oturması için yoğun çabalar ve paralar sarf etti.
  • 15. İki Dillilikte Yaşanan Sorunlar İngiliz Kanadalılar Fransızcaya görülmemiş ve adil olmayan bir destek verildiğine inanmaya başladılar. Bazı Fransız Kanadalılar bile bunun asimilasyona sebep olacağına düşünerek karşı çıkmışlardır.
  • 16. Robert Bourassa Hükümeti 1970  Robert Bourassa Quebec’in Kanada’nın bir parçası olduğuna inanmaktaydı.  Bourassa hükümet ilk yılında ayrılıkçı terör hareketi Front de Liberation Quebecois (FLQ) ile mücadele etmek zorunda kaldı..  The Front de Liberation Quebecois Quebec’,n bağımsızlığını istemektedirler, bunu elde etmek için şiddet kullanmaya hazırlardı.
  • 17. Front de Liberation Quebecois (FLQ)  Robert Bourassa Quebec’in Kanada’nın bir parçası olduğuna inanmaktaydı.  Bourassa hükümet ilk yılında ayrılıkçı terör hareketi Front de Liberation Quebecois (FLQ) ile mücadele etmek zorunda kaldı..  The Front de Liberation Quebecois Quebec’in bağımsızlığını istemektedirler, bunu elde etmek için şiddet kullanmaya hazırlardı.
  • 18. Front de Liberation Quebecois (FLQ)  1963-70 yılları arasında faaliyet göstermiş olan Sosyalist paramiliter bir örgüt.  160 şiddet içeren (bombalama, soygun, kaçırma vb) olaydan sorumlu.  Bu olaylarda toplam 8 kişi öldü, yüzlerce insan yaralandı.  1969’da Montreal Borsasının bombalanması  1970 Laporte’nin öldürülmesi ve Cross’ın kaçırılması:Terör faaliyetlerin zirve noktası- Ekim Krizi
  • 19. 1970 EKİM KRİZİ 1970’de FLQ İngiliz Ticaret Komiseri James Cross’u kaçırdı. Kısa bir süre sonra ise, Quebec İşçi Bakanı Pierre Laporte Kaçırıldı.
  • 20. EKİM KRİİZNDE II. SAHNE FLQ hapishanedeki arkadaşlarının serbest bırkalması dahil pek çok talepte bulundular. Aksi takdirde kaçırılanlar öldürülecekti. 16 Ekim 1970’de Trudeau Savaş Kanunları’nın( the War Measures Act) uygulanmasını talep etti.
  • 21. EKİM KRİZİNDE III. Sahne  500 civarında Quebecli tutuklandı. Sadece birkaçı mahkemede yargılandı.  Kanada ordusu Montreal’de ve Quebec City’de güvenliği sağlandı. FLQ yasaklandı. Pierre Laporte öldürüldü. James Cross serbest bırakıldı.
  • 22. Rene Levesque ve Parti Quebecois Quebeclilerin çoğu şiddette ve terörizme karşıydılar.  Ancak aynı zamanda Quebec’in bağımsızlığını destekliyorlardı. Bu durum ayrılıkçı yeni bir siyasi partinin doğmasına neden oldu. Rene Levesque önderliğindeki Parti Qeubecois 1976’deki eyalet seçimlerinden zaferle çıktı.
  • 23. Levesque ve Kanun 101  Parti Quebecois’nın iktidara gelir gelmez yaptığı ilk ve en önemli icraat 101(Bill 101 - The Charter of the French Language) adlı kanunun meclisten geçirmesi oldu.  Bu kanunla Fransızca Quebec eyaletindeki tek resmi ve iş dili oluyordu.  İngilizce konuşan Quebecliler, bu kanunun sınırı aştığına inanmaktaydılar. Zira, bu kanun iki dilli bir ülke olan Kanada’da kendi haklarını çiğnediğini düşünmekteydiler.
  • 24. Kanun 101 (Bill 101) 1 Quebec hükümetinde ve mahkemelerde tüm işlemeler Fransızca icra edilecektir.. 2 Fransızca Quebec’in tek resmi dili olacaktır. 3 Quebec halkı şu haklara sahip olacaktır: A ) İşte Fransızca konuşacak. B ) Marketlerde, alış veriş merkezlerinde Fransız hizmet dili olacak. C ) Fransızca eğitim alacaktır..
  • 25. Quebec Referandumu Parti Quebecois 20 Mayıs 1920’de bağımsızlık referandumu organize etti. Bunun sonucuna göre, Quebec, Kanada’dan bağımsızlığını elde edecek, ancak iktisadi ilişkilerini devam ettirecekti. Claude Ryan önderliğindeki Liberal Parti ‘hayır’ oyu için çaba sarf ettiler.
  • 26. Quebec Referandumu Pierre Trudeau da,’hayır’ oyunu destekliyordu.  %82 katılımın olduğu referandumda %59 ‘hayır’ dedi.  Fransızların % 60’ı ‘ Evet’, % 40’ı ‘Hayır’  İngilizlerin % 9’u ‘Evet’, % 91’i ‘Hayır’  Göçmenlerin % 16’sı ‘Evet’, % 84’ü ‘Evet’ dedi.
  • 27. Robert Bourassa’nın 1987’deki Talepleri “Distinct society” statüsü. Gelecekteki tüm Anayasal değişikliklerinde Quebec’in veto hakkı. Göçmelik işlemlerinde Quebec’ e daha fazla otonomi. Maliyetli federal programlardan çıkma hakkı. Yüksek Mahkeme üyelerini atama hakkı.
  • 28. 1987 Meech Lake Accord Meech Lake yapılması istenen anayasal değişikliklerinin tamamlanması ve Quebec’in bazı taleplerini karşılamak için yapılmıştır. Mutabakat sağlanmasına rağmen Onama sürecinde başarısız olmuştur.
  • 29. Meech Lake Accord Sonrası Bu Mutabakat’ın onama sürecinde Manitoba eyaleti onamayı yapmadı. Bu durum Quebec’in Kanada tarafından dışlanması demekti.  Ayrılıkçı hareketler tekrar alevlenmeye başlandı.
  • 30. Bloc Quebecois Meech Lake Accord’un başarısızlığa uğraması sonucunda ayrılıkçı bir federal parti kuruldu. ”Bloc Quebecois.” Bu parti sadece Quebec’de destek görmesine rağmen, 1993’de yapılan seçimlerde yeterli oyu alarak federal mecliste muhalefet partilerinden biri olmuştur. Bu partinin ilk lideri Lucien Bouchard
  • 31. 1992 Charlottetown Accord  Anayasa değişikliği yapmak için yapılan ikinci mutabakattı. Bunun sonucunda - 1. Quebec’e “Distinct society” statüsü verilecekti. 2. Yerli halka kendi kendilerini yönetme hakkı. 3. Senatörlük reformu. Ancak 1992’de yapılan referandum neticesinde başarısızlıkla sonuçlanmıştır.
  • 32. 1995 Quebec Referandumu  1995’de Quebec halkı bağımsızlık için tekrar referanduma gitti.  Quebec Premier’i Jacques Parizeau önderliğindeki kesim “Evet” oyu için çalıştı.  Kıl payı kaybedildi.  % 51 ‘hayır’, % 49 ‘Evet’.  Bu oran bile büyük bir şok yaratmıştı.  Parizeau referandumda başarısızlığı paraya ve göçmen oylarına bağladı.
  • 33. Calgary Zirvesi  Eylül 1997’de dokuz eyalet premieri Quebec’in ‘sıradışı karakterinin’ (unique character) tanınmasını sağlayacak bir anayasal değişikliği önerdi.  Ancak bu öneri t Parti Quebecois hükümeti tarafından pek sıcak karşılanmadı.
  • 34. 20 Ağustos 1998 Yüksek Mahkeme kararı 1996’da federal hükümet Yüksek Mahkeme’ye üç soru sordu: 1. Şu anki anayasaya göre, Quebec Kanada’dan tek taraflı ayrılabilir mi? 2. Uluslar arası hukuka göre tek taraflı ayrılma hakkı var mı? 3. Kanada hukuku ile uluslar arası hukuk arasında bir çatışma olduğunda hangi kanun
  • 35. Soru 1’in Cevabı:  Kanada Anayasası düzeni ve istikrarı sağlar, bu bağlamda tek taraflı ayrılma hukuki değil. Diğer eyaletlerle görüşmeler yapılmadan ayrılma olmaz.
  • 36. Soru II’nin Cevabı: Quebec’in ayrılma hakkı vardır. Ancak bu Kanada’nın istikrarına ve birlikteliğine mal olacak şekilde olamaz. Tek taraflı ayrılma ancak halkın kolonize edildiği ve baskı altında tutulduğu durumlarda olabilir. Bu durum Quebec’de açıkça görülmemektedir.
  • 37. Soru III’ün Cevabı: Kanada hukuku ve uluslararası hukuk arasında çatışma yok.
  • 38. Sonuç Kanada’daki anayasal tartışmalar devam etmekte ve ülkenin bölünmez bütünlüğü sorunu hararetli tartışmaların merkezinde yer almaya devam etmekte, Quebec Kanada anayasasının dışında kalmaya devam etmekte. PQ referandumun kazanılacağına dair şartlar oluşmayana kadar yeni bir referanduma gitmeyeceğini söylemiştir. Şu anda bu şartlar mevcut değil.

Editor's Notes

  1. Questions For Discussion 36. What does the phrase distinct society mean? Why do you think some Canadians objected to this phrase?
  2. Questions For Discussion 37. Find out why the Charlottetown Accord failed to pass a national referendum?